Gemengde Beriehlen.
Kerknieuws.
Schooinieuws.
UIT üKi PKRS.
iedere vergelijking. Vóór haar was nergens
aan dat gedeelte der werkelijkheid een
plaats in de kuDst ten deel gevallen. Op
dit gebied (schilderachtig als de oude
grachten van Amsterdam, tot mijmeren
stemmend als bij avond de Maas voor
Dordt, breed als de Noordzee voor Vlis-
sirgen of Texel) is zij volstrekt nieuw".
Busken Huet (3)
Busken Huets beweren (4)De ge
schiedenis kent geen twee neigingen van
den menschelijkeu geest, die minder pun
ten van aanraking vertoonen dan het
Kalvinisme en de kunst. Buiten een soort
oud-testamentische poëzie geen liefde
voor iets, wa', tot de orde van het schoone
behoort", wordt door de Hollandsche
school, die toch een dochler van het Cal
vinisme is, op schitterende wijze weer
sproken. Deze toch geeft naar het zeggen
vau Dr. Kuyper {Het Calvinismeblz 162)
ons te zien „één breede emancipatie van
ons gewone aardsche leven, en de vrij
heidszin, die hiermede het hart der vol
keren veroverde, had er lust in te ge
nieten van zijn eertijds zoo blindelings
verwaarloosden schat. Zelfs Taine (in zijn
Philosopliie cle Vart dans les Pays-lias, II
18) heeft dezen zegen, die van den Cal-
vinistischen vrijheidszin naar het kunst
gebied uitging, geroemd, en Carrière, die
zelf evenmin Calvinist was, roept (in Die
Kunst in Zusammenhang mit der Cultur-
entwickelung, IV, 808) het luide uit, hoe
alleen het Calvinisme in staat was, om
voor de vrije schoonheid den akker om
te ploegen, waarop ze bloeien zou".
Tazelaar.
De Rotterdammer, 2 Juli.
(3) Het Land van Rubens.
(4) Het Land van Rembrandt II, blz. 510.
11 Juli 1906.
Bacoven
Uet vorige jaar is voor onze West de
Bacoven-wet lot stand gekomen.
Bedoeling is bevordering der Bacoven-
cultuur in Suriname.
De landbouwer ging er in de laatste
jaren steeds sterker achteruit.
Suiker, kolïie en katoen konden niet
meer met vrucht worden verbouwd. Men
ging zich dus toeleggen op den aanplant
van cacao.
Doch de niet te bezweren Jcrulloten-ziekte
deed ook dien tak van landbouw gedeelte
lijk te gronde gaan.
Men wierp zich toen op de teelt van
bacoven.
Bacoven zijn vruchten die in Oost-Indië
pisangs, in Ëngelsch West-Indië bananas
genoemd worden.
Het is een gewilde vrucht op de Engelsche
en Amerikaansclie markten, van wege haar
voedzaamheid en aangenamen, roorozoeten
smaak.
In ons land zijn zij (bananas) nog veel
te duur. In Engeland vallen zij binnen
het bereik zelfs der kleinste beurzen.
Men koopt ze le Londen voor een hal ven
penny (21/* cent) per stuk.
Meer nog dan sinaasappelen zijn zij daar
gezocht. Zij zijn in Engeland een volks-
vovdsel.
De bacoven die te Londen aan de markt
komen, ziin van Jamaica. En in Amerika
worden zij metmiljoenenbossenaangevoerd
van Britsch Honduras, Jamaica, Columbia,
Costa Rica, Dominicaansche republiek,
Guitamala en Nicaragua.
Van Jamaica werden in 1904 ingevoerd
nagenoeg 8 miljoen bossen, ter waarde
van 7 miljoen gld.
Alleen te New-York werden in het eerste
halfjaar van 1905 ingevoerd 4'/2 miljoen
bossen.
Gouverneur Lely gaf der kal aq met goe
den grOnd de Nederlandsche regeering in
overweging den landbouw van Suriname
te helpen door den uitvoer van bacoven
van daar op ruime schaal mogelijk te
maken.
Nu is den 19 Mei jl. in een vergadering
van belanghebbenden te Paramaribo be
sloten tot een overeenkomst met de „United
Fruit Cy." in zake den opkoop en de le
vering van bacoven.
De planters nemen op zich met 1000
H A. don bacoven-aanplant te beginnen,
om binnen drie jaar tot een minimum van
300 H.A. te komen.
Voor een minimum van 20 duizend
bossen bacoven zal een boot van genoemde
Company de bacoven komen opkoopen en
verboeren.
Men wenscht te geraken tot minstens
een wekelijksche vaart.
Men denkt nog deze week, dus voor
15 Juli het contract te kunnen teekenen,
en dan immigranten uit Oost-Indië te
werven, zoodat nog dit jaar de aanplant
kan worden begonnenof anders begin
volgend jaar.
Onze provincie is geen industrieel cen
trum en groote tentoonstellingen komen
onder ons niet voor.
Maar wel vaktentoonstellingen.
Dikwijls wordt de vraag gedaan, leveren
die tentoonstellingen voor de exposanten
ook voordeel Wordt het terrein van afzet
door die tentoonstellingen vergroot
De Nederlandsche Maatschappij van
Nijverheid heeft die vraag gedaan aan 36
exposanten op de laatste wereldtentoon
stelling.
Het zal ongetwijfeld een deel onzer
lezers interesseeren daarop het antwoord
te vernemen.
Van de 36 waren er 7 die verklaarden
meerder debiet en meerder voordeel van
bet deelnemen aan de tentoonstelling ge-
had te hebben, 2 vonden het twijfelachtig
en 27 hebben de vraag beslist ontkennend
beantwoord.
Dit onderzoek leverde dus geen beste
reclame voor het deelnemen aan tentoon
stellingen op.
Daar zijn er enkele onder, die verklaren
meer te profiteeren van vaktentoonstel-
lingon of van tentoonstellingen in kleinen
kring, dan van wereld-exposities.
Het is dezer dagen juist honderd jaren
geleden dat de eerste wet op het Lager
Onderwijs in werking kwam.
Toen werd het volksonderwijs den Staat
als voorwerp van aanhoudende zorg opge
dragen.
Spreken we nu eens niet van den bit
teren strijd tengevolge van die staatszorg
ontstaan. Maar vatten we ook de lichtzijde
eens in 't oog.
Bij overlevering of uit de geschiedenis
kennen we den onderwijzer van 1806 en
dien van heden, we hebben nog een flauwe
herinnering van de schoollokalen der 18de
en 19de eeuw en we kennen het moderne
schoolgebouw der 20ste eeuw.
En dan is dit ongetwijfeld een der licht
zijden dat in de eeuw die sinds 1806 ver
liep de onderwijzer en zijn arbeid tot waar
deering is gekomen, tot eene waardeering
die we pas door vergelijking kunnen meten.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Dordrecht F. F. J. v. d.
Plassche te Jaarsveld.
Bedankt voor Gennep door C. F. M.
Deeleman te Grebenbicht.
Aan de Leidsche universiteit werd gis
teren bevorderd tot doetor in de rechts
wetenschap de heer 11. J. van Noppen,
geb. en wonende te Goes, na verdediging
van „Stellingen".
Voor het gymnasium te Zetten,
slaagden o. a.C. P. Vogelaar Cz., Krab-
bendijke, voor de voorbereidingsklasse B
I. Willemse, Ierseke, voor klasse II; C.
P. Vogelaar Jz., Rilland, voor klasse III
J. J. v. d. Berg, BruinisseP. Verlare,
Krabbendijke en C. M. Kegge, Tholen,
voor klasse IVA. D. C. v. d. Velde,
Ierseke, voor klasse V.
Goes. De marechaussee J. Guérand,
onlangs alhier benoemd tot agent van
politie, heeft voor deze betrekking bedankt.
Door het Provinciaal Watersnood-
comite te Middelburg, is als deskundige
benoemd dhr. A. Schrijver, rijksschatter
alhier, voor de opname van schade aan
huishoudelijke goederen in de gemeente
St. Annaland.
Vrouwepolder. Gisteren avond om
streeks 5 uur zou de vrachtrijder C. H.
alhier, met zijn wagentje om eenig kant-
hooi rijden, waarop hot paard onderweg
hevig begon te slaan en zijn vrouw die
medereed, zulk een geweldigen slag tegen
haar been kreeg, dat na veel bloedver
lies, geneeskundige hulp moest worden
ingeroepen.
Waarde. Als leerlingen zijn tot de
Rijks Hoogere Burgerschool te Bergen
op Zoom toegelaten, de heeren P. Bal en
A. Thorenaar, beiden uit deze gemeente.
Aan een gehuwd milicien uit deze
gomeente, die dit jaar voor herhalings
oefeningen voor 6 dagen bij de landweer
onder de wapenen is geweest, is bij be
schikking van Z.Exc. den Minister van
Oorlog een vergoeding toegekend van
vijftig cent per dag.
Nieuwdorp. Benoemd tot jachtopziener
te Hoedekenskerke, voor de heeren Ho
boken, de onbezoldigde Rijksveldwachter
J. van Antwerpen Az., alhier.
Ovezande. Vermakelijke scène tuóschen
politieman en fietsers, zonder lamp, de
dijk van Kwadendamme afkomend, heldere
maan, prachtig weer, lenig licht.
Diender, plichtbeseiïend, prooibeloerend,
argelooze fietsers aandurvend, doch beangst
voor blinkende knoopen in maanlicht, onder
breed (be)lommerende olm post gevat.
Fietsers, nog onder indruk van muziek
en dans, zingend en fluitend, komen in
flinke vaart de hol af, niets kwaads ver
moedend.
Onze Hermandadzoon, blinkend van ge
noegen, eindelijk eene goede vangsttedoen,
springt met uitgestrekte armen, zoodoende
den weg afsnijdend, de vroolijke trappers
tegemoet, uitroepend „politie, politie 1"
Storing in gejuich en gejubel, pleizier
maakt plaats voor algemeens afkeuring en
verontwaardiging, scheldwoorden hoort
men echter niet, wetende dat dit de zaak
verergert.
Het oponthoud duurt kort, politieman
bezig met 1 en 2 3 en 4 vluchten, diender
stampvoetend, namen noemen, mis, lang
gezicht van politieman, gejubel van anderen
nog een, doch met licht.
Diender goede buit verwachtend, tegen
gevallen, knorrig, mopperend weer onder
boom, droomend, over fietslichten, buit,
lauwerkransen.
Fietsers, een eindje loopend, daarna weer
trappend eindelijk de voortvluchtige vrien
den onder daverende hoera's inhalend, af.
Vroolijke liedjes verstoren de nachtelijke
stilte.
De maan kruipt van achter een wolk, de
zoele nachtlucht verfrischt de jongens,
prachtig weer, lenig licht.
Wissenkerke. Op een nieuw opge
maakte aanbeveling] voor Voorzitter van
het Calamiteus Waterschap VI ie te zijn
door den Dijkraad geplaatstno. 1, G.
Israel Pz., no. 2, Aart A. van der Maas Ez.
en no. 3, W. de Looff Thz.
Kamperland. Hedenmiddag had onder
deze gomeente, dicht bij de hofstede be
woond door mej. St. Markusse, een ongeluk
plaats. Dhr. L. van Oeveren te Gortgene,
welke met nog een tweetal personen een
rijtoer maakte, passeerde een wagen met
hooi beladen. De paarden, gespannen voor
een landouwer, schrikten en weken daarbij
zoo uit, dat rijtuig en inzittende personen
in de sloot terecht kwamen. Door t breken
van den disselboom sloegen de paarden op
hol en renden in volle vaart naar Kamper
land, alwaar ze door den onverschrokken
en moedigen jongeling, Aart van Lieren,
gevat- en tot staan gebracht werden. Per
soonlijke ongelukken hadden gelukkig niet
plaats, hetwelk wel een wonder mag ge
noemd worden, daar de paarden langs beide
scholen in woeste vaart galoppeerden en
het ongeval slechts vijf minuten voor het
uitgaan der scholen plaats had. Het rijtuig
was erg beschadigd.
Tholen, Alhier heeft zich een comité
gevormd, bestaande uit de heeren Jhr. Van
Vredenburg, Noske en Hekkert, om de
verjaardag onzer Koningin op 31 Augustus
te vieren bij wijze van een volksfeest. Per
circulaire zijn de inwoners onzer gemeente
hiermede heden in kennis gesteld, en eer
lang zullen, tot bereiking van dat doel, de
burgers naar vermogen worden uitgenoo-
digd hunne vrijwillige gaven te geven.
Reeds is het programma bekend. Te 8 uur
's morgens wordt het feest begonnen met
klokluiden, duurt den den geheelen dag
onder verschillende volksspelen door en
eindigt met een schitterend vuurwerk, te
geven door Jhr. J. van Vredenburg, des
avonds te 10 ure.
Krabbendijke. Teneinde meer veilig
heid te bekomen bij rangeerende treinen,
zullen alhier eenige uitbreidingen worden
gedaan aan sporen en wissels, ook door. het
plaatsen van stootblokken, welke nog dit
jaar zullen gemaakt worden. Ook bestaat
het voornemen, en zijn tot dat doel reeds
opmetingen gedaan, om aan het station een
2e klas wachtkamer te bou'veD, en by het
station een flinke goederenloods. Vooral
het laatste zou alhier in ecno groote be
hoefte voorzien.
Rilland. Op het werk van den aan
nemer Völker aan den Beijgersbergschen
dijk had Dinsdagmiddageen ongeluk plaats.
Bezig met elkaar grond toe te werpen
had een der werkers het ongeluk zijn
buurman met een schop in zijn zitvlak
te steken, waardoor dit ten deele weid
ontveld en bovendien een vrij groote diepe
wonde werd veroorzaakt. De brigadier-
titulair Augustijn en de maréchaussee
Freeman, in de nabijheid, verleenden de
eerste hulp, door toepassing van middelen
bij 't voorkomen van ongelusken. Dadelijk
.verd de arts alhier ontboden die heel
kundige hulp verleende. De patient 'heeft
veel p ju.
Te Amsterdam heeft een echtpaar
8? jaar oud, hun 65 jarig huwelijksfeest
gevierd. De mau heet Oostendorp.,
Tegen 't najaar zal op Het Loo een
begin gemaakt worden met den bouw van
nieuwe stallen, zonder woningen voor de
gehuwden.
11. M. de Koningin laat deze stallen voor
eigen rekening bouwen 't geheel zal on
geveer fö80,ÜÜ0 kosten en binnen drie
jaar gereed zijn.
Gisterenmiddag manoeuvreerden op
de heide tusschen Eerbeek en Loenen de
eseadrons huzaren uit Deventer en Zutphen
Na afloop der oefening vond een achter
blijver, wellicht uitgezonden om de ver
miste te zoeken, het lijk van den bij de
cavalerie gedetacheerden cadet L. baron
van Heeckeren van Brandseuburg. Het
paard stond rustig bij het lijk. Men ver
moedt, dat de verongelukte, die zijn rug-
gegraat had gebroken, om de een of andere
reden was achtergebleven en tengevolge van
een misstap van zijn ros op de zeer oneffen
heide is gevallen. De overledene, wiens
ouders te Apeldoorn wonen, was eenige zoon
Zijn overschot werd derwaarts vervoerd.
De de dienstbode van de familie O.
in de Van Speykstraat 59 te's-Graven-
hage ging naar het Vad. meldt heden
middag naar boven in het huis om vuur
makers uit een kist te halen, toen, bij het
oplichten van het deksel plotseling een
man daaruit te voorschijn kwam. Het
dienstmeisje vluchtte, hevig verschrikt en
Het daardoor den man de gelegenheid over
de daken te vlochten. De man wist nog
een gouden horlege en een kistje met f 100
mee te nemeD,
De politie heeft een uitgebreid onderzoek
ingesteld, tot dusver echter zonder resultaat.
Gisteren nacht heeft te Brakel
een vreeselijke brand gewoed10
huizen en 6 hooibergen werden verwoest.
Een meisje van 25 jaar dat nog wat red
den wilde ia in de vlammen omgekomen.
Een groot aantal vee, varkens en pluim
gedierte zijn verbrand. Behalve een groote
hoeveelheid hooi, die zoo juist binnenge
bracht was, was alles verzekerd.
Reeds in een groot deel der vorige oplaag
gemeld,
Te New-York klaagt men nu weer
steen en been over de ijstruat. Ijs heeft
in heete dagen aan Amerika's oostkust
een beteekeüis waarvan men in landen
tnet een minder sterk afwisselend klimaat
geen begrip heeftbet arme volk heeft
ontzettend te lijden in een stad als New-
York, als het ijs duur of niet te krijgen
is. Sedert jaren stellen bladen en groote
voreenigingen dan ook ijs voor het volk
verkrijgbaar tegen geriogen prijs of om
niet Pogingen, verleden jaar nog aange
wend om den ijstrust te bèlelteD, ten koste
van gerief en gezondheid van duizenden,
munt te slaan uit de soms plotseling op
gedreven vraag naar ijs, zijn op niets uit-
geloopeu. En het is ook, uit het oogpunt
van den wetgever en den rechter, een
lastige zaak. Maar de mensehen hebben
nu gezien dat de overheid tegenwoordig
de groote maatschappijen aandurft, en hun
eisohen stijgen naar verhouding.
In Brazilië hebben de opstandelingen
van Matto Grosso de hoofdstad bezet en
den Staatspresident vermoord.
Uit Rusland.
Bij het zevende cavalerieregiment der
reserve te Tainbof is muiterij uitgebroken.
Een officier der infanterie werd gedood
en by een gevecht tusschen de muiters
en dragonders werden een dragonder en
een paard gedood. De muiters hebben
zich in de kazerne verschanst. Er heb
ben Zondag op verschillende punten dei-
stad Petersburg politieke betoogingeD
plaats gehad. Óp de Nikolaasbrug en
elders had men roode vlaggen opgesteld
en dwong men het publiek daarvoor te
groeten, waaraan gereed olijk werd voldaan.
Ten slotte kwam het 's avonds tot bot
singen, die eerst na middernacht een einde
namen. Veel personen werden gewond.
Tegen het bekende socialistische Doe-
malid Aladin i3 een vervolging begonnen
wegens aanstoken tot muiterij bij het
Preobajensbi regiment. Bij Stafkof in
Polen is tijdig een centaar dynamiet in
een kuil bij een spoorwegbrug g9vonden.
De revolutionairen, ongeveer 20 in getal,
kozen het hazenpad. ln Konstantinof
en Alexandrof in het district Lodz zijn
Zaterdag eü Zondag door gewapende ben
den de rijksdrankwinkels geplunderd. De
roovers werden door kozakken vervolgd.
Bij een treffen werden zeven roovers ge
dood en 2 kozakken gewond.
Tsaar Nicolaas 11 is, volgens een
Duitsch blad, een groot liefhebber van
spiritisme, maar doet zijn studiën meestal
geheel alleen of slechts in tegenwoordig
heid van de tsaritza, terwijl bij de spiri
tistische seances enkele personen uit de
naaste omgeving van den tsaar tegen
woordig mogen zijn, en dan nog slechts die,
waarin hij een onbeperkt vertrouwen stelt.
Om echter ten allen tyde een deskundig
spiritist bij de hand te hebben, worden
deskundigen naar het hof geroepen en wan
neer de spiritist na onderzoek in elk opzicht
bekwaam is gevonden, dan wordt hij de
vertrouwde van den tsaar en krijgt ver
trekken te bewonen in hetzelfde paleis,
waar de tsaar zijn intrek neemt. De laatste
spiritist aan het hof van den tsaar was
een zekere Phxlipp. Dezer dagen is hij
overleden en men zag zich genoodzaakt
aaar een aDderen hofspiritist uit te zien.
Thans schijnt het, dat een zekeren dr.
Papius de onderscheiding te beurt zal val
len, het opengevallen baantje te vervullen.
In den laatsten tijd ten minste legt de
commandant van het paleis, generaal Tre-
pow, herhaaldelijk bezoeken af bij dezen,
zich thans op het slot te Nieu w-Peterhof
bevindenden spiritist. Zonderling is, dat
de toekomstige hofspiritist meestal incog
nito by den tsaar bezoeken aflegt, zooals
dan ook de paleiscommandant de opdracht
heeft er voor te zorgen, dat de werkzaam
heid van den hofspiritist en zijn betrekking
tot den tsaar zelfs voor de hofbeambten
verborgen wordt gehouden.
Het grootste asperge veld van de ge-
heele wereld is voorzeker dat, welk zich
in de nabyheid van Longmont, Colorado,
in de Vareenigde Staten, bevindt. Het
strekt zich orer meer, dan 48 hectaren uit
en voorziet verscheidene der voornaamste
steden van Noord-Amerika.
Excelsior Een Amerikaansche maat
schappij heeft besloten, te New-York een
huis te laten bouwen op den hoek van
Broadway en Libertystreet dat het
hoogste van Amerika, dus ook het hoogst
bestaande huis zal zijn. 't Zal uit 41 ver
diepingen bestaan, ongeveer 210 meters
hoog zyn en 1 500.000 dollars kosten.
Venezuela. President Castro heeft
terstond na het bewind weder te hebben
aanvaard, alle politieke gevangenen, met
uitzondering van de wegens verraad ver
oordeelden, in vrijheid doen stellen. Hun
goederen zullen hun worden teruggegeven.
Verleden jaar kreeg in Denemarken
voor 'teerst een vrouw den titel van juri
disch candidaat, die ongeveer gelijk staat
met ons doctoraat in de rechten en den
weg opent tot de rechtspraktijk. Die
eerste vrouwelijke candidaat in de rechten
was juffrouw Henny Petersen. Voor het
eerst is nu verleden week die juffrouw
Petersen in een rechtszaak opgetreden.
Dat is eerst mogelijk geworden na de wet
van 6 April van dit jaar, die aan vrouwen
hetzelfde recht geeft als aan mannen om
als advocaat of procureur dienst te doen.
De premie voor Hennigs arrestatie
3000 Mrk. is gisteren uitgekeerd. De
politieagent Jöks, die een revolverschot
kreeg bij de arrestatie doch daarna Hen-
nig tegen den grond sloeg, kreeg 1950
Mrk., de brouwer Stattler, die H. op een
flets achterna was gegaan 501 Mrk de
nachtwaker Haasse, wiens flets werd ge
stolen en den boef achterna ging 250 Mrk.,
een vleeshouwer eu een politi agent, die
geholpen hadden bij de laatste worsteling
ieder 125, de jongen en de vrouw, die bij
den rijwieldiefstal aan Haase den dief
hadden aangewezen ieder 25 Mrk.
Verleden Zaterdag, het begin der
schoolvacautie", vertrokken 's morgeus uit
Beriijn tneerdau 150,000„Sammerfrischler"
in 253 treinen. De hoeveelheid bagage,
die reeds den avond te voren naar de
stations begon te stroomeu, was overwel
digend. Vooral het Stettiner station was
overvuld met reizigers.
Dezer dagen deed de bewaker van
het paleis van justitie te Parijs zijn gewone
ronde toen een man met ordelooze kleederen
op hem toe kwam loopen, en hem meteen
ontsteld gelaat meedeelde, dat de rechter
van instructie Magnien hem achtervolgde
met een mes in de haud en hem wilde
beleden voor het hof vau cassatie te komen,
waar hij in de zaak-Dreyl'us wilde getuigen.
Begrijpende, dat hij hier met een waan
zinnige te doen had, verzocht de bewaker
den onbekende hem le volgen naar den
commissaris van politie en zich daar onder
diens bescherming te stellen. De man scheen
plotse'ing gerustgesteld en was genegen
den bewaker te volgen, toen een Fngelach
toerist met zijn reisgids in de hand op de
galerij verscheen. Daar is de rechter
Magnien riep de waanzinnige. Nu moet
ik sterveu En in een oogwenk had hij
z'ch ontkleed en bijna geheel naakt wilde
hij uit het raam springen. Op de verschrikte
kreten van den ongelukkige, die bij
het breken van een ruit zich ernstig had
verwoud, kwamen soldaten toesnellen. Men
sloeg hem een mantel om en -bracht hem
daarop naar een politie-bureau.
In Midden-Afrika maakt de „slaap
ziekte" jaarlijks duizenden en duizenden
slachtoffers. Een dokter in Karlsbad zou
tot de overtuiging gekomen zijn, dat de
oorzaak van de slaapziekte gezocht moet
worden in een ziekelijke ontaarding van
de schildklier. De behandeling van een
lijder, een otïicier uit den Congo, gaf hem
gelegenheid de ziekte te bestudeeren. De
organismen die haar veroorzaken zouden'
dus vooral op de schildklier hun invloed
doen gelden. Al de verschijnselen, die
men bij andere ziekten der klier waar
neemt, worden hier teruggevonden. Om
gekeerd, geeft overmatige groei der schild
klier, zooals die dikwijls wordt aangetroffen,
vooral het verschijnsel van slapeloosheid.
De bedoelde arts, dr. Lorand, houdt het
dus voor waarschijnlijk, dat, in het alge
meen, de schildklier ten opzichte van het
ontstaan van het gevoel van slaap, een
groote beteekenis heeft. Mogelijk kan de
aankondiging van den koning van België,
dat hij 300.000 frs. beschikbaar stelt voor
een onderzoek naar de ziekte, en 200,000
frs. als prijs voor den ontdekker van een
middel er tegen, nadere ophelderingen ten
gevolge hebben.
Gedachten van Bilderdijk over
Onderwijs en Opvoeding.
II.
Bij onderwijs en opvoeding komt, naar
Bilderdijks beschouwing, de eerste plaats
aan het huisgezin toe. Wel blijft het een
zielkundig raadsel, dat dezelfde man, die
juist in het huwelijksleven aan zoo groote
afdwalingen zich heeft schuldig gemaakt,
zulk eene hooge gedachte koesterde van de
heiligheid van den echt. Maar dit laatste is
toch eene onloochenbare waarheid. Heel
zijn leven door is Bilderdijk met al de
kracht, die in hem was, te velde getrokken
tegen hen, die het huwelijk verlagen wilden
tot een contract, dat door de echtgenooten
voor een tijd gesloten werd. Het huwelijk
was naar zijne meening de heiligste verbin
tenis, die menschen met elkander konden
aangaan het was een band, die niet voor
een tijd gesloten werd, maar die ook door
den dood niet verbroken werd en in
eeuwigheid voortduurde; eene vereeniging,
die niet alleen de handen en de lichamen,
maar de harten en zielen verbond en die
man en vrouw voor en met en in elkander
leven deed.
In dat huwelijk en in het daaruit geboren
gezin bekleedt elk van beide eene eigene
plaats. De man is de beelddrager Gods, de
vorst in zijn huis hij handhaaft door het
gezag, dat God hem geschonken heeft, in
het huisgezin den vrede en de samenstem-
ming en regelt de vrije daden van de leden
des gezins zoodanig, dat zij strekken ten
gemeenen nutte. Aan de vrouw werd,
ofschoon ze „Gods laatste en beste ge
wrocht" is, de sterkte barer zwakheid, de
onweerstaanbaarheid harer schoonheid toe-
betrouwd. Bilderdyk is in zijne beschou
wing van huwelyk en gezin door en door
patriarchaal. Hy legt zooveel nadruk op de
schepping der vrouw tot hulpe van den
man, dat hare schepping met den man te
zamen naar Gods beeld niet voldoende tot
haar recht kan komen. Gen. 1 27 treedt
achter Genesis 2 20 terug.
Patriarchaal was Bilderdyk ook in dit
opzicht, dat hy in kinderen een rijken, on-
waardeerbaren zegen van het huwelyk zag.
Zelf was hy eigenlijk nooit recht kind ge
weest vreugde had hij ia zyce jeugd niet
gesmaakt; aan zijne kinderjaren dacht hij
nooit met blijdschap terug veeleer heelde
hij zich later in, dat hij reeds in de v i'gha.1
liggen te schreien van verlangen natr den
dood.^Maar des te opmerkelijker is het, dat
hij bijzonder op kinderen gesteld was en
aan kinderen hing met ht el zijn hart. Kin
derloos in 'tgraf te gaan, achtte hij een
vloekgeen hoop te mogen koesteren op
lieve telgen, was hem eene onvei duurzame
smarthij hijgde tair kroost, om d. ariu M
