NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
No. 282. 1908
Maandag 31 Augustus.
tje.
HISTORISCH
22e Jaargang.
ipaaid
CHRISTELIJK-
ird te
SN
Ét
«d
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed.
S. J. DE JONGE-VERWEST, te
F. P. D'HUiJ, te Mldcleiburg.
UIT DEN COESCHEN RAAD.
V.
Binnenland,
PRIJS DER ADVERTENTIËN
DIT DE PROVINCIE.
i vau een
-7 jaar,
LR Az.,
rge
land-
Mid'b.
thine
ft.
ieuff«
uQt,
Jr.,
sdijk.
Vi
STEUR,
mEEL,
S,
ïelande.
loemeu-
jvraagd
in
lijke he
li or zien.
soonlijk
fg
ING.
|H e e r
eli B-
Land-
BB, by
e.
(ioef.
t 1
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p, p1,25.
Enkele nummers0,02'.
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
29 Augustus 1908.
Maandag 81 Augustus, Koninginne-
jaardag.
Een dag van groote blijdschap en ver
heuging bij 't overgroote deel van 't Neder-
landsche Volk.
Hoe ook in partijen en richtingen uit
eengaand, of door kerkelijke indeelingen
gescheiden, het Volk vereenigt zich in zijn
geheel nog om den Troon van Wilhelmina
van Oranje, de Beminde Nazaat van de
edele Nassau's.
Land ea Volk zij geluk gewenseht met
dezen kostelijken gedenkdag, waarop men
Gode dank brengen mag voor dit kostbare
gespaarde leven.
De Heere zij ook in Haar verderen
levensloop de voor- en achtertocht onzer
beminde Koningin en van Haar Huis
Gaarne vestigen wij de aandacht van
de Vlissingsohe vrienden van Chr. onder
wijs op de advertentie, waarbij de Unie
collecte tegen 1 Sept. a.s. wordt aange
kondigd.
Jarenlang was Vlissingen een model
plaats, waar de collecte voor de scholen
met den Bijbel in hartelijke saamwerking
tussohen Hervormden en Gereformeerden
geschiedde, en de Berv.predikanten daarbij
den toon aangaven.
Men herinnere zich maar den naam van
ds. Montagne.
Sn ook onder zijn opvolgers was er
meer dan een die in dat opzicht zijn voet
stappen drukte, onder anderen de tegen
woordige minister van landbouwds.
Talma.
Laten de Vlissingers zich dit herinneren
bjj den rondgang op 1 Sept., en zij er
tussohen de broederen van verschillende
kerkelijke indeeling, voorzoover zij nog op
dit oude Unie-standpunt staan hetwelk
men heiaas ook te Vlissingen in de laatste
jaren is begonnen te verlaten een heilige
wedyver om de Chr. soholen in de plaats
hunner inwoning mildelijk te bedenken.
Twee leden absentgeen publiekgeen
redaoteur buiten het hek. Of de kermis-
Ïiret hier sohuld heeft? Wat detweecol-
ega's betreft, zeker niet.
Maar overigens waren we oompleet met
pers en al, en we hebben ons aan het
kermislawaai niet gestoord, maar lekker
gedebatteerd.
Vooral de sohoolgeldheffing gaf aaslei
ding tot warme en verwarde debatten.
Buurman Hollmann (hij zit wel niet
vlak naast me, maar 't verschilt toch
ook geen mijl) wilde een eind gemaakt
zien aan het recht dat B. en W. bezit
ten om kinderen die geen schoolgeld
betalen te plaatsen op eon school waar
wél sohoolgeld moet worden betaald. Hij
meende dat het zoo vast als een paal
moest staan dat een sohool-C-kind niet
kwam te zitten bij een sohool-B-kind.
Maar B. en W. wilden daarvan niets
weten. Vooral nu er een tweede christe-
fehjke school komt, kon er een tinanoi-
eele strop in zitten, zoo geen gelegenheid
bestond tot het verpaatsea van school C.
op school B. enz. enz.
'k Had al lang gezien dat collega Donner
't woord zon nemen over dit voorstel, en 't
was ook voor hem als oud-bestuurslid der
Christelijke school een mooi puntje. In
uitvoerig betoog onderwierp hij het advies
van B. en W. aan scherpe beoordeeling, en
stelde o.a. tegenover de bewaring van mr.
Hamer dat tal van Christelijke ouders ook
niets betalen aan schoolgeld, in het licht,
dat ook door ouders die genieten van het
suppletiefonds nog 40 ct. per maand zelf
wordt bijbetaald.
Dat leek collega Hamer onmogelijk. Kun
je nagaao, arme ouders, die zelf willen
betalen voor schoolgeld, 't Was onzen wet
houder al te kras, en hij riep collega Don
ner toe dat het dan de vraag was hoe ze
aan die 40 cent komenof sij die weer
niet van anderen ontvingen 1
Maar 't werd intussohen een debat zoo
verward dat collega von Schmidt aufAl-
tecstadt me eens aankeek of ie zeggen
wou snap jij er nog wat van En, eerlijk
gezegd, ik raakte ook de kluts kwijt.
En zoo verging het ook anderen. Meneer
Putte kwam met een ander voorstel,meneer
Temperman kwam met een ander voorstel,
meneer Holimacn vereenigde zich met het
andere voorstel van meneer Tempermaa
meneer Dekker zei, ais meneer Hollmann
met het voorstel Temperman meeging, dat
hij dan tegen zou stemmen meneer Holl
mann maakte zioh toen weer los van het
voorstel van meneer Tempermaa
En 't slot van de historie
Dat het voorstel-Fransen v. d. Putte ver
viel, en dat het voorstel-Hollmann met 7
tegen 4 stemmen verworpen werd. Alleen
de voorsteller, ik en de drie rechtsche leden
stemden ervoor. Waarom de heeren Tem
perman en Putte nu niet
Toen kregen wij voetbalspelen en vuil
nisbakken ledigen. En onder het voetbal
spel vond collega Hamer ook gelegenheid
mij te raken. Hy gelastte collega Dekker
inij te verzoeken te gaan wandelen langs
het plantsoen als er voetbalspel werd ge
speeld.
Maar die zei, blijkbaar uit zyn humeur,
als ja wat te belasten hebt, doe het dan aan
iemand die in je dienst isl 'k Was eerst
van plan den voorzitter te verzoeken me
neer Hamer tot de orde te laten roepen.
Wel foei, moet ik 'n voetbal tegen myn
hoofd krijgen? Zou collega Hamer dat
willen Hy wou toch niet zeggen '114e
raadslid est delend», hetgeen dan volgens
de redactie van de Gosscli» Courant, die nog
veel minder weet van Latijn dan ik (en ik
weet er totaal niets van I) wil zeggen
't 14e raadslid is verwoest
Daarna wezen we een verzoek af om
ie bouwen en een verzoek van de hoofden
v»D scholen A, B en C om verhooging van
salaris.
Daar werd geen woord over gesproken
ook niet ever een stuk of zes andere pun
ten, zoodat we aan het slot der agenda
waren.
De voorzitter vroeg nog of iemand 't
woord wensohte, en ik dacht dat wij nsar
huis konden, toen plotseling de heer Holl
mann vertelde dat bij bijna in het water
was gesprongenMaar omdat hij zijn
beste jas aan had, had ie 't nog niet gedaaD,
of neen, omdat hij vraesde in den modder
te zullen blijven steken.
't Was by gelegenheid dat men vergeefs
probeerde met ladders een kind uit de
haven te halen, dat meneer üollmann die
heldendaad zou verricht hebben, maar wat
schiet je er nu mee op als je een kind wil
gaan redden en je blyft zelf in den modder
steken. Dan krijg je twee ongelukken (en
eau vacature in den Raad) en daarom had
hij 't niet gedaan. 'tKind is gelukkig gered,
en nu wilde mijn coliega zwemgordels
hebben.
Dat wou ik nou ook net, zei de voorzitter,
en ik heb al onderzocht wat die dingen
kosten. Maar die zijn nog al duur.
Neg al duur? zei mijnheer Hollmann,voor
een rijksdaalder ben je klaar bij de firma
Massee.
Ja maar, zei de voorzitter, ik bedoel met
een kastje er om, met glas. En dan sia
je die ruit in en dan haal je die boei er
uit en dan ben je klaar.
O zoo, zei mijn buurman.
(De zwemgordels zullen er komen.)
Van het eene water kwamen we in het
andere.
Want nauwelijks was meneer Hollmann
klaar ef collega Donner begon over de
spuit. Hy vertelde van iemand die op reis
was teen er brand kwam en toch esn pro
cesverbaal kreeg,en by den jongsten brand
ook op reis was, en weer die kans beloopt.
Hij wou wel ereis weten of dat in orde ie.
Mis man, zei de voorzitter, van dezen
keer is er geen enkel procesverbaal opge
maakt
Toen hebben we daarover een beetje ver
ordeningen nagezocht; de bode kwam er
aan te pas om ze te halen. Maar wijzer wer
den we niet. De voorzitter hengelde in die
pauze nog esn beetje naar sprekers, maar
geen mensch kwam uit.
En toen ben ik weggegaan, want 't was
regenachtig buiten en er was al zooveel
nattigheid in den Raad gevallen, dat ik
thans voor de bui thuis wou zijn.
Toen 'k de trap afging zei net de burge
meester ik sluit de vergadering.
't lie Raadslid.
NASCHRIFT.
Een dag later.
Nou heb ik me daar die nabetrachting
gelezen in de Goesehe Courant over de
Raadszitting 1
Daar staat wat in over het 14e Raadslid.
Ia keurigen stijl, en zoo heelemaal alsof
ze 't heusoh wèi weet, laat de Goesehe
weer eens zien, wat ze niet weet.
't Ia tooh akelig als je toch letterlijk
altijd mis bent. Ofschoonje raakt
zeif aan zoo iets ook gewend, en je lezers
ook wei. 't 14 R.
Nederland en Vmemela.
De heer De Reus, de door Castro uitge
zette Ned. minister-resident ziet in zijn
uitzetting geen schending van het volken
recht. De N. Crt. toont aan dat 't dit wel
is; immers de wegzending kan geschieden
le. by het uitbreken van een oorlog
tusschen de twee betrokken staten.
2e. by hooggaande diplomatieks ge
schillen tusschen de twee betrokken staten-
Hieronder is het Portugeesch-Braziliaan-
sche geval, door den heer De Reus ver
meld, te rekenenimmer3 het asyl-ver-
ieenen op de Portugsesche oorlogsschepen
bad een langdurige diplomatieke brief
wisseling tusschen Portugal en Brazilië
ten gevolge. Ook het wegzenden van den
Öpaanschen gezant uit Washington mag
men hieronder rekenenimmers de toe
stand was toen zeer gespannen en deed een
oorlog verwachten, die inderdaad kort na
dien is nitgebroken.
3e. wanneer de gezant zich aan grove
politieke of andere misdry ven heeft schul
dig gemaakt of zich bemoeid heeft met de
binnenlandsche politiek van den Staat
waarbij hij is geaccrediteerd. Het geval
van Lord Saekville W est, den Engelschen
gezant bij de Vereenigde Staten (1888) valt
hieronderdeze toch had zich met de
Amerikaansche presidente-verkiezing be
moeid en daarby zyn invloed trachten te
doen gelden. Aan den heer De Reus is iets
dergelijks echter nimmer verweten,
ijjüe ruwe wegzending van den heerEe
Reus most dus o.i. ongetwijfeld als een
schending van het volkenrecht worden be
schouwd. Wel bestond or voor die weg
zending reeds 'n zekere spanning tusschen
Venezuela en Curasao, maar een diploma
tieke gedachtenwisseling met de Neder-
landsche Regeering had niet plaats gehad
sn de wegzending geschiedde zonder eenig
nader onderzoek, ja zonder demogelijkheid
voor den heer De Reus om eenige ophelde
ring te verstrekken.
Naar het blad verneemt is het esn hier te
lande gevestigde Venezuelan scha consul
geweest, die, gewaarschuwd door een bij
zijn consulaat werkzamen beambte, presi
dent Gastro op het artikel van den heer De
Reus in Hou en Trouw opmerkzaam heeft
gemaakt.
Het pantserschip Jacob van Heemskerk
is te Willemstad (Curasao) aangekomen.
Het onderstaande bericht is eveneens
door het Ilbl. uit de op Curasao verschij
nende courant Amigoe di Curacao overge
nomen
Donderdag verspreidde zich in de stad het
groote nieuws, dat in de St. Michielsbaai een
V'enezolaansche bark ten anker was komen
liggen. Dr. Ferguson begaf er zich heen en
bevond, dat het de Amalia was, van Coro naar
Pto. Cabello vertrokken, doch door den sterken
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 '-ent.
stroom naar hier afgedreven. Aan boord be
vonden zich 15 personen, geheel zonder voedsel
water en geld. Van gouvernementswege wer
den zij ruimschoots van water en voedings
middelen, brandhout en lucifers, en zelfs een
flesch rum voor de zwakke personen, voorzien.
Door den commandant der brigade werd een
visschersboot gehuurd om al die zaken naar St.
Michielsbaai te brengen.
Zoo weet Curafao kwaad met goed te ver
gelden.
Oost-Soemba.
Blykens een uit Nederlandsch-Indië ont
vangen telegram werd op 7 dezer in Masaoe
(Oost-Soemba) een colonne uit een onbe
kende, door den mist onzichtbare versterkte
bosohstelling beschoten. Deze werd ge
nomen en geslecht, waarbij zwaar gewond
werd een inlandsoh militair en onbeduidend
een luitenant en een Europeesoh sergeant.
De verliezen van den vijand zijn onbekend.
Middelburg. Wegens te weinig kazer
neruimte zal de 3e eomp. van het 2e bat. 3e
reg. inf. alhier in garnizoen, van 1 tot 26
September a. s. het kamp „Kijk in de Pot"
bij Bergen op Zoom betrekken en daar
toe ter sterkte van 8 officieren en 150 min
deren, onder commando van den kapitein
K. G. A. Muller, op Dinsdag 1 September
a. s. van hier met den trein no. 346 om 7.46
nam. G.T. naar B. o. Zoom vertrekken en
om 9.15 nam. G-T. aldaar aankomen. De
rest van het bataljon vertrekt op 7 Septem
ber naar genoemd kamp.
De Sultan van Asahan te Vlissingen.
Men meldt ons uil Vlissingen:
Met de gewone sneltrein van 11.49,
waarin enkele coupés gereserveerd waren,
kwam hedenmiddag hier aan Z. M. de
Sultan van Asahan. De vorst was verge
zeld van een gevolg, bestaande uit 8 per
sonen. Aan het station werd de Sultan
ontvangen door een der directeuren van
de stoomvaart-maatschappij „Nederland"
en de directie der Kon. Maatseh. „De
Schelde".
Na begroeiing begaven de gasten zioh
ia gereedstaande rijtuigen naar het Grand
Hotel des Bains, alwaar geluncht werd.
Tegen 3 uur begaf de Sultan met gevolg
zich naar de werf der Kon. Maatseh. „De
Sjcbe! ie", alwaar door Z. H. het stoom-
«éhip „Biiiiton" voorde maatschappij „Ne-
ierland" werd te water gelaten.
Hedenmiddag (Zaterdag) 3 uur werd op
de werf der Kon. Maatseh. „De Schelde"
alhier te water gelaten het voor rekening
van da stoomvaart-maatschappij „Neder
land" te Amsterdam in aanbouw zijnd
stoomschip „Billiton", waarvan de kiel
werd gelegd op 19 Maart jl. door Z. K.
H. Prins Hendrik.
De laaiste beletselen werden weggeno
men door Z. H. den Sultan van Asahan.
De hoofdafmetingen van de „Billiton"
zijn lengte 393*6" breedte 51'3" holte
tot shelterdek 37'0»diepgang 73'0" wa
ter verplaatsing 10140 tonlaadvermogen
7800 ton.
Het schip is van het shelterdektype,
hoofdzakelijk bestemd voor vrachtboot en
voorzien van een deeptank is het tevens
ingericht voor het vervoeren van een groot
aantal tusechendek-passagiers.
De officieren habben hunne hut
ten en verblijven op het shelterdek. Boven
die bulten bevindt zioh het sloependek,
waarop het verbljjf van den kapitein en de
ksartenkassen zijn aangebracht. Het logies
voor de bemanning is vooruit onderden bak.
Aan boord zijn opgesteld 14 stoomlieren,
die de lading kunnen verwerken door
middel van 8 laadboomen aan twee paar
paalmasten en zes laadboomen, die be
vestigd zijn aan speciaal daarvoor aange
brachte stalen kokers, die tevens als lucht
kokers dienst doeD. Bovendien is er een
zware laadboom tot het hijaohen van lasten
iOt 25 ton.
Het schip is voorzien van een itrand-
biusoh- en desinfeotie-inriohting, systeem
Clayton en wordt geheel eleotrisoh verlicht
De stoomstnurinrichting is van het systeem
ESffl
Hasfie en wordt van de brug af behandeld
door middel van een telemeter.
De machine van het triplo expansie-
systeem, met cylinders vau 264, 43 en 72
Engelsohe duim en 48 Eng. duim slag is
ontworpen om 2800 I. P. K. te ontwik
kelen, by ongeveer 70 omwentelingen per
minuut.
Tot de hulpwerktuigen in de machine
kamer behooreneen oentifugaal circula
tie-pomp een 150 tons ballastpomp twee
Weir's voedingspompen voor hoofdketels
met voorwarraer; een duplex zoetwater-
pomp een 20 tons verdamper met toe-
behoorende distilleer; een groote hulp-
condensor met toebehoorende luohteircu-
latie- en voedingspompeen 84 duims
fan met twee machines voor geforceerde
trek.
De benoodigde stoom wordt geleverd
door drie enkelvoudige stoompijpketels,
werkeude onder een stoomdruk van 180
Eng. pd. en met een gezamenlijk verwar
mend oppervlak van 1670 vierkante Eng.
voet, ingericht met Howdens geforoeerde
trek. Machines en ketels staan in de werk
plaatsen gereed om in het sohip te wor
den opgesteld.
Vlissingen. Door de loodskweekelingen
der 2e klasse R. Meijer, W. Arents en
J. J. van der Eijk is met gunstig gevolg
xamen afgelegd voor zeeloods in de vaar
waters naar de Ooster-en Wester Schelde.
De directeur-generaal der SS. heeft
bij dienstorder 0. m. eervol doen vermelden
•len leerling-machinist L. J. van der Burg
te Vlissingen, wegens betoonde oplettend
heid, door te voorkomen dat iemand werd
overreden.
Goes. By gunstig weder hoopt „Eupho-
oia" a.s. Maandagavond, bij gelegenheid
van den jaardag van H. M. de Koningin te
8 uren eene muzikale promonade te maken
mot fakkellicht, beginnende ven sf het
station.
Koudekerks. In da Vrij dsg «e houden
vergadering vau ds landbouwvereeniging,
fie door dhr. P. Maas werd gepresideerd
ea door 20 leden bezocht., werden ver
schillende ingekomen prijscouranten van
kusstmeststcfien en landbouwwerktuigen
voor kennisgeving aangenomen, eveneens
een schrijven om mede te werken tot op
richting van een eupsrplioahaat-fabriek in
Zeeland. Een schrijven van de afdeeling
„Patrimonium" albi r om maatregelen te
nemen tot het oprichten van een boeren
leenbank werd aangehouden tot een vol
gende vergadering. Het bestuur zal tegen
die vergadering inlichtingen inwinnen. Als
afgevaardigden naar de provinciale ver
gaderingen worden gekozen de heeren P.
Maas en C. Boone, en tot plaatsvervangers
P. de Witte en FBrasser. De hoer Ter-
woert Jr., die aan de beurt van aftreding
is als bestuurslid, wordt met algeineene
stemmen op één na herkozen en neemt die
benoeming aan. Besloten wordt dezen
winter een tuinbouwoursus te geven, en
haar f25 subsidie te verkenen.
Uit Domburg schrijft men nog dat
toen Prins Hendrik eergisteren even op
het strand vertoefde de 78-jarige badman
J. Sinke door den Prins werd aaagesprokeu
dat voor dat de Prias uit Domburg ve.r-
trok de burgemeester Dog bij Z. K. H.
ontboden werd in het Strand hotelalsmede
dat bij aankoopt van den Prins op de villa
Semmerhoff, saluutschoten werden gelost.
'sHeer Arendskerke. Op de voor
dracht voor secretaris en ontvanger van
bet Burgerlijk Armbestuur alhier zijn ge
plaatst de heeren J. Nijsse Ms., alhier, en
G. de Jager Jz. te Nieuwdorp.
Tot stationchef aibier is met iDgang van
1 September benoemd de heer A. Polak,
thans stationchef te Moerdijk.
lerseke. De h 11! ptelegrambesteller M.
Zandee is benoemd tct hulpbesteller te
Helmond.
Oud Vossetneer. Er is proces-verbaal
opgemaakt tegen een persoon verdacht
van een dreigbrief te hebben geschreven
