NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No. 99. 1907.
Zaterdag 26^.Januari
21e Jaargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST. te Goes
F, P. D'h'UIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Wijziging der Boterwet.
De verplichting tot aangifte rust ook
op hen di9 boter en margarine fabriceeren.
Geschiedt deze fabricage van beide arti
kelen in eenzelfde perceel of in perceelen
die niet door een openbaren weg geschei
den of op niet voldoenden afstand van
elkander gelegen zijn, dan moeten, gelijk
wij reeds boven aangestipt hebben, hunne
perceelen ten allen tyde voor de ambte
naren ter controleering toegankelijk zijn.
UIT BE PROVINCIE.
Sluis. Woensdag hield de gemeenteraad
alhier zijn eerste zitting.
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p. 1,25.
Enkele nummers0,026.
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN -
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Het wetsontwerp tot aanvulling en wijzi
ging der Boterwet is een loffelijke poging j
der regeering om den goeden naam van
onzen boterhandel op de buitenlandsehe
markt, die dreigde te loor te gaan, en thans
bezig is zich te herstellen, blijvend te
vestigen.
Reeds het ministerie -Mackay had de
noodzakelijkheid eener betere regeling van
den boterhandel ingezien en een wetsont
werp in dien zin voorbereid.
Het ministerie-Pierson deed een goeden
stap vooruit met haar wetsontwerp. Tooh
is een nog betere regeling spoedig nood
zakelijk gebleken, en deze breDgt ons het
ministerie-De Meester.
De wetgever van 1900 had zich op het
standpunt geplaatst dat het der scheikunde
mogelijk zou zijn elke botervervalsching
op te sporen en te verijdelen. Doch bij de
verschillende processen, na de invoering
dezer wet gevoerd, is duidelijk aan 't licht
gekomen dat dit onmogelijk is. De eigen
aardige wisselende samenstelling van boter
heeft dit geleerd en tot verschillende vrij
sprekende of buiten vervolging stellende
vonnissen geleid.
Het bleek totaal onvoldoende om alleen
margarine onder controle te stellen. En de
regeering deed thans in dien zin een goede
poging.
In Denemarken had de regeering al voor
eenige jaren ingezien dat vooral heil ge
zocht moest in steeds scherper toezicht op
de boterbereiding en dat beginsel in wette
lijke bepalingen vast te leggen.
De Nederlandsohe regeering heeft echter
gemeend en terechtaan de margarine-
fabricage geen meerdere lasten op te leg
gen, waardoor toch de uitvoer van dit
artikel belangrijk zou worden geschaad,
misschien wel aao dien belangrijken export-
handel de doodsteek zou worden toege
bracht. Immers uit Nederland wordt jaar
lijks 50 miljoen kilo margarine uitgevoerd,
terwjjl bijna geen ander land in Europa
aan eenigen uitvoer van dat artikel denkt.
Een omstandigheid waarmede de regeering
dan ook rekening denkt te houden. Wat
geremder kan, nu een betere weg om het
doel te bereiken, mogelijk is.
Een der hoofdbepalingen der wijzigings
wet is wel de scheiding tusschen de boter
en margarine-producten, benevens de vast
stelling van maximum- en minimum-boter-
gehalte, in margarine en in boter.
Zoo krijgt de rechter getallen te zijnen
dienste, waardoor hij een houvast en maat
staf heeft, zoodat hij bij het vellen van een
vonnis niet meer in den blinde zal behoeyen
rond te tasten.
Het vetgehalte van boter, bij koninklijk
besluit vast te stellen, zal hoogstwaar
schijnlijk, tenminste wanneer op het advies
van deskundigen wordtingegaan, 80 procent
bedragen.
In andere landen wordt er streng op
gelet dat niet in eenzelfde fabriek boter en
margarine allebei worden bereid. Het
wetsontwerp echter zal die combinatie
toelaten, doch op voorwaarde van zeer
scherp en voortdurend toezicht.
Boter en boterbereidiDg beiden komen
derhalve onder scherper controle, wat
natuurlijk meerdere kosten meebrengt, op
den boterbereider te verhalen, waardoor de
prijs der margarine natuurlijk wel eenigs-
zins zal stijgen, doch waarvoor men dan in
ruil voorkoming van bedrog verkrijgt, en
het belang van onzen boterhandel zeer
wordt bevorderd. Den margarinebereider
toch wordt de verplichting opgelegd zijn
bedrijf te laten registreeren, zoodat het
verbod aan de ambtenaren om zijn inrich
ting te inspecteeren omdat het opschrift
„margarine" op zijn bereidplaatsen prijkt,
zal komen te vervallen. En den boter
bereider zal het verbod treffen in zijn
bereidplaats andere voor vervalschings-
doeleinden geschikte vetten aanwezig te
hebben.
De gevallen toch waren voorgekomen
(lat een boterbereider door zich als mar
garinebereider voor te doen,, wat met 't
zoo straks genoemde middel het hebben
van het opschrift „margarine" in zijn be
reidplaats gemakkelijk ging, knoeiingen
pleegde.
De wijzigingswet bepaalt nu dat boter-
bereiders (en ook botermengers) in hunne
bereidplaatsen geen margarine of andere
vetten die boter kunnen vervangen (sur
rogaten) of er in gemengd kunnen worden,
meer mogen aanwezig hebben. En niet
alleen in die bereidplaatsen maar ook in
ruimten die daarmede gemeenschap heb
ben, en andere ruimten bij boterbereiders
in gebruik. De minister zal natuurlijk
voor uitzonderingen zorgen, vooral met
het oog op die boerenbedrijven waar de
boterbereidiDg in huis geschiedt.
Van belang is ook het artikel dat
betrekking heeft op den invoer van bui
tenlandsehe boter.
Deze wenscht de regeering in, zoover
aan vosrschriften te binden dat zekerheid
omtrent zuiverheid van het product wordt
verkregen.
Een noodzakelijke maatregel. Immers
wat zou 't al baten de boter van den land
genoot zuiver te houden, en die van den
buitenlander vrij door te laten gaan zonder
waarborg dat ook deze boter zuiver zij.
Men zou de botervervalsching in 't groot
zien terugkomen, waar zij in 't klein
onmogelijk was gemaakt.
Deze controle zal bij algemeenen maat
regel van bestuur worden geregeld. Een
goede bepaling, dewijl, wanneer een derge
lijke maatregel in de praotijk niet aan
'tdoei blijkt te beantwoorden, langs den
zelfden weg spoedig kan worden gewijzigd
en vea-beterd. Later kan men er dan een
wettelijke bepaling van maken.
Handelde men zoo bij elke wetgeving,
men zou niet zoo telkens met wijzigings-
wetsoutwerpen ter verbetering van be
staande wetten beliooren te worden lastig
gevallen.
Wat de margarine betreft, opdat voortaan
margarine van boter zal kunnen worden
onderscheiden, wordt bepaald dat zij niet
meer dan 30 proeent zal mogen bevatten.
Dit zal echter niet aldus in de wet worden
geschreven maar ia een anderen vorm,
voor den margarine-fabrikant alleszins
verstaanbaar.
Nog bevat het ontwerp bepalingen in
betrekking tot enkel margarine-bereiders
bereiders van boter en margarine tegelijk
en handelaars en winkeliers.
Margarine-bereiders, dus die alleen aan
margarine-fabrieage doen, moeten daarvan
kennis geven aan hun burgemeester, met
opgaaf hoe hunne bereidplaatsen gelegen
zijn, in kadaster, sectie en nommer. Wie
na bet in werking treden der wet een
margarine-fabriek opent, moet daarvan
veertien dagen te voren schriftelijk kond
doen. Het zal hem in dit geval verboden
zijn boter te fabiieeeren, (e verzenden,
af te leveren, of in voorraad te hebben.
Handelaars en winkeliersdie mengsels
maken van boter en eenig ander vet wor
den als margarinebereiders beschouwd en
ingesohreven. Z(j zullen in dat geval geen
boter in vooraad mogen hebben, verzen
den, afleveren, uitstallen, rondbrengen of
rondventen.
Ten aanzien der strafbepalingen bepaalt
het ontwerp dat in sommige gevallen
dadelijk hechtenis of gevangenisstraf moet
worden opgelegd, als opzet bewezen is.
Dit is wel een afdoende maatregel. Knoeiers
zullen toch, waar zij een geldboete gaarne
er voor over hebben, door hechtenis wel
worden afgeschrikt. Ieder, die in den laat-
sten tijd wel eens boter op zjjn brood
kreeg, die niet alleen puur maar ook slecht
en niet vrij van vervalsching was of al
thans scheen te zijn, zal met ons dezen
maatregel toejuichen, waardoor de huis
moeder kans krijgt op goede waar voor
haar geld.
Aan het knoeien op groote schaal met
onze eetwaren behoort een einde te komen
te beginnen met de boter.
Daarom verdient dit ontwerp, uit een
oogpunt van landbouwbelang en van 't
algemeen belang beide, den steun van alle
partijen. En het feit dat zuivelbereiders
en consumenten het op dit punt schijnen
eens te zijn, geeft hierop groote kans.
25 Januari 1907.
Kiesrecht. Past op
Wij kunnen bij de aanstaande Gemeente-
raads- en Statenverkiezingen het gemakke
lijkst werken wanneer wij nu zorgen dat al
onze geestverwanten dit jaar op de kiezers
lijst komen.
Daarom zij nogmaals het volgende her
innerd.
Voor 1 Febr. 1907 moet de belasting
kiezer zijn aanslag over 1906 ten volle
hebben voldaan.
Wie pas in Febr. betaalt moet met zijn
voldaan biljet vóér 1 Maart naar het ge
meentehuis gaan.
Wie in 1906 naar een andere gemeente
verhuisde, moet vóór 15 Febr. a.s. met z(jn
voor voldaan geteekend aanslagbiljet naar
het gemeentehuis in z(jn nieuwe woonplaats
gaan om zich aan te geven.
Wie geen kiezer is krachtens belasting,
die moet zich op secretarie of gemeentehuis
aangeven als woning-, loon-, examen- of
spaarbankkiezer.
De woningkiezer mag tusschen 1 Augustus
1906 en 31 Januari 1907 niet meer dan
eenmaal zijn verhuisd in dezelfde gemeente,
en 'n zekeren huurprijs in de week betalen.
Een stukje land in huur mag bij de huis
huur opgeteld worden.
Woningkiezers die al op de lijst stonden
en in hetzelfde huis wonen als verleden
jaar, behoeven zich niet op nieuw aan te geven.
Loonkiezers mogen tusschen 1 Augustus
1906 en 31 Januari 1907 niet meer dan een
maal van patroon veranderd zijn. Zij moeten
ook een zeker loon verdiend hebben dat in
de gemeente waar zij wonen voor het kies
recht is aangegeven.
Pensioen of lijfrente mag bij het loon
worden opgeteld.
Kost en inwoning mag ook bij het loon
worden opgeteld.
Loon, kost en inwoning kan ook door den
zoon die in het bedrijf zijner ouders werkt,
als aanspraak te geven op kiesrechtworden
aangemerkt.
Wie vast loon heeft en wegens ziekte of
verwonding twee maanden of korter niet of
niet ten volle zijn loon trok, mag toch het
volle loon, alsof hij 't gehad had, inrekening
brengen.
Wie in een onderneming werkt, waar het
werk een zekeren tijd van het jaar wegens
den aard van het werk stilstaat, mag ook
dien tijd meetellen alsof hij toen net als
altijd gewerkt en verdiend had.
Inkomen, lijfrente of pensioen van de
vrouw mag b\j 't loon van een man bijgeteld
worden. Inkomen, pensioen of lijfrente van
de minderjarige kinderen mag voor de helft
bij het loon vvn den vader opgeteld worden.
Wie op Zon- en feestdagen geen „kost"
verdient, behoeft voor deze dagen niets af
te trekken. H\j wordt toch gerekend op die
dagen „kost" genoten te hebben.
Loonkiezers moeten zich ieder jaar tus
schen 1 en 15 Febr. aangeven, de nieuwe
dus zoowel als de oude.
Men behoeft niet op te geven hoeveel
men verdient. Men voLtaat met te zeggen
dat men het b(j de wet vereischte loon
geniet.
Spaarbankkiezeis zyn zij die op 1 Febr.
1907 sedert minstens een jaar f 100 op het
Grootboek hebben of f 50 op de Rijkspost
spaarbank, in een gemeentelijke of in een
andere erkende spaarbank.
Ook de examenkiezers behoeven zich niet
ieder jaar aan te geven.
Middelburg. Gisterenavond hield de
Ned. vereeeiging van Christ, kantoor- en
hand elsbedienden, af deeling Middelburg en
Vlissingen, in het Schuttershof alhier hare
eerste jaarvergadering. De heer C. W. van
der Kuip opende de vergadering met gebed,
daarna leeat hij 1 Cor. 3 en roept hij de
leden een hartelijk welkom toe en spreekt
de hoop uit dat de afdeeling dit jaarin bloei
moge toenemen. De secretaris leest de no
tulen, waaruit blijkt dat de cursus in het
boekhouden goed van stapel is geloopen,
waarna deze onder dankzegging worden
goedgekeurd. De boeken van den penning
meester worden door de heeren De Neef en
Kögler nagezien en in orde bevonden. De
ontvangsten bedroegen f 126,08, de uitga
ven f91,655, batig slot f34,425. Van de
heeren D. C. van Nimwegen, var. L. van
Acdel en F. J. Woltering is bericht inge
komen dat z\j niet ter vergadering kunnen
tegenwoordig zijn. Van den Middelburg-
schen Bestuurdersbond is een verzoek
ingekomen, of de afdeeling mede wil werken
tot eene commissie te vormen voor de werk
staking te Rijsseo. De voorzitter zet uiteen
dat deze staking billijk is, terwijl de heer
Kruze er op wijst dat het hier geldt een
rechtvaardige zaak Wordt besloten hier
aan mede te werken.
Tot lid om in die commissie zitting te
nemen wordt gekozen de heer J. Daman,
die deze benoeming aanneemt, de afdeeling
geeft de afgevaardigde machtiging om
aan het comité in overweging te geven
bussen te plaatsen in sigarenwinkels en
bij boekhandelaren.
De begrooting voor 1907 wordt vastge
steld, voorloopig op ontvangsten f 158,675,
die der uitgaven f 158,25, alzoo een ver
moedelijk goed slot van f 0,425.
Thans wordt overgegaan tot het ver
kiezen van een bestuurslid wegens aftre
ding van den voorzitter den heer C. W. v.
d. Kuip, die zich door de vele werkzaam
heden die hij heeft niet herkiesbaar stelt,
hij brengt dank voor den steun die hij
heeft ondervonden tijdens zjjn voorzitter
schap. Daar niemand der aanwezige heeren
eene meerderheid bjj herhaalde stemming
verwierf, blijft deze vacature bestaan.
Tot lid van het Hoofdbestuur wordt
door de afd. gekozen de heer T. Verschoor
te Haarlem. Nog wordt medegedeeld, dat
in Maart waarschijnlijk een propaganda-
avond te Vlissingen zal worden gehouden,
waarvoor als spreker is uitgenoodigd de
heer N. de Visser Jr. te Dordrecht.
Daar niemand meer het woord verlangt
wordt deze vergadering door den heer
J. P. Kögler met dankzegging gesloten.
Tegenwoordig zijn alle leden, uitge
zonderd de heer, J. H. Hennequin om ge
zond heid sredenen
De notulen der vorige vergadering
worden gelezen en goedgekeurd.
Alvorens tot de behandeling der zaken
over te gaan, houdt de voorzitter de vol
gende toespraak
Mijne Heeren 1
In deze eerste zitting van den gemeen
teraad in dit jaar zij het mij vergund u
een hartelijk welkom toe te roepen.
Achter ons ligt een jaar, dat voor Sluisin-
derdaad niet kwaad mag worden genoemd.
In de zittingen van den gemeenteraad
en van het ooilege van Burg. en Wetb.
werd gehandeld over tal van zaken die
voorziening eisohten of waardoor de be
langen der gemeente konden worden be
vorderd. Vergund zij het mij hier in her
innering te brengen hoe de gemeenteraad
o. a. besloot
a. tot plaatsing van een bliksemafleider
op het Raadhuis
b. tot vüxkoop van gemeentegrond aan
het Rijkskantoor
c. tot goedkeuring der verpachting van
gemeentegronden en het pachtreclit
d. tot het in gebruik geven van school
lokalen en enkele vitrines voor de Huis-
vlijttentoonstelling
e. tot verbetering en aanschaffing van
brandbluschmiddelen
tot vernieuwing vau eenige straten
g. tot het uitzetten van de te ontvangen
koopsom van het Post- en Telegraafge-
bouw op prolongatie
h. lot het in erfpacht geven van grond
aan de petroleum-mij. ,/De Automaat"
i. tot het in erfpacht geven van groud
aan den heer Van Bunnen, industrieel te
Brussel.
In de elf zittingen van den g 'meenteraad
waren bijna steeds alle leden tegenwoordig.
Ln de vacature, die ontstond door het
vertrek van dhr. A. Breesnee, werd op
11 Deo. gekozen dr. Brand, die weldra
vraagt om als raadslid te worden toegelaten.
Benoemd werden
a. dhr. Kerpestein, om zoo noodig als
plaatsvervangend hoofd aan school A op
te treden
b. dhr. G. Goossen uit Woudriehem tot
onderwijzer aan genoemde school.
Voorts werden in de vacatures, ontstaan
door het overlijden van den bekwamen
heer L Noest benoemd tot teekenonder
wijzer, dhr. J. F. Bauer, tot gemeente
opzichter, dhr. D. de Smit-De Groote,
en tot ontvanger bij het Alg. Armbestuur,
dhr. L. G. James van Heille.
Op handelsgebied zij herinnerd, dat
rappe handen tijdens de bietencampagne
alhier ruim 22,350,000 K.G. bieten in
scheepten, en dat de handel in granen en
andere landbouwproducten tot onze blijd
schap toeneemt en het handelsverkeer
bevorderd.
Wij verhengen ons daarom dat het Rijk
besloot hier ter stede een Rijkstelefuon-
kantoor te brengen, dit is zoowel in net
belang van den handel als van het vreem
delingenverkeer.
Het aantal vreemdelingen die gepasseer-
den zomer Sluis bezochten, was meer dan
ooit, dank zij het mooie weder en de
pogiDgen door particulieren ondernomen
om de aandacht op Sluis te vestigen.
De tentoonstelling voor industrie en
huisvlijt, die van 13 24 Augustus alhier
werd gehouden, slaagde uitsnemend en
bracht eirea vier duizend personen uit alle
deelen van Z. Vlaanderen en daarbuiten
binnen het trouwe, vermaarde Sluis.
Onder die allen bevond z:ch de Hoog
Edelgestr. heer mr. Dijokmeester, Com
missaris der Koningin in onze provincie,
en den WelEd.gestr. heer mr. P. C. J.
Hennequin, lid der 2e Kamer der Stalen
Generaal.
De hier ter stede opgerichte vioololub
en zangvereeniging voor gemengd koor,
verkregen schoolloealen ten gebrüike tot
oefening en uitvoering van muziek en zang.
Andere op muzikaal gebied optredende
vereenigingen ondervonden steun en had
den succes bij hun streven.
Voor de kunsttentoonstelling van oud
zilverwerk uit de provincie Zeeland te
Middelburg gehouden, werd ook uit Sluis
iets in bruikleen gegeven.
Aanvaardt mijn dank, heeren leden van
den gemeenteraad voor de ondervonden
medewerking en ontvangt mijne erken
telijkheid heeren weihouders en gem.-se
cretaris voor den steuD mij ia 1906 verleend.
Ook wat de gemeente-ambtenaren in
trouwe plichtsbetrachting en in het belang
der gemeente hebben verricht, wil ik
dankbaar hier memoreeren.
Mijne heeren andermaal vraag ik Uw
krachtigen steun en medewerking. Laat
ons arbeiden en hopen! Hopen op een
blijden dageraad van vernieuwde welvaart
voor Sluis.
En vergis ik mij niet dan is die komende!
Wat de heer Van Bunnen door zjjn
steenfabriek hoopt te bereiken geve aan
velen een goed bestaan en zij een krach
tigen stoot tot de oprichting van andere
industrieele ondernemingen, fcgftt
