ZEELAND
No. 278. 19
Dinsdag 28 Augustus
20e Jaargang.
Kalfvaars
HISTORISCH
del in
unaterialen.
•s gevraagd
IENGUET Co.,
en
een
imende Meid
mende Knecht
koop een Sjees
i, bij CHR. VERHAGE,
bakkersknecht,
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed.
S, J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, ie Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Meerdere inkomsten en
meerdere uitgaven.
iultenlandseh Overzicht.
-J
DELBVBO -
n.
ende prijzen.
jver de rekening,
E, Z o u t e 1 a n d e.
i October
REIJNIERSE, Kou-
LEEUW
te N i e u w d o r p.
jrstond
wrg.
mogelijk gevraagd
zien, bij W. KOOIJ-
avenstr. 21, Dordrecht.
DAM-AMSTERDAM.
„Admiraal De Ruyter".
Van Rotterdam.
- I Dinsdag 28 11,
- I Vrijdag 31 4,
E HAVENDIENST
6.20, 7.— 7.50, 8.20
10.20,10.40 11.—11.30
,1.25*, 2.40*, 3.-, 3.25
LO, 6,55 7.35, 8.20.
isluis 6.10, 6.30 7.20
.50, 10.10, 10.30, 10.50
12,45,1.15*, 1.35*,2.50*
4.35, 5.—, 6.30, 7.05,
en vallen Zondags nit.
ÏDDELB. ROTTERDAM.
ugustus.
u t^enomen 's Zondags,
morgens 8 nnr, van Mid-
van Rotterdam 8,45.
jptember.
uitgezonderd 's Zondags,
0 van Middelburg 8,45
8,30.
pt. alleen van Rotterdam,
apt alleen van Vlissingen
op de Wester-Schelde.
EN-HANSWEERT.
met 30 September,
esche of Spoortijd.
anWalsoorden naarHans-
8,45*. 11,50, nam. 3,25.
naar Walsoorden voorm.
2,38, 5,38.
izen -worden geen goe-
voerd.
T TELEGRAAF.
.ugustus.
dagelijks (behalve Maan-
- uurvan Antwerpen
Maandag) 's morg. 7.-- u.
1 e n t „SCHELDE"
Lugustus,
,30
,30
Dond.30 8,30 2,—
Vrijd. 31 8,30 9,30
stal achter een datum is
kzee het tweede getal is
ardam).
DELBURG—ZIERIKZEE.
Lugustua.
Van Zierikzee.
,30
Maan. 27 6,30
3,-
,30
Dins. 2i 7,30
3,-
,30
Woen 29 7,30
Dond. 30 6,30
3,-
,30
3,-
Vryd. 31 7,30
3,-
opeesche of Spoortijd.
0a) i) nm. 3,23y) en 6,10«)
5a) 3,50y) 6,40.
1,55a) en 4,45.
3,23 6,10e)f)
minuten na het vertrek va&
iskerke n. Neuten vm.8,3G
Breskens, Borsselen
cent, Porsselev en Neuzen
m met 31 Aug.
Ö03I.
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers0,02b
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
1
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Het zal ongetwijfeld de aandacht van
velen onzer lezers niet ontgaan zijn dat, na
de gestadige klimming der rijks-inkomsten
die we du reeds onderscheidene jaren op
merken konden, dit jaar een tijdperk van
meer toename dan ooit is ingetreden. In
zeven maanden tijds was de inkomst des
rijks nagenoeg 4 millioen gulden hooger als
liet vorige jaar.
Meer dan genoeg dus om de uitgaven
door de gewijzigde onderwijswet van de
schatkist gevorderd, te betalen.
Maar onvoldoende om de zooveel hoo-
gere lasten door de reeds in uitvoering
zynde of nog te wachten sociale wetten te
betalen.
Want dit is het eigenaardige ook van het
publieke, even goed als van het private
leven, dat de behoeften altijd de middelen
overtreffen. Behoefte aan versterking van
middelen blijft ook ondanks de meest ruime
inkomsten.
En te voorzien is 't daarom ook, dat als
dit Ministerie, zijn roeping getrouw, er aan
toe gekomen zal zijn, om met ernst, al is het
ook maar een klein deel van de sociale
eischen te bevredigen door alle partijen ,maar
inzonderheid door de vrijzinnige partijen,
van alle schakeeringen gesteld, het protec
tionisme, zij 't dan ook in den meest zachten
vorm, d. i. die van tariefsherziening, zal
moeten ter hand genomen worden.
Dat is, in beginsel, geen antirevolutionair
aangenaam.
De anti-revolutionair belijdt en gelooft
dat de aarde des Heeren is, ook in zijn
akkers en mijnen, zeeën en stroomen, kli
maat en ny verheid, alzoo is geschikt als het
meest tot Gods eere en tot geluk der volken
strekken kan. Dat Gods Voorzienigheid
ook gaat over de voortbrengende kracht
van landen en volken, evenals over het ge
bruik dat de natiën van het voortgebrachte
maken.
Daartegenover staat de ontkenning van
ieder anti-revolutionair als zou de overheid
van het land in de plaats van Gods Voor
zienigheid treden. Daarom is hij steeds
gekeerd tegen alle staats-inmenging. Daar
om dringt hij steeds op decentralisatie aan.
De anti-revolutionaire partij keert zich
tegen de staatskerk en pleit voor de vrije
kerk, ijvert tegen de staatsschool en voor
de vrije school, en is van nature tegen alle
bescherming zooals de Staat die wel eens
uitstrekte over handel en nijverheid.
Maar behalve met het beginsel behoort
ook een verstandig mensch rekening te
honden met de mogelijkheid. Met zijn hoofd
tegen den muur loopen geldt nu eenmaal
niet als blijk van grooten moed.
Wij, Nederlanders, zijn geen volk als de
Israëlieten, afgezonderd onder de volken.
Ons leven, als maatschappij, als voortbren
gende en koopmansschap drijvende Staat is
dooreengevlochten met dat van de heele
wereld.
We zijn ook geen land als Amerika, waar
men alle behoeften in eigen kring vindt en
dus onafhankelijk is van iedereen.
Wij missen mijnen en hebben erts noch
kolen. Onze graanproductie is te weinig
voor ons levensonderhoud. En als we dus
dag aan dag onderworpen zyn aan den
invoer van buiten die tot kleinen prijs hare
produeten over onze grenzen brengt, maar
zelf op hare grenzen tolboomen plaatst om
den invoer te weren, wat toestand wordt
dat
Indien nu alle landen de productie en het
handelsverkeer vrij lieten, dan zou het
resultaat waartoe we kwamen, bepaald
worden door de schikkingen die door de
Voorzienigheid des Heeren voor de ver
schillende natiën gesteld zijn.
Maar dat is het geval niet.
Integendeel.
Door allerlei bepalingen is de natuurlijke
gang verstoord, allerlei belemmering is
opgeworpen. De contróle der staatsbe
moeiing heeft de natuurlijke werking ver
stoord, en het is door die stoornis, dat het
beginsel van vrijhandel, d. w. z. het vrij
en liber openzetten van uwe grenzen onmo
gelijk is geworden, want alle anderen
heffen tol.
En het is daarom dat, nu de staatsbe-
grooting weer komende is, en eischen aan
de schatkist zullen gesteld worden hooger
als ooit, nu op meerdere inkomsten meer
dere, veel meerdere uitgaven zullen moeten
volgen, dat we onze lezers, ondanks het
geschreeuw van heel de vrijzinnige pers
hebben voor te bereiden op eene tariefs
herziening tot hooger bedrag.
27 Augustus 1906.
Op Zuid-Beveland is een nieuwe krant
uitgekomen en in 4000 exemplaren in de
verschillende plaatsen verspreid.
Velen onzer lezers zal men bij de ven-
spreiding zijn voorbijgegaan en zij raden
in geen tienen hoe het blad heet.
De naam isDe Openbare School.
Daar „De Openbare School" om de twee
maanden verschijnt, hebben we den tijd
om op ons gemak den inhoud van no. 1, ons
welwillend door de redactie toegezonden,
na te gaan.
Dat er wel een en ander is op te merken,
zal den lezers duidelijk worden.
Rusland.
De revolutie gaat voort met hare schrik
barende wraakoefeningen.
Elders in ons blad vindt men een ver
slag van de strafoefeningen te Re val, waar
eenige jonge levens door den kogel werden
afgesneden Zaterdag werd deze daad van
de Regeering beantwoord door het Veemge
richt der Revolutie met een bommenaanval
op den minister Stolipyn, als straf voor de
ontbinding der Doema en de bekrachtigde
doodvonnissen der muiterseen aanval
die maar al te wreed slaagde, al bracht
de minister er het leven bij af.
Vier revolutionairen, verkleed als aan
zienlijke gasten, waarvan twee in burger-
kleeding en twee in buitenlandsch© unifor
men, waren in een huurrijtuig naar
Stolipins buitenverblijf gereden op het
Apothekereiland Aptekarski Ostrof, be
noorden het Petersburgeiland, waarop de
Petrus en Paulusvesting zich bevindt.
Minister Stolipin gaf een receptie en zij
zouden daar dus behalve den premier een
uitgelezen gezelschap slachtoffers vinden.
Zij stapten ten paleize uit, en betraden
de portierskamer, waar hun door den
wakkeren portier de toegang werd belet.
Toen gebeurde 't dat een der vier „heeren''
was het bij ongeluk of ten gevolge
der schermutseling? een ontplofbaar-
voorwerp liet vallen, dat met ongelooflijke
kracht ontplofte. De zich in een aangren
zend vertrek bevindende generaal-majoor
Samjatin werd gedood, den hofmeester
Woronis werd het hoofd afgerukteven
eens werden gedood de portier en alle
zich in diens kamer bevindende personen,
ook de vier misdadigers. Het 15-jarige
dochtertje van Stolipin, dat zich op de
bovenverdieping bevond, werd aan beide
beenen zoo gewond, dat deze moesten
worden afgezet. Het zoontje van den
premier brak een been. Stolipin zelf bleef
ongedeerd.
Ook heeft tegelyk weer een politieke
moord plaats gehad. De generaal Minn,
commandant van het regiment Semeno vsky,
bevond zich Zaterdag te Petersburg aan
het station in Peterhof met zijn familie,
toen een jong meisje op hem toetrad en
vijf revolverschoten op hem loste, die den
generaal in den rug troffen. Mevrouw Minn
greep de hand van het jonge meisje, dat
dadelijk gearresteerd werd. Daarop wees
de gearresteerde aan de politie een bom,
die in het station lag en verzocht, dat
men zich in acht zou nemen. Generaal
Minn overleed onmiddellijk.
Nog een samenzwering is ontdekt te
Tiflis tegen het leven van den onderkoning
van den Kaukasus. Vele personen, waar
onder eenige officieren zijn gearresteerd.
Donderdag joegen de Kozakken een
vergadering van arbeiders der fabrieken
van Bakhmont uiteen en doodden en
wondden daarbij een groot aantal werk
lieden.
In een fabriek bij Joesoefka werden 12
agitatoren gevangen genomen.
Bij vergissing hebben de douane-beamb
ten te Warschau aan onbekenden, gekleed
als gendarmen, verschillende kisten met
revolvers, in het buitenland gekocht ter
bewapening van de politie, uitgeleverd.
Het rooven en plunderen in Rusland
blijft aanhouden. Treinen, banken, fa
brieken en particulieren worden op hel
derlichten dag bestolen en de politie is
machteloos.
De laatste berichten luiden aldus
St. Petersburg, 26 Aug. Over de ont
ploffing wordt nog het volgende gemeld
De bedienden wilden, ofschoon het ont
vangdag was, de daders niet doorlaten,
daar de lijst der bezoekers gesloten was.
Bij het handgemeen met de bedienden
liet een der indringers een bom vallen.
Er werden 27 personen gedood. Van de
daders werden er drie gedood, de vierde
werd gearresteerd. Behalve generaal Sam
jatin, de ceremoniemeester Woronin en
het lid van den ministerraad Chwostow
werden nog gedood vorst Nakasck/dze,
een kapitein van de gendarmerie, schild
wachten, bedienden en boden. Gewond wer
den 25 personen, waaronder twee ministri-
eele ambtenaren en een artillerie-generaal
Het gebouw werd vreeselijk gehavend.
Onmiddellijk na de catastrophe brachten
de ministers van financiëD, marine en
oorlog, de grootvorsten en het corps diplo
matique aan Stolypin een bezoek. De
hoofddader, wiens lijk door militairen be
waakt wordt, is een jonge man van 25
jaar. Reeds voor eenige dagen wilde de
ontslagen officier Boborykin den minister
president voor een aanslag waarschuwen,
hij werd echter niet toegelaten. Heden
werd Boborikin gehoord. Stolypin zelf be
vrijdde zijn zwaargewonde kinderen uit
de puinboopen.
Vier-en-twintig gedooden en twee-en-
twintig gewonden bij de ontploffing werden
naar het Peter-en-Paul-hospitaal gebracht.
Van de laatsten stierven er drie in het
hospilaal, bovendien drie laat in den avond,
zoodat het totaal aantal gedooden dertig
bedraagt. Vier gewonden die verdacht
worden van deelneming aan de misdaad,
werden naar het gevangenishospitaal ge
bracht. c
De Tsaar zond terstond na den aanslag
aan Stolypin het volgende telegram „Ik
vind geen woorden om mijn ontzetting
uit te drukken. Ik dank God, dat Hij u
beschermd heeft, ik hoop van ganscher
harte, dat uw zoon en uw dochter spoedig
weer hersteLd zullen zijn, evenals ook de
overige gewonden Nicolaas''.
Stolypin ontving ook telegrammen van
de grootvorsten Wladimir, Constantijn en
Alexander, benevens van de grootvorstin
nen Elisabeth en Eugenie en van graaf
Witte.
De geneesheeren vonden heden de
toestand van de dochter van Stolypin
zeer bedenkelijk.
De strijd wordt steeds op meer verbit
terde wijze gevoerd. Bij den aanslag op
grootvorst Sergius te Moakau spaarden
de terroristen opzettelijk zijn ec-htgenoote,
die aan Sergius' wandaden geen deel had.
Hier bleef de eerste-minister gespaard,
maar vreeselijk werd hij getroffen als vader
zijner beide kinderen.
Pardon wordt aan geen van beide zijden
meer gegeven en voortdurend staan er
nieuwe terroristen op, die, gelijk dit vier
tal, bereid zijn hun leven op te offeren
Men vraagt zich afwaar moet dit heen
en wanneer zal aan dit lijden en deze
ellende een einde komen
Een toestand te ellendiger dewijl geen
hooggeplaatste meer op zyn eigen volk
aan kan. De verraders schuilen overal.
Dit blykt uit de diefstallen die her
haaldelijk plaats hebben,
Nu weer werd in den zak met de post
stukken, uit Eriwan, te Petersburg, in het
hoofdpostkantoor aangekomen, bevonden
dat de inhoud, ter waarde, volgens
aangifte van 148,000 roebel in papieren
en bankbiljetten, verdwenen was en ver
vangen door pakjes lood en zand. De
geroofde sommen loopen tegenwoordig
dagelijks in de honderdduizenden.
Eén hoop op terugkeering der orde is
dat deinvloed der zoogenaamde Octobristen
(gematigd liberale partij uit de Doema)
veld wint. Zij doen er alle moeite voor.
Nu weer heeft dit Verbond van 30 October
een proclamatie aan de kiezers het lieht
doen zien, waarin gezegd wordt, dat niet
bloedvergieten, doch vreedzame strijd met
wettige middelen het land voor den onder
gang kan behoeden en de overwinning
van waarheid, vrijheid en orde brengen.
Daarom brengt het Verbond den kiezers
nog eens zijn partij-programma in her
innering.
Het zou jammer zijn wanneer Stolypin
het moest opgeven of uit den weg geruimd
werd, WTant het moge waar zijn dat hij de
Revolutie aanpakthij pakt de hofkliek
ook aan, en die is ook „Revolutie'', zij is de
rechtsehe Revolutie, terwijl de andere de
linksehe Revolutie kan genoemd worden.
Volgens oud-Doemaleden is, sedert Stoly
pin aan het bewind is, de invloed der hof
kringen aanzienlyk verminderd. De Tsaar
onderhandelt rechtstreeks met de minis
ters. En zoo heeft Stolypin meer gedaan
dan Witte, Mirsky en Goremykin tot stand
konden brengen.
Men zegt dat de bijeenkomst der nieuwe
Doema nog voor Maart 1907 mogelijk is, en
dat de verkiezingen best voor December
kunnen gehouden worden. Alles hangt
slechts af van den omvang der boerenop
standen, die in October en November ver
wacht worden. De ministers hopen, door
't in gereedheidbrengen van wetsontwerpen
een zekere populariteitte verwerven, zoodat
't volk van dit kabinet een verbetering van
zijn toestand verwacht.
Balkanstaten.
De gebeurtenissen in den Balkan worden
steeds ernstiger, en het schijnt zelfs, dat
tengevolge van de anti-Grieksche beweging
in Bulgarije, een botsing tusschen Bulgarije
en Turkije niet meer te ontgaan is.
Reeds heeft de Bulgaarsche agent te
Konstantinopel Natsjewitsj, wegens ver
schil van meening met het Bulgaarsche
kabinet, zijn ontslag gevraagd op verzoek
der Porte heeft hij zijn vertrek nog uitge
steld, omdat van verschillende plaatsen
grensincidenten woïden gemeld, en Bul-
gaarsohe troepen naar de grenzen worden
gezonden.
Wij weten reeds, dat Bulgarije het recht
van de Porte ontkent, om zich met de
binnenlandsehe aangelegenheden van dezen
Balkanstaat te bemoeien.
De Bulgaarsche regeeringsbladen slaan
een zeer oorlogszuchtigen toon aan. En de
Grieken schijnen al heel boos te zyn. Korr.:
Een Bulgaarsch koopvaardijschip, dat voor
eenige dagen in den Piraeus wilde binnen
loopen, moest dit plan opgeven, daar het
nauwelijks in de Grieksche wateren aange
komen, door drie Grieksche torpedobooten
werd aangehouden. Den kapitein werd
aangezegd, dat hij moest terugkeeren, daar
in een meeting besloten was, wegens de
anti-Grieksche beweging in Bulgarye, het
schip niet te laten landen, en tegen de Bul
gaarsche bemanning geweld te plegen.
Door den steun der autoriteiten konden
passagiers en goederen in open Z6e worden
gelost, waarna het schip vertrokken is,
zonder den Piraeus biunen te vallen.
Wij hebben ook melding gemaakt van
het afbreken der diplomatieke betrekkingen
tusschen Rusland en Bulgarye. Dit bericht
wordt door de Petersburgsehe Telegraaf-
agentuur bevestigd. Wijl de Bulgaarsche
regeering geen voldoende ophelderingen
wenschte te geven over de artikelen in de
Vetscherna Posta tegen den Russischen ver
tegenwoordiger te Bofiaj is deze vertegen
woordiger vertrokken, en hebben de consuls
last ontvangen alle politieke betrekkingen
met de regeering te Sofia af te breken. In
Rusland hoopt men echter, dat de goede
betrekkingen spoedig hersteld zullen zyn.
Japan.
Markies Ito, die met verlof in Tokio is,
zal dit bezoek afbreken en ten spoedigste
naar Korea terugkeeren. Hij hoopt, dat
zijn tegenwoordigheid zal strekken om de
orde in Korea te herstellen en den keizer
te winnen voor de Japansohe plannen,
zonder dat hij al te hard zal moeten op
treden. Het blijkt, dat in Japan twee
opvattingen bestaan over de Koreaansche
quaestie. Sommige staatslieden willen
krasse maatregelen nemen, om Korea het
nut van de Japansohe overheersehing te
doen inzien. Doch markies Ito, de resident-
generaal van Japan in Korea, meent, dat
dit doel veel beter met zachtheid te
bereiken is. Hij verklaarde, zieh in staat
te aohten, orde en rust te herstellen, en
het Japansohe gezag te vestigen, zonder
dwang en zonder hardheid.
Hij kent de mensohen en weet dat er
meer vliegen worden gevangen met honig
dan met azijn
China.
Na den Tsaar van Rusland en den Sjah
van Perzië komt ook de Keizerin-weduwe
van China tot de overtuiging, dat het
noodig is een parlementaire regeering in
te voerenZij heeft namelijk het voor
nemen „een conferentie bijeen te roepen
van hooggeplaatste ambtenaren, waaronder
verschillende onderkoningen, om te be
raadslagen over de invoering van een
grondwet."
Er is een verhaal, dat zegttoen na de
nederlaag van China in den oorlog met
Japan van 1894—95, een soortgelijke con
ferentie werd bijeengeroepen, zeiden de
hooggeplaatste ambtenaren tot elkander
„Dat komt van de invoering van Wester-
sche ideeën". En zij besloten terug te
keeren tot den ouden toestand, waarin
China rust en vrede had.
Doch sedert zijn er zooveel dingen ge
beurd in de wereld, dat het geen wonder
zou wezen, als ook in China het streven
merkbaar werd naar verandering. Wel
gaat het, op de Chineesche manier, lang
zaam en voorzichtigen de leden der
commissie die onlangs uit Europa terug
keerden moeten in hun rapport hebben
gesproken van de wenschelykheid „om
geleidelijk te komen tot een grondwettige
regeering, maar vooraf gedurende een
vijftiental jaren het volk op te voeden,
opdat het in staat zij zieh in den nieuwen
toestand in te leven."
Voorzichtigheid is de moeder der wijsheid.
En daarom zal de Chineesche grondwet
nog wel wat op zich laten wachten.
Cuba.
Bij Santa Rosa hebben 150 rurales
(regeeringsgezinde burgerwacht) tweehon
derd opstandelingen aangevallen en ver
spreid twintig der laatsten moeten gedood
of gewond zijn. De rurales hadden geen
belangrijke verliezen.
President Palma heeft officieel het ver
langen geuit dat de vrijwilligers, die de
landweer van infanterie en artillerie vormen
met de regeeringstroepen onder bevel van
den leider der rurales zullen samenwerken.
De berichten worden al slechter. Men
meldt nu, dat Pino Guerra aan het hoofd
staat van 5000 man verleden Maandag had
hij nog slechts 800 partijgangers. Men voor
ziet den val van Pinar del Rio, welke Btad
slechts door een handvol troepen wordt
verdedigd. De artilleristen uit Havana
kunnen enkel als voetvolk dienst doen,
daar men hun de behandeling vau het veld
geschut niet geleerd heeft. Men gelooft,
dat de dood van generaal Bandera al de
negers in de provincie Santiago zal doen
opstaan,
De te New-York verblijvende Cubanen
hebben aan president Roosevelt een ver
zoekschrift gezonden, om hem te bewegen
tusgchesfeeide tg konjgn,
