WiLLEM LODEWIJK.
Kerknieuws.
Schoolnieuws.
Gemengde Berichten.
koestert van het samengaan der vooruitstrevende
partijen van de linkerzijde.
Wij hebben hier enkele woordjes ge
spatieerd.
Al wat in 's lands belang onder dit
Kabinet tot stand komt, zal door ons
h -rtelijk worden toegejuicht
Maar deze zaken komen niet zonder de
medewerking der rechterzijde derhalve is
ernstige controle op de daden en wets
voorstellen van dit Kabinet dringende eisch.
Want, de oproep bewijst het deze
schrijver vraagt slechts de eenstemmigheid
vau een dertigtal unionisten en radicalen.
Maar die krijgen met hun dertigen de
wetten in hun geest er nooit door.
Dit Kabinet is er een van „water in den
wijn"; en dit is misschien nog maar 't beste.
Volgende week hebben een deel onzer
Roomsche landgenooten „de sociale week".
De Katholieke Sociale Actie door den
energieken mr. Aalberse het Kamerlid
in het leven geroepen, hoeft de eer
dezer vinding, waarmede wij de Katho
lieken gelukwenschen, en waarop wij
jaloersch zijn.
De bedoeling is om door lezingen zonder
debat een openbare les te geven aan de
talrijke aanwezigen, die uit alle oorden
des lands heen zullen stroomen.
„De sociale week bedoelt alleen te zyn
een school, een soort van Volks-univer-
siteit, waar onderwijs wordt gegeven.
Bekwame katholieken, gelijk de Room
sche staatspartij er zeer vele telt, hebben
het leerplan vastgesteld, voor iemand die,
ook sociaal, meeleeftom van te watertanden.
Mr. Aalberse is als bestrijder van het
individualisme, het best de verdediging
van onderstaande stellingen in „de sociale
quaestie" toevertrouwd
Een der hoofddwalingen, welke de meest diep
gaande gevolgen heelt gehad zoowel op sociaal
als op politiek gebied, is de valsche opvatting
van den mensch en de persoonlijke vrijheid,
gewoonlijk genoemd »het individualisme".
Vandaar dat alleen bestrijding van het socia
lisme vrijwel onvruchtbaar is. De oorzaken
moeten worden weggenomen. Van veel grooter
belang is daarom de bestrijding van het indi
vidualisme, niet enkel negatief, maar voornamelijk
positief door het aanbrengen van Sociale Her
vormingen op den grondslag der christelijke
beginselen.
Prof. Aengenent, pr zal onder meer de
volgende stelling toelichten.
Het doel van den Staat, door de natuur zelf
aangewezen, is het algemeen welzijn der burgers.
He} algemeen welzijn is niets anders dan de som
der voorwaarden, die noodzakelijk aanwezig
moeten zfjD, opdat ieder burger zijn eigen parti
culier welzijn kan bereiken.
In de sociale quaestie heeft de Staat dus ook
een dubbele taak te vervullen. Vooreerst moet
hij ook op dit terrein de rechten der burgers be
schermen door het maken eener goede sociale
wetgeving. Vervolgens moet hij het particulier
initiatiel in het streven naar tijdelijke welvaart
krachtig steunen; rechtstieeks ingrijpen is eerst
dan geoorloofd, wanneer dit voor het algemeen
weizijn voistiekt of zedelijk noodzakelijk is.
Bij de bespreking vau het onderwerp
„vak-organisatie" komt mr. Aalberse weer
in het vuur met de stelling
De vakbeweging van onzen tijd is een der
reactie-verschijnselen tegen het individualisme,
dat in de 19de eeuw een zoo krachtigen invloed
gehad heeft op de sociale en politieke verhou
dingen.
Pater v. d. Marck behandelt de «land
bouw."
Het belang van den Staat vordert, dat men
gelijke zorg drage voor den landbouwenden
Stand als voor alle andere standen.
Het behoud van een krachtigen en onaf-
hankelen boerenstand is van groot belang voor
den bloei van den godsdienst en de zedelijkheid
en voor de algemeene welvaart.
Er dient naar gestreefd te worden, dat de land-
gebruiker zooveel mogelijk ook landeigenaar zij.
Duurzame verbetering van de landbouwtoe-
standen is niet te verwachten van het socialisme,
van Landnationalisatie noch van een kunst
matige te nooge opvoering van den prijs der
rE TTII,LE TO IT.
II (slot).
De invloed van den stadhouder der Noor
delijke provincies op de historie van de
Nederlanden in de moeilijke dagen van den
tachtigjarigen oorlog was zeer groot, niet
alleen wat het verloop van den strijd zelve,
maar ook wat de anderegroote belangen on
zer natie betrof, bovenal de zaak der religie.
Graaf Willem Lodewijk toonde zich in
woord en daad, handel en wandel, de
overtuigde, stoere Calvinist.
Rem boeide de eenheidsgedachte, en
daarom was hij wars van allen persoon
lijken strijd. Waar hij koD, trad hij op
a's vredestichter.
Toen bij de onderhandelingen voor het
twaalfjarig bestand er een breuke kwam
tussohen Maurits en Oldeubarneveld,
trachtte hij, hoewel geheel aan de zijde
van Maurits staande, die breuke weer te
heeleo. In den machtigen strijd onzer
vaderen moesten allen schouder aan schou
der staan, verdedigende de vrijheden,
waarvoor reeds zooveel «goed en bloed"
was gegeven.
Maar een valsehen vrede wilde hij Diet.
En als het de heilige zaak der religie
betrof, wilde hij van geen «schipperen",
van geen vrede ten koste der hoogste
waarheid weten.
Wel trachtte hij, io het begin van de
twisten tijdens het bestand, verzoenend
te werken, maar toen Holland's staten
partij kozen voor het Remonstrantisme
landbouwvoottbrengselen. Zij kan slechts ver
kregen worden door een complex van kleine
middelen, waarbij de Staat regelend en het
particulier initiatief steunend, dient op te treden.
En zoo zullen nog meerdere sprekers
hun licht doen schijnen over werkstaking
arbeidsloon, gemeentepolitiek eigendoms
recht arbeidscontractenz.
Zegt zelf, is 't niet voor ons Patrimonium
om jaloersch op te worden, zoo'n aetie?
Maar hoevele bekwame voorgangers
telt de Katholieke partij ook vooral in
den priesterstand.
Wij hopen dat de vruchten van deze
«week" nationaal zullen zijD, ook in dien
zin dat iets dergelijks ook mettertijd eens
van onze partij uitga
In den strijd voor algemeen kiesreoht
en in die richting ook Vrouwenkiesrecht
gaan de partijen uiteen bij deze vraag
Is het kiesrecht een persoonlijk recht of
een in 't algemeen belaDg opgedragen
functie Is het een oflieieele erkenning
van waardigheid of een in het algemeen
belaag toegekende bevoegdheid h
Wie er een recht, eeD cachet van mondig
heid in ziet, die moet het algemeen stem
recht in zijn uiterste consekwenties (door
voering) voorstaan wie er het andere in
•/.iet, dien kunnen de motieven voor alge
meen stemrecht, zoolang het bewijs voor
de stelling «door 't algemeen belang ge-
ëiseht" uiet vaststaat, vrijwel koud laten.
Zwak staau derhalve vrijzinnige bladen,
als bijv. Het Handelsblad, die het beginsel
van het algemeen kiesreoht aanvaarden,
doch de vraag om uitvoering daarvan
beantwoorden met een: Nu nog niet;
morgen nog eens terugkomen.
Ons land is geen mijnland
En toch wie weet
Het oog van een deel van hetindusle-
rieele Nederland is sinds Maart gevestigd
op oostelijk Noordbrabant. Men meent dat
daar in de Peel, op belangrijke diepte,
890 M. onder A. P. steenkolenlagen te
vinden zijn.
De geoefende ingenieur Waterschoot van
der Gracht leidt daar de ouderzoekiDgeo.
Hoe men dat onderzoek op zoo groote
diepte beproefd
De Staat huurt een stukje grond van
een paar Centiaren groot genoeg om er
een Boortoren op te plaatsen en een werfje
aan te leggen. De eigenaren zijn er ge
woonlijk tuk op om een lapje grond voor
dat doel te verhuren, want zij weten,
inochteD er steenkolen gevonden worden,
dan stijgen de gronden in den omtrek
enorm in waarde.
Het boren zelf geschiedt uiterst eenvou
dig. De boor bestaat uit metalen kokers
vast op elkander geschroeft aan het uit
einde waarvan een krans van diamanten
is aangebracht.
Naarmate men dieper komt wordt de
wijdte van de onderste buis geringer.
Door stoomkracht wordt de boor met
enorme snelheid rondgedraaid, de diaman
ten hollen dan vooortdurend den bodem
uit. In den vasten grond werkende krijgt
men op die manier een aaneenschakeling
van steenen staven, die door veeren in de
buis vastgehouden wordeB, deze staven
komen achtereenvolgens naar boven, en
geven een volledig beeld van de aardvor
ming te zien, dat zoowel voor de grond-
gesteldheid als voor de mijnbouwkunde
van belang is. Dit systeem van diepboringen
is slechts van den laats'.en tijd. In Duitsch-
land boort men reeds tot 2700 M.
Ook Limburg heeft kolenlagen, gelijk
men weet, maar sobere en alleen antra-
ehiet opbrengende.
In de Peel hoopt men de meer waardige
vette kolen, door de industrie gevraagd,
te vinden.
Ned. Herv. Kerk.
Ds. J. R. v. Kooij te Ijzendoorn, en
en er groot gevaar bestond, dat de ware
religie voor dwaalleer zou worden prijs
gegeven, rustte hij niet voor hij zijn neef
Maurits had overtuigd van den ernst der
quaestie en van zijn roeping om partij te
kiezen.
Aan religie en gemeenebest worden
doodwonden toegebracht zoo betoogde
hij en hij waarschuwde den prins, wiens
onderscheidingsvermogen inzake religie
niet zoo groot was als het zijne: «Uwe
Excellentie late zieh toch niet paaien
met sehoone woorden, maar neme acht op
de feiten".
De hoogste belangen van de Unie en
religie stonden op het spel.
En het was graaf Willem Lodewijk,
die zijn neef den stadhouder, hiervan wist
te overtuigen.
In die moeilijke dagen stond hij zijn
neef trouw ter zijde, was hij zijn raads
man en menigmaal zijn gids en het is
voor een groot deel aan zijn invloed te
danken, dat Maurits zoo kloek en fier roor
de aloude belijdenis optrad en een middel
in Gods hand werd, om het groote gevaar
dat land en volk, kerk en staat dreigde,
te keeren.
Tot zijn groote vreugde werd de over
winning niet door Oldeubarneveld, maar
door Maurits behaald, hoewel hij 't zeker
zeer bejammerde, dat de stadhouder wei
gerde zijn raad te volgen, om ook nu de
vruchten te plukken van deze overwin
ning, opdat de nationale eenheid des te
vaster zou gevestigd worden.
De nationale gedachte, die graaf Lode
wijk steeds vervulde, is ook onze proviu-
van 1888—'95 te St. Annaland, herdenkt
11 Sept. zijn 25-jarige evangeliebediening.
Geref. Kerken.
Beroepen te Groningen, N. IJ. v. Goor
te Halfweg; te Dinteloord, J. Vesseur
te Elburg.
Oud-Geref. Gem.
Beroepen te Enkhuizen, H. Roelofsen
te Goes.
Biggekerke. De opbrengst der Unie
collecte alhier bedraagt f 44,80.
Ter Neuzen. Tot onderwijzer aan
school C is beDoemd de heer P. Tazelaar
te Rilland.
LA.MIHO L7 W
Eiland Tholen. Aangaande den oogst
kan van hier het volgende worden gemeld
Het vlas, hetwelk vrij veel was uitge
zaaid, is totaal opgeruimd. De prijzen
varieerden tusschen de flOü en 1'180 per
Bloois geniet. De hooiweiden leverden
uitnemend hooi in groote hoeveelheden
als in geen jaren hier. De opbrengst liep
van 6600 tot 7000 K.G. per H.A. De
prijs was, voor zoover er handel in werd
gedieven, van f20 tot f22 per 1000 K.G.
Tarwe is hier minder verbouwd dan in
1905 beschot en quaiiteit zijn uitnemend,
dank den droogen zomer. De haver, waar
van veel werd verbouwd, was dooreen-
genomen vrij goed De suikerbieten staan
over het geheel middelmatiger zijn er
minder uitgezaaid dan in 1905. lu de
aardappelen vertoont zich, ook in den knol
het kwaad, wat door de regens der vorige
weken is bevorderd. De niet aangetaste
knollen zijn best van kwaliteit; het beschot
loopt van 80 tot 100 H.L. per gemet. De
ajuin is gemiddeld klein van stuk. Er is
nog geen handel in gedreven. De witte en
bruine bonnen zullen weinig beschot geven.
Alles verlangt nog steeds naar regen, en
met name voor de jonge klaver en de
grasweiden zouden eenige tlinke regenbuien
zeer gewenscht zijn.
Middelburg. Op den 81 Augustus zijn
bij het 2e bataljon 8e Regiment Infanterie
alhier aangesteld tot milicien korporaals
de milicien-soldaten der lichting 1900de
Baare, Snijders, Augustijn, Imansc, Lueasse,
Passenier, Jotigepier, de Roo, ue Jonge,
de Klerk, Ossewaarde, de Koeijer, Geene,
Glerum, Maas J. P., de Looze, Griep, van
Loo, Klemkerk, Hollestelle, Maas R. H.,
Meerman en Suurmond.
De commissaris van politie alhier
verzoekt mede te deelen dat er bij hem
voortdurend klachten inkomen uit alle
oorden des lands over de wijze van al-
doening van zaken door C. van den Bergen,
wonende aan de Nieuwstraat aldaar, en
zich noemende directeur van de Neder-
laudsche Effeotenbank, directeur van de
Zeeuwsehe Grond-Credietbank, directeur
van de Nederlandsche Tieneents Spaar
kas vereeniging. (N. Crt.J
's-Heerenhoek. Openbare vergadering
van den gemeenteraad op Donderdag 30
Aug. 1906. Voorzitter de burgemeester.
Afwezig met kennisgeving M. van der
Meulen Werri kwaui ter vergadering toen
de voorzitter sloot. Nadat de notulen
waren gelezen en goedgekeurd werd er
mededeeling gedaan van de ingekomen
stukken, waaronder een missive van Ge
deputeerde Staten, waarbij ontheffing ver
leend wordt van het geven van onderwijs
in vak J voor den tijd van 5 jaren. Als
mede een verzoekschrift van de bewoners
van den Kuipersdijk, welke niet gezegeld
zijnde ter zijde werd gelegd. Daarna werd
door den voorzitter de begrooting voor 1907
aangeboden, die in ontvangst en uitgaaf'
bedroeg f8327,665, met een hoofdelijken
omslag van f2500, waarna door den voor
zitter na rondvraag de vergadering werd
gesloten.
cie zeer ten goede gekomen.
Toen hij stadhouder van Friesland werd,
was Groningen, door verraad in handen
des vyands gevallen, nog altijd Spaansch.
Willem Lodelijk spande alle krachten
in om ook deze provincie voor de Unie
terug te winnen. En in dat streven werd
hij steeds weerstaan door het «provinci
alisme", waaraan vele Friezen leden. Zij
hadden slechts oog voor de eigen belan
gen, en vergaten, dat de strijd niet slechts
voor een vrij Friesland, maar voor een
vrij Nederland moest gevoerd.
Tegen dit particularisme heeft Willem
Lodewijk een harden kamp moeten voeren.
Altijd wees hij weer op Groningen en de
Ommelanden, die van des vijands overlast
moeten verlost. Ja, zoozeer ging hem het
belang onzer provincie ter harte, dat zyn
tegenstanders hem beschuldigden, dat hij
meer hart toonde te hebben voor de Omme
landen dan voor zyn eigen provincie.
In den strijd om Groningen vond hij vaak
weinig steun by de Friezen, maar daardoor
liet by zich niet ontmoedigen. Hy waagde
meermalen zelfs zijn leven, en spaarde
moeite noch kosten om ook hier den vijand
te treffen.
Eindelijk, na veel strijd en leed, kwam
het zoover, dat Maurits' zegevierend leger
naar het noorden trok en den 21sten Mei
1594 zagen de Groningers «heel den omtrek
vervuld met legerbenden" en een schrifte
lijke opeisching, door Willem Lodewijk en
ook door Maurits onderteekend, kondigde
Groningen aan dat nu zyn tyd gekomen
was.
Reeds den 13en Juli gaf de stad zich over
Goes. In het begin dezer maand kwam
in den winkel bij den schoenmaker Pen-
nings alhier een onbekend persoon voor
gevende te zijn een zoon van Op 'tHof
te 's-Gravenpolder en verzocht voor zijn'
broeder een paar bottines op zicht mede,
waaraan werd voldaan. Tot heden is die
persoon niet teruggekeerd en het is ge
bleken geen zoon van Op 't Hof te zijn,
zoodat dhr Pennings opgelicht is.
Aan den heer W. Dronkers is, ten
gevolge zjiner benoeming tot secretaris der
gemeente Poortvliet, met ingang van 1 Oct.
a s. eervol ODtslag verleend als klerk ter
secretaire dezer gemeente en isalszoodanig
in diens plaats benoemd de heer W. C.
de Boste, werkzaam ten kantore van den
gemeente-ontvaDger alhier.
Het bericht, overgenomen uit ver
schillende nieuwsbladen, dat ds. H. Roe
lofsen, predikant bij de oud-gereformeerde
gemeento te Goes, een beroep zou hebben
ontvaugen naar een dergelijke gemeente te
Amsterdam, is van allen grond ontbloot en
berust op een vergissing.
Wolfaartsdijk In de Donderdagnamid
dag gehouden gemeenteraadsvergadering
waren tegenwoordig 5 leden. Afwezigdhrn.
De Kater en Kallemein. Goedgekeurd werd
de gemeenle-rekening over 1905 met een
ontvangst van f 16705,67 en een uitgaaf
van f 15538,75, aldus een goed slot van
f 1166,92. Goedgekeurd werd de rekening
van het Burg. Armhest. over 1905 met
een ontvangst van f 4886,66 en een uitgaaf
van f3288,08'/2, aldus een goed slot van
fl598,57'/2. Goedgekeurd werd begrooting
Burg. Annbest. voor 1907 met ontvangst
en uitgaaf van f 4534,49'/2, met een post
onvoorziene uilgaven van I 486,49'/2. Aan
geboden werd de gemeente-rekening voor
1907 inontvangst en uitgaaf van f16729,29'/2.
met een post onvoorziene uitgaven vau
f227,98'/a en aan te hellen hoofdelijken
omslag 14100. Als lid van het Burg.
Armbestuur werd met algemeene stemmen
herkozen dhr. A. Pot.
lerseke. Door den varkenshond «Voor
zorg" alhier is in een spoedeischende al
gemeene vergadering, teneinde het inenten
van de verzekerde varkens te bespreken,
besloten alle leden op algemeene kosten
iD de gelegenheid te stellen hun dieren,
voorzoover zij daartoe in aanmerking ko
men, de kunstbewerking te doen onder
gaan. Slechts twee der aanwezigen wensoh-
ten van de gelegenheid geen gebruik te
rnakeD. Volgens opname op Woensdag
zullen 125 van de ruim 150 verzekerde
varkens ingeënt worden. De kosten komen
op 30 35 cent per varken. (At. C
Verleden week zwol de hand eener
vrouw te Serooskerke denkelijk door
het steken van een insect, zóó op, dat
geneeskundige hulp werd ingeroepen. De
nand liet zieh na een paar dagen zoo erg
aanzien, dat Woensdag eene operatie nood
zakelijk bleek. (H. C.J
Philippine. Wegens het bedanken der
vorige is in de heden gehouden raadsver
gadering tot vroedvrouw benoemd, mej. J.
J. Aarnoudtse te Anna Jacobapolder.
Hcinkenszand. In de raadsvergadering
van Donderdag jl. waren tegenwoordig
alle leden, uitgezonderd de weth. P. v. d.
Dries met kennisgeving. Voorzitter de bur
gemeester. Overgelegd worden de sedert
de vorige verg. ingekomen stukken die
allen voor kennisgeving worden aange
nomen. De notulen worden gelezen en
onveranderd goedgekeurd. De gem.-rek.
over 1905 wordt voorloopig vastgesteld
op f 13.514.78 in ontvang en op f 13.238.2?
in uitgaaf, alzoo met een goed slot van
f276.51, na te voren door eene commissie,
bestaande uit de heeren van Iwaarden
en Rijk te zijn onderzocht. De gemeente-
begrooting voor 1907 wordt den raad aan
geboden in ontv. en uitgaaf op f 14.034.44.
De rekening van het Burgerlijk algemeen
armbestuur over 1905 wordt behandeld
en goedgekeurd met een goed slot van
en graaf Willem, de grondvester van Fries-
lands onafhankelijkheid, mocht zich nu ook
de herwinner der Ommelanden, de roductor
van Groningen en daardoor de voltooier der
Unie noemen. Zondag 14 Juli 1594 trok hy
aan Maurits' zijde onze veste binnen, waar
uit 's morgens vroeg de vijand was vertrok
ken. Vroolijk golfde de Orenjevlag wijd uit
van den toren, en het klokkenspel gaf de
melodie van den zesden Psalm
Daerom syn nu met schande,
Beawaert al myn vianden,
Verbaest sijn sy gewis.
Terug moeten sy keeren
Met schaemt ende oneeren,
Want my God so goet is.
Met groote blijdschap werden de vorsten
door de burgerij ontvangen en de magistraat
vereerde den stadhouder een vergulden kop
vol rozen obels.
Hij zorgde dadelijk voor vertrouwde per
sonen, wien verder de leiding der zaken
werd toevertrouwd.
Mannen als Abel Coenders, Jan Jjarda
van Starkenborgh, Hendrik Klanten Doede
van Amsweer zouden het programma van
den wyzen vorst voor stad en Ommelanden
ten uitvoer brengen.
En er was veel te doen.
Den 19den Aug. 1594 schreef hij eau zijn
vader: „Ik heb genoeg te doen, <>m Fries-
laud en de Ommelanden in goe ie corres
pondentie te brengen om stad c n landen
in eenigheid te houden; om goed c orde te
stellen op dc politie, en om de reformatie
der scholen en kerken ter hand te nemen."
Vooral de reformatie van scholen en ker
ken was het, waaraan de stadhouder groote
f 69.645. De begrooting van dat bestuur
over 1907 wordt mede goedgekeurd zooals
deze was voorgedragen. Een vastgestelde
wijziging van het leerplan in verband met
het te geven verlof aan scholieren buiten
de vaeantie wordt goedgekeurd. Op een
request van den onderwijzersbond afd. Goes
om de salaris-verordening der openbare
onderwijzers en onderw(essen) te herzien
en de jaarwedden van 't gehuwde personeel
te verhoogen als in bedoeld request met
memorie van toelichting is omschreven,
wordt afwijzend beschikt, mede daartoe
strekkende requesten met adhaesie-be-
tuiging worden voor kennisgeving aan
genomen. Omtrent een ingekomen verzoek
van enkele ingezeteneu om plaatsing van
een lantaarn tot straatverlichting tusschen
't Clarispad en den Slaakweg staakten de
stemmen, zoodat daarover in een volgende
vergadering zal worden beslist.
Kruidingen. Gisterenavond had de
bekende motorlietser Bergs, die doorzijn
dikwerf woeste vaart des Zondags menig
kerkganger het bloed doet verstijven, een
ernstig ongeluk. Bij het in volte vaart
achterop rijden van een beladen mest
wagen van wed. E. v. H. geraakio de
heer B. zijn stuur kwijl, reed den voermau
omver, die daarbij een arm brak, doch
bekwam zelf geen letsel. De motorfiets
kwam onder de paarden terecht en kwam
er, gelijk te begrijpen is, deerlijk gehavend
van onder.
Rilland-Bath. De heden Vrijdagmorgen
gehouden gemeenteraadszitting werd bij
gewoond door 5 leden, afwezig de heeren
Blok en De Jager. Voordat de vergadering-
geopend werd, werden de heeren Van
Gorsel, Butijn en Boot gefeliciteerd met
hunne verschillende onderscheidingen. Na
lezing der notulen werden de rekeningen
der gemeente en die van 't burgerlijk arm
bestuur over 1905, nadat door de verschil
lende commissiën verslag was uitgebracht,
dat ze in orde waren, vastgesteld en goed
gekeurd. Ook werd de begrooting voor
'07 van die verschillende colleges aangebo
den. Hiermede was de agenda afgehandeld.
Bij de gewone rondvraag vroeg de heer
Boot of wel alle honden in de gemeente
aanwezig, in de belasting worden opge
nomen daar z.i. nog vooral met de tegen
woordige werkzaamheden aan de verschil
lende dijken, veel honden losloopen wier
eigenaar niet aangeslagen is. Door den
heer Griep werden de navolgende vragen
gedaan1. of de keeten in den Tweeden
Bathpolder, gebouwd nabij de hofstede
vroeger bewoond door A. Baas en in de
onmiddellijke nabijheid der mestput
staande uit een hygiënisch oogpunt daar
mogen blijven staan, vooral daar die mest
put soms geweldige stank verspreidt.
2. of er van de zijde van den gemeenteraad
geen ernstige pogingen nogmaals kunnen
worden aangewend tot verbetering en ver
grooting van het station, daar nergens aan
de lijn 'n dergelijk primitief gebouw wordt
aaugetroffeu. Op de le vraag antwoordde
de voorzitter dat de aannemers aangeschre
ven zijn verandering in dien toestand te
brengen en op de tweede dat zijnerzyds
gaarne aan dit verzoek zal worden voldaan.
Daar ook de overige leden geen bezwaar
hebben wordt besloten pogingen aan te
wenden tot verkry ging van een beter station.
Vervolgens werd ook nog aangenomen een
telegram van gelukwensch heden op de
jaardag der Koningin van wege den ge
meenteraad te zenden. Ook werd nog eer
vol ontslag verleend aan P. Tazelaar,
onderwijzer alhier, tegen 1 November a.s.
De voorzitter wilde ontslag verlees en
tegen 1 November of zooveel eerder als in
de vacature zal zyn voorzien, doch de
heer Butijn wees er op, dat zeer zeker
niet veel eerder dan 1 Nov. de vacature
vervuld kan zyn, waarom hy voorstelde
die laatste zinsnede te doen vervullen.
Overeenkomstig deze zienswijze werd
besloten.
Het traktement van den brievenbe-
aandacht wijdde.
Wij willen ten slotte alleen wijzen op de
stichtiBg onzer Academie. Onze vaderen
waren in dagen van strijd niet slechts be
dacht op de belangen van het lager onder
wijs. Maar zij zagen helder in, dat vooral
het Hooger onderwijs in goede banen moest
geleid. Nauwelijks was de stad Groningen
weer aan de Unie gehecht, of ook hier werd
gepleit voor een Academie.
Willem Lodewijk deed zyn best en aan
zijn arbeid heeft voor een groot deel Gro
ningen het bezit van zyn hoogeschool te
danken.
Wat hy voor Friesland deed, nl. het
stichten van een calvinistische universiteit
te Franeker, dat wilde hij ook voor Gro
ningen doen. Een tweede „kweekplaats
voor het Calvinisme" moest gesticht. Eu
zoo kwam het, dat den 23 Aug. 1614 Gro
ningen de opening der Academie vieren
mocht.
Ook aan onze hoogeschool is de naam van
den Calvinist graaf Willem Lodewijk dus
zeer nauw verbonden.
Zoo is het duidelyk, dat, als „het Ne
derlandsche volk" in Leeuwarden een
standbeeld opricht voor dezen edelen
vorst, onze provincie niet achter mag
blijven. Er is steun gevraagd, en die steun
zal ook uit onze provincie geboden worden.
De huldiging van graaf Willem Lodewijk
is geen zaak voor Friesland alleen. Ook
Groningen kan terecht zijn aandeel in die
huldiging eischen.
Het is niet een „provinciale", het is een
„nationale held, wiens nagedachtenis ge-
eerd wordt. Ar, Prov. Gr. Cr'.
