NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. No, 11. 1907. Zaterdag 12 October. 22e Jaargang, CHRISTELIJK- HISTORISCH VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed S. j, DE JONGE VERWEST te Goes F. P, D HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Iq een andere vergadering nam Nolting z(jn beschuldiging tegen Oudegeest wel gedeeltelijk terug, maar hij pakte toch nog enkele sociaal-democratische inzettingen aan, onder anderen „het gesalarieerde be stuurderschap, waardoor de sociaal-demo craten ook de ^vak-organisatie te gronde richten zullen", terwijl «van hun loontje van f 11,40 de gemeentewerklieden een reis voor twee afgevaardigden naar Stutt gart betaalden". II e e Si t s z a k e it. iifawij IEDER EN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p. p. 1,25. Enkele nummers0,026. UITGAVE DER FIRMA EN VAN-" van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent. Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. 11 October 1907. Wy hebben Dinsdagavond een gedeelte der bioseope-voorstellingen injde Goesche sociëteit V. O. V. bijgewoond. Het was voor het eerst dat wij van de ge legenheid om levende beelden te zien ge bruik maakten. Maar tenzij ons vooraf het programma bekend zij, en wij zeker zijn dat er geen stuitende tooneelen te zien zijn, wenschen Wfl van dergelijke gelegenheden geen ge bruik meer te maken. Er was veel moois, veel onschuldigs bij, veel dat een gullen lach verdiende en ver wierf. Maar het slotnommer „De zoon van den duivel", hoe mooi misschien uit het oog punt van kunst, was stuitend leelijk. De hel werd ep doek gebracht in rook en vlammen, en de helbewoners, prachtig ge kleed, te midden van schitterende amuse menten. De zoon van den duivel, naar de aarde getrokken, om een vrouw te zoeken, vluchtte byj de huwelijksinzegening weg voor het Kruis; zijn bruid pleegde zelf moord en volgde hem naar de hel, waar onder luidruchtige vreugde 't huwelijk echt duivelsch, verblindend schoon, vol trokken werd. De Heilsnd zegt dat daar de worm (der wroeging) niet sterft, noch het vuur (van den hartstocht) uitgebluscht wordt. En de Ziener op Patmos vernam dat daar «de rook hunner pijniging opgaat tot in alle eeuwigheid". Ganschdaar tegen indruischend was de voorstelling die daar gegeven werd. Velen uit onze kringen waren, afgaande op goede geruchten van vorige voorstellin gen, Maandagavond van deze slotvoorstel- ling getuige. Ons dunkt, zij zullen nu, a posteriori (achteraf beschouwd) met ons moeten zeg gen naar zulke voorstellingen moeten wij niet meer zoo maar heen. Jaren geleden, toen de antirevolutionaire partij nog in haar eerBte opkomst was, werd er voorspeld dat in de naaste toekomst de strijd zou gaan tusschen liberalen en anti revolutionairen. Tooh ging hieraan nog een hardnekkige strijd tussohen conservatieven en antirevolutionairen vooraf. Eerst met de verdwijning der eersten, werd de strijd meer principieel tussohen liberalen en anti revolutionairen, waarbij Kuyper in de pers en Lohman in de Kamer de leiding hadden, en met vruchtbaar gevolg. Nu beleeft men weer een ander soort strijd. Nu waart de profetie rond dat'tin de naaste toekomst zal gaan tussehen de christelijke partijen en de partij der sociaal democraten. Dooh ook hieraan gaat vooraf een heftige strijd tussohen deze 1 aalsten en de vrijzinnig-democraten. En gelijk het den antirevolutionairen leiders, op het voetspoor van Groen van Prinsterer, er om te doen was, om te werven vooral onder de conservatieven, en de con servatieve partij tot kleur bekennen te dwingen, zoo zit ook thans bij de sooiaal-demooraten het streven voor om te werven, vooral onder de vrijzinnig-demo- oraten, en de vrijzinnig-democratische partij tot in haar uitersten schuilhoek terug te dringen. Eerst dan zal aan een strijd tus sohen de christelijke partijen en de sooiaal- demooratie van allerlei gading kunnen gedacht worden. En gelijk Kuyper en Lohman vrucht zagen 'op hun pogeD, zoo zullen ook Troel stra, o.s. succes hebben, want vele vrijzinnig- demooraten zullen zieh in afzienbaren tijd scharen in hunne gelederen. Een voorproefje van dien feilen strijd tussohen de beide uiterste linkerpartijen heeft men gehad inde kiezers-vergaderingen te Amsterdam, waar tusschen de vrijzinnig- demoeraten onder aanvoering van Nolting en Ketelaar en de sooiaal-demooraten onder aanvoering van Vliegen en Oudegeest een vinnige, soms persoonlijke, over 't geheel onverkwikkelijke woordenstrijd gevoerd zz yü&É Het ging om den vaoanten zetel van Tak, waarnaar gedongen werd door den vrij zinnig-democraat mr. v. Lier. Deze laatste opende Maandagavond het toernooi met 't verwijt aan de soo.-dem. dat «zij beloven alles, hangen voor de arbeiders den grooten mijnheer uit, ofschoon zij weten dat er tooh niets van komen kan zij spelen bluf en hopen naar de regelen van dat spel, ondanks hun slechte kaarten, de partij te winnen''. Zijn geestverwant Nolting sprak nog scherper. De soc.-dem. hadden levenmakers genoeg in den Baad, zeide hij, dat kan Loopuit wel alleen afen wij zullen zien of Oudegeest in den Raad goed zal maken, wat hij in 1903 (bij de staking) heeft be dorven. Zijn eerste plicht zal zijn de men- sohen, die door zijn toedoen op straat kwamen, te helpen. Dit werd een leelfjke insinuatie genoemd en men schold Nolting leugenaar waarop Nolting onder anderen vertelde dat men in de kamer van B. en W. vaak meer kan doen dan in het openbaar voor de arbeiders. In een andere vergadering waar mr. Perel (vrijz^dem Oudegeest aanviel over zijn aandeel in het anarchistisch avontuur, verdedigde deze laatste zieh onder meer door te zeggen dat hij «zijn plicht had ge daan,door zelfs, toen hij de overtuiging had dat 't misliep toch zijn medearbeiders, die zich in den strijd wilden werpen niet in den steek te laten". Overigens noemde h(j wat mr. Perel gezgd had „langdradig en onbe- teekenend". In een vergadering van Dinsdagavond ging het niet minder heet toe. Daar verweet Loopuit (soc.-dem den vrijz.-dem. sprekers dat zij „van dag tot dag het peil der diskussie doen zakken kleine demagogische trucjes moeten dienst doen om het vrijzinnig-demokratisch be ginsel te verkondigen" en dat „mr. v. Lier gesproken had over iets wat hij niet wist''. Mr. Van LierNeen, u weet 't,professor Loopuit LoopuitNeen meester Van Lier, de be kwame jurist I De heeren vrijzinnig-demo kreten, vervolgt Loopuit, komen hier wel mot een program voor den dag, doch bren gen dat niet in praktijk. Wijnkoop (soc.-dem.) gaf ook veel af op de vrijzinnig-democraten. Zelfs Nolting deugde niet meer na zijn houding van den vorigen avond. Geroep; Nolting ia ook geridderd! (Gelach Ten slotte verklaarde mr. Van Lier dat hem het rommelen met dit verkiezings materiaal vèr de keel uithing". W ij zullen het er maar voor houden dat zulks ook met onze lezers het geval is. Daarom schrijven wij er maar Diets meer van over. Van Zutphen (soc.-dem. debater)noemde „een ergerlijk speculeeren op de laagste hartstochten". Nog meerdere verwijten werden Nolting naar het hoofd geslingerd, zóó dat zelfs de (immers objectieve) verslaggever van Het Volk niet nalaten kon, aan zijn vprslag toe te voegen „Wij donken dat Nolting zich minder prettig zal gevoelen na de welver diende afstraffiag". Derzelver vrucht zal men morgen zien, wanneer wij den uitslagdergemeenteraads- stemmiDg in Amsterdam III, het roode district, hopen te melden. Men verwacht dat Oudegeest, «een bel hamel uit de stakingsdagen van 1903, (wel) in de Amsterdamsche vroedschap (zal) komen". De betiteling «belhamel" is van Hel Han delsblad, waarop Het volk verbolgen repli ceert dat dan toch die stakingsdagen oor zaak zijn geweest dat de soc.-democraten in 1905 de liberalen in de Kamer hielpen breDgen en dat Het Handelsblad wegens „den val van Kuyper" de vlag uitsteken kon. Wat 'n armzalige familietwisten En de Amsterdamsche Stedemaagd zalve vaart er slecht b(j. Oolc Neutraal Op een vergadering van de afdeeling Rotterdam van een «neutralen" bond van post- en telegraafbeambteD, genaamd „De Post" is naar De Rotterdammer verneemt gecollecteerd voor de verkiezingskosten van de socialistische Kamercandida'uur-Hels- dingen in het district Franeker. Én dat heet „neutraal". Ja, wij kennen dat wel. De gemeenteraad van Dusseldorf besloot een fonds te stichten voor deelneming in industrieele ondernemingen. Het fonds zal beginnen met 15 miljoen mark uit leeningen te vinden waaruit de aan deden in de Rheinische Bahngesellsehaft zullen betaald worden, eu verder aandeelen in nieuwe ondernemingen zullen gekocht worden. De burgemeester en 4 raadsleden hebben zitting in de Commissie van Beheer. Naar aanleiding hiervan rijst de vraag of de Nederlandsohe Staat, deproviceiën, ook de provinoie Zeeland, en sommige groote gemeenten, niet snet een dergelijk stelsel de proef zouden kunnen nemen, om te ontkomen aan den zieh verbree- denden drang naar staats- of provincialen steun voor verschillende particuliere onder nemingen die het algemeen belang dienen. X., een bekend Katholiek Kamerlid, schrijft hieromtrent een goed woord in Het Centrum «Subsidiën worden verstrekt op verschillende wijzen, op verschillende voorwaardenvoor schotten worden gegeven, renteloos of tegen vergoeding van renteomtrent de terugbe taling worden allerlei voorschriften gegeven, waarvan het de vraag is, of ze door alle even stipt worden nageleefd". Zou dit alles nu niet veel gelijkmatiger en daardoor billijker werken, tevens voordeeliger zijn voor Staat, Provincie of Gemeente, indien, in plaats van het verleenen van subsidie, een zeker aantal aandeelen genomen werden Vermoedelijk zullen de subsidie vragende ondernemingen liever een renteloos voorschot ontvangen dan de toezegging van deelname in het aandeelen-kapitaal en zulks om zeer te begrijpen redenen, maar te ontkennen valt niet, dat door het worden van aandeel houder een veel billijker systeem betracht wordt, waarbij van bevoordeeling van de eene boven de andere ook veel minder sprake wezen kan". Wij achten dit een voorslag die de overweging waard is. Door dit systeem bijv. is onzo provinoie toe te passen, zou de Provinoie deelen in de winst, die de onderneming mogelijk zouden maken. En bij de vermeerdering en inwilliging van het aantal subsidie-aanvragen, bleef zij allicht verschoond van de ervaring, gelijk met name in de Provinoie Groningen is opgedaan, een onevenredig hoog cijfer voor subsidiën de jaarlijksche begrootingen komt beroeren en de overschotten van vorige jaren opslokt. Indien er voor do Staten geen heil in zit, zou de voorslag alllioht overweging verdieneD bij de Landsregeering, die in veel erger mate voor de taak der subsi- dieering staat. De Tweede Kamer voteert misschien vandaag wel een zoo goed als renteloos sub sidie van 3 miljoen voor de stoomvaartlijn Holland Brazilië, welke lijn anders dieigt failliet te gaan (Zuid Ameiika-lijn.) GARNIZOENEN. De militaire cursus te Bergen op-Zoom is aangevangen met 20 leerlingen, nl. 8 in het le en 12 in het 2e studiejaar. Voor het le de onderoffioierenCouwenberg, Wegeling, Löwensteyn, Reyers, Heys, Pulver, Mempe en Boekhoudt; voor het 2e: v. Wijk, Dominious, v. Rijssel, An- selnPz, Ponkers, Verstraate, Crefooeur, Verhulst, Holtzer, Adriaanse, Augustijn en Kluyt. De serg.-onderwijzer Gesohiere van het 3e bat. te Bergen op-Zoom wordt 15 Oct. a.s. gedetaoheerd te Breda als onderwijzer aan de dirisie-kaderschool. Ia de Dinsdagavond door de afdeeling Bergen op-Zoom van de onderoffioiers- vereeniging «Ons Belang" gehouden ver gadering word tot bestuurslid gekozen de wachtmeester Willemsteijn. UIT DB PROVINCIE Van de stoomvaart-maatschappij «Zeeland", koninklijkeNederlandschepost- vaart te Vllssingen, ontvingen wij weder om een exemplaar van de Eogelsche en Duifsoho uitgave van den Rrisgids dier maatschappij voorden winterdienst 1907/8, op welke uitgaaf wij bij deze gaarne de aandaoht vestigen. Wij merken nog op, dat exemplaren van genoemde uitgaven van dezen reisgids, zoomede van eene beknopte uitgave in de Nederlandsohe taal, op aan vraag door de maatschappij steeds kosteloos worden vestrekt. Middelburg. Gisterenmiddag, ongeveer 6'/a uur, geraakte het paard van den sleeper Kik, aan de Rouaansehe kade te water, doordat het beest steeds achteruit duisde de wagen waarvoor het dier was bespannen kwam op een schip, dat aan den kant lag, terecht zoodat, gelukkig voor het paard, de touwen braken en zoo het dier tussohen kaai en schip terecht kwam. Door hulp vaardige handen kwam het beest spoedig op het droge en liep deze stoornis zonder eenig letsel af. Goes. Door B. on W. is benoemd tot hoofdman der brandwacht de heer P. Sloo- ver, zulks in do plaats van den heer H. J. Molhoek, die, tengevolge van vertrek uit do gemeente, zijn ontslag hsd gevraagd. Goes. De bfi'na 69-jarige J. B. was Donderdagavond 7 uren in beschonken toe stand en viel in de 's-Heer Hendrikskin- derenBtraat op de steenen. Bewusteloos en met een verwond hoofd werd hij naar zijne wening op den Molendijk vervoerd, alwaar hij zonder tot bewustzijn te zijn gekomen reeds te half elf overleed. Ta Kapelle is Dinsdagnacht de klom penmakerij van R de Ronder met woonhuis tot den grond afgebrand. Niets werd gered. Alles was verzekerd. Serooskerke (W). Donderdagmiddag omstreeks kwart voor vier uur hoorde een landbouwer, werkzaam op zijn land dicht bij Vrouwepolder, een schot vallen en zag tevens iemand omhoog springen. Toen deze na een poosje niet opstond, ging hij in gezelschap van 'n paar anderen eens kijken en vond de knecht van den landbouwer J. B. dood in den boomgaard liggen. Men gist dat de ongelukkige zich bij ongeluk dood geschoten heeft. Het geweer lag op eeni- gen afstand van het lijk in een zak, die nog brandde toen de omstanders het lijk von den. Algemeen is de deelneming met de ongelukkige ouders. Naar we vernemen zal de Komman - dant van het Leger des Heils op aanstaande Woensdag een bezoek brengen aan Mid delburg tot het houden eener lezing des avonds. Kommandant Ridsdel is een der oudste Heilsofficierenhij heeft met den Generaal samengewerkt toen het leger slechts 15 officieren telde en zich nog alleen gevestigd had in de achterbuurten van Londen, terwijl het leger thans niet minder dan 20,000 officieren telt. Sinds dien tijd is de heer Ridsdel werkzaam geweest in ver schillende wsrelddeelen en heeft met veel succes gewerkt. Hij is een fiere grijsaard en, evenals zijn generaal ijverig, onver moeid, en vol ondernemingsgeest. Hjj zal vergezeld zyn van majoor en mevr. Visser, terwijl hij vertolkt zal worden door dhr. Jager uit Groningen. lerscke. Wegens sterke daling van het aantal leerlingen is de raad voornemens op 15 Januari a.s. aan iedere der beide open bare scholen een onderwijzers-betrekking op te heffeD. De heer A. J. Marcusse, blijkens mededeeling in ons vorig no. benoemd tot commissaris van politie te Amsterdam, ter voorziening in de vacature, ontstaan door het overlijden van mr. E. W. van Raalte, was inspecteur van politie der le klasse, in de 6e sectie, toegevoegd aan den com missaris van politie in deFerdinand Bolstraat te Amsterdam. Hij werd den 14en Augustus 1868 te Wissekerke geboren, is dus eerst 39 jaar oud en door zijn huwelijk aan een Bergsehe familie verwant. Reeds in 1891 trad hij iu politiedienst, op den 13en Augustus van dat jaar aangesteld wordend ais volontair van politie te Goes. Waar 'tzijn bedoeling was, de politie- inriohting in verschillende plaatsen van ons land te leeren kennen, bleef de heer Mareusse aldaar niet lang, dooh was in de volgende jaren in eenige andere plaat sen van ons land werkzaam. Achtereen volgens werd hij benoemd 1 Maart 1892 tot inspeoteur van politie te Katwijk, 20 Februari 1893 tot inspeoteur van politie te Leeuwarden, 31 December 1893 tot inspeoteur van poiitie te Gouda en 15 Januari 1894 tot inspeoteur van politie 3e klasse te Amsterdam. Als zoodanig werd hij' aldaar geplaatst aan bet bureau Noor- dermarkt; 1 November 1896 volgde zijn benoeming tot inspeoteur 2e klasse, in welke kwaliteit hij werkzaam werd ge steld op het hoofdbureau, bij de reoherohe, eerst bij de actieve, daarna bij de ad ministratieve afdeeling. Den len Mei 1901 werd de heer Mareusse benoemd tot inspecteur le klasse. Van 1896 af tot April 1.1. was hij op het hoofdbureau belast met de opleiding der surnumerairsin April van dit jaar werd hij geplaatst aan het bureau Ferdinand Bolstraat. s BO %J w Besmettelijke veeziekte. De minister van landbouw heeft met in gang van heden ingetrokken zijne beschik king van 3 October 1907, waarbij verboden werd het vervoeren of doen vervoeren van herkauwende dieren en varkens uit, naar of binnen een kring in degemeente Oosterland; A. verboden het vervoeren of doen ver voeren van herkauwende dieren en varkens uit, naar of binnen een kring in de gemeente Oosterland, omvattende het gedeelte van den polder Oosterland, waarvan de grenzen zija de provinciale straatweg vaa af de Blauwe Keet tot aan den Oudendijkde Oudendijk tot aan denLageweg; de Hoo- geweg, de Tentweg en de Zandweg tot aan de Blauwe Keet B. bepaald, dat, wanneer bijzondere rede nen afwijking van het sub A bedoelde ver bod noodzakelijk maken, zoodanige afwij king kan worden toegestaan door den bur gemeester van Oosterland, onder de door den distriotsveearts te Dordrecht aan te gev n voorwaarden. Arrondissement!-Rechtbank te Middelburg Hsden, Vrijdag, zijn veroordoeld wegens: beleediging by geschrifte M C. J. M. V., redaoteur-uitgever, Sas van Gent, tot f25 b. s. 10 d h., en M. C. P, 49 j, wed. P. J. v. d. S, uitgeefster, Neuzen, tot f 10 b. s. 5 d. h. mishandeling: C. S, 2L j., schippers knecht, M. J. W., 21 j werkman, en J. P., 20 jpolderwerker, allen Ierseke, ieder tot 2 m., en J. d. R, 57 jlandbouwer, Oost- en West-Souburg, tot 6 w. gev. straf beleediging M. P. W., 42 j., werkman, Vlissingen, tot f 10 b. s. 10 d. h. landlooperijM. J. T56 j., koetsiers- kneoht, zonder vaste woon- of verblijf plaats, thans te Middelburg in hechtenis, tot 3 d. h. en plaatsing in eene rijkswerk- inrichliog voor den tijd van 3 jaren, en

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1907 | | pagina 1