No. 168. 1908.
Donderdag 16 April.
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
inskneehts
ische
nidclelen
POETE,
KABINETTEN.
iop
EtfWW
Binnenland.
Apotheker.
[i omstreken
h5p~
oer, bij
tioudster
Dienstbode
!22e Jaargarg
Wed
TWEEDE KAMER.
UIT DE PROVINCIE.
DE JONGE-VERWESt ie Goes
D'HUÜ, ie Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
WJB&i
\ndig gebruik,
maakt het geachte
lorp en om-
at hij zijn handel
5, m.
den heer JOHa
In liartelgken dank
oots genoten ver
opvolger in iedera
il 1908.
DE KEIJZER.
bovenstaande ad-
ergeteekende zich
ite geachte publiek
ndel aan, hopende
rge bediening zich
te malt en.
(11 1908.
SEEUWSE P«.
gd
59 te Aagtekerke.
[EUW, Domburg.
Wolphaartsdijk.
cg met Mei
Lknecht
AS, Koudekerke.
ivraagd
üiiskiieclit,
verstaande, bg
le.
of met Mei
T liefst met boeren-
IAMME, rustend
\rtsdjjk.
1>r tegenwoordige,
October,
NELISSE, land-
zonder kinderen
sval, van stonden
lid-Huishoudster
i leeftijd. Brieven
OY, Middelburg.
iet Mei
elcL
fW, bakkerij „Da
CA w*
56.45
6.55
7-3<
4
74
7-4*
O TJ
7-33
8.1
O 4-«
J3 <L>
8.8
Tr\
0
7.22
8.17
8.25
d *53
8.32
SI
8.37
■s?«
8.47
'S S3
8.54
PM
O
9-7
7-5 7
9.20
9.29
8.10
9.40
8.37
10.56
00
O
-
10.43
1 -
10.54
9.13
11.36
I0.03
12.19
11.12
ibure.
Z. Duitschb
Roosendaal
—Lage
meer dan 150 KM.
10.38
12.6 16.17
11.28
1
.29^.3
11.40
3
.091,7.16
12.38
3
4®7.47
12.54
3
.58,8.0'
T.IO
.isS.IJ
99*
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p.1,25.
Enkele nummers0,026.
1 -zasMBBBSsaarEsssEKs
15 April 1908.
burgemeestersbenoemingen.
Onder het kabinet-Kuyper heeft een
liberaal statisticus gedurig lijsten gepubli
ceerd van benoemingen die z-i- niet acooord
waren.
Sinds 1905 hield deze rekenaar hier
mede op.
Deck let nu oens op Schouwen met Dui-
veland en Flakkee.
Do Bnünisser 6Vf.wijst er op dat de libe
ralen, nii er weer een Rschtsch ministerie
optrad, den eisch stellen dat in een
Gemeente, die politiek overwegend liberaal
is, nu ook een liberaal burgemeester moet
komen.
Goed, zegt de redaotie, daarmee gaan we
accoord, mits ge denzelfden regel dan ook
toepast, zoo de gemeente antirevolutio
nair is.
De praotijk leert eohter dat zij die theorie
alleen huldigen wanneer de meerderheid
der bevolking op hun hand is, en dat zij in
het omgekeerde geval ook den regel om-
keeren.
Het volgende zal't bewijzen. Tot maat
staf der politieke richting diende dg uitslag
der verkiezing voor de Tweede Kamer.
Waar de partijen in sterkte ongveer tegen
elkaar opwegen, noemden we de bevolking
gemengd. Zierikzee en Dreisohor zijn va
cant en blijven er dus buiten.
lo. Bruinisse en Oosterland, gemengde
bevolking, vrijzinnige burgemeestors.
2o. Duivendjjke, Nieuwerkark, Sommels-
dijk, Middelharnis, Oude Tonge, Nieuwe
Tonge, Herkingen, Dirksland, Melissant,
Oudorp, Ooltgensplaat, Den Bommel, allen
antirevolutionair, maar vrijzinnige
burgemeesters.
3o. Kerkwerve, Stad aan 't Haringvliet
en Stellendam, antirevolutionair, antirevo
lutionaire burgemeesters.
4o. Goedereede, vrijzinnig, een antirevo
lutionaire burgemeester.
5o. Brouwershaven, Burgh, Eikerzee,
Ellemeet, Haamstede, Noordgouw©, Noord-
welle, Ouwerkerk, Renesse, Serooskerke en
Zonnemaire, vrijzinnige bevolking, vrij
zinnige burgemeesters.
Uit dit staatje blijkt dat van de 30 dorpen
in het district Zierikzee 12 in meerderheid
vrijzinnig zijn, 15 beslist anti-rev. of chr.-
hist. en 3 zoo wat half om half.
Naar den regel dien de vrijzinnigen nu
voor Zierikzee willen volgen, zouden er dus
minstens 15 anti-rev. of ohr.-hist. burge
meesters moeten zijn, en er zijn er
sleohts 4.
En toen dr Kuyper aan de rogeering
kwam, waren op het anti-revolutionaire
Flakkee alle burgemeesters vrijzinnig. Dia
er nu z\jn (2) werden onder het ministerie-
Kuyper benoemd. Onder het vorige vrijz.
ministerie werden op de anti-revolutionaire
dorpen Ooltgensplaat, Den Bommel en
Oudorp (en Dirkeland) weer vrijzinnige
burgemeesters benoemd.
De Standaard teekent hierbij aan
„Zoo is het.
Nooit denkt 6en liberaal Kabinet er aan
om in een liberale gemeente een anti-revo-
lutionak te benoemen. Maar ia de gemeente
anti-revolutionair,dan moet bijna altoos een
liberaal op het burgomeesterskus38n.
Twaalf vrijzinnige dorpen, 15 anti-rev,,
3 gemengd, en toch is de feitelijke uitkomst
dat er thans op deze eilanders, Zierikzee (en
Dreisohor) er buiten gelaten, 26 liberale
burgemeesters zeteleD, 1 ckr.-hist. en 3
anti-rev., terwijl niet een van deze laatBte
(vier) door een liberaal minister is voorge
dragen.
Eu dsn zjjn er nog mannen van Rechte,
die railleeren, als onzerzijds op zoo groven
misstand gewezen wordt P
Prof. Nijland geeft in „Buiten" een uit
eenzetting van de datumbapaling van Pa
sohen, overeenkomende ongeveer met die
welke gister ook in ons blad werd opge
nomen.
Z.H.G. vestigt er de aandacht op dat de
i/ingewikkeld lijkende voorschriften voor
de datumbepaling van het Paaschfeest, op
het concilie van Nicaea (325 n. Chr.) gege
ven, zijn te besohouweD, als een poging van
de geestelijkheid, om het Paaschfeest zoo
te regelen, dat het
lo. op een Zondag valt
2o. in de lente ten einde daardoor de
vanouds bij alle volkeren gevierde lente
feesten te ooutinueeren
3o. nooit met'tJoodechePaeeha samen
valt en
4o. toch (schijnbaar) geheel onafhanke
lijk van dit voorname Joodsche feest wordt
vastgesteld".
Subsidieering van bijzondere
hoogere burgerscholen.
De minister van Binnenlandsche Zaken is
van meening, dat het aanbeveling verdiende
thans een partieele (gedeeltelijke) wijziging van
de wet op het M. O. aanhangig te maken, die
uitsluitend werd beperkt tot de subsidieering
van de bijzondere hoogere burgerscholen. An
dere verbeteringen moeten wachten tot de
Staatscommissie voor het onderwijs met haar
taak gereed is.
Zoo is dan thans een wetsontwerp ingediend,
waarbij het door de vorige1 regeering ingetrok
ken ontwerp ten d-aele is gevolgd.
Als grondslag van subsidieering is aangeno
men subsidie per uur onderwijs tot een maxi
mum van 30 uren per klasse. Indien het getal
leerlingen in een klasse meer dan 2 5 bedraagt
en die klasse gesplitst is in twee parallelklassen,
komen hierbij twee, en indien het getal leerlin
gen in klasse meer dan 50 bedraagt en die
klasse gesplitst is in drie paralleklassen, drie
parallelklassen voor de berekening van het
subsidie in aanmerking. Het subsidie bedraagt
voor een school met driejarigen cursus f45,
en voor een school met vijfjarigen cursus f 50.
Bovendien wordt een bijdrage in de aan den
directeur uit te keeren jaarwedde verleend tot
een bedrag van f 1000. Het subsidie wordt
echter verminderd tot het bedrag, waarmede
over het afgeloopen jaar de uitgaven der
school de overige inkomsten zijn te boven ge
gaan en wordt niet uitgekeerd, wanneer de
bedoelde inkomsten niet door de uitgaven
zjjn overtroffen.
Voor subsidie komen niet in aanmerking
de bijzondere hoogere burgerscholen a. waar
van de opbrengst der schoolgelden een gemid
delde inkomst per leerling en per jaar oplevert,
waar het geldt een school met driejarigen cur
sus, van meer dan f 50 en, waar het geldt een
school met vijfjarigen cursus, van meer dan
f 100b. gevestigd in gemeenten met een open
bare hoogere burgerschool met overeenkomsti-
gen cursus of in gemeenten daaraan grenzende,
indien de opbrengst der schoolgelden een ge
middelde inkomst per leerling en per jaar ople
vert, waar het geldt een school met driejarigen
cursus, van niet meer dan f 20 en waar het geldt
een school met vijfjarigen cursus, van niet meer
dan f 40 of zooveel minder als die inkomst van
de openbare hoogere burgerschool beneden dat
bedrag blijft.
Voorgesteld wordt de wet in werking te doen
treden op 1 Januari 1909,
GARNIZOENEN.
De verlofgangers lichtingen 1903,1904,
1900 en 1907, der landweer-infanterie uit
het 38a district (Middelburg) worden resp.
van 27 April tot 2 Mei en van 4 tot 9
Mei voor een deel gelegerd en geoefend te
Bergen-op-Zoom en te Viissingen
De verlofgangers der landweer-infanterie
uif het 39e district (Neuzen) worden voor
een deel van 4 tot 9 Mei en voor een deel
van 11 tot 16 Mei te Neuzen, en voor een
ander deel van 11 tot 16 Mei te Viissingen
gelegerd en geoefend.
Middelburg. Bonoemd tot brievenbe
steller alhier dhr. P. Hendrikse, postbode
op Veere.
Op 25 April a s. zal #e milicien-serge
ant J. B. van Milaan van h6t 6e reg. inf. in
den rang van militie-tweode-luitsnant er
kend en in functie gesteld worden. Ge
noemde militie-tweede-luitonant wordt
ingedeeld bij de 4a comp. 2e bat. 3e reg.
infanterie te Middelburg.
Viissingen. Da brievenbesteller Sy-
brants heeft wegens hoogen leeftijd pen
sioen aangevraagd.
UITGAVE DER FIRMA
m vm
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8-eens.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
ressresntnxHoaisnaaqpBPH sseamsesBssssBe sf
Viissingen. In de heden gehouden
vergadering van aandeelhouders in „De
Schelde" werd het dividend op 8 pCt. be
paald. Tot mede-directeur werd benoemd
dhr. Jan Smit Az., thans onder-directeur.
Dit jaar hebben in de legerplaats bij
Harskamp de schietoefeningen voor het 2e
en 4o bataljon van 't 3e regiment infanterie
plaats van 21 tot en met 29 Augustus.
Bataljons- en regimentsoefamngen van het
3e regiment zullen plaats hebben nabij
Bergen op Zoom op een nader te bepalen
tydvak. Oefeningstocht voor militaire
wielrijders van 10 tot en met 15 Augustus
onder leiding van een officier
Goes. Uit de meer dan 20 sollicitanten
naar de betrekking van bode der Spaarkas
van „Handelsbelangen" is door het bestunr
dezer veraeniging benoemd dhr.P. le Cocq.
Bet dagelyksch bestuur vandenden
Bredaschan Katholiekendag, welke, gelijk
men weet, dit jaar lo Hulst zal worden ge
houden, heeft thans definitief als datum
daarvoor aangewezen den 8sn Sspt., feest
dag van O. L. Vr, Geboorte. (C.)
Blezellnge. De heer Butler was Dins
dag per fiats naar Goes gereden en had zijn
rijwiel te Goes voor het café Boudeling ge
plaatst. De zoon van Butler in de smidse
aan het werk zijnde, zag in don namiddag
een man par fiets voorbij rijden en her
kende z'jns vaders fiets door den motor-
lantaarn dio er aan bevestigd was. Direct
springt hij zelf op de fiets en haalt den
fietsrijder ie, wien hjj den weg versperde.
Juist kwam daar do jachtopziener Fierloos,
die den man arresteerde en voor den offi
cier van justitie te Middelburg leidde. Daar
bleek de man te heeten B. J. Slieker en te
zijn deserteur van het 3e reg. infanterie te
Middelburg. Dank de oplettendheid van
den zoon, die tevens rijwielhandelaar is,
heeft dus de heer B. zijn rijwiel terug en is
de dief gevangen.
Ond6r Wol.aartsdijk is een belang
rijke diefstal van tarwe tea nadeele van
den landbouwer Da Kater aan't licht ge
komen. Aan de ontvreemding hebben zich
schuldig gemaakt een viertal arbeiders,
dia de tarwe dezen winter hebben ge-
dorscht, en een opzichter dia belast was
met het toezicht over den arbeid der dor-
schers, enz. Ben molenaar uit de buurt
moet da tarwe by voortduring hebben op
gekocht. M. C.
Te Boschkapeile was dezen winter
een vrouwtje van 86 jaar weduwe gewor
den en bleef alleen over. Zjj besloot haar
huishouden op te breken en bij een familie
lid te gaan wonen, die haar tot haar dood
moest verplegen en hiervoor haar woning
zou krjjgen. Het moedertje heeft nog geen
twee dagen in haar nieuwe woonstede ver
toefd ze werd er ziek en stierf. Maandag
is ze begraven.
WestkapeHe. In do gemeenteraads
vergadering van Dinsdag onder voorzitter
schap van den burgemeester werd 't kohier
van den hoofdelykcc omslag 1908 (bedrag?
Red met algenv. stemmen vastgesteld,
zoomede 't kohier van de hondenbelasting
(bedrag? Red) een wijziging in de be-
grooticg van 't burgerlijk armbestuur 1908
noodig wegens het collecteeren van een bs-
drag groot f 107,40, benevens een af- en
overschrijving in die begrooting met alge-
meene stemmen alzio besloten. Op een
schrijveD waarbij werd voorgesteld om den
onderwijzers wegens ziekte buiten dienst
zijnde een half jaar hun gewone wedde
te geven bij langer dan een half jaar bij
nadere regeling, werd alzoo besloten. Op
een schrijven om kinderen naar de open
bare school te zenden op een leeftijd van
5'/i jaar werd, behoudens nadere goed
keuring, besloten de oude verordening ta
handhaven. Eene af- en overschrijving
gemeente-begrooting dienst 1907 werd
met algemeene stemmen goedgekeurd. Het
gemeente-vetBlag we.rd den Raad aange
boden, en zal later aan de leden elk af
zonderlijk ter lezing worden toegezonden.
Wissenkerke. In de j 1. Maandag ge
houden raadsvergadering waren allen aan
wezig behalve het lid Schippers, afwezig
wegens ongesteldheid. De notulen dery|
vorige vergadering worden onveranderd
goedgekeurd. De voorzitter deelt mede,
dat bij de opname de gemeentekas in orde
was en het aanwezige kasgeld f 289,36 be
droeg en dat aan den minister opgave was
gedaan van 't bedrag dat in 1906 als te veel
ontvangen subsidie voor onderwijs terug
moest worden betaald. Dat bedrag was
f 391,66® 't welk klopte met 't daarvoor uit
getrokken bedrag op de begrooting van.
1908.Da,araadeeldedevoorz, mee de uitslag
der kadastrale meeting van de bij de kwes
tie van het steiger betrokken eigendommen
waaruit ten duidelijkste bljjkt dat niet
alleen de palen maar zelfs bijna den gehee-
len steiger op genoemde eigendom ligt en
dat door do firma, juist gerekend, 77 M2.
gemeente terrein daarvoor in beslag is ge
nomen. Ingevolge dien ui tel tig hebben B.
enW. de firma onmiddellijk aangeschreven
alsnu den steiger op te ruimen en den
eigendom van de gemeente op te leveren in
den zelfden toestand els die te voren was.
De voorzitter licht daarbij toe dat B. en W.
hadden gedacht dat waar de firma voor dit
alternatief werd gesteld zij, met het oog
op den aandrang die het raadslid Schippers
heeft uitgeoefend voor kadastrale mating
te verkrijgen, nu althans het hoofd in den
schoot zouden hebban gelegd en zich uit
rechtvaardigheidsbeginsel tot den raad
zouden hebben gewend om de zeak alsnog
te willen schikken. Maar deerlijk heeft dat
college zich daarin bedrogen gezien, want
in de plaats daarvan kwam 't dwaze bericht
dat de firma zich tot H. M. de Koningin
had gewend om vernietiging van het bevel
van B. en W. maar nu segt de voorzitter
hoofdzakelijk verder, door de firma zoo
blijk wordt gegeven zich nog aan het recht
nooh a»n vaderlijk vermaan te storen, daar
hebben B. en W. besloten den raad te ken
nen te geven, dat zij thans voort zullen
gaan om advies in te winnen bij een rechts
geleerde om de firma tot de opruiming te
dwingen en vraagt of de raad daaraan zijn
goedkeuring hecht. Het lid Nieuwdorp
geeft daarop te kenueu dat hij met alio res
pect voor de goede zorgen van B. enW dat
er gce» rechten of eigendommen van do ge
meente verloren zullen gaan, hij in deze
zaak partijdigheid moet const&teeren. Bjj
wijst daarbij er op, dat over het z i. voor de
scheepvaart gevaarlijk werk van aanleg
van steenglooiicg door 't waterschap Heer
Jansa niet is gévallen en nu over den, dat
werk en de scheepvaart beschermenden
aanleg van den steiger wel. Dat komt hem
partijdig voor.
De voorzitter lieht daarop den heer
Nieuwdorp in, dat er fcussohen den voor
zitter vaa het waterschap en B. en W. wel
degelijk omtrent den aanleg dier steen
glooiing en daarmede in vet band gestane
verplaatsing vin een gedeelte beschoeiing
overleg is gepleegd. Na eeuig dispuut hier
over stelt de Voorzitter den Raad de vraag
is de behandeling van de firma goed of af'
te keuren Met algemeene stemmen (ook
de heer Nieuwdorp stemde daarmede in)
werd de volhardende houding der firma
afgekeurd. De voorzitter herhaalde daarop
dat tot de inwinning van het rechtskundig
advies zou worden overgegaan en stelde
tevens namens B. en W. voor af- en over
schrijving der kosten voor de verricht©
kadastrale meting ad f 29 44, waartoe met
algemeene stemmen wordt besloten.
Daarna geschiedt lezing van een van
Ged. Staten ingekomen brief waarin te
kennen wordt gegeven, dat verwijzing
naar de wet voor de regeling van de sala
rissen der onderwijzers voor de praktijk
niet wensohclijk wordt geacht. Dat ooilege
beveelt daarom zelfstandige regeling in de
verordening aan Om aan die aanbeveling
gevolg te geven wordt thans door B. en W.
zonder verandering in de sommen, zulk
een verordening ter vaststelling aangebo
den en deze wordt daarop met algemeene
stemmen vastgesteld, hoewel dhr. Nieuw
dorp zijn bezwaar tegen den vorm van
verhooging Iraktement Swenne bleef hand
haven. Alsnu koost aau de orde een adres
van het Bestuur der Anahaehtsteekensehool
voor N.-Beve!and, waarin dat op verschil
lende gronden pleit voor het verleenen
eener geldelijke subsidie aan die inrichting.
B. en W. stellen voor gunstig op dat adres
te beschikken en tot wederopzeggens jaar
lijks f 15 subsidie te verleenen. Na inlich
ting aan den heer Nieuwdorp die de voor
gestelde som wal' weinig vond, dat do
bepaling dier eoru was gedaan in verband
met ook door andere gemeenten gegeven
bedragen, wordt het voorstel van B. en W.
met algemeene stemmen aangenomen.
Voorgelezen wordt nu een schrijven van
dhr. J. Robjjn te Kamperland, waarin deze
te kennen geeft ontslag te nemen als lid dor
commissie tot wering var. schoolverzuim te
Kamperland tegen l Mei a.e. Voorts wordt
overgelegd het beredeneerd gemeente
verslag en 't verslag ingevolge d» woning
wet beide over 1907. Üe «erste mededoe-
ling wordt voor kennisgeving aangenomen.
De verslagen zullen bij deleden circuleeren.
Ten slotte doet da voorzitter mededeeling
dat tot zjjn teleurstelling geen ingezetenen
zich voor het nemen der geldleecing voor
don aanleg van den keiweg te Kamperland
hebben aangemeld. Daarom is thans door
B. enW. b\j Gemeenteerediet geïnformeerd.
Die maatschappij hoeft zich bereid ver
klaard da leening aan te gaan. In overeen
stemming met de door haar daarvoor
gestelde voorwaarden wordt thans ter vast
stelling aangeboden een besluit tot het
aangaan eener geldleeniog van ten hoogste
f18000 a 4'/4 pCt.'sjaars toten mot 1912
en van af 1913 die schuld in 25 jaren te
delgen tegen eene annuiteit van 6,58 pCt.
van het kapitaal. Met algemeene stemmen
wordt dat besluit vastgesteld. Tijdens de
behandeling van dat besluit deoldo de voor
zitter nog mode dat naar aanleiding van
het door dhr. Van Damme in de vorige ver
gadering geopperde op eene door hem tot
Ged. Staten hiertoe betrekkelijke vraag
was bericht, dat geen bezwaar bestond om
de opbrengst der havengelden mede te doen
strekken tot bestrijding der kosten van
deze keibestrating,uithoof ie verklaard kan
worden dat die bestrating hoofdzakelijk in
't belang en tot verbetevirg van den toe
gang tot de haven zou zijn. Met voldoening
en instemming wordt dit bsricht vernomen.
Van de polders waren nog slechts twee be
richten ingekomen. Op door dhr. Nieuw
dorp by nadere bespreking van het plan
keibestrating gedane vragen, verklaart de
voorzitter van 't plan bestek te zullen doen
maken 6n dat nogmaals ter inzage der
leden te zullen Btellen. Waarna de openbare
vergadering ten behoeve der behandeling
van het kohier ven den H. Omsl. wordt ge
schorst. Na heropening niata meer aan de
ordo komende wordt zij gesloten.
Wissenkerke. Benoemd tot onbezol
digd rijksveldwachter Anthennis Loot ens,
dijkwachter en gemeentebode alhier.
Uit Indië.
Nieuwe verlofsbepalingen. Ter aanvulling
van hetgeen in de Java-Bode werd medege
deeld omtrent 't door den vorigen minister
van koloniën aanhangig gemaakt plan tot
het brengen van wijziging in de bepalingen
betreffende de verleeniog van buitenland-
echo verloven, kan dat blad nog melden,
dat het in da bedoeling ligt om na een zes
jarigen diensttijd aan ambtenaren, die als
dan een maandeiijkweh trsctemeut van
minstens f300 genieten, ge turende den
tfjd van seht maanden, met it begrip van de
hoen- en terugreis, eea verb f naar Europa
toe te staan, welke termijn, zoo neo- ig, we
gens ziekte, tot tweemalen toe met vier
maanden zal kunnen worden verlengd. Na
het tweede en hst des de zestal jat en zon op
denzelfden voet opnieuw verlof kunnen
worden .verleend, c.q. onder genot van een
hooger trsctement dan thans wordt g«no-
tec. pit dankbeeld, zegt d» da-a Bode,
