NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No. 143. 1906
Dinsdag 20 Maart.
20e Jaargang,
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE 40NGE-VERWEST, te
Goes
F. P. D'HUIj, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
SOCIALE
Uit de Tweede Kamer.
H cc ht pake si.
RECLAMES,
De dankbaarheid van een
inwoner van Vlissingen.
Gemengde Berichten.
Het water in onze provincie.
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers0,026.
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Zij, die zich met I April op ons
blad abonneeren, ontvangen het tot
dien datum gratis.
Watersnood in Zeeland.
Onze lezers te Goes hebben een cir
culaire met bovenstaand opschrift ont
vangen van de Goesche afdeeling van hel
Provinciaal Watersnoods-Comité dat zich
met zoo loffelijkeu spoed heeft opgemaakt
tot het inzamelen van gelden voor de
rampspoedigen in onze provincie.
De bede om steun is geteekend door de
reeds uit ons vorig nommer bekende heeren
J. E. de Koning Kooij, voorzitter, J. M.
Ivakebeeke, M. de Jonge Jz., D. D. v. d.
Bout, mr. J. de Wit Hamer, J. v. Asperen
Vervenne, L. Duvekot, Jos. Witkam, pen
ningmeester en I. D. Fransen v. d. Putte,
secretaris.
Het zal wel niet npodig zijn tot milde,
ruime giften op te wekken.
Indien ieder naar vermogen geeft, dan
krijgen de heeren, die Woensdag hopen
rond te gaan, duizende guldens bijeen.
De nood is groot. Wie spoedig geeft
geeft dubbel. God heeft den biijmoedigen
gever lief!
Te midden van de, zoo ongedachte, ver
woestingen door storm en watervloed iu
onze vruchtbare provincie aangericht in de
week die voorbijging, komt de bede tot
het oefenen van barmhartigheid tegenover
honderden beroofden bij onze lezers als
bij ons aankloppen.
Wij steunen deze bede met de woorden
van art. 30, niet algemeen bekend, uit
onze Belijdenis. Daar staat«dat ook de
armen, en gedrukten geholpen en getroost
worden, naar dat zij noodig hebben".
Die woorden beauiden dat christenen,
ook naar hunne belijdenis geroepen zijn,
om de armen of in tijdelijken nood ver
keerenden uit hun midden niet een brokske
toe te werpen, of te laten meeëten van
een overvloedig voorzienen disch, maar
hebben te voorzien in hetgeen noodig is.
En wat is noodig
Heel wat naar de schatting der mensehen,
heel weinig als men de soberheid en nuch
terheid des levens laat spreken.
Noodig heeft ieder mensch voeding, opdat
de normale lichaamskracht en de gezond
heid behouden blijve, en kleeding en ver
warming, opdat hij niet lijde onder de
guurheid van het weder, en de gevolgen
van den watervloed, en ook woning,
waarin leven voor den mensch, en samen
leven voor een christelijk gezin mogelijk zij.
Zoo zeker als onze christen-mannen en
vrouwen zich verbonden hebben om vast
te houden aan hunne belijdenis, zoo zeker
hebben zij zich ook verbonden in den
socialen nood te voorzien, ook in dien
socialen nood die door zoo buitengewone
rampen ook ditmaal buitengewone hulp
komt vragen,
Het is te begrijpen, dat tal van juristen
zich dezer dagen verkneukelen in het debat
over het arbeidscontract. Vooral in de
Kamer zelve. Met eene preciesheid gren
zende aan het volmaakte, trackten de
sprekers, hetzij ze juristen van beroep, of
would be juristen zijn, d.w.z. menschen, die
gaarne aan juristerij doen, de puntjes op
de i's te zetten en de zaken van alle kanten
te bekijken. Artikelen en amendementen
worden besnuffelt en nagegaan met onge-
kenden ijver. Er mocht eens een addertje
in 't gras schuilen. Maar met dat al schiet
de Kamer al heel slecht op. En het slot van
de geschiedenis is, dat na een wellicht ge
animeerd debat over sommige eventueele
minder gewenschte gevolgen in de verre
toekomst van een onderdeeltje van een
amendement, dat toch binnen een paar uren
wordt verworpen, de Kamer geen stap
voorwaarts komt en de zitting beschouwd
kan worden als een soort steekspel, waar
geharnaste juristen elkander een vlieg
zoeken af te vangen. Het is in menig op
zicht, zooals dhr. Schaper zei, die ook sterk
meedeed aan al dat gedoe, dat zij, die de
rekening moeten opmaken de feiten niet
kennen, en dat zij, die de feiten wel kennen
maling hebben aan de juristerij. Eigenlijk
is dit gezegde van prof. Houwing dhr.
Schaper was eerlijk genoeg om het er bij te
zeggen en zoo iemand kan bet. weten.
De juristen-vereeniging, met hare „ern
stige voorbereiding" van het onderwerp,
werd op het schild verheven en bladen als
„Themis'' en het „Sociaal Weekblad"
meermalen in den loop van het debat als
orakels genoemd.
Wie van dit alles meer wil weten kan
terecht bij de Handelingen. Daar worden
de bezwaren van den eenen jurist tegen
de bedenkingen van den ander in helder
daglicht geplaatst.
Wij voor ons zullen ons niet te diep
in al die verschillende beschouwingen be
geven, maar alleen nog het volgende van
het debat van Vrijdag vermelden.
Nog altijd ging betoverde „collectieve
arbeidsovereenkomst" met de daarop voor
gestelde amendementen n. 1. van de heeren
Aalberse en Schaper.
Deze laatste bestreed het regeerings-
artikel o. a. op grond dat genoemd arti
kel een „oeconomische overmacht" ver
zekert aan den patroon. Dat is tot nadeel
van de vakvereeniging. Het is moeilijk
hazen vangen met onwillige honden. En
daarenboven is het onnoodig voor een
collectief contract, dat de vakvereeniging
rechtspersoonlijkheid zal bezitten. De col
lectiviteit heeft naar de meening van dhr.
Schaper niets met de rechtspersoonlijk
heid te maken. De handteekening der
leden, dat is de waarborg.
En het beste, dat de vakvereenigingen
doen kunnen, bijaldien niet zijn amende
ment, maar wel het regeeringsartikel wordt
aangenomen, is eenvoudig geen rechtsper
soonlijkheid aan te vragen. Dan blijven
zij buiten de regeling en moet de rechter
maar uitmaken, hoe het zit met de rechts
gelijkheid van zoo'n niet erkende ver-
eeniging.
De heer Van Idsinga bleef zich in zijn
repliek heftig verzetten én tegen het re
geeringsartikel èn tegen de beide amen
dementen. Men verwijt hem, doch ten
onrechte, zoo sprak hij, dat hij een slag
boom zou willen opwerpen tegen het col
lectieve arbeidscontract. Dat wil hij in
geen geval. Wel tegen de beperking van
de individueele vrijheid der leden van een
vakvereeniging door het opgedrongen col
lectief contract.
Juridische waarborgen acht hij intus-
schen niet onnoodig daar ook het vast
leggen van de rechtsgeldigheid niet on
noodig is.
Alleen wil hij voorkomen, dat hier dwang
wordt opgelegd aan het individu. Sprekers
bezwaar is hierin gelegen, dat bij het col
lectief arbeidscontract betrokken personen
belet kunnen worden met anderen afwij
kende bedingen aan te gaan. Het beroep op
de Duitsche en Fransche materie in dezen
zooals dhr. Drucker doet, wordt door dhr.
v. Idsinga gewraakt. Doch, al bestonden
dan ook overal in Europa iets dergelijks,,
dan nog zou hij er zich tegen verzetten.
Geen privilege aan vakvereenigingen op
den gebruikelijken rechtsregel omtrent de
contractvrijheid. Aan deze vereenigingen
mag geen buitengewone macht worden ge
geven strijdig met het gemeene recht.
Daarom stelt hij een amendement voor, om
het eerste lid van het regeeringsartikel, n.l.
de quaeslie der nietigverklaring omtrent
een met het collectief contract aangegaan
beding te doen vervallen. Alleen zou dan
blijven de erkenning van rechtsgeldigheid
van het collectief contract. Dit is een zeer
ingrijpende quaestie volgens het oordeel
van dhr. v. Karnebeek, waarover het wel
waard is, nader te worden ingelicht.
Na hem kwamen dhr. v. Nispen en
Tydeman.Ze bestreden alle amendementen,
ook het amendement Schaper, dat inmid
dels door dep voorsteller gewijzigd is. De
heer v. Nispen voerde als bezwaar tegen
het amendement Van Idsinga aan, 'dat
daarin z. i. het levend beginsel van (het
vereenigingsleven wordt te niet gedaan.
Wie lid is van een vakvereeniging moet
zich aan hare besluiten onderwerpen en
kan zich daaraan niet willekeurig ont
trekken. En dhr.Tydeman sloot zich hierbij
aan. Het amendement Aalberse hoort oen-
voudig niet in de wet.
Evenmin kan hij zich yereenigen met
het amendement-Schaper. De punten der
„nietigheid" en der „rechtspersoonlijk
heid" zitten hem in den weg. Daaren
boven gaat dhr. Schaper de „juristerij"
voorbij. Die toch moet de grondslag wezen
van het recht. En dat doet deze afge
vaardigde nog wel met „magistrale onver
schilligheid". Voorts spreekt deze jurist
ten opzichte van het amendement-v. Idsinga
van een „protestatio actui contraria", eene
uitdrukking, die alleen ingewijden ver
staan en wij wel onvertaald kunnen laten.
Ook wel onvermeld hadden kunnen laten.
Doch zij kan dienen als bewijs, hoe onge
nietbaar voor een gewoon mensch al die
ingewikkelde kwesties zijn, vooral als ze
nog eens haarfijn worden uitgeplozen.
De heer v. Wijnbergen had op zich ge
nomen, nu dhr. Aalberse zelf afwezig was,
diens amendement nog nader te verde
digen en toe te lichten, 't Was echter
moeite te vergeefsch.
Na de repliek van den minister, die al
heel weinig meer te zeggen had, na de
adviezen van dhr. v. Nispen en Tydeman
om het regeeringsartikel te verdedigen,
werden de amendementen in stemming ge
bracht. Ze vielen alle en zoo bleef het
veel besproken en weersproken regeerings
artikel alleen nog overeind.
Met 54 tegen 6 stemmen werd het aan
genomen en kon de Kamer voetje voor
voetje met de behandeling voort.
Kantongerecht te Middelburg.
Zaterdag zijn veroordeeld wegens
nachtrumoerA. L., P. W. S., P. C. E., J. S.,
Middelburg, I. F., Vlissingen, tot f 1 b. s. 1 d. h.
loopen over eens anders grond waarvan de
toegang is verbodenA. F., Vrouwepolder,
tot 11 b. s. I d. h.delven naar konijnen op
eens anders grondM. B., Westkapelle, tot f 5 b.
s. 3 d. h.als reiziger in een spoortrein gebruik
maken van de inrichting waardoor het sein tot
stilstaan kenbaar gemaakt wordtE. J. S., Gronin
gen, tot f 25 b. s. 5 d. h.; rijden met eene velocipede
zonder lichtK. H., Middelburg, M. R., Vlissin
gen, tot f 1 b. s. 1 d. h.zijn rijwiel niet voorzien
van een bel, hoorn of trompetP. T. PI., Koude-
kerke, tot f i b. s. tuchtschoolstraf van 1 week
schuren van de straal: A. B., Middelburg tot i'0,50
b. s. 1 d. h.spelen om geld op den openbaren
weg L. B., Middelburg, tot f 1 b. s. 1 d. h.; J. I.B.,
H. L., A. 1., Middelburg, totf 1 b. s. tuchtschool-
straf van 1 week, M. d. IC, L. J. S., Middelburg, tot
eene berispingte paard anders rijden dan stap
voets L, d. P., Wolphaartsdijk, tot f 1 b. s. 1 d. h.
anders lijden dan stapvoet met een niet op riemen
of veeren rustend voertuig C. J. W., Ritthem, tot
f 1 b. s. 1 d, h.als bestuurder van een voertuig
zich niet gedragen naar de bevelen der politie A.
M., Koudekerke, tot f 0,50 b. s. 1 d. h.zijn trek
hond niet voorzien van een aan den halsband be
vestigd metalen kenteeken A. S., Middelburg, tot
f 1 b. s. 1 d. h.wateren buiten de bakken W. L.,
Middelburg, tot eene berisping, J. B. A. v. M., J. C
S., Vlissingen, tot 11 b. s. 1 d. h.spelen met
dobbbelsteenen om geld H. P. M., P. F. W. IC., J.
R., Vlissingen, tot eene berispingnoodeloos
vastklemmen aan een rijtuig P. de P., Vlissingen,
tot eene berisping aanwenden van pogingen om
vogels te vangenJ. J., Vlissingen, tot 1' 2 b. s.
tuchtschoolstraf van 1 weekzijn voertuig des
nachts niet voorzien van eene lichtgevende lan
taarn A. S., Middelburg, tot f 1 b. s. 1 d. h.J. d.
W., Vlissingen, tot f 1 b. s. tuchtschoolstraf van 1
week en wegens dronkenschap C. C., Goes, tot
f 1 b. s. tuchtschoolstraf van 1 week, B. A., A. O.,
D. v. E., Vlissingen, A. S., Nispen bij Roosendaal,
tot f2 b. s. 2 d. h., N. d. IC, Aagtekerke, tot f 3 li.
s. 2 d. h., J. C. S., Vlissingen, tot 2 X 2 d. h.
V r ij g e s p r o k e n is B. F., Middelburg,
beklaagd van straatschenderij.
De verzetten aangeteekend door K. B., P. S.,
Vlissingen tegen vonnissen, gewezen den 10
i Februari 1,1., zijn door niet verschijning van de
j beklaagden vervallen verklaard.
Uit dankbaarheid voor de verkregen
weldaden en met den wensch dat velen
nut mogen trekken van zijne ondervinding,
machtigt ons een inwoner van Vlissingen
zijne volgende verklaring te publiceeren.
De heer J. Ossel, wonende Lange Zelke
136 te Vlissingen, meldt ons Sedert ruim
drie jaren klaagde ik over de nieren, ik
had steeds verschrikkelijke pijn in den
rug en in de lendenen en was immers aan
gedaan met een door en door vermoeid, af
gemat gevoel hetgeen zich reeds 's morgens
openbaarde. Mijn eetlust was zeer ver
minderd en ik was zeer neerslachtig en
moedeloos, toen men mij opmerkzaam
maakte op Foster's Rugpijn Nierenpillen.
Op aanraden van een vriend begon ik deze
onmiddellijk in te nemen en dit was mijn
geluk, want na een paar dagen gevoelde
ik reeds dat ik opknapte en veertien dagen
later was de pijn geheel en al verdwenen.
Uit erkentelijkheid zal ik steeds gaarne de
uitstekende hoedanigheden van uw pillen
bekend maken en ik geloof dat ik daardoor
tevens velen nierlijders een dienst bewijs.
Ik ondergeteekende verklaar dat het
bovenstaande waar is en machtig u het
publiek te maken op elke wijze die u goed
dunkt.
Verwaarloos nooit een pijn in den rug.
Het is het spit zegt gij, en gaat van zelf weg
zooals het gekomen is, maar dat is niet zoo,
want al schijnt het weg te gaan, het komt
veel ernstiger terug. Deze pijn in den rug
is gewoon nierziekte en de natuur waar
schuwt u op deze wijze dat uw nieren hun
plicht niet doen en niet op de gewone wijze
de onzuiverheden afvoeren van het bloed,
dat ze filtreeren moeten. Het bovenstaande
is een overtuigend bewijs daarvan.
Verzeker U dat men U de echte
Foster's Rugpijn-Nierenpillen geeft,
dezelfde die de heer OSSEL gehad
heeft. Wij waarschuwen tegen namaak
en maken koopers er op attent, dat op
iedere doos de handteekening van James
Foster voorkomt. Zij zijn te Goes verkrijg
baar bij de Firma NATHAN EMANUEL
en te Middelburg bij den Heer Joh. DE
ROOS, Vlasmarkt K157. Toezending ge
schiedt franco na ontvangst van postwissel
k f 1.75 voor één of f 10.voor zes doozen.
Het Provinciaal Watersnood Comité
verzoekt ons bekend te maken, dat het
in overleg is getreden met het Algemeen
Watersnood-Fonds te Amsterdam, zoodat
dientengevolge vanaf heden alle hulp zal
verstrekt worden door tusschenkomst van
het Provinciaal Comité, en de Burge
meesters in de noodlijdende gemeenten
in aansluiting met het door hen van het
Algemeen Fonds ontvaDgen telegram ver
zocht worden alle verdere aanvragen om
hulp toe te zenden aan den Secretaris-
Penningmeester van dat Comité, Dam
Noordzijde te Middelburg.
Andere bladen worden uitgenoodigd dit
over te nemen.
Uit verschillende deelen der provincie
ontvangen wij bericht dat men op de scholen
aan het collecteeren is ofgecollecteerd heeft
voor de noodlijdenden. Wij volstaan met
deze algemeene mededeeling. Ook kunnen
wij niet van al deze plaatsen de comité
leden opnemen.
Goes. Het Goesehe Watersnood-Comité
ontving van het Provinciaal Comité een
schrijven, waaruit zij ontleent
Gisteren (Vrijdag) morgen is reeds door
het algemeen Watersnood Fonds te Am
sterdam aan de Burgemeesters der nood
lijdende gemeenten getelegrafeerd, wat zij
tót onmiddellijke hulp noodig hadden, en
zijn op hun antwoorden reeds remises hun
toegezonden.
mi 0
Thans wacht ik van die diverse burge
meesters bericht wat zij voor het oogen-
blik nog noodig hebben, en zal hun dit
ten spoedigste worden toegezonden.
Door de tusschenkomst van dhr. Boluijt
ontving het Comité twee doozen kleeren
met bestemming voor Tholen.
Van Jonkheer V. R. V. te Amersfoort
ontving het Goesche Comité f25.
Middelburg. Het Provinciaal waters-
nood-comité verzoekt ons bekend temaken,
naar aanleiding van het bericht in het
Algemeen Handelsblad ontleend aan den
penningmeester van het Algemeen Waters
nood-Fonds te Amsterdam, dat het drin
gend beroep blijft doen op de liefdadigheid.
Het algemeene Fonds beschikt wel over
ruime geldmiddelen, doch stelt zich slechts
ten doel hulp te verleenen in den eersten
onmiddellijken nood, niet om te geraken
tot schadevergoeding aan de honderden
d[e alle have en goed verloren en totaal
geruïneerd zijn. Het Provinciaal Comité
hoopt door ruim toevloeiende bijdragen in
staat te zijn althans voor een aanzienlijk
deel die schade te vergoeden, en voor
jarenlange ellende te behoeden die hon
derden, die zoo wreed getroffen werden.
Veel, zeer veel geld is hiervoor noodig.
Geeft dus, geeft spoedig eu geeft naar
vermogen.
Krabbendijke. Uit den oproep om
steun uit Rilland zal den lezers gebleken
zijn, dat er geen samenwerking is tot ver
zorging van de in het onheil gedompelden
in den Engelschen polder. Door den Bur
gemeester is om samenwerking verzocht
en het vormen van één commissie met
b.v. 5 leden uit Rilland-Bath en één van
Krabbendijke als gewenscht aanbevolen,
maar tot heden zonder resultaat. Voor de
Krabbendijksche gezinnen zal nu van hier
uit alleen dienen gezorgd te worden. Op
verzoek van den Burgemeester heeft Mevr.
Geill zich belast met het ontvangen van
onder- en bovengoed, en reeds is veel door
haar voor de arme beroofden ontvangen,
zoowel nieuw als gebruikt. Maandag zullen
een groot getal meisjes met lijsten de
gemeente rondgaan om geld, en dit zal
door Mevr. Geill aan den burgemeester
afgedragen worden. Enkele gezinnen zijn
reeds hier gehuisvest en als ze het wilden
konden allen onder Krabbendijke woning
krijgen, maar sommigen, die naar Rilland
trokken, willen liever daar blijven. Door
Mevr. Geill is in persoon een onderzoek
naar hun toestand en behoeften ingesteld.
Daar de Engelsche polder niet bedijkt
zal worden, althans niet door deze maat
schappij, eischt de plaatsing van deze be
roofden ergens, waar ze werk en brood
kunnen vinden, heel wat zorg.
St. Maartensdijk. Ook hier heeft zich
eene commissie gevormd tot het inzamelen
van gelden voor de geteisterden bij den
watersnood. In de eerste plaats om in de
behoeften te voorzien van de ruim 50
vluchtelingen uit Oud-Vosmeer, welke zich
thans tijdelijk in de bewaarschool alhier
bevinden en verder tot leniging van den
algemeenen nood.
Anna-Jacobapolder. Een alhier en
te St. Philipsland gehouden inzameling
voor noodlijdenden te Oud-Vosmeer heeft
gezamenlijk één duizend en veertig gulden
opgebracht.
Krabbendijke. Door de nieuwe sluis
is de Itarelpolder al geheel leeg getrokken.
Daar alleen stukken van de kruin zijn,
komt er nu geen water meer bij. Ergór
is het met de Stroodorperpolder. Het
water hiervan moet door drie polders heen,
heelemaal naar de Welter Schelde. De
neerval van Donderdag,Vrijdag en Zondag
bracht ook nog veel binnenwater, zoodat
de loozing langzaam gaat. Het water is
nog maar enkele c.M. gezakt.
J. Haverhoek heeft zijn scheepje reeds
gedeeltelijk gesloopt. Met vergunning van
den burgemeester plaatste hij een bus
voor een nieuw. De andere visschers-
scheepjes zijn afgebracht. Het aardappel-
