Speelgoed - Etalage.
Alex iBijer's Koffie
SINT NIKLAAS IS JARIG!
VOORHANDEN:
Witte Mantaiers-Winlieg,
Mutsaards ei Traiers-Iisscta.
K. J. WEIMAN, MIDDELBURG.
Adverlentiën.
B. Faherfj de Jonge
Weel, G. IXout.
P. R1EMENS, Handenmaker,
De Administratie van „DE ZEEUW' belast
zich mei het PLAATSEN van ADVERTENT1ËN
in alle bladen van binnen- en buitenland
ZONDER PRIJSYERHOOGING.
NIEUWE PAKKETTEN!!!
Vooi St. Nicolaas-cadeaux
h gaze Si. iieelaas-Stalage
Een Aftandspaard
Buit
HET BESTE ADIiES VOO 11 MANUEACTUREN IS DAT VAN L. E. BIVIÊBE - GROOTE MARKT - HOEK GRAVENSTRAAT - MIDDELBURG -
LEESTAFEL.
Snippers uit de oude doos.
Telegrafisch Weerbericht.
-:- Ook verkrijgbaar
Pakket A. Slechts f 1,-. Pakket B. Slechts f 1,50.
Pakket e. Voor Meisjes.
Slechts f 1,50.
Pakket D. Voor Jongens.
Slechts f 1,50.
vindt men eene
groote sorteering
St. Nicolaas-Gadeaux.
Goes.
FIRMA WEI).
J. P. VAN DER DOES.
TE KOOP
TE KOOP
Een Wagenmakersknecht
Levensbeelden, door Henrietta iire-
dius. Amsterdam, Egelings Boek
handel.
Vier keurige schetsjes uit het leven,
als gepenseeld, hier en daar als gephoto-
grafeerd. „Een reisje en een intree" is
zeer levendig verhaald; „Naar buiten"
fijn gevoeld „Een bruidspartij" verplaatst
u midden onder de ongelukkige zwervers,
met wie onze Jeruel-vrienden zoo kunnen
opschieten. „Haar rustpunt" vormt van
dit mooie viertal het pakkend slot. Dit
boek, in fraaien prachtband is een mooi
feestgeschenk voor onze meisjes.
In den Kerkstrijd, door Johanna
Breevoort. Rotterdam. D. A.
Daamen.
Een prachtwerk dat van deege bronnen
studie getuigt en een bijzondere voorlietde
zien laat van de hoofdpersonen die den
zwaren strijd voor de ongerepte bewaring
der gereformeerde waarheid, en tegen de
overheersehing van de Kerk door den
Staat hebben gevoerd. Het op een enkele
bladzijde na historisch verhaal speelt te
Rotterdam, doch moet en zal ook alle
niet-Rotterdammers interresseeren die de
periode van den kerkstrijd in 't begin der
17e eeuw wensohen te kennen en het
goede pand waardeeren, om welks bewa
ring toen de worsteling ging. De illustree-
ring en groepeering is zeer schoon de
karakterteekening treffend de strijd hier
en daar als op de plaats zelve genomen,
weergegeven.
De heftige Smout, de zachtmoedige Gesel,
de weifelende Lansbergen, de trotsche
Grevinkhovendoch niet minder de figuren
van den tweeden en nog minderen rang,
tot zelfs de „baakster" en de buren by het
bezoek in de kraamkamer wekken de be
langstelling, hetgeen bewijst hoezeer de
schrijfster de gave van vertellen bezit. Een
heel tijdperk heeft zy door dit boek voor
ons doen herleven, en de kracht van het
Calvinisme ook by de zwakheid van des-
zelfs verdedigers op zyn schoonst doen
uitkomen. Deze jongste pennevrucht be-
wyst ook op welk een gelukkige wyze
zich het talent der schryfster ontwikkelt.
Wy merken een en ander op met blydschap
en ingenomenheid.
Bosboom Toussaint herleve steeds meer
in schrijfsters als Anna v. d. Flier en
Johanna Breevoort.
Zoekende liefde door Runa, ver
taling van B. v. T. Amsterdam
Egelings Boekhandel.
Een roman, waarin de hoofdpersoon,
een ongeloorige kunstenares haar Heiland
vindt en haar Kust en Rijkdom Hem leert
wijden. Haar kennismaking met een hulp
prediker, die naar de Heidenwereld gaat,
in de binnenlanden wordt vermoord, en
eenige geschriften, aan haar vermaakt,
nalaat, is 't middel om hare oogen te openen
voor de heerlijkheid der Lielde, die onver
gelijkelijk hoogerdan de Kunst,den mensoh
met het leven verzoent en tot het geloof
in den Onbegrepene en Ongeziene roept.
Voor onze jongelui, in dezen tijd van
Twijfel en Ongeloof, die hen bespringen
of medevoeren heeft dat boek groete
waarde.
Avondklokjes, door Twee Kinder-
vriendinnen, uit bet Fransch, door
Einna. Amsterdam door Egelings
Boekhandel.
De lieve naam voor deze 92 korte kin
dermeditaties is juist gekozen. Het boekje,
in stemmig banje en zakformaat leent er
zich toe onzen kinderen te worden in
handen gegeven, om iederen avond een
of twee van die eenvoudige gedachten,
147
rEUXLLETOir.
DOOK
SCALDIS.
Z 1 E R I K Z E E.
VIII.
De St. Lievens Monsterkerk heeft eene
lengte van 102, bij eene breedte in 't kruis
van 43 en eene hoogte van 57'/s Meter.
In welken tijd het gebouw gestioht is,
is onbekend 't werd opgetrokken op den
zelfden grond waar in 1151 eene kapel
werd gesticht, toegewijd aan den Martelaar
Levinm. Voor het eerst hoort men er van
ten jare 1378 toen Hertog Albrecht van
Beleren er een kapittel van 24 Kanunniken
in oprichtte.
Bij de stichting was zij ongeveer el/M.
langer dan later en was met den toren
vereenigd, doch in 1466 werd zij aan de
westzijde door het onweder getroffen,
brandde gedeeltelijk af en ontstond er de
gaping, zooals wij die nog zien tusschen
de Nieuwe Kerk en den toren. De ge
dachtenis van deze ramp blijft in herinne
ring door een tijdversje, 't welk wij lezen
boven het raam van Kerkmeesters kamer,
bij den iDgang van het Koor, tegenover do
Poststraat. Om het eigenaardige willen wij
het overnemen, het luidt„Cras Cane
terrlbILIs. non poss VM CVr Cadlt
Ignis". De talletters wijzen op het jaartal
1466. 0
Monsterkerk, niet zoozeer om hare
monsterachtige grootte, maar zoo genoemd naar
het Grieksche woord monastérion, 't welk
een verblijf van kloosterlingen aanduidt.
(2) De brand ontstond op den avond vóór
jVerkmisdag. In de R.-Kath. kerk is men ge
lessen, wenken of hoe ge ze noemen wilt,
en waarvaD een woord uit de Schrift het
thema is, te lezen.
Radicale tinautieele scheiding van
Kerk en Staat, door dr. J. van Lonk-
huijzen. Wageningen, Vada.
Deze brochure is een uitgebreid referaat
op een predikanten-conferentie door den
schrijver gehouden ter beantwoording der
vraag Ligt het niet op den weg der Gere
formeerde kerken aan te dringen bij de
overheid dat deze ophoude met haar finan-
cieele bevoorrechting der eene groep Neder-
landsche kerken boven de andere? Het
vraagstuk was betrekkelijk reeds aan de
orde gesteld zij 't alleen in juridischen zin,
door prof. Rengers Hora Siccama en jhr.
mr. de Jonge van Ellemeet. Doch het heeft
ook een kerkrechtelijken kant, en van dien
kant beziet de schry ver het vooral, en wel
breedvoerig, aan de hand van de geschiede
nis naar de beste bronnen. De slotsom is
dat art. 20 van Ons Program moet worden
uitgevoerd, met inachtneming van het be
kende „na uitkeeriDg aan de (dan) recht
hebbenden."
Maar met de rede van dhr. Lohman in
de Tweede Kamer bij de Grondwetsher
ziening in 1887 zijn wij het eens, dat de
rechter dit moet uitmaken. Nu twintig
jaar lang heeft deze quaestie gesluimerd,
in den laatsten tijd is zij ontwaakt en be-
gintmen in te ziem dat Groens advies „eerst
oplossing der kerkelijke quaestie" had
moeten woiden opgevolgd. Dr. v. Lonk,
huijzen deed goed met haar opnieuw aan
de orde te stellen, al sohijnt de oplossing er
van rechtens moeilijk. ImmeTs op blz. 48
zegt de schrijver :J „Onder het bedrag dat
als rijkssubs:die aan de Ned.JHerv. kerk
wordt geschonken zijn ook de renten van
genaaste pastoriegoederen". Doch dit kan
later besproken worden. Als antwoord
op de stille klaoht van 1905 bij den val
van 't Kabinet-Kuyper „och was die on
gelukkige kerkelijke quaestie toch opge
lost", mag dat geschrift met ingenomen
heid begroet worden. "Wij hopen er op
terug te komen.
Onze Tijdmeters, en hoe wij er mee
moeten omgaan. Uitgegeven door den
Nederlandschen Bond van Horloge
makers.
Deze brochure geeft een populaire be
schrijving van onze uurwerken door tal
van afdeelingen toegelicht, en een beschrij
ving hoe er mee om te gaan. Een praotisohe
poging waarvan de horlogemakers zelveu
in de eerste plaats de vruahten plukken,
door de meerdere orders voor reparatiën
en schoonmaken, en de mindere afkeu
ringen die hun te beurt vallen wegens
vermeende duurte van hun arbeid en
artikelen. Overigens bevat de broohnre
tal van wenken en mededeelingen die een
juisten kijk geven aan den „leek in 't vak"
op 't gecompliceerde mechanisme van het
uurwerk, en waarmede hij zijn voordeel
kan doen in betrekking tot horloges, regu
lateurs, pendules en klokken. De beeltenis
van Christiaan Huygens den uitvinder der
slingeruurwerken, siert de brochure.
Er zal by Callenbach te Nykerk eu
Egeling te Amsterdam een „Weelde uit
gaaf van de Pelgrimsreis" verschijnen door
John Bunyan(Een Christens en Eener
Christinne Reis) een getrouwe navolging
van de Engelsche, waarvan slechts 150 ex.
gedrukt zyn. Van deze zullen slechts 100
ex. gedrukt worden met 31 duurzame
broomzilver-fotografieën naar oorspronke
lijke teekeningen van Harold Copping, in
quarto formaat, op geschept Hollandscli
papier, en gebonden in echt hoorn-per
kamenten band, kop verguld. Ieder boek
wordt door de uitgevers geteekend.
Treden wij het grootsche gebouw binnen,
dan is het, of wij het gevoelen wij zijn
in een heiligdom. Voortschrijdende onder
de reusachtige gewelven voelen wij onze
nietigheid en gaande over de vele graf
zerken, waaronder zich het stof bevindt
door „eeuwen saamgelezen'', zijn wij ge
neigd er sleohts duisterend te spreken.
Onwillekeurig worden wij tot eerbied ge
drongen wij ontblooten het hoofd, ook
al is er geen dienst, want alles brengt
ons onder den indruk, waaraan wij ons
bijna niet kunnen ontworstelen en toch
moeten wij dit, willen wij de vele be
zienswaardigheden van dezen schoonen
tempel verder bewonderen, onzen blik
dan van den grond opwaarts richtende,
zien wij dat het gebouw rust op 28 ko
lommen, behalve 4 anderen in den rnunr
gewerkt.
Het sohoone gewelfde koor, 't welk door
10 kolommen gedragen wordt is door een
houten beschot van de preekkerk gesohei-
den op het middelbesohot waarvan aan
de bioDenzijde, op een blauw veld met
fraaie draperiën gesohilderd staat in Ro-
raeinsche letters, aan de rechterzijdede
Wet des Heeren, en ter linkerhand Ps.
122. Rondom het koor tellen wij negen
woon op den dag der kerkwijding o a. te
zingen de woorden, welke Jacob sprak, toen
hij uit zijn droom ontwaakte, zeggende»h o e
vreeselijk is deze plaats. (Gen. 28
17), welke men in het begin des kerklieds al
dus heeft overgenomendeze plaats is
schrikkelijk, in het Latijn T e r r i b i 1 i s
est locus iste. Het versje is dan een
gesprek tusschen een leek en een priester.
Zing, zegt de eerste, morgen het lied
Terribilis. Ik kan niet, antwoordt de
Priester. Waarom niet? vraagt de an
der, die tot antwoord krijgt: omdat er
vuur valt te weteq uit d§n Hemel.
naar waarnemingen in den morgen van
■2!) November medegedeeld door het
Kon. Ned. Meteor. Instituut te De Rilt.
Hoogste barometerstand 775.2 te Cler
mont, laagste stand 732.7 te Bodii.
Verwaohting (tot den avond van 30 Nov.)
meestWestelijke matige tot krachtige wind,
zwaar bewolkte of betrokken lucht, waar
schijnlijk regenbuien. Weinig verandering
van temperatuur.
Nieuw Verbeterde
STOOMMACHINES
met modellen.
TOOVERLANTAARNS
in alle pi ijzen.
LOSSE PLATEN voor
alle lantaarns.
MOOIE POPPEN en
MEUBELS voor poppen.
KINDERSERVIEZEN
degelijk van
onschadelijk Emaille.
FIRMA WED.
Lange Kerkstraat C 38—39
gebrand volgens systeem Pr«f. LfFPTG, is
te Kapelle steeds versoh verkrijgbaar bij
DE ECHTE
van de Firma C. A. SCHULTE Co.,
Drogisterij „Het Roode Kruis",
Lange Delft H 2, Middelburg,
kosten 20 cent het pakje, zes pakjes
kosten 1 gld. 10 ct.
Ie qualiteit
RIETEN SCHENEN, om stoelen te
matten.
Aanbevelend,
K. Noordstraat, Middelburg.
kapellen, en in de preekkerk achttien.
In eene der Zuidelijke kapellen van het
eerste zien wij de prachtige grafstede van
Simon Schutte, kolonel van een regiment
voetvolk en in 1692 alhier begraven
nog schooner is eohter het praalgraf aan
de overzijde daarvan, in 1650 opgericht
door den Ridder Johan Konijer en zijn
eohtgenoote Maria de Pottereter eere van
Kapitein Hendrik de Pottere en Agatha can
Wissekerke, welker beeltenissen, uit Ben-
theimersteen gehouwen, rusten op 'n zwart
marmeren tafel en onder deze, op gelijke
wijze, de beeltenis van Kapitein Hume,
neef van Maria de Pottere. De gedenk
stukken ter eere van de beroemde mannen
Levinus Lemnius en Janson Pratensis,welke
in 1795 in de kerk hiDgen zijn later ver
dwenen, nog zien wij aan de N.zijde van
het orgel de grafzerk van Lemnius met dit
eenvoudige opschrift: „Levinus Lemnius,
medicus hie situs, est obüt oal Juli Ao.
1568". Een zeer schoon stuk zien wij in
den, naar men wil uit één en hetzelfde
stuk hout vervaardigden, predikstoel, ge
maakt in 1672, welk jaartal wij op de
onderste trede zien uitgebeiteld. Hetspreek-
gesloelte schijnt gedragen te worden door
zes mannen-beelden, de versieringen der
vakken zijn prachtig afgewerkt, de kroon
boven het klankbord, gevormd doorloof-
en bloemwerk, uit ijzer vervaardigd, is
zeer kunstig en de drie koperen lichtkronen,
met ieder twintig armblakers, zijn eenig
van smeedwerk.
Maar het schoonste stuk in dit gebouw
is het prachtige orgelde bouw er van
werd aanbesteed den 9en Juli 1768 en voor
19500 gld. aangenomen door den Utrecht-
schen orgelmaker Johan Hendrik Hartman
Biitzmet de kostbare betimmering en
versiering kwam de totaalsom op 51257gld.
De eerste steen er van werd gelegd den
1. Het Feest van Sint Nioolaas, aan
onze Kleintjes verteld, Nieuw, Groot
Prentenboek.
2. Voor Kleine Hartjes, Luxe Prenten
boek.
3 tot 10. Aeht Aardige Prentenboekjes,
waarbij De Poppenvriendinnetjes, De
Zilveren Lepel, enz. enz., met verhaaltjes.
11. Oostveen's Prentenboek.
12. Kinderen en Dieren, zeer groot
Prentenboek, met lieve rijmpjes.
1. A. is een Aapje, dal Eet uit zijn
Poot, het eohte van ouds beken 'n mooie
Prentenboek in zeer groot 4" formaat.
2. Eén Tooverprentenboek - Robinson
Crusoe, met aardige vertelling.
3 tot 8. Wat ik gaarne zie, Het Mooie
Boek, enz. enz., 6 Groote Nieuwe Pren
tenboeken.
9. Het Nieuwsgierige Poesje, Fraai
Prentenboek, met kleine vertellingen.
1. Gouverneur. Lotje en hare Kinde
ren, Prachtverhaal, 1 deel met 4 Platen.
In Prachtband.
2. Clementine Helm. Bakvisebje, vrij be
werkt door P. J. Andriessen, 1 dl. met 4 PI.
3. Dora en Betty, naar het Engelscb,
door Helena van 'Holland, 1 deeJ, rijk
geïllustreerd.
4. Het Gulden Kinderboek, keur van
Sprookjes, met Illustratiën en gekl. Platen.
1. L. Stratenus. Een Noordpool-Expe-
ditie, Groot boek met 4 Platen. In Pracht
band.
2. Th. Chappuis. Lolan's Lotgevallen
in het Leeuwenland, 1 deel met Plaien.
3. T. Hoeker. Tbornas Brander, Avon
tuurlijk verbaal met Platen.
4. H. Eden. In Veldt en Lnager, Lot
gevallen van een Boer op Jacht en in de
Kaffer-Oorlogen, 1 deel rijk geïllustreerd.
T? T~\T7" \T> en Mooi, zijn de Pakketten, tooh voegen wij nog bij
VJ v/ Jtll J^-LV V/V/Jl elk Pakket, op den koop toe, Sint Niklaas is
jarig! Vijftien Nieuwe, zooeven verschenen Sint Nioolaas versjes, met Pianobege
leiding, verzameld door JOHANNA VETH. Let welDit alleraardigst Liedereu-
Album bij elk Pakket cadeau.
Te bekomen bij D. BOLLE. Bazaar van Goedkoope Boeken, Hang b/d Vischmarkt
te Rotterdam. Franco na ontvangst van Postwissel, waarop meldenPakket A. B. C. of D.
vindt men een groote sorteering in het
Magazijn van
Ruime keuze in
nieuwste décors Porcelein
en Aardewerk.
Lederwaren, Byouterie en Naaidoozen,
Schrijfcassetten, Sigarenstellen, Inktko
kers, Albums en Albumtafels, Bladen,
Serviezen, Nikkel Artikelen, Poppen en
Kinderspeelgoederen
en nog een massa andere artikelen uit
nemend geschikt voor
EET DE
LANQE EN RONDE BESCHUIT
26 a 10 cent, van P. C. VAN DIJK Ja.,
Broodbakkerij b/d Watertoren
Noordpoortstraat, MIDDELBURG.
oo
O O
oo
een Toom witte Bantams, bekroond
op de jl. gehouden pluimveelentoonstel-
ling, bij JOH. BOSCH, Selsweg R 171.
een zesjarig veulendragend
Paard, bij A. WATTEL, Oost-
ka p e 11 e.
te koop
by A. DE BUCK, Westkapelle.
gevraagd
en een Drlewielnkar te koop, bij
I. LUTEIJN, Grijpskerke.
20 Sept. 1761 door Jhr. Samuel Boeüe
't is waarlijk een prachtstuk het sierlijk
ocsa&l rust op zwart gepolijste steenen
kolommen, die wit marmeren voetstukken
en kapiteelen hebben, het heeft 56 spre
kende registers, uitmakende 3108 pijpen,
verdeeld over drie klavieren en een vrij
pedaal. De inwyding van het instrument
had plaats den 20 Dec. 1770 door ds. J.
A. Blanck met Ezra 7 '27. De vervaar
diger van het orgel mocht de inwyding
niet beleven, want hy overleed 13 Dec.
te voren. Het vorige orgel, ter linkerzijde
van den predikant staande, in 1549 ver
vaardigd, was mede een kunststuk voor
dien tydkerkmeesters hadden het aan
de gemeente geschonkenhet voerde tot
opschrift„Dit windspeeltuig, om den
lof des besten en grootsten God op te zin
gen, hebben kerkmeesters met de grootste
milddadigheid doen vervaardigen in het
jaar na de geboorte van Christus 1549,
Hendrik Niklaassen heeft het gemaakt".
Toen de Spanjaarden in 1576 de stad ver
lieten, moest de regeering dit orgel voor
eene aanzienlijke som van de plundering
vrykoopen.
De laatste dienst er mede werd ver
richt den 16 Dec. 1770, later, in 1803 werd
het voor 350 gld verkocht aan de R.-Kath.
gemeente te kruisland. Dit schoone kerk
gebouw werd in den Zaterdagnacht van
6 op 7 Oct. 1832, binnen zeven uren een
prooi der vlammen de brand begon aan
den Z.-W.kant van het kerkdak en de
oorzaak was onbekend; sp >edig bleek 't
dat het vuur de bluschmich alen te mach
tig was, en den volgende i morgen
Zondag kon men slechte constateeren
dat de prachtige St. Lievens Monsterkerk
er geweest was en onder hare ingestorte
gewelven een schat van herinneringen en
kunstwerken bedolven lag-
Weinig, zeer weinig werd gered, o.a.
het Avondinaalszilver, eenige schilderijen,
de bij bei van den predikstoel, enz.
Groot was de ontsteltenis en verslagen
heid in de stad, maar ook door het geheele
land wekte de treurmare groote belang
stelling op.
Op denzelfden dag van den brand hield
ds. G. C. Droogleever Fortuijn, die per
soonlijk deelgenomen had aan de pogingen
tot blusschen, eene predicatie in de Kleiue
kerk naar aanleiding van Daniël 9 16/.
„Heere, doe Uw aaagezichte lichten over
uw Heiligdom dat verwoest is", en op 10
Oct. d.a.v. ds. J. R finrenbrvgh over Ps.
46 9 „Komt, aanschouwt de daden des
Heeren, die verwoestingen op de aarde
aanricht".
Zooals het meermalen gaat, wanneer
men iets verloren heeft, waardeert men het
verlorene des te meer en zoo ook hier.
Vele platen, gedichten, grootere en kleinere
geschriften versohenen in druk over de
groote ramp en alles geschiedde gratis en
ten voordeele van het fonds tot opbouw
eener nieuwe kerk.
Men ziet, de belangstelling was algemeen
en men zou gemeend hebben, dat daardoor
Zierikzee het oude kerkgebouw, maar her
steld zou teruggeschonken wordende
slooping van het nog overgeblevene ge
tuigt niet voor den kunstzin van de toen
malige autoriteiten, die iets in te brengen
hadden over den herbouw. Immers, de
muren waren zóó heoht, dat men tot kruit
de toevlucht nemen moest om ze vaneen te
scheuren.
(Wordt vervolgd.)
Verbetering.
In ons vorig no. staat Minster!» ren. Moet
zijn Monster-toren,
-
De M\
verteld
nieuwe
dr. De
Thans I
der reclT
Goeman I
versprak
Dit isf
geroeid
mentaire
en verlad
de schatj
Wij
de Link!
Wy hl
mans V|
herhaalc
Liberale!
Teding
maal do<|
Sedertf
lyke lacl
De mf
bladen,
doen onl
wel aanl
Dat 1
reohts v
Belgi
Het I
lossing
oogeubli
als stoo
Kamer
zijde
slagen
zyn.
Het
over R<
dagen a
waarvai
is te vo«
Latei
De
