NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No. 84. 1907.
Woensdag 9 Januari
21e Jaargang,
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
De Haaaeieele welfam.
Buitenlandse!) OverziebL
de Knecht,
Halvers.
makersknecht
ndienstmeid
ieiistiueid,
ieiisthode
Dienstbode.
enstbode,
Dienstbode
ienstbode.
nlijk Meisje
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. 3, J. DE JQNGE-YERWEST. ie Goes
F. P. D'HUIJ, ie Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
FEUILLETON.
De Saks en de Noorman.
MLBVBG
uur ea Donderdag
CALJOUW.
a.s. gevraagd
r, bij A. NIEUWEN-
er te Bath.
Maart
LAMAIN,
Kamperland.
Mei a.s.
naar de fabriek), bij
N, Kruiningen.
Mei een bel, wame
K te Wolfertsdyjk.
t Mei
IMIeicL
eneden 30 jaar, by
e weduwe.
EMSE, St. Laurens.
a.s. gevraagd
ezin eene fatsoenlijke
D E. Hoog loon.
is. Adresbureau
s, onder letter O.
aan of met Mei
Meid
geen vereischte, bij
SE, St. Laurens.
Mei a.s.
J. A. KLAASSEN,
Ter Neuzen.
SSEN, Markt, Goes
s.
gen 1 Mei a.s.
S, bakker, 's - H e e-
V-
en Mei
buiten huis. Adres
107, Middelburg.
DER WART, Oost
aagt tegen 1 Mei een
tegen Mei door een
te Goes
burgerstand, tot hulp
"ing, en zoo noodig,
e ongesteldheid. Loon
Adres: fiima wed.
Opril Groote Markt.
e 01. niet presenteerde,
van den Bulcke, pred. te
hem doen zou er werd
nan Strange en Remeüs
ngsdijk en Zaamslag de
zoeken. Wat de uitslag
d geworden,
j, zooals we reeds zagen
tier, tot op heden acht en
willen wij een stukje
opslaan.
IMMERZEEL.
t de zeedienst opgeleid
ingetreden deed hij ver
teder een en andermaal
lndié, waarna hij die
om, naar zijne begeerte,
gaan studeeren, welke
volbracht en sp edig
tij de Cl, van Franeker,
plaatse beroepen den 13
ten 14 Nov. d.a.v. beves-
larinck van Neuzen,
mburg beroepen 13 Sept.
daar bevestigd 30 Oct.
t geklaagd van dronken
te zijn gekomen en de
gelegenheid te hebben
die zaak nog verschei-
voorhanden in het ge
in Domburg over de jaren
r wedervoer hopen wij
Br te zien.
(Slot volgtj,
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers0,026.
UITGAVE DER FIRMA
EK VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
IJK
Goes, ook voor Kloetinge, Kaftendijke,
's-Heer Hendrikskinderen en Wissekerke
11, 12, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 20, 21, 22
en 23 Maart.
Deze maand zullen enkele van boven
genoemde wetsontwerpen in onderzoek
komen bij de Tweede Kamer.
Dat betreffende de registratiebelasting
strekt, om ook den inbreng van zaken in
naamlooze vennootschappen met het recht
van registratie wegens eigendomsover
dracht onder bezwarenden titel, te belasten,
zoomede om weg te nemen de gelegenheid
tot ontduiking, hierin bestaande, dat ver
koop van vast goed aan een naaml. ven
nootschap wordt omgezet in een inbreng
in een zoodanige vennootschap. Ook de
inbreng in coöp. vereenigingen wordt met
hetzelfde recht belast. De min. vao financiën
raamt de opbrengst van de voorgestelde
belasting op 2 ton per jaar.
Ter verhooging van het zegelrecht van
sommige effecten, met uitzondering van
de aandeelen in premieleeningen, reeds
vrij hoog belast, wordt voorgesteld het
recht van aandeelen in buitenl. maat
schappijen en dat van binnenl. pandbrieven
met 10 cent van elke f100 te verhoogen
en dat van alle andere stukken met 20
oent van elke f100. Het reoht zal dan
voortaan voor pandbrieven 2 pet. en voor
de andere soorten van effecten 4 pot. be
dragen. Die pandbrieven worden dan lager
belast dan de overige binnenl. effecten,
aandeelen in buitenl. ondernemingen zullen
door het voorstel op dezelfde wijze belast
zijn als obligatiën in buitenl. geldleeningen;
alle binnen- en buitenl. effecten van dezelfde
soort zullen voortaan aan éénzelfde reoht
reoht zijn onderworpen en er zullen ten
aanzien van het zegelrecht slechts drie
categorieën van effecten zijn. Van de
nieuwe regeling wordt een gemiddelde
hoogere opbrengst van ruim f 1,000,000
'sjaars verwacht.
Het mooiste ontwerp is wel dat betref
fende den accijns op de suiker. Teneinde
dit voedingsmiddel te brengen onder het
bereik ook van kringen der bevolking,
die zioh daarvan thans moeten spenen,
weneeht de minister van financiën niet te
volstaan met accijns verlaging met 3 d 5
gulden per 100 K.G., maar meent hij,
teneinde te voorkomen, dat een geringe
Een geschiedenis uit het Christelijk leven in
vroegeren tijd.
Vele jaren daarna bracht Bertrand zijne
Normandisohe bruid in het kasteel op de
hoogteterwijl Slward en Editha het erf
van Aldred den Deen bewoonden, en in de
vallei tueschen bet kasteel en de boerderij
verhief zich een klooster, waar Marguerite
tot abdis was benoemd.
Er was nog veel, dat scheiding maakte
tusschen de Saksische woning en 't kasteel
van den Noorman; doch beiden hadden vele
en dierbare herinneringen. De schakels
van den k6ten, die de beide volken ver
eenigen moest, werden overlang gesmeed
maar men zag wel het smeltvuur en men
hoorde de slagen, doch de uitkomst was
er nog niet.
Eene middenklasse ontstond van edeler
en ouder gehalte, dan het vreemde geslacht
dat zoo plotseling de hoogste klassen had
ingenomen, Saksera, wier voorvaderen vrij-
heeren en graven waren, gesproten uit
koninklijken bloede. Den Noormannen
waren die namen eene bespotting, evenals
Pilatus dacht over het koningschap van
Israëlmaar toch lagen de laatste gebeur
tenissen nog te versch in het geheugen,
dan dat men niet een middenklasse waar
deerde, wier oorsprong aan die der aan
zienlijken gelijk was. De kerken, die overal
naast de kloosters verrezen, waren eene
accijnsverlaging meer de debitanten dan
de verbruikers zou baten, een verlaging j
met niet minder dan f 10 te moeten voor
stellen, waarmede een aanzienlijke ver
hooging op het gedistilleerd gepaard gaat.
Als gevolg der acoijnsverlaging in Neder- i
land, verwaehtde minister, dat het gebruik
per hoofd komt de verlaging in 1907
tot stand van 1906 tot 1908 met 18 pot.
zal toenemen en komt hij tot een opbrengst
voor 1908 van f15,350,000, voor 1911 tot
f16,300,000, in ieder geval verwacht de
minister, dat althans de vereischte op
brengst van f 15,000,000 in 1911 ruim
schoots zal worden verkregen. Tevens
worden in de Suikerwet nog andere ver-
bekeringen voorgesteld.
De z.g. witgemaakte ruwe suiker wordt
met name in de wet genoemd. Voor ruwe
suiker wordt voorgesteld onder gehalte te
verstaan het getal polarisatie-peroenten
zonder eenigen aftrekvoorts opent het
ontwerp de mogelijkheid om ook niet-
afgewerkte melasse of stroop uit beet
wortelsuikerfabrieken of raffinaderijen uit
te slaan wordt de opslag van niet-af-
gewerkte binnenl. melasse en stroop in
entrepot toegelaten. Een ander art. maakt
het mogelijk, alle goederen, naar het
buitenland uitgevoerd, te bereiden met
suiker, waarvan de aecijns vooraf niet is
betaald of, in geval dit laatste wel is
geschied, van dien betaalden accijns te
ruggaaf te verkrijgen. Ook zal vrijdom van
accijns kunnen worden verleend voor de
suiker, gebezigd voor de bereiding van
goederen, niet bestemd tot inwendig gebruik
door den mensch, b.v. bij de vervaardiging
van glycerine- of transparantzeep, en dit
voornamelijk om den binnenlandschen
zeepfabrikant de concurrentie tegenover
den buitenlandschen mededinger mogelijk
te maken. Vrijdom wordt ook verleend
voor de suiker tot voeding van het vee
en van da bijen.
Als uitvloeisel van het zoo straks ge
noemde ontwerp tot verlaging van den
suikeraccijns komt dan het ontwerp tot
verhooging van den accijns op het ge
distilleerd. Het wetsontwerp verschilt met
het gelijksoortig in 1905 ingetrokken voor
stel hoofdzakelijk ten aanzien van het
bedrag der verhooging, die een equivalent
moet opleveren tot dekking van het tekort,
voortvloeiende uit de verlaging van den
suikeraccijns. Met weerlegging der bezwa
ren, die tegen het vorige regeeringsont-
werp tot verhooging van den gedistilleerd-
weldaad voor Engeland.De kerk inderdaad
was het groote vereenigingspunt der beide
volken, hoewel zij niet dezelfde beteekenis
voor hen had. De Normandisohe abt ont
haalde zijne edele gasten met vorstelijke
gastvrijheid, en zijne kerk, uitmuntende
deor bouwstijl, trok de aandacht door zijne
luchtige bogen en keurig beeldhouwwerk,
door vreemde bouwmeesters vervaardigd.
De Saksische monniken bewaarden ijver
zuchtig al de relieken der Saksische heili
gen, en hielden daardoor in het hart van
edelman en boer de goede daden der vorige
tijden levendig. De godsdiensl was inder
daad het groote vereenigingspunt tusschen
den bezitter en den beroofde, en hun ge
zichtspunt ging uit van hun verschillenden
toestand en richting.
De woorden van Wolfetsn, den Saksi-
schen bisschop van Worcester, die in 1050
stierf, vonden ongetwijfeld weerklank bi
menig gemoed. Op eenen dag, toen zijne
kerk herbouwd was, zag een zijner monni
ken hem op het kerkhof in ernstige over
peinzing. De monnik maakte hom opmerk
zaam op de schoonheid van het gebouw,
die de eenvoudige stichtingen van den
ouden tijd verre overtrof. „Ik denk er
anders ever", sprak de bisschop. „Wij
verwerpen de werken van den ouden tijd,
om onszei ven te verheerlijken. Die tijd was
beter, toen men elke plaats geschikt achtte,
om God vrijwillige offers van dankbaarheid
te brengen. Het is treurig, indien wij da
zielen der menscben vergeten, om kerken
te bouwen''.
accijns waren aangevoerd, verdedigt de
minister zijn voorstel om den accijns van
f 63 tot f 90 per H L. te verhoogen. Van
de voorgestelde maatregelen verwacht hij
duurzame afneming van het jeneverver-
bruik. De stijging der opbrengst van den
accijns door de verhooging raamt de mi
nister op f 7,200,000 boven de f 25,200,000
voor 1906 geraamd, verwachtende hij, dat
het verbruik na de verhooging, niet minder
zal bedragen dan 360,000 H.L. en dus per
hoofd der bevolking ongeveer 6.3 k 6.4 L.
ad 50 pet. De verhooging treft slechts den
accijns, die né de invoering der wet in
vorderbaar wordt.
Natuurlijk is dit nog slechts een begin.
Om aan de 10 miljoen te komen die noodig
zijn voor de sociale wetten is ook nog
voorgesteld een inkomstenbelasting, uit
saamkoppeling van vermogens- en bedrijfs
belasting, dat zal een meerdere opbrengst
goven van 2'/s miljoen Voorts krijgt men
een tabaksverhooging van 2 miljoen en
een half miljoen op verhoogd invoerrecht,
makende met de 2 miljoen uit het ge
distilleerd en de straks 2 miljoen meer uit
de suiker, een meerdere opbresgst van
6' 2 miljoen, waarvan zeker de grootste
helft weer geheel komt uit de breede massa
van den middenstand.
Voor de vermogensbelasting zijn onge
veer 87 duizend personen of firma's, en
voor de bedrijfsbelasting ongeveer 320
duizend personon aangeslagen, en onder
deze laatsten nu telt men tal van kleine
winkeliers, renteniertjes, gepensioneerden,
predikanten, onderwijzers, journalisten en
andere menschen met kleine vaste sa
larissen.
En ook de verhooging van het zegel
recht van sommige effecten, al zal ook
de rijke er door getroffen worden, treft
de kleine vermogens.
Dit maakt dat wij tegen het mesrendeel
dezer belastingen zeer ernstig bezwaar
hebben.
Reeds onder 't vorig ministerie alsmede
onder het ministerie Pierson hebbben wij
de belasting op tabak als een onbillijke
belasting op een der genotmiddelen van
den werkman bestreden.
Onbelast blijve dus vroegen wii onder
anderen zijn pijpje, zijn pruimpje, zijn
snuifje, die goedkoope gezellen op zijn
niet altijd gemakkelijken levensweg.
En over het geheel late men de ver
hoogde belasting het meest drukken op
den man van de grootste, het minst op
Deze woorden zyn zeker in stilte her
haald, eene overtuiging, waarin de kiem
van de leer der Puriteinen lag, wier secte
later onder de Saksen in Engeland zulke
diepe wortelen schoot.
Weder werden de zware bonten op de
deur der woning van Alfred den Deen be
vestigd. Een bont geschakeerde groep zat
rondom het vuur. De jongste kinderen
waren in slaap, de oudste, een jongen,
Wilfred genaamd, zat naast Editha Deze
was bezig om met haar dochtertje wol te
bereiden, terwijl hij bezig was zijn boog te
herstellen. Het warme hoekje aan den
haard, waar vroeger de oude Deen zat, was
door vader Osyth, nu een zwakke grijsaard
ingenomen. De overigen waren Siward, zijn
neef Prethric, de houtvester, en een bleek
jong mensch, nog een knaap met edele,
open gelaatstrekken.
Wilfred luisterde met ingehouden adem
naar Frethric. Deze verhaalde, hoe hij bij
het aanbreken van den dag met zijne man
schappen uit het bosch te voorschijn was
gekomen en eene bende van den sheriff uit
eengedreven had, en den jongen vreemde
ling, hier naast hem gezeten uit hunne
handen verloste. Zij wilden hem naar de
markt brengen, daar hij een hert, het
eigendom van den koning, geschoten had,
waarvoor tot straf zijne rechterhand zou
worden afgekapt.
„Maar", zoo besloot hij zyn verhaal, „niet
waar, diezelfde rechterhand zal nog menig
koninklijk heit om het leven brengen",
don man van de kleinste draagkraoht.
Dat dit niet geschiedt, is een der rede
nen dat wij de belastingontwerpen van
dit kabinet met weinig sympathie be
groeten.
Alleen dan zouden wij de belasting
voor den middenstand, voor den arbeid
desnoods kunnen toejuichen, wanneer
tegelijk het vertier en de arbeid bevor
derd werden, hetgeen bij verhooging van
het tarief, gelijk in het wetsontwerp-
Harte werd bedoeld, zou geschied züd.
Maar dit juist geschiedt hier niet. De
nationale arbeid blijft wat die was.
Er gaat meer uit den zak, en er komt
niet meer inen wat dat zeggen wil,
daar weten alle groote gezinnen van mee
te praten die tobben om rond te komen
en al sedert weken voor de boter, en
sedert jaren voor de kolen, die dan nog
slecht zijn bovendien, de hoogste prijzen
moeten betalen.
8 Januari 1907.
De katholieken op Zuid-Bevoland ont
wikkelen een gezonde actie. Wij hadden
reeds vroeger het genoegeu dat op te
merken. Thans vinden wij in de Nieuwe
Zeewvsche weer een berioht dat van flink
practisch optreden blijk geeft.
Het bericht luidt
Namens het plaatselijk comité der Katho
lieke Sociale Actie alhier zal, te beginnen met
Ovezande, op alle parochiën in Zuid-Beveland
optreden dhr. Smits uit Leiden, met het on
derwerp „de K. S. A. en de Pers".
Het Goesche plaatselijk comité verdient
grooten lof voor deze activiteit. Nog zei
len vele katholieke werklieden in stad en
land in neutrale of liberalistische wateren,
zoowel op sociaal als op staatkundig ge
bied. Dit optreden ter voorlichting, ter
preciseering van de beginselen, ter aan
wijzing waar het om gaat, kan en zal
vrucht dragen voor een actie, die, zij ze
ook al niet precies in de door ons be
geerde lijn en by voorkeur op den Dag
naar schriftuurlijke opvatting voor den
Dienst des Woords bestemd, toch zeker
afvoert van het ongeloof.
Zorgt voor de kiezerslijst is het wacht
woord voor iedere Louwmaand van ieder
jaar.
Maar inzonderheid voor de Januari
maand van 1907.
Want dit jaar zal een druk verkiezings
jaar zijn.
meteen zijne rechterhand op den schouder
van den knaap leggende. „Dat is de wijze,
waarop die Noormannen moeten behandeld
worden. Gij zult een vroolijk leven onder
ons leiden, mijn jongen".
Doch de jongeling scheen zich in dit
vooruitricht niet te verblijden.
„Zij zullen mijne moeder er voor deen
boeten", sprak bij„zij is weduwe en alleen
in hare woning, en niemand draagt zorg
voor haar. Ik wenschte maar, dat mijne
rechterhand was afgehouwen".
Editha zag hem medelijdend aan.
„Waar ligt de hoeve uwer moeder?"
vroeg zij.
„In de weiden, aan den overkant der
rivier".
Editha zweeg, doch Walfred riep uit
„Moeder! aan dien kant zagen wij gisteren
avond de vlammen. Zij hebben het huis
zeker verbrand".
„Stil, Wilfred 1" zeide Editha. „Dat
weet gfj immers niet, daar zijn meer huizen
in de weiden".
„Maar, moeder", zeide Alice, „6en arme
vrouw werd dezen morgen in het klooster
gebracht, toen ik in school was, en men
zeide mij, dat haar huis verbrand was,
omdat haar zoon een hert van den koning
i geschoten had. De arme vrouw was ziek
van schrikmaar Lady Marguerite was
zeer vriendelijk voor haar, en zeide, dat zij
haar zelf wilde verzorgen.
Nu kon de knaap zich niet meer in
houden.
„Ik mijne moeder noojt meer zien",
Overal aftreding van leden van Pro
vinciale Staten en van gemeenteraadsleden,
behalve aftreding van Eerste Kamer-leden
als gevolg.
Rekent daar nu bij de gewone verkie
zingen noodzakelijk door overlijden of
aftreden en ieder zal kunnen begrijpen
dat een goede, welgesorteerde kiezerslijst
voor iedere kiesvereeniging zoo noodig is
als een percussiehamer voor een dokter of
als een duimstok voor een timmerman.
Zorgt dus het gereedschap bij de hand
te hebben.
22 Januari en 31 Januari zijn de datums
vastgesteld voor de verkiezing van een
lid der Tweede Kamer, in het district
Ede, noodig geworden door het bedanken
van dr. Brants.
Het Geldersche district Ede is over
wegend antirevolutionair, zoodat er weinig
van dit district te zeggen valt. Voor hef-
tigen strijd of bijzondere verrassingen is
hier geen plaats. Alleen valt te herinne
ren dat, onmiddellijk na de nederlaag der
rechterzijde door de vrijzinnigen het dis
trict Ede aangewezen werd om dr. Kuyper
naar de Kamer aftevaardigen.
Nu jhr. S. van Gitters tot eaudidaat
gesteld is heet het dat men in Ede, even
min als in Leiden van da. Kuyper wenscht
gediend te zijn. De waarheid is dat dr.
Kuyper onder de tegenwoordige omstan
digheden geen oandidatuur wenscht te
aanvaarden, waar dan ook.
De taak rust nu op anderer schouders.
Marokko.
Het is in Marokko eindelijk tot uit
barsting gekomen.
Men kent de geschiedenis.
De Europeesche mogendheden hadden
den Sultan van Marokko gesommeerd her
vormingen, vooral in zake de politie en
de veiligheid, in te voeren doek de Sultan,
die de speelbal was van zijn, laat ons
zeggen Groot Visier, Raisoeli, weigerde
op diens ingeving. Deze Raisoeli was
oorspronkelijk ee>n vijand der Marok-
kaansche regeering, een rooverhoofdman,
die de regeeringstroepen telkens wist te
verslaan. Doch de sultan gaf hem een
hoogen ambtenaarspost om hem aan zich
te verbinden. Weldra bleek met dezen
schelm het Trojaansohe paard biunen ge
snikte hij, „en do koeien, die mij kenden,
en het paard van mijn vader, dat mij als
een hond volgdearme dieren, nu zijn ze
allen dood want niemand, als ik, kon hen
uit het vuur trekken".
„Gij zult gewroken worden", sprak de
houtvester, „het zal niet lang duren, of de
Noormannen zullen uit een ander toontje
zingen er zijn nog rechtvaardige mannen
in Engeland, mannen vandeoudeEngelsche
wet, er is nog wel een andere woning voor
uwe moeder, dan in dat klooster van die
Fransche dame".
„Neef Frethric, gij moogt niets van Lady
Marguerite zeggen", sprak Alice kleurende.
„Zij is mijne peet en is voor iedereen even
goed".
„Ik spreek geen kwaad van haar, kind",
graf Frethric ten antwoord. „Het is hare
schuld niet, dat zij eene Fransche is, noch
de uwe, dat gij haar petekind zijt", voegde
h\j er met eenige bitterheid bij.
Editha gevoelde de kwetsende woorden,
doch gaf ten antwoord
„Gij weet, neef, welke banden mij aan
haar verbinden, hoe zaj beproefd werd Hoe
kon ik haar iets weigeren, zij, die ieder tot
troost en steun is. Ik wenschte, datiedereen
door de beproeving zoo werd als zij".
„Het leed is zoo verschillend", zeide
Frethric, „sommigen worden er door ver
zacht, anderen verhard de karakters zijn
zoo versobillendhet is als het vuur dat
het ijs doet smelten, maar het ijzer
verhardt".
(Slot volgt,J
