NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No. 176. 1907.
Zaterdag 27 April.
21e Jaargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed; S„ J. DE JONGE-VERWEST te Goes
F. P. D'HUSJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Men herinnert zich de bittere klacht door
#99 wti-rev. bUd geuit over bet paeeeeren
By hét reglement zal een strook papier
m
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummersQfi2K
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
1
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
ijric.
Hansweert 27 April.
26 April 1907.
Van den heer A. S. J. Dekker, candidaat
voor de provinciale staten, ontvingen wij
onderstaand schrijven
Mijnheer de Redacteur!
Kaar aanleiding van het jongste onjuiste
bericht in de Goesche Crtwaarvan door U
in uw vorig no. wordt gewaagd, zond ik
•en ingezonden stuk aan den hoofdredac
teur van dat blad ter plaatsing ih zijn blad
op heden. Gaarne zag ik 't ook in De Zeeuw
opgenomen.
WelEdele Heer R. G. Rijkens,
Uoofd-Redacteur van de Goesche Courant,
Goes.
Mijnheer,
In uw nummer van 25 April j.L schrijft U
„de heeren Bujjse en Dekker zijn het die de can-
didatuur-Dekker provoceerden". Het doet mij
genoegen dat na alle bedekte beschuldigingen
aan mijn adres, U eindelijk mijn naam noemt.
Want nu pas krijg ik vat aan U.
Ik noodig U uit, het hierboven uit uw blad aan
gehaalde, te bewijzen. Op den voorgrond zeg ik
reeds, dat U zulks niet kunt, want wat U schreef
is ten eenenmale onwaar.
En opdat nu ieder juist zoude kunnen oor-
deelen, noodig ik U uit met mij in een openbaar
debat te treden. Plaats en tijd door U vast te
stellen de vergadering zij vrijelijk toegankelijk
voor kiezers van elke richting.
Ik vertrouw dat U niet zult trachten hieraan te
ontkomen. Nu kan nog gedacht worden aan een
onopzettelijke fout uwerzijdshet zou mij spijten
als om een of ander zoekmaartje U dezen voor
slag niet aanvaarddet, en ik U moest verdenken
opzettelijk te hebben gelasterd en daarom geen
d jbat aan te durven.
Met verschuldigde hoogachting,
Uw dienaar,
A. S. J. DEKKER.
Goes, 25 April 1907.
Bier mag 't rympje gelden
Al is de leugen nog zoo snel,
De waarheid achterhaalt haar wel.
Wü hopen dat langs dezen weg eens een
eind kome aan alle verdachtmaking, waar
mee men van vrijzinnige zijde in Goes den
tegenstander vervolgt.
Met belangstelling zien wij den afloop
tegemoet.
Ons dunkt, 't aanbod van den heer Dekker
is te loyaal om 't af te wijzen en de vrij
zinnige beschuldiger uit de Goesche zal
'tmet beide handen aangrijpen,
Wij ontvingen van dhr. Claessen 't vol
gende
Geachte Redactie!
Bijgaand ingezonden stuk is door mij
verzonden aan de redactie der Goesche
Courant.
Ook aan u verzoek ik beleefdelijk op-s
name van dat schrijven.
Hoogachtend,
CH. CLAESSEN.
A»n de redactie van de Goesche Courant.
Mijnheer de Redacteur!
In het laatste no. van uw blad meent u de aan
dacht der kiezers te moeten vestigen op de om
standigheid, dat De Zeeuw dezelde hoofd
artikels zou plaatsen als de Roomsche Crt.,
wat o. a. naar uw meening „de Protestanten
begint te vervelen, en waarvan de Roomschen
wel onpasselijk moeten worden".
Nu zou u mij verplichten in uw blad het
bewijs te leveren van de juistheid uwer be
wering door wel te willen mededeelen, w a n-
n e e r «D e Zeeuw" hetzelfde hoofdartikel
plaatste als de «Roomschecourant" (N. Z. Crt.)
of omgekeerd.
Ik kan mij niet herinneren, dat ooit e en
telfde hoofdartikel in beide bladen
is voorgekomen.
CH. CLAESSEN.
Hiermede is nog een van de lengens
uit het jongste Goesche Courant-^bericht"
ureersproken.
e
Een legende.
van dr. Kuyper door de zes Rechtsche
heeren tijdens de crisis,en hoe de vrijzinnig
democratische Goesche Courant spottend
er van schreef:
„Een steen dus,wien in 't politiek gebouw
verachtelijk is een plaats ontzegd. Zoo
maar, zonder meer, uitgeschakeld uit het
politiek verband. Welk een gewaarwording
voor dezen ijdelen man
Deze gevolgtrekking zal nu wel moeten
herzien worden, nu toch De Standaard het
volgende publiek maakt:
„Er begint weer een legende te loopen
namelijk alsof geen der vijf heeren die van
Rechts door den heer Schimmelpenninck in
consult waren gereepen, in de weken der
crisis met dr. Kuyper over de crisis ge
sproken had.
Onze mededeeling gaf tot het vormen van
dit vermoeden geen het minste recht.
Door ons is alleen verklaard dat de heer
Schimmelpenninck gedurende de crisis
geen woord met dr. K. over de crisis had
gewisseld. Dit werd opgemerkt omdat de
correspondent der Zeeuwsche Courant(2)den
heer Schimmelpenninck genoemd had als
den aangewezen minister van oorlog, en het
later bekend worden van de rol, door den
heer Schimmelpenninck in de crisis ge
speeld het vermoeden scheen te wettigen
alsof er in het onjuiste bericht van dezen
correspondent toch een deel waarheid
school. (3)
Het is dus juist, dat dr. K. niet mee in
het consult is geroependat hem geen
inzage van stukken is verleenden dat hij
geen deel had in de gevallen besÜBBingen.
Maar dit neemt volstrekt niet weg, dat
de heeren Heemskerk, Loeff en Talma
herhaaldelijk, en ook de heer De Savornin
Lohman eenmaal, zich met dr. K. in verbin
ding hebben gesteld, hem van den gang van
zaken op de hoogte hielden, en hem raad
pleegden.
Onder het aldus te zijner kennisse ge-
komene nu, was wel, dat aau de Rechter
zijde gevraagd was advies, of men achtte,
dat de Rechterzijde de Kabinetsformatie
zou hebben te aanvaarden, en wie c q. daar
voor de aangewezen man zou zijn, maar
niet, dat, aanwienook, 'persoonlijke opdracht
tot Kabinetsformatie verleend teas. Een
ondersteld feit, waarvoor het bewijs nog
steeds uitblijft.
Blijkbaar heeft de heer Schimmelpen
ninck zich bepaald tot de leiders der Rech
terzijde die in het Parlement zaten, maar
althans vier van de vijf geconsulteerden
hebben wel degelijk dr. K. in de crisis
gekend.
Zoo verliest de legende veel van haar
aantrekkelijkheid voor de oppositie. Zoo
toch klopt zij niet meer met de theorie.
Die theorie brengt mee dat onze partij een
groep marionetten is met een paus aan het
hoofd, en waarin aizoo geen verschil van
inzioht kan voorkomen of is toegelaten.
Maroheeren we nu eendrachtig, dan heet
hetDat doet de Pausen gaan we langs
verschillende wegen op één doei af, dan
heet 'tArme paus, gij zijt afgezet
Intussohen zullen we aeze theorie ten
spijt, rustig ais anti-revolutionaire partij
voortgaan, ons onbelemmerd, als een partij
van vrye mannen, te bewegen.
Dan zijn wij hieraan ook schuldig ge
weest. Wat echter niet wegneemt, dat niet-
raadpleging met dr. K. onzes inziens een fout
zou geweest zijn. Red. Zeeuw.
I2) Dit was geen correspondent; maar een
zegs»man", die door andere vrijzinnige bladen
niet au serieux zou genomen zijn*
Red. Zeeuw*
(3) Dit gedeelte wordt in het Persoverzicht
van de Nieuwe R o 11 e r d a m s che Cou
rant weggelaten. Red. Zeeuw.
JLAI^UBOIJW.
Vereeniging „Walcheren", (V. P. N.)
Donderdagavond vergadeide bovenge
noemde vereeniging in het Schuttershof,
ter bespreking der op te richten Eiermijn,
De opkomst was niet bijster groot.
De voorzitter der commissie de heer H.
Worst Jz., zijn spijt uitdrukkende over de
geringe opkomst, niet evenredig aan dit
groote belaDg, deelde mede, dat de oom-
missie er in geslaagd is een lokaal te krij
gen in het gymnastieklokaal aan de Groen
markt, in de onmiddellijke nabijheid der
botermarkt, waar dan des Donderdags de
eieren kunnen gebracht en geschouwd
worden.
Algemeen acht men gewenscht dat eene
mijn tot stand komt, in het belang der
pluimveehouderij.
Op eene vraag van den voorzitter of
men zioh zou willen verbinden tot leveren
der eieren aan de mijn, vroeg een der
aanwezigen of er dan meer geld van de
eieren zal komen wat de voorzitter be
vestigend beantwoordt, verwijzende naar
Rotterdam waar men plusminus f 0,75 meer
per 100 eieren maaktechter is het de
vraag of men zich wil verbinden tot leve
ring der eieren aan de mijn. De winsten
worden pondspondsgewijze verdeeld aan
de leden, wat natuurlijk in het voordeel
is der ledeD.
De secretaris leest voor het concept
reglement. Bij artikel 2 waar in staat dat
eieren niet ouder mogen zijn dan 7 dagen,
merkt een der aanwezigen op dat dit wat
kort is, hij zag dit liever bepaalt op 10
dagen. Dit wordt aaDgeDomen.
Artikel 4 waarin sprake is dat verlorene
niet mogen worden gebracht, wordt op
voorstel van een der aanwezigen geschrapt.
Artikel 5, dat zegt dat de eieren moeten
per wicht verkocht worden van 50 tot 55
gram, blijkt echter dat dit niet gewenscht
is waar eenmaal de gewoonte is per tel
te leveren zou men dit zoo moeten houden.
Dit wordt aangenomen.
Artikel 6, dat zegt, dat de eieren moeten
zijn verpakt in de bekende vakdoozen,
wordt erg bestredenbeter ware het dat
ze verpakt mochten zijn in hooi, stroo of
iets anders. Dit blijkt echter niet wensohe-
lijk, zoodat art. 6 blijft behouden.
Art. 9 regelt het boeten-stelsel. Den len
keer dat men bedorven eieren levert wordt
deze bepaald op 10 cent per ei, bij den
2en keer op 25 oent per ei, bij den Sen keer
mag men geene eieren meer leveren aan
den mijn. Enkele personen zijn hier tegen,
doch de voorzitter vindt het wel goeder
moet eenige waarborg zijn, dat er goede
eieren komen. Een der aanwezigen zou
willen dat de afgekeurde eieren werden
verbeurd verklaard.
De heer Meeuwse wil voorstellen om
de boeten te doen vervallen. Dit wordt
bestreden.
De voorzitter stelt thans voor, om de 2
eerste keeren geen boeten te stellen, doeh
de Be keer wordt men beboet met 10 ot.
per ei, de bedorven eieren worden ver
nietigd. Dit wordt aangenomen.
Art. 12 waarin sprake is dat men 95
krijgt van de bruto opbreDgst winst, wat
om de 8 dagen wordt afgerekend.
Art. 13 wordt gelezeD, dat de verkoop
geschieden zal a contant, zonder waar
borgsom en dat men zioh moet verbinden
tot leveren van minstens een jaar. Dit
laatste wordt bestreden, men zal beter
kunnen bepalen het aantal eieren die
men levert.
De voorzitter vindt dit een groot be
zwaar. Men moet alle eieren brengen om
de zaak te steuneD, dan maakt men op slot
van rekening eene goede markt. Wanneer
men gaat schilten dan zal van de mijn
niets terecht komen. Alle eieren moéten
worden gezonden door de leden. Dit art.
woiot echter behouden. Hierna wordt het
ooneept-reglement goedgekeurd. Wordt
thans besloten dat dit reglement 14 dagen
na heden aan alle leden wordt toegezonden.
Thans vraagt de voorzitter of er nog
leden zijn die een aandeel wensehen te
nemen voor de machine vnn f5, meteen
rente van 5 en ieder jaar worden er
bepaald 5 aandeelen uitgeloot. De geheele
kosten worden geraamd op f 300.
gevoegd worden, waarop men kan inschrij
ven voor een aandeel. Mochten er tusschen
de 14 dagen niet genoeg aandeelen zijn ge
plaatst, dan vervalt de eierenmjjn tot spijt
van de commissie.
De heer Jongepier vraagt of het niet
mogelijk is om saam te werken met de V. V.
W., die reeds een schouwmachine heeft.
De voorzitter zegt dat dit tot zijne groote
verwondering thans hier wordt voorgesteld.
Hij wil dit echter wel eens bespreken. Hij
is er op het oogenbiik tegen. De winsten
worden thans verdeeld onder de leden en
dit geschiedt niet by de V. Y. W. Spr.
zegt dat het thans niet doenlijk is om op dit
voorstel in te gaan. Men moet eerst af
wachten hoe het loopen zal. Daar niemand
meer het woord verlangt sluit de voorzitter
deze vergadering.
UIT DE PROVINCIE.
Goes. //Hosanna" bracht Donderdag
avond aan zijn algemeen hooggeachten
afgetreden directeur den heer'L de Beste,
te'r gelegenheid van diens 50en geboortedag
een serenadena afloop werden de leden
van het muziekgezelschap binnen ge-
noodigd, waar hun een gezellig oogenbiik
gebracht werd, en bij moede van den heer
H. Janse nogmaals een woord van harte-
lijken gelukwensoh en dank aan den jubi
laris gebracht werd, aan wien «Hosanna"
zooveel te danken heeft. Juist was bericht
ingekomen van den nieuwbenoemden direc
teur den heer Anderson dat hij de benoe
ming aannam. Het gezelschap bracht hierop
den heer Anderson een ovatie.
Door dewerklieden vereeniging «Eigen
Hulp" werd Donderdagavond de drie-
maandelijksohe algemeene vergadering ge
houden. Uit het verslag bleek dat het
aantal leden op 31 Deo. 1906 bedroeg 327.
Uit de vereeniging traden 12 leden terwijl
er 18 nieuwe toetraden zoodat op 31 Maart
jl. de vereeniging 386 leden telde. De
ontvangsten bedroegen f589,26 en de uit
gaven f963.37. Onder den post uitgaven
werd f785.50 aan ziekengeld uitbetaald
over 38 personen en f 60 aan twee over
ledenen. Alzoo f 374.11 meer uitgaven dan
ontvangsten.
Het kassaldo op 31 Deo. 1906 bedroeg
f3763,39. Totaal in bezit 31 Maart 1907
f 3389,28. De reserve post bedraagt f 202,98.
De Minister van Waterstaat heeft
ingesteld een commissie van advies te be
noemen over spoorwegdienstregelingen voor
het tijdvak 1 Mei 1907 tot 30 April 1908.
Leden van die commissie zijn onder anderen
de heeren Jos. v. Raalte, directeur der
Koninklijke Maatschappij De Schelde te
Vlissingen en mr. Jan Smit Az, te Vlis-
singen, de laatste plaatsvervangend.
Vlake. Bij ministerieele beschikking is
met ingang van 1 Mei benoemd tot post
bode voor den dienst Walzoorden-Vlake,
dhr. P. J. Novo.
Rilland-Bath. Naar aanleiding van het
feit dat de Edelachtb heer J J. van Gorsel
in de maand Augustus a s. 25 jaar burge
meester in onze gemeente zal zyn, hebben
zich vyf der raadsleden benevens de ge
meente-secretaris en de gemeente-arts tot
een oommissie gevormd, teneinde te trach
ten dit feit niet onopgemerkt te laten voor
bijgaan. Tevens is medewerking gevraagd
van een 26-tal ingezetenen uit de verschil
lende deelen der gemeente We hopen eD
verwachten dat velen bunne medewerking
tot dit doel zullen verkenen, in de eerste
plaats omdat het hier iemand geldt die in
onze gemeente algemeen geacht en bemind
wordt en dit ook ten volle verdiént en in de
tweede plaats omdat het initiatief daartoe
uitgaat van een college en van personen die
het meest van alle ingezetenen met den
burgemeester als zoodanig in aanraking
komen.
Heinkenszand. Gisteren kwamen bij
den koopman A. V., alhier twee hem
onbekende personen binnenwelke voor»
gaven naar Middelburg te zijn geweest,
om Werk te zoeken. Daar ze vermoeid
waren van hun reis vroegen ze om een
glas bier, hetwelk hun niet werd gewei
gerd. Ze wilden ook nog wel een borrel
die echter door een der kinderen werd
toegediend. De werkzoekers wat uitgerust,
vertrokken naar het gemeentehuis en
deden aangifte bij den burgemeester van
hetgeen ze hadden ondervonden. Het
hoofd der politie met nog twee zijner
politiebeambten trokken naar V. en
maakten proces-verbaal op, wegens het
toedienen van sterken drank zonder ver
gunning. De onbekende personen, hetwelk
thans is gebleken, zijn onbezoldigde rijks
veldwachters. Later zal blijken of ze 't al
of niet gratis hebben ontvangen.
CoHjnspIaat- Donderdagmiddag kwam
alhier een schip aan, geladen met rys,
schipper Jan Visser, van Sliedrecht, en
bestemd voor het zinkwerk aan den Nieuw
Noord-Bevelandpolder. In de geul van de
zeesluis raakte het schip vast in de slikken,
zoodat het erg overhelt. Nu is er wel hoop
dat met het hoog water vannacht het schip
weer vlot zal raken, als het weder gunstig
blijft. De lading rijs moet gebruikt worden
aan de zinkstokken, die hier gemaakt
worden en waaraan reeds eenigen tijd
gewerkt wordt. By goede gelegenheid
hoopt men op Vrijdag 3 Mei het eerste en
op Maandag d.a.v. het tweede stuk te doen
zinken-
Stavenisse. Dank zy de loffelijke po
gingen van eenige Amsterdamscbe heeren,
die giften voor hemhsbbenbijeengezameld,
is schipper J. Dane van hier, wionsscheepje
eind Februari 1.1, door aanvaring op het IJ
zonk, thans afdoende geholpen. Deschipper
heeft thans een goed ijzeren schip het
vorige was een houten kunnen koopen
voor f 2650, waarop eene hypotheek bleef
staan van f 1850.
Was er vóór een paar weken van
Zeeuwsche aardappelen geen marktprijs
meer, thans gelden de blauwe f2,75 (per
70 K.G) De voorraad is echter gering;
toch is er deze week van hier nog eene
scheepslading naar Holland vertrokken.
Voor uien biedt men nu f 0,25 per baaltje
(50 K.G.)ze zyn echter kwaadkrijgs, daar
ze bijna allen in de rennen zyn verrot.
Duizenden baalt j es bleven onverkocht, door
dat men wachtte op stijging van den prys,
en zelfs voor f 1,50 k f 1,60 ze niet van
de hand wilde doen.
Zierikzee. Na den hoogen watervloed
van 12 Maart 1.1. besloot de gemeenteraad
op voorstel van B. en W. tot verhooging
der vloedplanken aan de straten, die aan
de havens gelegen zijn en waarvan de
kosten, volgens den voorzitter, f 1000
zouden bedragen, ingevolge advies van den
gemeente-bouwmeester. In de jongste
raadsvergadering bleek echter, dat de
kosten daarvan f3500 bedragen, welke som
door den Raad werd toegestaan, na veel dis
cussie. Door één der raadsleden mr. Fokker,
werd tegen dit raadsbesluit een protest inge
diend bij Gedeputeerde Staten van Zeeland.
Thans deelt de gemeente-bouwmeester
in een der plaatselijke bladen mede, dat
hij dat werk nooit op f 1000 heeft geraamd
dat hij dat niet kon doen, omdat het
werk niet voor raming en alzoo ook niet
voor aanbesteding vatbaar was, en dat hij
dit ook aan Burg. en Weth beeft mede
gedeeld. Mei belangstelling wordt door
velen de eerstvolgende openbare raads
zitting tegemoet gezien. (Tel.)
Middelburg. Wij waren heden in de
gelegenheid de teokeningcti te zien, welke
vervaardigd zyn door de leerlingen der
burgeravondschool, gedurende de cursus
1906/7, O ver hst algemeen zien alle teeke-
ningen er keurig uit,, zoowel op de le
als op de 4e klasse is met nauwgezetheid
gewerkt, het lijnt,eekenen en kleurentee-
kenen van de eerste klasse is hiervan reeds
het bewijB De meubelmakersteekeningen
zyn voor zoover wij deze mogen beoör-
deelen prachtig, vooral de ornamenten
der spiegel, evenalB de waschtafel zyü
keurig afgewerkt, ook de beeldhouwer- en
goudsmidsteekenipgen voldoen uitstekend.
In de afdeeling teeltenen \aar smeden ia