NS
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
n
eland.
No. 144. 1906.
Woensdag 21 Maart,
20e Jaargang.
s
¥IELEN-
IELBURG
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
beten Tlasland
000000000
G A Z IJ N
en
.RIJSCHOOL -
F 62
T.
Beddentijken.
lurde BEDSPREIEN.
U IJ S M A N S.
KOOP
KOOP
KOOP
KOOP
iarnmolen, bij ABR.
e p o 1 d e r.
in Tarwestroo
|fkoe te koop,
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Meid gevraagd. 4
f aankomende Knecht
ie Wed. A. STROO,
ik BalMitckf,
ermansknecht,
LANDBOUW.
ft
3 3
«J
sa-S
1 s g
Gemengde Berichten.
Het water in onze provincie.
urg.
ie Oelft 19.
in Zeeland verzoekt
llijke verdeeling der aan
gelden, welke men ten
enden aan den penning-
dB ROOT, Voorzitter,
retaris-Penningmeester,
rg-
ONDERHUIZEN
OKKEN.
voor SCHORTEN,
JAKKEN en ROKKEN.
Aanbevelend,
haten, rek. Maart, en
lustaards, bij 1'. YAN
oudekerke.
chtige Zeug, rekening
bij JAC. LOUWERSE,
d e r bij Yeere.
late blauwe Zeiaard-
(uienplanten en roode
1 Adres: J. SANDERSE,
genaarstraat.
HUUR
IHILIPSE, S c h o r e.
koop,
IANSE, Biggekerke.
van haar 7e kalf, bij
Koudekerke.
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers0,02s.
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 15 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
egen Mei
1IJN IERSE, Nieuw-sf^"
Iet Mei
m eid
WIELEMAKER, Wc-st»
fee.
Iet Mei
i s i n g e n.
tegen Mei a.s.
HOEVE, Mr. Bakker
Ikend met boerewerk,
lerskneelit benoo-
ilJGERS, te 's - H e e r
Jonge Ver west Goes,
Zij, die zich met I April op ons
blad abonneeren, ontvangen het tot
dien datum gratis-
Watersnood.
Wij ontvingen van
Een onbekendef 3,
welk bedrag door ons aan den Penning
meester van het Comité is ter hand gesteld.
20 Maart 1906.
Het doet ons Zeeuwsche hart goed en
het zal tot in geslachten de populariteit van
Oranje bevestigen dat H. M. onze beminde
Koningin met haar doorluchten gemaal
persoonlijk Haar deelneming is komen be
tuigen aan de ellendigen op het eiland
Tholen, die door de ramp van 12 Maart
zoozeer werden getroffen.
Oranje en de Zeeuwen Het was in
tijden van beproeving en druk steeds de
ervaring dat zij bij elkander behooren.
Herhaaldelijk werden deze geteisterde
streken door zonen of dochteren uit dit
J?e,tbemde Stamhuis bezocht.
Saam hebben zij telkens weer geleden,
gebeden, gestreden
Zij waren in lief en leed lotgemeen
Ons Zeeuwsche volk is van eeuwen her.
daarom niet het minst, aan zijn koninklijk
Stamhuis gehecht. En onze Koningin
Wilhelmina, haar naam Beschermster
getrouw, heeft de traditie van haar
Huis ook hierin willen hoog houden
dat, gelijk zij zich, met name te Vlissingen,
met de blijden te verblijden wist, zij ook in
het zwaarbeproefde Oud-Vossemeer wilde
weenen met de weenenden
Dat zal Zeeland, dat zal Tholen, dat
zal Oud-Vossemeer nooit vergeten
Uit de jaarcijfers van het Centraal
Bureau voor de Statistiek blijkt dat de
geboorten in ons land in de laatste dertig
jaren geregeld verminderen. In 1876 wer
den er op de 1000 inwoners 87 geboren.
Sedert daalde dit cijfer geregeld tot het in
1905 nog geen 31 bleek te zijn.
Dit is de vrucht van het al meer door
brekende Neo Malthusianisme.
Zoo gaat Nederland Frankrijk achterop.
En de administraties der vrijzinnige
bladen gaan maar geregeld voort met het
schaamteloos adverteeren van voorbehoed
en andere middelen.
Een feit dat ons opnieuw aanleiding
geeft de verdwijning te betreuren van het
Christelijk kabinet, waarin de minister
Loeff zitting had, die dit kwaad doorzijn
wetsontwerp trachtte te fnuiken.
Een wetsontwerp dat, helaasdoor zijn
opvolger werd ingetrokken
Emigratie naar California. Door den
consul te San Francisco wordt aan hen die
naar Californië wenschen te emigreeren
aangeraden
lo. geen grond in die streken van uit
Nederland of Europa te koopen op prospec
tussen of kaarten, maar zelf de terreinen
ter plaatse te komen uitzoeken
2o. geen grond te koopen alvorens ter
plaatse een leertijd te hel ben doorgemaakt,
daar de landbouw aldaar anders is dan hier
te lande. Zoodoende zullen zij in staat zijn
over de hoedanigheid en de waarde van
den grond te oordeelen
3o. alleen te gaan en hun gezin eerst te
laten overkomen wanneer zij besloten zijn
om zich er voor goed te vestigen
4o. rekening te houden met de tempera'
tuur, welke des zomers in het binnenland
zeer hoog is- Te Stockton, te Fresno en in
het algemeen in het grootste gedeelte van
de dalen van de Sacramento en van den San
Joaquin bedraagt zij meestal 100° 4,115"
Fahrenheit.
Verder verdient het aanbeveling om niet
te emigreeren, zonder voorzien te zijn van
het noodige geld om in staat te zijn in den
eersten tijd althans te kunnen leven onaf
hankelijk van de verdiensten.
Belanghebbenden wordt overigens in
bun eigen belang aangeraden om niet naar
Californië te emigreeren zonder van te
voren omtrent de streek waarheen zij
wenschen te gaan en de vooruitzichten
aldaar, inlichtingen te hebben ingewonnen
bij den consul der Nederlanden te San
Francisco, aan wien in het Nederlandsch
kan worden geschreven. Op den briefomslag
moet alleen gezet wordenTo the ronsulate
of the Netherlands, San Francisco, Californ ia,
S. A.
Afschaffing der tienden.
Een zeer belangrijk wetsontwerp is bij
de Tweede Kamer ingekomen en wel
strekkende tot afschaffing der tienden,
d.i. van de zakelijke verplichting des grond
eigenaars om een evenredige hoeveelheid
van vruchten aan een derde af te staan. De
nadoelen van dezen last, welke op den
bodem rust, zijn reeds lang erkend, zoodat
verschillende maatregelen zijn beraamd om
de tienden te doen verdwijnen.
Volgens het Burgerlijk Wetboek zijn
alle tienden, die na invoering van dat Wet
boek (1838) zijn gevestigd of voorbehouden
afkoopbaar, ook al is het tegendeel be
dongen. De toen reeds bestaande bleven
dus gehandhaafd, maar op hun afschaffing
is, na 1848, lierhaalhellj K aangedrongen.
Als overgangs-maatregelen zijn daarna
eenige wetten uitgevaardigd, welke alle
tienden afkoopbaar stelden een van 1849
voor de staatsdomeinen, een van 22 Decem
ber 1865 voor het kroondomein, en een van
12 April 1872 voor alle vóór 1838 bestaande
rechten van dien aard. Men hoopte dat
aldus allengs de tienden geheel zouden
verdwijnen. In de eerste 10 jaren werd
voor meer dan 7millioen afgekocht;
maar in de volgende 21 jaren te zamen
slechts iets meer dan 2 millioen aan kapi-
taalswaarde. Naar een berekening van 1898
bleef toen nog voor een waarde van 15
millioen bestaan. Wil men binnen een niet
al te langen tijd tot een volledige opheffing
van den tienddruk komen, dan zijn derhalve
andere maatregelen noodig dan de bevoegd
heid om dien af te koopen.
Daartoe strekt nu de ingediende regeling
welke door een commissie uit het Neder
landsch Landbouw-comité is ontworpen,
behoudens enkele wijzigingen door de
regeering er in aangebracht. Het bepaalt
dat geen tiendplichtigheid meer kan worden
gevestigd en dat alle nog bestaande ver
vallen. Er wordt van Staatswege aan de
tiendheffers een schadeloosstelling ver
leend, in hoofdzaak volgens de nader
uitgewerkte regelen die thans reeds in
het Burgerlijk Wetboek voor de adosbaar-
heid zijn bepaald. Voor de gronden, die
zoodoende van den tiendlast bevrjjd wor
den, treedt daarvoor in de plaats een
„tiendrente", welke gedurende 30 jaren aan
den Staat moet worden opgebracht en alB
een bijslag op. de grondbelasting wordt
ingevorderd.
Deze tiendrente wordt gesteld op 5,55
pCt. van bet bedrag der schadeloosstelling,
die aan den vroegeren tiendheffer is uitbe
taald. Daarin is naar de memorie van
toelichting becijfert nog een geldelijk
voordeel voor de tiendplichtigen gelegen,
omdat de Staat voor betrekkelijk lage rente
de gelden voor de schadeloosstelling kan
opnemen. Het daarvoor noodige bedrag
wordt op ongeveer 20 millioen gulden
geraamd.
De grondeigenaar zal tevens binnen de
genoemde jaren 't recht erlangen de tiend
rente af te koopen voor hare waarde, en wel
naar een rente van 3'/2 pCt.
Deze belangrijke wetsvoordraebt, welke
in 73 artikelen het onderwerp nauwkeurig
regelt, zal door den landbouw zeker met
ingenomenheid worden begroet. (H.)
Militie - Lichting 1906.
Nu de tijd weder gekomeD is dat onze
dienstplichtige jongelingschap buis en haard
verlaat voor de garnizoenoefeningen, vraagt
men ook in ons blad een plaatsje voor
het onderstaande.
Omdat hier een middel geboden wordt
om den band tusschen den afwezige en
het huisgezin zijner herkomst te doen blij
ven geven we aan dit verzoek, zoo noodig
met aanbeveling onzerzijds gaarne plaats.
Meermalen werd er reeds op gewezen,
dat vele ouders en voogden weinig belang
stelling toonen in het zedelijk en gees
telijk welzijn hunner zonen of pupillen
in militairen dienst.
In de meening, dat velen der eersten
meer in dat opzicht zouden doen, wanneer
zij maar wisten, op welke wijze dat ge
schieden kan, schreef de Nat. Christen-
Onderofficieren Vereeniging een „Gids
voor Militairen", (Inlichtingen en wenken
voornamelijk voor Ouders en Voogden,)
welk boekje bij P. Mobach te Breukelen
voor den prijs van 0,10 is te krijgen.
Wij willen er vooral op wijzen, hoe goed
ja hoe noodzakelijk het is, dat de ouders
en voogden zich in verbinding stellen met
de huisvaders in de Tehuizen voor mili
tairen en trachten moeten hunne kinderen
trouwe bezoekers te doen worden van die
Tehuizen. Wanneer zij in de eerste weken
hunne brieven adresseeren aan de Tehui
zen, komen de jongens daar vanzelf en
wordt de huisvader in de gelegenheid ge-
Lo»»:. ««wttar.
Ook tot onderstaande adressen kan men
zich wenden, om inlichting en medewer-
king.
Amersfoort. J. Rens, Adjudant o.o. le
Regiment Veld-art.
Arnhem. J. Beeftink. Driekoningenstr. 5.
Assen. L. Roele, sergeant-majoor, Inf.
j Bergen-op-Zoom. M. C. Vos Mil. Tehuis.
Breda. H. Best, Wilhelminasingel 52.
Deventer. G. v. Keule, Waehtm. Huzaren.
Doesburg. H. A. Burgers, Serg. maj. Inf.
Gorinchem. J. Steenhouwer, Serg. Vest.art.
Gouda. J. Mulder, Serg. Inf.
j 's-Gravenhage. J. E. van_Leeuwen, Ser
geant majoor, Jagers.
Den Helder. C. Kwikkei, serg. Hosp. Cie.
Hoorn. J. Batema, serg. Inf.
Haarlem. Wierda, Serg. Inf.
Kampen. S. de Groot, serg. Inf.
Leiden. H. J. Lamers, serg. Inf.
Maastricht. J. Dijkstra, Brusselschcstr. 27.
Middelburg. M. Meeuwse, Adm.Mil. Hosp.
Naarden. KI. van Veen, Serg. majoor Inf.
Utrecht. C. Wattel, Serg. Vesting art.
Verüo. H. Dekker, lioermondstraat 17.
Vlissingen. Den Otter. Adjudant o.o. Iuf.
lu de plaatsen met j geteekenk zijn Te
huizen voor militairen bovendien in Delft,
Dordrecht, Groningen, 's-Hertogenboseh,
Zutfen en Leeuwarden, terwijl in 's-Gra
venhage twee Tehuizen zijn één in de
Heemskerkstraat 42 en één (voor mil. van
Geref. huize) in den Practizijnshoek 4.
In vele garnizoenen hopen de afdeelin-
gen en leden van de N. C. O. O. V. dit
jaar onder de jonge mil. te verspreiden
een boekje: „Onze Gids", dat bedoelt een
leidsman te zijn voor jonge militairen,
maar ook in breeder kring meer bekend
heid te geven aan de bepalingen in Chr.
geest in het leger en de zoo hoog noodige
belangstelling van 'tChr. volksdeel te
wekken in onze Weermacht, opdat een
dam worde opgeworpen tegen de verder
felijke theorieën, die bedoelen den Chr.
nationalen geest te vernietigen en het leger
tot bondgenoot te maken van socialisme
en anarchisme.
Dez,e Gids, die rijk geïllustreerd wordt,
en waarvan de inhoud vele bijdragen be
vat, van mannen van naam, zal tot een
beperkt aantal tegen f0,25 te verkrijgen
zijn, terwijl de prijs voor Chr. Vereeni-
gingen en corporaties, bij bestelling van
minstens 10 exemplaren op f 0,20 is gesteld.
Het Dag. Bestuur der N. C. O. O. V.
G. B. BEEFTINK, Voorzitter.
L. BURGER Jz., secretaris.
v. d. Bosehstr. 10 Utrecht.
Wij ontleenen het volgende aan het
„Verslag over den toestand der Paarden
fokkerij in Zeeland in 1905",
1. De verplichte keuringen van dek
hengsten voor den dienst 1905 werden
gehouden van 1217 September 1904 en
6 en 7 Februari 1905, terwijl nog eene
buitengewone keuring plaats had den 16den
Maart 1905.
Over het verloop dier keuringen geeft
de volgende staat een volledig overzicht.
Datum
Gemeente
Aangegeven
j Voorgebracht
Goedgekeurd
Afgekeurd
j Uitgesteld
Goedgekeurd,!
ond. comage j
12 Sep.
Middelburg
11
ii
10
i
13 Sep.
Oostburg
30
28
20
5
3
14 Sep.
Kattendijke
15
15
12
2
1
id.
Cortgene
6
6
5
1
15 Sep
Zierikzee
7
7
5
2
16 Sep.
St.-Maart.d.
9
7
6
1
17 Sep.
Hulst
34
30
23
3
4
6 Feb.
Kattendijke
7
5
2
1
1
1
7 Feb
Hulst
43
87
17
20
16Mrt.
Kattendijke
3
3
2
1
Totalen
165
149
102
37
9
1
bloedige hengst Aldarik II, goedgekeurd
was ondanks cornage.
Van deze 103 hengsten zijn er 15 niet
voor de fokkerij in deze pro\ incie gebruikt.
Er bleven dus over 88 dekhengsten, die
in de verschillende deelen der provincie
gedekt hebben. Enkele hengsten van Bel
gische eigenaars bleven gestationneerd in
België en kwamen van tijd tot tijd rond
bij de hofsteden, waar men hunne tegen
woordigheid verlangde.
Nadere bijzonderheden daaromtrent vindt
men in de volgende tabel.
q30qUIE)S 1100
UI UOAOJqOS
-oSui UOJS
-Sueq jEjuey
jsSuoq Jod
jqopa3
SOUJOUI |E}UBB
pjoppiuior,
03
O Pd
lO
O
O»
w
H
w
E-i
U5
g
o SR. 1
S
W
Q
fz;
p? r.
ft o
3
O
w
H w
ft P3
3 H P
<1 Q
ft
lO ID CC iO CO O
rH Cl
lO Cl OO D— Cl 1-1
v—t v—t C> rH Cl <0
CD F- Cl CO SO
CD G5 CD Cl Cl lO Cl
rH rH Cl
O: Oï I> N N C»
F- CD tJ* Oï CO kO
vH rH d
vN I> OO CD CO O
O OO CO O Oi Cl
OOP-iODOO^
v—I vH Cl Cl
OS
O
00
lO
L—
C3
SD
t-
OO
Cl
»o
05
CD OO Oï O
rH Cl Cl
t- Ir- iO os o se
rH Cl Cl
CD
OO
0
aS
co
Q«
0
.EiCH rtf
0 0
S
=>5
a T3
_3 o o
Op
TJ
0
03
__j ei
rö r—M
0
a
'Tn r-0
21 g
N N
OO
OO
<0
O
H
Van vorenstaande hengsten zijn er ge
boren
in de provincie 25
in Nederland buiten Zeeland 2
ingevoerd uit het buitenland 61
Feitelijk behoorde geen enkele hengst
aan eene hengsten-associatie.
In Schouwen-Duiveland, in St.-Philips-
land en in Aardenburg heeft men heng-
stenvereenigingen, die een hengst huren.
Onder de opgegeven hengsten zijn 86
koudbloedige en 2 warmbloedige.
Het dekgeld wordt in de meeste geval-
fé
len gesplitst in dek- en veulengeld. Voor
zoover ons bekend wordt slechts door één
hengsfhouder geen dekgeld gevorderd en
ontvangt deze dus alleen veulengeld, waar
van bij 't verwerpen slechts de helft
behoeft betaald te worden.
Het totaal bedrag van dek- en veulen
geld loopt van f 8,50 tot f 15.
Voor merries, die in eenig erkend stam
boek opgenomen zijn, mag bij dekking
door bekroonde hengsten niet meer ge
rekend worden dan f 12,50.
Het dekgeld loopt zeer uiteen van f 1
tot f 10daarmede evenredig daalt het
veulengeld van f 14 (f 11,50) tot f 5, (f 2,50.)
De beide warmbloedige hengsten zijn
gekruist met het Oldenburgsche ras. Een
is goedgekeurd ondanks eornage.
Van de koudbloedige zijn 60 hengsten
opgenomen in een erkend Nederlandsch
Stamboek, van de warmbloedige 1. In het
Stamboek v. h. Zeeuwsch-Belgisch trek
paard zijn er opgenomen 44. Niet inge
schreven in eenig stamboek dekten er 47.
8 merries werden in 1905 in Noord
brabant gedekt door 2 koudbloedige heng
sten en 4 merries werden uit Zeeland naar
3Yinfllh«lfn ifgtr^Ttlaaaf-géstdablitifeeTuen
warmbloedigen hackney-hengst Oan Leno.
Het totaal der gedekte merries bedraagt
dus 9539, verdeeld als volgt
Gedekt door86 koudbloedige hengsten
in de provincie 94362 koudbloedige
hengsten buiten de provincie 82 warm
bloedige hengsten in de provincie 911
warmbloedige hengst buiten de provincie
4. Totaal gedekte merries in Zeeland 9539.
De warmbloedige hengsten zijn gestati
onneerd in Tholen en in Walcheren; zij
voorzien ruimschoots in de behoefte. In de
behoefte aan merries van beide slagen
wordt zooveel mogelijk voorzien door het
toekennen van aanhoudingsbijdragen voor
één en tweejarige merries. Bovendien wor
den door verschillende fokkers tweejarige
merries aangekocht in België.
(Slot volgt).
Tholen. De red. van de Middelburgsche
Courant geeft een levendige beschrijving
van haar bezoek aan Oud-Vossemeer. Het
slot va.n haar verbaal nemen wij hier over
Bij onze terugkomst in Tholen hebben
we een kijkje kunnen nemen in de lokalen
waar de slachtoffers worden verpleegd.
Wel te verstaande allerarmsten onder
hen. Want van de 2000 bewoners van
Oud-Vossemeer zijn de meesten onder ge
bracht bij familie en kennissen over het
geheele eiland. De allerarmsten, de ge
zinnen van de arbeiders zijn meest allen
in Tholen.
Het moet Dinsdagmorgen een droeve in
tocht in Tholen zijn geweest. Toen men
hoorde dat de bewoners nit Oud-Vossemeer
vluchtten werd per omroeper een verzoek
gedaan om paarden en wagens beschikbaar
te stellen. En die waren er spoedigIn
middels waren de Tholensche visschers
er ook heengevaren, hadden booten over
den dijk gesjouwd. Zij hebben zich vooral
kranig gedragen om de menschen te redden,
die meestal bij het naar boven brengen
van de meubels op hun zolder opgesloten
waren. Op het oogenblik dat de noodklok
het teeken gaf dat ook de laatste dijk be
zweek, moet er een onbeschrijfelijk gegil
van alle kanten zijn opgestegen. En waar
schijnlijk heeft de groote paniek er ook
toe bijgedragen dat ae meeste weinig meer
gered hebben dan de kleeren die ze aan
hadden, hoewel het een paar uur duurde
eer het water het dorp bereikte. Angstige
uren zijn er echter doorgebracht.
„Och, meneer", vertelde ons een vrouw,
„wat heb ik een angst uitgestaan toen ik
met negen kindertjes op zolder zat, en
toen ik om hulp riep, zonder dat iemand
me hoorde".
Maar gelukkig zijn allen gered. Iq
