NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND, Ho89. 1908 Woensdag 15 Januari, 22e Jaargang, CHRISTELIJK- HISTORISCH VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed, S, X ÖE JÖNÈlE-VERWEST. re F, P, D'HUIJ. te Middelburg, Goes PRIJS DER ADVERTENTIES RE KIEZERSLIJST. Ocq loonkiezer te zija moet ijmand te Vlissingen minstens f450 per jaar ver dienen; te Middelbu-g f400; Souburg en Zand minstens f350 te Goes, Drseke, Brigdamme, Neuzen (kom) en Zierikzee minstens f325, in de overige gemeenten op de eilanden minstens f 300 en in de overige gemeenten vaa Zeeuwseh- Viaanderen, met uitzondering vau Axel (kom) en Neuzen (kom) f275 per jaar ver dienen. IEDEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p. p. 1,25. Enkele nummers 0,02s. UITGAVE DER FIRMA m vaïi van S—5 regels 40 cent, tedere regel meer 8 cem. Familieberichten van 1- 5 regels 50 cent, iedere rege! meer 10 cent. De opgaaf van den spoordienst komt in dit nommer voor op de ge bruikelijke plaats. Gevraagd een berichtgever voor ons blad te Bruinisse. Wij mogen zeker onze jaarlijksche waar schuwing weer eens onder de aandacht onzer Clubs en KiesvereenigiDgen brengen! Men kan kiezer worden en dan op de kie zerslijst van 1908 te staan komen, wanneer men vóór of op den 15en Mei 1908 den leef tijd hebbe bereikt van 25 jaar. Hierbij is het onverschillig of men ge trouwd is of niet. Men moet vóór 15 Mei a.s. 25 jaar zjjn. Zoodat bijvoorbeeld een getrouwd man van 23 jaar geen kiezer kan zijn. Verschillende wegen leiden tot de kie zerslijst. Daar zijn in de eerste plaats Belastingkiezers. Belastingkiezer ia hij die over het laatste dienstjaar al zijn aanslagen in de Rijksbe lastingen heeft voldaan. Die belastingen zijn Personeel, Grond lasten, Vermogens, Bedrijfs. Deze vier moeten op tijd betaald zijn.Dat wil zeggen het verschuldigde. De bedrijfsbelasting bijv. behoeft op 1 Januari niet heelemaal betaald te zijn maar hetgeen men op dien datum verschul digd is, al loopt dit niet over een vol dienst jaar, dat moet betaald wezen. Belastingkiezers behoeven zich niet aan te geven. Dat komt terecht. Alleen en past daarop! zij, die mede-eigenaren zijn van onroerend goed, behoorende tot eene onverdeelde nalatenschap, waarvoor in 1907 grondbelasting is betaald, terwijl hun aan deel in de belasting f 1 bedraagt, behooren zich tusschen 1 en 15 Februari aan te geven op een formulier dat vóór 15 Feb. ingevuld en onderteekend moet worden ingeleverd, met de overlegging van het voldaan get. - kende belastingbiljet. Wie verhuisde naar een andere gemeei en in zijn vorige gemeente belasting betaalde dient zich eveneens aan te geven, met over legging van het voldaan geteekende belas tingbiljet. 15) FEUILLETON. IDTTT'a.stllicIh.teru Een verhaal van N. Fries Toen was het uit met al haar weelde en genot. De vrouw had gejammerd en geklaagd, haar man beschuldigd en ver wijtingen gedaan en toen zij zich voor geen redeneering vatbaar toonde, nam bij op een goeden dag zijn hoed, en zeide dat hij zijn eigen weg zou gaan en zijn geluk beproeven zij moest zich ook maar niet gene'eren, als zij een beteren man kon vinden. Of daar ginds in Europa hunne namen in een trouwregister waren inge schreven, daar lag hem niet veel aan ge legen en haar zeker ook niet. Hij zou haar dus maar het beste wenschen. Zoo ging hij weg, en was nooit teruggekomen. Dit viel voor kort na de geboorte van haar dochtertje. Wat verder volgde was Lotje liever met stilzwijgen voorbijgegaan want het was haar gegaan als da Sama- ritaansohe vrouwvijf mannen had zij gehad, maar dien zij nu had was haar maD nietnu eens waren zij met onge noegen, dan eens met wederzijdseh goed vinden van elkaar gegaan. Daarna was zij erg ziek gewerd bd, en toen zij her stelde, was hare schoonheid verdwenen, haar rijke haar uitgevallen hare oogen waren dof, hare trekken oud en scherp geworden- Nu volgden zware, sombere dagen. Door eene wonderbare beschikking werd haar ten laatste eene betrekking aangeboden, waardoor zij als kamenier met een Araeri- kaansch gezin naar Europa kon reizen. Maar zij werd hard en liefdeloos be- Hij wordt dan kiezer in de nieuwe ge meente. De rijwielbelasting telt niet mee. Let ook hierop Wie op 1 Febr. zijn belasting niet betaald hoeft, krijgt van den ontvanger een gratis aanmaning dat hij voor 1 Maart zijn belasting moet betalen, en anders kiezer-af is. Alle overige kiezers moeten zioh tuasehen 1 en 15 Febr. aangeven ter secretarie in hunne woonplaats. Zij ontvangen een formulier, dat onderteekend en ingevuld moet worden ingeleverd. Huurkiezers. j Huurkiezers zijn zij, die op den 31s!en i Januari sedert 1 Augustus van het vorige jaar in eer» huis of een deel van een huis j hebbon gewoond en daar huur voor hebben 1 betaald, minstens zooveel als de huur- waarde bedraagt volgens de vaststelling van het gemeentebestuur. Ja, zelfs die tusschen 1 Augustus en 31 Januari nog een keer verhuisd is, of verhuist, blijft of wordt ook nog kiezer, als maar ieder der woningen door hem betrokken, minstens den huurprijs heeft, door de wet bepaald. Is de huurprijs van de woning minder, dan kan men geen kiezer worden, voor de huur tenminste. Of ja, in één geval nog wel. Wanneer gij namelijk in uwe woonplaats grond in pacht hebt of in huur, en die huurprijs doet met dien van uw huisje zooveel dat het samen aan den wettelijken huurprijs komt, dan is u bij aangifte ook kiezer. Natuurlijk moet men dien grond min stens net zoo lang ia huur hebben als het huis. De bepalingen voor de huurkiezers gel den ook voor de schipperszij moeten alleen den vasfgestelden tijd een schip in eigendom of huur hebben gehrd van 24 M3. inhoud of 2400 K.G. laadvermogen. Loonkiezers. Inkomen- of loonkiezers zijn zij, die van 1 Januari van het voorgaande jaar tot 31 Januari van het volgende achtereenvolgens bij niet meer dan twee personen, onder nemingen, openbare of bijzondere instel lingen ia dienstbetrekking zijn geweest, bandeld, en na de zeereis weggezonden. Daar stond zjj met haar kind alleen in een groote stad. Nu kwam het verlangen naar hare geboorteplaats bij haar op al moest die reis haar het leven kosten, nog een maal wenschte zij haar dorp terug te zien. Om aan dit onweerstaanbare ver langen te voldoen, verkocht zij alles wat zij missen kon oa» hare reis te bekostigen; dat zou even voldoende zijn, als zij het laatste gedeelte te voet aflegde en zoo had Martha haar op den steenhoop onder den wegwijzer gevonden. Maar wat nu Zooveel stond vast, dat Martha het kind bij zieh zou houden. Hoe had dat ook anders kunnen zijn, daarvoor wiet zij te goed wie gezegd had ,/Wie een kind ontvangt in mijn naam, die ontvangt Mij Maar wat moest er van Lotje worden? Zij was zeker nog jong genoeg en handig ook maar zij had er een afschuw van naar de stad terug te gaan, eu den ouden weg opnieuw te betreden. Zij vroeg of 't niet jukken zou hier op het dorp wat met Daaien en waesenen te verdienen. Toen hakte de houthakkers» rouw den knoop door. Zij was er van aangedaan geweest te zien wat laat mamsel Martha z eh op den hais haaide beschaamd vroeg zij ziobzelve af, of zij ook wel zoo zou gedaan hebben maar hield zich alsof zij boos was over zulk eene dwaasheid, zulk een onverstand. Eindelijk won haar goede hart het, en zij bedacht, of zij ook niet wat heipen kon. En zoo kwam zij dan op een goeden dag iu Maitha's woninkje, en met de armen in de zijden gezet hield zij een lange redevoering die hierop neerkwam, of als inwonende zoon in het bedrijf of beroep der ouders werkzaam zijn geweest, en als zoodanig over dat jaar een inkomen hebben genoten, dat óók voor iedere ge meente in de wet is vastgesteld. Het loon, in vaste dienstbetrekking, door de vrouw genoten, kan worden geteld bij dat van den man, en evenzeer hot halve loon van minderjarige inwonende kin deren. Wanneer dit alles bijeen het dooi de wet geëischte bedrag haalt, kan de man kiezer worden. Men lette er op dat de minderjarigheid met het 21e jaar eindigt. Let ook op, men behoeft niet op te geven op de secretarie hoeveel men verdient. Men kan eenvoudig zeggen dat man het loon verdient, hetzij alleen, hetzij samen met de vrouw, of saam met de minderjarige kin- deren, of saam met die allen, hetwelk óe wet vordert. Nog wat. Als loon wordt ook gerekend het pensioen of de lijfrente, dat door openbare instel lingen wordt verleend en ook dat, door ondernemingen of bijzondere instellingen wordt uitbetaald. Natuurlijk blijft het ba- drag van 't inkomen voor iedere gemeente onveranderd. Ongevallenren'e wordt ook als loon be schouwd. Staat iu een cf ander bedrijf in den regel het werk gedurende een gedeelte van het jaar stil, dan wordt de tijd, waarin niet gewerkt wordt, toch als diensttijd beschouwd. Is men hoogstens twee maan den ziek gewoest, dan wordt toch het loon gerekend ontvangen ta zijn. Ook de kost en de inwoning wordt als loon gerekend, naar een daarvoor b;j de wat voor iedere gemeente vastgesteld be drag. "Wie Zon en Christelijke feestdagen den kost echter niet geniet, behoeft voor deze dagen niets af te trekken, Hij wordt toch gerekend vollen kost eu inwoning te genieten. Inwonende zoon3 die vóór 16 Mei a s. dit jaar 25 jaar hopen te worden, kunnen zich als loonkiezer aangeven, wanneer zij een zeker loon genieten dat met kost en in woning saam het wettelijk cijfer bsreikt. Loonkiezers moeten zich ieder jaar op nieuw tusschen 1 en 15 Januari aangeven. Aan looBkiezers, die op de lijst van het dat Lotje maar bij haar in huis moest komeD, zij had genoeg te naaien, te stop pen en te verstellen. De rest zoa dan wel terecht komen. Wel kon zij niet nalaten er ten slotte nog bij te voegen ,/Weet je wel, vroeger heb je niet bij my willen komen, en nu zal je toch wel niet neen zeggen 1" En het is alles goed gegaan. De dwaal lichten hadden het arme meisje in den jammerpoel gevoerd, maar de genade en waarheid van boven had haar daaruit ge red, hoe diep zij daarin ook was wegge zonken. En toen cu in den volgenden zomer het avondmaal zou gevierd worden, en Martha daarheen zou gaan, kwam Lotje tot haar met de vraag, of zij mede zou mogen gaan, en zoo gÏDgen zij arm in arm (er kerk op, ditmaal onder de bescherming van het groote blauwe koepeldak des hemels! Het kleine meisje groeide ais een lief bloempje op in Martha's tuintje tusschen de andere kinderenzij leefde van den dauw en zonneschijn de? hemelsehe barm hartigheid die haar hier rijkelijk omgaf, en haar ocder Gods zegen weiig tieren deed. EEN VERTREDEN WORM. Het gekrookte riet zal Hij niet verbreken, noch de roo- kende vlaswiek uitblusschen. Op den vroeger beschreven avond, die onzen wereldhervormers menig bloedend hoofd of lange gevangenisstraf had bezorgd, kwam, juist toen de vechtpartij het hevigst woedde, een stil burgerman bedaard in den maneschijn aangewandeld. Hij droeg een blauw lakensche jas, die hem tot over de vorige jaar voorkomen, wordt een blanco aangiftebiljet toegezonden. Spaarbankkiezers. En nu wat van de Spaarbank- en Groot bankkiezers. Wie op 1 Februari as. sedert een jaar f 100.— Dominaal op het Grootboek Weeft staan of f50.in de spaarbank, zóó dat het inderdaad zijn eigendom is, kan op grond daarvan aanspraak maken op het kiezersohap. Hij moet tussoheu 1 en 15 Februari zich op de secretarie aanmelden onder overlegging van eea bewijs van de directie van het Grootboek of het bestuur der Spaar bank, dat hij inderdaad sedert een jaar eigenaar is van de gevorderde bedragen. Het is niet meer noodig, dat men een boekje hebbe van de Rijkspostspaarbank andere spaarbanken, zooals die vaa het Nut tellen ook mee; doeh natuurlijk moeten de lichamen, waar» an deze spaarbanken uitgaan, rechtspersoonlijkheid hebben, en, zoo ze na 1 Mei 1900 zijn opgeriokt, moeten ze een waarborgsom van f25000 bij de Nederlandsche bank hebben gedeponeerd. Examen-kiezers. Ten slotte de Examen kiezers' Dat zijn zij die „met goed gevolg hebben afgelegd een exameD, ingesteld door of krachtens de wet of aangewezen bij algemeenen maal regel van bestuur en in verband, staande met de benoembaarheid tot eenig ambt, de vervulling van eenige betrekking of de uitoefening van eenig bedrijf of beroep". Hieraan voegen we nog een paar op merkingen toe. Wie alleen maar /hoofdgeld" betaalt, moet niet meeneu dat hij daardoor embts- behaive op de kiezerslijst komt. Immers //hoofdgeld is geen Rijksbelasting. Die dus alleen //hoofdgeld'' betaalt en geen Rijksbelasting, moet om op de kie zerslijst te komeD, huurkiezer, loonkiezer, examen- of spaarbank kiezer zijD. En dan is bij daarbij ook, daardoor, kiezer voor den gemeenteraad. Het hoofdgeld moet op 1 Maart ten volle betaald zijn. Natuurlijk kiezen belastingkiezers voor Kamer en Blaten en Gemeenteraad, als knieën hing, en een viiten hoed, die, vol gens Gellert, waarschijnlijk nog wel eens in de mode komen zal, zooals hij 't reeds 25 jaar geleden was in de hand hield hij een SpaaDsohen rolling met stevigen knop, waarop hij goed leunde, zoodat de ijzeren punt bij eiken tred een metaalklank in den stillen avondstond deed hooren. De lezer heeft in hem reeds onzen wak keren vriend, baas Hans Kaspar Lehmann herkend maar zal nu verwonderd vragen, hoe deze eerbare en voorbeeldige huisvader en echtgenoot tot zoa losse levenswijs kwam vau zich 's avonds na tienen nog op straat te vertooneo, zie hier het antwoord Eiken Donderdagavond, dien God gaf, ging Hans Kaspar Lab man klokslag zeven ure naar zijn ouden schoolkameraad, den gewezen scheepskapitein, thans rentenier en huiseigenaar, Balthazar Krombeen. Beide vrienden hadden op dat. uur hun eenvoudigen avondmaaltijd reeds gebruikt, dan werd er nog een glas rum roet water gedronken, een heerlijk mengsel, hetwelk onze gewezen kapitein mat g».-oote zorg toebereidde, rr.aar waarbij hij ziohzelven toeh altijd wat minder rijk met water zegende dan zijn vriend, omdat die land rotten eerstens niet zoo sterken grog kun nen verdragen als de zeelui, en ook den kostelijken Jamaïcarnm niet zoo weten te waardeeren als laatstgenoemden. Daarbij rookten beide oude hoeren uit hun meer- schuimpijpjss echte Varinas tabak, des zomers in het prieel achter het huis en des winters in hooge paardeharen leuning stoelen bij den haard. Aaa stof tot praten ontbrak het hun nooitwel spraken zij niet van den tegen- woordigen tijd, waarmede zij beiden niets zij in een Rijksbelasting aangeslagen zijn. Wie in 1907 onderstand heeft gehad vaa een instelling van weldadigheid of een gemeentebestuur, in in 1908 zijn kiesrecht kwijt. Ai aar als onderstand gelden niet ge neeskundige hulp en geneesmiddelen, wél versterkende middelen. En wie kan nu kiezer worden Wie een huis bewoont dat te Vüssingen minstens fl.75 aan huur per week doet. Te Middelburg minstens f 1.50. Te Souburg en Koudekerke Zand minstens f 1.25. Eu voorts in alle overige plaatsen op Wal cheren, en de plaatsen op de overige eilanden, en Axel kom en Neuzen kora f 1 en overig Zeeuwseh-Vlaaaderen 80 cent. Arbeiders nu die bijv. 39's jnars huis huur betalen en minstens f 13 apart aan huur voor een tuin, wei, of stukje land, dio betalen dan minstens 39 plus 13 is 52 gulden per jaar, en zijn daardoor ook woningkiezer, als zij zich aangeven. Wij zeggen mmsitns die meer verdient dan die som is 'tüatuurlijk ook, maar dia minder verdient is 't niet. Een knecht die bij ziju heer of baas f 100 per jaar veidieDt (dat is f2 per week) sn hij heeft er vrij kj»t en inwoning bij, die is kiezsr. Een knecht die bij zijn heer of baas min - stecs f262,50 per jaar verdient, en vrije woningdie is ook kiezer. Die getallen gelden voor de meeste gemeenten in Zeeland doch voor grootere gemeenten zijn zij eecigszins hooger. En wel voor Goes, Ierseke, Brigdamme, Neuzen (kom) ea Zierikzee, vrije woning f50 en f275 loon. Zand en Souburg f62,50 ea f287,50; Middelburg f75 en f325, Vlissingen f87,50 en f362,50. op hadden, d&a nog liever een blik in de toekomst, wanneer zij, zooals de oude zeebonk hel uitdrukte, hun ankerlichten zouden, oin in de haven der eeuwige rust binnen te loopeu maar meestal was het huG rijk verleden, dat hua een onuitput telijke stof opleverde. Daarmede waren zij nooit gereed, wact de oude dikwijls herbaalde verhalen hadden telkens weder nieuwe aantrekkelijkheid. Op genoemden avond had kapitein Baltbasar zijn be roemde zeerooversgesehiedenis voor de honderdste maal verteld, hoe die „scha vuiten'' hem op zijn eigen dek hadden vastgebonden, en zioh daarna als zwijnen bedronken hadden, maar hoe hij toen de touwen had stuk gebeten, zijn bootsvolk bevrijd, en het gaBS"he dronken boeltje ia het water gesmeten hsd. Deze ge schiedenis, waarbij Ilaus Kaspar altijd weer plichtmatig het cog steads gezonde gebit van zijn vriend bewonderen, duurde wel iets langer dan de andere verhalen, maar dit liet zich niet in een kort bestek wefcTgavrn, en daarenboven bad de kapitein in zijn bewegelijke!» ijver, die //droioKielsobe" waterkaraf omverge- stooten, die tegen alle regelen op tafel was blijven staan. En op deze wijs ge beurde het, dat Hans Kaspar op genoemden avond in plaats van met klokslag van tienen, zich eerst voile twintig minuten later huiswaarts begaf. Men kan licht denken, dat onze eerzame burger niet juist aangenaam vet rast of vroo- lijk gestemd werd, toen hijdatstraat kabaal voor de deur der beruchtedemooratenkroeg in volle hevigheid zag woeden. Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1908 | | pagina 1