El INGEWANDEN.
K e r k n i 3 uws.
Schoolnieuws.
RECLAMES.
ZWAKTE ÏAH MAAG
Gemengde Berichten.
LEESTAFElI
vermaan, zeventig mial zevenmaal te ver
geven.
Het was dezer dagen een eeuw geleden
van de slagen bij Jena en Auerstadt, waar
Napoleon, meer nog zijn generaal Da-
vout, dien hij overigens haatte, dewijl deze
hem in krijgstalent overtrof, zich een
onsterfelijken naam veroverden, door de
groote overwinningen op de Pruisen be
haald, in weerwil van hunne numerieke
overmacht, en den persoonlijken moed
hunner aanvoerders.
Hachelijk stond de kans voor de Fran-
schendoch de domheden van 't Prui
sische opperbevel, dat geen party trok van
behaalde winst of toegebrachte schade,deed
de kans nog ten goede voor hen koeren.
Op het slagveld van Jena nu is Zaterdag
het gedenkteeken voor de daar gevallen
Duitsche dapperen door generaal Hiiseler
onthuld. Het is een door Ünger ontworpen
hoog granieten kruis, met het opschrift aan
den voetvergeet die trouwe dooden niet.
Generaal Hiiseler hield een toespraak
waarbij hij herinnerde dat de fout dezer
nederlagen niet bij de toenmalige aanvoer
ders maar bij hunne voorgangers moet
gezocht.
Immers men teerde op den roem van
Frederik den Groote.
Terecht wees hij er op dat uit de slagen
van Jena en Auerstadt de manuen zy'n
opgestaan die later de Duitschers ter over
winning zouden voeren.
En zoo is het.
Het is wel opmerkelijk dat bij Auerstadt
het ook een Hohenlohe was die zooveel
ontstemming over Vorst en Volk bracht.
Hohenlohe toch voerde zijn 96000 troepen
tegen de 53000 van Napoleon aan en verloor
nog den slag, omdat hy 54000 man zijner
troepen werkeloos lietrondslenteren, terwijl
de overigen lijf en leven waagden.
Dat was juist een eeuw voor de nog
grootere dwaasheid van zijn nazaat den
districts-president, welke de vorige week
openbaar werd.
Doch, 't is waar, na dien slag zyn groote,
althans moedige veldheeren in Pruisen
opgestaan. Onder hen is Blücher, de over
winnaar van de Katzbach tot W aterloo
Scharnhorst, dien de dichter de boodschap
naar Walhalla laat brengen Ons juk, dat
willen wy verbreken, en de strijd der wraak
breekt aan Gneisenau, de steeds voor
waarts stuwende, de verdediger van Col-
berg en vervolger na Waterloo York.de
held van Altenzaun en Wartenburg; Bülow
van Grossbeeren en Dennewitz Kleist van
Nollendorf; Tauentzien van Wittenberg
om niet te spreken van Grolmann, Boyen,
Katzler, prins Augustus, Clausewitz en
vele anderen.
Gelukkig het volk dat zijn ontslapen
helden eert en nog weet te toornen wan
neer de nog levende worden gesmaad.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Warga, M. J. F. Schönfeld
te Jorwerd te Utrecht, A. J. Montijn te
Haarlem.
Aangenomen naar Waalwijk door A.
Fetter te Oisterwyk.
Bedankt voor Sneek door R. de Boer te
Culemborgvoor Zalt-Bommel door C.
H. Ris Lambers te Haaksbergen.
Goes. De aftredende leden van het
kiescollege, J. L. Cense, S. Duvekot, I.
Wessel, A. D. F. v. d. Wart, E. Barbier,
Th. A. v. d. Hell, J. B. Huysse en P. W.
den Herder, zyn herkozen.
Zierikzee. Ds. v. Nouhuijs, wien met
1 Jan. a s. eervol emeritaat is verleend,
maakte Zondagavond na afloop der gods
dienstoefening bekend dat hij wegens ge
zondheidsredenen zijn ambt reeds nu neer
legt. Op Zondag 6 Jan. a.s. hoo'pt hij
afscheid te prediken. Tot dien tijd zal zijn
plaats vervuld worden door dr. J. Helder,
emeritus predikant.
Wolfertsdijk. De volledige uitslag der
stemming voor twee notabelen (zie onB
vorig no.) was aldusIngeleverd 53
biljetten. P. v. d. Sehraaf 41P. Nagel-
kerke 44 K. J. Walrave 5; J. Lindenbergh;
J. Florijn #n Joh. Reinhout elk 3, J. M. Mol
2, P. v. d. Linde, A. Geene, H. Buteijn en
E. Meulenberg elk 1 stem. Dus herkozen
v. d. Sehraaf en Nagelkerke.
Op het twaalftal te Bennlngbroek
komen o. a. voor ds. H Snel te Polsbroek
en J. C. Kars te Ouwerkerk.
Geref. Kerken.
Drietal te Werkendam (A): dr. S. O. Los
to Hilversum, W. Scheele te Veere en J.
Koppo te Bunschoten.
Beroepen te 's-Gravenmoer, J.C. Aalders,
cand. te Dusaente Werkendam (A),
A. Scheele te Veere.
Bedankt voor Westerlee door J. Iioele-
wijn, cand. te Bunschoten voor Mak-
kum door G. Ch. Aalders te Tzuminarura.
Zaamslag. In de gemeente kerk A
is de tegenstand groot tegen een mogelijk
plan van samensmelting zoodat hiervan in
den eersten tijd niets komen kan.
Chr. Geref. Kerk.
Bedankt voor Utrecht door F. Langkeek
t« Harlingen.
De examens voor de vrije- en orde-
oefeniögen zullen gehouden wordeD te
Breda in het lokaal «De Beurs van Breda1'
van 1631 dezer, telkens van des morgens
uur af; en te Rotterdam in het ge
meentelijk gymnastiek-lokaal St. Janstraat
van 16 Oet.7 Nov. 9 uar te beginnen.
In de advertenties zult gij de aan
wijzing vinden van eetwaren die
bijzonder smakelijk zijn. Wij geven
u hier de aanwijzing van het middel
dat uw maag geneest zoo die ziek
is en dat u dus in staat stelt al die
lekkere zaken te genieten.
De Heer J. Mutsaers van Eek, Balie
straat 72, te Utreoht, schrijft ons
«Mijne vrouw heelt gedurende driejaren
geleden aan eene verzwakking der inge
wanden en van de maag. Zij kon niet
veel meer eten en verteerde dat nog heel
slecht. Natuurlijk voedde zij zich zeer
slecht en hare gezondheid leed daar onder.
Mej. Mutsaers,
portret Vermeulen.
Tooh had zij veel geneesmiddelen ge
nomen en hoopte altijd te genezen, maar
de genezing kwam nietnauwelijks onder
vond zij een verlichting die duurde zoolang
het geneesmiddel duurde. Zoodra zij met
het geneesmiddel ophield kwam de maag
pijn terug. Ten einde raad, begon zij met
de behandeling der Pinkpillen. Toen
hebben wij er ons rekenschap van gegeven
dat zij die dadelijk had moeten gebruiken.
Haar toestand is onmiddelijk verbeterd.
Weldra kon zij voedsel, dat zij zich sedert
langen tijd geheel had moeten ontzeggen,
eten en verteren. De Pinkpillen hebben
mijne vrouw volkomen genezen, en hebben
bovendien de verwoestingen, door die lang
durige ziekte teweeg gebracht, hersteld.
Mijne vrouw heeft hare krachten terug
kregen en ziet er opnieuw welvarend uit
Verwaarloos uw maag niet; gij moet
er op passen als op uw oogappel. Het
is een uiterst teer orgaan, dat vereisoht
te worden ontzien en dat dikwijls mis
handeld wordt. Wanneer zij verzwakt
is dwingt men haar tot overmatigen arbeid,
waartegen zij zioh verzet. Zoo zij geheel
haar dienste weigert zijt gij verloren. De
Pinkpillen zijn het middel dat uw maag
in goeden staat brengt en u een goede
spijsvertering bezorgt.
De Pinkpillen zijn onovertroffen tegen
bloedarmoede, bleekzucht, neurasthenie,
algemeene zwakte, maagkwalen, rheuma-
tiek.
Prijs f 1,75 de doos, f9,per6doozen,
Verkrijgbaar bij Snabilié, Steiger 27, Rot
terdam, Hoofd-depóthouder voor Neder
land en Apotheken. Franco toezending
tegen postwissel. Ook echt verkrijgbaar
voor Middelburg en omstreken bij Joh.
de Roos en voor Goes en omstreken bij
Gebr. Mulder, Drogerijen en Verfwaren.
Wij vestigen de aandacht op de adver
tentie van Oosterbaan en le Cointre tot
goedkoope verkrijgbaarstelling van het
verhaal over de overstroomingen van
Maart j.lmet tal van platen en photo's.
Veilingsvereeniging «Zuid-Beveland"
GOES, 16 Oct. 1906.
Peren f 1,80 a f3,25, Appels, f 1,70a f3,15,
beiden per kin, Tafelperen, mooi soort 3 a 8
cent, Bloemkool, 2de soort 3 a 7 cent, Groote
savoije kool, 3 cent, Eenden, 80 cent, alles per
stuk. Eieren f 5,75 per 100 stuks.
Groote veiling Zaterdag a.s. 50 H.L. zure
Bellefleur,
Goes. In de Raadsvergadering van Don
derdag 18 October te 7'/j uur zijn aan de orde
Ingekomen stukken. Begrooting van het Bur
gerlijk Armbestuur en Gasthuisbestuur voor
1907. Vaststelling het kohier schoolgeld voor
school A en Meisjesschool. Cursus i9o61907.
Aanvragen om afschrijving en teruggaaf van
hoofdelijken omslag, hondenbelasting en school
geld. Adres van J. F. Polfliet betreffende het
aanbesteden van straatmakerswerk. Adres van
eenige ingezetenen inzake het oprichten van
eene openbare bewaarschool voor betalende
leerlingen. Benoeming van een lid der com
missie van toezicht op het middelbaar onder
wijs. De aanbeveling bestaat uit de heeren R.
J. van der Veen en Mr. C. Lucasse. Wijziging
verordening regelende de voorwaarden, waarop
gas geleverd wordt door de gemeente Goes.
Af- en overschrijving van posten op de be
grooting van het dienstjaar 1906. Verordening
regelende de jaarwedden van het personeel bij
het O. L. onderwijs. Id. op het houden en
slachten van vee, alsmede op het invoeren,
vervoeren, keuren en verkoopen van vee en
vleesch, binnen de gemeente Goes. Reclames
tegen den aanslag in den hoofdelijken omslag
primitief kohier 1906.
Goes. Heden Dinsdag vergaderde de
afdeeling Heinkenszand van de Maatsoh. tot
Bev. van Landb. en Veeteelt in Zeeland
met 52 ledeu en gepresideerd door den heer
I. G. J. Kakebeeke. Medegedeeld werd
dat te Zwolle een onderlinge landbouw
Mij. is opgericht en als lid van commis
sarissen J. J. van Weel te Wolphaartsdijk
is verbonden tot wien men zioh wenden
kan tot toetreding.
De heer Camman rijkstuinb.leeraar voor
Noord-Brabaut en Zeeland werkzaam, kan
moeilijk die provincies voldoende afreizen.
Men wensoht dat dezen steun zal ver
leend worden. Ook op een desbetreffende
vraag heeft de heer Camman geantwoord
dat hij gaarne steun te gemoet ziet.
Bespreking voorstel van den heer J. D.
Elenbaas inzake afgevaardigde naar de
hoofdbestnursvergadering. De voorsteller
weuscht dat steeds voorz. en seer. der
afdeeling worden afgevaardigd naast de
gewone 2 afgevaardigden.
Verschillende sprekers voeren het woord.
Er woidt bezwaar gemaakt dat het aantal
afgevaardigden te groot wordt. Ook wordt
de kas er ook mede bezwaard. De seor.
kan zich genoegzaam op de hoogte stellen,
omdat de hoofd bestuursvergaderingen uit
voerig wordeu medegedeeld. Ook kan
de seor. de verg. omdat ze publiek
zijn uit eigen beweging bezoeken.
Het voorstel wordt verworpen met 27
tegen 25. Aan den heer Marcuese te Nisse
die een landbouwcursus leidt wordt zooals
vorige jaren f 10 toegezegd, omdat hij bij
avond niet altijd per fiets dien tocht naar
's-Gravenpolder kan maken.
De periodiek aftredende bestuursleden
J. D. Elenbaas te Hoedekenskerke, M. de
Bokx te Goes en C. Zuidwegte Wolphaarts
dijk worden resp. met 43, 47 en 44 st. her
kozen en nemen de herbenoeming aan
terwijl ter voorziening in de vacatures, ont
staan door het overlijden van de heeren H.
A. Mol en J. H. Stols gekozen werden dhrn.
J. Zandee te Oudelande met 27 en D. v. d.
Dries te Ovezande met 35 stemmen, die
zich de benoeming lieten welgevallen.
Daarna leidt de voorzitter de agenda
hoofdbe8tuurs-vergadering in, welke hier
en daar besprekingen uitlokt.
De keer C. Zuidweg levert een zaakrijk
rapport omtrent de land- en tuinbouwten
toonstelling in 1907 te Den Haag te houden.
De voorzitter zegt dat het idee is, dat alle
Landbouw-afdeelingen in Zeeland samen
werken en daaruit een commissie kiezen
dan kan het beste verkregen worden, en
vooraf het te exposeeren in Zeeland, voor
het naar Den Haag gaat.
Uit het rapport van de onderwijzers is
gebleken dat deze afdeeling een der beste
hoefsmidscursussen heeft.
Daarna werd de bespreking geopend
over het adres van den bond van Ned.
suikerfabrikanten inzake sacharine. Dr.
Hissink, die daarvoor aangezooht werd,
leverde een belangrijk betoog, gegrond op
het advies van prof. Hamburger te Gro
ningen en verschillende medici in Duitsch-
land, dat sacharine wel niet direct, maar
toeh indirect schadelijk voor de gezondheid
is, omdat zij totaal geen voedingswaarde
bezit. Den afgevaardigden wordt opgedra
gen aan dit punt op de Hoofd bestuurs
vergadering hun volleaandachtteschenken.
In plaats van J. J. Stokman die bedankte,
heeft het bestuur tot bode benoemd J. de
Conink.
Middelburg. De sergeant-fourier A.
Sanderse van het 2e bat. 3e reg. inf. alhier,
is met ingang van 18 October a. s. be
vorderd tot sergeant-maj oor-administrateur
by de 3e comp. le bat. te Bergen-op-Zoom.
Oostburg. Gisterennacht is in de her
berg van Z. zekere F. du Tree doodge
bleven. Of 't is ten gevolge van een val,
of van den drank, is nog niet uitgemaakt.
Borsselen. Alhier is procesverbaal
opgemaakt tegen een ingezetene uit 's Heer
Arendskerke wegens verbreking van eene
afsluiting van een voetpad onder eerstge
noemde gemeente. Dit voetpad liep tot
dusverre, naar men meent, gedurende eene
eeuw over eene hofstede en daarbij gebruik
wordende landerijen ten behoeve van kerk
gangers uit 's Heer Arendskerke en Bors
selen naar 's Heerenhoek, doch het voetpad
staat niet op den ligger der wegen en
voetpaden. Om welke reden het voetpad
is afgesloten, is niet algemeen bekend,
doch de afsluiting is een voldongen feit
ten spijt van bedoelde kerkgangers, die
nu telkens grooter afstand moeten af
leggen. (M. C.j
Men schryft aan de M. Ctuit
Zeeuwsch Vlaanderen's Westelijk deel
Tot nog toe zyn de heeren, die zich met
de Noorderzon verwijderd hebben, niet
teruggekeerd. Naar het gerucht wil, heb
ben zy voor hunne fabriek als agenten
contracten gesloten met fictieve personen,
en daaronder dus handteekeningen doen
plaatsen of zelf geplaatst van personen
die niet bestonden of valsche handteeke
ningen van personen die wel leven, mis
schien ook handteekeningen doen zetten
door personen die hoegenaamd geen land
bebouwden en die zij onder een of ander
voorwendsel wisten te bewegen hun hand-
teekening te schrijven. Die nietswaardig
zynde contracten zouden zy gezonden heb
ben aan den directeur van de fabriek,
waarvoor zy werkzaam waren. Deze heeft
hun de 100 franken voorschot per gemet
toegezonden en tevens het zaad, om de
velden te bezaaien. De honderd franken
per gemet hebben zij zich toegeëigend en
het zaad op zolder of in een magazijn
edeponeerd. Nu er eindelijk aan de fa-
riek moest geleverd worden en er geen
bieten kwamen, kwam de fraude uit en
zij hebben juist bij tijds het hazenpad ge
kozen. Daarbij loopt nog het gerucht, dat
zij een paardenhandel op Engeland hebben
gedreven en door te koopen op erediet
en le verkoopen contant zich ook meester
gemaakt hebben van aanzienlijke sommen.
Alles bepaalt zioh intusschen nog hoofd
zakelijk tot geruchten. Zekerheid is er
nog aangaande geen enkel punt. De ver
dwijning van beide heeren zoo plotseling
en onverwacht heeft tot al die geruchten
aanleiding gegeven.
Te Wijdewormer is een jonge man
door de duisternis misleid in de wegsloot
gevallen en verdronken. Te Renkum
liep Zondagavond een 22-jarige vrouw met
een kind op haar arm in du duisternis tegen
een put aau. Het kind viel van haar arm in
den putde vrouw sprong haar kind na om
het te redden, doch beiden verdronken.
Een poos daarna haalde men twee lijken op.
De „infanterist", die zich te Rotterdam
in een woning in de Hondiusstraat zoo
ernstig verwondde dat hy aan de gevolgen
overleed, is de 2e luitenant 8. van het 11e
regiment, in garnizoen te Ede. Te
Grootegast moest een 14 jarige knaap
voor zyn vader een boodschap doen aan de
zuivelfabriek. Hij bleef wat lang weg, waar
door hij het misnoegen van zyn vader
opwekte. Deze nam hem daarover onder
handen en diende hem een oorveeg toe. In
drift ontstoken, wilde hy andermaal zijn
zoon te lijf. Deze nam intusschen een hooi
vork. Zijn vader liep met zijn hoofd daarin,
werd in zyn oog getroffen en overleed aan
de gevolgen binnen enkele uren. Te
Didam is een smidsknecht uit een op de
kermis staande luchtschommel gevallen en
aan de gevolgen overleden. Aan de
Kweekschool voor de Zeevaart te Amster
dam is roodvonk uitgebroken. Alle jongens
zijn naar huis gezonden. De ziekte draagt
een kwaadaardig karakter. Drie kweeke-
lingen zyn aangetasteen is reeds over
leden. Van het gebouw der school op de
Prins Hendrikkade hangt de vlag halfstok.
Gisterennacht werd te Woensel een
vader van vier kinderen, wiens vrouw eerst
korteling bevallen was, 'snachts opgeklopt,
wyl zyn huisdeur gebombardeerd en ten
slotte ingetrapt werd. Vier mannen waren
in zijn boomgaard doorgedrongen, namen
hem zyn riek af waarmede hij zich tegen
hen te weer wilde stellen en staken hem
zoodanig dat by met elf levensgevaarlijke
wonden neerzeeg. De vermoedelyke dader,
een 19-jarige knaap, is in arrest gebracht.
Uit de staten New-York, Ohio, Michi
gan en Ontario (N.-Am.) komen berichten
omtrent sneeuwstormen, zooals men ze in
de laatste 34 jaar niet gehad heeft. Fruit
en de te velde staande gewassen hebben
veel geleden. In Virginia en andere zuide
lijke staten heeft het kolossaal gevroren.
Men schat alleen in Georgia de schade
van den katoenoogst op 40 a 50 duizend
balen. Ook te New-York is de koude zeer
onverwacht ingetreden. Er valt sneeuw.
Mej. Bertha Krupp, dochter en erf
gename van wijlen den «kanonnenkoning
heeft ter gelegenheid van haar huwelijk,
hetwelk gisteren te Essen, in tegenwoor
digheid van den Duitschen Keizer werd
voltrokken, aan iederen arbeider in hare
fabrieken een gratificatie verleend een
mildheid welke der bruid een half mil-
lioen Mark kost. Maar «hare middelen
veroorloven het haar". Men zegt dat zij
500 miilioen Mark bezit. Ook heeft het
jonggehuwde echtpaar bekend laten maken
dat zij 1 miilioen mk. geven voor het
invalidenfonds van de arbeiders.
Mevrouw Krupp geelt ook 1 miilioen
mk waarmee een fouds gesticht zal wor
den dat ten bate van goede behuizing van
minder bemiddelden zal dienen, en 50
H.A. bouwgrond.
Te Kingston (Engeland) overleed
Zondag een merkwaardig selfmademan
Richard Tangye. Geboren in 1833 als
zoon van een eenvoudig mijnwerker, wist
hij zich op te werken tot hoofd van een
der bekendste Engelsche ingenieurs-firma's.
Door de uitvinding van de hydraulische
hefkraan legde Tangye den grond tot zijn
enorm vermogen.
Mevrouw Lewis Hill, de weduwe van
Sam Lewis, is Zaterdag te Londen over
leden. Krachtens de bepalingen van het
testament van haren man, komt nu 12
miilioen gulden voor liefdadige doeleinden
beschikbaar, o.a. 4,800,000 gulden voor
het bouwen van woningen voor armen,
3,000,000 gulden voor koning Eduard's
gasthuisfonds en groote sommen voor vele
gasthuizen en andereliefdadigeinslellingen.
Drie gekwetsten van het ongeluk te
Epernon zyn overleden, wat 't getal dooden
op 12 brengt. De geneesheer van justitie
te Parijs is onder de slachtoffers. De lijken
liggen in 't station van Epernon. De stoker
en de machinist, die het ongeluk veroor
zaakten, hebben niets. De trein werd ge
troffen op 't oogenblik dat hij het zijspoor
verliet, waar hy zich geplaatst had om den
sneltrein te laten passeeren. De locomotief
was op weg naar het depot. De vernieling
was groot. De meeste lijken waren ver
schrikkelijk verminkt. Heele families wer
den gekwetst. Des avonds hadden er
hartroerende tooneelen plaats Menschen
doorliepen de heele stad om te weten of er
onder de gekwetsten, door de inwoners op
genomen, iemand der hunnen was. De
stoker en de machinist van de at nrydende
looomotief zyn voorloopig aangehouden.
Over de afschuwelijke scheepsramp
te Honkong (zie onze Telegrammen van
gister) vernemen wy nader. Hot schip de
Hankow had 2000 Chineezen en 7 Euro»
peesche passagiers aan boord, de lading
bestond uit naphta en ruwe zy. Dit schip
schynt door onbekende kwaadwilligen uit
wraak tegen de Engelsche rivierschepen
in brand gestoken te zyn. Het was juist
aangekomen en lag aan de kade gereed
om naar Canton te vertrekken, toen het
vuur uitbrak, en in vyf minuten tyd zich
zoozeer verspreidde van voor tot achter,
dat men zelfs geen bluschmiddelen kon
te baat nemen. De Europeanen, plotseling
gewekt, vluchtten de ladders af, gevolgd
door half gekleede vrouwen, Chineezen
en schepelingen, allen kreten van aDgst
slakend. In weinig tyd was het schip ver
loren. Velen zijn levend verbrand. Er zyn
honderd dooden gevonden.
Een groot man. Pater Lemmens, die
arbeidde in de melaalBcheninrichting «Ge-
rardus Majella-stiohting" te Paramaribo is
22 Sept. j.l. overleden, als slachtoffer van
zijn naastenliefde, dewijl ook hij door die
vreeselijke ziekte werd aangetast Geboren
in 1850 te Maastricht, trad hij als soldaat
in dienst en bracht het tot luitenant. pnch
in 1882 verwisselde hij te 's-Hertogenboaoh
zijn officiersuniform met dat der missiona
rissen-redemptoristen. Als pater voltooide
hij zijn hoogere studiën te Wittem bij
Maastricht, waar hij iu 1886 de Priester
wijding ontving. Vier jaar ijverde hij aan
de melaatscheninrichting voor't heil dezer
treurigen. Zijn uitvaart had met grooten
luister plaats.
Littooy's Reiswijzer voor Zeeuwsch
Vlaanderen. Winterdienst 1906/7.
Uitgave D. H. Littooy, Neuzen.
Een leuk zakboekje, met de reisge-
legenkeden er in, en verschillende wetens
waardigheden op gebied van rechtszaken,
telegraaf, post en telefoon, enz.
LAATSTE BERICHTEN.
Meliskerke. Hedenmiddag wilde al
hier een konijnenkoopman uit Middelburg
zijn hond welke onwillig was om te trek
ken, een flinke kastijding toedienen het
beest werd woedend, sprong op zijn baas
toe en beet hem een gat in 't been, zoo dat
het bloed er uit gutste.
Door het uitschieten van een hond
sloegen de paarden van den landbouwer
J. R. op hoi en kwamen in woeste vaart
tereeht in den tuin van den heer Kroeze
alhier, hun loop werd gestuit door dat ze
verward raakten in de ijzerdraad versper
ring. Persoonlijke ongelukken hadden
niet plaats, alleen de zoon had zieh wat
bezeerd aan 't been.
's-Gravenhage - Tweede Kamer.
Rechtspositie der inlandsehe Christenen.
Er werden geen algemeene beraadslagin
gen gehouden.
De minister van koloniën lichtte de aan
gebrachte regeeringswijzigingen toe. Zij
bedoelen, lo. de inlandsohe vrouw als zij
huwt met een Europeaan te onderwerpen
aan de bepalingen voor Europeanen. Keert
zij, na ontbinding van het huwelijk in de
inlandsehe maatsohappjj terug, dan is zij
weer onderworpen aan de bepalingen voor
de Inlandsehe vrouwen.
De heer Bogaardt lichtte een amende
ment toe om te bepalen dat de Chris
telijke oosterlingen onderworpen zullen zijn
aan de bepalingen .voor Europeanen. Spr.
die niet tegen een pogiDg tot gelijkstelling
van de verschillende stammen is, was
bevreesd voor groote misbruiken, ten ge
volge van bepalingen omtrent Chineezen.
IntusBchen erkent spr. dat de zucht der
Chineezen om met de Europeanen te wor
den gelijk gesteld, verklaarbaar is en niet
van belang ontbloot.
Daarom stelt hij nog een tweede amen
dement voor om den Gouverneur-Generaal
het recht te geven niet-Europeanen met
Europeanen gelijk te stellen. De gelyk-
stelling op oordeelkundige wijze toegepast
kan de Westersche beschaving by den
inlander ingang doen vinden.
De heer De Waal ilalefijt bestrijdt het
eerste amendement, hetwelk reageert tegen
het beginsel dat alle inlandsehe Christenen
gelijk zouden zijn met Europeanen. Men
was voor de Inlandsehe Christenen in hun
belang daarvan afgeweken, onder anderen
met 't oog op hun grondbezit. Men vreesde
voor een sohijn-christendom.
Onder anderen voor Chineezen, die
schijn-christenen zouden worden. Maar ook
onder de bestaande bepalingen was vau
dergelijke misbruiken niet gebleken. Trou
wens een inlander die Christen woidt,
moet daarvoor al zooveel prijs geven
dat hy niet dan uit overtuiging tot het
Christendom zal overgaanterwijl men niet
moet vergeten dat de Christen-gemeenten
niet zoo grif voor opneming van Chineezen in
hunne gemeente zullen zijn. Ook het twee
de amendement bestrijdt spreker. Uitge
gevens der laatste jaren toch is van zulk
een groote zucht om met Europeanen te
worden gelijkgesteld by de Chineezen niet
gebleken.
De minister van koloniën deelde mede dat
wyziging op het Nederlanderschap by de
betrekkelijke departementen wordt voor
bereid. De bestaande bepalingen staan de
benoeming van Inlanders tot regent niet in
den weg. De minister bestreed de amende-
menten-Bogaardt. Terwijl hy het eerste
niet geheel ontraadde verklaarde hy het
tweede in strijd met het wetsontwerp, en
daarom onaannemelijk. De heer Bogaardt
trok toen het 2e amendement in het eerste
werd aangenomen met 87 tegen 35 stem
men. Art. 1 en 2 aangenomen zonder hoof
delijke stemming.
Bij ai't. 3 stelde de heer v. Dwentw eeg
