NIEUWSBLAD VOOB ZEELAND No. 182. 1907 Zaterdag 4 Mei 21e Jaargang CHRISTELIJK- HISTORISCH VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes F. P. D'HUU, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN UIT DE PROVINCIE. Bij kon. besluit is benoemd tot aide- essaieur van den waarborg en de belasting der gouden en zilveren werken te Amster- i dam A.Kwint, wonende te St. Maartensdijk. Gemengde Berichten. IEDEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p. p. 1,2§. Enkele nummers 0,026. UITGAVE DER FIRMA EN VAM van 1 regels 40 c*nt, iedere regel meer 8 cent. Familieberichten van 1-^5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. IJK. Krabbendijke, ook voor "Waarde, 6 en 7 Mei. Rilland-Bath 8 MeL Voor Klaas Mennink, den willekeurig op atraat gezetten broeder te Bergentheim zond de heer C. S. Schout te Middelburg ons f 8.40, opgebracht in een vergadering van Patrimonium aldaar j.l. Woensdag. Wie volgt? 3 Mei 1907. Ondertcijs-novelle. Be Standaard schrijft Plotseling is als een blijde verrassing een wetsvoorstel uit de luoht komen vallen, om een en een kwart millioen meer uit 's Rijks kas voor de onderwijzers onzer lagere [scholen beschikbaar te stellen, en ook onze vrije scholen zullen hier voor een klein derde, van tussohen de drie en vier tonnen gouds, in deelen. We verheugen ons hier van harte in. Hoe meer men het lot van ODze onderwij zers verbeteren kan, hoe liever het ons is. In hun vijf eerste jaren zullen ze in deze bevoorrechting wel niet deelen, en in hun tien eerste jaren zullen ze het wel niet verder dan tot f0,90 per dag en meer brengen. Maar hooger klimt het accres en wordt de latere jaren zelfs zeer bedui dend. Dat kan de neiging om zieh aan het onderwijs te wijden, ten goede komen, en veler zorgen verlichten. We hopen daarom van harte, dat dit ontwerp spoedig wet worde. Maar er is meer waarom dit ontwerp ons een verrassing was. De nood scheen een tijdlang zoo hoog geklommen, dat men ons verweet, dat de 2'/j millioen voor het lager onderwijs nieuwe drukkende belastingen noodzake lijk maakte. Nu daarentegen blijkt opeens, dat de schatkist zoo kostelijk voorzien is, dat de helft van dit bedrag, 1'/, miljoen, eigener beweging door den minister van financiën voor een extra-nitdeeling beschik baar kon worden gesteld. Van den nood die neep, een zioh baden in verkwikkende weelde. Tevens ziet men nu, hoe heilzaam het werkt, dat de wijzigiDg van de Onderwijs wet, die onder het vorig kabinet tot stand kwam, openbare en bijzondere onderwij zers over één kam schoor. Ware dat niet aldus geregeld, dan is het nog zeer de vraag, of de extra-gift niet alleen aan de opeabare onderwijzers zou zijn ten goede gekomen. Nu deelen ook de vrije scholen er in. En ook blijkt nu, hoe de regeling in 1905 getroffen, ook onze gemeente-finan- eiën ten goede kwam. Van deze verzor ging komt nu geen cent uit de gemeentekas; het wordt al betaald uit de kas vanhetRijk. En wat nog hêt scherpst in het oog valt is wel dit In 1904 riep de oppositie, dat het top punt van ongerechtigheid was, dat het be drag aan verhooging der salarissen van de uitkeenng door het Rijk aan de gemeenten was afgetrokken. Voor zulk een ongerechtigheid was geen naam. Ieder had dan ook verwacht, dat een Optredend liberaal kabinet onverwijld aan deze gruwelijke wilkeur een eind zou ge maakt hebben. De vroegere oppositie had er immers de maohl toe. Toch liet men de zaak -tusten. Het kon nu nog beduiden, dat men dit kwaad met tak en wortel uit zou snijden, zoodra we aan de herziening van de lager onderwijswet toekwamen. Welnu, thans ligt een ontwerp tot wijzi ging voor ons, en nog wel een louter fipan- tieel ontwerp. Een ontwerp om meer geld door het Rijk te laten betalen. En toch geen poging zelfs om wat een gruwel van ongerechtigheid genoemd was, uit de wet te liohten. Ligt hierin dan niet het bewijs, dat men zelf nu tot het inzicht is gekomen, dat het geen een gruwel heette toen men oppositie was, al het ongereehtige verloren heeft, nu men zelf de maoht bezitten zou om het te stuiten Toch vreeselijk. „Het Roomsohe weekblad Zelandia ver haalt een schandelijk feit, dat dezer dagen op een van de openbare scholen in Frank rijk moet zijn afgespeeld. Het heeft zioh aldus toegedragen. Een zevenjarig knaapje was op Zondag naar de Roomsobe kerk geweest. Dat was in de oogen van den openbaren onderwijzer een vergrijp, waarvoor het kind moest worden gestraft. Het kind moest ten aansohouwe van alle leerlingen op een tafel gaan staan en het „Onze Vader" bidden. Het knaapje: „Onze Vader, die in de hemelen zijt De onderwijzer „Zoo, is je vader in den hemel Ik zie hem daar zoo juist langs komen.'' Het knaapje„Geef ons heden ons dagelijksoh brood Be onderwijzer„Zoo krijg je geen brood van je vader en die is nog wel bakker Onder het gesehater der andere kinderen moest de arme jongen vol schaamte en schrik op die manier het „Onze Vader" voltooien. En toen het venlje den volgenden Zondag toch weer naar de kerk was geweest, moest hij het nog erger ontgelden. Dat is de „verdraagzaamheid" de eer biediging van andere overtuiging", de „handhaving der zedelijke vrijheid van een ieder mensoh", ten top gevoerd O, die ondraaglijke lyrannie der zieh noemende vrijzinnigheid 1" „De toestanden in ons land zijn nog wel zoo erg niet, maar, wanneer de mannen van het ongeloof de overhand kregen en zieh niet meer behoefden te storen aan een sterke tegenpartij, zou langzamerhand zulk een ondraaglijke schending van anderer overtuiging ook bij ons gezien worden. En daarom zij ieder gewaarschuwd. Met het ongeloof is nu eenmael geen ver bond te sluiten. Geloof en ongeloof staan lijnrecht tegenover elkander." C. S. In België gaat de oplossing der crisis vlugger dan bij ons. Ziehier het lijstje dal door den kabinets formateur (De Trooz) den Koning is aan geboden. Binnenlandsehe Zaken, De Trooz, mi nister-president Financiën, Liebaert; Jus titie, RenkinLandbouw, Handel en Arbeid, Hubert; Wetenschap en Kunst, Deseamps David Buit. Zaken, Davignon Openbare Werken, Delbeke; Spoorwegen, HeileputteOoriog, Hellebaut. Christelijk Historische Partij. Deze partij hield Woensdag een druk bezoohte vergadering onder voorzitterschap van jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman, die, nadat dr. J. Th. de Visser de ver gadering met gebed geopend had, een woord van warme waardeering wijdde aan wijlen jhr. C. Roëllen daarna twee voor stellen inleidde. Spr. zeiin de eerste plaats betreft het hier een bespreking over de a.s. Provinciale Statenverkiezingen ten tweede zullen aan de orde komen de voorstellen tot samensmelting met den Friesehen Bond. Nadat er vroeger reeds pogingen waren aangewend om te komen tot meer toenadering tussohen de Chris tel ijk-Historische en de Friesoh Christelijk- Historisohe partij, is men langzamerhand tot de overtuiging gekomen, dat, waar betrekkelijk slechts kleine verschilpunten beide groepen van elkaar verwijderd houden men hier niet moest streven naar samenwerkingmaar cam fusie. Ten einde de mogelijkheid hiervan te kunnen onderzoeken is er aan beide kanten eene commissie van onderhandeling gekozen, die met haar werkzaamheden succes heeft ge had. Veel van wat bij de Friesch Chr.- Historischen als bezwaren heeft gegolden is opgehelderd. Wat het eerste punt betrefi: de Statenverkiezingen, de oommissie van ad vies had 't niet noodig gevonden, daar over advies uit te brengen, omdat er hier veel aan de plaatselijke kiesverenigingen moest worden overgelaten. Op voorstel van den voorzitter werd de volgende motie, met algemeene stemmen, aangenomen „De algemeene vergadering; overtuigd van de wensohelijkheid van een krachtige samenwerking van de geheele rechterzijde spreekt de wensohelijkheid uit, dat overal in Jen lande, met terzijde stelling van persoonlijke geschillen, op zulk een samenwerking worde aangestuurd". Vervolgens heeft de vergadering zieh geruimen tijd bezig gehouden met behan deling van de grondslagen van een Program, waarover gedelegeerden van de Chr.-Hist. Partij en de Friesoh Chr.-Historischen, na onderlinge samensprekiDg, tot overeen stemming waren gekomen. Nadat over enkele punten van gedachten was gewis seld, werd ten slotte in beginsel tot fusie besloten, met het voorbehoud van goed keuring van dit besluit door de kiesver- eenigingen. Vervolgens werd een commissie benoemd om met de gedelegeerden van de Frieseh Chr.-Hist. Partij een program te ontwerpen op den grondslag van het ge sloten compromis. Tot leden van deze commissie werden aangewezen de heeren Jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman, dr. J. Th. de Visser, mr. Verkouteren, Van Idsinga, Snoeok Henkemans,Swellengrebel en Van Koetsveld. De periodiek aftrèdende leden van de Commissie van Advies, de heeren D. Nijhoff, J. Piazier, F. D. Graaf Schimmelpenninek en P. W. Bliek, werden als zoodanig herkozen. In de plaats van Jhr. C. Röell en mr. P. J. Hooft Graafland (overleden) werden gekozen de heeren mr. B. I. D. Zubli (Bennebroek) en mr. M. Baron Mackay ('s Gravenhage). Mr. Zubli werd door ae commissie van advies tot lid van het Hoofdbestuur gekozen. Ds. v. Hoogenhuijze uit Doorn giDg voor in dankgebed, waarna de vergadering door dr. De Visser op de gebruikelijke wijze gesloten werd. Goes. Wegens zijne vele verdiensten als vroegere voorzitter van „Euphonia" werd de heer I. G. J. Kakebeeke Donder dagavond in eene algemeene vergadering het eerelidmaatschap aangeboden. Ook had de heer Kakebeeke zijne medewerking verleend aan de aanbieding van het nieuwe vaandel door de burgerij, zoodat het be stuur nu ter gelegenheid Van het 20-jarig bestaan der harmonie de verdienste van den heer Kakebeeke meer in 't licht wilde stellen. „Euphonia" zal ook nog deelnemen aan het festival op den 2 den Pinksterdag te Middelburg te houden. Des avonds loopt een extra-trein tot Bergen op Zoom. Goes. Woensdagavond werd door de politie alhier gearresteerd en naar de straf gevangenis alhier overgebracht, L. Rom- mers, kermisreiziger. Hij moet nog een maand gevangenisstraf ondergaan. Goes. Tegen den borstelfabrikant K. alhier, is proces-verbaal opgemaakt, we gens het na den vastgestelden tijd arbeid doen verrichten door twee jeugdige per» son en. Middelburg. De staat van schade aan polders en watersohappeu door den storm vloed van 12 Maart 1906, en van tenge volge daarna uitgevoerde werken, bedraagt in het geel f2,244,657,23. Vllsaingen. De centrale vrijzinnige kiesvereemging in het district Vlisssingen heeft definitief candidaat voor de Prov. Staten gesteld de heeren Jos. van Raalte, 0. A. Kalbfleisch en T. H. de Meester. Heinkenszand. Gisterenmiddag reed een zoon van den landbouwer De K. met een lading graan door het Clara's pad. Door het losschieten van het ls moen schrok het paard en ging op hol, doch werd een eind verder gegrepen door den arbeider C. L. De kar met den inhoud kwam in de sloot terecht en werd gedeeltelijk verbrijzeld. Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor. 's Gravenpolder- In de Donderdag gehouden vergadering van den polder „'s-Gravenpolder" was aan de orde hel doen van rekening over het afgeloopen dienstjaar. Deze rekening bedroeg in ont vang f 3040,935 en in uitgaaf f2647 075 en sloot alzoo met een goed slot van f393,86. Vervolgens kwam het opmaken der be grooting over 1907/8. Deze werd vast gesteld in ontvang en uitgaaf op f2388,01 met een post voor onvoorzien van f 188,41. Hierbij werd op een dijkgeschot gere kend van f 5,50 per H A. tegen f 4 het vorige jaar. Na afloop van deze vergadering had eene gecombineerde vergadering plaats van de polders 's-Gravenpolder, Ooster Zwake en het haventje te Bieze- linge tot het benoemen van een lid in den Dijkraad [van Willem Annapolder. Na 3 stemmingen werd bjj loting daartoe be noemd S. Paul. Neuzen. Schipper J. de Keflzer, die met z'n ijzeren aakschip wegens stormweer Woensdag hier was binnen geloopen, ver volgde met een lading grind hedenmorgen zijn reis naar Breskens. Ter hoogte van den Neuzenpolder brak de mast, waardoor het tuig overboord viel. De in de haven liggende sleepboot Johannes voer uit, tot het verleenen van assistentie en sleepte het schip naar Breskens. Te Bergen-op-Zoom is een uur werk in de kazernes ingevoerd teneinde controle te kunnen houden over het aantal schoten dat een schutter zou kunnen lossen in seconden en onderdeelen daarvan. Het heeft vrijwel den vorm van een gewoon remontoir-horloge, wordt op dezelfde wijze opgewonden, en geeft den tijd, tot in vijfde deelen van seconden, aan. Het heeft twee wijzerseen kleine, voor aanwijzing der minuten, en een groote voor aanwijzing van seconden en onderdeelen daarvan. Om het horloge in gang te stellen, wordt op een stift gedrukt, terwijl het door een druk op denzelfden stift ook weder tot stilstand wordt gebracht om den tijd te kunnen af lezen. Door weder andermaal op denzelf den stift te drukken springen de wijzers terug op het 0-punt en is het uurwerk ge schikt voor een volgende tijdopname. Benzine onbluschbaar. Bij de te Rotterdam genomen proeven met onderscheidene brandbluschmiddelen is aangetoond, dat beDzine als onblusch baar kan worden beschouwd. In 'n ijzeren bak werden 3 4 liter benzine in brand ge stoken. Zelfs de krachtigste chemische middelen waren niet in staat tot blusschen. De brandende benzine spatte bij het inwer pen links en rechts de lucht in alsof het vuurwerk was. Ten slotte slaagde men er in ze te dooven door ze vol te werpen met zand. Daardoor werden de vlammen ge doofd, doch toen met den schop er even in stak, vlamde ze opnieuw weder even krach tig op. Toen een goud- en zilverkashouder te Amersfoort, Maandagavond elf uur van het station terugkeerde, zag hij voor zijn huis eenige huzaren, die op zijn nade ring de vlucht namen. Naderbij gekomen, kwam hij tot de ontdekking, dat twee ruiten waren ingedrukt en eenige horloges, kettingen, ringen, enz. waren gestolen. Andere lagen op de stoep. De recherche, onmiddellijk gewaarschuwd, vond reeds een der horloges terug, in de kazerne in een stroozak verstopt. Het onderzoek, dat nogal wordt bemoeilijkt door het vertrek van M escadron naar Amsterdam, wordt voortgezet, Een lastig geval. Een paar maauden geleden werd te Nieuwoida verkocht een huis, waarin 4 woningen, te aanvaarden 1 Mei a.s.. Voor eenige dagen nu toonde een der bewoners aan den kooper een notarieele akte, waar bij haar door den vroegeren eigenaar is toegestaan levenslang in de bij haar in ge bruik zijnde woning zonder huurbetaling te mogen blijven woDen. Van het bestaan dezer akte werd bij den verkoop geene melding gemaakt. Hoe dit zaakje geschikt zal worden Knechtjesmarkt. Uit Nieuwenhoorn meldt men Heden is alhier de jaarlijk- sohe „knechtjesmarkt" gehouden. Hoewel deze niet meer zoo druk bezocht wordt als vroeger, daar de meeste boeren zioh vóór 1 Mei van de noodige knechts hebben voorzien, waren er heden nog al wat boeren en kneohtB aanwezig. Daar de vraag het aanbod overtrof, werden er door de knechts hooge huren bedongen. Zoo werden er bouwknechts verhuurd voor f 140 en meer tweede knechts voor 1110 tot f125, en melkjongens voor f 90 a f 100. (N. R. Ci.) Een niet alledaagsohe gebeurtenis doet zieh te Eindhoven voor. De heer Goossens, hotelhouder aldaar, laat een nieuw hotel bouwen, doch dit is nog niet gereed. Met 1 Mei echter eindigde het Huurcontract van het thans nog door dezen heer gedreven wordende hotel „Noord- Brabant" tegenover het station. Teneinde, nu den heer Goossens te dwingen het hotel te verlaten, zjjn namens eigenaren de deuren en vensters uitgebroken, hopende dat de Novemberachtige Meidagen het den huurder nu wel zoo zullen maken dat hij het peroeel den rug toekeert. De gevaarlijke bocht. De tuf tuf hau heel wat kilometers ver slonden, totdat aan zijn snellen gang een eind werd gemaakt. Het einde van al deze gulzigaards. Hij was zoozeer invalide, dat Hij met een „havermotor" zelfs zijn weg niet kon vervolgen. Een sleeperswagen wordt gehaald de bliksemwagen er op geladeD en voort ging 't op een begrafenis gangetje. Eruin zelfbewust stappend, de koetsier met den zweep over den schouder er naast, terwijl diens helper het harde hout van den sleeperswagen verachtend, zieh behaaglijk op een der gemakkelijke zit plaatsen in de auto heeft neergevlijd. Zoo sukkelt voort tot aan den draai, waar Turf- straat in Korte Hofstraat uitmondt. Daar klinkt eensklaps het waarschuwend geluid van een auto oe oe oe. Door den draai kunnen de mensohen in de Hofstraat niets zien, maar wel hooren zij het getoeter al nader komen. Moeders trekken angstig haar kinderen naar zich toe, dienstmeisjes verzamelen de aan haar goede vertrouwde kleinen om zioh heen op de stoepen, alles saat uit den weg voor hel naderend gevaar. Eensklaps is de angst voorbij. Eerst komen bruin en de koetsier, dan de wagen met de raderlamme auto om den hoek. Ieder laoht, vreest niet meer. En de man in de auto, die als een goed chauffeur voor den draai den hooren deed klinken, draait nu vol aan dacht aan het stuurwiel om den gevaar lijken bocht te maken. Maar ook hij kan er niet ernstig bij blijven. (Zutf. Ct.) Naar het N.. v. d. D. verneemt, zal de koning van SpaDje vermoedelijk dezen zomer een bezoek aan onze Koningin brengen. De Koning, al of niet vergezeld van zijn Gemalin, zal dan op het Ko ninklijk paleis op den Dam te Amsterdam door H. M. ontvangen worden. Het bezoek kan, als het doorgaat, omstreekt Juli ver wacht worden. Hedenavond is aan het Noorderhoofd te Hoek van Holland aangespoeld het lijk van een man in verregaanden staat van ontbinding, waaraan het hoofd en een arm ontbraken. Het lijk had een breuk» band aan. Het werd gekist en naar 's-Gra» venzande overgebracht. Uit goede bron wordt aan De Tijd medegedeeld, dat in de Tweede Kamer

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1907 | | pagina 1