jlanbesteding.
Kassiers- es EfFecteskaatosr.
N
Zachte Lijnkoek en Lijnmeel,
[en Kalfvaars te loop,
Advertentiën.
Bouwland,
Weiland
Be Centrale Credietbank
IZAAK BOASStSN ZONEN,
HEEREN SLAGERS
Zeer mooie Vleeschpennen
Boekh. F1NÜY, Berg 316.
met Huis, Setoor ra Steeoes
Meistok, Tuin ei Booilal,
Weiland,
Be Administratie van „DE ZEEUW' belast
zich met bet PLAATSEN van ADVERTENTIËN
la alle bladen van binnen- en buitenland
- ZONDER PRIJSVERHOUDING.
Woeriat 4 December 191?,
SCHETSEN
UIT DE PELGRIMSREIS
aankomend Bediende.
M<
Vertrokken en aangekomen Schepen.
Watergetijen voor lerseke.
rZUILLETCIT.
Snippers uit de oude doos.
te koop aanbieden:
geeft 4V» 7o schuldbrieven uit (coupons Februari/Augustus) ver
krijgbaar ten kantore van
het onderhouden van- en het doen
van herstellingen en leveringen
aan Provinciale gebouwen te
MIDDELBURG- van 1 Januari
tot en mot 31 December 1908.
TE KOOP
TE KOOP
Prachtige POELJES,
Een Vaars te koop,
eene id.
eene aankomende Meid
fitoxünrialc 6toomhöotMcn$t op fcc
HET BESTE AD li ES VOOR VA NUFAlTVBKR IS HAT VAN L. E. RIVIERE - GROOTS MARKT HOEK GR A VEN STB A AT - MIHDELB UMGi -
Aangekomen: 20 Nov. te Marseille
het s.s. Goentoer van Rotterdam naar Java
te Rotterdam 't s.e. Amstelland van Buenos
Ayres te PadaDg het s.s. Celebes, van Am-
sterd; m naar Batavia.
Vertrokken: 20 Nov. van New-York
het s.s. Potsdam naar Rotterdam van Suez
het s s. Koning Willem II van Amsterdam
naar Bataviavan Amsterdam het s s. Baii
naar Hamburg.
Gepasseerd: 19 Nov. Point de Galle
het s.s. Sindoro van Java naar Rotterdam
20 Nov Quessant het s s. Koningin Wilhel-
minavan Amsterdam naar Batavia Kaap
Roca het s s. Koning Willem IIIvan Ba
tavia naar Amsterdam Gibraltar het s s.
P'lores van Batavia naar Amsterdam.
Telegrafisch Weerbericht.
naar waarnemingen in den morgen van
21 November, medegedeeld door het
Kon Ned. Meteor. Instituut te De Bilt.
Hoogste barometerstand 777.8 te Memel,
laagste stand 745.5 te Seydisfjord.
Verwachting tot den avond van 22 Nov.
zwakke veranderlijke wind, meest be
trokken of nevelig, weinig of geen regen.
Weinig verandering van temperatuur.
Dagen.
Hoogwater.
Laagwator.
Vrm.
Nam.
Vrm.
Nam.
22 Nov.
4 24
4.41
10.29
10.46
23
4.59
5.17
11.4
11.22
24
5.36
5.56
11.42
25
6.16
6.36
0.2
0.22
26
7.5
7.29
0.46
1.13
27
7.58
8.26
1.38
28
28
97
9 42
2.36
3.18
SCHOUWIhG.
Willem Annapolder, 23 Nov.
Veere, 25 Nov.
St. Laurens, 26 Nov.
Ondertrouwd
L. VAN KOEVERINGE Azn.
en
C. DE KOEIJER Jd.
Goes,
lerseke,
20 November 1907.
aan billijken prijs.
Te bekomen bij
J. M. VAN DER PEIJL
te Goes.
4AA NAAMKAARTJES met gratis
lUii Scheurkalendertje vanaf 50 ct.
Visitekaartjes 40, 50 en 60 ct.
per 100, benevens eene flinke sorteering
luxe Naamkaartjes,
Almanak-Ken en Christel.
Scheurkalenders voor 1908.
234)
DOOK
SCALDIS.
P o o r t v 1 i e t.
II.
Hertog Filips beloofde, by handvest van
22 Oct. 1462 gegeven te B ussel, de heer-
li kheid nimmer te zullen vervreemden van
de Grefelijhheid van Zetland, in 't hooge c f
in 't lage, door gift of by koop, in eigendom
of ter leen, vermits d© Foortvlietersvan
oude tijden af, wanneer de graven van Hol
land in deze streken te velde waren en deze
dan te Poortvliet vertoefden, als lijfwachten
in dienst waren.
Hoewel dit octrooi duidelijk spreekt, is
die belofte toch riet gehouden. In 1511
klaagden ten minste de staten van Zeeland
dat do twee jaren vroeger overleden ridder
Jeronimus Laurit', Heer o.a. van Nieuwvliit,
en ontvanger-generaal van Oost Vlaanderen
deze heerlijkheid voor een zeer kleine plys
van den Koning van Casti'ièn had gekocht
en de belasting daarvan weigerde.
Vervolgens kregen de ingezetenen, bij
brieven van 6 April 1478 van aartshertog
Max van Oostenrijk en zyne gemalin Maria
van Bourgondi'ê machtig ng om Lun eigen
keuren op te stellen voor de parochie.
Naar het schijnt was Poortvliet in de
eerste fcelft, der 16e eeuw een zeer wel
varende plaats, wier ontwikkeling echter
bedreigd werd door het verlanden der
haven, waarom in April 1562 de kcning
vergunning gaf om belasting te mogen hef
fen tot het leggen eener nieuwe straat tot
aan de sluis van Nieaw Strijin, den nvaett n
toegang tot htt water.
J. N. COHEN, Vlasniarkt, Middelburg,
betaalt de hoogste prijzen voor
HUIDEN en YELLEN.
Is weder ruim voorzien van keurig
lekker Rundvleesch tegen zeer b i 1-
1 ij k e n p r ij s.
onder garantie concurreerende prijs
ruim voorhanden bij
A. HOUTERMAN, molenaar,
Serooskerke (VV.)
Gewone en Fijne tf
Naamkaartjes Xtt
4** Firma de Jonge-Verwest
Goes
De Notaris Mr. JAN
LOEFF zal Woensdag
11 December 1907, te
KOUDEKERKE, in hst
openbaar
des vooimiddags om 10 uur, in het Café
„Centraal"
lo.
EENE
te Koudekerke, bij het Tramstation,
groot 0.0980 H.A. (74'/2 r.)
2o., 3o., 4o en 5o. VIER PERCEELEN
tegen perceel 1, samen groet 1.1905 H.A.
(3 g. 10 r.)
6o. 0.5940 H.A. (1 g. 154 r)
onder O.- en W.-Souburg, by den Groe
nen Weg en den Berg Weg, westelijk van
den Berg.
7o 0,5320 H.A. (1 g lOO'/z r
aldaar, tegen perc. 6.
Samenvoeging van verschillende per-
ceelen, alles breeder by plskbiljet om
schreven.
Te bezichtigen het Bouw- en Weiland
vrij en de Gebouwen Dinsdag 10 December
1907 tegen betaling van f 0,25 per persoon
aan de Wed. P. CEVAAL.
En des namiddags om 1' 2 uur, aan ge
melde te verkoopen Hofstede
2 Geiten, 11 Kippen en Haan, Wind
molen, Geeselstoel met SteeD, Krui
wagen, Wagenzei!, Handgereedschap,
Ladders, Vleescnblok, Tonnen, Mut-
saardpaard, partij Steen, Graauzeven,
MateD, Zakken, Tarwestroo, Gerste-
stroo, Zwarte- en Witteboonenstroo,
Klaverhooi en Kanthooi, Mangels enz.
Inlichtingen en plakbiljetteD te bekomen
bij den Notaris Mr. JAN LOEFF, te
Koudekerke.
Hoewel dit ambacht, door de groote
vloeden der 16e eeuw, minder schade leed
dan andere streken van Zeeland, gaf hior
het dijkwezen toch veel zorg en oneenig-
heid. In 1645 moest de bijstand der Staten
worden ingeroepen, em de onwilligen tot
hetverzwaren der dyken te dwingen. Negen
jaren daarna waren er weder hevige twisten
tusschen den baljuw en de ingelanden over
het gebruik van enkele kadyken van de
Pluimpot.
In Sept. 1671 werd de heerlijkheid geheel
of gedeeltelijk overstroomd, waarom twee
jaren later, aan de oostzyae een dwarsdyk
werd gelegd ven den Peukschen dijk tot Oud-
Strijen, waarvan de spoedige voltooiing zóó
noodzakelijk werd geoordeeld, dat zelfs
vrouwen aan 't werk medehielpeD, waarom
deze dijk nog altijd de Vroumndijk beet.
Het dorp schijnt, zooals we reeds zagen
vroeg bloeiend en volkrijk te zijn geweest.
Toen de bisschop var. Utrecht dit laatste, in
1325, getuigde, stelde hij er twee priesters
in de parochiekerk aan.
Er werd bi6r ook, tot in Jater tyden eene
goed bezochte weekmarkt gehouden en
vond men er tot in 1551 een Oloveniersgilde
en in lc61 een gilde van den handboog,
terwijl er ook een red c-ry kers-kamer schynt
bestaan te hebben.
Reeds in 1397 wordt van gronden in deze
buurt gewag gemaakt, die voor „tegelrije"
of steenbakken werden gebezigd.
Het dorp deelde in de rampen des oor-
logs, en had in den Spaansohen tyd menig-
malen krijgsvolk van vrienden en vijanden
te herbergeó, o.a. in 1587 de Staatsche
bompagr.ia van kapitein Willem v. d. Meer.
Ocder Poortvliet behooren ook nog de ge
huchten Schoondorp en 'tz.g.n. Oude Kerk
hof, v aarvan het eerste, grenzende aan
Scherptnissein oude tijden 'n eigen kernuis
te 's-Grnvenliage
MIDDELBURG.
Namens Gedeputeerde Staten van Zee
land zal op
des voormiddags te 11 uur, in de Abdij
worden aanbesteed:
De aanbesteding zal bij enkele in
schrijving geschieden overeenkomstig het
bestek.
Het bestek ligt ter lezing ter Piovin-
oiale griffie van Zeeland te Middelburg
en bij den Hoofd Ingenieur van den Pro
vincialen Waterstaat te Middelburg.
Het is ter Provinciale griffie verkrijg
baar voof f0,40.
De aanwjjzing zal plaats hebben op
Maandag 2 December 1SJ07, voormiddag
10 uur, aanvangende met het gebouw
aan de Balans, wijk A nos. 57 en 58.
De inschrijvingsbiljetten kunnen tot
11 uur voormiddags van den dag der
besteding ingeleverd worden.
Nadere inlichtingen zijn te bekomen
bij den Hoofd-Ingenieur voornoemd.
Gedeputeerde Staten voornoemd,
DIJCKMEESTER, Voorzitter.
KRUSEMAN, Griffier.
een Kalfvaars,
rekening 2 December, bij W. DE
VISSER, Aagtekerke.
een Ktilfvaars,
keur uit twee, iek. 25 Nov., Hofstede
„Pauwenburg", Koudekerke.
had, wat het vermoeden bevestigt dat hier
eertijds eene keik of kapel heeft gestaaB. Ia
laatstgenoemde buurt sebijnt op een eenig-
ztns hoog gelegen stuk land ook eene kerk
of geestelijk geslicht geweest te zijn, tenzij
die grond, in tijden van pest of andere
besmettelijke zieklen, welke hier meer
malen voorkwatneD, voor begraafplaats
gebezigd werd.
De heerlijkheid Poortvliet kwam in 't
taaist der 18e eeuw in eigendom aan dhr.
de Jonge en mej. G. de Jonge te Tholen,
de het ainhaoht verkochten aan dhr.
Pitter Koetert Tak te Middelburg. Na diens
overlijden, in 1857, kwam het in 1858 aan
•zijn tweeden zoon A. Tak van Poortvliet en
uit diens boedel aan zijn eenigen zoon mr.
Johan Poeiert Tak van Poortvliet te 's-Hage.
Aan de Z.-zijde van het ambacht, tegen
de Oosterse/lelde ligt de ambachtsheerlijk
heid Nieuw Strijen, vexdetld ia Oud- en
Nieuw-Sh ijenschepolder waarvan de eerste
onder Tholen behoort. In laatstgenoemd* n
ligt het gehucht Strijenham ol Striën, een
half uur ven 'tdorp liggende.
Bij octrooi van 24 April 1562 werd door
koning Filips II den inwoners vergund
eene haven aan te leggeD, welke steeds
nog als zcodacig dienst doet.
De schorren van Strijen, liggende over
het verdronken Romerswaal, werden in
1307, door graaf Willem III ter bedijking
uitgegeven aan den ridder Boudewijn tan
lerseke, die ze, drie jaren later, onder ze-
kire sohatiingen en bedingen, weder uit
gaf aan Willem Arnouds en anderen.
Deze kleine heerlijkheid is menigmaal
van eigenaars verwisseld. In 1580 kochten
de ingelanden van Poortvliet haar aan,
doch machtigden, in 1581, Lieven Cornelisz.
Werckendet, die hier eere hofstede bezat,
om haar weder te verkoopen, waarop, vol-
Bij den uitgever G. F. CAL
LED BACH te Nijkerk verscheen
zooeven
door C. II. SPURGEON.
Een uitlegging van verschillende
plaatsen van John Buk van's
onsterfelijke allegorie.
Met een inleiding van
thomas spurgeon.
UIT HET ENGELSCli.
Prijs ingenaaid ƒ1.
Gebonden ƒ1.40.
Thomas Spurgeon noemt dit
werkje in zijn inleiding „een
fonkelende ring van schitterende
juweelen". En hoe kan het an
ders Spurgeon over Bunyan's
werk schrijvende, ieder, die ze
beiden kent, roept uit„dat moet
goed zijn"
En nu Bunyan's voornaamste
werk op nieuw zoo'n opgang
maakt, zal ook dit werkje velen
welkom zijn.
GEVRAAGD
Br. fr. lett. A, bureau DE ZEEUW,
Goes.
Tlü KOOP
aan en bij de leg. Adres: Wed. L.
DEKKER te Meliskerke.
oud 11 maanden, bij A. JASPERSE,
Koudekerksehe weg, Vlissingen.
rekening 2 December,
bij D. v. SPARRENTAK, Koudekerke.
O. v. KEMPEN te Rozenburg (Z.-H.)
vraagt tegen Januari of Februari
een flink halfwas
Wagenmakersknecht
flink Iood, G. G., en voor een jaar vast
werk.
Met Mei
een £lan<llfiieolit
benoodigd bij P. BROUWER, Seroos
kerke.
Met Mei
een Handknecht
benoodigd bij C. DEKKER, B i g g e-
kerke, Krommenboeke.
Met Mei
een Haudkneeht
benoodigd bij JAN GROENENHERG
Az., H oogeland e.
Met Mei
gevraagd by J. PA AU WE Lz., Gapinge.
Met Mei
gevraagd bij L. MARIN1SSEN te Sint
Laurens.
Van 1 NOV. tot en met 31 DECEMBER 1907. West-Europecsche of Spoortyd.
D a g e 1 ij k s
Van Vlissingen naar Brsskenb m. 5,7,30 9,30 vm. 11,50a) 4) nm. 3,23s1 g)
Breskens Viissingen 5,3G 3,10,nm. 12,16«) 3,50g)
Neuzen Vlisaingen 5,7,30rf)a) 10,25 nm. 1,65/)
YliBsürgen N«u en 6,10 9,11,5057 3,23
Van Borssele (rf) vertrekken de beoten ongeveer S3 minuten na het vertrek vaa
Vlissingen of Neuzen.
Woensdag, v. Neuzen a. Hoadekenskerka via. 7,50. v. Hoedakenskerke n. Neuzen vm. 8, 0
a) Deze reizen worden des Zondag» niet gemaakt
b) Bij vertraging van trein 11,44 kunnen de booten naar Breskens, Borsselea ea
Neuzen ten hoogste 5 minuten wachten.
c) Bij vertraging van trein 3,16 kan do boot naar Boisseleo en Nimes ten hoogste 15
minuten en die naar Breskens ten hoogs'e 30 minuten wachten.
d) Op desa reis wordt te Borstelen r.iti aangelegd
t) Deze reizen worden des Zondags ca las Woensdags nisi gaai lakt!
f) Bjj vertraging van trein 1,20 te Neuzen kan de boot vsd 1,55 van Neuzen naar Bors-
selen en Vlissingen ten hoogste 15 minuten wachten.
Op deze reizen wordt geen vee vervoerd.
9)
gens de eerste steenrol Adriaan Aruoudseen
Pieter Jansz. Beoumont, eigenaars werden.
Bezoeken wij nn het dorp, liggende 1
uur van de stad Tholen en aan den grooten
vroeger Postweg van Middelburg naar
Bergen op Zoom dan komen wy aldra tot
da ervaring, dat het eene door landbouw
welvarende plaats is.
Wanneer de straatsteenen, waarover wij
wandelen dezelfde nog zijn van voor drie
eeuwen, dan zouden ook deze vry wat uit
de Zeeuwsche historie kunnen mede spre
ken. Errnerins weet ons n.l. te vertellen dat
het dorp in 't begin der )7e eeuw bestraat
werd met steenen, aangekocht van het ver
gane Romerswaal en dat ook eene der poor
ten van Veere van deze steen wa3 opge
trokken.
Het gemeentehuis dagteekent ongeveer
uit dienzeifden tijd. Bezoeken wij het even,
dan trekken drie schilderstukken aldaar
aanwezig, onze aandacht. Het eene stelt
voorden onrechtvaardigen rechter voor
koning Cambysus, waarvoor in 1617 aan
een Antwerpschen schilder 111— 5 Pd.VI.
werden betaald.
Een geschilderd wapenbord der heerlijk
heid draagt het jaartal 1510, en op het.
schild zien wy de leeuwen van Henegouwen
afgemaald.
Het derde vertoont ons het afbeeldsel van
de II. Catharina waarschijnlijk afkomstig
van de oude rederijkerskamer, waaronder
wij het devies dier kamer lezen „wt rech
ter minne", het jaartal 1549 en de spreuk
„nee spee nee metu".
Wenden wij onze schreden naar de kirk,
dan zien wy dat het een zeer oud gebouw
is, de geschiedenis meldt ons het jaar der
stichtiDg niet. Zy werd in de Rocmsche
tyden bediend door een pastoor en een
kapelaan. Twee vicariën vond men er toeu
ten tijde in, de eene gewiid aan den H.
Jodvens en de andere aan de H. Maagd.
Het bedehuis is r.u vry wat kleiner dan
na de stichtiDg, 'twerd tijdens de Spaansche
onlusten of later by het verdrijven van den
vijand, grootendeels verwoest.
Treden wij bet gebouw binnen, dan zien
wij dat het voorzien is van een net en
doelmatig, stevig gebouwd orgel, 't welk
aan de gemeente is ten geschenke gegeven
door Abraham du Mont, koopman té Am
sterdam en zijne, uit Pooi tvliet af komstige
eohtgenoote Jacoba Gaaswijk, die in deze
heerlijkheid een buitenverblijf hadden. Het
instrument werd ge-^yd den 24 Juni 1806
door ds. G. J. ter Braak, met eene leer
rede over Ps. 150 la en 4b.
S'aan wij het oog op den vloer, waar
onder 't stof dor vaderen rust, dan treilen
wij o.a. eene grafzerk aan van Francois
Willemsz. van der 7hollen, chirurgijn van
Poortvliet, overl. 1 April 1650.
Komen wij buiten het gebouw, dan vraagt
onze aandacht nog den grooten regenbak.
Hij is gebouwd in 1650 voor rekening van
eene gegoede vrouw uit de gemeente
Janneken Smallaertsdeze weldaad wordt
door een gedenksteen in herinnering
gehouden.
Ter bediening van den H. doop heeft
de gemeente in eigendom een fraai be
werkt zilveren doopbekken, vervaardigd
door de lirma Van Kempen te Voorschoten,
en is een gift, den 23 Aug. 1876 aan d«
kerk gelegateerd door Christoffel SU pi-
en eohtgenoote Maria Verheul.
De scheni eis voegden er nog eene som
van 457 gld. by ten bate der diaconie.
Van wat er ten opzichte de overgang tot
Hervorming te Poortvliet te zeggen is, hopen
wy een volgenden koer te vernemen.
Slot volgt.j
De Nie
op dr. K
door zeve
waren, di
terwyl C
Gereform
by Lalde
die er ooi
Volksond
digen, aa
ons chr.
hapert. E
nog geen
Natuur
zonder ki
behooren
wat nu rei
wijzers he
de school
stel van
gende de i
Onder
pen, die 1
digen, al
daaraan i
voldoende
voldoende
die, voor
dachte O]
wylen dr.
kwam nie
niet de tyi
poging ge
decentrali
wel door
formeerde
het wel, di
een ontpl
beginsel
volk kerk
ook maai
zouden vl
die wyze
enkele op
onderwys.
mannen, c
samenkwa
nisatie va
ampele be
kwamen t<
1. Dat
heden, wa
zal komen
nieuwe reg
noodzakelij
2. Dat
van dat
dan tot du
om 't Criste
als ook orr
optreden
Dat e(
te vinden
worden ine
ker opbloe
Daar haar
wikketen
4. Dat j
samenwerk
-wanneer ui
Christelijk
meerd Sch
onderwijs)
wordt, dat
wijs aan di
bepaalt tot
belangen v
aard, die al
5. Dat b
noemde Ve
de materiëe
welker beh
toevertrouw
6. Dat in
de genoemc
te worden
van Onderv
diëering
dat daar
zou moeten
brenging
gemeenscha
geldenregel
betrekking
wezen in 't
de Regeerin
Door een
m