De Weilanden, Superphosphaat KOLOSSAAL PAK. Advertentien. Ds. BODHA, van Mleltori, VRUCHTBOOMEN Firma K. MEERTEHS Jr. - - MIDDELBURG. ZBEDVsche Toeitr- en KonslBHel Een Sprlngbeer le bekomen firma JAC. KRIJGER, de MestputtenKafput en Boomingen in de Schuur. een Eandknecht en een kleine Knecht Zondagavond 4 Maart ScIk- ei Zaletaierszaat Bijenkorven te koop. kunstmeststoffen voor HOENDERS, KUIKENS, EENDEN, enz. Bordeauxsche Pap. 000000000 Het beste adres voor Manufacturen is dat van L. E. RIVIERE Groote Markt hoek Gravenstraat M i d de'l burg. 000000000 Schoenwerk en Paardenwant „Het ideaal van een Chr. Jongelings- vereeniging". Snippers uit de oude doos. S. HEEMSKERK Voorhanden alle soorten PALINGBIIOOD Watchersch @chtendaoeder Donderdag 8 Maart 1906, Prijsopgaaf gevraagd TE KOOP TE KOOP TE KOOP Te koop een Kalfkoe, TE KOOP TE KOOP TE KOOP TE KOOP een Knecht gevraagd, 2 Timmermansknechts en sonde noijt de gedachte hebben van noch helpen te breken, als de vader be lieft soo goed te sijn van mij aan te nemen, soo salck in stilte medegaan, mynen seer lieven vader en sent de dienders om mij niet, ick wensehte dat ick de vader eens mocht spreeken, want bij mijn vrienden oft bij mijn ouders en kan ik niet blijven; sieck sijn ende niet weten waar blijven als gaen schoijen ende in de boerenschu ren te bevriesen, ick ben liever bij vader ende moeder, als de vader belieft mij weder aan te nemen, soo bidde ick, als dat de gevangenen niet en weten als dat ick van selft' ben weerom gekomen, ick sal een goede gevangene sijn vor den vader, ick en sal noijt breken vor dat de heeren van Middelburg mij met vreden ontslaen, ick bit de vader ende. moeder als dat ick de vader eens mog spreken, off dat de vader belieft soo goed te wesen van mij ant- \v<jrt te senden wat ick doen otï laten moet." De requestant had voldoening over zijn deemoedig schrijven. Hij werd weer op genomen en het kooitje ging achter hem dicht. Zoo was hij weer bij „tader en moeder". Naar zijn meening kon hij ner gens beter zijn. Onzen hartelijken dank aan allen die ons op '27 Februari van hunne be langstelling hebben doen blijken. W. G1DEONSE en Echtgenoote. Voor de zeer vele blijken van vriend schap en belangstelling, op 18 Februari 1.1. ontvangen, betuigen wij onzen hartelijken dank. W. VAN SIGHEM. M. VAN SIGHEM- df.n Hollander. Zoutelande, 1 Maart 1906. Voor de vele bewijzen van belang stelling, op 22 Febr. ontvangen, betuigen ondergeteekenden hunnen hartelij ken dank. J. MARIJS. M. J. MARIJS-Besulten. Biggekerke, Maart '06. De ondergeteekende be veelt zich minzaam bij deze minzaam aan tot het repareeren van alle soort Spoedig en Net. Ook nieuw Schoenwerk op maat. P. WIELEMAKEE, Koudekerke naast Café Botting. ten half zeven uur hoopt in de Ger. Kerk te Brigdamme voor de Jongelingsvereenig. alhier op te treden met het onderwerp HET BESTUUR. 83 riüILLITOÏ. DOOK SCALDIS. Oostburg. II. Door hot indijken der vorengenoemde polders werd Oostbun] alzoo in een een voudig landstadje herschapen, aan hetwelk bij Kon. besluit van 5 Dec. 1816 de naam van stad weder is toegekend, ofschoon het toen geen lid ter Staten-vergadering mocht zenden. Van de weinige straten en openbare gebouwen valt niet veel te zeggen. In een der straten, die tot een lang marktplein is verbreed, zien we nog een onbeduidend, min of meer antiek raadhuis, dat een klein torentje draagt. Een Woensdagsche weekmarkt werd in 1812 ingesteld. Kreeg het plaatsje daardoor als marktplaats eenige bekendheid, als mid delpunt eener rijke landstreek geniet het tegenwoordig een niet onbeduidenden voor spoed. Bij een verleden als het zijne hadden wij geen recht, er gedenkteekens, ouder dan de 17e eeuw te verwachten, en is het afgedaald van de hooge plaats, die 't voor eeuwen innam, „een ellendigst nest" zal niemand het meer noemen, als hij zijn flinke heerenhuizen, nette winkels en burger woningen ziet. Van de wallen en vesting werken is geen spoor meer te vinden. Vaerneu-ijck noemde het Oostburger- Ambacht niet ten onrechte „dat schoon prieel van Vlaanderenwant nog zijnde omstreken van Oostburg eenig mooi en hebben deze door hun kwistig groen een schilderachtig voorkomen. Als een aangename wandeling mag in de eerste plaats wel genoemd worden de Zuidzand- sche straatweg, die U, vooral in den zomer met zijn schaduwrijke boomen, tot een Binken tocht uitnoodigd. Dankbaar voor het vertrouwen mij 34 jaren geschonken, maakt onderge teekende door deze aan het geachte publiek van Wolphaartsdijk en Om streken bekend, dat hij zijn heeft overgedaan aan zijn zoon. 1 Maart 1906. J. P. VAN WEL. In aansluiting aan bovenstaande, be veelt ondergeteekende zich minzaam aan, belovende door een accurate en civiele bediening het vertrouwen dat zijn vader zoo ruimschoots mocht onder vinden, zich waardig te maken. Achtend, UEd. dw. dn., JACs. F. VAN WEL. Wolphaartsdijk, 1 Maart 1906. - Om uit te knippen en te bewaren - Ouderwetsche ronde en Gravenhorster Boogkorven compleet, zeer sterk, met Spaansch riet gevlochten; ook Bijenkasten, 15 jaar in Nederland beproeft. Zeer bill, prijs. Aanbevelend, te Leersuin (Utr.) als: Superphosphaat 14 pCt., Ammoniak, Superphosphaat 7x9, echte Peru Guano 7 x 10 x 2 enz., alles extra droog en f ij n en onder openbare controle Proefstation tegen sterk concurreer ende prijzen. Aanbevelend, P. DE KOSTER, 's-Gravenpolder. TE KOOP AANGEBODEN, waaronder Appel- en Pereboomen, Morel-, Kerse-, Mispel- en Pruimeboo- men, zeer zwaar en gezond gewas. In goede soorten eene partij 2-jarige Goudreinet en 3-jarige Gieser Wildeman, alles zeer goedkoop, bij J. VAN SOELEN, West Souburg. Aan hetzelfde adres iemand ge vraagd om eene groote hoeveelheid te enten. 5 en 10 ccut. LANGEJAN, Gortstraat, Middelburg. In de Roomsche tijden vond men te dezer plaatse twee parochiekerken, aan de hervormers dezer streken in de 7e eeuw Bavo en Eligins toegewijd. De St.Elogskerk, in 1682 ingestort, droeg in hare bouw materialen blijken van oude herkomst, als zijnde grootendeels opgetrokken van kei- steenen, door gegoten kalk vereenigd. De St. Bavokerk stond op de torenweide. Haar toren, die het midden van het kruis uitgemaakt had, werd eerst in 1805, uit hoofde haar bouwvalligheid, afgebroken. Bij die gelegenheid vond men eenige zon derlinge grafkelders, in de gedaante van lange ovens, slechts zóóveel opening heb bende als noodig was, om een lijk door te schuiven. Behalve deze godsdienstgebouwen be stond er sedert 1201 eene abdij van Bene- diktijner monniken en een paar kloosters. De tegenwoordige Herv. Kerk werd in 1674 gebouwd ter zelf der plaatse, waar de St. Elogskerk had gestaan en gedeeltelijk van de overblijfsels van deze. Blijkens de zware steenbeeren, werd zij opgetrokken in Gothischen bouwstijl. Den 18 Augustus 1714 sloeg er de bliksem in, en werd daar door zoodanig verwoest, dat alleen de muren van kerk en toren, en dat nog zeer beschadigd, overbleven. Lang duurde het eer men aan den her bouw begon en intusschen moest de ge meente zich behelpen met de kerk der Waalschgezinden, in welke zij, tusschen de voor- en namiddagdiensten samenkwam op het geluid der stadhuisklok. In het begin van 1726 werd eindelijk do herbouw aanbesteed, en werd de kerk ingewijd 1 Juni 1727. De toren werd gedeeltelijk in 1732 hersteld, maar men had klok noch uurwerk en, toen op den 23 Augs. 1739 ook het stadhuisklokje naar beneden stortte, moest de christelijke gemeente door trommelslag tot de godsdienstoefe ningen worden opgeroepen. De spotter nijen, welke dit bij de naburige Vlamingen wordt geleverd onder contróle der Vereeniging WALCHEREN Onderafd. der afdeej^ig Zeeland der P. N. Samengesteld met eene kleine wijziging volgens het recept van Dr. NUIJENS, bevatLiebig Yleeschmeel, Grondnoten-, Lijnzaad-, Gerste-, Rijste- en Beenderen- meel, Tarwegrend, gemalen Krijtwit, Ijzervitriool, Phosfoorzure Calicus en Zout. Voor de leden der Vereeniging Walcheren bij 5 kilo a f 0.65 10 a 1.25 50 a 6.00 100 a 11.50 Contant zonder korting. Voor niet-Ieden f bij 5 kilo a 10 a 50 a 100 a Buiten de stad 0.80 1.50 6.75 13.00 niet franco. IN DEN HANDEL GEBRACHT DOOR Op Walcheren te bekomen bij NOACH MINDERHOUD, graanhandelaar, en A. H. TEUNE, molenaar, beide te Westkapelle; W. JOZIASSE, winkelier, te SerooskerkeJ. W. MARKUSSE, molenaar, te Yeere; J. VERSCIIIERE, winke lier, te Nieuw- en St. Joosland; en W. MAAS Pz., meelhandel, te Koudekerke. f2. f2. De Aarde en haar Volken, het mooiste groote mengelwerk van de huiskamer, met ruim 200 prachtplaten, naar teekeningen van de beroemdste meesters. Prijs ƒ5.20, voor den spotprijs van ƒ2. Dllldnf ongekend verrassend zal VUImlL zjjDj voeg jk er bovendien bij, naar keuze Twee fraaie werken van Marlitt, elk met ÏOO Platen. 1. Rijks Gravin Gisela. 2. Op den Huize Schilling. 3. In het Huis van de Handeisraad. 4. De Vrouw met de Robijnen. 5. Het Uilenhuis 6. De Meid van den Schout. ilfllK De Aarde en haar Volken tsHlUn en twee groote werken van Marlitt, 9amen wel 8.waard, voor den spotprijs van ƒ2. Zoo'n aanbod komt nooit weer. Verkrijgbaar bij D. BOLLE, Bazaar van Goedkoope Boeken, te Rotterdam. Franco na ontvangst Postw. r. slechts ƒ2.waarop vermeld: Kolossaal Pak, met de 2 verlangde No.'s van Marlitt. Het BURGERLIJK ARM BESTUUR te Oost- en West-Souburg maakt bekend, dat op 5 en 6 Maart a.s., ten behoeve van dat Armbestuur eene COLLECTE langs de huizen zal worden gehouden, welke collecte den ingezetenen dringend wordt aanbevolen. Het middel tegen de zoo gevreesde aardappelziekte is bij vooruitbestelling te bekomsn bij den v/h S. M. BOOGERD, Middelburg. Oewone en Fijne Naamkaaitjes Firma D8 JONGE-VERWEST, Goes veroor zaakte, brachten eindelijk te weeg, dat de Staten van Zeeland den Magistraat tot het aankoopen eener klok machtigden, die dan ook weldra de klok, afkomstig uit de in 1802 afgebroken kerk te Vlake aankochten bij gewicht voor 526,50 gld., zonder den klepel, welke werd toegegeven. De heer Van der Hooplid van de Staten van Zeeland, liet daarbij voor eigen reke ning een uurwerk met vier wijzerborden op den toren plaatsen. In het begin der vorige eeuw werd het torentje veel ver fraaid, ook heeft de kerk sedert veel van hare vroegere somberheid verloren, door dien de heer Karei Serlé haar in 1806 een orgel schonk en er in 1826 een net plafond werd aangebracht. Omtrent de Hervorming te dezer plaatse vinden wij het volgende vermeld Reeds vroeg zal te Oostburg, evenals te Aardenburg en te Sluis, de Herv. leer zijn verkondigd geworden. In de acten der Vlaamsche classen lezen wij dat op 1 Oct. 1578 de beelden uit de Oostburgsche Eligius-kerk geweerd werden „gemerkt dat die van Sluis, Aardenburg en in 't Vrije. desgelijks deden". In de rekening der Oost- burgsche St. Bavokerk over 1578 (er worden ook posten in verantwoord over 1579) gedaan op Vincentsdag (22 Jan.) 1580 komen onderscheidene bijzonderheden voor, die op de Reformatie betrekking hebben. Op Palm ZondagWitten Donderdag en al de Faaschdagen was te zatnen in de kerk niet meer gecollecteerd dan ruim 1,20 gld.waarlijk een onbeduidende som, die- ons doet zien, dat de Roomsche kerk bezoekers zeer sterk verminderd en tol op zeer weinigen gedaald wareD. Doch op „al de andere petitie-dageD, „die er binnen het jaar, in oude tijdeD, „als ordinaire dagen plachten te wezen, „was er geen bate ingekom.en". Denkelijk waren de heilige dagen niet gevierd geworden. De ontvangsten voor De Notaris J. HOSANG zal op des namiddags te twee uur, op de bovenzaal der Sociëteit „De Vergenoe ging", aan de Groote Markt te MID DELBURG, ten verzoeke van het Ge meentebestuur van Middelburg, in het OPENBAAR VERPACHTEN: bestemd voor oefeningsteirein, ten dienste van het garnizoen, liggende bij West- Souburg, samen groot 17 Hectaren 6 Aren 34 Centiaren. De verpachting geschiedt voor den tijd van één jaar in 15 perceelen en in massa. De voorwaarden van verpachting lig gen ter lezing ten kantore van voor noemden Notaris. en tevens Zetaardappelen te koop. M. KERKHOVE, Serooskerke (W.) van een aanzienlijke partij Stuka doorwerk, aan te brengen in twee nieuw gebouwde Heeren-huizen. Opgaven worden iDgewacht bij W. F. VAN RIET Jr., Lange Yorststraat C 247, Goes. 8 a 10 mud vroege witte Zetaard- appels en een Koe, keur uit 10. En wegens dienstplicht een HanUltneclit gevraagd bij ADR. WIELEMAKER, Koudekerke. de jaargetijden worden verantwoord, zon der dat wij daaruit kunnen opmaken, dat zij gevierd werden. „Betaald" zoo lezen wij „den pastoor van de kerk, van een „geheel jaar onzer Vrouwe lof te zingen „niet. „Betaald den pastoor en den koster „van de misse te doen ten ominegange van Si. Baaf niet". Aan „heer Adriaen Poinlhoeii1'zeker een Oostburger pastoor, werd betaald 1,50 gld., wegens levering van brood en wijn, bij laste van Kerk meesters „mils bedienen van den dienste" voor een vierendeeljaars, ingegaan St. Vincentsdag en geëindigd Mei 1579. Aan de coristen van St. Elooi, als zij plachten te zingen, ten ommegange van St. Baaf en ter wijding van de kerke, naar ouder costume werd „niet" betaald, zeker omdat bedoelde processie en kerk wijding geen plaats hadden gehad. Zoo is ook de geldsom gervijeerd, bestemd voor den deken, wegens het visiteeren der kerk. Evenzoo die voor den pastoor van St. Elooi, wegens het halen van het Chrisma op Paschen 1579. De oude posten evenwel voor krake lingen op Witten Donderdag 1579 en voor wijn op PalmzondagWitten Donderdag en Paschen werden in uitgaaf gebracht. oorts worden er uitgaven verantwoord voor het verkoopen van het zilverwerk te Aarden burg. De pastoor van St. Elooi ontving 2.1ü gld. op last van kerkmeesters, omdat hij op Palmzondag 1579, in de St. Bavokerk de passie predikte. Maar op last van bur gemeesters en schepenen werd ook 24 gld. uitbetaald aan „den predicant van de Ge reformeerden". Dit is zeker geschied, zoo niet reeds in 1578 dan stellig in 1579.(*) Do rekening is gesloten ter presentie van »heer Victor deSlinghcre, deken en pastoor" waarschijnlijk van de St. Bavo kerk, van beide de burgemeesters van Oosl- burg, baljuw enz, 't Verwondert ons wel «enigszins nog den NOG DAGELIJKS te bekomen bij de KRABBENDIJKE. een zwart Ruinpaard, oud 13 jaar, bij J. BOONE, Serooskerke bij Vrouwepolder. een Koe van zijn 4e kalf rek. 14 Mrt., bij P. OVAA, te Zoutelande. keur uit vijf, gekalfd of op rekening, bij J. VADER, Serooskerke (W.) op de hofstede „VREDENHOEF", te 's-Heer Arendskerke Ook in gedeelten te koop. Te bevragen bij ELENBAAS, 's-Heer Arendskerke. een drachtige Geit, keur uit vier, bij J. STURM, Burchtweg, Oost-Souburg. een K06, rekening 28 Februari, bij Gebroeders VAN SPARRENTAK, KoudekerkeWesthoek. twee Loopvarkens (zeugen), bij Js. KOPPEJAN, te Meliskerke. Wegens ongesteldheid der vrouw wordt terstond gevraagd een bejaarde Vrouw of jonge Weduwe, liefst uit den boerenstand in een gezin zonder kinderen om de huis houding waar te nemen. Adres J. N. FEU, Hobeinstraat, V 11 s s i n g e n. Wegens dienstplicht met Mei gevraagd, bij W. DE KLERK, N.Vliss. weg, Koudekerke. Van stonden aan, door onwil, bij C. RETJNIERSE Pz., Bieedeweg, Koudekerke. Terstond benoodigd bij C. VAN MARIS, te Nis se. Uit alles zien wij, dat ongetwijfeld in 't begin van 1579 de Hervorming te Oost burg veel terrein gewonnen had. Alzoo was er te dezer plaatse, wellicht reeds in 1578, maar zonder twijfel in 1579 een predikant gevestigd. Wij vinden dan ook Oostburg verschenen op de Synode te Brugge van 4 Nov. 1579, waar besloten werd, dat Brugge, Sluis, Aardenburg, Oost burg, Ihorout en de omliggende plaatsen ééne klasse zouden uitmaken. Voorts ont moeten wij Oostburg in de handelingen der Brugsche Classe van 19 Jan. 1580, als wanneer de broederen van Brugge op zieh namen, de Oostburgsche kerk bevorderlijk te zullen zijn, door bij de Commissarissen te verkoopen wat haar noodig was. Ter volgender bijeenkomst te Brugge op 8 Maart komt als predikant te Oostburg voor Jacobus Noortman. Wij weten even wel, dat in de predikantenlijst aldaar ver meld, vele feiten zijn ingeslopen of liever, dat zij ons wijst op den toestand, die eerst later is tot stand gekomen. Zoo wordt in diezelfde lijst Daniel Wanle, predikant te St. Kruis genoemd, terwijl liet toch zeker is, dat hij thans te Oostburg het Evangelie predikte. Derhalve kunnen wij aannemen, dat deze de eerste predikant na de Reforma tie was, die de gemeente ordende en be diende. Wij behoeven ds. Wante evenwel niet meer te bespreken, wijl we hem, bij ons bezoek aan Groede reeds ontmoet hebben, als aldaar van SI. Kruis gekomen en bij ruiling met ds. JJsennan naar deze ge meente vertrokken. Een volgende maal hopen we een blad zijde uit het levensboek van ds. Noortman op te slaan. Slot volgt. 22 Jan. 1580, een pastoor te Oostbu re aan te treffen. Hij zal er vooralsnog verblijf ge' houden hebben, zonder er echter meer dienst te doen.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1906 | | pagina 4