NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
te koop,
No, 299. 1907.
Zaterdag 21 September.
21e jaargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
te koop.
rarkens
leid.
Op de Levenszee,
ieniiSn.
PJMMi,
LOOP
ÏÖOP
taemepaarl
irs te koop,
ncnsTT,
toudsler
:"bode
sende Meid
iW' belast
'ERTEITIËH
id
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed S, J. DE JONGE-VERWE3! te Goes
F. F. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
DELB VBO; -
ïle en hartelijke blijken
ontvangen bij de her-
e veertigjarige ambts-
dellurg, betuigt onder-
amens de zijnen, zijnc-n
A. LITTOOIJ.
September 1907.
het door den onderge-
kte prooes-verbaal van
n de op 12 September
adering van vennooten
vennootschap op aan-
J. Molhoek", geves-
Mejnffrouw JACOBA
A, weduwe Hekdricus
te Goes, sedert 16
beheerende en aanspra-
afgetreden en is
aansprakelijk vennoot
heer Cornells Breen
Goes.
ber 1907.
Notaris.
i g g e k e r k e.
'S, rekening 28 Sep*
/IELEMAKER Kz.,
OOP,
|bij P. ARENT8E te
I October,
ILEMAKER, Koude-
raagd
fiideiunin
beeft tegen ruime
Voorstad, Goes.
|eren van een koopje
zich.
(AMEN, DE OREN,
PEN, enz. enz.
Les ook oude Steen
lOELSE, Keersluis,
|f IN RUIL
en Sae&spïoeg
J', zoogoed als nieuw
smid, Drieivegen-
IAHAMSE Ae.,
Ihoek.
Itober
|ENTSEN, Ritthem.
van stonden aan
SS DE VISSER,
let. of 1 Nov., vau
In. Adres Mevrouw
pdijk o9, Vlissingen.
rober
|RI NISSEN to St.
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p. f 1,25.
Enkele nummers0,026.
UITGAVE DER FIRMA
Zij, die zich met 1 October a.s.
op ons blad abonneeren, ontvangen
het tot aan dien datum gratis.
20 September 1907.
Wy hebben nu alles gepubliceerd wat
door het Centraal-Comité aan de secreta
rissen der Kiesvereenigingen verzonden is.
Nu kan elk lid dar Kies vereeniging, voor
zoover hjj ons blad als medelezer 't laatste
leest,alle stukken behoorljj k rustig lezen en
overdenken.
Andere medelezers kunnen 't van hem
nog eens terug vragen. En zoo komen der
halve de leden der Kiesvereenigingen wan
neer die de volgende week, in ieder geval
vóór 3 October bijeenkomen, goed beslagen
ten ijs.
Laat ieder, die ter vergadering van de
Kiesvereeniging gaat, ons blad bij zich
steken. Dit vergemakkelijkt de toelichting,
welke vanwege 't bestuur der Kiesvereeni-
ging zal plaats hebben. Men kan die dan
beter volgen.
Het ministerie-De Meester mag op finan
cieel gebied van geluk spreken. Het leeft
in de vette jaren.
Dit is de slotsom waartoe men komt,
wanneer man de miljoenenrede overleest.
Reeds elders in ons blad wordt herinnerd
dat in de 15 laatste jaren het gebruikelijke
lijstje bjj het jaarlijksch overzicht in dit
geval van 1892 tot 1906 't totale tekort
saldo slechts 4,6 miljoen beloopt, terwijl 57
miljoen aan buitengewone uitgaven op dien
staat voorkomen.
Dit getuigt van een degelijke huishou
ding en is een pluimpje voor de opvolgende
ministeries, het kabinet-Kuyper niet het
minst.
Het totaal geraamde tekort over 1908
bedraagt é'/a miljoen, terwijl de uitgaven
7>/a miljoen hooger zijn dan in 1907.
Wij herinnerden reeds dat voor de eerste
8 maanden van dit jaar, met vorig jaar ver
geleken, een meevaller van 3 miljoen valt
te boeken.
Voor 1905 was een tekort geraamd van
8,8 miljoen; en er was een overschot van
2,2 miljoen!
Voor 1906 was op een tekort gerekend
van 10,2 miljoen, en er was 2,3 miljoen
over 1
17)
FEUILLETON.
Het is laster, wanneer iemand als ware
het regel durft zeggen, dat godsdienstoefe
ning aan boord voor ons zeevolk eene
straf is. Wanneer wij de godsdienstoefening
aan boord van oorlog- en koopvaardij
schepen vergelijken met den kerkdienst
aan land, dan zijn er weinig gemeenten,
die met meer ernst en opmerkzaamheid
de leerrede volgen en haar toonen te
verstaan dan de bemanning onzer schepen.
Missohien werkt hiertoe mede, dat elke
afwisseling aan boord iets aangenaams
heeftmaar eene andere onderstelling ig
billijk eu heeft minstens gelijk recht. De
zeeman is omringd door gevaren en heeft
al den tijd tot eenzame overdenkingen.
Is nu al zijn gewoon onderhoud en dat
door de verleidingen, waardoor hij als
zonder tegenwicht omringd wordt, licht
zinnig, gemakkelijk komt bij hem de betere
mensch boven. Is des zeemans beurs een
buit, waarop honderden straffeloos, ja,
bijna door de regeering, voor wie het
vraagstuk der belasting alles schijnt,
aangemoedigd, azen de zeeman heeft hart
en geweten als ieder ander, en beiden
blijken doorgaans gemakkelijker toegan
kelijk dan die van meer in de vormen
levecde maar door geldliefde voor iedere
gewaardingen verstorven bewoners van
den vasten grond.
Kapitein Roe ging naar het voorschip,
iets voor hem zeer oDgewoons, en
zeide kortaf maar minzaam„Mannen, de
predikant zal den begrafenisdienst lezen
piet het oog op het verlies, dat wij met
Bij dit alles mag men nu wel eens ver
heugd glimlachen. Maar wij hebben dan
toeh in 1906 nog onze opcenten op de ver
mogens- en bedrijfsbelasting gehad. Een
belasting die, van achter gezien, blijkt
heelemaal niet noodig te zijn geweest.
In ieder geval, waar de tekorten de laat
ste jaren telkens in overschotten bleken
omgezet, mag men met grond hopen dat
ook 't voor 1908 geraamde tekort wel ineen
overschot zal veranderen.
Voorloopig zijn wij van de opcenten af.
Doch het nieuwe kabinet, dat in 1909 of
vroeger, optreedt, zal wel naar middelen
hebben te zoeken voor de sociale wetten,
die in aantocht zijn, als zij er dan zijn
Zonder belastingverhooging, nu de vrij
zinnigheid de Tariefquaestie tot 'n politiek
spel maakte, zal 't nu niet meer gaan.
Zal het nu tot organisatie onzer Chr.
handelsreizigers komen
Dat zal er van afhangen of allen gehoor
geven aan den oproep in ons vorig no. van
„de Commissie tot vorming der Nationale
Vakgroep voor Handelsreizigers in de Ned.
Vereen, voor Chr. Kantoor- en Handels
bedienden".
Hei Volk van 21 Aug. 1906 heeft smalend
alle chr. vak vereen leringen met den naam
//snertvereenigingen" betiteld.
De ervaring heeft bewezen dat vele chr.
vakvereenigiDgen dien scheldnaam niet
verdienen.
Maar de sociaal-demoeraat, die &lle3 be
ziet in het licht van zijn klassenstrijd
systeem, en met loede oog8n aanziet dat
onze Christenmannen het in zijn „neutrale"
vakvereenigic gen niet houden kunnen, moet
wèl zoo spreken, om zijn vereenigingen ten
koste van de onze te verheffen.
Ieder op zijn standpunt dan.
Werke men rustig voort aan de organi
satie van al onze Christen werklieden.
Moge or spoedig een vereeniging van
Chr. Handelsreizigers verrijzen.
Laten ook onze veld-arbeiders zich meer
gaan vereenigen.
Toespraak van den tijdelijken Voorzitter
der TweedeKamer, den heer J. van Alphen,
anti-rev. afgevaardigde voor het district
Ommen, tot den voorzitter der Kamer,
den storm leden, wilt gij onder de toe
hoorders zijn?" Oogenblikkelijk gingen alle
hoeden af en een „ja", „ja", en „ik dank
u" waren het toestemmend antwoord.
Deze dienst bij maanlicht had iets in
drukwekkends. Eerbiedig knielden allen
op het dek, en toen las de heer Wilton
met heldere, zilvere stem, die eerst wel
beefde maar allengs vaster werd, en onder
de bezieling, die ecus de schrijvers had
bestuurd, de aandoenlijke woorden. Hoe
plechtig klonk des Heeren woord„Ik
ben de opstanding en het leven Zelfs
de zeelieden bleken ontroerd. Een diepe
zueht ontwelde hier en daar aan de borst
en enkele van de mannen wie geen storm
kon doen beven, hadden tranen op de
wangen.
Zeer gepast maakte de heer Wilton het
beschrevene voor de tegenwoordige oogen-
blikken passend, door de woorden: „Wij
betrouwen zijn lichaam aan den grond,
aarde tot aarde, stof tot stof, asch tot
asch, of die voor scheepsdienst
„Wij betrouwen zijn lichaam aan de
diepte der wateren, ziende op de weder
opstanding der dooden, als ae zee haar
dooden zal wedergeven", nu niet te bezigen,
maar aan de gedachten van zijn eigen
hart den vrijen loop te laten.
Met warmte dankte hij God voor de
lessen, die zij ontvangen hadden in de
verzekerdheid van den beer Harvey, vooral
hoe heerlijk het is altijd bereid te zijn, en
met een lied en bede als bij op de lippen
te kunnen heengaan. Met geestdrift pleitte
hij, dat de droeve gebeurtenis, die nog
zoo aller hart vervulde, ieder hunner nader
tot God mooht breDgen en meer aan
houdend doen leven met bet oog op een
EN VAN
Woensdag bij de aanbieding van den pre-
sidentshamer' gesprokon,"luidt aldus*: J
Hooggeachte Heer Ro'èll 1 rm-
In den oudsten van jaren zal men het niet
wraken, dat hij 't oogenblik welkom heet, waarin
hij zijne, trouwens niet zware, taak voor de gewis
niet lichte der detinitieve leiding in de Kamer aan
u mag overdragen.
Mij wil het toeschijnen wellicht is ook dit
aan den hoogen leeftijd te wijten dat de taak
van onzen voorzitter van jaar tot jaar zwaarder
wordt. Wel wordt hij met kracht gesteund door
onze zeer bekwame en volijverige griffie in de
regeling van den arbeid, maar de leiding der be
raadslagingen stelt voor den president steeds
hoogere eischen aan het talent, aan toewijding en
geduld.
Intusschen, de Kamer door hare voordracht en
de Koningin door hare benoeming, waarmede ik
u van harte zal mogen gelukwenschen, schenken
u opnieuw het vertrouwen, en zeker zijn voor u
in de vervulling uwer roeping de bezwaren niet
onoverkomelijk. Gij, van Uwe zijde, stelt daar
tegenover den moed, opnieuw uwen schouder
onder den last te zetten. Moge bij het torsen daar
van de kracht en het licht van den Heere God U
bestendigd en vermenigvuldigd worden.
Ik heb de eer, U te verzoeken, den voor-
zittersstoel van mij te willen overnemen.
ApplausJ.
De heer Roëll voldoet hieraan.
Bankroet der Moderne'' Wetenschap.
Onze Christelijke wetenschap telt niet
mee. Wij beboeren als dompers enduister-
licgen niet tot „'t denkend deel der natie".
Ons onderzoek is van nul en geener
waarde. Wij gaan immers van „dogmen"
uit
Neen de „moderne" wetenschap brengt
licht. De negentiende eeuw, die der ver
lichting is wel voorbij, maar de wetenschap
behaalt nog triomf op triomf. Jammer voor
haar echter, dat prof. Lombroso, den man
van de crimineele anthropologic, er zoo
leelijk ingevlogen is.
De wereld is in rep en roer over den af
schuwelijken Parijechen kindermoordenaar
Soleiland. In de Matin zsg professor Lom
broso de afdrukken van de handen van dan
beul. Neen maar, zei professor, die handen
hebben beslist apige lijnen. Zulke lijnen
vindt men alleen bij misdadigers en idioten.
De man is ontoerekenbaar.
Maar o, de afdrukken waren niet van de
handen van Soleiland. De eene afdruk was
heerlijke opstanding tot eon eeuwig zalig
leven. Toen hij met dat woord zijne smeek
bede sloot, volgde een eenstemmig Amen
op zrjn plechtig woord.
Nadat hiermede de dienst geëindigd was,
heersehte er een ernstige stilte en soheen
ieder in eigen gedachten als verzonken.
Zonder eenig gedruiseh temaken verwijder
den zioh de matrozen. Deze zocht zijn werk,
gene zijne kooi, maar Dietnand toonde zich
begeerig de ontvangen indrukken van zich
af te schudden.
Gedurende da eerstvolgende dagen
bracht Charles meest een groot deel van
den dag alleen door. Niet voor dat alle
passagiers het dek verlaten hadden, begaf
hij zich daarna op het dek om een ver
trouwelijk gesprek aan te knoopen met
kapitein Roe; gesprekken die hunne vriend
schappelijke betrekking steeds inniger
maakten. Ook was hem het bijzijn van
Edward en Edith tot afleiding, en deze
lieten niet na alles te beproeven, om hem
afleiding te geven zonder op zijn ernstige
stemming inbreuk te maken.
Niet dan zeer geruimen tijd na zijne
herstelling begaf zioli Charles weder voor
den mast. Hij wist, dat daar verlangend
naar hem werd uitgezien maar het kostte
hem zelfoverwinning om weder de plaats
in te nemen, waar hij al vermakende had
zoeken te leeren. Toen hij er eindelijk
toe overging, werd hij ontvangen met eene
hartelijkheid, als ware er een vorst in hun
midden versohenen.
„Vrienden", zeide Charles, toen hij zich
in hun midden had neergezet, „gij gevoelt,
dat mijne stemming nu niet die is van
vroeger. Ik zou voor u na geen lied kunnen
zingen, maar zoo gij slechts wat geduld
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
van een hand, die aan een eerzaam metse
laarsbaasje behoorde, welke zijn heele leven
rustig kalk gepleisterd en nooit een moord
gedaan had, en de andere was van de hand
van een loodgieter, even braaf. Den Matin-
reporter wilde men de afdrukken van Solei-
lani's handen niet afgejren. Op zijn aan
dringen stopte men hem toen twee kiekjes
van tien jaar geleden toe.
Och, wat jammer voor ProfessorEn
voor de „moderne" wetenschap Nu bleek
al het werk maar relamo te zijn.
Professor Lombroso en Mevrouw Selenka
die in Indië naar de botjes van den aap-
mensch zoskt, een goed paar
Be Rotterdammer.
TWEEDE KAMER.
De Miilioenen-Nota.
Aan de millioenen-nota, eergisteren bij
de Kamer ingediend, is bet volgende ont
leend
De loop der middelen in de eerste acht
maanden van 1907 is zeker niet ongunstig
te achten. Wel staat het accres der mid
delen verre achter bij dat, hetwelk zich
ten vorigen jare vertoonde, doch een
stijging van de opbrengst der middeien
AL in vergelijking met het vorige onge
meen gunstige jaar ad f2,439,790.291/2 is
looh zeer bevredigend te aehten, te meer
daar, behalve de steeds wisselvallige suc
cessierechten en de zegel-, hypotheek- en
registratierechten waarvan de lagere
opbrengst zich door den hoogeren rente
stand laat verklaren, alle middelen
van eenige beteekenis tot het aeores bij
droegen. Het belangrijkste aandeel in de
stijging hebben de directe belastingen,
welke de opcenten buiten rekening
gelaten f 1,459,072.05'/z meer opbrach
ten dan ten vorige jare, alsmede de
accijnzen welke een accres van 1,218,293,72
aanwijzen.
De loop der middelen AL in 1907
en het uitzicht, dat ook het winstaandeel
der Nederlandsehe Bank, dat aan het
dienstjaar 1907 ten goede komt, niet
onbelangrijk meer dan het normale oijfer
zal bedragen, zouden mogen doen ver
wachten, dat de gewone dienst van het
jaar 1907 zonder een aanzienlijk tekort
met mij hebt, zal ik spoedig weer voor u
kunnen zijn als vroeger en in uwe vreugde
deeleD, zooals gij het in mijne droefheid
hebt gedaan".
Allen drukten hem de hand, en Charles
hernam Komt, vrienden al kan ik heden
avond nog niet voorgaan, dat is geene
reden, waarom gij niet eenig verhaal zoudt
afvuren en daarmee elkander en ook mij
vermaken".
„Welaan mij dan het eerste schot",
sprak William Beetlebrow, „en ik zal u
een duchtig verhaal doen. Het is een ver
haal, dat nog niemand van mij hoorde en
dat ik ook niet gezind ben dikwijls te
vertellen. Maar, weet gij, er zijn tijden
dat men vrijer spreekt dan wel anders
en daarom, maats, zal ik u van mij zeiven
deen hnoren, wat mij tot het zeeleven ge
bracht heeft".
Op een hoop touwwerk gezeten ving
nu Beetlebrow zijn verhaal aan„Met
den eerstkomenden Kerstdag zal het twin
tig jaar geleden zijn, dat ik met mijn
oude moeder stil en weinig opgewekt
neerzat in ons huisje, eigenlijk een hut,
die tegen de klippen der oude havenstad
waar wij woonden, gebouwd was. Onze
Kerstdag had al zeer weinig van een
Kerstfeest. Mijne moeder en ik, wij zaten
geheel alleen bij een klein stukje vleesoh
en pudding, zoodat de dag juist een ge
wone Zondag was, alleen nog iets stiller.
In den avond bezochten wij een buur-
gezin daar was het vroolijker, maar het
kon toeh mijne moeder in geen opgewekte
stemming brengen. „Kom moedertje", zei
ik, laoh en soherts eens mede. Wat schort
er toch bij u aan „Och Willem", her
nam zij, „hoort gij dan dien harden wind
zal sluiten, ware het niet, dat de uitkom
sten van den dienst der Rijksverzekerings
bank een groot tekort aanwijzen, hetwelk
ten laste van het jaar 1907 zal moeten
worden gebracht.
Overgegaan kan thans worden tot uit
eenzetting van de cijfers der ontwerp
begroting van hel
dienstjaar 1908.
De uitgaven zijn geraamd op 1194,768,979,06
de middelen A—L
op f 162,4 7,595 00
de overige op - 39,659,576 00
te zamenf 183 077,171,00
Derhalve wordt eea tekort
berekend van f11,691,788.06
Vergelijkt men de thans aangevraagde
bedragen met die voor 1907 oorspronkelijk
toegestaan, dan vindt men de volgende
verschillen.
Meer wordt geraamd op
Hoofdst. I. (Huis der Ko
ningin) f 127,500,00
II. (Hooge Colle
ges van Slaat) 4,501,00
IV. (justitie)512,214,85
V. (Binnenl Za-
keD) „1,618,406,00
a VI. (Marine). 629,839,87'/a
VIIR. (Financiën). „2,274,3-34,68
a VIII (Oorlog) a 916.820 00
IX.-(Waterstaat). 236.464,75
X. (Landb Han
del en Nijverh„1.466.796,50
Hiertegenover wordt minder geraamd
voor
Hoofist. III. (Binnen). Za
ken) 7 607,50
VUT. (Nat. Schuld) 116 992,00
XI. (Koloniën)28.897,21
De verhoogingen overtreffen de vermin
deringen met f 7.533.360,94'/2) met welk
bedrag mitsdien de ontwerp-begrooting
voor 1908 de oorspronkelijk vastgestelde
begrooting voor 1907 overschrijdt.
Het hoogsre eindcijfer van hoofdstuk I is
het gevolg van het uittrekken van den
tweeden termijn vcor den bouw van nieuwe
stallen c. a op het Loo, waaryoor de eerste
termijn bij suppletoire begrooting voor
1907 werd aangevraagd en toegestaan.
De verhooging van het IVde hoofdstuk
niet en het beuken der golven op de
rotsen Ik ben geen oogenblik zonder dat
ik aan uw vader denk".
„Wel, mijnheer Charles en maats, weet,
dat mijn vader reeds sedert twee jaren
van hui3 was. Niemand in ons dorp wist,
waarheen hij gegaan was, noch om welke
reden hij zich van ons verwijderd had,
en het een zoowel als het ander woog
mijne goede moeder zwaar op het hart.
Er waren er, die zeiden, dat hij zich in
moeilijkheden gewikkeld had, en dat dit
hem genoodzaakt had te vluchten, maar
aan moeder of mij was van zoo iets niet
het allerminste bekend. Daarom zeide ik
telkens„Wees maar goedsmoeds, moe
dertje, hij zal wel terugkomer), en dan
zullen wij weder een vroolijken Kerstmis
en Nieuwjaar hebben". Maar dat hielp
dien avond niet, zoodat zij al even droevig
heenging als zij gekomen was. Onder een
storm keerden wij huiswaarts, eu toen wij
binnen waren, klom nog onze angst, zoo
namen de windvlagen en het donderen
der golven in geweld too. Terwijl wij zoo
waakten en wachtten, hoorde ik op eens
een buurman, een oud matroos uitroepen
„Zie, zie, een licht, een noodsein, er is een
schip in gevaar
„Weldra bleek ons, dat een schip het
hard te verantwoorden had. Oud en jong
ijlde naar het strand, maar wij konden
niet meer doen dan als noodsein een groot
vuur op de rotsen ontsteken en wachten,
of van elders hulp kwam opdagen. Niemand
sprak zelfs ééo enkel woord de vrouwen
klemden zioh aan de mannen vast, en van
tijd tot tijd vernam men een angstkreet
of een gesmoorden diepen zucht.
(Wordt vervolgd
