NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. No. 145. 1906. Donderdag 22 Maart, 20e Jaargang. CHRISTELIJK- HISTORISCH De Positie van hel Kabinet. VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Gemengde Berichten. Het water in onze provincie. IEDEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p. p1,25. Enkele nummers0,026. UITGAVE DER FIRMA EN VAN van 1— 5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent. Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meen 10 cent. Zij, die zich met I April op ons blad abonneeren, ontvangen het tot dien datum gratis. Watersnood. Wij ontvingen te Middelburg van M. M. f 25, van de Geref. Jongel. Vereen, te O.- en W. Souburg f 3,SO, welk bedrag aan den Penningmeester van het Comité is ter hand gesteld. De Tweede Kamer nam dezer dagen een motie van haar lid Lieftinck aan, uitsprekende vertrouwen in het ministerie, na de vernietigende veroordeeling door den heer KolkmaD voor 't heengaan van minister Kraus uitgesproken. Dit geschiede met 47 tegen 37 stem men, dank zij den steun der sociaal de mocraten. Nu heeft mr. Troelstra dezer dagen in een volksvergadering onder meer gezegd dat het hem weinig kon schelen al kwam die minister heelemaal niet meer uit Chili terug. „Waarom", vroeg hem toen een antirevolutionair, „hebt gij socialisten dan bij de behandeling van die quaestie gestemd vóór de motie-Lieftinck, waarin vertrou wen werd uitgesproken in het kabinet Daarop antwoordde de heer Troelstra, blijkens xqededeeling van den Amster- damschen briefschrijver van Het Utrechtsch Dagbladdat hij hierbij gevolgd had den wil van de meerderheid der sociaal-de mocratische Kamerfractie, die van mee ning was, dat men het ministerie om deze reden nog niet moest doen vallen, een opvatting echter, die van zijn persoonlijke meening afweek." Derhalve indien in de soc. dem. Kamer club de meerderheid had gezegd, wij moeten er tegen stemmen en dit ministerie om koud helpen, dan had de heer Troelstra die ook van deze meening was, in plaats van voor, tegen de motie gestemd. Wat hieruit blijkt? Niet, gelijk sommige antir. bladen mee- nen, dat nu mr. Troelstra de leiding uit de handen heeft moeten geven. Wij herinneren ons dat, toen in 1886 de antirevolutionaire kamerclub, op voor stel van dhr. v. Wassenaer, besloot tot de „MOM-poss/miês-politiek", dat wil zeg gen geen samenwerking met de regeering meer, alvorens recht was gedaan in de FEUILLETON. De schrijver van „Onder de menschen'' in de N. 'R. Ct. bezocht Rilland en om streken na de ramp en rapporteert daar omtrent het volgende De dijken doorgebroken. Een jong predikant, die de vorige week in Rotteidam teruggekeerd was van eeni- gen tijd logeeren op de pastorie van Rilland kreeg nu Donderdag een uitvoerigen brief van zijn ambtgenoot daar, en hij las er uit, dat heel de mooie, vruchtbare streek, waar ze kort te voren hun wandelingen gemaakt, hun huisbezoeken gebracht hadden, door 't water was verwoest. En de meeste van de bevriende arbeiders en boeren waren dakloos, totaal geruïneerd. Of ik er aanstonds mee heen wilde, kwam de jonge dominee mij ontdaan vragen. Want het publiek, door de berichten op de hoogte van de rampen, die de Maandagsche stormvloed het land heeft berokkend, moest toch weten dat het zóó erg was, als de dominee uit Rilland schreef. Dan zou het zeker helpen. Dienzelfden avond waren wij samen in Bergen op Zoom. Den volgenden morgen om half zeven trokken wij er op uit om den omvang van I het onheil op de noordelijke punt van Zuid- j Beveland op te nemen. En nu rapporteer ik 't volgende van dezen aangrijpenden twaalf uur langen tocht te voet, al maar Wadende door slik en slib, moeras en water. schoolquaestie, de leider der a. r. partij in de Kamer dhr. Lohman, in de club daartegen was, doch in de minderheid gebleven, 't besluit hielp uitvoeren en openbaar die non-possumus-po\\iieik heeft verdedigd. De uitkomst heeft niet den heer v. Wassenaer, maar den heer Eolunan in 't gelijk gesteld. Ook de antir. kamerclub na '94 heeft wel eens een besluit genomen, waardoor een lid in de Kamer stemde, niet volgens eigen overtuiging, maar overeenkomstig 't besluit der club. Maar er blijkt wel uit hoe de bindende kracht van dergelijke club-besluiten ge vaarlijk kan zijn voor den goeden gang van 's lands zaken. En ook hoe dun het zijden draadje is, waaraan het leven hangt van het tegen woordig Kabinet. Indien in de soc.-dem. club nog een of twee leden het met Troelstra waren eens geweest, dan was dit ministerie toen reeds gevallen, niettegenstaande en dit is het ongezonde van den toestandde meerderheid der Kamer, elk lid voor éich, er voor ware geweest dit ministerie te behouden. Een ongemak dat ieder oogenblik van den dag waarop de Kamer zitting houdt, zich kan herhalen Het is derhalve nog erger dan eerst was gedacht. Niet eens de gansche soc.- dem. partij, maar reeds een viertal leden dier partij hebben het leven van het Ka binet, misschien wel het leven van ieder volgend Kabinet in de hand. Deze wetenschap strekt niet om den moed er bij 't ministerie in te houden. Het is dan ook best te verklaren, dat dit Kabinet door benoemingen af en toe in anti-revolutionairen of anti-liberalen geest, voeling tracht te houden bij de rechterzijde. Wat wij, ook in naam van het lands belang toejuichen. Ons dunkt, de vrijzinnige persin onze omgeving zou wijs doen, indien zij, in plaats van botweg dergelijke benoemingen' af te keuren, verder zag dan de lengte harer neus, en om die reden reeds, in haar eigen partijbelang, dergelijke daden en benoemingen hielp prijzen. De „regeering" heeft geen benijdens waardige positie. Er is reden te over om te begeeren, dat zij het zoo make, dat zij ook door Een grauwe, kille ochtend. Om zes uur is 't schemer onder de loodgrijze, lage luchten, waar natte sneeuwvlokken uit- warrelen. Een gure wind slaat ons het vocht in de gezichten. Aan 't station te Bergen is 't volde menschen, die 't den vorigen dag nog niet durfden wagen, willen nu de reis over den afgekalden dam pro- beeren. De vraag is hoe de treinen nu zullen loopen. Om de hooge kolomkachel in de nog donkere wachtkamer dringt een ploeg werklieden. De mannen zijn ver kleumd, het water sijpelt hun uit de klee- ren de verstijfde handen verwarmen ze aan koppen koffie. Heel dien kouden sneeuwnacht zijn zij bezig geweest, midden tusschen de zwarte watervlakten van de overstroomde polders, om de meest be dreigde punten van den zwaar „gewonden" spoordijk te versterken. En hoe moe ze zijn, er gaat een gejuich op uit hun groep, als de eerste sneltrein, met de mail, lang zaam doortrekt, om de bijgelapte plekken van den dam voor 't eerst weer te pas- seeren. Gisteren was 't nog telkens over stappen, ging de dienst zóó ongeregeld, dat er aan 't station werd afgekondigd als er weer een reis werd ondernomen. Bij het loopen van den vloed stond 't verkeer met Zeeland vrijwel stil. „Hoe is 't" vragen reizigers aan de mannen, die het weten kunnen gaan we door naar Goes?" „Ja", zegt 't volk, voldaan ja, heeren, we hebben'm van nacht weer zoover klaar gekregen, dat u er over kunf'. de rechterzijde voortdurend kan worden gesteund. 21 Maart 1906. Beeld uit de Tweede Kamer. De Middelburg sche Courant, prijst haar partijgenoot^ het Kamerlid Drucker, als den man, die eigenlijk de discussiën over het Arbeidscontract leidt. Hij is de eenige jurist, zegt het blad, die niet aan juristerij doet. En men moet hem dan ook zien, als mijnheer A of mijn heer B aan het spreken zijn. Het blad had met minstens evenveel recht kunnen schrijvenmen moet hem dan ook zien als de minister aan het spreken is. Dan posteert de heer Drucker zich bij de groene tafel, goedkeurend knikkend, waarschuwend schuddend. Een formeele wacht gesteld bij de lippen des ministers 1 Het is misschien te stout van beeld spraak, de behandeling van een zoo bij uitstek practisch wetsontwerp als het on derhavige met de uitvoering van een symphonie te vergelijken. Maar zoo het ons toch geoorloofd is, dit beeld te gebruiken, zouden wij zeggen dat mr. Drucker de leider van het orkest en de minister hoogstens eerste concertmeester is. Centrum. Wij herhalen ons verzoek om geen op gaaf meer te doen van opgetreden comité's en ingezamelde collecten voor den Water snood. Dit laatste zal later officieel ge schieden. Het provinciaal watersnood-comité in Zeeland is nu samengesteld uit de heeren jhr. mr. E. A. O. de Casembroot, voorzitter, jhr. mr. L. Schorer, onder-voorzitter, mr. J. F. van Deinse, secretaris-penningmeester, A. A. Bekaar, dr. J. C. Bolle, mr. P. Diele- man, J. F. van Dunne, jhr. mr. A. van Reigersberg Versluijs, J. A. A. Schwan, mr. A. A. de Veer, allen te Middelburg :hr. mr. A. A. van Doorn van Koudekerke, J. G. van Niftrik en mr. J. Smit, alle drie te Vlissingen mr. C. Lucasse M. de Jonge Jz. en J. M. Kakebeeke, alle drie te Goesmr. J. P. Cau en mr. H. C. Moolenburgh, beiden te Zierikzee K. J. Dan komt de eerste trein, die ook weer stoppen zal in Rilland. En hij wordt groo- tendeels gevuld met de troepen werklui, die, onder leiding van de verkleumde inge nieurs, 't herstellingswerk verder door gaan zetten na de korte rust. Want 't water laat niet af, 't knaagt al maar voort aan den spoorweg, die nu hier en daar een zeedijk is geworden. Daar worden dan maar dadelijk ook een vijftien van de opgestopte goederenwagens aangehaakt. Want in sommige dorpjes raakt het proviand al op. En, veel te laat, trekt de trein nu langzaam voort. De Zeeuwsche lijn is wel zwaar getrof fen de laatste dagen. Slechts aarzelend, telkens stoppend, trekt de locomotief de lange wagensliert er langs. En even buiten 't station een lange wacht. Uit de portieren steken de reizigers ongerust hun hoofden. Zij zien de versplinterde wagens liggen, het hout en de verwrongen ijzerdeelen op hoopen langs de rails, van de jongste treinenbotsing. Ingedrukte, gekneusde, ontzette rijtuigen de locomotief als een monster 't onderstboven op de rails. Daar is nu een tijdelijk lmlpspoor omheen gelegd en hotsende en botsende gaan we er be hoedzaam langs. Toevallig had ik kort geleden dezelfde reis gemaakt. Toen lagen de akkers zoo kostelijk open voor 't zaad een welig, vruchtbaar land en 't winterkoren groende er al. De boeren waren er overal ijverig bezig geweest met dat veel belovende vroege lenteweer. En nn met de eb wa9't door n& A. G. baron Collot d'Escury en P. F. Fruytiei', Beiden te Hontenisse .1. A. van Rompu te Neuzen mr. P. O. J. Henneqhin te Aardenburg, jhr. H. A. Wietwaal van Stoetwegen te Oostburg, J. Waglitho te Tholen Van den voorzitter der Algeineene Winkeliersvereeniging te Amsterdam, den heer Meeuwsen, ontving de secretaris van de vereeniging Handelsbelang te Middel burg telegraphisch bericht, dat het be stuur van de genoemde vereeniging voor f 500 aandeel neemt in het credietfonds, door Handelsbelang de vorige week op gericht. Ook hier ter stede vormt zich, onder Zeeuwen, een comité voor den waters nood in Zdeland. Hulst. Voor den Melo- en den Konin gin Emmapolder is het gevaar geweken. Deze zijn als behouden te beschouwen. Rond het gat, dat in den zeedijk bij den Van Alsteinpolder geslagen is, zal een ring dijk gelegd worden, waarna men tot het dichten van het gat zal overgaan. Men hoopt vóór den a. s. springvloed op 25 dezer met den ringdijk gereed te zijn. De toestand le Hontenisse is nog steeds dezelfde. Daar werkt men met behulp der geniesoldaten sterk aan het dichtmaken van het gat in den Zandepolder, waarna de dorpen Kloosterzande en Groenendijk watervrij gemaakt zullen worden. Hoek. In verband met het herstellen van den zeedijk is er oneenigheid ontstaan tusschen het polderbestuur en de ingelan den, die meenen, dat niet met de noodige takt en spoed gewerkt wordt. Deze laat- sten hebben daartoe Zaterdagavond eene vergadering gehouden. Intusschen zijn ook door het bestuur reeds andere maatregelen genomen. Het is echter dringend noodig met kracht de zaak aan te pakken, want anders is bij het eerstvolgende springtij de polder verloren. Sedert eenige dagen stond als voor zorgsmaatregel op het station te Utrecht voor onmiddellijke verzending gereed een wagon, beladen met een der groote, bij den Centralen Gezondheidsraad aanwezige verplaatsbare rijks-ziekenbarakken, ten einde naar Zeeland te worden verzonden, zoodra daartoe door een burgemeester aan vrage wordt gedaan. Uitgenoodigd doch nog geen antwoord ingekomen. de dijken heengebroken water weer tijde lijk weggevloeid. De omgeploegde velden door 't zoute water omgehutseld tot slikken en moerassenen verderop klotsten de golven, nijdige koppen, zoo wijd je zien kon in 't grauw verschiet verloopt 't in een natten mist. En weer 'n droogge vallen vlakte zoo troosteloos, slijkerig en glimmerend, 'tgras verkleurd, aan 'trotten de sneeuwvlokken, die er dunnetjes over heen gespreid zijn, maken 'tnog somber ber. 'tls alles sopperig, brak, verflenst, onder de zware luchten 'n nare nattig heid. En de vlagen huilen er van verre over aan, striemen den trein, die heel be hoedzaam er doorheen draalt. Want telkens slaan er baanwachters, in dikke ulsters, de kappen over de hoofden, langs den weg, en met gekleurde vlaggetjes zwaaien ze hun seinen. Zoo hoog is 't water hier geweest, dat het prikkeldraad, om den lioogen spoor dijk heen, volhangt van 't aangedreven wier, van slibbig hooi, en lappen. Van 't station Woensdrecht traag weer voort. Daar langs den dam is, als na een schipbreuk, Tan allerlei aangespoeld op de hellingstoelen, dekens, een heel dak, 'n kast, kozijnen, 'n slee. En overal de lange slierten riet. Want we gaan nu dwars door den overstroomden Engelschen polder. Hier hebben ze den bedreigden spoordijk inderhaast versterkt met puin en blokken muur. De telefoonpalen steken enkel hun koppen uit het water op, de afgebroken, doorgebogen draden hangeu Deze barak is voorzien van ledikanten, kachels, enz. en uiterst geriefelijk. Een detachement geniesoldaten is aangewezen om zoo noodig mede te gaan en de barak op te zetten. Hedenochtend is de barak verzonden. Krabbendijke. Moest in het nummer van Dinsdag nog van gebrek aan samen werking melding worden gemaakt, nu is er wat beters te berichten. Heden (Dins dagavond) om 7 uur waren de burgers van Krabbendijke bij aanplakbiljet uit- genoodigd in de raadszaal van het ge meentehuis. Daar velen niet van de verg. wisten, was dé opkomst niet groot, (och waren er zelfs van het gehucht Oostdijk en van buiten, zoowel als van binnen de kom der gemeente. De burgemeester opende om half acht de verg., wees in zijn openings woord op de rampen die ons een week geleden troffen en dankte voor hetgeen reeds was gedaan, ook in milde, zeer milde giften tot leniging van den nood en persoonlijke toewijding voor deze zaak vooral door Mevr. Geill. Z.E.Achtb. zeide, dat we noodig hebben een plaatselijk comité om vooral de ge leden schade op te nemen, voor zoover die minder bedeelden trof, een gecombi neerde commissie voor de op oostelijk Zuid-Beveland getroffen plaatsen en dat verder aansluiting zou worden gezocht bij het provinciaal comité, opdat zoo de nooden zooveel mogelijk gelijkelijk worden voorzien. De aanwezigen vonden goed, dat de plaatselijke commissie zou bestaan uit 5 leden, waarvan 2 schippers. Gekozen werden J. N. Elenbaas, Jac. Welleman, C. P. Vogelaar, D. Wagenaar en P. Zuid- weg. Daar de burgemeester het beter vond, buiten de plaatselijke commissie le blijven werd J. van Gorssel het vijfde lid. Voor de stemming was nog bepaa'ld, dat bij mogelijk bedanken het lid, dat dan in stemmental volgt, gekozen zal worden beschouwd, en dat zoo noodig de commissie zelfs zichzelf zal mogen aan vullen. Een vraag van J. de Koning of personen, die buiten de overstroomde pol ders wonende broodeloos zijn geworden door de ramp, zich ook bij de commissie zullen mogen aanmelden om ondersteuning, zal op de verg. der gecombineerde com missie besproken worden, maar de voorz. meende, dat deze personen daar buiten ztuden vallen. De gecombineerde com- eronderlangs de bovenste hangt 't aan gedreven stroo, 'n flardige lap kleeren. En uit de verte zie je nu ook duidelijk de barre bres, die de vloed er in den polder dijk geramd heeft't zeewater kabbelt er spelend door. Heele gelederen van boom kruinen schijnen er overheen te drijven daar ginds nog 't puntdak van een totaal verdronken boerderij. Blokhuis 19 langs den spoordam is volkomen leeggespoeld 'n ontzette romp van 't holle huisje, met den voet in 't water, op de hooge helling van den dijk. Door een venster gaan de golven uil. Maar met een schrik worden de reizigers in den trein gewaar, dat hier de smalle spoorweg, waarvan de kruin/ nog maar 'n eindje boven 't watervlak uitligt, tot halve breedte weggevallen is recht afge sneden langs de naaste spoorlijn, die op haar liggers zelfstandig neerhangt aan den rand der afkalving en over de uiterste grens van den weggeslagen dam draalt steeds meer remmend 't treinengevaarte voort. Dat duurt minuten. En zoo bereiken we 't kritieke punt: den duiker onder den den spoordijk, bestemc^ voor loozing van 't polder-binnenwater, waar nu de stroom in woeste vaart doorheen kolkt, en zek»r staag den dam daar ondermijnt. De arbeiders hebben er van verteld, hoe ze aldoor trachtten door 't bezinken van zakken zand den wilden gang van 't water wat te stuiten, en hoe 't telkens wegslaat. En 't geeft waarlijk weer verluchting als we er nog veilig overheen geaarzeld zijn,

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1906 | | pagina 1