No, 70. 1907. NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. Vrijdag 20 December. 22e Jaargang, CHRISTELIJK- HISTORISCH VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed, 5. J. DE JONGEWERWEST te Goes F. P. D'HUU, te Middelburg, PRIJS DER ADVERTENTIËN IEDEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p. p1,25. Enkele nummers0,026. UITGAVE DER FIRMA EN VAN van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent. Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Zij die zich met 1 Jan a. s op ons blad abonneeren, ontvangen 't gedu rende de maand December gratis 19 December 1907. De antirev. en de soc. dem. partijen zijn door de motie-Duymaer van Twist een duitn maar van twist afgeweest, doordat deze motie bedoelende aan gehuwde marine-matrozen het middagmalen thuis mogelijk te maken met een meerderheid van slechts twee stemmen werd verworpen. De tegenstemmers die zich, bij deze stem ming, elk van zijn partij,af scheidden, waren de antirev. Brummelkamp en de soc. dem. Van Kol. In De Standaard, zoowel als in Het Volk is daarop aanmerking gemaakten zoowel de heer Brummelkamp in De Standaard als de heer Van Kol in Het Volk hebben zich gehaast, hun stem te motiveeren. Op enkele punten treft ons de overeen stemming. De heer Brummelkamp schrijft Onder de slechte manieren, die langzamer hand in ons parlementaire leven zijn ingedron gen, bekleedt het rauwelijks inslingeren in het debat van moties, naar mijn inzien een voor name en gevaarlijke plaats. De heer Van Kol schrijft Zulk een motie plotseling in den laten avond in een tamelijk ieege Kamer in het debat te wer pen, scheen mij van den ontwerper daarvan, den heer Duymaer van Twist, van weinig tact te getuigen. De haer Brummelkamp Ook was er in de Club geen besluit genomen. Men wist vooruit niet eens dat de heeren een motie zouden indienen. De heer Van Kol4, In onze Kamerclub was deze zaak niet be sproken. De he8i- Brummelkamp Een motie die niets anders dan een algemeene waarheid bevat, is in zulkeen geval een onschul dig projectiel, dat de Minister naast zich neer legt en dat spoedig in het praalgraf van »verge- ten en vergeven" wordt bijgezet. De heer Van Kol Het recht tot indienen van motiën is vooral voor de democratische partijen een machtig wapen, mits goed en omzichtig gehanteerd slecht toegepast is het een gevaar te achten. De tijd in besiag nemen voor moties over onbe nullige zaken, die toch niet het minste resultaat kunnen opleveren, is in'n ernstigParlement prin cipieel verkeerd te noemen ja, kan niet scherp genoeg worden veroordeeld. De heer Brummelkamp Maar hier lag juist mijn bezwaar. De motie van den heer Duymaer van Twist bevatte niets dan een algemeens waarheid waaraan de Min. zich niet behoefde te storen, indien hij namelijk van oordeel was dat de eischen van den dienst de inwilliging van den wensch der heeren niet toeliet. De heer Van Kol En toen de Minister rondweg mededee'de, dat hij bij aanneming der motie er toch geen uitvoe ring aan zou geven, wat de heer Heemskerk aandikte door te verklaren dat deze motie „geen voorschrift" was voor den Minister die er ma ling aan had, vond ik het handhaven daarvan eenvoudig kinderspel. De heer Brummelkamp Et komt nog bij, dat toen den vorigen avond de heer Verhey het denkbeeld aan de hand had gedaan om des Zondags, of enkele dagen in de week den manschappen verlof te geven tehuis te middagmalen, de minister zich voor dat denkbeeld niet ontoegankelijk had verklaard. Toen hadden de heeren m. i. de motie kunnen en moeten intrekken. De heer Van Kol Verder beloofde de minister te zullen over wegen of zulk verlof om thuis te eten gedurende 3 a 4 dagen per week kan worden verleenddus bleef er voor de morie weinig zaaks meer over. De heer Brummelkamp Voor mij bleef er toen niets anders over dan, volgens mijn overtuiging, tegen te stemmen. De heer Van Kol Ik stemde tegen deze motie uit vaste overtuiging, waarom mij nooit eenig verwijt kan treffen. Gaat het den lezer gelijk ons, dan voelt hij wel iets voor deze argumenten. Trouwens ook de heeren Lohman, Fruij- tier, v- Heemstra, en anderen stemden tegen. Er was derhalve aan beide zijden „goed gezelschap"; en de heer Lohman had zijn stem vooraf behoorlijk gemotiveerd, zij het ook met eenigszins andere argu menten. De opbrengst der Rijksmiddelen was ook in November geen meevaller. Zij bedroeg f16,755000 terwijl in November 1905 ruim 17 miljoen was ingekomen. Het nadeelig verschil is, secuur geteld, 235 duizend en 92 gulden en 45 cent. Hier is derhalve weer de invloed van de fioaneieele rampen der laatste maan den merkbaar. In sommige rubrieken was het mindere, vergeleken met verleden jaar, nogal aan zienlijk. Zoo brachten minder opde grondbe lasting f 35,000 bedrijfsbelasting f 102,000; vermogensbelasting f 242,000het recht op de mijnen f 12,000, invoerrechten f27,000; wijnaocijns f6000, zoutacoijus f 1000 bier- *.n azijnacoijns f 9000 accijns op het geslacht f 18 000 belasting gouden en zilveren werken f2000 registratie rechten f 41,000 hypotheekrechten f 1000; successierechten f398,000. Hiertegenover slaat een meerdere ont vangst op den suikeraoeij8 van 384 duizend; op post en telegraaf van 92 duizenden enkele duizenden guldens meer op de overige hierboven niet genoemde rubrieken. Suiker en Successie, de mede- en de tegenvaller, heffen hier elk aar op. 's Rijks middelen hebben in de eerste elf maanden van dit jaar opgeleverd f147,719,838,210, tegen f145,371,045,06, in de eerste elf m. anden van 1906, zoo dat we nu nog f 2,848,793,15 op verleden jaar vooruit zijn. Voor den minister van fioanoiën nog een mooi buitenkansje, hoe ongelegen overigens de tegenslagen van Oct. en Nov. hem komen moeten. Eenvoudig en waar, maar daarom nog niet altijd opgemerkt is de éénheid der maatschappij in volkshuishoudelijk opzicht. leder voor zichzelf schijnt zoo dikwijls meer wensoh en werkelijkheid. En toch, 'tis zoo gansch anders. Alle rangen en standeD, alle deelen en geledingen zijn met allerlei banden ver bonden. Aardig, meest door zijn eenvoud mis schien is de volgende opmerkiüg die een Franseh oeoonomist wijdde aan de soli dariteit in ons leven. Hij sehrijft „Nemen we eens iemand uit de minder gegoede volksklasse, een dorpesehrijnwer- ker b.v. en letten we eens op de diensten welke hij aan de maatschappij bewijst en voorts op alle die welke hij van de maat schappij ontvangt. En zie dan eens de ongelijkheid. De man brengt zijn dagen door met planken te schaven en tafeis en kasten te maken, hij klaagt over zijn toestand en toch wat ontvangt hij in ruil voor zijn werk? Vooreerst, eiken morgen staat hij op en kleedt zich aan. Geen enkel van zijn kleedingstukken heeft hij zelf gemaakt. Wat een ontzaglijke hoeveelheid arbeid, nijverheid, vervoer, uitvindingen was eerst noodig, om hem die kleeden, hoe eenvoudig zij ook zijn, ter beschikking te stellen. Amerika leverde katoen, Indië de kleuren, Frankrijk wol, Brazilië leder. AI die stoffen moest men vervolgens naar verschillende steden zenden, om daar bewerkt, geweven, geverfd te worden. Dan ontbijt hij. Wat een massa arbeid kost alleen het brood dat hij eet. De bodem moest ont- 3iS3tSKKJiTS!3CSSS8Sa®iE3SE5SS gind, bemest, beploegd en bezaaid worden. De oogst tegen roof beschermd, een zekere mate van veiligheid heersohen, het koren geoogst, gedorsoheD, gemalen, gebakken worden. Men moest ijzer, staal, hout, steen tot werktuigen i maken. Geen dag gaat voorbij of ouze werkman gebruikt suiker, olio, huisraad. Geen gezin voor wier kinde ren niet de school openstaat. De weg die hij begaan wil of moet is bestraat en verlicht. Men betwist hem zijn bezit, en rechter lijke hulp is gereed. Ontbreekt hem de gezondheid, artsen zijn tot hulp gereed. In een eerwaardig monument, dat men Kerk heet, spreekt iemand die zich geheel aan geestesarbeid wijden kan. Gaat hij op reis dan vindt hij wegen gelegd, heuvels geslecht, dalen gevuld, rivieroevers verbonden, voertuigen ver vaardigd of stoombooten gebouwd. Kortom, hij de man uit e6nvoudigen stand maakt op één dag van meer dingen gebruik, dan hij in tien eeuwen zou kunnen vervaardigen. Deze doodeenvoudige dingen worden o.i. wel eens over 't hoofd gezieD en daarom meenden we dit woord van Bastiat eens te moeten herinneren. Gemeenteraad van Middelburg. (Woensdag 2 uur Voorzitter de heer W. J. Sprenger, wet houder. Afwezig de heeren Boogaerd, v. d. Harst en Heijse met kennisgeving. De notulen worden aangehouden. Ingekomen stukken Van J. C. v. d. Harst een verzoek om zijn verzoek tot het plaatsan van'een pomp op de welput in de poort der „drie spuiten" als niet gedaan t8 beschouwen. Aangeno men vopr kennisgeving. Het bekende adres van den Walcherschen Turnbond en van het Ned. Gyamastiek- verbond een adres van adhaesie. Gesteld in handen van B. en W. Het procesverbaal van kasopneming van den gemeente-ontvanger. Een verzoek van de directie van den stoomtram Vlissingen—Middelburg om te willen verlengen hare concessie voor 50 jaar, ingaande 1 Jan. 1909, en met electri- citeit als beweegkracht. Wordt gesteld in handen van B. en W. Van dr. Henkes een adres om tegen ver goeding voor tij d ?erli83't behandelen van arme patiënten voor neus-, oor- en oog ziekten te mogen worden opgedragen, of kenoemd te worden tot gemeente-arts op een salaris van f 350 's jaars. Wordt even eens gesteld in handen van B. en W. om advies. Tot kden van 't bestuur der Godshuizen worden herbenoemd de heeren mr. A. A. de Veer en E. H. J. Peek, tot idem van het Burg. Armbestuur de heeren D.Hildernisse en Anth. A. Mes, en tot leden van de com missie van toezicht op de scholen de heeren rar. F. J. Sprenger voor het middelbaar onderwas, M. G. Boasson, mevrouw M J. Bolle Mulock Houwer, mr. R. Fruin, G. K. A. Nonhebei, C. D. A. Zimmerman, mej. li. W. Callenfels en J. C. Gieben. De staat oninbare posten hondenbelas ting voor 1907 wordt vastgesteld opfll, idem schoolgelden scholen A en C f83,125, G en J f 104,17 en het herhalingsonder- wijs 1906'7 ad f 0,72. Voorstel van B. en W. betreffende wijzi gingen van de huurovereenkomst, met A. J. B. Lamberiz, en schadevergoeding in verband met 't bouwen van de kolenloods. De heer De Veer zegt dat er f 50 schade vergoeding wordt gegeven voor 1907, nu vraagt hij of dit geen abuis is. De voorzitter zegt, dat dit is gevraagd omdat adressant daoht, dat de loods er vroeger zou zijn geweest. Zonder hoofdelijke stemming wordt al dus besloten. Voorstel van B. en W. tot reorganisatie van den geneeskundigen dienst der ge meente in dier voege dat benoemd wordt een gemeentearts uitsluitend voor de interne praktijk in de godshuizen op een salaris van f900; de praktijk in de gemeente verricht wordt door 2 geneesheeren ieder op een jaarwedde van f 900 voor 't eerste dr. Kindermann wordt benoemd, en voor het tweede een oproeping zal geschieden. De heeren J. J. Bardenis v. Beriekom, L. Weiji, dr. De Wijs, dr. Sehoute en mevrouw Weijl-Snuijf achten de voorge stelde reorganisatie niet in het belang der ziekendr. Gieben wel. De heer Schorer zegt, dat er 2 genees heeren zjjn die geen advies hebben gegeven, t. w. de heeren Kindermann en Bolle. Nu acht hij het gewenseht dat het pro en contra worde besproken, Spr. heeft geen wantrouwen in het bestuur der Godshuizen, zooals wijlen de vorige voorzitter.zeide, al leen heeft spr. de adviezen gewild om meerder lioht in deze zaak, wij moeten de zekerheid hebben of het belang der zieken er mede is gebaat. De ingekomen adviezen zijn verschillend. Spr. acht het nu wensehe- lijk dat deze thans worden gesteld in handen van het bestuur der Godshuizen om te vernemen of zij nu in hun voorstellen nadere wijzigingen willen aanbrengen. De heer Sonnes kan hiermede mee gaan. Hij zou echter gaarne ingelicht worden om trent de ervaringen met de onderscheidene stelsels in andere gemeenten opgedaan. De heer v. Dunne gaat ook mede met het denkbeeld om de adviezen te zenden naar het bestuur der Godshuizen. De heer Schorer maakt daar een voorstel van, 't welk met slgemeene stemmen wordt aangenomen. De heer Sannes doet thans een voorstel in den zin als door hem gesproken, hetwelk na een vraag van dhr Gratama wordt aan genomen met 8 tegen 5 stemmen, dis der heeren Tak, Gratama, De Veer, Ermerins en Sprenger. De heer Sannes zegt dat gemeenten als Groningen, Den Haag, Amsterdam, Rotter dam moeten gevraagd worden. De heer De Veer wil plaatsen in omvang als Middelburg raadplegen en ni8t zulke groote plaatsen als de heer Sannes noemt, Spr. zag gaarne dat B. en W. toch nog de kleinere gemeenten hoorden. Dit zal gebéuren. Voorstel van B. en W. tot verhuring en uitgiften in erfpacht van verschillende per- ceslen aan de navolgende psraonen I. de Broekert Co. en J. de Muijnck voor buur van een gedeelte zoute gracht voor den tijd van 25 jaar tegen een huurprijs van f 42,50 en de tweede da zijkantweg en vischwater onder Vlissingen voor 8 jaar tegen de huur prijs van f 2,50; en in erfpacht aan J.A. Pie- ters een stuk gemeentegrond ophetSeis- bolwerk voor 10 jaar tegen een jaarljjksehe pachtsom van f 40 aan P. J. Timmermans een stuk gemeentegrond aan de Teerpak- huizenstraat voor 25 jaren tegen eea jaarl. pachtsom van f 28,90 aan I. de Broekert Co. een stuk aan den Pottenbakkerssin gel voor 25 jaar pachtsom f 27 aan C.Caste- ieijn een stuk aan de Nieuw Oosterschestr. voor 25 jaar pachtsom f 3,40 aan It I P. Heeiüldt een stuk aan de Sfc Pieterstraat voor 25 jaar pachtsom f 1,50 aan de hout handel Albertz Cz. Co een stuk aan den Pottenbakkerssingel voor 25 jaar pachtsom f 15.80 I. de Broekert Co. een stuk aan Pottenbakkerssingel voor 25 jaar pachtsom f 28,40, idem aan do Zandstraat voor 25 jaar pachtsom f 5 idem san de Spekrookerij- laagte voor 25 jaar pachtsom f 15idem aan de Pottenbakkers3inge.l voor 25 jaar pachtsom f 37,50 en aan de wed. Nachte gaal 'n stuk aan de Kinderdijk voor 2 5 jaar pachtsom f 0,75. Goedgekeurd. Voorstel van B. en W. tot het verleenen van een extra toelage van f 450 voor 1908 aan de gezondheidscommissie voor woning- onderzoek. Aangenomen. Voorstel van de commissie van fabricage tot algemeen invoering van watermeters bij de duinwaterleiding. De voorzitter zegt, dat eerst dient te worden uitgemaakt of uitbreiding van 't ge bruik van meters gewenseht is. Da heer v. Teijlingen vindt dat eerst het voorstel van B. en W. tot partieelo uit breiding der meters dient te worden be handeld. De voorzitter handhaafd zijn meening. De heeren Fruin en Tak willen eerst het beginsel zien uitgemaaktde laatste wil geen nieterstelsel, De heer v. Dunne licht het voorstel der commissie uitvoerig toe, het wordt tijd dat de meters komen, er wordt ontzettend veel water verspild, tengevolge waarvan de gemeente niet meer aan hare verplichtingen kan voldoen dit is reeds meerdere Zater dagen gebleken. Da heer De Veer is voor directe behande ling van het voorstel der commissie, omdat aoders de stemming niet zuiver is. Hij is voor eenige uitbreiding van watermeters, dooh tegen het voorstel van de commissie van fabricage. Hel voorstel vaa den voorzitter wordt nu in stemming gebracht namelijk of men in beginsel is voor uitbreiding van meters. Met 8 tegen 5 stemmen verklaart de Raad zich in beginsel voor. Tegen stemmen de heeren Schorer, Den Bouwmeester, Ermerins, v. Dunné en Sprenger. Thans komt in behandeling het voorstel der commissie van fabricage. De heer van Teijlingen zegt, dat de com missie al hare argumenten schriftelijk heeft ingediend in haar rapport, zoodat hij hierop verder niet behoeft in te gaan. Alleen merkt spr. op dat bij niet kan medegaan met de opmerkingen van B. en W. omtrent het saldo en wijst op 't advies van den heer Nonhebei, dat in het belaag der leiding maatregelen moeten gelroften worden. Spr. wijst op de water-analyaes om aan te toonen dat de vaste stoffen en het keuken zout steeds toenemen en terwille van de hygiëne, blijft de toestand zooals die nu is, zal moeten worden overgegaan tot het maken eoner nieuwe Prise d'eau. Ook in andere grootere gemeenten bestaat het meterstelsel en wordt de hygiëne niet be dreigd, terwijl de aankoop van meters zal kosten f 42000, doch men krijgt en rente van 2'l2%. Da heer Sannes bespreekt de finanfiëele punten der waterleiding, het is onmogelijk om het bedrijfskapitaal te zien, alleen de saldo's weet men op het laatst van het jaar. Het is nog de vraag of de raad meterhuur mag' vragen. Spr, vraagt is er waterverspilling? Dat is niet bjwezen door de oommissie, wel zegt ze de voorbeelden te kunnen geven, doch ze doet het niet. Door het invoeren der meters krijgt men eene verkeerde zuinigheid, niet in het be lang der volksgezondheid, in de huizen der- arbeiders waar men elk dubbeltje omkeert eer men het uitgeeft, zal men ook ontzien het watergebruik, wat by hen zoo noodig is, en van zoo groot belang is voor de ge zondheid- Het finantieele belang der ge meente mag niet te zwaar wegen. De com missie heeft zich groote moeite getroost met haar rapport, doch haar argumenten houden geen steek. De mingegoeden gaan er op achteruit, zij zeggen de mingegoeden moeten maar betalen of verminderen in ge bruik. In do woningen van f 90 en f 100 per jaar is het waterverbruik 15 liter per hoofd en per dag, terwijl in de woningen welke hoogere huurwaarde hebben, 23 liter per hoofd en per dag wordt verbruikt. Het leggen van last n op de schouders van de arbeiders is or gemotiveerd. De heer De Veer kan medegaan met een deel der rede van mr. Sannes. Alleen is het de kwestieis bet meterstelsel noodig. In deze gemeente is de waterverspilling bij de gewone gebruikers niet groot het is echter de vraag kan er voldoende water worden geleverd en dit is bewezen van neen de waterleiding heeft te weinig eapaoiteit, terwijl de vastestcffen toenemen. Beperking van ruim gebruik is dus wel noodigdaarom is spr. voor het voorstel van B. en W. tot garfieek invoering vaq

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1907 | | pagina 1