NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No» 197. 1907.
Vrijdag 24 (Vlei.
21e Jaargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUU, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
W*t b&I dit «uiteengespatte naohtliohtje
Tholen. In de gemeenteraadsvergade
ring van Woensdag, onder voorzitterschap
van den heer Burgemeester, waren afwezig
de heeren Hollestelle, Kegge en Overman.
Twee bezwaarschriften tegen den Hoofd.
Omslag worden in handen gesteld van de
commissie tot onderzoekalsmede twee
requesten van de vereenigde vischhande-
laren, betreffende het maken van steigers
tot reiniging en opberging hunner visch-
beunen. Op verzoek van den heer Moelker
worden nogmaals aangehouden de verzoek
schriften van O. A. Stoutjesdjjk, om in ge
bruikneming van gemeentegrond Daby de
Oudelandsche poort tot het bouwen van
een woonhuis, en van H. J. Laban en J. van
Hiele. Bij de rondvraag vestigde de heer
Wagemaker de aandacht van B. en W. op
de te maken electrische schel aan het Veer.
De voorzitter antwoordt dat men eiken dag
wachtende is het bericht van het rijk en
met den aanleg alsdan onmiddellijk zal
taengdg Berichten.
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p. 1,25.
Enkele nummers 0,02c.
UITGAVE DER FIRMA
EM VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
28 Mei 1907.
Onze politieke actie is vrucht van de
liefde Gods. Het valt niet moeilijk dit te
bewijzen.
Het doel waarmee God de Heere den
mensch sohiep, kan niet anders zijn dan
«om Zijn zelfs wil", want er was buiten
Hem niets, waarom Hij het anders kon doen.
Als schepsel Gods is de mensoh mits
dien geroepen, en daar is hij van den
beginne ook op aangelegd, om zijn God
in alles te dienen, en alle leven op elk
gebied Hem te wijden.
En waar de zonde dit onmogelijk maakte
en den mensoh tegen zijn aanleg en natuur
in, doet wegvlieden van zijn God, daar
komt de genade tussohenbeidede genade
die God de Heere naar Zijn welbehagen
schenkt aan zijn kinderen, die in Christus
Hem gerechtvaardigd zijn opdat zij weer
naar soheppings-ordinantie Hem al de eere
en aanbidding, den lof en de dank zouden
toebrengen in heel het veelzijdige leven.
Door Gods genade wordt de afkeer van
Hem en Zijn dienst veranderd in hartelijk®
liefde, die naar Hem zoekt, naar Hem uit
gaat, Hem overal lof en aanbidding tracht
te geven, Zijn Naam in alles wil terug
vinden, omdat het alles door Zijn Hand
gemaakt is.
Daarom is de liefde, waarmee God de
Heere zich ontfermt over wie Hem vreezen
en opdat ze Hem vreezen, de oorsprong
van alle streven om Hem op alle terrein
des levens wederom Zijne eere te geven.
Daarom wordt door Zijn koesterende
liefde het hart Zijner kinderen ontstoken
met liefde voor Hem en is dan ook alle
ijver om op elk terrein des levens Hem
te eeren en Zijn Naam te belijden slechts
vrucht van de liefde Gods en van de liefde
tot Hem.
Is eenmaal die liefde in het menschen-
hart ontstoken, dan is ook zelfs het zwakste
inzicht in wat de Heere wil, voldoende
om onzen ijver te doen ontbranden en onze
innerlijke begeerte gaande te maken om
ook iets te doen dat Zijn Naam weer
worde geëerd, niet enkel in de kerk maar
in heel het leven, dat Hem alleen toebe
hoort en niet alleen des Zondags maar
alle de dagen onzes levens, die al te gader
Hem behooren te worden geheiligd, omdat
uit Hem en door Hem en tot Hem alle
dingen zijn.
Wiens oog daar eenmaal op gerioht is,
dat het niet anders is dan gebrek aan liefde
tot den Heere onzen God, zoo we niet op
elk terrein medewerken, opdat Zijn Naam
daar worde geheiligd, kan niet anders
dan ook Zijn Heere smeeken dat hij met
al zijne broeders moge opstaan om steeds
meer alle leven op elk gebied Hem te
heiligen omdat het alles Hem toebehoort.
In de liefde tot God den Heere ligt dan
ook de zenuw van onze politieke kracht.
Zoolang we nog op menschen zien en
om menschen meedoen, is het alles zonder
waardewe zijn dan slechts mensehen-
volgers.
Maar zoodra de liefde tot onzen God in
onze harten brandt en het rechtsbesef
levendig ontwaakt, dat God alle leven
toebehoort, dat Hem alle terrein moet ge
heiligd worden en dat wij Hem met onrecht
en onverschilligheid tegemoet treden, zoo
we geheele terreinen des levens zoo maar
aan de zonde overlaten, zoodra wij in één
woord om Zijnentwil volgen, zal er kracht
van ons uitgaan, omdat wij dan zijn ge
worden navolgers Gods, geleerd door Zijn
Woord en in liefde ontstoken door Zijn
Geest.
Een politiek fortuintje.
In een vergadering van den Roomsch
KatholiekenVolksbond te Leiden verklaarde
pastoor Lohmeyer, dat 't nachtlichtje van
Luther is «uiteengespat".
Dit is werkelijk een politiek fortuintje
voor de vrijzinnigen bij de aanstaande ver
kiezing dat bovengenoemde pastoor dit
beeft uitgesproken.
van Luther" een dienst doen om 't antipa
pistisch vuur bij de Hervormde Kiezers
weer eens hoog te doen oplaaien.
De brandstapels en schavotten missen
tegenwoordig hun werking. Deze hebben
afgedaan. Ze hebben geen uitwerking meer
op de Hervormde kiezers.
Maar dit «uiteengespatte nachtlichtje van
Luther", hoe voortreffelijk zal't de brand
stapels kunnen vervangen Bij 't totaal
gemis aan betere argumenten zal 't werke
lijk nog kunnen gebruikt worden om 't
nachtlichtje der vrijzinnigheid terdege te
doen opvlammen.
Het «uiteengespatte nachtlichtje" wordt,
ge zult 'tzien, in een minimum van tijd
door heel de vrijzinnige pers geblazen.
Pastoor Lohmeyer wordt in deze ver
kiezingscampagne nog een beroemdheid.
Rotterdammer
De Linlesche samenwerking.
Op het congres van het werklieden
verbond gewaagde het Centraal Bestuur
van het schrijven eener commissie, die
zich uit de vrije liberalen, de Unie-libe
ralen en de vrijzinnig-demoeraten in Zuid-
Holland heeft gevormd ter bevordering
van de overwinning der vrijzinnigen in
die provincie.
Een huwelijk uit liefde is dit niet. Im
mers nog onlangs sohreef V. D.
De nood is ons opgelegd, de houding der
rechterzijde, die vooral als een gesloten phalanx
optreedt voor het behoud der tegenwoordige
rechtsche meerderheid in de Eerste Kamer
dwingt er ons toe, voor ditmaal, laten wij
hopen voor het laatst, tegenover de
coalitie rechts te stellen de coalitie links.
Wanneer men hoopt dat het samengaan
voor 't laatst zal wezen, staat men dichter
bij scheiding dan bij vereeniging. Maar
thans werkt dan tooh de oommissie.
En de vrije liberalen zijn ook opge
nomen in den Bond. Intusschen meent
het Vadei-land,
dat de kiezers ook bij de aanstaande Sta
tenverkiezing moeten uitzien naar sociaal-
voelende mannen; dat zij, ook in het belang
van de eigenlijke vervulling van de sociale taak
der provinciën, hebben te zorgen dat de leiding
van het provinciale bestier hier blijve rusten
in handen van de vooruitstrevende groepen,
ginds worde herwonnen, waar zij hun tijdelijk
mocht zijn ontnomen.
Dit blad wil sooiaal-voelende mannen
en daarom strijdt het tegen de Rechterzijde,
tegen Kolkman, Aalberse en Nolens, tegen
Talma en Van Vliet, maar werkt het samen
met de vrije liberalen.
Land en Volk kijkt eens uit naar de soe.-
dem. bondgenooten der herstemmingen.
Rechts worden kansen berekend om van
de versnippering der stemmen links in eersten
aanleg te profiteeren door minder candidaten
te stellen dan er plaatsen zijn te vervullen.
Men zal dan herstemming uitlokken tusschen
rechts en sociaal-democraat, en aldus winnen
wat men anders zou hebben verloren.
Geschiedt dit, dan is de verantwoordelijkheid
uitsluitend voor de sociaal-democraten.
Er is nu nog tijd tot overwegen vóór de
candidaatstelling. Mochten er plannen bestaan
tot nog verder versnippering, dan is men ge
waarschuwd.
Maar de gewaarsohuwden kijken rolvast
strak voor zich en verklaren in een Aan
de Kiezers
Laat u dus bij deze verkiezingen niet drijven
door de verouderde leuzeliberaal of klerikaal
doch door die, welke op de politiek van onzen
tijd haar stempel drukt: vóór den Arbeid of
vóór het Kapitaalvóór algemeen kiesrecht of
vóór klassebevoorrechting; vóór den vooruit
gang of vóór het behoud.
Terecht roept Het Centrum hierbij uit
«De politiek is zulk een sehoone zaak
Niet eohter is hier bedoeld de politiek
van hen die er 't belang van 't geheele volk
en het recht te zoeken bij met elkaar bot
sende belangen mee bedoelen.
UIT DE PROVINCIE.
Onze Middelburgsehe oorresp. schrijft:
Het was, als ik mij niet vergis, voor
de eerste «aal dat Middelburg op den
tweeden Pinksterdag kennis maakte met
een Festival.
Die kennismaking lokte evenwel niet tot
het verlangen naar een herhaling der
kennismaking uit.
Ook nu weder bleek duidelijk het ver
mogen om door zoodanige slraatjool volk
te lokken, want liefhebbers waren in zeer
groot getal opgekomen. Maar de straat
vertoonde een tafereel als op de beruchte
kermis-Zaterdaga vonden.
Straatkabaai en standjes, dronken lui
en hossera, onhebbelijk geschreeuw en
herrie kon men, vooral op en om de Markt,
waarnemen. De geest ditmaal over Middel
burg uitgestort, was een onheilige.
Onder het gejoel en getier was van
muziek al zeer weinig te hoeren, te ge
nieten heelemaal niet.
Middelburg. De heer N. Gornelisse,
volontair aan de Middelburgsehe Courant,
is met 1 Juni benoemd tot klerk bij de
politie te Vlaardingen.
Middelburg. De sergeant K. Tomas,
van het 2e bataljon 3e regiment infanterie
alhier, is benoemd tot sergeant-schrijver
bij den Intendant in de stelling Amsterdam,
met ingang van 28 Mei a. s.
Van de Vereeniging tot bevordering
van het Vreemdelingenverkeer in Walche
ren te Middelburg ontvingen wij een ter
reinkaartje met toelichting in de nieuwe
talen van het gedeelte dat in het bad
seizoen vanuit Domburg of vanuit Middel
burg het drukst wordt bezocht.
De raad der gemeente Aagtekerke
besloot in zijne vergadering van Woensdag
j.l. aan Gedeputeerde Staten te adviseeren
om de jaarwedden van burgemeeeter, se
cretaris en ontvanger te stellen op het
minimum bedrag voor die gemevnte.
Wij ontvingen van het Dinsdag te
Terneuzen gehouden Zomerfeest geen
verslag, zelfs geen bericht. Daarom ver
melden wij alleen uit andere bladen dat
het feest in weerwil van wat regen goed
slaagde; 700 menschen op 't terrein van
den heef Joz. de Feijter aaDwezig waren
en de sprekers hunne onderwerpen vol
gens programma behandelden ds. v. Dis
het openings- en ds. Raams het slotwoord
terwijl ds. Bouma het woord voerde in
plaats van ds. v. d. Berg.
Bij het te Bergen op Zoom gehouden
nationaal concours voor het beste land-
bouwpaard licht wagenslag behaalden een
3en prijs J. H. Wagemakers te Tholen en
een £en M. S. Steendijk te S'cavenisse.
Borssele. Een boerenzoon alhier heeft
het ongeluk getroffen, van een met hooi
geladen wagen te vallen en daarbij zijn
pols te breken. De jongeling moet op 't
eind dezer maand in militairen dienst. G.C.
Ierseke. Dinsdag werd hier een brief
kaart besteld, die heelemaal een uitstapje
naar Rusland gedaan had. Zij was den
éen April uit België verzonden. De fout
is evenwel te vergeven, want wat was 't
geval? De briefkaart had als adres
Ierseke (Polen). Polen is de naam van een
wijk van Ierseke. O. C.
worden begonnen. Hierop gaat de ver
gadering over in eene met gesloten deuren.
Stavenisse. De vrijzinnige kies vereeni
ging „Algemeen Belang" alhier, stelde
Woensdagavond tot candidaat voor de
Prov. Staten, kiesdistrict Tholen, den heer
Jhr. Mr. E. A. O. de Casembroot, aftredend.
Serooskerke (W). In de Woensdag
gehouden vergadering van den gemeente
raad werd het nieuw-gekozen lid, de heer
J. R. Tak geïnstalleerd, en tot gemeente
geneesheer benoemd de heer H. G. J. van
den Bosch, arts alhier.
Koninklijk bezoek. Omtrent het be
zoek, dat H. M. de Koningin en Z. K. H.
Prins Hendrik in de eerste helft van Sep
tember zullen brengen, verneemt Zelandia
het volgendeDe eerste dag zal ge
wijd zijn aan Walcheren, waarbij in hoofd
zaak Middelburg en Vlissingen zullen
worden bezooht. Des avonds diner aan
geboden door de Prov. Staten van Zeeland.
De tweede dagrijtoer naar Veere, van
daar per Prov. boot naar Zijpe en verder
per stoomtram naar Zierikzee. Na een
bezoek aan deze plaats gaat de toohl ver
der per Prov. boot langs het Katsche Veer
naar Goes en van hier uit, na een bezoek
aan de stad, per spoor lerug naar Mid
delburg, alwaar de gemeenteraad het Ko
ninklijk echtpaar esn diener zal aanbieden.
De derde dag per spoor naar Vlissingen,
van daar per Prov. boot naar Breskens,
verder met het salonrijtuig van den stoom
tram naar Oostburg met een kort opont
houd te Sohoondijke. Na in Oosiburg
eenigen tijd vertoefd te hebben, gaat de
tocht terug naar Breskens. Van daar per
boot (lunoh aan boord) naar Ter Neuzen.
Bezoek aan de stad. Van daar per spoor
naar Hulst (te Axel zal de trein ter be
groeting stoppen). Na de ontvangst ten
stadhuize, rijtoer door de stad en daarna
per spoor terug naar Apeldoorn ol naar
's-Gravenhage, indien het bezoek zal plaats
hebben in de tweede week van September.
Er heeft zieh een comité gevormd
om alle pogingen te steunen, die worden
verricht om eene tramverbinding met Sas
van Gent tot stand te brengen. Dit
comité bestaat uit de heerenC. vanWaes,
burgemeester van Westdorpe; H. W.
Vollenhoven van Daalen, secretaris-pen
ningmeester der Coöperatieve Beetwortel
suikerfabriek P. van Waes, wethouder
van Westdorpe; W. Dieleman Pz., te
Axel, lid van den gemeenteraad en grond
eigenaar; F. de Ruijter te Zaamslag, lid
van den gemeenteraad, voorzitter van ver
schillende waterschappen W. Seheele te
Zaamslag, dijkgraaf van den polder Willem
III en den Catharinapól&erP. L. de
Waal, wethouder van Stoppeldijk, gezwo
rene van den StoppeldijkpolderP. Mei,
wethouder van Bosehkapelle; P. Wauters,
burgemeesterD. van den Berg, wethou
der P. Malotaux, directeur der naamlooze
vennootschap beetwortelsuikerfabriek Sas
van Gent; V. Roeding, wethouder van
Stoppeldijk, dijkgraaf van den Stoppeldijk-
polder; J. Jacobs, directeur der spiegel-
glasfabriek V. Versohaffel, direoteur jjder
stoommeelfabriekK. J. A. G. baron Collot
d'Esoury te Hontenisse, voorzttter van de
Coöperatieve beetwortelsuikerfabriek. De
heeren, bij wier naam geen woonplaats is
genoemd, wonen te Sas van Gent. Dit
oomité heeft den heer C. van Waes tot
voorzitter en den heerH. W. Vollenhoven
van Daalen tot secretaris gekozen. {M. C.)
Ileelitsaieii.
Dinsdag is voor het gerechtshof te Am
sterdam de behandeling der zaakinhooger
beroep aangevangen tegen Le Fèvre de
Montigny en jhr. De Geer, de bekende
ontrouwe bankdirecteuren. Alleen de bekl.
De Geer had appèl aangeteekend, waarop i
het O. M. beide beklaagden in hooger j
beroep was gekomen.
De advocaat-generaal bij het gerechtshof
eisohte tegen beiden 4l/2 jaar met aftrek
van 10 maanden voor De Montigny en 8
maanden voor Da Geer,
Omtrent den elders in ons blad ver
melden te Amsterdam gepleegden moord
en zelfmoord verneemt men o.m.'t volgende:
Geertje Dronkers, een meisje van 18
a 19 jaar, wa3 verloofd met Ameshoff, een
portretschilder van beroep. Die Ameshoff
was echter niet de geschikte partij voor
het oppassende meisje, want volgens de
loopende geruchten hield hij er intiemere
relaties op na met zijne kostjufi'rouw.
Daarom had reeds eenige weken geleden
Geertje Dronkers de verloving uitgemaakt.
Toen op 1 Mei tijdens den 1-Mei-optocht,
die de Sfalpertstraat passeerde, Ameshoff
naar boven wilde, werd hem de toegang
geweigerd, wat tot gevolg had, dat hij
een heel opstootje voor de deur verwekte.
Sinds dien tijd liep hij eohter met wraak
plannen om. En heden heeft hij ze ten
uitvoer gebracht.
Heel den morgen had bij in de Stalpert-
straat op zijn rijwiel rondgedwaald, om te
trachten zijn vroeger meisje te spreken te
krijgen. Doch de deur bleef gesloten. Tot
te kwartier over 12 een jongetje, dat de
bovenverdieping bewoont, van zijn kantoor
thuis kwam. Van deze gelegenheid maakte
hij gebruik om mee naar boven te wippen.
De moeder, die hem ontving, gaf h(j te
kennen, dat hij nog even Geertje wenschte
te spreken, en h\j 't haar daarna niet meer
lastig zou maken. Daar kon de moeder
natuurlyk niets tegen hebben En heel ge
woon, uiterlijk zelfs opvallend kalm, volgde
h(j 't meisje door de alcoof naar de achter
kamer. In de keuken aangekomen greep
hij haar plotseling van achteren aan, nam
een geladen revolver uit den zak en loste
een viertal schoten door den hals van het
arme weerlooze slachtoffer.
De ontslag-kwestie te Bergentheim,
In Onze Courant schrijft de werkman Klaas
Mennink, die bij de firma Van Royen
aldaar ontslagen is wegens het bekende
adres aan H. M. de Koningin een inge
zonden stuk waarin hij de beschuldiging
van Jong Holland dat hij zou betrokken
zijn in een moordaanslag op den heer Van
der Sanden, ontzenuwt.
Hij schrijft o.m. volgens De Rott. het
volgende
»Een avond bij v. d. Sanden zittende in huis
werd aireede gezegd, dat allen verwijderd zouden
worden, die hunne kinderen naar de school
zouden zenden. Het »de heeren (n.l. v. Royen)
hebben het besloten" werd toen toegevoegd.
Persoonlijk heb ik den heer v. d. Sanden he-
zegdMijnheer ge brengt mij en anderen in
groote ellende, maar reken er opu hangt
ook wat boven het hoold, waarop geantwoord
werdGe bedoelt zeker dat ze mij uit den
gemeenteraad en de Prov. Stateniullenwippen
waarop ik antwoordde ja, en de zaak komt
in de courant. Met een knippen van duim en
vinger, werd toen gezegd: -«daar geef ik niks om".
Diezelfde gedachte heb ik meermalen uitge
sproken, en werd door ieder uitgesproken.
Doch die uitspraak was eene hoogt welkome
uitkomst, om mijn persoon te betrekken in
een daad door een jongeling bedreven, die
lichtvaardig met een vuurwapen omging. En
die gedachte door mij uitgesproken, heb ik
onder eede verklaard waar te zijn, zoodat een
moordaanslag met die betuiging niets heeft
te maken. De jongeling is niet veroordeeld,
maar na ernstig onderzoek door de rechters
vrijgesproken van moordaanslag".
Reddingsinrichting aan den Hoek.
De stranding van het stoomschip Berlin
heeft den heer J. M. Senf, bouw- en werk
tuigkundige bij de H.IJ.S.M., op het denk
beeld gebracht een reddingbrug te ontwer
pen voor den Hoek van Holland, waarmede
naar hij meent, de woeste elementen ge
trotseerd kunnen worden en het wrak, tot
vernietiging veroordeeld, kan worden be
reikt. Aan de beschrijving ontleend het
Hdbl. het volgendeHet geheel bestaat uit
een jour geconstrueerden toren met
machineruim tot plaatsing van 'n verticaal
werkenden benzinemotor, dynamo, zoek
lichtlantaarn en transmissie voor vóór- en
achterwaartsche en ronddraaiende bewe
ging van den toren, welk ruim tevens kan
dienen tot berging van reddinga-ger eed-»
