NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No. 250. 1908,
Vrijdag 24 juli.
22e Jaargang.
HISTORISCH
Buitegl&edseb Ovgrzlebl.
CHRISTELIJK-
Vaan 9e Eckeal met den Bijbel?
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Onder dit opschrift schrijft het Unie-
blaadje No. 42
//Waarom een School met den Bijbel
voor onze kinderen?"
Omdat uw kinderen gedoopt zijn en
door U de belofte is afgelegd, dat gij uw
kinderen zoudt onderwijzen, doen of hel
pen onderwijzen in de leer, die door D
beleden wordt.
„Maar is het dan niet genoeg, als wij
tehuis aan onze kinderen een Christelijke
opvoeding geven Kan Zondagsschool en
Catechisatie niet, zoo noodig, aanvullen,
wat aan de huiselijke opvoeding mocht
ontbreken P"
Wie hierop bevestigend antwoordt,
geeft zich niet volledig rekenschap van
de geestelijke behoeften van het kind en
de beteekenis en den omvang eener Chris
telijke opvoeding.
Gij zijt overtuigd, dat het uw dure
plicht is, de belofte, by den doop van
uw kind afgelegd, zooveel in uw vermo
gen is na te komen. Welnu, als gij een
oogenblik tot uzelven inkeert, zult gij
moeten bekennen, dat uw werk, als alle
arbeid van menschen, onvolkomen is. Zult
gij dan niet gaarne de hulp inroepen van
mannen, die hun leven gewijd hebben
aan de opvoeding der jeugd, aan de on
derwijzers
ZoolaDg gij uw kind nog thuis hebt,
zijt gij voor hom de eerste persoon. Tot
U ziet het op, tot U richt het al de me
nigte van vragen, die in zijn ontwikke
lend bewustzijn opkomen. Maar als het
kind de school binnentreedt, komt daarin
verandering, dan is nw kind voor een
groot deel onder uw gezag uit. Dan kan
de meester ook grooten invloed uitoefenen
op den gedachtengang van uw kind, En
mocht het geval zich voordoen, iat,deze
hem iets leerde, dat met uw zeggen in
strijd was, dan is het niet onmogelijk,
dat de meening van den meester meer
ingang vindt dan de uwe.
De meester vertelt hem zooveel nieuws,
leert hem zooveel, dat hem nog onbe
kend was; toont hem zooveel wonderlijks,
waarover het kind nooit van U hoorde-
In de school wordt het kind als ingeleid
in een nieuwe wereld, waarin zooveel
schoons en heerlijks hem aantrekt en
treft.
En kunt gij het nu goedvinden, dat
uw kind die wonderwereld betreedt, zon
der da») in te vinden wat het in uw huis
als het heiligste en htt hoogste aanvan
kelijk leerde kennen?
Immers in het Christelijk gezin is het
gebed, is Gods Woord in hooge eere.
Daarvoor heeft het kind eerbiedaan
vankelijk meest nog, omdat het weet, dat
zjjn ouders er voor buigen. Wat zal het
kind nu denkeD, wat zal het U vragen,
als het ziet, dat in die andere wereld,
die hem in de school ontsloten word, van
dat Hoogste geen sprake is?
Het schoonste, dat uw kind dan leert
kennenwat bijna alles op zijn spel
na terugdringt op den achtergrond en
waarmede hij jaren lang bezig is, dat hij
in zich opneemt en waarmede hij één
wordtdat alles zou voor hem bestaan...
zonder God
Dat mag toch niet?
Er moet eenheid zyn in de opvoeding
in hnis en in de school.
Gebed in huis, gebed in de schoolde
Bijbel de eereplaats in huis en evenzoo
in de school.
Gij hebt uw kind soms op zijn vragen
gezegd, Wie die schoono bloemen en
tintelende sterren maakte en de meester
in de School met den Bijbel leert hem
ook, dat alles door God geschapen is en
onderhouden wordt.
Heeft uw kind straf verdiend gy spaart
de roede niet, maar tevens hebt gy hem
te wijzen op de Wet des Heerenen is
hy in de school ongehoorzaam, dan heeft
de onderwijzer in het Woord Gods een
tuchtmiddel en weet vaak in het gebed
het hart van het kind te treffen om het
tot schuldbesef te brengen.
I In huis en in de school met den Bjjbel
leert het kind, dat alle gezag komt van
j Bovenvoorwaar niet overbodig in een
j tijd, waarin allerwegen over tuchteloosheid
wordt geklaagd 1
j En, ten Blotte: zoudt gy het kunnen
verantwoorden, uw kind hij het verlaten
der school de wereld in te zenden, zonder
het, zooveel gij vermocht, te hebben
toegerust voor den strijd, die het wacht
tegen allerlei verleiding die hier op aarde
maar bovenal voor hetgeen noodig is op
zyn reis naar de eeuwigheid
Het zyn toch zulke gewichtige jaren
voor zyn zedel.öke en geestelijke vorming
de schooljaren
Welnu: ddarom is de School met den
Bijbel zoo noodig voor uw bind.
DéArom hebben dan ook, gedurende
meer dan een halve eeuw, mannen van
Christeljjken huize, niet geschroomd te
kampen voor de School met den Bybel.
Ddarom worden ook thans nog uw
krachten en gaven gevraagd om die School
te steunen en te onderhouden, om haar
gebied steeds meer uit te breiden, opdat
straks niemand zelfs niet de armste
tevergeefs voor zyn bind een plaats be
hoeve te vragen op de School met den Bijhei
Canada
Canada viert feest. Weldra zal het 300
jaar geleden zijn, dat Q lebeo werd ge
sticht, en de Prins van Wales is op weg
om de feesten mee te vieren.
Voor Frankrijk is de herinnering minder
vroolijk.
Had Lodewijk XV met meer ernst ge
regeerd en wat minder aan zijn genoegrn
gedacht, vermoedelijk zou Canada nu nog
eeae bloeiende Fransohe kolonie zijn.
In die dagen heeft Frankrijk, ook in
Eagelsoh-Indië voor goed zijn kansen ver
speeld, om eene groots koloniale mogend
heid te worden. Nooh Dupleix in Indië,
noch Montoalm in Canada zijn behoorlijk
gesteund en het einde was, dat zij be
sweken.
Tooh heeft Engeland aan Canada niet
zoo heel veel gewonnen.
Bij den vrede van Parijs, die een einde
maakte aan den zeven-jarigen oorlog,
werd Canada in 1763, door Frankrijk aan
Engeland afgestaan en met hun gewone
luchthartigheid troostten zich toen de
Fransehen over dat feit door Canada te
betitelen alsveenige bunders sneeuw."
Zulk een verlies had niets te beteekenen,
maar dat kwam anders uit. Canada is een
reusachtig land, bijna even groot als de
Vereenigde 8taten van Noord-Amerika,
met een grootsohe toekomst. De sneeuw
velden bleken vruchtbare terreinen te zijn.
Het klimaat van Canada is vooral in het
Zuiden zacht en gezond. Canada kan de
koornschuur worden van heel Europa. Het
zyn slechts de handen, die nog ontbreken,
want de bevolking is nog schaarsch, maar
is die leemte aangevuld, dan zal Canada
onder de groote mogendhedon plaats ne
men. Het Engelsche imperialisme evenwel
heeft van die opkomst niet veel te hopen,
Reeds tijdens den opstand der Amerikanen,
op het einde der 18e eeuw, toonde Canada
neiging tot afzondering. Het heeft toen niet
j veel gescheeld, of ook Canada was in de
beweging meegesleept. Slechts door bijtijds
j meer vrijheid toe te staan, dsn het ooit
aan de Amerikanen had gegund, ken Enge-
j land toen nog den toestand reddeD, maar
I steeds heeft Canada sterke neigingen ge-
j toond tot afscheiding en onafhankelijkheid
I Meer dan eens hebben de Engelsehen op
i standen moeten onderdrukken, vooral van
het Fransohe element, dat zij aanvankelijk,
i evenais het Boeren-element in Zuid-Afrika,
I ruw en onrechtvaardig behandeld hebben,
i en nu nog willen de Fransohen, die onge-
j veer de helft van de bevolking vormen, van
j imperialisme niets weten. Hunne sympa-
thieën zyn voor Frankrijk. Hun taal, hun
zeden, hun ras en hun godsdienst hebben zij
i zuiver bewaard. Terwijl in Frankrijk zelf
do bevolking eerder achteruit gaat dan
vooruit, blijkt het Fransohe ras in Canada
/.eer vruohtbaar te zijn, en sterker aan te
wassen dan het Eogelsohe. Het is vooral
onderden invloed van hetFransoheeietaent
dat Canada steeds weigert om voor de En-
gelsehe vloot bij te dragen en ook tegeD het
zenden van hulptroepen naar Zuid-Afrika
hebben de Fransohen heftig geprotesteerd.
Toen de Engelsehen in Canada de over
winningen vierden van het Eogelsohe
leger, hebben de Fransohen krachtig ge-
cëEhifesteerd ten gunste van de Boeren, en
de kloof lussohen Ecgelsohen en Fransohen
wordt voortdurend wijder.
Dat Frankrijk ton minste het Fransohe
deel van Canada zal herwinnen is nauwe
lijks denkbaar. Noeh Engeland, nooh Ame
rika zouden dat dulden, maar nu reeds drei
gen de Fransohe Canadeezen, dat zij zioh
in de armen van Noord-Amerika zullen
werpen, als Canada den weg van hetEngel-
sche imperialisme opgaat.
Voorloopig zal Canada wel zelfstandig
blijven, en zich steeds meer van Engeland
los makeD, maar op den duur is het vol
strekt niet onwaarschijnlijk dat heel Ca
nada zich bij de Vereenigde Staten voegt.
Nu reeds stroomen de Amerikanen by
tienduizenden het land binnen, en zoo
eenmaal die vereeniging tot stand komt,
zal de Noord-Amerikamsche Unie de
machtigste staat der wereld zyn.
In Canada en Amerika is nog plaats
voor honderden millioenen, en zij, die
bevreesd zyn voor de ontwaking van Azië
en voor het geele ras, mogen wel eeDg
opletteD, hoe Azië tu3sehen Europa en
Amerika ligt ingeklemd, en zich ten slotte,
noch naar links, nooh naar rechts zal
kunnen uitbreiden. In het Noorden boven
dien is Russisch Siberië en in het zuiden
kan mettertyd Australië een dam worden.
De opkomst van Canada is dus niet
minder belangwekkend dan de opkomst
van Japan.
Het laatste land heeft zich eerst militair
ontwikkeld, en moot nu trachten met zyn
economische ontwikkeling op gely ke hoog
te te komen, maar Canada ontwikkelt zich
eerst economisch en dan komt de militairs
kracht vanzelf.
Japan is inwendig voos en zwak. Het
is ook reeds overbevolkt, terwijl Canada
nog tot in het oneindige nieuwe bewoners
kan opneman en al de flinkheid toont en
cl de kracht der jeugd.
Het is ook zeer goed mogelijk, dat juist
bet gevaar, dat van de zydë van Azië
dreigt, Canada des te eer tot aansluiting
by Amerika zal bewegen, want Canada
heeft geen eigen vloot en aan de zijde
van den Stillen Oceaan ook geen geschikte
oorlogshavens.
Het zal thans merkwaardig zyn, na te
gaan, hoe de Prins van Wales in Fransch
Canada zal worden ontvangen. By een
vorig bezoek heeft hij velen geërgerd
door alleen Engelsch te spreken. De
Fransche Canadeezen zijn loyale staats
burgers. Worden zy goed en rechtvaar
dig bejegond, dan is er geen oproer van
hunne zijde te vreezen, maar zy zyn,
evenals de "Vlamingen, zeer op eigen taal
en eigen nationaliteit gesteld en doen
dat by elke gelegenheid krachtig gevoelen.
Er is du3 in Canada veel overeetkomst
met Zuid-Afrika.
in beide landen hebben de Anglo-Saxors
een minstens gelijkwaardig blank ras naast
zich gekregen, dat zij niet kannen onder
drukken en evenmin ver-Engelsehen.
In beide landen moeten twee rassen met
twee talen vreedzaam naast en met elkander
leven.
In beide landen trekt Etjgëland zich
steeds meer terug en beide landen toonen
«teeds meer neiging tot afscheiding en on
afhankelijkheid.
In Canada evenwel heeft het Fransohe
ras als zoodanig geen toekomst door de
nabijheid van de Amerikanen, terwijl het
Boerenras van Zuid-Afrika sieh thans vrij
kan ontwikkelen om eenmaal zijn stempel
op heel Zuid-Afrika te drukken. {Nederl.)
23 Juli 1908.
Grappig „Protest'. Te Rotterdam is
gisteren een vergadering belegd, om te
proteateeren tegen het ongevraagd eervol
ontslag, asn een drietal onderwijzeressen
door den gemeenteraad verleend, wegeEs
huwelijk.
Gedeputeerde Staten hebben aan dat
raadsbesluit hun goedkeuring verleend,
en men achtte het thans tijd om te pro
teateeren.
Eerst sprak de liberale heer mr. Levy,
duarna de sociaal-democratische heer
Wibsut, en veavolgons mevrouw Haver.
Aan gemeenplaatsee geen gebrek.
Da heer Wibaut beweerde, dat het ont
slag ingaat tegen den mastschappelyken
vooruitgangmevrouw Haver oreerde,
dat het streven om de gehuwde vrouw
van de „arbeidsmarkt" te houden niets
anders ia dan de zuch^, om het prestige
van den man hoog te houden en de vrouw
het gevoel van de onderhoudena voort
durend op te dringen. En de heer Levy,
ja de heer Levy, zocht behalve in het
juridische, wat ook naar zijn meeningin
dit geval niet voldoende schynt te wezen,
zyn kracht in het grappige.
Hij was grappig de heer Levy. En op
de vergadering is gelachen en nog eens
gelachen.
Heel erg tragisch nam men over en
weer de zaak blijkbaar niet op, wat dan
ook wel begrijpelijk is.
En het aardigste was dat, terwyl de
heer Levy sprak over een „soort motie
ziekte", die z i. langzamerhand in ons
land heersehen gaat, de vergadering be
sloten werd met het aannemen eener
motie l
Het was de klap op de vuurpijl, die
wel hevig sissend naar boven ging, maar
ook voor de naaste omstanders vermoe
delijk niet gevaarlijk is geweest.
(Centrum
Italië.
De landbouwstaking om Parma, die in
de laatste weken schijnbaar dood bloedt,
is, zegt nu ook een corr. ven het Hbl.,
een gebeurtenis van het hoogste gewicht
in de sooiale geschiedenis van onze dagen,
misschien wel het eerste feit-, dat aanduidt,
hoe de strijd tussehen arbeid en kapitaal
zich in de toekomst ontwikkelen zal.
Want hier is werkelijk iets nieuws ver
toond. De daglooners, voor zoover zy deel
uitmaakten van de syndicalistische «bon
den» zyn tegen de boeren eigenaars
of pachters opgetreden zonder eisch.
Geen lotsverbetering, korteren werkdag
of kooger loon vroegen zeze vroegen
niets, maar ze staakten. De Ambris had
hun gezegd, dat, als ze volhielden en geen
hand uitstaken naar het rype graan,
waarvan de ombuigende aren al nu en
dan 'n korrel lieten vallen, dat dan na
'n paar maanden de eigenaars van het
land hun bezit zouden moeten opgeven
en zij den grond zouden kunnen over
nemen, den grond, waarop zs recht hadden,
omdat za hem bewerkten. En De Ambris
is hun apostel. Jong en mooi, van een
schitterende welsprekendheid jen prachtig
leiderstalent betoovert hij de harten der
werkers in de Po vlakte, zooals weleer
Domela Nieuwenhuis dia van de Amster-
damsche havecarbeiders. 'n Liberaal Ka
merlid vertelt schrijvend over de
staking een paar anecdoten.
In 'n tabakswinkel houdt men 'n staker
voor den mal en vertelt hem, zeker te
weten, dat by de aanstaande verdeeling
van den grond de secretaris van den Bond
d. i. Ambris voor zich de hofstee der
Malenohini bjj Coriguano nemen zal. Het
bsertje antwoordt: «Ja, de secretaris
heeft ons veel goed gedaan, maar die
plaats is een raillioen waard, dat is
misschien wel wat te veel."
En dan deze op de markt afgeluisterde
ontboezeming: «Kijk, 'k ben toch voor
ongeluksvogel in de wieg gelegd. Nu
't er om gaat, de landerijen te verdeelen,
nu krijg ik die op den berg woon, 'n
stuk wat twee dubbeltjes waard is, maar
jij, die in de vlakte woont, wie weet
wat voor mooi stuk jij krygt."
Op een vergadering klopten ze als dol
in de handen, toen diefstal en beschadi
ging van werktuigen (sabotage) als strijd
middelen werden aangeprezen (in dorsch-
machines worden dan ook nog al eens
steen en gevonden en hooimijten branden
opmerkelyk vaak af) en ze verwierpen
iederen vorm van sociale wetgeving als
nutteloos. De Ambris sprak toen de veel
belovende woorden. «De patroons moeten
geen korrel graan kryigen van het graan,
dat ze meehielpen voortbrengen, wy zullen
ons van den oogst meester maken en dien
in onze huizen bergen."
Tot zooi.er de correspondent die ook
dost zien op hoo schandelijke wijze door
do roede leiders de bewuste arbeiders
worden bedrogen.
De Ambris is thans wegens oprniïcg
tot negen maanden veroordeeld, maar by
is bijtijds per auto een proletarische
auto natuurlijk naar Zwitserland ver
trokken.
Engeland.
Op 80-jarigen leeftijd is (wij meldden
het gister reeds onder onze Telegrammen
de arbeidersafgevaardigde William Randal
een man met heroiseh karakter heengegaan.
Uit eenvoudige ouders geboren begon
hij den strijd om bet bestaan als timmer
man. Veel heeft hij vooral voor de vredes
beweging gedaan en aan hem is het te
danken dat de Interparlementaire Unie tot
stand werd gebracht,
In 189-3 overtuigde hij het Huis van
Afgevaardigden van de wensohelijkheid
van een Engelsohe-Amerikaansob Arbitrage
verdrag en werkte tot het welslagen daar
van mede. Veel heeft hij te dien einde
gepubliceerd.
In 1903 verwierf hij den Nobelprijs,
dien hij echter, hoewel zelf onbemiddeld,
geheel ten bate der vredesbeweging aan
wendde.
Denemarken.
President Falliè-es begaf zich eergisleren
naar Roskilde, waar Denemarkeos konin
gen begraven liggen en legde in de Dom
kerk een krans neer op de sarkofaag van
koning Christiaan IX, den vader van den
tegenwoordigen monarch. Te Kopenhagen
terug gekomen gaf hij in het Fransehe
aez&ntsohapsgebouw een dejeuner, waaraan
Koning en Koningin deelnamen. In den
namiddag bezocht de President 't Raadhuis.
In den ochtend had hij de beroemde
Glyptotheek bezocht onder leiding van den
heer Jaoobston, die daaraan 30 millioen
kronen ten koste heeft gelegd. De President
schonk hem het commandeurslint van het
Legioen van Eer.
Gisteren vertrok de President naar
Zweden. Straks komt de Czaar naar
Denemarken.
Er ligt in die vorstelijke bezoeken en ont
moetingen een oorzeak van groote gerust
stelling in betrekking tot den Europeeschen
vrede.
Denemarken als klein land, tussohen de
grooten ïb gelegeD, verheugt zioh over de
vriendschap welke 't eau weerskanten te
beurt valt. Het heeft aliijd een politiek van
praetisohe neutraliteit gevoerd t n 's dsariy
met Rusland, Engeland en Fiankiijk i.p
goeden voet gebleven. Het dubbele contact
mot S'. Petersburg, Londen en Parijs aan
den eeeen kant en Berlijn aan de andere
zijde heeft onlangs uitdrukkicggevonden in
de overeenkomsten betreffende Oostzee en
Noordzee, conventies welke, door het be
houd van den bestaanden toestand ti waar
borgen, wel Denemarkens nederlagen vau
1864 hebben bezegeld maar voor zijn toe
komst een waarborg van veiligheid zijn.
China.
In China worden groote toebereidselen
gemaakt tot ontvangst van de Amerikaas-
aohe vloot, die in October te Aiaoy wordt
verw&oht. Eea krediet van f 684^00 jj$
