NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
No. 199„ 1908
Zaterdag 23 Mei,
22e Jaarsrapsr.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Binnenland,
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
s. 1, DE jdfiNGE-VERWEST, te Got*
F. D'HUU, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
RecBitszake ia,
Cr O
JEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p. f,25.
Enkele nummers0,026.
Wed,
22 Mei 1908.
Mr. C. Lucasse zou volgens enkele bladen
ernstig ongesteld zijn.
W kunnen melden dat dit bericht on
juist is. Wel heeft mr. L. influenza gehad,
en is hy, na zyn aanvankelijke herstelling,
naar DenHaag geweest om mee te stemmen
voor het wetja-Sabron in zake 't blijvend
gedoe! U', waarop hy, thuis teruggekeerd,
weder is ingestort; doch hij is. thans her-
tjteller, ie. Up voorschrift van zijn huis
dokter, en nog een geraadpleegd genees
kundige, moet mr. Lucasse zich echter
vooralsnog van eiken inspannenden arbeid,
ook van zijn parlementairen arbeid ont
houden doch op volkomen herstel bestaat,
menschelijk gesproken, alle kans, en de ge
achte patient hoopt die welhaast te,.vinden
in de badplaats Neuhaus, waar hij eenige
weken gaat dooi brengen.
De vrijzinnige pers is begonnen groole-
lijks belang te stellen in de zuiverheid der
gereformeerde leer.
In de Wachter was door een predikant
beweerd dat van de meditaties «Voor een
distel een mirt" van dr. Kuyper een enkele,
sehoon schoon, niet alleszins betrouwbaar
was op 't punt der Doopsbesohouwing.
Alle mogelijke, zoo groote als kleine
vrijzinnige, neutrale en enkele socialistische
bladen, over ons gansche land, namen die
waarBchnwing over.
Voor deze uitgave zou 't een praehtige
reclame zijn, indien de lezers van genoemde
bladen even belangstellend waren in de leer-
zuiverheid als hunne redacties.
De Wachter kan in ieder geval dankbaar
zijn voor zoo vele blijken van zij 't ook
bespottelijke en vrij verdachte instem
ming
No. 4.
Bij Kon. Besl. is aan jhr. mr. D. A. W.
Tets van Goudriaan, laatstelijk minislar
van buitenlandsohe zaken een pensioen
toegekend ten bedrage van f4000'sj aars.
[JIT DB PROVINCIE.
Middelburg. Het voorstel De Veer
benoeming deskundigen door de recht
bank waarover in de raadsvergadering
van Woensdagmiddag de stemmen hadden
gestaakt, is in de raadsvergadering van
Woensdagavond verworpenhet voorstel
van B. en W. retributie-heffing van de
Société Anonyme is aangenomeD, zij is
gelijk gesteld met die der iirma Boasson.
In zake de schoolvergaderingen spraken
zich den heeren Fruin, v. d. Harst, Saanes,
Heijse, Den Bouwmeester, De Veer en
Sprenger vooren de heeren Sshorer, v.
Dunte, De Rijoke, Verhage, Gratama, Tak
en Ermerins tegen het beginsel uit.
Middelburg. Heden werd aan den
sergeant Van Dranen van het 2e bat. 8e
reg. inf. in garnizoen alhier, de zilveren
gesp voor 30-jarigen trouwen dienst uit
gereikt.
Middelburg. Naar wij vernemen is
heden door Gedeputeerde Staten van Zee
land gunstig beschikt op het verzoek van
de directie der stoomtram Viissingen
Middelburg, om de tegenwoordige stoom
krachtbeweging te veranderen in electri-
sche krachtsbeweging. Daarbij zijn de
noodig voorschriften gegeven ter uitvoe
ring van die verandering.
Middelburg. De vereeniging De Am
bachtsschool'' alhier hield Donderdagavond
in het Schuttershof haar jaarvergadering.
Uit 't verslag van den secretaris bleek dat
de school opj't eind van 1907 werd bezocht
door 48 leerlingen, n.l. 27 timmerlieden en
21 smeden. Van die leerlingen wonen er
32 te Middelburg, 8 te Vlissingen, Arne-
mniden en Koudekerke ieder 2, te Niéuw-
land, Gapinge, Souburg en Meliskerke
ieder 1. Zeven leerlingen ontvingen koste
loos onderwijs, de andere betalen f tot
130 schoolgeld. Uit de rekening en ver
antwoording van den penningmeester blijkt
dat is oatvaDgen f 6922,94. De uitgaven
bedroegen f 6705,27, zoodat er een saldo
is van f 219,67, wat met het saldo over 1906
ad f 67,645, een totaal maakt van f 285,31.
Tot bestuursleden werden herkozen de
heeren mr. A. A. de Veer, J. A. van der
Hell en G. van Nederveen.
j Vlissingen. Eervol ontslagen, wegens
i bereikten ouderdom (65 jaar), tegen 1 Juli
I a.s de brievenbesteller W. S(j brands alhier
en in diens plaats is benoemd C de Graaf,
thans in gelijke batrekking te Bruinisse.
Gees. D. V. zal den 2den Juli alhier in
een boomgaard van den heer M. de Bokx
het zomerfeest der Chr. Jongelingsvereeui-
gingen opZuid-Baveland worden gehouden.
Als sprekers zullen optreden ds. v Leussen
openings- en ds. Van der Veen slotrede,
beiden van Goesds. H. Schokkicg van
's-Gravenhage, ds. H. I. Kouwenhoven van
Leiden, ds. G. Wisse van Driebergen en ds.
M. van Empel van Biggekerke.
Het muziekgezelschap «Hosanna" zal den
zang begeleiden.
Krabbendijke. Tijdens een hevig on-
weder, gepaard met slagregen en hagel,
dat gisterennamiddag boven deze gemeente
woedde, sloeg de hliksem in hot kleine
wachthuisje van wachtpost no. 25 alhier,
waarin de gebroeders Sicke de bui zaten
af te wachten, deze werden beiden min of
meer getroffen de een aan den enkel en de
ander aan de kin en in de zijde. Het laat
zich aanzien dat zij er geen nadeelige ge
volgen van zullen hebbesde getroffen
plaatsen zien erg rood en blijven steeds
warm. De meeste regenbakken zijn nu weer
heel wat gevuld, dooh het land is plat
geregend.
Krabbend^ke. Donderdagavond waren
de burgers in de openbare sohool samen
geroepen tot vaststelling der statuten van
de bewaarsohool, ouder voorzitterschap
van dhr. Jae. Welleman. De bijvoeging
handwerksohool vond wel bezwaar, maar
werd, na weerlegging, toeh aangenomen.
Bij art. 3 moest de beslissing vallen of de
vereeniging zou staan opBijbelschen grond-
slag of niet. Met 39 stemmen voor, 6
blanco en 45 tegen werd bij schriftelijke
stemming uitgemaakt, dat dit niet het geval
zal zijn. De vergadering begon nu te ver-
Ioopen, waarom de voorzitter de verdere
behandeling der statuten tot een volgende
vergadering uitstelde en dezelve sloot.
Kruiningen. De vrachtrijder P. F. be
kwam gisteren zulk een klap van zijn paard
dat hij een gapende wonde bekwam. De
wonde moest dichtgenaaid worden.
Tot tijdelijk secretaris dezer ge
meente en tot ontvanger griffier van den
polder Kruiningen is benoemd dhr. N. F.
van Dijke. Zulks wegens afwezigheid door
ziekte van den burgemeester, die anders
deze betrekkingen waarneemt.
Een fiets op hol is een niet alledaagsch
gezicht. Zoo iets overkwam Woensdag de
heer J. O., die op zijn motor uitgereden was,
en niet stilhouden kon, omdat de rem wei
gerde, waardoor hij een dertigtal malen te
W emeldinge de beide bruggen in een kring
afrijden moest, om ten laatste tegen de zij
leuning der brug aan te rijden, waar men
hem greep en tot stilstand bracht. Onder-
tusschen had onze sportman angstige
oogenblikken doorleefd.
Borssele. Woensdag heeft de gemeente
raad het kohier van den hoofdelijken om
slag over 1908 vastgesteld op een bedrag
van f3500. De peroentage beloopt 3.7.
Verleden jaar was de factor 3.25. De
heffing is f700 booger dan in 1907.
In de week van 13 tot en met 19
Mei zijn in Zeeland voorgekomen 3 ge
vallen van roodvonk en 5 van diphtheritis
te weten van roodvonk 1 geval te Oost
en West-Souburg, 1 le Rilland-Bath en 1
te Sluis; van diphtheritis 1 geval te St.
Jansteen, 1 te Sas van Gent, 1 te Stavenisse,
1 te Zaamslag en 1 te Zierikzee.
Axel. Den afgeloopen nacht om kwart
voor twaalf ontstond alhier brand in de
UITGAVE DER FIRMA
m van
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regeS
meer 10 cent.
Tsasra&aeFsssassassaiEESBSSiari&aKamixeBamiÊKÊÊimn
schuur op de hofstede bewoond door dhr.
P. de Putter Jz. en werd eerst een half
uur daarna door de bewoners bemerkt.
Toen zij er bij kwamen, hadden zij geen
gelegenheid meer om de beesten te redden,
welke dan ook alle in de vlammen om
kwamen, n.l. 7 paarden, 2 veulens, 4
kalveren en 2 stieren. Ook al de land
bouwwerktuigen verbranden. De oorzaak
van den brand is onbekend.
Wlssenkerke. In de heden gehoudeu
raadsvergadering waarin afwezig waren de
heeren Maris en De Looff, deelde de voor
zitter mede, dat ingekomen was een schrij
ven van Gedeputeerde Staten waarbij goed
keuring werd verleend op het plan en
bestek der keibestrating te Kamperland,
ingezonden naar aanleiding der besluiten
en besprekingen van 16 Maart 1.1. en 13
April. Hij stelde daarna in 'tlicht dat
indien nu de vergadering bleef vasthouden
aan haar besluit van 9 Mei j 1. tot 15 e.M.
verlaging, de zaak opnieuw tergoedkeuring
aan dat College moest worden gezonden.
Hij noodigde daarom de vergadering uit,
op dat besluit terug te komen en zich te
voegen naar het nu goedgekeurde plan met
5 o M. verlaging. Uit de daarop gehouden
besprekingen bleek naiteaezer
zake veel was opgehelderd, in een gisteren
ter plaatse gehouden conferentie van vele
raadsleden met den heer Krijger, zoodst
bij 'tovergroote deel geen bezwaar meer
bestond aan de uitnoodiging van den voor
zitter gevolg te geven. Alleen de beer
Schippers bracht nog een ander idéé om
trent den aanleg der goot ter sprake dooh
de Taad ging daarop niet in en besloot met
8 tegen 1 stem die van den heer Sohippers,
thans het goedgekeurde plan en bestek le
volgen.
Te voren was nog overgelegd een dank
betuiging van het Bestuur derAmbachts-
teekensohool te Kortgeee voor de door
deze gemeente toegezegde subsidie en was
door den voorzitter melding gemaakt van
het bezoek van den Commissaris der Konin
gin op j.l. Maandag.
De directeur-generaal der posterijen en
telegraphie maakt bekend, dat met ingang van
5 juni 1908de Rijkstelephoonkantoren te
Breskens, IJzendijke en Sluis en de imlptele-
phoonkantoren te Kloosterzande en Walsoorden,
alsmede de aan deze kantoren rechtstreeks aan
gesloten of nog aan te sluiten perceelen en
openbare spreekcellen, met behoud van het be
staande telephoonverkeer, worden toegelaten tot
de telephoongemeenschap met Antoing, Alh,
Brugelette, Celles, Flobecq,Frasnes-lc«-Buissenal,
Lessines, Leuze, Pecq, Péruwelz, Quevaucamps,
Taintignies en Templeuve;
het Rijkstelephoonkantoor te Oostburg, als
mede de daaraan rechtstreeks aangesloten of
nog aan te sluiten perceelen en openbare spreek
cellen worden opgenomen in het telephoon
verkeer met de Belgische plaatsen waarmede
Breskens telephoongemeenschap heeft.
De prijs van een enkelvoudig gesprek zal
f 1,45 bedragen, met uitzondering nochtans in
het verkeer van Oostburg met Aeltre, Aude-
naerde, Beernem, Berchem, Blankenberghe,
Brugge, Cruyshautem, Deynze,Dixmude,Eecloo,
Gent, Gistel, Gavere, Flandzaeme, Heyst, Mid-
delkerke, Nieuwpoort, Oostcamp, Oostende, de
Panne, Ronse, Selzaete, Sottegem, Thielt, Thou-
rout en Veurne, waarop het grenstarief ad f 60
per gewoon enkelvoudig gesprek van toepas
sing zal zijn.
Overigens gelden de regelen en voorwaarden,
welke voor het algemeen Nederlandsch-Belgisch
telephoonverkeer vastgesteld en in den Post-,
Telegraaf- en Telephoongids vermeld zijn. (Stct.)
Atrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Heden, Vrijdag, zijn veroordeeld wegens
wederspan nig h eidA. F,, 22 j., werkman,
en K. W., 20 j., winkelbediende, Middel
burg, en C. J. v. H22 j., varensgezel, Mid
delburg, allen tot 14 d. gev. straf;
mishandeling: S. d. H., 22j., werkman,
Oostkapelle, 14 d. gev. straf;
bedreiging met eenig misdrijf tegen het
leven gerichtF. W., 33 j., veldarbeider,
Axel, 7 d. gev. straf
beleediging van een ambtenaarJ. D., 14
j., kreukelraper, Ierseke, 6 w. tuohts.cd
diefstalJ. v. E., 29 jwerkman, Mid
delburg, 3 m. gev. straf, met bekrachtiging
van het verstek-vonnis d.d. 24 April j.l.
vrijgesproken F. L., 17 j., bakker, Vlis
singen, beklaagd van vernieling.
De Zeister Moordzaak.
Nog versch in het geheugen ligt de vrea-
salyfee roofmoord op 16 November j 1. ts
Zeist gepleegd od den ongelukkigen Hen
drik Drost, den looper van den kassier C.
Priace, en hoe, dank zij hst doortastend
optreden der Zeister politie, do vermoede
lijke bedrijvers van en de medeplichtigen
aan deze gruweldaad spoedig in hechtenis
werden genomen.
De behandeling van deze treurige zaak
is gisteren te Utrecht voor de Rechtbank
aar gevangen.
Terecht staan
1. Hendrik van Vaalen, 31 jaar, bierhuis
houder, geboren te Helder
2. Teunis van Ee, 28 jaar, zonder beroep,
geboren te Zeist
3 Heudrikus Kors, 30 jsar, melkslyter,
geboren te Steenwykerwold
4. Johannes Overhorst, 36 jaar, loop
knecht, geboren te Zeist, en allen wonende
to. Zaist. thans gedetineerd in het Huis van
BewSriag te Utrecht.
En wel ter zake van
de eerste en de tweede beklaagde
dat zij in den namiddag van 16 Nov. '07
te Zeist, in de woning van den eersten be
klaagde aan den Van Reenenweg no. 50, te
samen on in vereeniging, opzettelijk, met
voorbedsohten rade na te voren go-
maakte afspraak, en in gemeen en kalm
overleg met het oogmerk om Hendrik
Drost van het leven te berooven, dezen
joDgen opzettelijk gewelddadig hebben
aangegrepen, op den grond geworpen, vast
gehouden, diens keel dichtgeknepen en
door worging, benevens door hem chloro
form te doen inademen, doen stikken en
gedood. Het geld dat de jongen by zich
had, ongeveer f 1250, is door hen mes
genomen
De derde en vierde beklaagde
dat zij de misdaad hebben bevorderd,
door die voor te bereiden.
De derde beklaagde
dat hy de chloroform heeft verstrekt.
De vierde bekla gde
dat hij inlichtingen heeft verschaft aan
Van Vaalen door mede te deelen, dat koop
man Schaap op hem een wissel getrokken
had en dat de verslagene, zich met dien
wissel of die quitantie dan aan zyn woning
zoude aanmelden.
De derde en vierde beklaagde bovendien:
dat zij van de beklaagden Van Vaalen en
Van Ee een bedrag aan geld en wel Kors
een bankbiljet van driehonderd gulden en
Overhorst een bankbiljet van honderd gul
den ten geschenke hebben aangenomen,
wetende dat deze bankbiljetten door Van
Vaalen en Van Ee door misdryf waren ge
kregen.
Als verdedigers van beklaagden treden
op, voor Van Vaalen, mrGerlings, voor Van
Ee, mr Duyzinga, voor Kors, mr Van Nop
pen, en voor Overhorst, mr v. Woelderen.
VanVaalen ziet bleek, doch is schijnbaar
kalm. De beklaagde Van Ee neemt een vry
onverschillige houding aan en kijkt de
rechtszaal rond. De beklaagden Kors en
Overhorst zien er zenuwachtig uitOver
horst is erg bleek.
Alle beklaagden geven met duidelijke
stem antwoord op de gebruikelijke vragen
van den president. De voorlezing van de
verschillende stukken vordert veel tijd. Uit
deze stukken blijkt o m. dat V&n Vaalen
een bekentenis heeft afgelegd.
Van Vaalen wordt hierna gehoord.
De president vraagt of bij op 16 Novem
ber Hendrik Drost heeft aangegrepen en
vast gehouden totdat de jongen dood was.
Beklaagde ontkent thans en zegt dat hij,
zijn kamer binnenkomend, Drost op den
grond zag liggen en Van Ee boven op hem.
Of hij toen den jongen vastgehouden heeft,
weet hij zioh niet te herinneren. Hij kwam
van boven en zag toen in de benedenkamer
Van Ee op den jongen liggen. (Van Ee
schudt met het hoofd «neen".)
De president doet daarna voorlezing van
de vroegere bekentenis van den beklaagde
Van Vaalen. Beklaagde blijft onikencea
en zegt zioh niets goed te kunnen her
inneren. Ook over dechloroform, waarmede
de ongelukkige bewusteloos werd gemaakt,
weet hij alleen dat bij ze had. Ook omtrent
de taseh van Drost en de verdeeling van
het geld weet Van Vaalen niets met juist
heid te zeggen. Hij weet zioh wel te her
inneren dat hij met het rijwiel van Van Ee
naar zijn sehooDraoeder te Utrecht is ge
weest. Ook zegt hij dat Kors het lijk droeg
en Van Ee de taseh en mantel van Drost.
Van Vaalen weet echter Diet of hij er bij
was. Ook verklaart hij thans dat niet
voomit afgesproken was Drost te ver
moorden.
Beklaagde Van Es zegt dat bij niet bij
den moord is geweest. Hij was in de gelag
kamer en heeft wel gezien dat de jongen
kwam met een wissel. Van Vaalen ia toeh
geld gaan halen, waarna de jongen weer
vertrokken is door de voordeur. Het rijwiel
van Drost wordt thans getoond aan be
klaagde Van Ee.
rr.» vraagt waarom hij dat
rijwiel heeft weggebracht en neergelegd
in de nabijheid van de tuohlsohool.
Beklaagde zegt dat hij niet wist dat het
wegbrengen van het rijwiel iets te maken
had met een moord. Van Vaalen had hem
gevraagd hot rijwiel weg te brengen. Hij
had hiervoor f 3,75 ontvangen. Beklaagde
doet zioh voor alsof hij van de heele zaak
niets weet.
Beklaagde Van Vaalen zegt dat hij Van
Ee f375 heeft gegeveD voor het weg
brengen van het rijwiel. Van Ee heeft het
geld uit de taseh gehaald en hem gegeven,
terwijl hij het overige behield.
Beklaagde Kors ontkent eveneens alle
medeplichtigheid. De chloroform heelt hij
aan Van Vaalen verstrekt voor het dood
maken van een hond.
Beklaagde Overhorst ontkent eveneens
zijn medeplichtigheid.
Van Vaalen ondervraagd, blijft ont
kennen dat hij er bij tegenwoordig is
geweest toen het lijk in de sloot bij het
kerkhof werd geworpen. Hij weet zioh ook
Diet ta herinneren dat de voordeur van
zijn huis gesloten werd teen Hendrik Drost
binnen was.
Hierop worden de getuigen gehoord.
Een dezer, dr. Cox, verklaart dat bekl.
Van Vaalen aan waaozin geleden heeft en
nog niet vrij er van is. Hij noemde 't «hy
sterisch deliruim''.
Op verzoek van het O. M. wordt nu ge
hoord de reohter-oommissaris mr. Schepel,
die verklaarde dat Van Vaalen hem bij zijn
bekentenis zelf een verhaal heeft gedaan
van het gebeurde. Bij een tweede verhoor
heeft Van Vaalen ook weer zelfstandig alles
verteld. Toen meende getuige wel iets bjj
beklaagde op te merken van waandenk
beelden. Bij het derde verhoor was er weer
niels abnormaals. Een volgend verhoor
wist beklaagde zich niets te herinneren en
maakte den indruk niet normaal tezijn. Een
deskundig onderzoek werd toen noodig ge
acht doch nu kwam de geschiedenis van de
landloopers, waaruit bleek datdebeklaagde
gesimuleerd zou hebben. Bekl. heeft toen
weer bekend, maar eenigszins anders dan
vroeger. Bij ontkende thans met voorbe
dachten rade gohandeld te hebben en slechts
berooving te hebben bedoeld.
Voorlezing wordt nu gedaan van de ver
klaring van VanVaalen, waarin deze uit
voerig mededeelt d&t hij krankzinnigheid
heeft voorgewend en wel op raad van de
landloopers die hem moesten bewaken. Hij
verklaarde eohter tevens somwijlen angst
periodes te hebben. Beklaagde wordt ge
hoord en verklaart weer zioh niets te her
inneren.
Vervolgens worden gehoord de getuigen
Hill, Horsten en Goossen, de landloopers
die Van Vaalen bewaakt hebben.
Hill houdt zich onwetend en dus wordt
met het verhoor van dezen getuige maar