NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
Ho, 124. 1906
Maandag 26 Februari
20e Jaargang.
HISTORISCH
CHRISTELIJK-
Suitenlaedscb Overzleht.
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST. te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Gemengde Berichten.
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p'>25.
Enkele nummers0,02r'.
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
F r a n k r ij k.
Jaurès, de leider der sociaal-democraten,
en vice-president der Kamer, lieeft het
ministerie inlichtingen gevraagd omtrent
den stand der quaestie met Marokko. Hij
stoorde zich niet veel aan het sf, hem door
de regeering toegeroepen. Ik zal er over
spreken als ik wil, sprak hijgij, minister,
kunt weigeren te antwoorden, dat is uw
zaak maar na negen maanden stilzwijgen
achten wij socialisten eenige uitleggingen
noodzakelijk. Rouvier antwoordde, dat de
instructiën aan de Fransche gevolmach
tigden te Algeciras gegeven, overeenkomen
met de verklaringen, die de regeering vóór
het parlement heeft afgelegden hij voegde
daarbij deze vraag aan Jaurès „Hebt gij
uzelf niet gevraagd, of uw woorden niet
aan den anderen kant der grens zouden
worden gehoord, en of zij niet in staat
zouden zijn, onze betrekkingen in gevaar
te brengen Frankrijk wenscht den vrede
maar op voorwaarde, dien, tegelijk met
onze rechten te handhaven".
De algemeene beraadslagingen werden
hierop gesloten,en de ontwerpen op devoor-
lcopige twaalfden aangenomen met 440
tegen 59 stemmen.
Natuurlijk kwam hierop de dienstwei
gering van eenige officieren bij het open
breken van een kerkgebouw ter- sprake.
Daar waren namelijk te Parijs in de St.
Servan-kerk toen daar de boedelbeschrij
ving zou plaats vinden, en de kerkdeur
gesloten was, troepen ontboden. De aan
voerder van het detachement en drie
kapiteins weigerden, elk op zijn beurt het
bevel te geven, geweld te gebruiken. Zij
voerden aan, dat zulks in strijd zou zijn
met hun geweten.
Ten slotte stemde een luitenant er in
toe, het bevel over te nemen, en liet hij
de orders uitvoeren.
De officieren, die geweigerd hadden
werden in hechtenis gesteld. Tegen hen
werd een militaire instructie geopend.
Men was in de Kamer al ongerust of
zij wel gestreng zouden vervolgd worden.
„Gelukkig" stelde de minister hen gerust
het militair strafrecht zal „onverbiddelijk"
toegepast worden
Daarop kon de Kamer gerust uiteengaan.
O o s t e n r ij k.
Minister Von Gautsch kan 't niet allen
partyen naar den zin maken. Maar met
zijn kiesrechtontwerp zal hij het toch een
heel eind brengen. Bij de overlegging
aan de Kamer van het ontwerp zeide hij
dat in de toekomstige Kamer geen enkele
nationaliteit de meerderheid zal hebben.
Alle partijen moeten de staatkunde van
het verbond voortzetten, teneinde de toe
komst van Oostenrijk te beveiligen. De
hervorming wordt niet ondernomen ten
bate van eenige partij, zelfs niet der so
cialistische. Gautsch verklaarde, dat hij
de wapenen niet zal neerleggen zoolang
de wettelijke middelen niet zullen zijn
uitgeput en dat, zoo hij bezwijkt, zijn
val niet den val der hervormingen zal
medebrengen zijn woord werd begroet
met langdurige toejuichingen, protesten
van de Pangermanisten, dat zijn zij die
nog vasthouden aan het denkbeeld van
overwegenden stemmeninvloed voor het
Diutsch element.
Met de kiesrechtherziening toch gaat
gepaard de reorganisatie van het Huis
van Afgevaardigden, dat 455 leden zou
moeten krijgen, onder wie 205 Duitschers,
230 Slaven 16 Italianen en 4 Roemenen!
liet conflict met Servië is bijgelegd.
Lnlganje heeft de wijzigingen in liet Ser-
visch-Bulgaarsche tractaat welke door
Oostenrijk worden ge wenscht goedgekeurd
en de onderhandelingen tusschen Servië en
Oostenrijk-Hongarije zullen worden hervat.
Zwitserland.
Hel werd meer dan tijd dat de Bonds
raad maatregelen nam tegen den wassendèn
gtroom van het anti-militairisme,
Zwitserland is sinds onheugelijke tijden
geweest de toevlucht voor politieke mis
dadigers of revolutionairen wier vrijheid
in eigen land gevaar liep. Zoo zijn er ook
tal van anli-militairistén binnengeslopen.
Om de propaganda dezer vaderlandloozen
te breken is nu besloten dat alle buiten
landers, die zieh aan anti-militairistische
propaganda schuldig maken m. a. w. die
aanzetten tot dienstweigering of tot wei
gering van militaire gehoorzaamheid,
onmiddellijk gearresteerd en buiten het
Zwitsersche grondgebied gezet worden.
De Bondsraad omschrijft in een bijgaand
schrijven aan de kanton-regeeringen wat
men onder anti-militairistische propaganda
heeft te verstaan. Niet de theoretische
discussie over de mogelijkheid of wensche-
lijkheid der afschaffing van militaire in
stellingen langs wettigen weg. Maar het
aanzetten tot minachting van den militairen
dienst, zooals die door de Grondwet is
voorgeschrevenen hel aansporen tot
weigering van gehoorzaamheid in gevallen
van verschuldigden militairen dienstplicht.
Eindelijk verzoekt de Bondsraad onmid
dellijk het Bondsgerecht kennis te geven,
wanneer in eenig kanton door buitenlan
ders anti-militairische propaganda wordt
gemaakt, of wanneer bekend mocht worden
dat vreemdelingen daarvoor speciaal naar
Zwitserland zullen komen.
Japan.
Rijstgèbrek in het Rijstland is een zware
ramp. Zij staat gelijk met het breken van
den staf des broods in het broodland, met
het mislukken van den aardappeloogst in
het aardappelland.
Er heerscht in een deel van Japan wij
wezen er reeds vroeger op dan ook hon
gersnood en niet te beschrijven ellende.
Dezer dagen werd in dit rijstland buiten-
landsche rijst witte Rangoon-rijst
ingevoerd en op de markt te Kobe ver-
verhandeld. Het ernstigt was getroffen de
Miagi-provincie, die 16 districten telt. Het
ergst heerscht de nood in het distriet
Koerihara. Men heeft daar, bij zorgvuldige
waarneming, bevonden dat er 92756 men-
schen noodlijdenden zijn, van wie 41541 op
de grens van den hongerdood. In gewone
jaren voert dit district een belangrijke
hoeveelheid rijst uit, ditmaal was er niet
alleen van export geen sprake, maar boven
dien schoot de oogst geheel te kort voor de
bevolkingzij bedroeg nog geen percent
van het gemiddelde.
Diep treurigis de toestand der bevolking.
Het hulp-comité, dat te Sendai is opge
richt vond in een dorp van 50 huizen 45
waarin de menschen nagenoeg niets be
zaten. Paarden, werktuigen, beddegoed, ja
kleeren alles wat eenige waarde had was
verkocht.
In een ander dorp van 5356 inwoners
hadden 3736 lieden aan alles gebrek. In een
derde vond men een vrouw die in 5 dagen
geeuerlei voedsel had gehad.
De ongelukkigen koken stroo en eikels
als voedsel.
De redactie van een der groote Japansche
bladen ontving vier soorten van honger-
voedsel zooals dit in het noorden van Japan
gegeten wordt. Het eerste is een mengsel
van mochi en gobo. Mochi wordt gemaakt
van de armste soort van rijst en vormt een
derde van het mengsel, gobo is een zwarte
wortel, die alleen door de armsten wordt
gegeten. Het zwarte mengsel is weerzin
wekkend van reuk en smaak. Een ander
grauw mengsel van mochi met dai/con-wor-
tels en -bladen lijkt volgens de beschrij ving
op den inhoud van een sinds lang niet ge
bruikte koekepan.
Men houdt het hart vast, indien dergelijk
voedsel eens een epidemie veroorzaakte
in deze dichtbevolkte, zwaar geteisterde
plaatsen.
Goes. In de gemeenteraadsvergadering
van Dinsdag a. te half 8 zijn aan de orde
1; Ingekomen stukken. 2. Wijziging vanh.it
reglement van orde voor de vergaderingen van
den Raad. 3. Adres van het bestuur der afd.
Goes van den Alg. Ned. Typografenbond inzake
loontarief voor drukwerk ten dienste van de
gemeente. 4. Rekening der fondsen van de
voormalige gilden over 1905. 5. Gasfabriek.
Winst- en verliesrekening over 1905. Verslag
over 1905. Begrooting voor 1906. 6. Vaststel
ling van het primitief kohier hondenbelasting
voor het dienstjaar 1906. 7. Af- en overschrij
ving van posten op de begrooting voor het
dienstjaar 1905. 8 Wijziging gemeentebegroo-
ting .voor het dienstjaar 1905. 9. Aanvragen
tot afschrijving van plaatselijke belasting. 10.
Benoeming onderwijzer bij het herhalingson-
derwjs. 11. Idem van twee onderwijzers bij
het O. L. onderwijs. 12. Adres van mej. C. G.
Slothouwer, houdende verzoek om eervol ont
slag als hoofd der Meisjesschool. 13. Adres
van K. P. Bosch, houdende verzoek om eervol
ontslag als assistent bij het onderwijs aan de
avondschool voor ambachtslieden. 14. Wijzi-
ging der verordening, regelende o. m. de sa
larissen van het personeel bij het O. L. onder
wijs. 15. Wijziging der verordening regelende
het openbaar middelbaar onderwjs voorjongens.
16. Voorstel betreffende verpachting van grond
aan de Westzijde der haven. l7. Adres van
L. C. Boudeling te Goes, inzake het verkrijgen
in erfpacht ol koop van gemeentegrond. 18.
Reclame Hoofdei. Omslag, 2e suppl. kohier
dienstjaar 1905.
Vlissingen. Heden even na midder
nacht ontstond door een tot nog toe onbe
kende oorzaak een hevige brand bij den
kleermaker, tevens winkelier in suiker
werken enz. J. Prinse, in de St. Jacob-
straat. De brand werd het eerst opgemerkt
door kolendragers die naar buiten gingen
om kolen te laden in de dag-mailboot. De
bewoners: man, huid houdster en 4 kinderen
werden spoedig uit hun diepen slaap gewekt
en gelukkig nog bijtijds in hun nachtgewaad
bij andere menschen onder dak gebracht.
Zes brandspuiten waren spoedig op de
plaats des onheils aanwezighet hand
spuitje der politie gaf het eerst water.
Dank zij mede de windstilte, konden de
belendende gebouwen gespaard blijven
doch het huis brandde geheel uit. Het was
geassureerd. Heden morgen om 7 uur werd
nog door éen spuit water in de smeulende
massa geworpen.
Op den 23 Febr. gehouden Bestuurs-
verg. der Vereen. Walcheren onderatd.
der afd. Zeeland der V. P. N. werden in
overleg met het Bestuurder Veilingsvereen.
en de afgev. der Maatschappij van Landb.
en Veeteelt in Zeeland afd. Walcheren
de voorwaarden besproken op welke wijze
de leden der Vereen. Walcheren V. P. N.
gratis hunne eieren, pluimvee en konijnen
kunnen inzenden in het lokaal der Vei
lingsvereen. en hoe men denkt te werken.
Wat het stempelen der eieren betreft,
zal worden gebruik gemaakt van het ge
deponeerde handelsmerk der V. P. N., de
commissie der eierenmijn zal een regl.
hiervoor samenstellen.
De commission bestaan voor de eieren-
mijn uit de heeren Jan Polderdijk, C.
Bgone en J. K. Mesu.
Voor de pluimveemarklen de Heeren
P. Maas, A. Meeuse en P. J. de Broekert.
Voor de konijnenmarkten de Ileeren
A. Buijs, H. W. Allaart èn M. de Broekert.
Verder werd de firma K. Meertens Jr.
te Middelburg geinaehtigd tot het in den
handel brengen van het Walchersch och
tendvoeder en zal dit onder controle der
Vereeniging aan de leden tot zeer lagen
prijs worden verkrijgbaar gesteld. Zie
annonc,§ in dit blad.
Waar dit ochtendvoeder met een kleine
wijziging is samengesleld volgens recept
van Dr. Nuijens en bevat alle ingrediën
ten die in goed ochtendvoeder behooren
te zijn, kan dit onder de beste voeders
behooren genoemd te werden.
Men weet nu wat men voedert cn is
verzekerd van goede kwaliteiten.
Het lid zijn dezer vereen, geeft dan ook
direct een financieel oordeel.
Aangemoedigd door het succes dat de
heer II. Worst Jr. met zijne interessante
lezingen heeft gehad, is hij op verzoek
van het bestuur bereid ook te Vlissingen
en Domburg zijn lezing te doen houden.
Niet minder dan 95 leden zijn sindH
1 Jan. 190G tot de vereen, toegetreden,
thans telt zij 312 leden en 2 donateurs.
Voor de bibliotheek werden een 10-tal
werken op pluimveegebied aangeschaft
en zullen deze gratis voor de leden te
lezen zijn.
Hansweerd. Heden namiddag is met
goed gevolg van de werf alhier te water
gelaten het ijzeren sleepschip „Macte-
Animo", gebouwd voor rekening van
schippe H. van Wijck.
Hansweerd. De werkman F., aan de
werf alhier werkzaam, is in een ruim ge
vallen en heeft zich vrij ernstig bezeerd
aan rug en voet, zoodat geneeskundige hulp
moest worden ingeroepen.
Stavenisse. In de Vrijdag gehouden
vergadering van den dijkraad van den cal.
Oud-Kempenshofstede-polder, werd het te
heffen dijkgeschot dienst 1906 1907 vast
gesteld op f 13442,535 en het bedrag der
bijdragen van de aangrenzende polders
Moggershil, Anna-Vosdijke en Breede
Vliet, en het aangrenzende waterschap
Stavenisse op een gezamenlijk bedrag van
f 1617,995. De begrooting 1906/1907 werd
vastgesteld in ontvangst op f 16352,53 en
in uitgaaf op f 17762,105.
Koudekerke. De afdeeling van Patri
monium alhier, hield Vrijdagavond haar
gewone maandelijksche ledenvergadering.
Zij had het genoegen voor haar te zien
optreden den WelEd. Heer G. J. de Vries
van Breda, die zou spreken over „bezit".
Op duidelijke wijze werd door den spreker
uiteen gezet dat wat door arbeid verkregen
wordt alleen bezit is, en in de tweede plaats
dat de natuur alleen geeft aan den arbeid.
Nog enkele vragen werden door denspr.
beantwoord. De voorzitter dankte uit naam
der afdeeling den spreker na dankgebed
door dhr. De Vries en sluiting door den
voorz. ging de vergadering uiteen.
Heinkenszand. Vrijdag vergaderde
in de openbare school de vereeniging
„Het Groene Kruis" alhier. Uit het jaar
verslag bleek, dat het lededtal was toe
genomen en nu 200 bedraagt, en dat de
finantieele toestand der vereeniging gun
stig is. Met goed vertrouwen wordt het
nieuwe jaar ingegaan, daar de vereeni
ging blijkt te voorzien in een behoefte.
Verschillende verplegingsartikelen zul
len zullen dit jaar nog worden aange
schaft versterkende middelen zullen zoo
noodig aan de leden worden uitgereikt
en door het bestuur zal een onderzoek
ingesteld worden naar de wenschelijkheid
en de mogelijkheid van het verschaffen
van goed drinkwater.
Oud en Jong.
't Is erg natuurlijk, dat een vader en
een zoon vaak van inzichten verschillen.
Elke tijd heeft zijn eigenaardigheden en
de jongeren leven in een anderen tijd dan
de ouderen gedaan hebben. In dertig,
veertig jaar worden op verschillend ge
bied zooveel nieuwe dingen ontdekt en
men leert de zaken zoo heel anders in
zien, dat het geen wonder is, dat oud en
jong vaak met elkander in botsing komen.
Gelukkig de zoon, die het goede weet te
ontdekken in de oude wetenschap, die
de vader aanhangt en gelukkig de vader,
die de nieuwigheden, welke de zoon thuis
verkondigt, niet onvoorwaardelijk ver
werpt. Daarvan zag ik onlangs een aar
dig voorbeeld. Een jonge landbouwer had
in een boekje over bemesting gelezen,
hoe de Peru-Guano onder andere, hare
krachtige werking dankt aan zekere Balc-
terïèn (kleine diertjes), welke in de Peru-
Guano even goed voorkomen als in den
stalmest. Nu is de werking van bakteriën
iets, waaraan sommige menschen niet zoo
gemakkelijk gelooven en de vader wilde
er dan ook niets van weten in 't eerst,
want hij had ze nog nooit gezien, zei hij.
Daar echter de vader bij ondervinding
wist, dat de Peru-Guano op zijn land uit
stekende diensten bewees en de jongen
hem de zaak erg duidelijk maakte, lachte
hij met de nieuwigheid van zijn zoon in
het geheiel niet en zei op 't laatst„'t
Kan best waar zijn, dit is in elk geval
zeker, dat wij aan de Peru-Guano al menig
goeden oogst te danken hebben".
Staking van Dokwerkers. In het pak
huis Gallus, van het purperhoedenveem te
Amsterdam, gelegen aan de Groote Wit-
tenburgerstraat, moest Maandag j.l. een
schuit geraffineerde suiker worden opge
slagen. Om dit werk, dat gewoonlijk door
een ploeg van zeven volwassen mannen
gedaan wordt, te doen verrichten, werden
vijf losse mannen aangenomen en twee
jongens aan hen toegevoegd. De vijf losse
mannen weigerden echter met twee jon
gens te werken. Zij eischten, dat zei en
volwassen mannen aangenomen zouden
worden, en toen deze eisch niet werd in
gewilligd, legden zij het werk neer. Dit
werd daarop door vaste werklieden ver
richt.
Thans wordt, naar Het Volk meldt, ook
op het pand Prins van Vriesseveem ge
staakt en in de pakhuizen ran het Ned.
Veem in het oude dok. Op hetoogenblik
is het aantal der bij het conflict betrok
kenen tot 60 gestegen.
Wessels, de secretaris van den Scheeps-
en Bootwerkersbond, waarbij de dokwer-
kersvereeniging is aangesloten, is uit Rot
terdam overgekomen.
Uitbreiding der beweging, zelfs tot de
bootwerkers, behoort, volgens Het V., niet
tot de onmogelijkheden.
Het Volksdagblad deelt mede, dat gis
teren alle stakers het volgend schrijven
ontvingen
Namens de Vereeniging van Werk
gevers in het Veembedrijf te Am
sterdam wordt u medegedeeld dat, indien gij
morgenochtend bij Doksopening u niet aan
biedt, en indien u arbeid mocht worden opge
dragen alsdan dien arbeid niet geregeld voortzet
en afmaakt, dat alsdan uw groen werkboekje
onherroepelijk vervalt en uw plaats door een
ander zal worden ingenomen.
Eerst nadat gedurende zes weken van uw
ernstig voornemen om uw plicht te vervullen
zal zijn gebleken, kan uw boekje u weder ter
hand worden gesteld, gedurende dien tijd zal
u een »verklaring" worden afgegeven, die gij
op aanbeveling van den patroon bij wien gij
het werk hebt gestaakt, na hervatting der werk
zaamheden, ten kantore der Vereeniging
van werkgevers in h*t Veembe-
d r ij f, O. Z. Achterburgwal 177 te Amsterdam
kunt afhalen.
Het bestuur der Ver. van Werkgevers
i/h. V e e m b e d r ij f te Amsterdam.
Te Ellezelles, bij Renesse, heeft de
99-jarige weduwe Kerkhove een kleinkind
van haar klein-dochter geboren zien wor
den dus een vertegenwoordiger van het
vijfde geslacht. De oude vrouw is nog zoo
flink alsof ze pas zestig was, en zij neemt
bij hare klejjj-kinderen 't huishouden waar
Een zeer bijzondere en een eenigszins
komische zaak werd hedennamiddag in de
vergadering van Ged. Staten van Gro
ningen behandeld. De reclamant was de
heer L. Boerma, te Zuidlaarderveen. De
man woont in twee provinciën en in twee
gemeenten. Bevindt hij zieh in zijn woon
kamer, dan is hij in de gemeente Zuid-
laren is hij in de schuur dan is hij in
de gemeente Hoogezandhel huis staat
op de grens. Maar de fiscus Boerma
werd in den hoofd, omslag aangeslagen
zoowel in de gem. Zuidlaren als in de gem.
Hoogezand. Om nu in ééne gemeente te
betalen, dat ging nog, maar in twee te
zijn aangeslagen Neen. Dan moest het
bestuur van Hoogezand (wellicht omdat
aldaar de aanslag hooger is dan in Zuid
laren) zijne biljetten maar intrekken. Alzoo
de reclamant. Maar het gemeentebestuur
van Hoogezand denkt er anders over. Bij
monde van den burgemeester, den heer
Van Royen, werd betoogd, dat de schuur
in de gem. Hoogezand staat, dat het land
bouwbedrijf, daar ook een gedeelte der
landerijen in deze gemeente gelegen zijn,
te Hoogezand wordt uitgeoefend, ja er is
meeradressant had zelf verklaard, dat
zijne kinderen geboren waren inde
gemeente Hoogezand. (De reclamant Dat
is maar een lolligie geweest).
