Buitenlandscii Gverziclu.
Kerknieuws.
Sfechtszak e».
Gemengde Berichten.
namens de Commissie uitgegeven, heeft vee!
belangstelling gewekt. De prijs werd laag ge
steld om het zooveel mogelijk binnen ieders
bereik te brengen.
Miet het minst belangrijke der Bilderdijk-
herdenking is geweest de opening der Bilder-
dijk-tentoonstellmg op 2 October in het Stede
lijk Museum te Amsterdam. Ter gelegenheid
waarvan de voorzitter der Tentoonstellings
commissie de heer J. F. M. Sterck een rede
uitsprak. De Tentoonstelling is algemeen als
hoogst belangrijk erkend en vereerd met een
bezoek van hare Beschermvrouwe, H. M. de
Koningin.
Deze mooie verzameling van bescheiden,
betrekking hebbende op den grooten dichter en
diens tijd, zal echter weer moeten uiteengaan.
Bij ons is de vraag gerezenzou het niet
mogelijk zijn een gedeelte der tentoongestelde
Bilderdijkiana bijeen te houden, en aldus te
komen tot de stichting van een
Archief.
En dit is mogelijk. Indien wij de beschik
king hebben over een bedrag van minstens
vijf duizend gulden, kunnen wij de hand leggen
op een groot deel dezer tentoongestelde werken.
Vondel heeft zijn Museum, en voor Bilderdijk
is in dezen geest nog niets gedaan.
De kans tot stichting van een Bilderdijk
Archief zou er zeker niet minder op geworden
zijn, wanneer wij U hadden kunnen meedeelen,
dat een voordeelig saldo door de Bilderdijk-
feesten opgeleverd, voor dit doel ware gere
serveerd. Dit heeft niet zoo mogen zijn. De
Bilderdijk-herdenking heeft een tekort opge
leverd, dat door de leden van het bestuur
nagenoeg werd gedekt, maar waarvan het saldo
eerst dient te worden aangezuiverd.
Wij wenden ons thans tot U om Uw steun
ter verwezenlijking van ons plan. Elk bedrag
is welkom te zenden aan den penningmeester
mr. C. W. Wormser, Singel 230, Amsterdam.
Voorzitters van de Commissies zijn de
heeren J. F. M. Sterck (Tentoonstelling)
en jhr. A. W. G. v. Riemsdijk (Bilderdijk).
Het aantal scholen met deD bijbel be
draagt in ons land op 't oogenblik 836.
Deze scholen vertegenwoordigen door
elkander genomen een waarde van niet
minder dau ƒ8,360,000, zegge 8 miliioen
360 duizend guldenwijl de gemiddelde
prijs op ongeveer 10 duizend gulden per
schoolgebouw kan worden gesteld.
Die ruim miliioen ia het stichtings-
kapitaal onzer scholen.
Waarlijk, een respectabel bedrag, waar
voor 't Kijk geen halve cent heeft bijgedragen
en alleen uit de particuliere beurzen van
de vrienden der vrije school met den Bij bel
is bijeengebracht.
Behalve het stichten en onderhouden,
vereischen onze scholen natuurlijk een niet
minder belangrijke som voor exploitatie.
Ook het bedrag daarvoor moet jaarlijks
door de voorstanders van het Christelijk
Onderwijs, voor verreweg het grootste deel
uit eigen beurs vrijwillig worden betaald,
terwijl zij tevens ook voor do exploitatie
van de zoogenaamde „neutrale" openbare
scholen moeten opbrengen.
Het getal leerlingen op deze scholen met
don By bel bedraagt ongeveer 110 duizend.
Rekent men nu, dat elk kind, door elkan
der gerekend, ƒ20 kost, wat zeer zeker eer
te laag dan te hoog is geoyferd, dan
kosten onze scholen met den Bijbel jaar
lijks ƒ2,200,000
Hiervan gaat af aan rijks
subsidie ƒ5,per kind 550,000
Blijft dusƒ1,650,000
zegge 1 miliioen 650 duizend gulden.
Een bedrag dat jaarlijks door de vrien
den en belangstellenden in ons onderwijs
uit eigen beurs boven het stichlings-kapitaal
moet worden bijeengezameld.
Uit deze cijfers blijkt klaar
a. dat de scholen met den Bijbel in onze
natie hebben wortel geschoten, veel meer
dan de staatsschool
b. welk een uitgebreiden omvang die
scholen reeds hebben verkregen, niettegen
staande den harden stryd, dien wij jaar in
en jaar uit voor ons goed recht hadden te
strijden
c. met hoe weinig recht men kan be
weren, dat de „openbare school'' de school
van heel de natie is;
d. dat het juist de anti-revolutionairen
bygenaamd de „clericalen", en niet de
liberalen of „anti-clericalen" zijn, die met
de daad toonen voor het onderwijs der jeugd
wat over te hebbenen
e. dat van geheele rechtsgelijkheid tus-
schon het „openbaar" en het „bijzonder"
onderwijs volstrekt nog geen sprake is.
En nu hebben wij nog maar alleen van de
Scholen met den Bijbel gesproken.
Er ziin echter ook nog andere Christe
lijke scholen. Men denke aan het niet
minder groot getal Roomsche scholen.
En de voorstanders dezer scholen maken
geen poegaai. Zij tasten eenvoudig in den
zak. Zij geven stilzwijgend het voorbeeld
aan de vooratanders der „openbare" school
hoe dezen hebben te toonen dat zy hunne
school liefhebben.
Met name het kleine Vrouwepclier zij
dezen heeren ten voorbeeld gesteld.
„De „klassenstrijd" is dan ook met den
iü eike overeenkomst werkende belangen
strijd zóó weinig congruent, dat hij er zelfs
soortelijk van onderscheiden is. Hij is ni6t
een maatschappelijk verschijnsel, maar een
leer; niet e9n levensuiting, maar een dogma;
niet een sociaal feit, maar een wysgeerige
hypothese. Eu wel eene, die den tendenz
heeft te hesiachen op alle terrein, ook op
dat van de arbeidsovereenkomst, maar die
daar, ook zonder het wezen der overeen
komst te verbloemen, met dezelfde kracht
en gewisheid kan en behoort te worden
afgewezen als op het terrein van de politiek,
Let recht, de moraal en waar meer ze haar
Verderf poogt te brengen."
Aldus besloot De Nederlander een artikel
over „Belangeiistriid."
Kongo gruwelen.
Het is met de gruwelen in den Kongo-
staat nog niet aan een einde. Zendeling
John. H. Harris verhaalt het volgende
„De zon neigde zich ten ondergang. Aan
den oever der rivier (de Kongo) zat een
zendeling in diep nadenken verzonken
„Zal er hulpe komen Moet een geheel
volk tot slaven gemaakt zonder eenig
protest der Christenheid" Deze vragen
hielden hem bezig aan het einde van een
zorgvollen dag.
Een donkere gedaante kwam nu uit
het bosch te voorschijn en trad op den
blanken man toe. Hij was iemand van
een echt mannelijk voorkomen en edele
gelaatstrekken.
„Boudele wa Nzkomba" (d. i. blanke
man Gods), zoo begon hij, „ik ben de zoon
van het opperhoofd van den stam
Ik heb zeven dagen en zeven nachten
gereisd om u te vinden. Mijn bedoeling
is u te vragen ons land te bezoeken, voor
men ons allen heeft omgebracht. Niemand
bood zich aan om u te overreden tot ons
te komen. Toen heb ik, de eerstgebooroe,
mijn land verlaten en ben nu hier om mijn
mijn dringend verzoek aan u bekend te
maken".
Het was alweer de oude geschiedenis
„Kaoetschoek of het leven" „De opper
hoofden eerst afgezet en dan dood gepijnigd,
mannen in het gezicht hunner vrouwen
doodgeschoten, vrouwen gesehonden voor
de oogen hunner kinderen en dau ver
moord, onschuldige zuigelingen opgespiest
of hen de hersenpan verpletterd in het
bijzijn der moeders".
Zulke dingen, 0 gruwel, geschieden in
een staat, welke onder het opperbestuur
staat van een Europeeschen vorst
Men heelt uitgerekend, dat in de laatste
twee jaren het stelsel van koning Leopold
van België aan meer dan drie miliioen
mensehen het leven gekost heeft.
Bovenstaande ontleenden wij aan de
Mededeelingen van het Zendingsveld.
Den laatsten volzin onderschrijven wij
niet. „Het stelsel van Koning Leopold"
dat zouden wij niet kunnen bewijzen.
Wij hadden gisteren geen plaatsruimte
meer beschikbaar; anders hadden wij uit
een der bladen het verslag overgenomen
van een vraaggesprek door een dagblad
schrijver met dezen energieken vorst ge
houden.
Het komt op 't volgende neer
Al het gelaster is napraterij van men-
schen die nooit Afrika gezien hebben. Niet
dat er geen gerechtelijke dwaliugen plaats
hebben en wreedheden zijn bedreven en
misdrijven gepleegd. Maar Koning Leopold
ontkent dat men niet al zijn mogelijke
best gedaan heeft om een eind te maken
aan de misdrijven van blanken tegen negers,
en ook van negers tegen negers, die eeuwen
lang naoit anders gedaan hebben dan elkaar
opeten of als slaaf verkoopen.
Oeen regeering is er ooit in geslaagd
alle misbruiken uil te roeien binnen haar
gezagskring. En het is wel merkwaardig
dat een land dat aan een ander land
het volmaakte geluk verzekeren wil, zich
altijd meester maakt van een gebied dat
aan een ander toebehoort, om er zijn proeven
te nemen.
Dit laatste ziet op Engeland, die den
Kongo voor zich begeert; en er nu reeds
door een spoorweg-coneessie begin van
vasten voet verkreeg. De Koning noemde
toen de weldaden op onder zijn beheer in
den Kongo gebracht. De pokziekte be
dwongen den slavenhandel gefnuiktden
alcoholaan voer verboden spoorweg- en
stoom vaartwezen geregeld. Het bestaande
stelsel van arbeidsregeling der negers, zoo
eindigde hij, is noodig voor een volk dat
nooit gewerkt heeft en lui geworden is
door eeuwen van kannibalisme.
De geleerden doen ai hun best om den
Schepper op zij te streven, Hem het
scheppingswerk na te doen, en te beproeven
zekere organismen te doen leven.
In die mooie voordrachten over cellen
en protoplasma en meer van die geleerd
heid, komt 't uit.
In de voorlaatste vergadering van de
Ooesche Vereeniging voor Wetenschappe
lijke Belangen heeft men een rede kunnen
hooren waarin de voorliefde voor dit
streven hier en daar duidelijk doorstraalde.
Maar de geleerden, of moeten wij
zeggen de dwazen hebben het zóó ver
nog niet gebracht
In dit licht beschouwen wij onderstaand,
schijnbaar onschuldige, berichtje dat wij
wij knipten er laatst ook nog een van dat
soortaan de groo'.e pers ontleeneo.
Te Mlinchen is enkele dagen geleden een
voordracht gehouden door prof. Hertwig, den
bekenden zoöloog. Deze deelde als resultaat
van zijn onderzoekingen mee, dat de laagste
organismen, d. w. z. de eencelligen, ook al wor
den zij blijvend omringd met de allergunstig
ste levensvoorwaarden, ten slotte sterven
moeten. Na zekeren levensduur treedt, ook
voor deze eenvoudigste organismen, in het
eerst een degeneratietoestand in, welke eindigt
met den dood.
Waarmee bewezen is dat deze heeren
voorloopig nog geen middel weten tegen
dtn dood.
W tt 'n moeite eu iuspanning van zoo'n
professor om dat te vioden
D c.h waartoe komt men al niet wanneer
tn de zonde ontkeDt, welker bezoldiging
de ueuj is, en zich afwenitvau Gods Woord!
Een moordenaar behouden. In de maand
Augustus dezes jaars werd in Koemase
een gewezen felisch-priesler, die zyu vrouw
had vermoord, ter dood veroordeeld. Van
uit zijne gevangenis zond hij het verzoek
tot zendeling E. Bauer om bij hem te
komen en met hem te spreken. Aan zijnen
wensch werd voldaan. Daar echter de zen
deling op reis moest, nam de inlaudsche
leeraar Asare het werk over. Hij sprak
met den misdadiger, die een diep berouw
toonde over zijn vreeselijke daad en met
inuige belangstelling vernam, dat er ook
voor hem vergeving was in het bloed van
Christus. Niet in eens echter kwam hij lot
de blijdschap des geloofshet ging langs
een weg van twijfel en angst. De geschiede
nis van den moordenaar aan het kruis had
echter den gewen^ohten invloed. De man
leerde zich aan het kruis van Christus vast
te klemmen en vroeg nu met ernst om
gedoopt te mogen worden. Zuster Bauer,
die deze zeldzame doopplechtigheid bij
woonde, schrijft 3 Sept. 1906 „Nog nooit
ben ik zoo innerlijk verheugd geweest als
bij gelegenheid van dezen doop. Asare
hield een diep ernstige rede. Hij wees den
doopeling op zijn schuld, en dan op Gods
genade en de alles overwinnende liefde
des Heilauds. Knielend, de gebonden han
den, waaraan de kettingen rammelden,
opgeheven, met een lichtend gelaat, ont
ving hij het heilige sacrament. Een po-
litie-soldaat stond onbewegelijk naast hem.
Het was een aangrijpend oogenblik. De
tot heden door de zonde gebondene, naar
het liohaaur in ketens geklonken, was
gekomen tot de vrijheid der kinderen Gods.
Hij was een geboudene en toch een vrij
man. We mochten met en voor hem bidden;
en toen wij heengiugen, wierp hij ons een
innigen blik van dankbaarheid toe. Op
Zondagavond vond br. Asare hem in ern
stig gebed. Den volgenden morgen om 8
uur werd hij terechtgesteld. Zonder vreeze,
in het zekere bewustzijn der vergeving
zijner zonden ging hij den dood in. Hij was
een vuurbrand uit het vuur gerukt."
(Mededeelingen van het Zendingsveld.)
F r a n k r ij k.
De vrijmetselaars doen van zich hooren.
Nu de regeering doortast, en onder anderen
msgr. Montagnini over de grenzen heeft
gezet, terwijl zy zieh te goed doet aan
'smans papieren en andere zaken, heeft het
„Groot Oosten" in Italië aan het „Groot
Oosten" in Frankrijk een telegram gezon
den, waarin het zyn ongemeene vreugde
over dea behaalden triumf uitspreekt. Ja,
zoo roepen deze auti-clericale heeren uit,
Frankrijk heeft vandaag een roemrijken
stap gedaan op den moeilyken weg der
menschelijke verlossing, terwijl het een
gedenkwaardigen datum neerschrijft, in het
gouden boek der burgerlijke veroveringen.
Wij zenden u een broederlijken groet, aan
u, die gestreden en overwonnen hebt voor
ons gemeenschappelijk ideaal.
En welk dat „gemeenschappelijk ideaal"
is, dat heeft men verleden jaar kunnen zien
in den brief van een Nederlandscheu vrij
metselaar, tijdens de verkiezingen, welke
brief dezer dagen door de Standaard werd
gepubliceerd, en dien wij mettertijd nog
wel eens hopen over te drukken.
De politie heeft intusschen hare huis
zoekingen by verscheidene Roomsche
geestelijken en staatslieden voortgezet.
Ook de kardinaal-bisschop van Parys, mgr.
Richard, is uit zijn huis gezet met de aan
zegging het land te verlaten. De 87-jarige
man moet bedlegerig zijn. De Parijsche
katholieken zijn van plan, hem onder een
groote betooging uitgeleide te doen.
Allerlei bisschoppen (die van Chalons,
Nimes, Saint-Flour, Bourg«s, Nevers, Gre
noble, Nancy, Vannes, Limoges en Per-
pignan) hebben aanzegging gekregen hun
paleis te ontruimen, in sommige gevallen
binuen eeu etmaal. De koerier met de
briefwisseling van den Paus is aan de
Fransche grens aangehouden. Men heeft
de papieren in beslag genomen en hem over
de grens teruggezonden. Volgens een enkel
vrijzinnig blad heeft een deel der geeste
lijkheid besloten zich te onderwerpen, en
de wet op de vereenigingen te erkennen,
en goed te vinden dat twee leeken, buiten
den pastoor om, voor de burgerlijke over
heid de door de wet vereisckte verklaring
betreffende het houden van godsdienstige
bijeenkomsten aliegden. De kerkelijke
overheid zal waarschijnlijk deze aanmel-
diug blijven negeeren (doen alsof zij niet
geschied was) maar den pastoors toch ver
oorloven onder deze omstandigheden gods
dienstoefeningen te houden.
De juistheid van dit bericht kunnen
wy echter bevestigen noch ontkennen.
Het feit zelf zou wel niemand bewondering
afdwingen.
Het Vatikaan heeft bereids in een nota
verklaard dat de maatregelen tegen Mon
tagnini genomen, verbijstering wekken en
in strijd zijn met de diplomatieke gebrui
ken. Het voorval zal in diplomatieke krin
gen streng veroordeeld worden.
Engeland.
De handvest, waarbij aan Transvaal een
grondwet wordt geschonken, is afgekon
digd en bepaalt, dat er zal zijn een wet
gevende raad van 15 leden, door den gou
verneur benoemd, totdat de wet is aan-
gecomeu, waarbij in de verkiezing der
leden is voorzien. Om de 5 jaar zal tel
kens een nieuwe raad worden bijeenge
roepen. Verder bepaalt de handvest, dat
er een Volksvertegenwoordiging van 69
gekozen ledou zal zijn. Zoowel het gebruik
van de HollanJsshe als van de Engelsche
taal is bij de beraadslagingen geoorloofd.
De handvest kent aan den gouverneur 't
voorbehoud voor bekrachtiging door de
rijksregeering toe, van wetten, waarbij
personen van niet-Europeesche geboorte
of afkomst onderworpen worden aau bijzon
dere belemmerende bepalingen of waarby
in den invoer van werkkrachten van buiten
het land zonder contract, geregeld ver hag
of verlof wordt voorzien.
Het Lagerhuis hoeft het voorstel van
de regeeriug, om de door het Hoogerhuis
in de onderwijswet aangebrachte wijzigin
gen en bloe te verwerpen, met 416 tegen
107 stemmen aangenomen.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Eijerland op Texel L. Th.
Wieten, cand. te Amsterdam te Daarle
J. A. v. Voorthuijzen, caud. te Ede
te Aduard J. Boonstra, cand. to Tolbart.
Bedankt voor Zalt Bommel door G. W.
Kobus te RockaDje voor Bergambacht
door G. H. Beekenkamp te Huizen.
Poortvliet. Ds. N. C. Bakker Dam
Zondag afscheid van de gemeente met een
predikatie over Phil. 4:9.
Tegen de giftmengster te Grauwendijk
(Groningen) is voor de rechtbank te Gro
ningen wegens moord op een landbouwer
en diens vrouw, levenslange gevangenis
straf geëiseht.
De beklaagde die bij de behandeling
harerzaak geheel onaandoenlijk toeluisterde
en sprak, veranderde ook heelemaal niet
op 't vernemen van dien eisch. De ver
dediger meende dat bekl. erfelijk belast is
en verzocht onderzoek naar haar geest
vermogens.
Uitspraak 24 dezer.
Goes. Gelijk onze lezers weten, hield
gisterenavond de chr. werkliedenvereen.
„Patrimonium" een vergadering met ruime
introductie, in de melksalon Opril, een
zaaltje te klein voor het doel. Na een
inleidend woord van den voorzitter, waarin
hij de noodzakelijkheid betoogde van een
intensiever leven der vereeniging, ontving
ds. Van der Veen het woord, otu aan de
hand van Jacobus' Zendbrief een practicale
toelichting te geven. Spreker deelde mede,
dat hij, na rijp beraad de vergadering voor
stelde, niet voort te gaan met de behan
deling van dezen Zendbrief. Spreker vond
het nuttiger in 't vervolg te behandelen
„het burgerlijk sociaal recht bij Israël."
De voorzitter achtte deze verandering
uitnemend, en de vergadering ging daarin
mede.
Na enkele huishoudelijke besprekingen,
waarin ook depenniDgmeestereenigecijfers
omtrent het ziekenfonds gaf, welk fonds
ongeveer f 270 in kas heeft, verkreeg de
heer Mr. J. A. de Wilde het woord.
Onderwerp van zijn rede noemde spre
ker „Da voortbrenging van stoffelijke
goederen".
Om een goed inzicht te verkrijgen in de
tegenwoordige maatschappelijke vraag
stukken, met name in't sociale vraagstuk,
achtte spreker noodig, dat we, om met het
eenvoudigste te beginnen, ons allereerst
beginnen rekenschap te geven omtrent de
vraag, wat er in de voorziening van onze
stoffelijke behoeften zooal noodig is, en tot
welke verhoudingen men daarbij komt.
Bij de voortbrenging van stoffelijke goe
deren onderscheiden we drie factoren
1. natuur, 2. menschelijke arbeid, 3 kapitaal-
De eerste twee zal spreker heden avond
kort behandelen.
I. Menschelijke arbeid. Zonder arbeid
kuunen we in geen stoffelijke behoeften
voorzien. Hoe brengt nu de arbeid produc
ten voort Door handenarbeid, denk
arbeid en leidende arbeid.
Er is een tijd geweest dat handenarbeid
veracht was. Biet het doorbreken van het
Christendom is dat echter veranderd. Alle
arbeid is niets dan plaatsverandering bren
gen in de stof. Rembrandt, de Nachtwacht
schilderende, en de man diesteenenhouwt
uit de rots, doon beiden niets anders dan
plaatsverandering brengen in de stof.
Denkarbeid is nooit veracht geweest.
Soms echter denken onze handarbeiders
over dien arbeid wel wat lieht. Denk
arbeid kan zeer zwaar zijn en is in elk
geval van hooge waarde. Aan alle handen
arbeid gaat denkarbeid vooraf. James
Watt, die de kracht van den stoom ont
dekte, heeft een machtigen arbeid verricht.
Zonder leidenden arbeid kan niets ge
heels tot staod komen. Wanneer 10 tim
merlieden, 10 metselaars en 10 sjouwer
lieden tret gereedschappen, steenen, enz.
enz naar een terrein gaan, zal er, zonder
den arbeid van architect en patroon, on
mogelijk een fraaie villa kunnen verrijzen.
Hieruit zien we 't verband, dat er tus-
schen den verschillenden arbeid bestaat.
Nog een onderscheiding maakt men
arbeid in de landbouw, ia de handwerk
nijverheid, in het transport, enz.
Welke arbeid is nu 't meeat productief?
De physiocratische school noemde alleen
den Jau'dbouw, desnoods ook den wijn
bouw, de jaoht en vissoherij productief,
omdat alleen die arbeid iets geeft wat er
eerst niet was. Spreker toont echter door
voorbeelden aan dat ook de arbeid de
handwerkslieden en der expedit rnrs en ver
voerders wel degelijk produel if is.
II. Natuur. Welke machtig factor de
natuur voor den arbeid is, bli, kt als we
zien op de krachten vanhei dier, den
wind, stroomend water, spankracht van
gassen en de eleotrioiteit. Al die kraohten,
door den nionseh aangewend, vervangen
arbeiders-krachten. Zien we de kracht
der stoommachines. De kracht van een
cycloon, van 't vuur, van de zon, van eb
ea vloed. Als al die krachteu eens vol
komen konden worden benut
Nu de vraag: is de aanwending van de
machines eu natuurkrachteu in 't voordeel
«f in 't nadoel der werklieden De li
berale school zegtten voordeele, want
zij maken de producten g-edkooper. Blaar
dat is niet geheel juist. Wat baat het als
de schoenen door invoering van machines
goedkoop worden, doch iomiddels de arme
schoenmakers zonder werk zijn De pro-
ducenten hebben er voordeel van, de ma
chines winnen geld uit. Eu dit geld wordt
natuurlijk meestal weer productief ge
maakt, doch het vrij geworden kapilaal
heeft vleugelen, en wat hier wordt uitge
spaard, kan misschien in Rusland besteed
worden.
En al is 't waar dat er sinds de machi
neries werken niet minder arbeiders noodig
zyu, telkens komen er thans crisissen
vjor, en is geregeld 15—20 pCV onzer
werklieden werkloos. Daarom zulh-u wy
natuurlyk mettertyd tot de vraag konuii
in hoeverre op de patroons ook de plicht
rust om voor hunne arbeiders in dit op
zicht te zorgen.
In den grooten arbeid van het menseh-
dom is elke schakel onmisbaardenk-,
hand- en leidende arbeidelk arbeidt in
zijn Goddelyk beroep, alleen deze con
clusie wil spreker dezeu avond trekken.
Deze rede welke met groote aandacht
gevolgd werd, kan een prachtige opening
van de reeks sociale onderwerpen, welke
mr. De Wilde deze wintermaanden hoopt
te behandelen, genoemd worden.
Na nog enkele vragen te hebben be
antwoord, werd den spreker door den voor
zitter hartelijk dank gezegd en sloot deze
de vergadering.
Moge het bestuur van „Patrimonium"
voor de volgende vergadering weder zulke
ruime introductie geven, dan zullen zeker
nog meer „hoorgragen" aanwezig zyn, en
zal Patrimonium" velen aan zich ver
plichten.
Het 4 jarig zoontje van H. O alhier
is heden aan diphteritis overleden.
De aangifte van werklooze inge
zetenen voor de Werkverschaffing alhier
had gister plaats. Er zijn er 45verleden
jaar bedroeg hun getal 40.
Middelburg. Aan de heeren P. Sonius,
opperbrandmeester, en K. J. Kuiler brand
meester, is door B. en W. met 1 Januari
a. s., op hun verzoek, op de meest eervolle
wijze ontslag verleend, onder dankbetuiging
voor de vele en langdurige diensteD, aau
de gemeente bewezen.
Door de politie alhier is aangehouden
en over de grenzen des Rijks naar de zijde
van Duitschland gezet C. F E. H., welke
zonder middelen van beslaan alhier ver
toefde.
Vlissingen. Donderdagmorgen bij het
aangaau der fabriek „De Schelde" had de
17-jarige jongen van den machinist der
S. Spoor, J. Kopmels, het ongeluk op het
S. S. Tjikini door een luik te vallen (door
den donker) in de diepte van het schip,
met het ongelukkig gevolg dat hij zwaar
gewond op verschillende plaatsen, en met
schedelbreuk werd opgenomen Na ver
bonden te zijn is de ougeiufuge naar het
r.-k. ziekenhuis vervoerd.
Neuzen. Alhier is opgericht een bond
van binnenschippers voor Zeeuwseh Vlaan
deren, Walcheren, Noord-en Zuid Beveland.
Het doel is het verkrijgen van betere be-
vrachting8voorwaarden en het tegengaan
van misbruiken, die bij het bevrachten
voorkomen. Aanvankelijk traden 30 leden
toe. Het bestuur bestaat uit de heeren
A. de Jonge, voorzitter, F. Dooms, M. van
Leuven, W. Bondewel, commissarissen, en
Jan Tollenaar, secretaris-penningmeester.
Sluis. Bij de stemming voor een lid
van den raad waren uitgebracht op den
heer H. C. Bakker 114 en op den heer
B. Brand 117 stemmen, zoodat laatstge
noemde gekozen is15 stemmen waren
van onwaarde, terwijl een 120 kiezers niet
waren opgekomen.
Hansweert De machinist K. bij den
prov. stoombootdieust, dienstdoende op de
stoomboot Walsoorden had het ongeluk
met zyn linkerhand tnssehen de machine
te geraken, waardoor een lid van een
vinger geheel werd afgesneden.
Het met haver geladen sieepsehip
„God vertrouwen", schipper L v.d. Meulen,
geraakte Woensdagavond alhier op de
Schelde aan den grond. D?or twee sleep-
booten is het schip afgetrokken en alhier
binnengebracht.
Blr. P. C. J. Hennequin, lid ?an de
Tweede Kamer voor het district Oostburg,
is Dinsdag plotseling zeer ernstig ongesteld
geworden. (N.v.d.D.)
De Staatscourant (no. 291) bevat de
statuten van de afdeeling Hulst van den
R. K. Volksbond in het diocees Breda te
Hulsten de vereeniging „Het Groene
Kruis" te Wissenkerke.
Westkapelle. Dinsdagavond verga-
derde de kolenvereeniging „Helpt Elkan
der" alhier, tot het doen van de gewone
jaarlyksche rekening en verantwoording,
Uit het verslag van den secretaris dier ver
eeniging bleek dat bij den aanvang van dit
jaar aanwezig waren: 433 H.L., aangekocht
5808 H.L., verkocht 5995 ILL, zoodat nu
nog in voorraad zyn 246 H.L. Deleden zyq