Openbare Verkoopinyen.
Afloop Verkoopingen enz.
li e r k ii i e u w s.
Ingezonden Stukken
F o s t e r ij e 11.
Marktberichten,
Sprokkelingen uit de historie.
Aan het door den secretaris, den heer
H. J. ïan Lis, uitgebracht jaarverslag is
het volgende ontleend.
Op verzoek van eenige ouders werd
door het bestuur besloten de Zaterdag
middag vrij te geven in navolging van
alle andere Ambachtsscholen. Voor de
vacature van den heer K. P. Bosch, on
derwijzer in het smeden en vakteekenen,
reeds naar Apeldoorn vertrokken, zijn
bereids sollicitanten opgeroepen. Het on
derwijzend personeel verdient een woord
van lof voor de bekende toewijding. Op
1 Jan. '05 waren er 67 leerlingen, nl. 37
voor het timmeren, 23 voor het smeden
en 7 voor het schilderen. Van de leer
lingen, die het diploma verwierven, moest
1 zijn militieplichten vervullen, terwijl er
1 kwam te overlijden de overigen von
den een goeden werkkring en enkele
slaagden zeer goed. 25 nieuwe leerlingen
kwamen ter school, enkele mutaties komen
nog voor, zoodat op het einde van De
cember 11. 65 leerlingen aanwezig waren,
42 in het timmeren, 16 in bet smeden en
7 in het schilderen. Op 1 Jan. '06 be
droeg het ledental der Vereeniging 104,
dat der begunstigers 21.
Het voorgaande jaar waren de cijfers
109 en 26. Door sterfgeval en vertrek
ontstond de vermindering. De verschil
lende subsidies en bijdragen van corpo
ration bleven zonder verandering. De
Provinciale Staten wijzigden voor 1906
de vaste subsidie van f1600 in f25 per
leerling met een maximum van f1600.
De jaarwedden der onderwijzers Hijma
en Palsenbarg werden ieder met 1 50 ver
hoogd. In het bestuur kwam geen ver
andering. Het verslag eindigt met het
beleefd verzoek dat ieder meewerke tot
uitbreiding van het ledental tot instand-
honding van deze hoogst nuttige instelling.
De heeren O. O. Coomans en A. F. W.
de Valk werden door de vergadering met
bijna algemeene stemmen herkozen, terwijl
in de plaats van den heer J. J. Ramondt,
die naar elders vertrekt, met algemeene
stemmen in het bestuur werd gekozen de
heer D. D. van den Bout, wethouder, die
zich de benoeming liet welgevallen. De
voorzitter bracht hulde aan den heer Ra-
mondt die tal van jaren het belang der
school behartigde, en wenschte deze nóg
vele jaren in zijne nieuwe woonplaats een
aangename rust toe.
Abusievelijk gister blijven liggen. Red.
Goes. Woensdag werd de in dezen
winter alhier gehouden cursus van het
voorbereidend militair onderricht beëin
digd met een wedstrijd in het schieten. De
zilveren medaille, geschonken door den
heer burgemeester van Goes, werd behaald
door J. de Gelleke, voor de meeste rozen.
Verder werden door de deelnemers, allen
van de eerste cursus, als volgt prijzen
behaaldHootsmans met 56, J. de Gelleke
met 55, J. Ortelee met 53, Verhagen met
52, Duyvewaardt met 52, de Jonge v.
Zwijnsbergen met 50, de Graaf met 50,
v. d. Heijden met 49, W. de Jonge met 48,
Verwer met 48, Jeronimus met 48, v. d.
Burgt met 45, Harmsen met 44, v. d. Does
met 33 en v. d. Elshout met 31 punten.
Goes. Woensdagavond had in café
Boudeling de algemeene jaarvergadering
plaats van de „VereenigiDg Handelsbelan
gen", welke slechts schaarsch bezocht was.
Uit het verslag van den secretaris bleek,
dat de vereeniging thans 41 leden telt.
Besloten werd o. m. bij genoegzame deel
neming een cursus te houden in het boek
houden, hetwelk in vele bedrijven nog veel
te wenschen overlaat. De heeren F. Q. C.
den Hollander en L. Franken, die aan de
beurt van aftreden waren, werden met
algemeene stemmen herkozen.
Goes. In on3 raadsverslag van gister
staat dat onder de tegenstemmers van het
voorstel B. en W. tot wijziging van het
reglement van orde behoorde dhr. Pilaar,
dit moet zijn (Fransen v. d.) Putte. Het was
een over 't hoofd geziene zetfout.
Krabbendijke. In de Woensdag ge
houden gemeenteraadsvergadering onder
voorzitterschap van dhr. burgemeester
waren tegenwoordig 6 leden afwezig dhr.
v. Nieuwenhuize. Na het lezen der no
tulen, en het mededeelen van eenige in
gekomen stukken, ging de vergadering
over in een met gesloten deuren lot be
handeling van het kohier van den hoof-
delijken omslag. Afgevoerd werd uit de
lste klasse: Wed. Lutijn door dienstplicht
van haar zoon en M. Vos en P. Wis-
kerke, wegens vertrekvan de 2de naar
de lste klasse, wed. van Luik van de
4de naar de 3de klasse, mej. D. C. W.
Arentz en W. Verlareen van de 29e
naar de 34e klasse, J. A. Krijger. Daar
de verordening op het heffen van hoofd,
omslag niet toelaat om het maximum van
f 4500 te overschrijden en Gedep. Staten
wel willen adviseeren een buitengewoon
subsidie van f 1300 (inplaats van hel ge-
v raagde 11350) toe te staan, mits het
percentage van het belastbaar inkomen
niet wordt verlaagd, en thans dit maxi
mum overschreden was, werd besloten de
verordening alzoo te wijzigen dat het
maximum f 5000 bedraagt. Daarna werd
na rondvraag de vergadering gesloten.
Zondagvoormiddag onder de gods
dienstoefening in de Aug. Kerkte Dord
recht, gevoelde zich een 65-jarige juffrouw
plotseling onwel. Zij verliet de 'kerk en-
•i'r-l naar de kerkekamer, waar
onmiddelijk geneeskundige hulp werd
gehaald. Isog vóór deze aanwezig was
was de juffrouw reeds overleden. De
geneesheer constateerde bloeduitstorting
in de hersenen. Te Bussem had een
heer het ongeluk van het dak zijner villa
te vallen, toen hij ging kijken naar de
werkzaamheden, die daar door een lood
gieter werden verricht. Zwaar gekwetst
werd hij opgenomen. Hij overleed aan
de gevolgen van zijn val.
Men schrijft aan Het Volk uit Den
HelderIn de gisteren door de afdeeling
Helder van den Matrozenbond gehouden
huishoudelijke vergadering, waarop o.a.
ook de pas thuisgevaren leden der afd.
„Holland" aanwezig waren, werden de
kleeren van den onlangs ontslagen hoofd
bestuurder R. Stoffer verkocht. Het kleine
en vrijwel waardelooze hoopje bracht pl.m.
f 78 op. Een baadje werd tot zevenmaal toe
verbocht en bracht f42 op, een klosje
garen f 8,25.
Beter laat dan nooit. In de vorige
week is door iemand te Voorburg f 25
geschonken aan de beambten der IJsel-
stoomtram aldaar, die den 6en April 1903
niet hebben gestaakt.
Bij kon. besluit is het gereformeerd
gymnasium te Kampen, verbonden aan de
Theologische School van „degereformeerde
kerken in Nederland" met ingang van 1
Maart 1906 voor een tijdperk van zes jaar
aangewezen als bevoegd om, met in acht
neming der desbetreffende wettelijke voor
schriften, aan zijn leerlingen, diehetonder-
wijs tot aan het einde hebben bijgewoond,
een getuigschrift van bekwaamheid tot
universitaire studiën af te geven, dat met.
het getuigschrift, in artikel 11 der Hooger-
onderwijswet vermeld, wordtgelijkgesteld.
De Arnh. Crt. meldtNaar aanlei
ding van het bericht, dat te Weerdinge
(Dr.) een schaapherder zijn 50-jarig jubi
leum vierde op eene eigenaardige en boven
dien voor hem zeer aangename wijze, een
bewijs, dat men ook in de eenvoudigste
betrekking geacht kan zijn, schrijft een
Arnhemmer ons, dat hij ongeveer twintig
jaren geleden, op het kerkhof te Garderen,
op het graf van een schaapherder een
grooten steen vond met het volgend op
schrift
„Hier rust Klaas van Essen, geboren
25 Februarij 1783, overleden 16 Januarij
1867, in leven Schaapherder aan het
Uddelermeer.
De dankbare Prinsen uit het Huis
van Oranje,
Z. M. Koning Willem III
en
Z. K. H. Prins Frederik der Nederlanden".
Men meldt uit Rotterdam aan de
N. Ct.De (lib.) kies vereeniging „Vooruit
gang" heeft tot candidaat Voor den ge
meenteraad voor district V, vacature Van
den Bergh, gesteld den heer W. H. van
Oordt H.W.Az., oud-lid. In de vergadering
werden inlichtingen gevraagd omtrent de
politieke gevoelens van den candidaat, daar
men meende te weten dat de heer Van
Oordt christelijk-historisch was. Uit de
mededeelingen bleek, dat de candidaat bij
geen enkele politieke of kerkelijke partij
was aangesloten, doch hij het dichtst staat
bij de Manifest-liberalen en dat hij een
tegenstander is van de Onderwijswet-
Kuyper.
Het gevaar voor een staking der steen-
kolemverkers in de Ver.-Staten.
President Roosevelt heeft aan den pre
sident van den mijn werkers-vak bond Mit
chell, geschreven, dat een staking der
mijnwerkers zooals die wordt aange
kondigd de vrede en welvaart in den
lande ernstig zou in gevaar brengen. Mede
als gevolg dezen brief zal 15 Maart a. s
een nieuwe groote mijnwerkers-vergade'
ring bijeenkomen om de quaestie nogmaals
te bespreken.
In het departement der Haute Loire
is het bij de inventarisatie van een kerkje
bij Sangues leelijk toegegaan. De gen
darmes werden omsingeld en geslagen en
een wachtmeester en een beambte werden
zwaar gewond. Ten slotte moesten de gen
darmes hun revolvers gebruiken, waar
door 15 personen werden gewond, waar
onder twee doodelijk.
Vasten-avondGisteren zijn te Parijs
in den loop van dag en avond niet minder
dan 800 al te vroolijke carnavalsgasten
opgepakt, zoodat alle politieposten meer
dan vol waren. Alleen zij, bij wie zakken
met peper of verboden wapenen werden
ontdekt, zijn naar het huis van bewaring
overgebracht.
Inenting tegen de tuberculose. Prof.
Bebring heeft weer eenige nadere mede
deelingen gedaan omtrent de door hem
ontdekte inentingsstof tegen de tuberculose.
Hij noemt die tuberculose en beweert dat
als kinderen daarmee ingeënt worden, zij
alleen de immuniseerende werking van
de daarin vervatte bacil ondervinden en
niet de doodende werking, daar in de
nieuwe stof de bacil wel voorkomt, maar
niet in levenden toestand.
Vijftien vrouwen en jongemeisjes te
Odessa hebben op een publiek plein een
dracht zweepslagen gekregen, omdat zij
aan de jongste stakingsonlusten hadden
deelgenomen.
Een stortvloed heeft het dorp Maha-
nore, op het eiland Madagascar, verwoest
in den nacht van den 21sten op den 22sten
Februari. Het aantal slachtoffers is on
telbaar.
Duitsche agenten doen in Bretagne
belangrijke aankoopen van paarden, die
zoo spoedig mogelijk naar Duitschland
moeten worden vervoerd.
Op de werf van de Thames Ship
building and Engineering Company te
Canning Town is een nieuwe kolenlichter
beproefd ten aanschouwe van een menigte
belangstellenden, onder wie de Duitsche
marine-attaché. Deze lichter kan met zijn
twee elevators in een uur tijds tweehon
derd ton steenkool in zakken overladen,
zonder dat er een kolenschop bij te pas
komt. Een oorlogsschip kan op die wijze
zeer snel zijn kolen voorraad vernieuwen.
Er is reeds zoo'n lichter aan de Engelsche
admiraliteit geleverd.
Vrouwelijke en mannelijke Russi
sche studenten lijden honger in Parij3.
Ongeveer 1500 zwerven in het Quartier
Latin de studentenwijk sommigen
trachten te leven van 3 francs in de week.
Uit België. Tengevolge van hevige
regens is de Sambre buiten hare oevers
getreden en heeft vooral in de buurt van
Charleroi ontzettende verwoestingen aan
gericht. Chatelet stootte de „Mousset",
losgeslagen van haar aanlegplaats, tegen
een ander vaartuig. De kapitein van dat
schip trachtte zich met zijn vrouw en negen
kinderen in een sloep te redden. Maar
het roer brak en vijf kinderen werden
overboord geslagen. Zij zijn reddeloos
omgekomen. Zelfs hun lijkjes heeft men
nog niet kunnen vinden. Van de Fransche
grens tot Namur zijn 25 booten gezonken.
Te Chatalet staan het station en de lijnen
naar Namur en Charleroi onder water.
Te Charleroi staat 't tramverkeer stil. De
gasfabriek staat onder water, de stad is in
duisternis gehuld. De gansche streek is
overstroomd. En van bijna alle plaatsen
aan de Sambre komen berichten van
enorme schade.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Aartswoud W. v. Griet-
huijsen, O. I. pred. te Breda.
Aangenomen naar Leur door F. van
Walsem, cand. te 's-Gravendeelnaar
Rijnsaterwoude door L. J. Wesseldijk te
Schraard.
Bedankt voor Simonshaven door J. W.
Tonsbeek, cand. te Utrecht.
Geref. Kerken.
Beroepen te Maasdijk A. Schippers,
cand. te Middelburg.
De bevestiging van ds. v. Loon te
Koudekerke op 1 April zal D. V. plaats
hebben door zijn zwager ds. J. E. Goud
appel, van Dieren. (St.)
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
M. d.
Vergun me, naar aanleiding van het
gesprokene in de Raadsvergadering van
Dinsdag 1.1. meer bepaaldelijk wat be
treft den plaats gehad hebbenden brand
eenige ruimte in uw blad. Bij lezing van
het gesprokene, heb ik bewonderd de ge
vatheid, waarmee het waarn. Hoofd der
politie en idem Brandweer de beantwoor
ding van gestelde vragen heeft ontweken
en zich in een waas van autoriteit heeft
weten te hullen Lieb Vaterland,
magst rtihig sein Op de vraag toch van
dhr. Temperman door wie de redding (sic)
van de inboedel van ds. Roelofsen gelast
was, had het antwoord behoorlijk gegeven
moeten worden door de Politie en zeker
is, volgens Art. 40 der Verord. op het
Brand wezen de redding (3) enz. voortge
zet onder nauwlettend toezicht van het
waarn. Hoofd. Buren van branden.de
perceelen de Hemel beware U voor
zulke redders en zoo'n toezicht.
Zeker door de drukke bemoeiing daar
mee is het Z.Ed. aandacht ten eenenmale
ontgaan dat door de vrijwel werkelooze en
toch beschikbare Rijkspolitie zeer gemak
kelijk de Kleine Kade vanaf de Brug tot
bij dhr. Verhoeven ware af te zetten ge
weest met de beste wil kan ik slechts
twee toegangen tot de Kleine Kade vinden
en is art. 33 van voorgen. verord. ten zeerste
de aandacht van het waarn. hoofd aanbe
volen.
Misschien ware het ook niet ongewenscht
dat door één of andere uniform, door den
raad vast te stellen, genoemd waarn. hoofd
kenbaar kon zijn nu ging Z.Ed. wel wat
in de massa verloren. Mogelijk kon ook de
stadsomroeper eiken morgen wel bekend
maken, wie of dien dag als hoofd of waarn.
hoofd optreden zal! dan weet men dadelijk
tot wien zich te wenden.
Dat er verwarring heerschte valt vol
strekt niet te ontkennen maar aan wie
de schuld
Als daar, bijna gelijk met het luiden der
groote klok een spuit aangevoerd wordt
door een 6-tal manschappen en uit de ver
warde menigte, die de Kleine Kade tot
proppens toe vulden, tal van vaardige
handen zich er bijna meester van maken,
dan is het niet te verwonderen, dat alles
verkeerd gaat en het materieel op alles be
halve oordeelkundige wijze behandeld
wordt.
Als oud-gast trof me ook die waterver-
spillende en niet aangesloten slang en
wat bleek nu Dat men 2 slangen op één
spuit had aangeschroefd (zooals de con
structie toelaat) maar die ééne slang te
moeilijk te verbinden was, waarom men
dus maar met 1 pijp doorwerkte, en zich
liever wat water verlies getroostte, dan tijd
verlies om dio slang af te koppelen.
Dat den betrokken brandmeester daar
over in hel publiek een minder kiesche
aanmerking werd toegevoegd door een
hooggeplaatst gemeente-ambtenaar getuigt
van zeer oppervlakkig oordeel cn weinig
tact.
Zie, Mijnh. de *Red., ik dacht zoo't een
en ander eens te moeten zeggen, want 't
gaat niet aan «We schuld op de Brandweer
te werpen, die zeker gaarne zal willen
erkennen ook wel in 't een of ander te
kort gekomen te zijn.
Met belangstelling zien we de voorstel
len van B. en W. te gemoet en hopen
spoedig gerust te kunnen zijn bij dag
en bij nacht en hopen maar dat, bij
onverhoopte brand een degelijk hoofd der
Politie en der Brand weer die maatregelen
zal weten te nemen aan de hand der des
betreffende verordeningen en instructie'»,
dat een Jan-boel bij blusschen en redden
voorkomen wordt.
Dankend voor de plaatsing,
Een Oud-Spuitgast.
Zaterdag 3 Maart.
Tlioleu, toewijzing bij Moelkerdoor
not. v. Seters 11 uur bouw- en weiland.
LAATSTE BERICHTEN.
Goes. Donderdag 8 Maart spreekt in de
sociëteit voor de Vereeniging voor Alge
meene Wetenschappelijke Belangen de
heer prof. dr. G. W. Kernkamp over „Otto
von Bismarck".
Hansweert. Het met steenkolen ge
laden sleepschip „Jeanette" schipper De
Bot, komende van Pruisen en bestemd
naar België is alhier in de sluis lek ge-
stooten. Pompers zijn aan boord.
lerseke. Woensdagavond werd in
school I alhier de laatste les gegeven aan
de landbouwleerlingen bij welke gelegen
heid de einddiploma's werden uitgereikt.
De heer Ossewaarde, onderwijzer alhier,
sprak over plantenfamiliën en samenstel
ling van sommige gewassen. Dan besprak
de heer Oom, medeonderwijzer alhier,
zijn onderwerp, dat handelde over voeding
en spijsvertering van menschen en dieren
terwijl hij ook besprak onderaardsche
nuttige insecten en schadelijke dieren.
De landbouwonderwijzer v. d. Graaf, van
's-Heer Hendrikskinderen, nam tot onder
werp Bemesting en Bemestingleer en
Melkonderzoek.
Ten slotte nam de heer Kakebeeke van
Goes het woord en wees den leerlingen
op de noodzakelijkheid om hun lessen
voort te zetten en dankt de onderwijzers
en de commissie alsmede het Gemeente
bestuur, voor de medewerking in dezen
verleend.
Daarna werd aan de leerlingen M.
Nieuwenhuize, M. Mol, Jac. Sonke, L. v.
Oeveren, Jac. de Koeijer en J. W. v.
Oeveren het einddiploma uitgereikt. De
leerling M. Nieuwenhuize sprak een
woord van dank aan de leeraars en over
handigde aan den heer v. d. Graaf een zeer
mooi bronzen inktstel.
Middelburg. Heden werd aan het
gebouw van het Provinciaal bestuur aan
besteed het maken van een wachthuis
op den heuvel aan den Camperlandschen
veerdam. Raming f735. Inschrijvers: A.
Bakker, Camperland, f 925 L. C. Maas,
Wissenkerke f 900 H. J. Hubregtse, id.,
f875; G. van Riet, Goes, f824; H. J.
Keulemans, Middelburg, f 800; A. van Hee,
Camperland f 787 en W. Dekker, Veere,
f744.
BURGERLIJKE STAND.
Van 2428 Feb.
VLISSINGEN. Bevallen: N. van
der Graaf geb. Brasser, z.C. M.
Gadeijne geb. Desmit, d.
Overleden: F. M. J. Louws, man
van A. S. van Meeren, 33 j.S. F.
Bockstael, wed. van P. B. van Pamelen,
77 j.J. H. Hoek, d. 4 m.W. J.
Zwaaf, wed. van J. de Vuijst, 49 j.
J. P. de Nooijer, d. 11 m.
Over de maand Februari.
OVEZAND. Geboren: 12, Adriana,
d. v. Jacob Rentmeester en Clasina Jose-
phina Adriaanse.
Overleden: 7, Adriana de Jonge, 4 j.
DRIEWEGEN. Geboren: 2, Jan,
z. v. Willem de Bue en Neeltje Paauwe.
NISSE. Geboren: 1, Jan Pieter
Roeland, z. v. A; olphe Geill en Elizabeth
Tak.
Gehuwd: 21, Izaak Boone 24 j. jm.
te Kruiningen en Neeltje Nieuwenhuijse,
25 j. jd. te Nisse.
KAPELLE. Ondertrouwd: 2, en
Getr. 16, Marinus Glas, 24 j. jm. en Jo
hanna de Jonge, 26 j. jd.16, Hendrik
Cornelis Noussen, 22 j. jm. en Cornelia
Minnaar, 24 j. jd.
Geboren: 3, Jeanne Marie, d. v.
Walther Jacob van den Bosch en Anna
Catharina Schutte; Maria Adriana,
d. v. Marinus Verhulst en Tannetje West-
strate 11, Adriaan, z. v. Marinus Evers-
dijk en Francina de Dreu 14, Nicolaas
Marinus, z. v. Leendert Jacobus de Pree
en Tannetje van Liere13, Jacoba,
d. v. Andries Baas en Janna Paasse
21, Janna, d. v. Marinus van Zweden en
Johanna Christina Lindhout; 23, Jaco
bus Pieter, z. v. Christoffel Adriaan Kor-
stanje en Maria Margaretha Welleman.
Overleden: 7, te Arnhem, Marinus
Zeger, 27 j., ongeh., z. v. Adriaan Nijssen
en Huigje Wisse; 8, Adriana, 2 j.,
d. v. Jacobus Walraven en Pieternella
Meijaard17, Jannetje Louisse, 67 j.,
echtg. v. Daniël Cornelis Elsman -, 20,
Jacobus Nout, 86 j., echtg. v. Dina Snoep,
vroeger wednr. v, Pieternella Dronkers
19, Cornelis Slabbekoorn, 36 j„ echtg. v.
Johanna van Koeveringe21, Janna,
1 d., d. v. Marinus van Zweden en Johanna
Christina Lindhoud.
Lijst van brieven en briefkaarten ver
zonden aan onbekenden door het post
kantoor te Goes over de 2e helft der maand
Februari 1906.
P. Boesmans, Attenhove,Wabeke, Texel,
L. Hahn, Frankfurt a M.
MIDDELBURG, 1 Maait 1906.
Ter Graanmarkt van heden (Donderdag)
was bij tamelijke aanvoer een goede vraag,
tot nagenoeg onveranderde prjjzen.
Men besteedde voorJarige Walch.
tarwe f 0, f 0,nieuwe Walch.
tarwe f6,75 4 f 0.90 Jarige Rogge f0,
a 10,— Nieuwe Rogge f5.50 4 f5,75;
Nieuwe Wintergorst f 0,— 4 f 0,
Nieuwe Zomergerst f 5 i f 5,10; haver f 0,
tuinboonen f 7.f 7.25 ronde bruineboo-
nen f 10,75 f 11.lange dito f9,75 4
f 10.paardenboouen f7,75 a f8.
witteboonen gelezen f 16.50 4 f 16,75
ongelezen f4 fgroene erwten
f0, 4 f 0,nieuwe kroonerwten f8.75
a f9,25; koolzaad f 0,a f0.karwjj-
zaad per 50 K.G. f—4 f
Alles per H.L.
Opgaaf v. d. mar Mutters, handelaren.
Boter f0,60 4 f0,64 per kilo.
Eieren f 3,50 per 100 stukB.
Opgaat v. d. Zeeuwtche Landb. Maaieeh.
Boter f 0,61 4 f 0,65 per '/s kilo.
Eieren f 3,60 per 100 stuks.
XXVI.
De welbekende schrijver van de rubriek
„onder de menschen" in de Nieuwe Rotterd.
Courantheeft in een viertal artikelen het
laven in de gevangenis naverteld, zooals
hij het vernomen heeft uit den mond van
een ontslagen gevangene, dien hij heeft
geinterviewd, om op deze manier op de
hoogte te komen van het gevangenis-leven.
Levendig en lijngevoeld zijn aan het
slot weergegeven de verschillende gewaar
wordingen van den gevangene nadat de
tijd van zijn ontslag aanbreekt. Van die
donkere toekomst, die steeds nadeivkomt
„als een bui van dreigende zwartigheid"
wordt het volgende, droevig tafereel op
gehangen
„En hoe korter je de gevangene ver
telt nu bij je ontslag komt, des te ge
jaagder begin je weêr te practiseeren, des
te minder kun je 's nachts slapen want
als een droom van alle genietingen trekt
de maatschappij langs je oogen, met alles
en alles, wat 'n mensch maar gelukkig
kan maken. En dan in eens komt je
toekomst daartegen in opzetten als 'n bui
van dreigende zwartigheid. Je bent immers
boef niet waar En al zetten ze je kooi
nu wel open, dan is't de wereld zelf weer,
die je er buiten zal bannen, die je zal
duwen en gooien en trappen om je uit de
samenleving weg te houden, me jongen.
Dat weet je vooruit, door je ervaring als
recidivist en al de praatjes van je geestelijk
en wereldseh bezoek nemen je overtuiging
niet weg, dat ze je allemaal laten schieten,
zoodra je echt vrij bent. Maar toch ben
je mensch, en blijf je hopen op een wonder,
waardoor je misschien nog 's keizer van
Luilekkerland kunt worden. Je lapht er
wel om, je weet met je verstand blik
slagers goed, dat de gevangenispoórt voor
de leus maar voor je opengezet wordt, en
dat je er vanzelf weer inkruipt omdat je
aan de wereld geen gaatje vindt, om er
binnen te komen tot je dan eindelijk
van zelf doet wat ze immers van je ver
wachten en weer hier of daar wat weg-
steelt, of er eens eentje oplicht, omdat je
geen centen meer hebt en geen uitkomst
Treurige toestanden voorwaar. Hoe gering
is alzoo de kans, dat ontslagen gevangenen
terecht te komen. Dat zit'emin verschil
lende oorzaken en toestanden. Zoo ver
telde de directeur van een doorgangshuis
eens aan dezen journalist, dat van 75 der
©ppassendste, allergeschiktste, jongste en
de meeste hoop gevende ontslagen gevan
genen, die bij keuze daar waren toegelaten,
in de eerste anderhalf jaar der exploitatie,
reeds toen, niettegenstaande de ijverigste
zorgen, niet minder dan 45, dus drie vijfde
waren verloren gegaan. En dat in 18
maanden tijds.En hoe zal dan de verhouding
wel zijn voor die gevangenen, die zoo uit
de cel, met verslapte wilskracht en énergie,
plotseling in het maatschappelijk leven
komen en daar op eigen wieken moeten
drijven, zonder middel van bestaan en
daarenboven schier niets bezittende dan
hun diploma van ontslagen gevangene.
In het licht dezer mededeelingen komt
ons de houdig en het gedrag van zekeren
Jan Bartolomeus, in de dagen van olim
uit het tuchthuis te Middelburg ontvlucht,
zeer verklaarbaar voor. Een tiental maan
den kon deze het slechts in de vrijheid
uithouden, toen verlangde hij naar zijn
gereserveerd plaatsje achter de tralies
terug. Zijn verzoek aan vader en moeder"
in het tuchthuis maakte hij op de volgende
wijze bekend.
„Mijnen gelieven vader ende moeder, ick
laet u wete, als dat iok hier ben Jan Bartelo-
meus, die hier is uitgebroken verleden jaer
ende ick ben al le dagen siek ende ick en weet
niet waer te blijven, ick wenschte als dat
ick weder bij vader ende moeder was,
ick sou dan vor mijn schuld wereken ende
