NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No. 48. 1907.
Maandag 25 November.
22e Jaargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed S. X BE JON GE-V ER WEST te Goes
F. P. D'KUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p. f 1,25.
Enkele nummers0,026.
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten var; J—5 regels 50 cent, iedere regei
meer 10 cent.
23 November 1907.
Wij hebben in onze driestar van Woens
dag naar aanleiding van dr. Kuypers be
danken voor Sneek, het gewraakt dat de
chr.-hist. aldaar zijn candidatuur niet had
den gesteld. Wij hebben bedoeld ni9thadden
officieel gesteund.
Een vergissing die De Standaard, wel
wetenca dat wy beter wisten,in haar onder
schrift onder de uit ons blad overgenomen
driestar, verzuimt, om ze wel te releveeren
aan het adres van Het Handelsbladdie de
vergissing ook maakte, doch waarvan
mocht verondersteld worden, dat zij een
gevolg kan zijn van onbekendheid met
onze organisatie en gewoonten.
Intneschen nemen wij uit De Standaard
van heden het hier bedoelde onderschrift
over
Op zich zelf is dit juist.
Daargelaten de wederzijdsche plichten, die
elke coalitie oplegt, konden de Chr.-Histori-
schen in Sneek een tegencandidaat hebben
gesteld, om bij herstemming, zoo hun candidaat
uitviel, op onzen candidaat over te gaan.
Intusschen mag niet uit het oog verloren,
dat dit, blijkens het telegram, in Dr. Kuypers
besluit om de candidatuur af te slaan, geen
verandering zou hebben gebracht.
Alleen indien de drie partijen hem candidaat
hadden gesteld, kon hij, naar zijn overtuiging,
de candidatuur in overweging nemen.
Als wij de twee Chr.-Historische candidaten
in Harlingen en Dokkum rechtstreeks en met
vliegende vaandels steunen, eischt Coalitieplicht,
dat ons gelijke conterprestatie in districten,
waar onze candidaat voorkeur heelt, worde
geleverd.
Met stille trom mogen we onze candidaten
niet binnen de poort laten escorteeren.
Om dit punt ging 't.
En dit punt moest hier scherp geaccentueerd
worden.
Thans is de aandacht van alle man Rechts
hierop gevestigd.
Stukken Gemeenteraad.
Middelburg. B. en W. vragen aan den
Raad of naar aanleiding van 't aangenomen
voorstel-Schorer om in zake de reorgani
satie van den geneeskundigen dienst hier
ter stede, het advies in te winnen van de
geneesheeren hier ter stede of de bedoeling
zoo algemeen mogelijk is geweest, zoo niet,
van welke geneesheeren 't advies moet
worden gevraagd. Zoo ja, dan zal't advies
gevraagd worden aan de geneeskundigen
Berdenis v. Berlebom, Bylsma, Bolle, De
Fouw, Gieben, Kindermann, De Man, Pil-
ger, Sehoute, Verheijden, Weijl, Weijl
Snuif, De Wijs.
Naar aanleiding van verzoeken van de
Ned. Schildersgezellenbond en de Ver. van
Democratische ingenieurs om het gebruik
van loodwithoudend6 verven voor gemeen
tewerken te verbieden, met adhaesievan
den Middelburgschen Bestuurdersbond,
stellen B. en W. voor het gebruik van be
doelde verven te verbieden in gemeente-
bestekken en b\j uitvoering van werken in
eigen beheer. Zy leggen hierbij °-a- over
7t rapport van den gemeontebouwmeester.
In afwijking met zyn meening komt het B.
en W. voor dat, ais loodhoudende verven
gevaarlijk zijn, ze ook geheel moeten worden
verboden, ook niet de gelegenheid moet
worden gelaten in sommige gevallen het
gebruik toe te staan.
Naar aanleiding van een verzoek van het
bestuur van den cursus voor de hoofdacte,
om twee lokalen in de B. A. S. voor den
cursus te mogen gebruiken, stellen B. en
W. voor die vergunning te verleenen voor
lokaal 6 gedurende D/2 uur en voor lokaal
8 gedurende 4 uur des Zaterdagsmiddags
tegen vergoeding van f 15 voor vuur en
f 10 voor den concierge.
Naar aanleiding van 'n verzoek van J. H.
v. d. Bel om vergoeding voor het kosteloos
behandelen met heilgymnastiek van onver-
mogenden, herinneren B. en W. den Raad
dat 2 jaar geleden een dergelijk verzoek
van B. ten Have is afgewezen; en een aan
genomen voorstel van jhr. v. Teylingen
om op de begrooting voor 1907 een bedrag
uit te trekken voor kostelooze heilgymnas
tiek niet is uitgevoerd wegens de financiën.
Daar de financiën niet dermate zijn ver
beterd dat er thans meer termen bestaan
dan in 1.906 om zulk een post op de be
grooting te brengen, welke post een jaar
lijks terugkeerende zou worden, stellen
B. en W. voor het verzoek af te wijzen.
N. a. v. het verzoek van de keurmeesters
Jongepier en Wijthoven om verhooging
hunner jaarwedden met f100, dewijl zij
op eigen kosteo een cursus te Botterdam
en Amsterdam hebben gevolgd voor 't,
inmiddels door hen behaalde, diploma
als Rijkskulpkeurmeester, en zoo wat
alle artikelen van dagelijksehe behoefte
duurder worden, en ook hunne werk
zaamheden geregeld tot voordeel der ge-
meentskas toenemenstellen B. en W.
voor die jaarwedden te verhoogen tot f900
voor elk.
De ftuaneiëele eomiaissie echter advi
seert, tot afwijzing, omdat zij het bedoeld
diploma niet zwaarwegend genoeg aoht
om een traktementsverhooging te wettigen
en terug te komen op het ten vorigen
jare inzake het onderhavige ontwerp ge
nomen Raadsbesluit.
Firma K. Meertens Jr. verzoekt een
stukje grond iu de poort genaamd de drie
epuiteD, gelegen Korte Delft, tussohen per
ceel G 4/5 en perceel 7, waarop zij eenstal
heeft gebouwd, en waarvan 'n gedeelte later
is gebleken aan de gemeente te behooren,
in erfpaeht te mogen hebben voor den tijd
van 50 jaren.
B. en W. adviseeren voor inwilliging.
Het stukje grind is groot 6'/a e.A. tegen
een jaarlijkschen eanon van 10 cent pero.A.
De Oommissie van Fabricage vereeaigt
zich hiermee, doch vraagt of niet eerst
onttrekking van den publieken dienst bij
besluit noodig is. B. en W. antwoorden
bevestigsnd. De Commissie vau Finanoiëu
kan zieh met het voorstel niet vereenigen.
B. en W. zeggen wel, dat bedoeld terrein
sedert onheuglijke tijden als eigendom der
gemeente is beschouwd en ook de ligging
er van daarop wijst, dcoh er zijn feiten aan
het licht gekomen die reohtmatigen twijfel
wekken of de bewering van B. en W. juist
is. Immers onder het pakhuis van Meertens
is een kelder, waarvan de toegang sinds
onheuglijke tijden in zijn ongestoord bezit
is geweest, benevens een pomp, welput en
regenbak daar ter plaatse.
Wel lag boven den welput een zerk
waarin gebeiteld „1722" en was die zerk
omgevfen door een afzonderlijke bestrating,
was ook de regenbak gedekt door een zerk,
doch van eenige afheining was geen sprake.
W are onomstoetelyk het bewijs geleverd
dat het geheele terrein dit is niet alleen
het bebouwde, maar ook dat ingenomen
door den thans versmalden toegang naar
den kelder, benovens dat waar de doksteen
van den regenbak ligt (de pomp is na den
bouw van den stal verplaatst) gemeente
eigendom is, v,por den openbaren dienst
bestemd is, dan, maar ook slechts dan
alleen, zou hier aan geen particulier eigen
dom kunnen worden gedacht, zelfs al ware
een „ongestoord bezit sinds onheugelijke
jaren" te bawijzen.
Trouwens B. en W. zijn niet al ijd hun
tegenwoordige meening toegedaan ge
weest. Bij den bouw van den poDystal in
1906 is vergunning verleend aan firma
Jeras Zn. in verband mot do woningwet
6n gemeentebouwverordeniog om daar ter
plaatse te bouwen. Een vergunning die wel
niet zou gegeven zijn, indien toen bij B. en
W- vaststond „dat het bebouwde terrein
sedert onheugelijke tijden als eigendom der
gemeente is "beschouwd en ook de ligging
er van in de poort er op wijst dat het inder
daad eigendom van de Gemeente is".
Nog iets. Nadat bovenbedoelde stal in
gebruik genomen was bleek dat dat min
geurig vocht zich uit dien stal over de
straat verspreidde. Dit gat aanleiding aan
Meertens om B. en W. te verzoeken een
afvoerleiding te mogen maken naar het
gemeenteriool, hetwelk 28 Juni 1907 is
toegestaan. En nu bleek de commissie dat
èn in 't verzoek èn in de bepchikking ge
sproken wordt, niet van den stal, maar van
„het perceel G 10 Kortedelft", 't woonhuis
dus van K. Meertens. Dit teekent.
Der commissie schijnt slechts ééa op
lossing mogelijk, en wel dat de gemeente
aan K. Meertens tracht te verkoopen dat
gedeelte van den grond door den stal, den
deksteen van den regenbak en de nieuw
gestichte pomp ingenomen als waarop zij
eenig eigendomsrecht zou kunnen doen
gelden, Moeht men dienaangaande tot
overeenstemming kunnen geraken, dan zal
bedoeld gedeelte aan den openbaren dienst
moeten worden onttrrokken. Esd uitgifte
in erfpaeht als in het request wordt be
doeld, is onmogelijk, want waar ligt het
gedeelte dat ia erfpacht wordt gevraagd
en betgeen B. en W. voorstellen, kan, in
verband met hunne beschikking van 6
Juli 1906 nauwelijks als ernstig gomeend
worden beschouwd.
Ten slotte merkt de commissie nog op
dat de gemeente alleen zal kunnen «ontrae-
.teeren met K. Meertens K.7, zieh noemende
en schrijvende «firma K. Meertens", dewijl
een vennootschap onder een firma geen
rechtspersoon is en in voorkomende ge
vallen alleen met de firmanten eener der
gelijke vennootschap overeenkomsten zijn
aan te gaan, om nog geheel onbesproken
te laten of de firma door B. en W. ge
noemd feitelijk wel bestaat.
De voordracht voor een onderwijzeres
aan school K bestaat uit de dames Geijp
te Heinkenszand, v. d. Swaluw te Hazers-
woude en Bontje te Harkstede.
De finaneieele commissie vroeg inlich
tingen omtrent de sohutterij-rekeniug over
1907, art. 22 der uitgaven „kosten" muziek
korps ad f 1361,87. Bij de begrooting 1907
is op dat artikel toegestaan f2 1 95,195,
7/i2 hiervan is f 1280,53.
De inlichtingen van den Schuttersraad
hebben de commissie niet overtuigd daar
om adviseert ze de rekening niet goed te
keuren, tenzij altijd wanneer geenoomp-
tabiliteits-voorsehriften zich hiertegen ver
zetten mocht worden besloten dat aan
het Middelburgsoh Muziekkorps van de aan
dit korps over 6 mnd. van 1907 (Aug.-Dso.)
toegekende subsidie zal worden gekort
hetgeen door de schutterij te veel is ge
noten, namelijk f 81,84. Dit is de meest
eenvoudige oplossing.
B. en W. blijven voor ongewijzigde
vaststelling; doch moeht de Raad vast
houden aan het denkbeeld dat van het
12 van de toegestane subsidie nadrukkelijk
in de Tekening moet blijken en daarom
de rekening niet willen vaststellen zooals
die luidt, dan geven zij ia overweging aan
den Schuttersraad te berichten dat de Raad
zijn rekening niet beeft vastgesteld, doeh
daartegen geen bezwaar heeft wanneer de
posikosten van het muziekcorps worden
verdeeld in subsidie en subsidie boven
het 7/12 noodig om in de kosten der mu
ziek te voorzien. Dit laatste is dan f 81,34.
In zake het aangenomen voorstel aan
gaande geldleening van f 100000 stellen
B. en W. voor, teneinde te voorkomen dat
het leeningabesluit niet wordt goedgekeurd,
te besluiten dat te beginnen met 1909
f2000 zal worden afgelost, inplaats vau
f 1000 waartegen de directeur van het
pensioenfonds bezwaar maakte en Gedep.
Staten bezwaar zuilen maken.
Indertijd besloot de Raad tot aanleg van
duinwaterleiding naar den Segeersingel.
Door de maatschappij tot exploitatie van
staatsspoorwegen werden toen vrij be
zwarende voorwaarden verbonden aan een
vergunning om de buis onder het stations-
terrein te leggen. Toen is de buis over de
hooge brug gelegd, de bevoegdheid waartoe
door genoemde maatschappij, de Raad van
Toezicht, de directeur generaal en de
minister van waterstaat aan de gemeente
(volgens B. en W. ten onrechte) wordt
betwist. B. en W. vragen den Raad zich
uit te spreken.
Naar aanleiding van het verzoek der
Vereeniging tot bevordering van 't schoon-
heidsbeginsel in het onderwijs om verbete
ring te brengen in het zangonderwijs op de
scholen, stellen B. en W. afwijzende be
schikking voor. De finaneieele commissie
vereenigt zich met de argumenten en het
advies van B. en W.
Ingekomen is een adres van de afd. Mid
delburg van dea Bond van Ned. onderwij
zers met memorie van toelichting, om te be
sluiten verplichtend te stellen het houden
van schoolvergaderingen.
B. en W, hebban advies gevraagd aan da
commissie van toezicht op de scholen voor
L. O., en inlichtingen aan gemeenten waar
dergelijke vergaderingen bestaan. De com
missie erkent de wenschelijkkeid van over
leg tusachen hoofden en onderwijzers en
acht bedoelde bijeenkomsten gewenscht,
doch kan niet adviseeren tot verplichte
schoolvergaderingen.
B. en W. „betreuren hetdatdeCommis3ie
deze laatste meening niet nader heeft ge
argumenteerd, vooral omdat blijkens de
berichten van andere gemeenten in de
meeste daarvan de verplichte schoolver
gaderingen voldoen"
B. en W, achten dat aan dit verplichte
een goede zijde is. Vooreerst zullen hoof
den die het oor niet willen leeDen' aan
onderwijzers die met billijke klachten en
juiste opmerkingen over den gang van het
onderwijs komen, gedwongen worden al
thans eenige keeren in het jaar daarnaar
te luisteren en daaraan gevolg te geven
en vervolgens zullen die onderwijzers die
uit gemakzucht of gewoonte geneigd
zouden zijn alles te laten zioals het is,
zelfs al is het verkeerd, moeien meegaan
mat de verbeteringen in den gang van het
onderwijs gebracht, door besluiten of ad
viezen der schoolvergaderingen.
B. en W. stellen dus voor over te gaan
tot het invoeren van verplichte schoolver
gaderingen, en in verband daarmede wijzi
ging der verordening op het L. O.
Naar aanleiding van het door dhr. Den
Bouwmeester meegedeeld» in de vergade
ring van 16 Oct. jl. hebben B. en W. de
prijsopgaven enz. van een kolen bedekking
in handen gesteld van den directeur der gas
fabriek, uit wiens rapport blijkt dat het
verschil in prijs zijn grond vindt in de
zwaardere constructie van de duurdere
bedekkingen dat die zwaardere oon-
struotie noodig is voor een eventueel later
te bonwen luohtspoor, dat hij (en niet B.
en W.) wenschelijk vindt. B. en W.
vragen nu den Raad te beslissen lo. ever
het al of niet, nn of later, aat brengen van
een luohtspoor2o. over de kolenbedek-
king, of die zal zijn een loods of een open
bedekking.
B. en W. handhaven hun voorstellen
om niet over te gaan tot het maken van
een luohtspoor en te besluiten tet het
bpuwen van een loods van 24 M. lengte.
CIT DE PROVINCIE.
Mïcltlelbui-js'. In de Raadsvergadering
van Woensdag 27 November 2 uur a.s. worden
behandeld de onderstaande zaken: 1 Notulen.
2. Stukken. 3. Eervol ontslag J. den Hollander
als onderwijzer aan school J. 4. Benoeming
onderwijzeres aan school K (vac Juffr. Visser-
Meertens). 5. Voorstel B. en W. betreffende
de aflossing der geld-leening gesloten bij besluit
van 16 October 1907. 6. Suppletoir kohier
Schoolgeld school J, over het schooljaar 1906/7
7. Voorstel B. en W. tot vaststelling van de
voorwaarden, waaronder de schenking van de
erfgenamen van Mevrouw Bomme- van den
Broecke zal worden aanvaard. S. Idem naar
aanleiding van het verzoek van de Commissie
van beheer van het O. I. Huis om aldaar
duinwater te verkrijgen tegen verminderden
prijs. 9. Idem tot ingebruikgeving van twee
lokalen in de Burgeravondschool aan den cursus
voor de Hoofdakte, lo. Aangehouden voorstel
tot het maken van eene kolenbedekking aan
de Gasfabriek, lx. Voorstel B. en W. omtrent
het al of niet aanvragen van vergunning tot
het leggen van de buis der waterleiding over
de Hooge brug. 13. Rekening Schutterij over
Januari -Augustus 1907. 13. Voorstel B. en W.
tot verhuring en uitgifte in erfpacht van ver
schillende perceelen. 14, 15, 16. Idem n. a. v.
het adres der Vereeniging tot bevordering van
het schoonheidsgevoel in het onderwijs be
treffende het zangonderwijs op de scholen, id.
verzoek der keurmeesters van vee en vleesch
tot verhooging hunner jaarwedde en dat van
J. H. van der Bel om subsidie voor kostelooze
behandeling van on- en minvermogende met
heilgymnastiek. 17. Idem van Mr. Sannes tot
regeling van de rechtspositie der werklieden in
dienst der Gemeente. iS. Idem tot het invoeren
van verplichte schoolvergaderingen.
Middelburg Op den 269 dezer worden
van het 2e bat. 3a reg. inf. alhier bij het
bat. aangesteld tot milicien sergeant, de
milicien-korporaals J. Smijtegeld Bedet,
G. H. Bilier, H. Nieuwenhuijee, J. G.
Kuipers, O. Pagter, G. J Molhoek en T.
Swartbij het 4e bat. te Vlissingeu de
milicien korporaal G. Klap.
Vlissingen. Aan de gebr. Ratelbant is
opgedragen de levering van schoenen en
laarzen voor de gemeente politie, znlka
over da jaren 1908 en 1&09.
Vlissingen. Tot remmer bij de staats
spoor is benoemd, W. Arends, zulks met
ingsng van 1 December.
Vlissingen. Hedenmorgen is alhier op
de haven gekomen het Noorsohe stoomschip
„Oranje Prince", komende met een lading
melasse van Cuba.
Vlissingen. In verband met bet ver
vroegd omslag uit den dienst, van den
sergeant M. Lobstein, wordt de sergeant
J. Frijlink van het reg. Grenadiers- en
Jagers, bij lut Algemeen Depót van
Discipline gedetacheerd,
Zoutelande. Donderdagavond werd door
de Sohielvereeniging „Prins Hendrik der
Nederlanden" alhier, een algemcene ver
gadering gehouden, waarin is besloten, niet
aan te sluiten bij Volksweerbaarheid.
Goes. Wy moeten een vergissing her
stellen. De halvestuiversvereeniging werkt
niet direct in hst bolang der zending, doch
speciaal voor de stichting te Heemstede
(voor lijders aan vallende ziekte) waarvan
de heer J. L. Zegars, oud-zendeling, direc
teur is, en daarvoor komt de heer J. A. Hoe
kendijk, oud-zendeling, Maandag a. a. spre
ken. Dit is iets anders. Toch handhaven
wij onze opwekking ten sterkste want ook
do stichtingen ta Haarlem en Heemstede
verdienen zeer onzen steun.
Siuis. Door de R. C. broeders van het
Christelijk pensionaat te St. Omer (Pas de
Calais) wordt alhier eene inrichting voor
Middelbaar Onderwijs gesticht waar spe
ciaal Handelsonderwijs zal worden ge
geven.
Het belooft eene grootsohe inrichting
ta zullen wordeD, waarin een 300-tal
leerlingen kunnen worden geplaatst, zocdat
het bevolkingoijfer van het toekomstig
gesticht rnet haar leeraren en verdere
beambten niet ver beneden de 400 zal zijn.
Als directeur zal optreden inons. Pierre
Guislain Aubelique, terwijl de bouw wordt
uitgevoerd door mans, Masquilier, aan
nemer van openbare werken te Tourkonje
(Frankrijk). Architeot is mons. Vilain de
Liile. Het hoofdgebouw heeft een gemid
delde hoogte van 18 meter bij een lengte
vaa 106 meter Het zal bovendien twee
zijvleugels hebben. Voorts zullen in het
gebouw zalen worden iagerieht, voor het
middelb. onderwijs, vcor het vakonderwijs,
voor het beoefenen van nauz ek, er zal een
eetzaal, een feestzaal, een kapel, een
ziekenzaal en een vereenigiagszaal voer
broeders en een voor leerlingen zijn.
De eerste steenlegging van dit pensionaat
had heden 21 Nov. plaats, in tegenwoor
digheid van den direotenr van het gesticht,
van verscheiden leeraren en eud-leeraren,
de voorzitter der vereeniging, een leerling
van hst thans te St. Qiner gevestigde pen-
