NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No. 259. 1908
Dinsdag 4 Augustus
22e Jaargang.
HISTORISGH
CHRISTELIJK-
BnlteslaDdseh Oierzieai.
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Binnenland.
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers0,026.
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 <-ent.
Nederland en Venezuela.
Aan een belangwekkend artikel in het
heden versobenen nummer van Be Aarde
en haar Volken over Venezuela is het vol
gende ontleend
Als het tot een landing van Europeesehe
troepen komt, heeft Venezuela veel voor
deel au het feit, dat de hoofdstad der
Vèïecnigde Staten van Venezuela (het land
is een federatieve republiek) zoo hoog en
daardoor veilig is gelegen. De spoorweg,
die Caracas met de havenstad La Guayra
verbindt, stijgt over een leDgte van 48
kilometer niet minder dan 16 kilometer.
Hij werd in 1883 onder president Guzman
Blanco aangelegd. Ongenoegen met Vene
zuela zal ter zee moeten worden beslecht.
Cipriano Castro is sedert 1899 president,
toen hij zijn voorganger d'Andrade ver
joeg en zijn tegenstander, generaal Her
nandez, overwon. Hij heeft zioh een wille
keurig en inhalig bestuurder betoond en is
in bet minst niet populair bij zijn onder
danen. Het is een eigenaardige bonte be
volking, die van Venezuela, allegaartje
van Spaaneoh, Iudiaansoh en negerbloed,
waaruit de zon der tropen, mensohen
maakte, die in hun grillig wezen een
vaster leiding noodig souden hebben, dan
hun van den president en zijn satellieten
te beurt valt.
Van zee uit vertoont Venezuela een
bergenkust, waarvan de hooge toppen in
de wolken verdwijnen. Men bemerkt er
weinig sporen van mensohelijke werkzaam
heid. Waar aan het strand een rivier uit
mondt, ziet men een paar schamele hutjes
als verloren te midden der weelderige
natuur.
Lang behoudt de kust datzelfde voor
komen van geslotenheid, waar Macuto en
La Guayra eeuige afwisseling inbrengen.
Kleine, gele, groene en rose huisjes liggen
aan het strand en bedekken twee rood
gekleurde heuvels, terwijl in de diepte van
het dal de met pannen gedekte daken een
aaneengesloten geheel vormen, waaruit de
witte klokketoren der kathedraal statig
oprijst. Op de hoogte Btaat aau het eind
der groepen huizen een klein vervallen fort.
Langs de steile straten van La Guayra
bewegen zioh muilezels, zwoegend onder
zware lasten en geleid door lange, taan-
kleurige, stoffige kerels. Ofschoon de
tweede sfad en haven van Venezuela en
haven, waar acht stoomvaartlijnen aan
komen, beteekent La Guarya niet veel,
maakt ten minste een teleurstellenden in
druk. Eén enkele straat is dragelijk met
groote huizen en enkele goede winkels, en
de Spaansehe wijk is nog al origineel met
de kleine huizen van hoogstens één ver
dieping, die er netjes uitzien en kleurige
gevels vertoonen. Op de smalle trottoirs
spriDgen de ramen der huizen vooruil en
de grootoogige Spaansehe schoonen zien
er de voorbijgangers reoht in het gezicht.
Maar verder zijn de straten erbarmelijk
vuilde buizen zijn van leem opgetrokken
en staan op den hellenden grond, die ze
vol spleten heeft getrokken. Daar woont
de lagere volksklasse van zorgelooze, luie
en arme mensoheD, waar toch miséohien
meer van zou te maken zijn, als er voor
de volksontwikkeling door onderwijs en
leiding meer werd gedaan.
Het bergachtige land vertoont op de
hoogten maar een schralen plantengroei,
maar in de daleD en langs de rivieren is
de flora van overweldigende weelderig
heid. Tot het gebied van de Orinoco be-
hooren in Venezuela de groote Llanos of
grasvlakten. Het klimaat is verbazend heet
en een vaak terugkeerende kwelling zijn
de zwermen sprinkhanen. Een ander ge
vaar zijn de veelvuldige aardbevingen,
vooral in het bergland in het Noorden. De
hoofdstad Caracas heeft nog in 1812 ge
ledon onder een verwoestende schudding.
Als men nu de stad bezoekt, die de allu
res van een groote plaats met eere vertoont,
moet men erkennen, dat er in de negen
tiende eeuw veel gedaan is voor de verhef
fing van CsrRcas. President Guzman
Blanco heeft dsar ijverig voor gewerkt. In
de stad is het wanhopig warm, vooral daar
de huizen in de breede straten laag zijn en
dus weinig schaduw gaven. De pleinen of
paseo's worden gelukkig door lanen van
forsche boomen ingesloten. Op het Bolivar
plein prijkt het standbeeld van den bevrij
der Simon Bolivar, die het land van onder
het Spaansehe juk uithielp. Hij is in 1830
te Santa Marta gestorven na een leven, dat
een voortdurende strijd is geweest ter wille
van de vrijheid der verschillende doelen van
Zuid-Amerika.
In economisch opzicht gaat het land voor
uit. De opbrengst van koffie, suiker en
cacao neemt steeds toeook de veeteelt in
de Llano's. Groote schepen kunnen echter
de havens niet inkomen, vandaar de nood
zakelijkheid van overlading in kleinere
vaartuigen. Curspao vooral doet aan die
vaart op Venezuela met goederen, die af
komstig uit Europa, zoowel als uitdeVer-
aanigdu Staten, daar in de vracht vaartuigen
zijn overgebracht en 't zou doodend wezen
voor den handel van ons kleine eiland, als
de verwikkelingen tot een afbreken der be
trekkingen leidden.
Ia een Amsterdamsohen brief schrijft het
Handelsbl. e. Antwerpen o. m.
»De uitdagende houding van president Cas
tro is te brutaler, daar de weermacht van zijn
land niet opgewassen is tegen een zeemogend
heid als Holland. Het staand legertje van
Venezuela telt 7600 manzijn oorlogssterkte
wijst op papier 50,000 man aan, maar dit is een
soort schutterij van ongeoefende mulatten en
Zambo's, die amper een geweer kunnen vast
houden. De Venezolaansche vloot bestaat uit
één kanonneerboot (twee Red. N. Ct.) met een
half dozijn transpottvaartuigen, die hoogtens
goed genoeg zijn voor trekschuiten. Eén van
onze zestien pantserdekschepen kan de heele
Venezolaansche vloot in den grond borende
«Gelderland» en «Jacob vanHeemskerck»blok-
keeren desnoods de smalle kuststrook en zou
den de havenstad La Guyara plat kunnen
schieten. Slechts in het bergachtige gedeelte
van zijn land zou Castro dan nog een vlucht-
plaats vinden.
Maar mogelijk vertrouwt de aartsavonturier,
dat Holland zich zoo laf gedragen zal als een
dertig jaar geleden. Ook toen werd een Neder-
landsch gezant (Rolandus), uit het land gezet
na de inbeslagneming van Curagaosche sche
pen en ook toen ging een Hollandsch oorlogs
fregat naar Venezuela, maar onze regeering
stelde zich tevreden met de teruggave der aan
gehouden vaartuigen. Rolandus keerde niet
op zijn post weder.
»Castro schijnt thans ditzelfde spelletje te
willen herhalen, om zijn aanzien in 't oog zijner
mulatten te verhoogen. Maar alle teekenen
wijzen erop, dat Holland ditmaal niet met zich
zal laten sollen. Toen onze minister van Bui-
tenlandsche Zaken onlangs in de Ferste Kamer
met sobere, maar waardige zeggingskracht ver
klaarde, dat de regeering de vaderlandsche
eer boven handelsbelangen zon stellen in dit
confliet, sprak hij naar het hart des volks. En
zoo inderdaad een oorlog onvermijdelijk blijkt,
kan het ministerie Heemskerk zich sterk ge
voelen, wetend dat het mag rekenen op den
geestclriftigen steun der natie, die de Neder-
landsche vlag niet straffeloas wil laten belee-
digen".
Uit vertrouwelijke bron zegt het blad
voorts vernomen te hebben „dat Holland
zijn verantwoordelijkheid in deze bij voor
baat heeft gedekt door samenspreking met
de Amerikaansohe regeering".
Naar men verneemt, wordt op de „Gel
derland" draadlooze telegrafie aangebracht.
Zooals bekend, heeft de „Heemskerok"
reeds een station voor draadlooze telegrafie.
Er gaan cu met de ,/Heemskerok'' naonteuTS
ets werklieden mede om draadlooze telegra
fie op de „Gelderland" aan te brengen.
Engeland.
Een leelijke tegenvaller is de verkiezing
voor het Lagerhuis in de Haggevston-
divisie van Londen Zaterdag voor de libe
ralen geweest. Ter vervanging van den
dezer dagen overleden liberalen Sir Cremer
die sinds jaren 't district vertegenwoordigde
is gekozen een unionist met 2867 stemraeD,
terwijl de liberaal slechts 1724 stemmen
verkreeg. Wel was er ook nog een derde
candidaat, een socialist, die 986 stemmen,
meerendeels aan de liberalen onttrokken,
op zioh vereenigde. Doch met al die stem
men er bij zou de liberaal nog gevallen
zijn. Wat bij de meerderheid van 4600
stemmen, het vorige jaar nog door Cremer
op den unionist behaald, een verpletterende
nederlaag voor nu en voor 't vervolg mag
genoemd worden.
Sohoon oppermachtig nog in het Lager
huis wegens haar sterke meerderheid, mag
de liberale partij zioh tegen een volgende
periodieke verkiezing wel op een verplet
terende nederlaag voorbereiden. En dat,
ODdanks haar liebiingeln met de socialisten.
Noorwegen.
De afgeloopen week is de reizende presi
dent der Fransehe Republiek Fallières
de gast geweest van den Koning. Hij
is ook te Christiania met groote geestdrift
ontvangen. Men zou gezegd hebben, schrijft
een berichtgever, dat heel de bevolking
van 250,000 zielen der hoofdstad op straat
was. Hij werd getroffen door de volkomen
afwezigheid van militairen, 's Middags
reden de Koning en de President zonder
geleide en als eenvoudige burgers gekleed,
ait in een viotoria, niettemin herkend en
hartelijk door jedereen gegroet.
Het is de eerste maai in Noorwegens
geschiedenis, dat de President der Fransehe
Republiek dat land bezoekt.
De minister-president Knudsen noemde
in een interview de geestdrift, door de
bevolking getoond, spontaan en opreeht.
Voor geen volk van Europa voelen de
Noren meer sympathie dan voor de
Fransohen.
Do heer Knudsen ging zelfs in zijn be
wondering zoo ver, het Fransehe volk te
noemen ,/het meest vooruitstrevende, het
vrijste en edelmoedigste volk van onzen
tijd".
Vooruitstrevend ook in het kwade
dat had deze minister er wel bij mogen
zeggen 1
Frankrijk.
De begrootingseommissie der Kamer
heeft besloten de krijgshavens Roohefort
en Lorient op te heffen. Lorient blijft
alleen bouwhaven. Wat Roohefort betreft
wordt voorgesteld, de arbeiders gaandeweg
te ontslaan en een tijd lang daar nog
kleine schepen te doen bouwen. Later zai
vastgesteld worden wat daardoor bespaard
kan worden.
Verder werd tot een bedrag van 700,000
frs. aan uitgaven gesobrapt. Doch de uit
gaven worden onvoorzien verhoogd met
1,273,000 frs. voor de vermeerdering en
de toekenning van pensioenen aan dein-
sorits maritime;!.
De reden tot dit besluit? De beide havens
zijn niet belangrijk genoeg voor een geheel
afzonderlijk beheerde haven van Lorient
kan door den marine-prefect van Biest
worden beheerd, die van Roohefort is voor
moderne oorlogsschepen te klein en on
bruikbaar. De beide havens worden alleen
als steunpunten en bouwwerven voor de
marine behouden.
Deskundigen keuren de beslissing der
oommissie algemeen goed en velen drin
gen aan dat ook de oorlogshaven van
Cherbourg zal worden opgeheven en Brest
voor het Atlantische, Toulon voor het
Middell. Zee-eskader de eenige concentra
tiepunten zullen zijn.
Turkije.
De Sultan heeft zich in een paar dagen
zoo populair gemaakt als een Karei de
Groote. Bnitenlandsche gezanten hebben
zich Zaterdag gehaast hem den dank hun
ner vorsten te brengen voor het herstel der
Grondwet en het verleenen van vrijheden.
En het volk verdrong zich om hem hulde te
brengen. Het Selamlik was zeer druk be
zocht. De menigte waj doorgedrongen in 't
binnenste paleis, en de boomen in den tnin
kraakten onder kijklustigen. Tweemalen
groette de Sultan, die in zijn rytuig stond,
de omstanders die hem toejuichten.
Tot teleurstelling van velen ging de Sul
tan echter niet naar de Aya Sofia.
Vooral de Duitsche pers heeft zich ge
haast den nieuwen toestand toe te juichen.
Een anti-Duitsch betoog in den Gemeente-
tuin te Konstantinopel uitgelokt, had dan
ook geen uitwerking, Den bewerker had
men bijna gelyncht.
Toch maakt de geheele vreugdebeweging
niet den indruk van een spontaan verbond
tusschen vorst en volk, zooals zij behoorde
te zijn. Wèl ingelichten beweren dat de
sultan zeer terneer geslagen is. De paleis
ambtenaren schrijven zijn toegeven aan de
omwenteling toe aan zijn zenuwuitputting,
het gevolg van de ziekte die hij al drie jaar
heeft. Verder noemen zjj voor het gelukken
van de beweging een aantal andere redenen
o. a dat de Turken zich schames, dat de
Perzen, op wie zij neerzien, eerder hun vrij
heid hebben gekregen.
Wü lezen verder, dat men in de laatste
paar dagen hier en daar ongerust wordt.
Het vrijlaten van gewone misdadigers on't
aanblijven van Paleisgunstelingen baart
hun zorg. Dan is er 't stijgen van de eischen
uit de bevolking, en de anti-dynastieke
houding van de troepen van het 2e leger
korps. Den 24en Juli verboden de officieren
den priesters, gebeden voor den sultan op
te zenden. Men zegt, dat zij nu Abdul Ha
mid weg willen jagen.
Nu zal dit laatste wel overdreven zijn
want de Jong-Turken, die te Saloniki hun
zetel hebben, behesrschen den toestand en
zijn op 't oogenblik zeer Sultansgezind.
Hun comité te Smyrna, waarin vyf militai
ren en vior burgers zitting hebben, werkt
met de overheid samen. Een 100tal staat
kundige gevangenen, door bemiddeling"
van dat comitélosgelaten, trokken jubelend
door de stad. In ieder geval mag men
tevreden zjjn, dat alles zoo afliep en mag
men hopen dat het zoo blijft.
Bij de directe belasting, invoerrechten
en accijnen zijn benoemd te Zundert A. C.
A. de Blinde; te Rijebergen J.M.Hubregtse;
te Huibergen H. Mulderte Goirle L. Boot.
Bevorderd tot kommies le klasse J. F.
Eckebus 2e klasse te Rotterdam.
De jaarlijks terugkeerende Nationale
Velddag van het Leger des Heils zal dit
jaar gehouden worden op Woensdag 12
Aug. a.s. op het Landgoed Velserbeek
nabij station Velsen, voor dit doel welwil
lend afgestaan door den Hoogwelgeboren
Heer Baron v. Tuyll v. Serooskerke.
Duizenden nemen ieder jaar deel aan
deze Velddagen en extra-treinen met goed
koop tarief zijn door de Hollandsohe Spoor
wegmaatschappij en door de Ned. Centraal
Spoorwegmaatschappij voor dien dag uit
verBohillende deelen van het land gearran
geerd. Vanal 5 Aug. tot en met 10 Aug.
's middags 5 uur zijn goedkoope kaartjes
met programma's aan de stations dier
Maatschappijen verkrijgbaar.
De Velddag zal dit jaar geleid worden
door Kommaridant en Mevr. Ridsdel, de
leiders van het Leger des Heils in Neder
land, terwijl ook Kolonel Bullard, die lot
voor korten t\jd de leider van het Leper
des Heils in Japan was,tegenwoordigzalzijD.
Behalve de gewone samenkomsten zal
er o.a. ook een Maatschappelijke Demon
stratie gehouden worden, waardoor ieder
van meer nabij zal kunnen kennismaken
met den welslagenden arbeid van hetLeger
des Heils op maatschappelijk gebied. Ver
der zal er een Muzikale Sluitingsdemon
stratie gehouden wordeD, waaraan 200
Muzikanten en 200 Zangers zullen deel
nemen.
Te Overveenis plotseling overleden
mevr. de wed. van wijlen prof. dr. W. H.
Bakhuis Roozeboom, geboren Wins.
UIT DE PROVINCIE.
Middelburg. Zaterdag herdeoht de heer
P. Keg Czn., direoteur van het postkantoor
alhier, dtn d8g waarop hij vóór 40 jaar als
surnumerair in 's rijks dienst trad, De heer
Keg werd, na de verschillende rangen te
hebben doorloopen, op 1 Junil898benoemd
tot direoteur vau het postkantoor te Goes
en is sedert 1902 als zoodanig te Middelburg
werkzaam.
De heer Keg is eerelid van de Broeder
schap van commiezen. Reeds enkele jaren
geleden werd hij ter belooning zijner dien
sten benoemd tot ridder in de Orde van
Oranje-Nassau.
Om 10 uur waren op Let kantoor aanwe
zig het onder zijn bevelen staand personeel,
de brievengaarders uit het ressort Middel
burg en do inspecteur met de op zijn bureel
werkzaam zijnde ambtenaren. Na geluk-
wensoh door den heer van Dieren, inspec
teur der posterijen en telegrafie nam de
heer Van Galen, oommies le klasse het
woord en herdacht de werkzaamheden van
den heer Keg als direoteur en mensob. Daar
hij als surnumerair met den heer Keg werk
te, noemde spreker het een heugelijk feit
hem nu na 25 jaar te mogen huldigen en
bood hem ook namens de andere ambtena
ren een fraai bloemstuk aan. Na een „Leve
de Direoteur" uit aller mond, nam de adsis-
tent Verstelle het woord en sprak namens
het personeel van adsistenten, hoofdbestel
ler, kantoorknechts, bestellers en postboden
en bood den heer Keg een fraai uitgevoerde
photo aan, waarop in groep het kantoorper
soneel voorkwam. Hierna nam de heer
Kesteloo, brievengaarder te Domburg het
woord en huldigde den heer Keg namecs do
overige brievengaarders en het daaronder
ressorteerende personeel en bood den direo
teur eveneens een fraaie groepphoto aan.
Hierna werd nog gesproken door den
besteller Overduin, die den heer Keg na
mens de afdeeling Walcheren van den
bond „de Post" onder het spreken van
gevoelvolle woorden een fraai bloemstuk in
den vorm van een posthoorn aanbood ook
namens de bureel ambtenaren ter inspectie
werd de heer Keg gecomplimenteerd.
Middelburg. De militairen van het
garnizoen alhier, worden in de gelegenheid
gesteld om gedurende de kermisdagen de
bijeenkomsten in bet Militair Tehuis, waar
aan ook een wedstrijd in het voordragen
verbonden is, aldaar bij te wonen.
Heden kwamen onder de wapenen bij
het 2e Bat. 3e Reg. Inf. alhier in garnizoen,
de landweer-luitenant H. C. Dek en de
milioiens der liohting van 1905,
Het Rijkstelegraafkantoor te Goes
verzond gedurende de maand Juli 1908
999 Telegrammen, ontving er 1067, opge
nomen en verder geseind werden 1346,
totaal 3412.
Gesprekken. Uitgaande 389, inkomende
504, overgenomen 1127, totaal 2020.
Ver- Ont-
Kantoren. zonden, vangen. Totaal.
Baarland 16 23 39
Borsselen 34 42 76
Driewegen 25 23 48
Ellewoutsdijk 63 50 118
's-Gravenpolder 41 43 84
's-Heer Arendskerke. 26 31 57
's-Heerenhoek30 31 61
s-H. Hendrikskinderen 8 7 15
Heinkenszand 41 36 77
Hoedekenskerke 13 36 49
Kapelle 177 249 426*)
Kloetinge 43 47 90
Kruiningen 45 54 99
Kwadendamme. 35 16 31
Nieuwdorp 15 20 35
Nisse14 20 34
Oudelande 22 25 47
Ovezande. 18 13 31
Rilland89 78 167
Schore25 29 54
Waarde3 8 13 31
Wolphaartsdijk 55 84 139
Benevens 76 interc. gesprekken.
Goes. Bij v. d. Reit in de Voorstad zijn
door een hond negen jonge kippen gedood.
Voorts werd hier een (de C.) bekeurd we
gens nachtgerucht en eon (Bwegers open-
J bare dronkenschap.
Goes Zekere L., van hier, werd heden
Maandagmorgen door de marechaussee uit
