NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No. 214. 1908.
Vrijdag 12 Juni.
22e Jaargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISGh
uit m
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S.
DE JÖMGE-VERWEST, te Goes
D'HUIJ. te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Binnenland.
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p. 1,25.
Enkele nummers0,02'.
UITGAVE DER FIRMA
HN vm
van 1—5 regels 41 cent, Iedere regel meer 8 cent
Familieberichten van 1 —5 regels 50 cent, iedere regeï
meer 10 cent.
rt
Zij, die zich met 1 Jnli a. s. op ons
blad abonneereii, ontvangen bet tot
aan dien datum gratis.
Sneek.
De Standaard schrijft:
In Arnhem uitte Mr. De Vries den wensch,
dat. 7.-o hij Sneek open maakte, zijn plaats in
de Tweede Kamer door Dr. A. Kuyper mocht
worden ingenomen. Meer dan één blad van
rechts stemde hiermee in, en ook Land en
Volk voegde zich hierbij.
Bij alle waardeering van de intentie mag
hier toch gevraagdMeent men dan metter
daad, dat Dr. Kuyper zoo hij zijn optreden in
de Kamer op dit oogenblik oirbaar achtte, voor
Sliedrechts candidatuur zou bedankt hebben
In Sliedrecht toch kon hij gekozen worden
zonder de hulp van eenige andere partij.
Of is er, sedert Sliedrecht openkwam, iets
geschiedt, waardoor de politieke constellatie is
veranderd, zoodat wie toen bedankte, nu, zon
der blaam van wispelturigheid op zich te laden,
zou kunnen aannemen.
Toen tijdens de vacature in Sliedrecht ver
klaard werd, dat Dr. Kuyper in deze Kamer
in geen geval zou optreden, mocht men toch
aannemen, dat dit besluit niet dan na rijp be
raad genomen was.
Op de redenen die toen tot afwijzing noopten,
gaan we niet in, maar dit staat wel vast, dat
diezelfde redenen ook nu nog geheel van
kracht zijn.
Wat men zegt, dat hij als leider der Antirevo
lutionaire partij in de Kamer hoort, gaat stellig
niet op.
In 1877 bedankte dr. Kuyper voor het lid
maatschap en bleef tot 1894, zestien volle
jaren, uit de Kamer en toch juist in d i e jaren
heeft hij de Antirevolutionaire partij gebouwd
en tot bloei gebracht.
Waar nog bijkomt, dat Mr. De Vries zeer
wel, al werd hij wethouder, tot 1909 Kamerlid
kan blijven.
Zelfs komt dat ons gewenscht voor.
Hij spaart er aan het district Sneek een
bijna noodelooze stemming door.
Da Eerste Kamer komt 16 dezer by een
de Tweede gaat 26 dezer op reces. (Giste
ren bij de vermelding van dit laatste, was
abusievelijk achter //Vrijdag" de datum
uitgevallen).
Te Kampen is tot lid van den ge
meenteraad gekozen de liberale candidaat
Veen Valck met 357 tegen 385 stemmen op
Keizer (r.-k.)
De (liberale) Utrechtsche Kiezersver-
eeniging besloot met 38 stemmen tegen 9
en 1 blanco by de a. s. herstemmingen voor
den gemeenteraad te Utrecht in district C
de candidatuur de Haan (soc.-dem.) officieel
te steunen, mits de 8. D. A. P, ook officieel
de in herstemming komende liberale candi-
daten steunt.
De gemeenteraad van Amsterdnm
benoemde in de vacature-De Vries als lid
der commissie van bijstand voor onderwijs
zaken de heer De Sauvage Nolting met 24
van de 39 stemmen 14 stemmen waren op
den heer Ketelaar uitgebracht. Tot lid-,
voorzitter der commissie, bedoeld bij art.
16 der verordening op de heförg van het
Vergunningsrecht, mr. Worst; tot plaats
vervangend lid der commissie bedoeld bij
art. 37 der Bouwverordening dhr. Schoch.
De St. Crt. no. 134 bevat de wet van
den 25sten Mei 1908 tot wijziging der ge
meentewet.
Het eenig artikel luidt dat aan de bepa
ling sub. lo. in het zesde lid van art. 149
dier wet zullen worden toegevoegd de
woorden//met deze uitzondering, dat in
een gemeente van niet meer dan 5000 zie
len een onderwijzer voor het lager of mid
delbaar onderwijs tevens ambtenaar van
den burgerlijken stand kan zjjn."
Verder wordt de bepaling sub 2o. in het
6e lid van genoemd artikel gelezen als
volgt: „met de betrekking van secretaris
in gemeenten van meer dan 20.000 zielen,
en met die van ontvanger in gemeenten van
meer dan 5000 zielen, met dien verstande,
dat onder //secretaris" en //ontvanger'' niet
worden begrepen zij, die onderscheiden
lijk krachtens artikal 105 of artikel 119 den
secretaris of dan ontvanger vervangen."
Mr. P. J. Troelstra is weer in ons land
teruggekeerd, en deelde aan den Haag
sehen correspondent van de Leeuw. Ct. het
volgende mede //Sinds einde Mei ben ik
weer uit Lugano teruggekeerd. Overigens
ban ik u melden, dat mijn gezondheids
toestand vooral de laatste weken aldaar is
beginnen te beteren; dat ik mij thans licha
melijk zeer krachtig gevoel en mijne werk
zaamheden aan de levensverzekering
„Neerlandia" weer waarneem. Nog steeds
is mijn hoofd na 't verrichten van eenigs-
zins inspannenden intellectueelen arbeid
spoedig vermoeiddaarom blijf ik tot de
opening der nieuwe zitting uit de Kamer en
buiten de party werkzaamheden.Beide hoop
ik in September te kunnen hervatten, al
schijnt het my voorloopig niet onwaar
schijnlijk, dat ik mij, wat de laatste betreft,
ook dan nog gedurende eenige maanden
een zekere reserve zal moeten opleggen".
Congres voor zedelijke opvoeding te
Londen. Naar men verneemt, hebben zich
bereid verklaard op te treden als vice-pre-
sidenten voor Nederland van het van 23-26
September te Londen te houden internatio
nale congres voor zedelyko opvoeding, de
heeren De Beaufort, oud-minister van bui-
tenlandsche zaken,dr.Kuyper, oud-minister
van binnenlandsche zaken, dr. Mouton,
oud-wethouder van onderwijs, en Van San-
dicb, wethouder van onderwijs der gemeente
's-Gravenhage. Het congres staat onder
het patronaat van de ministers van onder
wijs vaa Engeland, België, Spanje, Frank
rijk, Italië, Japan, Roemenië en Rusland.
In tegenspraak met de berichten, als
zou de heer Passtoors plan hebben volgend
jaar te bedanken voor den zetel van Bever
wijk, om een candidatuur te aanvaarden
voor het district Oosterhout (thans verte
genwoordigd door den heer Van den Berch
van Heemstede), kan De Tijdop grond van
informaties, aan de beste bron ingewonnen,
verzekeren, dat de heer Passtoors er niet
aan denkt van Kamerzetel te veranderen en
dat al hetgeen verder in verband hiermede
verteld en geschrevenwordt berust op pure
verzinsels.
Gemeenteraad van Middelburg.
Zilting van Woensdagmiddag 2 uur.
Voorzitter jhr. M. v. d. Brandeler. Tegen
woordig 16 leden, afwezig de heeren jhr.
Boogaert met kennisgeving.
De notulen der vorige vergadering wor
den goedgekeurd.
Ingekomen stukkenJaarverslag der
Vereeniging Vreemdelingenverkeer over
1907 idem van de vereeniging de Am
bachtsschool over 1907.
De rekening der Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen over 1907 welke is
in ontvangst f 3396,37 en uitgave f3246,316,
met een saldo van f 150,05', de begrooting
voor 1909 bedraagt f 3141,05',
Dat do inkomstenbelasting en hondenbe
lasting door Ged. Staten zijn goedgekeurd.
Het zelfde ooilege heeft goedgekeurd de
uitgiften van grond in erfpacht aan de Am
bachtsschool.
Dat de kas van den gemeente-ontvanger
is opgenomen en in orde bevonden.
Op voorstel van B. en W. wordt aan den
heer F. G. de Liefde eervol ontslag ver
leend als leeraar aan het Gymnasium met
ingang van 1 September a. s.
Tot onderwijzer aan school J wordt be
noemd de heer fl. J. Overduin te Vlissingen
met 15 stemmen, op den heer O. P. van den
Ende te Wolphaartsdijk werd 1 stem uitge-
brscht.
Tot lid van het bestuur der Godshuizen,
vacature mr. E. Dull, werd benoemd de
heer C. M. Ghijsen met 12 stemmen, met
wien was aanbevolen de heer H. W. J.
Callenfels op wien 4 stemmen werden uit
gebracht.
B. en W. stellen voor naar aanleiding
van het verzoek van J. W. H. L. van
Karssen om vrijstelling van den dienst bij
de brandweer wegens zwakken toestand
van borst en longen hierop afwijzend te
beschikken op grond der verklaring van
de heeren dr. J. O. K'nderman en J. O.
Gieben, arts alhier, welke hem wel geschikt
Echtee. AIzoo wordt besloten.
Bezwaarschriften tegen de aanslagen in
de inkomstenbelasting 1907 worden be
handeld. Naar aanleiding van deze aan
slagen wordt v. Weel teruggebracht naar
de 2c klasse, v. d. Velde gehandhaafd, J.
P. Bakker teruggebracht tot de 4e klasse,
dr. Henkers teruggebracht tot de 15e klasse,
E. W. den Bouwmeester gehandhaafd.
B. en W. stellen voor tot wijziging der
gemeentebegrooting voor 1907 en deze te
vermeerderen tot 'n bedrag van f 44016,255.
AIzoo wordt besloten.
De rekening van het bestuur der Gods
huizen over 1907 wordt goedgekeurd, zij
bedraagt in ontvangst f 77002.13, in uitgaaf
f 75870.40, goed slot f 1131,72.
Thans komt ia behandeling het voorstel
van B. en W. tot het maken van eene
nieuwe buisleiding voor deduin waterleiding
van hel pompstation naar den watertoren
en tot uitbreiding der machines van het
pompstation welke een bedrag zal kosten
van f112000, voor welke uitgave eene
leening moet worden gesloten.
Deze vernieuwing is noodig met desteeds
terug keerende breuken aan de water
leiding.
De heer llejse zegt dat het de oommissie
van Fabricage spijt dat dit voorstel niet in
hare handen is gesteld. Dit behoort toch
tot hare taak. Ia het voorstel zijn tal van
vragen welke beantwoording noodig heb
ban en dit kan nu niet gebeuren. Kan er
niet een gedeelte der breuk worden ver
nieuwd Moet er nu eene tweede leiding
komen, en loopt men geen gevaar dat ook
deze onklaar wordt
De voorzitter zegt, dat wat hot eerste
betreft, het niet behoort tot de fabricage
en ook met het oog op den tijd. Goed-
tooper kan het niet. De buisleiding is niet
goed, maar wat het is weet men nog niet.
Dit sal later worden medgedeeld als het
onderzoek is afgeloopen. Bij een tweede
leiding zal dit zijn uitgesloten wat deze
breuke betreft.
De heer Heijse zegt dat ia 1902 wel de
commissie van fabricage is gehoord, het
materiaal is dus slecht geweest wat blijkt
uit de mededeeling van den voorzitter.
Dit weerspreekt de voorzitter.
De heer Schorer heeft ook bezwaren
tegen het voorstel. Hij heeft nu ook geen
voldoende aDtwoord op de reeds gedane
vragen. Er moet een nader onderzoek
plaats hebben wil men geen sprong in het
duister doen. Zijn de gebreken in de buizen
gevolg van sleohle constructie? Zoo ja,
welke waarborgen heeft men dat nieuwe
buizen beter zijn zullenïMoet er niet worden
omgezien naar de oonstruotie der bodem P
Is niet 'n deskundig onderzoek wenschelijk
voor men de buizen legt p
De voorzitter deelt mede dat er eerste
klas buizen worden genomen. Op de En-
gëlsche buizen wordt 10 jaar garantie sa-
geven, Voor den bodem geven B, en W.
waarborg dat deze niet zal hinderen, daar
er voor gezorgd zal worden. "Wat den des
kundige betreft, ook deze is van dien aard,
dat we, met vertrouwen deze kunnen af
wachten.
De heer Schorer is dankbaar, maar niet
voldaan, by wenscht te wachten tot 't des
kundig onderzoek is afgeloopen.
Hiertegen moet de voorzitter waarschu
wen. Als men moet wachten, tot het des
kundig advies is afgeloopen, moet men
wachten tot het volgende jaar.
De heer Tvk vraagt waarom de buizen in
de stad niet moeten worden vernieuwd.
De voorzitter zegt dat het in de stad niet
noodig is.
De heer Sprenger deelt mede, dat wagens
het meerdere gebruik een nieuwe leiding
noodig is met het oog op de breukeD, welke
telkens voorkomen.
De heer Den Bouwmeester zegt, dat de
druk van den toren naar het pompstation
veel zwaarder is dan de druk in de stad, de j
buizen zyn slecht. 5
De heer Tak zegt dat toch steeds de breuk
bijna op dezelfde plaatsen voorkomt.
De voorzitter deelt nog mede, dat tegen
woordig de druk der leiding zoo gering
mogelijk is omdat men bang is dat, by
meerderen druk telkens breuken komen.
De heer Schorer zegt het te betreuren'
dat we indertijd bij het leggen der water
leiding zoo'n slecht advies hebben gehad.
Hij handhaaft zijn voorstel tot aanhouden
tot het deskundig advies is ingekomen.
De heer v. TeijHngen zegt, dat B. en W.
toch niet zullen Deginnen voor het advies
is ingekomen.
De heer Ermerins zal zijn stem geven
aan het voorstel van B. en W., omdat hij
overtuigd is, dat het noodig is met het oog
op den toestand der waterleiding. Echter
wenscht hij te wachten met de verbetering
der machines en het voorstel dien aan
gaande te splitsen.
De heer Den Bouwmeester verdedigt het
voorstel van B. en W. tegenover het idéé
van den heer Ermerins.
Het voorstel-Schoier wordt in stemming
gebracht en verworpen met 12 stemmen
tegen 4, die der heeren Sannes, v. d. Harst,
Schorer en De Rijoka.
Het voorstel-E-merins om aan te houden
het maken der machines aan het pomp
station wordt verworpen met 13 tegen 3
stemmen, die der heeren v. d. Harst,
Schorer en Fruit).
Hierna is hel voorstel van B. en W.
aangenomen. Eveneens verleen* de Raad
machtiging voor de geldleening ten be
hoeve van dit werk.
Herstemming over het voor3tel om ver
plichte schoolvergaderingen in te voeren.
Tevens voortzetting der behandeling van
dit onderwerp.
De stemmen staken wederom en is alzoo
het voorstel verworpen. Voor stemden de
heeren Sanne, v. Dunne, Sprenger, DoVeer,
v. d. Harst, Den Bouwmeester, Fruin en
Heijse. Tegen de heeren Verhage, v. Tey-
lirgen, Gratama, Snouck Hurgtonje, Scho
rer. Ermerins, Tak es De Rijcke.
Voorstal van B. ea W. om aas A. van der
Wyk te Amsterdam een stuk grond ter
grootte van ongeveer 2000 M2. aan de Los-
kade in erfpacht te geven voor 80 jaar
tegen een prys van f 17° per Ma. met recht
van koop.
De commissie van fabricage heeft geen
bezwaar tegen erfpacht, doch wenseht dien
grond niet te verkoopen. Hiermede gaan B.
en W. mede. Alzoo wordt besloten.
Voorstel van B. en W. om aan mej. H. J.
C. C. van den Brink, onderwyzeres aan
school K, een gratificatie te verleenen van
f 130, wegens meerdere lesuren tijdens de
ziekte en overlijden van mej. J.W. Visser
Meertens.
De heer Sannes vindt het billy k, dat mej.
v. d. Brink een gratificatie krijgt, maar was
't noodig dat deze onderwyzeres deze uren
meerder les gaf, er is toch een hoofd, die de
lesuren kan geyen, dan ware deze uitgave
onnoodig geweest. Zyn er maatregelen ge
nomen welke dit niet meer noodig maken,
opdat de gemeentekas niet meerworde aan
gesproken
De voorzitter zegt, dat dit reeds by de be
grooting is uitgetrokken en dat het hoofd
der school niet verplicht is deze uren in te
springen.
De heer Sannes is dit niet eens, het is
oen bijspringen aan het hoofd.
De heer Fruin verdedigt het voorstel van
B. en W. en toont aan dat zy verplicht was
in ts springen.
De heer de Veer gaat ten volle met de
heer Sannes mee, waarom kan het hoofd de
lesuren niet waarnemen, dat kan best.
De voorzitter zegt, dat het moeilijk is
voor B. en W. om te beoordeelen hoeverre
het hoofd dienst moet doen in zulke geval
len. Zonder stemming wordt het voorstel
van B. en W. aangenomen.
Voorstel van B.en W. om aan J. den Boer
eervol ontslagen agent-bode by de politie
een pensioon te verleenen van f82,68. Al
zoo wordt besloten.
Hierna wordt de zitting gesloten.
UIT 1)E PROVINCIE.
Ocze Middelburgsohe oorresp. schrijft:
Wie duur bouwt moet veel interest
betalen en heeft langen termijn vaa af
lossing, en wie goedkoop bouwt heeft vee!
ordeihoudskosten en spoediger vernieu
wing; Dat ondervindt ook Middelburg (act
ziju waterleiding.
Herhaalde gebreken hebben ender de
aandacht gebracht dat de leiding-buizen
niet meer betrouwbaar zijn. Gedurig komen
gebreken voor, telkens is Middelburg van
wateraanvoar verstoken, Zaterdag jl. stond
voer een goed deel van den dag de toevoer
weder stil. Aangekondigd is reeds dat
minder hard mag geperst worden.
Daarom komt nu eerlang bij den ge
meenteraad in behandeling een voorstel
om een nieuwe buisleiding te leggen en
de oude als reserve te doen dienen.
Men denke dat deze buizen over ee«
afstand van 2'/s unr gaans moeten gelegd
worden en zal zich dan niet verwonderen
dat deze reperatie of restauratie de respec
tabele som van f112600 kosten moet.
Op nieuw leonen dus
De waterleiding zal, als we ons niet
vergissen, na deze operatie nagenoeg een
ball millioen bosten. Voor rente en aflos
sing van dit kapitaal komt ditmaal een
buitengewoon gunstig omstandigheid de
ledige gemeentelijke schatkist ten goede.
Men moet n 1. weten dat het te betalen
bedrag voor het abonnement op de water
leiding zich regelt naar de huurwaarde der
perceslen waar het water geleverd wordt.
En nu is de huurwaarde der perceelen
zoo exorbitant veel hooger getaxeerd dat
de prys van 't watergebruik daardoor voor
vele, voor de meeste perceelen zoo ontzag
lijk stygt, dat, naar men beweert da
jaarrekening zal het uitwyzenrente en
aflossing en meer dan dat uit de hoogere
opbrengst zullen kunnen betaald worden.
Nog een leening van f 3600 zal voor het
bouwen van een gymnastiek lokaal te
plaatsen zyn.
Onlangs moet in ernst, in financieële
kringen, het denkbeeld besproken zijn om
de leeningen der gemeente te nummeren.
Later zou men ze in serieën verdeelen. Als
25 nummera uitgegeven waren zou men be
ginnen aan serie B,om alzoo voort te varen.
In afwachting van nadere regelingen zul
len we nu nog maar eens leenen.
Heden, 12 Juni, herdenkt de heer A.
Huineman den dag, waarop hij voor 25
jaren benoemd werd tot deurwaarder by de
arrondissements-reohtbank te Middelburg
en sedert te Neuzen als zoodanig onafge
breken is werkzaam geweest.
Bij kon. besluit is aan E. V. de Millia-
no te Groede, op verzoek, eervol ontslag
verleend als gezworene van het waterschap
Groot en Klein Baarzande.
Te Dinteloord heeft een hevige
hagelslag veel schade berokkend. Bij den
landbouwer Vogelaar is naar schatting voor
f 5000 op veld staande gewassen vernield.
In het Kanaal van Tcrneuzen is een
matroos van de stoomboot „Ore" bij hot
zwemmen verdronken.
Een bewoner van Scherpenlsse
miste gedurende 9 dagen zijn kat. Men
vond deze 6indelijk in een ratteklera.
Gedurende al dien tijd had het dier geen
voedsel gehad. De 4 eerste dagen na de
thuiskomst kon hot slechts melk gebruiken.
Het geklemde lichaamsdeel moest worden
afgezet.
In de St. Crt. no 134 zijn opgenomen
de oprichtingsakten van de N. V. Werf
Zeeland voorheen onder de firma Gebroe
ders Ribbens, C. Bakker en Co. te Hans-
weert, en van de N. V. Nederlandsohe
Phospbaatmaatsohappij te Neuzen.
Eerstgenoemde vennootschap heeft ten
doel het bouwen, verbouwen, herstellen,
schoonmaken, koopen en verkoopen van
schepen en vaartuigen en al wat verder tot
het bedrijf van een soheepsbouwwerf kan
gerekend worden in de meest uitgebreide
beteekenis en is aangegaan voor den tij<i
