T Parapluies. Iseije „Ben Burcht", No. 55. 1906. t NIEÜWSBLAD VOOR ZEELAND. rkifieraonii te Mar Maandag 3 December 21e Jaargang. GHRISTELIJK- HISTORISCH MIDDELBURG anko "1 Koolvisch eeren- en Kinderparapluies je Uitverkoop ;eloofbaar lage prijzen. GEENSEN, in, Boomgaard en Weiland. TE KOOP TE KOOP euwe Yeerwagen geiiimilieBskiieclit genmakersknecht, VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed DE J0NGE-VERWES1 te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN gebeukte Stok visc]i Uit de Tweede Kamer. Gemengde Berichten. AAS JU NIOR- J koop van deze groote party vanaf heden 'ie bij rdstraat 31 Middelburg. op naam en adres. Tegen Mei j, bij J. H. GESCHIERE, Poppendamme. DE HAND TE KOOP gen bij L. SUUIiMOND te i b u r g. zeilen, afmetingen naar bij S. DE KAM, timmerman '■lie. )SE, Wagenmaker, Koude- Met Maart a.s. bij JOH. VAN DE REPE, sr en Schilder, Baarland. gevraagd met Januari of dig kan werken, bij de Wed. RDE, Wagenmakerij, Nisse. Fan stonden aan Handknecht >n tevens wegens plaatsge- enwagen te koop. oekh. D'HUIJ, Middelburg. Met Mei Handknecht >nde Knecht benoodigd, bij ITERS, V e e r e. Met Mei H an d li u ecli t Dooruenmutsaurds bij F. DE WITTE, Zoute- Met Mei H fut <1 U'neeht 3ij M. FRANCKE, Hofstede rig'damme. Met Mei bij de Wed. J. KLUIJF- idekerke, Westhoek. Met Mei ij A. VOLKERS, Veere. nstplicht met Maart of Mei Iïa)33.dïs:a©e3h.'fc ij C. JANSE, Kleverskerk- i d d e 1 b u r g. vraagd met Maart ïkwaamheid, bij 3LAAR, 's-H. Arendskerke. Terstond es.© O^Eeld. jij H. Z WEE MER te Krui- 1EDEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p. p1,25. Enkele nummers0,02®. UITGAVE DER FIRMA EN VAN van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent. Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. VAS JUNIOR- 1 December 1906. In Zwitserland beslissen de republikein- sche bergbewoners hunne gemeenschappe lijke belangen door een volksstemming, waaraan ieder meerderjarig ingezetene kan deelnemen. Dat wil men ook te Hillegom, in het land van de bloembollen probeeren. Daar is de vraag aan de orde of de kermis zal gehandhaafd blijven, dan wel of een volks feest met subsidie van de gemeente deze verouderde instelling vervangen zal. Ieder 21 jarig ingezetene zal vóór of tegen kunnen stemmen. Principieel valt daar, altyd voor een ontwikkeld volk, weinig tegen te zeggen maar het schynt nog al omslachtig en men zal het, wat dikwijls toegepast, waar- schijnlijk spoediger moe dan gewoon zyn. Pandjeshuizen, zoogenaamde huizen van verkoop met recht van wederinkoop, wer den op een vergadering tegen den woeker en dergelykeinrichtingenalspasgenoemde, eene monsterspin genoemd, die hare slacht offers niet loslaat, maar uitzuigt en ten slotte doodt. Is deze uitspraak overdreven? Over 't algemeen niet. En wel om de volgende redenen. Vaak wordt een hoog percent geheven van de ingebrachte goederen. Meermalen wordt van de hooge opbrengst van de panden niets teruggegeven aan hen, die ze zoogenaamd te koop hebben aange boden. Integendeel moeten zysomtyds bijpassen als die opbrengst minder mocht bedragen, dan hjj op de panden heeft gegeven. Dikwijls ontvangen de bezoekers van de pandjeshuizen hun eigendom niet terug, ook al willen ze het op den bepaalden tijd inlossen, doordat de houder van 't pandjes huis soms willekeurig den termyn van de leening vervroegt. Die afkeuringswaardige praktijken be nadeel en ook den handeldry venden midden stand, aangezien ze oneerlijke concurrentie in het leven roepen. Daarenboven brengen ze meermalen diepe ellende in de gezinnen in den vorm van diefstal, trouwbreuk, bede larij en ontucht. Daarom moet het zoo spoedig mogeiyk komen tot de in uitzicht gestelde betere regeling van de banken van leening. Ook dienen de zoogenaamde pandjeshuizen zoo al niet verboden, dan toch onder ryks- of gemeentelijk toezicht gesteld te worden. Verbetering van het crediet der behoef- tigen door de oprichting van ondersteu- nings- en spaarkassen is daarbij dringende eisch. Zulk een coöperatieve ondersteuning- en spaarkas bestaat reeds by de Vereeniging voor Gemeente- en Volksbelangen, welke zich voor deze zaak bijzonder interesseert. Behalve de heeren Schokking en Talma waren eergisteren aan het woord een drietal sprekers van de linkerzijde, n.l. de heeren Tydeman, Borgesius en De Beaufort. Over elk der lange redevoeringen der drie laat- sten een kort woord. Vooreerst de speech van den afgevaardigde van Tiel, mr. Tyde man, de woordvoerder der vrije liberalen. Uit de rede van dien afgevaardigde bleek dat zijne party, hoewel inziende, dat het kabinet op loopzank is gebouwd, zoodat het zich kalm moet houden en tot geen bui tensporigheden moet vervallen, desniet tegenstaande op vriendschappeljjken voet wil en kan leven met deze regeering. Er is veel te prijzen en te loven. Ook op land bouwgebied. De praetische methode, daar gevolgd, verdient aanbeveling. Zonder protectie kan ook voor landbouw en vis- sohery veel van regeeringswege worden gedaan. Jammer vindt dhr. Tydeman, dat het kabinet, van geboorte vrijzinnig, op het oogenblik een zakenkabinet is geworden. Want zoo is de toestand feitelijk. En dat brengt ook voor het kabinet zelve een zekere stremming in de werkzaamheden. Angstvallig wordt er genikt en gewogen, niet gaarne zou men hierin of daarin te ver gaan. Denk maar aan het onderwijs. Of is op dit gebied niets meer te verrichten Men weet wel beter. Of hoe staat het met de opleiding der openbare onderwijzers? Alleen in subsidies is men vrijgevig. Wel willend is de regeering genoeg, o ja, maar niet krachtig. Ook de heer De Beaufort heeft den ijver van de regeering bewonderd. Hij waardeert dien ijver nog, maar zou de regeering willen toeroepen„matig u en overstelp ons niet met arbeid", en neem vooral geen grondwetsherziening ter hand. De partijen zijn daarvoor nog geenszins rijp. Dit bleek nog uit de rede van dhr. De Visser, zei dhr. De Beaufort. Hij bracht de antithese weer op den voorgrond. Wat zal ds. Wagenaar door die rede zijn teleur gesteld De afgevaardigde van Leiden beschuldigde de liberalen, dat in de Troon rede van 1870 op hun initiatief de bekende formule van de inroeping van Gods zegen was weggelaten. Doch dit is niet zoo. Wel kwam ze niet voor in de Troonrede van 1869 dhr. De Visser had beter dienen te onderzoeken doch volgens verklaring van minister Van Bosse destijds, waren de bewuste woorden wel in den oor- spronkelijken tekst opgenomen, maar had een copiïst ze vergeten neer te schrijven. En wie was toen het meest verrast, toen de formule niet uit den mond des Konings werd vernomen De regeering zelve. Spr. komt er dus tegen op, dat de liberalen op zettelijk hadden nagelaten Gods zegen in te roepen. Doch als nu een man van ontwik keling, een afgevaardigde des volks er toe komt, om zulke dingen te zeggen, hoe zeer moet dan die strjjd over religieuze vraag stukken in verband met de politiek niet by het volk leven. Ook uit zulke verschijnselen besluit dhr. De Beaufort, dat de tydnog ganschelyk niet gekomen is al zijn we by het onderwijsvraagstuk een schrede vooruit en is de „facultatieve splitsing" in het vooruitzichtom „staatkundige vraag stukken" te gaan behandelen. En nu de rede van den afgevaardigde van Enkhuizen, den heer Borgesius, „la béte noire" in de Kamer, zooals Troelstraden kabinetsformateur noemde. Allen luisterden met gespannen aandacht naar de niet al te gelukkige, door interrupties onderbroken rede van dien spreker. Er ontstond zelfs eene algemeene beweging, toen hy het woord erlangde. Hy begon er mede, dat men hem in 't zon netje had gezet over zijn rede in de Liberale Unie, hier in het debat gebracht als „stryd- middel". Te veel waarde wordt er aan die rede toegekend en ook te veel eer bewezen. En daarby krijgt men zoo den indruk, alsof men aan de overzijde wat „zenuwachtig" wordt omdat de antithese wat zwakjes begint te staan. Eerst wil spreker eenige punten van regeeringsbeleid bespreken, om daarnamet de tegenstanders af te rekenen. Met dit laatste liep het echter wel wat spaak. Had de afgevaardigde van Enkhuizen maar veel „persoonlijks", zooals hij het noemde, over zijn kant laten gaan, het ware nog wel geschikt, maar zijn krijgs- mansnatuur speelde hem parten en toen was het met de mooie opgezette rede ge daan. Om in zoo'n geval le beau róle te blijven vervullen, moet men, naar het schijnt, wat minder strijdlustig zijn. Anders gaat het niet Aan de regeering gaf de heer Borgesius enkele harde noten te kraken. Ouderdoms- pensioneering zonder invaliditeitspensio- neering was hem alles behalve aangenaam daarenboven is dhr. Borgesius niet te vin den voor de invoering der nieuwe belastin gen, voor en aleer de verzekeringswetten in het Staatsblad zullen staan. En dat zal waarlyk morgen niet zyn. Doch genoeg. Het politieke steekspel gaan we voorby. Het zou wel aardig zyn, als het niet zoo onverkwikkelijk was. Van de rechterzijde spraken nog dhr». Schokking en Talma. Terecht kreeg deze laatste den indruk dat onze politiek ver keert in een toestand van „vertroebeling". De gehouden redevoeringen zijn negatief alleen dhr. De Beaufort deed iets positiefs hooren, toen hij tot de regeering zeide stuur ons geen wetten meer. En aan wie de schuld De regeering heeft er wel eenige aanleiding toegegeven en wel door haar beleid. Haar program is zoo wankel. Denk aan het militair vraagstuk. Aan de beloofde Drankwetnovelle. Aan de verzekerings kwesties. Voorts beantwoordt dhr. Talma de opmerkingen van dhr. Troelstra over de zwenking van Patrimonium naar 't blanco artikel. Spreker weet heusch van die zwen king niets. Wel wil Patrimonium oprui ming van „noodelooze staketsels". Maar dat is heel wat anders dan het blanco artikel. Het staat er heelemaal buiten. Patrimonium wil alleen het „volle, politieke recht" voor den arbeider, omdat dit be trekking heeft op zjjn sociaal leven. De belangstelling van dhr. Troelstra is wel wal verdacht. Doch dhr. Troel stra heeft hier een bijzondere positie in de Kamer. Hij heeft ze te danken om den steun van de liberale candidaten. De linkerzijde loopt op roode pantoffels en als ze die uittrekt, moet ze loopen op harde kiezelsteenen. En zoo ging het voorwaarts. Menige zet in die rede was raak. Ook aan het adres van dhr. De Beaufort. LAJNDBOUW. Men meldt uit Oud-Vossemeer In den loop van den zomer werd dooi den heer Cam man, rij kstuinbou wieeraar voor West-Noord-Brabant en Zeeland te Teteringen, hetvoornemen te kennen ge geven om proeven te nemen met de teelt van tuingewassen op de verdronken gron den. Voor dat doel werd door den heer F. J. Ambt alhier een tuin belangeloos beschikbaar gesteld, zeer doelmatig bij het dorp gelegendeze tuin werd volgens opgave van genoemden luinbouwleeraar bewerkt en verdeeld en werden grond monsters opgezonden voor het onderzoek van het zoutgehalte, maar daar is het, om niet bekend geworden reden, bij gelaten. Nóch uitzaai, nóch eenige proef in dit opzicht is er genomen. Een en ander valt ongetwijfeld te bejammeren, want op tuin bouwgebied vooral had men tot heden geen ervaringen van beteekenis omtrent de cultuur op door zoutwater overstroomde landerijen en tuinen. Intussehen ziet het er in die tuinen treurig uitsierheesters, bloemgewassen en boomen zijn dood, zoo dat er in het komende voorjaar geen groen zal te zien zijn en bovendien enkele per sonen, die uit hun boomgaarden een be duidend revenu trokken, daardoor finan cieel zeer worden getroffen. Men is thans begonnen met knotwilgen, die bijna overal langs de dijken en wegen aan de sloot kanten staan, voor zoover zij dood zijn te rooien en ook menige olm, die een sieraad der welbeplante dijken beloofde te worden, zal in den loop van dezen winter moeten vallen onder de bijlslagen van den rooier. Al deze boomen zijn het eigendom van de Ambachtsheerlijkheid van Oud- en Nieuw-Vossemeer en Vrijberghe, zoodat hier wel niet de kleine eigenaars worden getroffen, maar deze dijken, meest com municatiewegen, met hun schaduwgevende boomen waren voor elk natuurliefhebber en wandelaar een haast onmisbaar deel van het landsohap. Vlissingen. De machinist-leerling bij de Staatsspoorwegen C. F. Huson alhier is overgeplaatst naar Feijenoord. Neuzen. Bij de stemming voor vier leden van de Kamer van Koophandel en Fabrieken stemden 89 van de 171 kiezers met geldige biljetten. De volstrekte meer derheid was alzoo 45 stemmen. Gekozen werd de heer A. C, Lense» met 46 en herkozen de heer M. G. A. Blankers met 45 stemmen. Herstemming moet plaats hebben tusschen de heeren P. J. Scheele, R. Drost, J. C. J. Kolijn, (aftr. lid) en M. Verbrugge, met resp. 48, 40, 87 en 31 stemmen. Verder werden uitgebracht op de heeren J. D. Thielman 23, L. van der Lubbe 13, J. L. Jurry 17 en R. J. Ver- sluys 12 stemmen. De overige stemmen waren over verschillende personen ver deeld. De heer P. A. van de Velde (aftr. lid) had verzocht niet meer in aanmerking te komen. Sluis. Candidaten voor den gemeente raad zyn A. C. Bakker en B. Brand. Gisterenmorgen is de schipper v. d. W. op de Schelde door een windvlaag over boord geslagen en verdronken. Met ingang van 1 December zijn be vorderd tot kommies 2e kl. by de belas tingen de kommiezen 3e kl. I. J. v. d.Vy ver te Eede, A. de Maker te Hoedekenskerke, F. Rijstenbil te Tholen en P. J. le Grand te Sluis. Bij Kon. besluit is toestemming ver leend aan L. W. B. A. Mulder, burge meester der gemeente 's-Heer Abtskerke, om tot 8 Juni 1909 te Ovezande te blijven wonen. Gedeputeerde Staten hebben op het verzoek van P. J. Versluis, oud-lid van den gemeenteraad te Terneuzen om den heer R. Scheele, het in zyn plaats gekozen lid, niet als zoodanig toe te laten, beslist dat er geen termen zyn om aan het verzoek te Op de te Rotterdam gehouden ten toonstelling van pluimvee, konijnen, enz. der Ned. vereeniging voor pluimveeteelt be haalden uit Middelburg dhr. K. Meertens en mevr. Kraamer beiden een eersten prijs. Vrouwepolder. Vrydag werd alhier de nieuwe ckr. school geopend en het hoofd, de heer W. van Hekken, geïnstal leerd. Ds Wolf opende de plechtigheid met het laten zingen Ps. 25 6, ging daarna voor in gebed en las Ps. 121. Hij herinnerde er aan, hoe Timotheus door zijn moeder onderwezen werd in de schrif ten. Hij wees er op, hoe het socialisme overal welig tierde, waar de kerk in modernisme wegzonk en het openbaar onderwijs het volksleven beheerscht. Hij legde er nadruk op, dat het stichten eener chr. school geen particuliere liefhebbery is, maar dat de doopsbelofte de ouders daartoe verplicht. Opleiding tot chr. deug den kan alleen plaats hebben, waar de Christus tot Zyn eer kan komen. God werkt door middelen en daarom was Timo theus' moeder een exempel, dat wij moeten navolgen. Een akker, bezaaid met goed zaad, schenkt gouden korenaren, maar een akker, met onkruid bezaaid, brengt door nen en distelen voort. Verder bracht hy namens de ouders, den leden van het schoolbestuur dank voor hun geldelijken steun en den velen arbeid dien zy zich ter wille van de goede zaak getroost had den. Hy sprak het nienw benoemde hoofd ernstig aan en wees hem op] zyn dure roeping, om de kinderen te leiden op den weg ter zaligheid. Den ouders wees hij erop, hoe zij de gave Gods, hun in de Chr. School ge schonken, moesten waardeeren en hoe het huisgezin mede moet werken met de school. Ten slotte dankte hij namens het bestuur den bouwmeester en den architect voor hun ijver bij het bouwen der school betoond. Daarop verkreeg ds. Scheele het woord. Deze wensohte het bestuur en de ouders hartelyk geluk met hun school en uitte de bede, dat ook deze Chr. School in de goede leer zou onderwijzen en vrucht opleveren voor de eeuwigheid. Hij wees erop, hoe alleen de Chr. School kan op voeden naar den eisch van Gods Woord en hoe daarom, maar ook uit een maat- 8clv>pprlijk oogpunt, een Chr. School noo- dig was. In den strijd des levens schenkt alleen liet evangelie kracht, zaligheid en levensvreugd. Hij wensohte het nieuwe hoofd den zegen des Heeren toe en wees hem erop, hoe hij alleen door een biddend leven kracht zou vinden voor zijn moei tevolle taak. Alsnu kwamen aan het woord dhr. Versluys en De Wolf, hoofden der Chr. Scholen teSerooskerkeenteVeere. Eersgenoemde wees erop, hoe het huis gezin, de school en de kerk een drievou dig snoer vormen, dat niet licht wordt verbroken. Deze school was weer een monument te meer voor ons Chr. onderwijs. Hij wees de aanwezigen erop, hoe er geen plaats kan wezen voor pessimisme, waar men zich vastklemt aan de beloften des Heeren. Zij die mee bouwen aan Gods huis wor den gezegend, ook in het tydelyk leven. Daarna sprak hij 't hoofd der school ernstig toe en wees hem er op, hoe hij niet enkel moet studeeren in de boeken, maar bovenal het kinderhart moet bestudeeren en bid dende het werk beginnen niet steunen op eigen kracht. En hoe hij door de tucht van Gods Woord den revolutiegeest, die ook huist in het hart der leerlingen moest be strijden. Dan zou de liefde der leerlingen hem een belooning zijn. Dhr. De Wolf wees er op, hoe men Gode de eere moet geven en hoe die eere boven alles moet gaan. Hij gaf toe, dat de ouders veel voor de zaak van het Chr. onderwijs over hadden, maar toch niet te veel. Een enkelo kinderziel is meer waard dan al het goud der wereld. Hy stelde het jeugdige schoolhoofd duidelijk voor welk een zware taak hy op zich nam. Niet alleen moet hij goed maatschappelijk onderwijs geven, maar bovendien de kinde ren ook wyzen op den Christus. Daarna sprak hij op pakkende wyze de kinderen aan en wekte hen op tot gehoorzaamheid. Dhr. Van Hekken, vader van den onder wijzer, dankte het bestuur voor de liefde aan zijn zoon betoond en beval dezen in de medewerking en liefde der ouders aan, ter wijl hij tevens het nieuwe hoofd wees op de groote verantwoording, die op hem rust en hoe hij alleen in Gods kracht zyn taak zal kunnen volbrengen. De heer P. Melis, wethouder van Seroos- kerke, die met zijn mede-wethouder, dhr. Christiaanse, het dagelijksch bestuur van genoemde gemeente vertegenwoordigde, dankte het schoolbestuur voor de vriende lijke uitnoodiging tot het by wonen dezer plechtigheid en hy verzekerde het bestuur, dat het steeds op de welwillendheid en de medewerking van het bestuur der gemeente zou kunnen rekenen en hy hoopte, dat de Heere, onze God al de uitgesproken wen- schen zou vervullen. De heer Keulemans, bouwmeester, dankte, ook namens den architect, het bestuur der school voor hunne medewerking by den bouw. De heer Van de Putte, van Vlissingen, waarschuwde de ouders tegen overdreven verwachtingen en hoe zij met wijsheiddenonderwyzermoeten steunen. Uit zijn ondervinding, als mede bestuurslid eener Chr. School, toonde hy aan, hoe dit kan geschieden. Wij, Calvi nisten, mogen niet opzien tegen zwaren arbeid, maar moeten op elk gebied een eereplaats innemen. Ora et Labora zy ons aller leus. Ook die van den jeugdigen onderwijzer. Daarna sprak het hoofd der school, die het bestuur dankte voor de hem betoond© welwillendheid, zich bij de ouders aanbeval in hun medewerking en gebed, terwijl hij de kinders aanmaande tot getrouwe plichts betrachting. Ds. Wolf bedankte daarop, ook namens het bestuur, allen, die tot deze blyde ure hadden medegewerkt. Ds. Scheele ging voor in het dankgebed, waarna de vergadering na het zingen van Ps. 105 5 uiteenging. Het ryks-school- toezicht had by vriendelyk schrijven be richt, dat het verhinderd was de opening bij te wonen. De kinderen werden feeste lijk onthaald. De nette school en onderwy- zerswoning zyn een sieraad voor ons dorp. Oostkapelle- Vrijdagavond werd alhier feestelijk de nieuwe Chr. School geopend. De voorz. van het bestuur, de heer J. de Voogd, opende het samenzijn met gebed;

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1906 | | pagina 1