NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
No. 127. 1907. Donderdag 28 Februari 21e Jaargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Buitenlandse!) Otirzlebl
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST. te Goes
F. P. D'HUU, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
In en naar de kazerne,
FEUILLETON.
B® vaa Umïïlk
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p. 1,25.
Enkele nummers 0,02'.
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
van 15 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
IJK
Goes, ook voor KloetiDge, Katlendijke,
's-Heer Hendrikskinderen en Wigaekerke
11, 12, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 20, 21, 22
en 23 Maart.
Belanghebbenden worden er op gewezen,
dat het laatst geplaatste goedkeurings-
merk voortaan gedurende twee jaren, op
gevaar van straf, ongeschonden moet wor
den bewaard, en herinnerd dat deverifioatie
van gewichten beneden het gram, (mili-
gram-gewichten), wegens de daartoe noo-
dige fijne balans, uitsluitend aan het ijk-
kantoor te Middelburg geschiedt.
Het is ons doel enkele oogenblikken
de aandacht der lezers voor eene zeer
gewichtige zaak te vragen, n.l. voor het
aanstaande vertrek van vele jongelingen
naar de kazerne.
We noemden het eene gewichtige zaak.
Voor velen moge het dit niet zijn, voor hen
echter, die zelf, of wier zoons een dienst
plichtig nummer trokken, is zij dit wel.
Men kan haar natuurlijk uit meer dan
één oogpunt bezien. Wij bepalen ons tot
het kazerneleven.
Wij behoeven niet te herinneren, dat het
leger over 't algemeen niet zeer hoog staat
aangeschreven. En geen wonder
Want hoevelen zijn er niet die, na eenige
maanden soldaat geweest te zijn, er eene
levenswijze op na houden, die veel te wen-
schen overlaat. Vestigen wij alleen maar
de aandacht op het vloeken, en ieder weet
reeds meer dan genoeg.
Dat Christenouders er dan ook tegen
op zien, om hunne zoons naar de kazerne
te zien gaan, het is te begrijpen.
Tooh gelooven wij, dat men nog veel
te goeden dunk van het kazerneleven heeft
en de verleiding die er bestaat, onderschat.
We leiden dit af uit het feit, dat men zich,
over het algemeen, o zoo weinig met zijn
zoon, als hij in de gelederen heeft plaats
genomen, bemoeit.
Wel is men bezorgd, of «zoonlief1' goed
eten krijgt, en of de borstrok wel dik
genoeg is, maar verder
Hoe gaarne we ook toegeven, dat dit
ook belangen zijn, die behartigd dienen te
worden, we meenen dat de geestelijke be
langen hierbij te veel op den achtergrond
geraken. En die staan toch veel hooger
Denk het u eens even in.
De lectuur, die men in de kazerne vindt,
is meestal van dien aard, dat ge ze in
uw huis niet zoudt dulden.
Het gebruik van gemeene prentbrief
kaarten oefent mede een verderfelijken
invloed uit. Wat duukt u van kribbe-
kastjes, «versierd" met ansichten, die den
blos der schaamte doen rijzen op de wan
gen van elk fatsoenlijk meisje En zult
ge dan durven beweren, dat dit voor
Een verhaal uit de vervolging der Hugenooten
naar een oud Fransch handschrift.
(fragment.)
MISDAAD EN BEROUW.
Maar bij U is vergeving.
Ps. 130.
Bij «vin vertrek naar La Roehelle had
Jean Migault zijn beide oudste dochters
Anna en Jeanne moeten aohterlaten inde
Engelscho grot, waarin zij met nog een
veertiental vluchtelingen de wijk hadden
genomen om aan de woede harer vervolgers
te ontkomen.
Het bleek echter al heel spoedig dat dit
onderaardsch verblijf, hoe veilig ook, geen
geschikte woonplaats was voor deze arme,
vervolgde Hugenooten.
Al hadden zij ook door de goede zorgen
van den ouden, trouwen knecht van het
kasteel iederen dag spijs en drank in over-
vloed, een andere levensbehoefte, waarin
moeilijker was te voorzien, ontbrak. Er
uw zoon heelemaal geen kwaad kan
Zijt ge wel eens op een kamer geweest,
juist als een vijftigtal militairen beginnen
te eten
Zoo ja, dan zult ge toestemmen, dat dit
uw zoon, die gisteren in den huiselijken
kring nog zag bidden, vreemd moet op
vallen, om nu madr vats de opvoedende
kracht van zulke voorbeelden niet te
spreken.
Men heeft veel vrije uren in de kazerne.
Aanstonds rijst voor den nieuwen milicien
de vraagwaar zal ik die doorbrengen
't Weer is niet erg mooimen heeft
geen besten zineen troepje kaarters zit
aan tafel te schertsen en zoo nu en dan
te vloeken, ook is de stroozak wat ver
leidelijk, kom, laat ik van avond maar op
de kamer blijven, het is er ook nog al
gezellig
«Kom, kameraad, laten we eens naar
de eantine gaan. Er is juist muziek. Je
drinkt tooh ook een glaasje «Neen, ik
ben niet gewoon.... «Wat? weiger je?''
'6 Is Zondagmorgen. Den vorigen avond
had men geen lust, om zijn kleeren in
orde te maken, dan moet het nu maar
gebeuren
«Zeg vriend, wat ga je doen Jè wilt
toch niet naar de kerk f Ha, dat is ook
al een «fijne"
Onderwijl is men al bezig met zichzelf
te overleggen, of het niet beter is, van
daag maar «thuis'' te blijven. Vader en
moeder zien het tooh niet. Bovendien men
kan later nog wel eens gaan....
Zoo gaat het menigeen, en zoo lang
zamerhand raakt men gewoon aan het
kazerneleven.
Men raakt gewend aan kringen, waar
een christelijk jongeling zich nooit thuis
moest gevoelen. De kazerne kan, wegens
hare gemengde bevolking, nooit eenf
plaats worden, waar allen zich thuis
gevoelen.
Men heeft dit begrepen en is tot de
oprichting van Tehuizen voor Militairen"
overgegaan.
Wat dit zijn
De militairen missen den huiselijken
kring. Door deze tehuizen tracht men
dat gemis eehter zooveel mogelijk te ver
goeden.
«Vader en moeder" zorgen voor de
orde en rusteen leestafel is rijk voorzien
van allerlei goede lectuurschrijfbehoeften
worden den militairen kosteloos aange
boden, terwijl men er, uitgenomen sterken
drank,allerlei ververschingen kan bekomen.
Dat is de plaats, waar Chr. jongelingen
hooren te zijn. Daar vinden ze kameraden.
Daar kunnen ze lid van verschillende
vereenigingen worden.
Vroeger kenden wij deze Tehuizen niet,
dan bij name. Sedert wij er echter per
soonlijk kennis mee gemaakt hebben,
was nl. geen voldoende toevoer van versche
gezonde lucht. De buitenlucht bon niet
anders binnenkomen dan door de nauwe j
opening of ingang, waardoor de atmosfeer
spoedig bedorven en de ademhaling be
moeilijkt werd. Op den duur ging dit niet,
zooals spoedig bleek. Want de meeste be
woners van dit onderaardsohe hol begonnen
zich onwel te gevoelen en onder elkander
te klagen over hunne gezondheid. j
Daarbij kwam nog een gevoel van ver
latenheid, zoodat zij aan den avond van
iederen volgenden dag zich nog ellendiger
meenden dan wel des morgens.
De arme lieden bevonden zich inderdaad
in een deerniswaardigen toestand, welke
weldra zóó verergerde, dat zij, ten einde
raad, besloten de ongezonde schuilplaats
onder den grond in het bosch te verlaten
en ieder op zijn eigen gelegenheid een
betere wijkplaats op te zoeken.
Meer dood dan levend kwamen de beide
ongelukkige dochters van Jean Migault na
een drietal weken uit de Engelsohe grot.
Beiden hadden in de laatste jaren, vooral
na den dood harer moeder, veel moeten
lijden. Hare familie was verstrooid, het
kunnen wij niet anders, dan ze warm
aanbevelen.
Z8 voorzien in eene groote behoefte.
Men wordt er in meDig opzicht gesteund in
den zwaren strijd, Mie er in de kazerne te
strijden valt.
Het is dus de plicht der ouders, om hunne
zoons op die Tehuizen te wijzen.
Ook om de huisvaders kennis te geven
van de tegenwoordigheid hunner zoons in
de kazerne.
Ook met het oog op het kerkgaan is
dit modig.
Er zijn menschen, die beweren, dat men
het zoo nauw niet nemen moet. Ja, wij
hebben zelf ondervonden, dat men met
een ernstig gezicht durft verklaren, dat
men in dienst niet Christelijk leven kan.
We geven toe, ook bij den beste zal er
altijd veel aan te merken zij u ook weten
we, dat het strijd kostmaar vergun ons
uwe aandacht te vestigen op het woord
des Heilands«Want zoo wie zich Mijns
en mijner woorden zal geschaamd hebben,
in dit overspelig en zondig geslacht, dien
zal zich de Zoon des Menschen ook
schamen, wanneer Hij zal komen in de
heerlijkheid zijne Vaders''.
O, bedenkt tooh, dat men overal en altijd
moet uitkomen voor zijn geloof, maar ook
dat dit io eigen krach} niet mogelijk is.
Zij, die zieh zoo een weg banen door
het kazerneleven, zullen bedrogen uit
komen.
Maar laat het dan ook een behoefte des
harten worden, om de hulp te zoeken,
daar, waar zij alleen te vinden is.
Ten overvloede herinneren wij besturen
van Chr. Jong.vereenigingen en Kerkeraden
nog aan hunne roeping in deze. Maar al
te veel wordt deze vergeten.
Mocht de oorzaak van deze zorgeloos
heid der ouders, enz., gevonden worden
in onbekendheid met de verschillende
toestanden, dan hopen wij, dat die thans
niet meer bestaan zal.
Mogen allen, die dit lezen, nog eens bij
vernieuwing overtuigd worden van de
hooge belangeD, die er op het spel slaan.
Dan is het doel van ons sehiij ven bereikt
en achten wij onze moeite ruimschoots
beloond. f Graafschapper).
27 Februari 1907.
Een prachtig bewijs van waardeering
van den arbeid van dr. Seheurer, maar ook
een welsprekend pleit voor de deugdelijk
heid van zijn met zoo groote zelfverlooche
ning jarenlang, helaas tot hij niet meer kon
verrichten arbeid tot genezing van kranke
arbeiders, is wel het feit dat de Sultan van
Djogja dezer dagen aan het Petronella-
Hospitaal te Djogja een gift van f 1000
schonk.
Genade en eere zijn ook aan dr. Sohenrer
ten deel gevallen. En voorts de vervulling
gezin uit elkaar geslagen en haar vader had
zich verplicht gezien van plaats tot plaats
te trekken, wilde hij aan zijne wreede ver
volgers ontkomen. Ten laatste vond hij
eene schuilplaats op het kasteel van den
heer d'Olbreuse, wiens familie met die van
den even herbergzamen heer De l'Aleigne
de eenige waren uit den Hugenootschen
adel, die het ruw geweld en de plundering
waren ontkomen.
Daar bleef hij met een viertal kinderen
tot het eind van Januari, toen de nog
strengere verbodsbepalingen mevrouw
d'Olbreuse, wier echtgenoot aan het Pa-
rijsche hof ontboden was, noodzaakten de
arme Hugenooten 't verblijf op haar kasteel
te ontzeggen.
Zooals we zagen begaf zich Jean Migault
met zijne beide zoontjes Philémon en Jean
naar La Roohelle om te zien, of er voor
beiden ook gelegenheid bestond den Fran-
sohen bodem te verlaten, nadat hij zijne
beide dochters in de Engelsche grot in
veiligheid had gebracht. Anna, de oudste,
was 22 jaren en Jeanne kon ongeveer 19
jaren oud zijn. j
Beide meisjes bevonden zich na haat-
van het Schriftwoord „Indien iemands
wegen den Heere behagen, zal hij zelfs
zijne vijanden met zich bevredigen".
Moge dr. Seheurer een volkomen herstel
naar lichaam en geest tegemoet gaan,
Mogen vele christen-artsen zich aange
gord voelen om naar Djogja te gaan. Daar
tooh is schreiende behoefte.
Engeland.
De scheepsramp aan den Hoek van
Holland is gisteren ook in het Lagerhuis
ter sprake gebracht. Mae Karness (liberaal)
vroeg den minister Baonerman, of de Eu-
gelschs regeeriug voornemens was eenigen
stap te doen om openbare uitdrukking te
geven aan de warme gevoelens van dank
baarheid, die door het Engelsohe volk
gekoesterd worden jegens den Prins-ge
maal in Nederland en de bemanning van
de Nederlandsehe reddingboot voor hun
heldhaltige pogingen om de levens te
redden van de overlevenden van de Berlin
(toejuichingen).
Baanennan antwoordde door het vol
gende telegram voor te lezen, dat de mi
nister van buitenlandsohe zaken gisteren
aan den Eogelschen gezant in Den Haag
heeft gezonden Ik verzoek u aan Z. K. H.
den Prins-gemaal en aan de bemanning
vau de Nederlandsehe reddingsboot namens
de EngeLche regeering onze innige waar-
dtering voor hun schitterend en heldhaftig
gedrag bij de redding van de overlevenden
van de schipbreuk aan den Hoek vaD
Hollaed en onze diepe erkentelijkheid
voor de voortreffelijke en werkdadige bulp
aau hen in nood verleend, over te bren
gen. U gelisve mij een opgave in te dienen
van de naaien der bemanning der redding
boot, aaa wie wij passende beloonihgen
wensehen te geven voor hunne moedige
diensten (toejuichingen).
Bannerman voegde er aan toe dat de
Koning aan den Prins-gemaal het Groot
kruis der Bathorde') verleend "(toejuichin
gen). Ik ben er zeker van, dat het Huis ver
heugd zal zijn, dat zulk een spoedige er
kenning heeft plaats gehad van zulk een
verheven en schitterende toewijding, aaD
den dag gelegd bij de pogingen om deze
betreurenswaardige ramp te verzachten
(toejuichingen).
Joyce (nationalist) riep daarop uitVer
geet Sperling niet!
Het Huis ging daarna over tot de orde
van den dag.
»The most honourable order of the Bath"
is in 1399 gesticht door koning Hendrik IV.
Een benoeming in deze orde, welke slechts
zelden aan niet-Engelschen wordt verleend, geldt
als een zeer hooge onderscheiding.
vertrek uit de grot in hachelijke positie.
Waarheen moesten ze gaan Wie zou haar
opnemen Stond niet allerlei ellende voor
haar gereed, nog grooter dan die, waaraan
ze ter prooi waren geweest Ze wisten
niet wat te doen. Ten einde raad besloot
Anna naar Poiton te gaan en daar in de
haar niet onbekende streek haar geluk te
beproeven. En Jeanne herinnerde zich in
La Rochelle, waar haar vader veel vrienden
en kennissen had, ook een verre bloedver
wante, die haar wellicht iets van haarvader
kon madedeelen.
In La Roehelle vernam zij weldra hoe
de zaken stonden.
Men vertelde haar, hoe haar vader enkele
dagen na zijn vertrek van het kasteel door
den gouverneur der stad was gearresteerd
en op den ouden Sint Nicolaastoren was
gevangen gezet; doch meldde er tevens bij,
op wat milde en onbekrompen wijze de
vrienden hem van het noodige hadden
voorzien van af den eersten dag zijner
opsluiting en alles hadden in het werk
gesteld om zijn droevig lot zooveel mogelijk
te verachten.
Mot innig smartgevoel hoorde Jeanne,
F r a n k r ij k-
De breuk tusschen den Paus en de
Fracsche regeering is thans een voldongen
feit. Zulks te meer nu blijkens de R.-K.
bladen de regeering bezig is een nieuwe
monsterachtige handeling bij de voor
gaande te voegen zij maakt namelijk aan
stalten stukken uit het dossier openbaar
te maken, dat bij de huiszoeking in de
voormalige nunciatuur is medegenomen.
De Paus heeft medegedeeld dat de on
derhandelingen met de Fransche regeering
waren afgebroken en erbij gevoegd dat
er geen hoop meer wa3 op een overeen
stemming. De Paus heef* den bisschoppen
eenige lastgevingen verstrekt, hierop neer
komende dat zij den status quo moeten hand
haven, d. w. z. dat zij als totnogtoe in de
kerken moeten blijven, welke beslissing de
regeering ook moge nemen.
Men verwacht te Rome dat de Paus in
een bijzonderen brief aan de Fransche
bisschoppen de redenen van het afbreken
der onderhandelingen ter openbare kennis
zal brengen.
Rusland.
Te Odessa hebben, naar het Russische
telegraafagentschap mededeelt, de aanval
len op straat opgehouden. Het onderwijs
op de scholen is weer begonnen, de beurs
is weer geopend. Ongeveer 200 studenten
hebben een afdeeling van het Verbond
van het Russische volk gevormd. Dit
laatste klinkt anders niet zeer gerust
stellend 1 Het is in deze omstandigheden
te begrijpen dat men voor rustverstoring
vreest en daarom de vreemde consulaten
door troepen laat bewaken.
Italië.
De „Suffragettes" doen zich niet alleen
in Engeland maar ook in Italië gelden.
De Kamer heeft zich Maandag uitslui
tend bezig gehouden met de quaestie vam
het vrouwenkiesrecht.
Een aantal vrouwen had een verzoek
schrift ingediend voor de toekenning van
het kiesrecht; En alle tribunes niet alleen
waren propvol dames, maar de vrouwen
stonden tot op het plein en in de aan
grenzende straten. Het debat bewees, dat
de Kamer een ernstige bestudeering van
dit vraagstuk weinscht. Nadat Luzzatti,
Mirabelli en anderen gesproken hadden
verklaarde de minister-president Giolitti,
dat de regeering zich tegen zulk een on
derzoek niet verzette.
Tal van groepen van vrouwen bespra
ken buiten het gebouw dezen uitslag en
beloofden elkaar plechtig, de beweging
over heel Italië voort te zetten tot een
volkomen overwinning zal zijn behaald.
België.
Toen dezer dagen bjj de behandeling der
mijnwet in de Belgische Kamer een verbod
van den arbeid van vrouwen in de mijn
zooals begrijpelijk is, dit droevig relaas
aan. Haar besluit was spoedig genomen.
Zij zou onmiddellijk haren geliefden vader
opzoeken, kostte wat het kostte. Doch de
vrienden gaven haar te verstaan, dat dit
bezwaarlijk zou gaan, daar ook hun de toe
gang was geweigerd. Die mededeeling
baarde haar echter weinig zorg. De stem
des bloeds had gesproken en die zou ze
opvolgen.
Jeanne Migault was alles behalve van
eene vreesachtige of sentimenteels natuur.
Aan een aangeboren fierheid, door het echt
vrouwelijk gevoel van aanhankelijkheid
getemperd, huwdé zich een groote mate
van geestkracht en moed, welke haar boven
haren leeftijd en hare sexe onversaagd,
zelfs onverschrokken deed zijn in de ure
des gevaars.
Zij scheen te behooren tot die krachtige
vrouwenfiguren, eenlingen in haar geslacht,
van wie de dichter zingt, dat zij in sommige
opzichten den man overtreffen en in trouw
menigmaal beschamen.
(Wordt vervolgd).
