Kerknieuws.
Gemengde Berichten.
helderheid van geest en met die kracht van wil,
waardoor reeds zooveel goeds voor ons land
en volk in de voorbijgegane jaren tot stand
gebracht werd.
Daardoor volgen de namen der leden
van het Centraal Comité.
Door de Antirevolutionaire Kamerclub
werd dit woord in het album geplaatst
De Antirevolutionaire partij erkent, »dat het
»eenzelfde God is, die zich èn in het leven der
^volkeren èn in zijn Woord openbaart, en dat
»van eiken Staatsman zijn kennis van Gods
^ordinantiën het resultaat moet zijn van degelijke
»kennis der volkeren en grondige kennis van
»Gods Woord, bei niet dualistisch naast elkaar
»gedacht, maar in zijn denkenden geest, onder
»de controle van zijn geweten en onder den
»invloed van zijn geloof, tot hoogere eenheid
»van inzicht saamgesmolten." jOns Program
blz. 125). De antirevolutionaire Kamerclub biedt
met ontmoedigen dank aan God, hare hulde
aan den Staatsman, die, voldoende aan dien
hoogen eisch, de lijnen heeft aangewezen, die
zij, ter vervulling van hare roeping, heeft te
volgen.
Dan volgen de Kiesvereenigingen, pro-
yinoiesgewijs. Aan het hoofd van iedere
provincie een woord van het Provinciaal
Comiié, en dan alphabetisch de Kiesver
eenigingen uit deprovinoie. EnkeleFriesohe
VereeDigingen spraken zich in de Friesohe
taal uit. Boven iedere provinoie is haar
wapen uit de hand in kleur op perkament
geschilderdterwijl voorts versohillende
geschilderde sierletters een levendigen en
blijden aanblik aan ieder albumblad schen
ken.
Na de politieke organisaties komen soci
ale. De Vereeniging van Nederlandsche
Patroons Baas opeBt hier de rij.
Dan volgen de afdeelingen van Boaz
en onmiddellijk daarachter komt het Nederl.
Werkliedenverbond Patrimonium, welks
hoofdbestuur zich aldus uit
Het Nedeilandsch Werkliedenverbond Pa
trimonium herdenkt met groote dankbaarheid
den arbeid op het terrein van 6chool en maat
schappij, door haar eere-lid Prof. Dr. A. Kuyper
gedurende zoo lange reeks van jaren verricht.
Namens alle leden van ons verbond brengen
wij daarvoor onze hulde, en voegen daarbij de
hartelijke wensch en bede, dat het Gode behage,
den 70-jarigen vriend van ons verbond nog
verder ten rijken zegen te stellen voor heel ons
volk 1
Hierachter volgen dan weer de vrien
delijke wersohen van de afdeelingen van
Patrimonium.
De volgende organisatie is die van de
Christelijke Kantoor- et Handelsbedienden.
Ook do afdeelingen van deze organisatie
volgen.
Da journalistiek sprak zich uit bij monde
van den Bond, „de Kleine Pers".
Daarna komen de Onderwijs-organisaties.
Het Hooger onderwijs opent met het Bestuur
van de vereenigiDg voor Hooger onderwijs
op Gereformeerden grondslag; dan volgt
het Curatorium der Vrije Universiteit en
de Senaat van deze Hooge school.
Voorts spraken zich uit de Hoogieeraren
aan de Theologische school te Kampen,
en de Besturen en Leeraren van de Cbr.
Gymnasia hier te lande. Van deze laatste
uitspraken halen we er slechts één aan
zij brengt een weemoedige herinnering.
Zij is die van den thans overleden Rector
van het Gereformeerd Gymnasium te
Amsterdam. Van zijn ziekbed, dat zijn
sterfbed worden zou, zond Dr. Plipse de
volgende regels
«De last, om de eeuwige gletschers te for-
meeren, is slechts aan de toppen boven de
sneeuwlinie opgelegd".
Na een woord van de Leeraren der
Hoogere Burgerschool op Gereformeerden
grondslag komt dan het Lager onderwijs.
Christelijk Nationaal opent de reeks.
Na de afdeelingen van deze Vereeniging
komt het Bestuur van de Unie, een School
met den Bijbel.
Daarop volgt het Bestuur van den School
raad.
Na uitspraken van Gereformeerd School
onderwijs en 't Gereformeerd Schoolverband,
komt de Vereeniging van Christelijke Onder
wijzers en Onderwijzeressen in Nederland en
Overzeesche bezittingen.
De afdeelingen dezer Vereeniging volgen
dan. Verder komt de Unie van Christelijke
Onderwijzers en Onderwijzeressen in Neder
land.
Na de afdeelingen van deze Vereeniging
komt de laatste groep der organisaties de
Nederlandsche Bond van Jongelingsvereeni-
gingen op Gereformeerden grondslag, welke
Hoofdbestuur schreef
En het zal geschieden, ten tijde des avonds,
dat het licht zal wezen.
In lange rij volgen, provinciegewijs en
aphabetisch gerangschikt, de uitspraken
der afdeelingen van den Bond.
Daarmee sluit het eerste deel van het
album, het deel der Organisaties; en daarna
vangt het tweede aan, dat de namen der
bijdragers bevat.
Meer dan 15000 namen uit ruim 600
plaatsen van ons land, en voorts uit Riga,
Grand Rapids, Shanghai, Batavia, Buiten
zorg, Pjocja Keboemen, MedanPoerivoredjo,
de Sangir-eilanden, Sito-Bondo, Soerabaja,
froerakarta, Termangoeng, Wonosobo ea
1 uramaribo
Ook de namen der bijdragers werden pro-
vitc.egewijze alphabetisch iu het album
geplaatst.
Door er. H. Bavinck werd ook nog aan
den jubilaris meegedeeld dat hjj thuis
komende een meubelstuk zou vinden door
vrienden hem bezorgd.
Nog was een eigenaardige hulde dr.
Kuyper bereiler had zich namelijk een
commissie gevormd, bestaande uitdeheeren
W. How, dr. J. Th. de Visser, ds. K.
PcHARTEN, W. J. C. van Bl'UREN, W. van
Doorn, G. Tomen, H. J. van Wijlen en
Jac. van Oversteeg.
Namens de commissie voerde ds. Schar-
ten het woord, en wees er op hoe in de
boeken „door deze kinderen gedragen"
35000 handteekeningen van schoolkinderen
voorkwamen.
Onder anderen zei Z.Eerw.
Wij kunnen thans niet nalaten te gedenken
dat in uw geboortejaar 1837, thans juist 70
jaren geleden, de eerste Christelijke bewaar
school door jonkheer Elout van Soeterwoude
werd opgerichtdat een halve eeuw geleden
de wet van '57 de Vereeniging van Christelijk
Nationaal Schoolonderwijs in het leven riep, en
hoe in '78 het Volkspetitionnement een krach
tige beweging deed gaan door de aderen van
ons Christelijk volksleven om te roepen tot
God omhoog, te smeeken voor Neerlands troon
en daarna offers van tijd en kracht en geld
neder te leggen op het altaar der Christelijke
liefde tot zegen van het opkomend geslacht.
Een achttal kiudereD, vier knapen eu
vier meisjes, boden daarop de smaakvolle
boekdeelen aan.
Uit Zeeland waren er van 9 scholen
1561 handteekeningen in.
Verder werd door een eomité uit de
Christelijke onderwijzers in den lande, bij
monde van den heer H. J. Emous, aan
dr. Kuyper diens portret aangeboden, ge
schilderd door den heer HavermaD, dat
algemeene bewondering wegdroeg.
DIT m PERS.
Dr. Kuyper.
In de Nederlandsche Spectator teekent
dr. L. H. Wagenaar te Middelburg den
man, die een raadsel is voor allen, die
vreemd staan aan wat men in orthodoxe
kringen noemt „leven uit het geloof in
God'' en die zoo geliefd is door allen, die
de kracht eener wedergeboorte uit God
hebben ondervonden.
Het politieke standpunt van dr. Kuyper
wordt door den heer Wagenaar aldus
geschetst
Kuyper, in zijn denken beheerscht door de
idee der electie, is in hait en nieren democraat.
Met wat welbehagen sloeg hij in zijn eerste
optreden de groote Conservatieve partij uiteen;
zooals men met ijzeren hamer een glazen klok
in scherven en gruizels slaat. Met wat blijden
moed aanvaardde hij 't bondgenootschap met
de radicale partij. Bitter teleurgesteld, vermeed
hij echter later zorgvuldig alle «democratische
klippen", en volbracht straks het kunststuk
om, hoe hun verleden hier ook tegen in wrong,
de antirevolutionairen van alle nuances saam
te smeden tot een hechte coalitie. Deze heeft
hem den toegang tot het presidentminister
schap geopend.
Ware het aan het ministerie-Kuyper gelukt
door rijke, uit eigen beginsel afgeleide sociale
wetgeving heel het volk aan zich te verplichten,
zijn zetel zoude vast zijn gesteld, doch het
zwaktepunt van Kuyper als staatsman ligt
daarin, dat ook hij het principieele woord niet
te spreken vermocht, dat bij 't licht der H.
Schrift den weg ter sociale reformatie wijst.
Hierdoor werd de in zijn jeugd assail-
1 a n t e strijder meer en meer de veldoverste, die
de positie tracht te behouden. Was de jonge
Kuyper de man van de «wigge", de oude
Kuyper koos den troffel tot zijn symbool. De
man, die vele wonden sloeg, staat naar rallie-
ment. En naar mate de antithese tusschen,
wat het Réveil noemde: «Christenen en on-
godisten" en die thans tot innige ergernis voor
de tusschenschakeeringen gewaagt van «Chris
tenen en paganisten", zich sterker openbaart,
met name ook in de tegenstelling van Chris
telijke en hoog moderne moraal, en ook de
dolbrullende wateren opschuimen der revo
lutionaire strooming, wast de populariteit van
den nog krachtigen bewindsman en treedt
hij in 't licht van een Zafnath Paaneah, een
Behouder des Lands.
Daarbij komt, dat om uit een der fijne
meditaties, waarop de zeldzaam vruchtbare
auteur sedert jaren eiken Zondag zijn geloovi-
gen vergast, een beeld te gebruiken de herfst
vrucht uit Kuyper's gaarde fijner en zoeter is
dan ooit zijn zomervrucht is geweest. Het te
assaillante, soms noodeioos wondende of
zonder erbarmen écraseerende, waaraan de
partij organisator en aanvoerder, zich soms be
zondigde, treedt terug voor het vriendelijk-
waardeerende van den man, wien onver
beterlijk optimist die hij is het zoo zoete
vreugd zou zijn het vertrouwen en de liefde te
winnen van geheel zijn volk.
In het weekblad De Amsterdammer ie
het dr. W. Geesink, die erop wijst, dat
niemand onder onze tijdgenoolen zoo innig
geliefd, maar ook zoo hartgrondig gehaat
wordt als dr. Kuyper. Niemand wordt zoo
sohier tot adoratie toe vereerd,' maar ook
zoo diep verguisd niemand heeft zooveel
vrienden, maar ook zooveel vijanden als hij.
Uit het artikel van dr. Geesink halen
wij Dog het volgende aan
Al zijn (Kuyper's) werk doelde er alleen op,
om, met handhaving van het christelijk karak
ter van ons volk, ook in de wetgeving, in de
vrije school en .de vrije kerk, in den vrijen
burgerstaat, voor de belijders der gerefor
meerde religie een terrein te scheppen, waarop
zij zich or. belemmerd kunnen bewegen, even
onbelemmerd als dit voor zichzelf begeeren de
belijders van de christelijke religie in anderen
vorm, ja ook, de belijders van wat voor hèm
valsche religie is.
En dit nu heeft hein strijd gekost.
Een strijd, dien hij niet onder ons volk heeft
gesticht, maar dien hij, als den strijd tusschen
de tweeërlei wereld- en levensbeschouwing bij
zijn optreden vond.
De strijd, die niet alleen in ons land, maar
in heel Europa sedert de vorige eeuw wordt
gestreden.
De strijd tusschen de christelijke en anti
christelijke wereld- en levensbeschouwing.
Esn derde vriend, prof. dr. J. Woltjer,
schrijft over den jubilaris in het Nieuws
van den Dag
Waarlijk groote mannen zijn groot ook in het
geen zij met anderen gemeen hebben. Wie
inderdaad het leven van zijn geslacht meeleeft
ondervindt de waarheid van het oude wooid, in
velerlei vormen door Jood en Heidenen Christen
herhaald, dat de mensch een strijd heeft op de
aarde, dat leven is strijden. Groote mannen
hebben een grooten strijd en zijn groot in hun
strijd.
Deze gedachten kwamen het eerst bij mij op,
toen ik mij, op verzoek van de Redactie van dit
Blad, er toe zette in een kort woord de beteeke-
nis te schetsen van den grooten man, wiens
7osten verjaardag geheel Nederland thans ge
denkt.
Slechts de vale, bleeke nijd kan ontkennen
dat Dr. Kuyper een der grootste mannen is van
onzen tijdonmanlijke en domme vleizucht
alleen kan voorbijzien dat ook deze grootheid
hare schaduwzijden heeft.
Strijden voor wat hem waar en schoon en
goed is, strijden met al de macht en kracht van
zijnen rijken en grooten geest, dat is het levens
werk van Dr. Kuyper; als kloeken, beleid vollen
strijder, die slechts terugtrekt om met versterkte
krachten weer aan te vallen, die zich door den
vijand van zijn einddoel nooit laat aftrekken,
eert of vreest hem geheel Nederland.
In veelzijdigheid van geestesgaven verbonden
met het in de diepte doordringend denken en
voelen zal niet licht iemand hem evenaren.
Na herinnerd te hebben aan Kuyper's
wetenschappelijken arbeid vau den vroeg-
sten tyd Werken van k Lasco en van
den laatsten tijd Stone-Lectures, en o. a.
zijn rede over Evolutie, door hoogleeraren
in de biologie als met meesterlijke juistheid
de kern van 't vraagstuk rakend geprezen,
wijst de Schr. op Dr. Kuyper als theoloog,
maar ook als letterkundigereeds
te Leiden, onder Cobet en De Vries
studeerde dr. Kuyper in de letteren.
Zijn onovertroffen stijl, krachtig en klaar, keu
rig en weelderig tegelijk, heeft hij natuurlijk niet
aan academische voordrachten of oefeningen te
danken, maar de invloed van De Vries op zijne
taal- en letterkundige opvattingen is niet te mis
kennen. Beide, zijn natuurlijke aanleg en leiding,
die hij aan de Universiteit ontving, stelden hem
in staat in latere jaren aan de Vrije Universiteit
colleges te geven in linguistiek en geschiedenis
der Nederlandsche Letterkunde voor eene over
volle gehoorzaal, colleges, die onvergetelijk zijn
voor allen, die het voorrecht hadden ze te mogen
volgen. Aan wie dat voorrecht misten, kunnen
twee uitgegeven studiën, „Het Calvinisme en de
Kunst" en „Bilderdijk herdacht", eene voor
stelling geven van Kuyper's kennen en kunnen,
inzichten en bedoelingen op literarisch en op
kunstgebied. Men merkt dat hij, wat de richtiDg
in het algemeen betreft, meer romanticus is dan
classicus. Dit is echter van minder belang wat
den dieperen grond betreft, merkt de lezer reeds
spoedig, dat Kuyper den strijd voor de hem
heilige beginselen ook hier voert op meester
lijke wijze, steeds met scherpen blik het zwakke
punt in de wapeniusting van zijn tegenstander
bespeurend, zijn eigen stelling met den gloed
der overtuiging en de rijke middelen eener
nooit te kort schietende welsprekendheid ver
dedigend.
Geschiedenis en wijsbegeerte staan weer
op den achtergrond doeh zijn bem niet
vreemd. Poneerend en imponeerend wil
deze geest die beide liever maken, dan het
gewordene en reeds voorhandene onder
zoeken.
Van zijn wijsgeerig-systematischen aanleg ge
tuigen echter de drie deelen van zijn Encyclo
paedic der Heilige Godgeleerdheid en dat hij
fijn historisch détail-onderzoek niet schuwt,
wanneer ia de polemiek ter handhaving van
de door hem met rusteloozen ijver (beleden
beginselen het noodzakelijk maakt, onder
vond op onvergetelijke wijze de publicist,
die bij de stichting der Vrije Universiteit het
recht tot deze heroïeke daad betwistte.
Kuyper's studie »Strikt genomen" had
met éenen slag het pleit voor goed beslist, bij
voor- en tegenstanders.
Dan bewondert sehr. hem als jourcalist,
sfylist en politiek man, waar nog bij komt
Zijne veelomvattende kennis op elk gebied,
zijn ver vooruitziende blik, zijne groote gave
om in elk stelsel, in elke partij de diepe be
ginselen op te merken, die de stuwkracht vor
men in het politieke leven, zijne gevatheid en
nooit falende slagvaardigheid, daarbij eene
ongeëvenaarde welsprekendheid, door zijne
tegenstanders niet minder dan door zijne mede
standers steeds weer opnieuw bewonderd, geven
hem eene eereplaats onder de groote staatslieden
van onzen tijd.
Gelijk Lohman in De Nederlander is ook
Woltjer hier niet blind voor Kuypers ge
breken.
Wetende dat hij door duizenden en tien
duizenden in den lande, op wier stem en steun
hij met zekerheid kan rekenen, vereerd wordt
daarenboven zich bewust van zijne verbazende
werkkracht en eminente gaven, ontgaat hij niet
steeds het gevaar van overmoedals Minister
heeft hij reuzenarbeid verrichtmisschien echter
zou wat minder kracht nog meer resultaat
hebben bereikt.
Wie de onverzwakte gezondheid en trots
zijn zeventigjarigen leeftijd niet verminderde
werkkracht van dezen staatsman van nabfj kun
nen gadeslaan, hebben goeden grond voor de
verwachting, dat, zoo God wil, zijne politieke
loopbaan nog niet is gesloten, maar ook dat de
ondervinding, in de vier jaren van zijn minis
terschap verworven, hem geleerd heeft sommige
klippen ir. het politieke vaarwater nog meer te
vermijden.
Wie de strijdbare natuur van Dr. Kuyper
uit het publieke leven kent, beoordeelt hem
allicht verkeert, onderstellende, dat strijden zijn
levens-element is. Dat is het inderdaad, waar
het de handhaving, verbreiding en toepassing
der beginselen betreft, die hem dierbaarder zijn
dan het leven. Toch is hij eene zeer gevoelige
natuur, vriendschap en liefde in ruime mate
bewijzend en vergeldend. Te veel goed ver
trouwen is meer zijn zwak dan te weinigtoe
gankelijk en toeschietelijk als hij is voor een
leder die tot hem komt, gebeurt het hem som
tijds dat hij de voorzichtigheid uit het oog ver
liest: de tache de beauté, die de schoonheid
van het geheel te beter doet uitkomen.
Ned. Herv. Kerk.
Beioepen te Ruurloo, R. Ruibing te Wil-
dervankte Poortvliet, J. Haring te
IJae's'ein
Aangenomen naar Groningen door J. L.
Dippel te Oostwoldnaar Maassluis
door J. Buenk te Harderwijknaar
Zuylen door J. F. de Klerk te Cbarlois.
Bedankt voor Busaum door G. H. Bee
kenkamp te Huizen.
Geref. Kerken.
Beroepen to Waardhuizen, O. Boersma,
cand. te Kampen; te Tkolen B, J.
Lammertsma, cand. te Nieuweroord.
Bedankt voor Nuuepeet door A. v. Dijk
te Oudewater; voor Lioessens de or N.
Duursema te Pieterbnren.
Chr. Ger. Kerk.
Bedankt voor Sneek door R. E. Sluiter te
Murmerwoude.
Evang. Luth. Kerk
Beroepen te Zierikzee, J. Ph. Makkink,
prop. te Rotterdam.
UIT DE PROVINCIE.
Uit versohillende gemeenten ontvin
gen wij beriohten van gezonden telegram
men aan dr. Kuyper. Wij volstaan met
deze algemeene raededeeling.
Goes. Hedenmiddag trad de heerJhr.
de Muralt in 't Polderhuis alhier op met
een voordracht over „gewapend beton".
Van die voordracht laten wij onderstaand
resumé volgen
Cementbeton is een mengsel van grind,
zand, cement en water in bepaalde ver
houdingen.
Beton, waarin op de juiste wijze ijzer is
ingebracht heet gewapend beton.
Beton en ijzer gaan goed samen omdat
beiden dezelfde uitzetting vertoonen bij
verwarming.
De cement beschermt het ijzer tegen
roesten, ja een geroest stuk ijzer in beton
wordt door de inwerking van de cement
op het roest gereduceerd, d.w.z. weer
blank gemaakt.
Verder kan ijzer goed tegeD trek en
beton goed tegen druk.
De twee materialen vullen elkaar dus aan.
Ie. Glooiingen van beton zijn reeds vroeger
gemaakt, doch steeds uit één vlak en dan
scheurt de glooiïog, of uit platen, en die
waren onsterk, op het goed vasthouden
van de platen wiet men geen raad, voegen
hielp niet. Ook kwam men niet op het idee
niet alleen de glooiing in platen te ver
deden, doeh ook de grond.
Systeem de Muralt lost dit alles op. De
glooiing de Muralt bestaat uit een aantal
losse platen, die streng van elkaar ge
scheiden worden door een balkenstelsel
of raamwerk. Het raamwerk overkapt de
platen, zoodat deze niet weg kunnen
doch de balken gaan ook zoo diep, dat
de grond ook wordt verdeeld in vakken.
Dit raamwerk is juist het voornaamste.
Da vorst komt onder een plaat van 10 c.M.
niet dieper dan 20 c M. Een aaneenge
sloten laag bevroren grond is dus onder
de glooiïog onmogelijk, omdat de grond
verdeeld is. Kapot vriezen is dus onmoge
lijk. Na Maart 1906 is reeds 60000 M2.
aangelegd nergens is iets kapot gevroren.
Beton-glooiïogen moet men niet in win
ters aanleggenbevroren beton wil later
wel eens afbrokkelen zooals te Domburg,
boewei 't werk dan toch wel zeewaardig is.
2e. Dijks-verhoogiDg van beton volgens
systeem de Muralt.
Reeds zijn muren iter gezamenlijke
lengte van 4 uren gaans volgens deze
methode op de dijken aangelegd. De muur
bestaat uit mooten, waartusschen lijsten
zijn aangelegd. De geheele muur lijkt
dus op 'toog uit één stuk te bestaan,
doeh inderdaad zijn het alle losse stukken.
Het scheuren vaa den muur door materiaal-
krimping is onmogelijk.
De vorm van den muur hangt nauw samen
met de oorzaak van dijkdoorbraken. Ri
vierdijken breken veelal door, zoodat het
dijksliehaam zelf vermoddert, doeh meestal
aoordat het water den dijkzaat vermijnt.
Men krijgt dan wel een enkele maal bin-
nenbeloopsche afschuiving. Veelal echter
zakt de geheele dijk een eindje weg in
het zaat van den dijk, het water loopt
over den dijk en de doorbraak ontstaat.
Slechts zeer zelden breekt echter een zee
dijk aldus door. Over 't algemeen breekt
een zeedijk door omdat zij te laag is.
Door den druk van het deinzende water
scheurt de dijk inwendig in de lengte
richting.
Door de trilling gaat de Echeur door naar
boven in den kruin. Slaat het water op den
dyk dan vult het de scheur telkens, de
scheur verwijdt zich, de dyk vermoddert
een weinig en spoedig wordt het binnen-
talud door den inwendigen waterdruk af
geschoven.
Verhoogt meD dyken, dat is meestal vol
doende, zegt spreker. Wordt de dijk te
zwaar en rust hij op een slecht zaat, welnu
leg dan een flinke binnen berm aan, als
tegenwicht. Flinke binnenbermen zijn
goed voor een goede voetiDg en als contra
gewicht.
Het aanbrengen of verhoogen van bin
nenbermen aan oude zeedijken (waar hooge
waterstanden steeds maar eenige nren aan
houden) om doorbraken te voorkomen, heeft
geen zin. Dergelijke dijken heeft men
slechts te verhoogen. Somtijds echter eischt
verhoogen ook verzwaren van de binnendijk.
Te Baarland bijv. had verhooging van
den dijk nabij veeDgrond gelegen gepaard
moeten zijn gegaan met verzwaring van
den binnenberm als tegenwicht. Na de
verzakking van dien dijk is de binnenberm
ook verzwaard. Spr. lichtte met proeven
duidelijk toe hoe 'n dijkdoorbraak ontstaat
en staaft zyn hypothese, Verder bespreekt
de heer De Muralt zijn systeem van aanleg
van zeehoofden van gewapend beton (niet
van beton, want die zijn reeds ouder) zoosls
er een is aangelegd aan de noordkust van
Schouwen.
Wijders zette spreker uiteen zijn nieuwe
methode van zinkwerken.
Toegelicht door tal vau proeven. Het
zinkstuk bestaat uit betonplaten, die door
een drijver op hun plaats van bestemming
gebracht worden.
De besparing is groot.
De betonglooiingen kosten door verla
ging vaa den prijs van het metaalgaas in
1908 f3,50 per M2. terwijl basalt-glooiin
gen f5 k f6 per M2. kosten.
De duinglooiingen aan Schouwen aan
gelegd kosten f 4,50 k f5 per M2. terwijl
de daar in de nabijheid door het Rijk
aangelegde basaltglooiingen f10 a f 15
per M2. kosten.
De dijksverhoogingen van beton geven
in Schouwen besparing van 10 tot 35
in vergelijking met ophooging in grond.
Het zeehoofd van beton gaf een besparing
van f 10000 op een basal teoDstruoties.
Met het nieuwe zinkwerk kan een be
sparing verkregen worden van plm. 50 pet.
Een groot voordeel van de betonwerken
volgens systeem De Muralt is, dat de loonen
hier in 't land bly ven, terwyl by bazalt de
duiten in de zakken van Duitsche werk
lieden en de aandeelhouders aan den Rijn
komen. Met tal van lichtbeelden lichtte
spreker zyn voordracht nader toe.
Er was van half 2 tot 4 uur onder de
talrijke opgekomenen onafgebroken een
gespannen aandacht.
De heer Kakebeeke leidde den spreker
in en bedankte hem onder applaus der
vergadering.
Kamperland. Als een bewijs in welk
een treurigen toestand de veerweg op dit
oogenbiik is, dient vermeld te worden dat
men hier Zaterdagmiddag bezig was den
weg door middel van een eg te slechten.
Het was 't eenige middel om hem voor den
Zondag althans in eenigszins dragelyken
toestand te brengen. Melden wij hierbjj
nog dat in de afgeloopen week op genoem
den weg twee wagens in modder en slijk
zyn stuk gereden, dan zal ieder begrypen,
hoe treurig de toestand is gesteld. Wan
neer zullen onze vroede vaderen eens zoo
vropd worden dat zy inzien dat het zoo niet
langer kan
Te Dordrecht werd sedert Maandag
ochtend vermist een 14jarig meieje die
's morgens 6 uur de ouderlyke woniDg had
verlaten om te gaan werken op een bleek.
Eerst te half tien kwam zy daar aan en ont
ving hiervoor een berisping met bedreiging
het aan haar moeder te zeggen. Dienten
gevolge durfde het meieje niet meer naar
huis gaan, doch bleef op straat. Wat er
verder met haar gebeurd is, weet men niet,
doch Zaterdagavond werd haar lyk uit een
sloot opgehaald. Naby Heiloo is een
oude doove man die den overweg wilde
oversteken, door den trein gegrepen en ge
dood. Te Berkel wilde een schoen
maker, zich niet houdende by zyn leest, op
jacht gaan en had het geweer op een mest
kar gelegd. Toen hy het er af nam bleef de
trekker haken en kreeg hy de volle lading
in den buik. Hij stierf aan de gevolgen.
Men seint uit SneekOnder veel
belangstelling had hedenmiddag te 3 uur
de begrafenis plaats van het stoffelijk over
schot van het Tweede Kamerlid mr. H.
Okma. Aan de geopende groeve voerden 't
woord de hoeren Pollema, lid van Gedepu
teerde Staten van Friesland, die den over
ledene herdacht als geestverwant, ds. Tal-
ma, die het lid der antirev. Kamerclub de
laatste eer kwam bewijzen, ds. Koopman
(predikant der Geref. Gemeente alhier) en
de heer Lovink, directeur-generaal van
den landbouw, die wylen mr. Okma her
dacht als lid van de landbouwcommissie.
Een zwager van den overledene bedankte
voor het bewezen eerbetoon.
Twee der grootste Amsterdamsche
diamantslijperijen, die der bekende firma's
Asselen en Ed. van Dam, zullen dezer da
gen voor on bepaalden tijd stop gezet wor
den. Op deze fabrieken werken ongeveer
700 diamantwerkers. Een en ander staat in
verband met de financieele crisis in Ame
rika. De toestand van den handel in gesle
pen diamant is in den laatsten tyd niet
rooskleurig. De beide genoemde juweliers
zullen voorloopig niet laten werkenen eerst
trachten den voorraad geslepen diamant
van de hand te zetten.
Het U. D. meldt, dat de Duitsche
treinen met groote vertragingen aankomen
en daarvan wordt het reizende publiek in
Holland de dupe. Nu is door de directie
der S.S. bepaald dat, indien de ochtend
sneltrein uit Beirlyn (aankomst te Utrecht
9.41) met meer dan 40 minuten vertraging
van Emmerik zal vertrekken, een extra-
trein op tyd uit Arnhem zal gaan zoodat
de reizigers van Utrecht dan op tyd naar
Den Haag en Rotterdam (9.46) en naar
Amsterdam (9.49) kunnen vertrekken.
Drinken onder dienst.
Men meldt aan de Ned.: Aan den mi-
nieter van Oorlog is een adres gezonden,
waarin de aandacht van den minister wordt
gevestigd op eenige volzinneD, die onder
liet hoofd „Ongeschikt voor den dienst"
voorkomen in het weekblad De Wereld-
strijd, orgaan van de Nationale Christen-
GeheeloothoudersvereenigiDg, hoofdredac
teur ds. D. van Krevelen, te Beekbergen.
Deze volzinnen zijn „'k Hoorde voor een
poosje van een mijner vrienden, hoe onder
