STENOGRAFIE.
VOOR HALVEN PRIJS. "•B
Het Woon- en Winkelhuis
ne Nieuwste Behangselpapieren
Platte- en PaaÉboonen
le kwaliteit versch gemalen Beenderen
J. F BAANS
H.H. landbouwers!
VOORHANDEN:
Onderricht in
c
000000000 Het beste adres voor Manufacturen is dat van L. E. RIVIERE G-roote Markt hoek Gravenstraat Middelburg. 000000000
Timmerman en Aannemer.
gelegenheid tot het bergen van fietsen.
Snippers uit de oude doos.
Voedert Uwe Hoenders en Honden steeds met
eene MEID benoodigd,
KOOPJES.
TE KOOP
Minder dan eene keuze van f3.—, waarvoor dus slechts f 1.50 te betalen, wordt niet voor halven prjjs geleverd,
De aanbieding duurt slechts korten tijd, daarom hoe eerder bestelling gedaan, hoe beter.
nnr HiTl/CGf/AAD voor rte helft van de verminderde prijzen, duurt maar korten tijd. Minder dan een keus van f3.-, waarvoor men echter
auMg*k Ondergeteekende maakt
bij deze bekend, dat hij
zich heeft gevestigd als
Hij beveelt zich beleefd aan voor het
vervaardigen, schoonmaken en reparee-
ren van Jalouzieën, enz.
Door een vlugge en nette bediening
hoopt bij zich het vertrouwen waardig
te maken.
J. C. WATTEZ, Gravenstr. I 192.
S/tfT Werkplaats naast de School.
met SCHUUR en ERF
te Goes, aan de Ganzepoortstraat, be
woond door dhr. Van den Ei.shout, dat
op 27 dezer publiek verkocht zal
worden, is voor belanghebbenden te
bezichtigen op DONDERDAG en
V R IJ D A G a.s. tusschen 2 en 4 uur.
Bij de op 23 Februari
a. s., in de onmiddellijke
nabijheid van het dorp 's-Heer Arends-
kerke te houden verkooping, be
staat op de hofstede
A. LOKERSE.
Verwacht alweder eene lading
KUNSTMESTSTOFFEN, als:
Ammoniakken, Superphosphaat,
Aardappel- en Groentemest,
Chili-Salpeter (gemalen), benevens
Peru-Guano.
Onder contrdle van alle Rjksproef stations
in Nederland.
Bij A. ARENDSE,
Kunstmesthandol, te Oost-Souburg.
Ook verkrijgbaar
bij C. FLIPSE, te Koudekerke.
voor 1906.
Droge en bereide Verfwaren, Oliën
en Vernissen, Boenwas en Terpentijn,
prima harddroogende Stoelenvernis,
doosjes Goud- en Zilverbrons 10, 12
en 15 cent, Brandspiritus, enz.
Belast zich met het inzetten van Glas
in Schilderijen, enz.
Aanbevelend,
J. J A N S E
Biggekerke. Schilder.
CH. J. DE NEEF,
Gedipl. Reporter Onderwijzer.
Oostkerkplein N 114. MIDDEBVRG.
in verschillende prijzen voorhanden
ook voor de zaai.
A. POLDERMAN, Vlissingen.
Vanaf Woensdag 1 uur en Donderdag
groote keuze N.-H. Kalvers,
tegen meest concurreerende prijzen.
C A L J O U W.
81 FEUILLETON.
door
SCALDIS.
Iets over Tienden.
(Slot.)
De tienden, alzoo het onderwerp van
een burgerlijke handeling geworden, ten
voordeele van bijzondere personen ont
staan, die op alle wijzen daarover, over
eenkomstig hun recht, beschikten, werden
dus ook niet uitsluitend door de geeste
lijkheid, noch ook door de kei-kan van
de haar toebehoorende goederen genoten,
maar tevens door wereldlijke personen,
die eveneens de door hen verworven lan
den uitgaven met de tienden welke zij
er op gesteld hadden, of wel die tienden
alleen, of ook onder voorbehoud derzelve.
Intusschen moeten wij hierbij opmerken,
dat, toen in de 10e eeuw het leenstelsel
ontstond, waaruit de ambachtsheerlijke
rechten zijn voortgevloeid, de tienden ver
volgens ook feudaal (leenroerig) geworden
zijn. De Frankische koniDgen, die des
tijds ons land beheerschten, en hier de
tiaudheffers waren, hebben de schorren
pn slikken aan de graven, die in hun'
alom bekend en aanbevolen door de goede resultaten die men er van krijgt.
Per '/j hrg. 9 cent, per 1 Kg. 18 cent. Dit is slechts eene voorloopige prijs.
Aanbevelend,
9
^Seisplein 2ö5 ------ Middelburg.
Terstond gevraagd
eene ÏJieiistI>o<le
bij J. DE BRANDT, Roosjes Hof, Goes.
Gevraagd om direct in dienst te treden
een aankomende
Brooflbakkerskfieclit
bij M. REMIJN, Hansweert.
Met Mei
a Meid
benoodigd, bij J. POPPE, Zrvanenburg,
(Koudekerke).
Van stonden aan of met Mei
bij A. TAAL, V e e r e.
IXMIASBtl IIYI'OTIIimitAMt te Zierikzee.
PANDBRIEVEN.
In omloop op ultimo
Mei 1905 7150,—
15300,-
Juni
Juli
Augustus
September
October
November
December
Januari
35250,
58300,—
91250,-
t) 150750,-
219950,-
313550,-
1906 370050,—
HYPOTHEKEN.
Ingekomen
71 aanvragen tot een bedrag van
Gesloten
38 leeningen tot een bedrag van
waarop is afgelost
Uitstaande hypotheken
op 31 Januari 1906
1092300,-
416350,—
ii
16525,
399825,
De Bank geeft uit, in stukken van f 1000,f 500,f 100,en f 50,4 pCts.
PANDBRIEVEN tot den koers van 100 verkrijgbaar ten kantore der Bank
en te Goes bij de KANTER HORDIJK'S BANK.
Nog enkele gebruikte Rijwielen vanaf
8 tot 16 gld., bij FR. DE KOK,
Voorstad, Goes.
500 bos Tarwe-, 550 bos Gerste- en
150 bos Wltteboonstroo,
bij R. BOOGAARD Jz., Westkapelle.
TI TDFI T 1 ïv V Groote Uitverkoop van Bieuwe Boeken Niet voor den Uitgaafsprijs Niet voor den verminderden prjjs, maar voor
f ±0 UijLiLu I\ Jj helft, zegge voor de helft van de reeds zoo enorm veel verminderde prijzen. Bij voorbeeld No. 1 verminderde prjjs
f 1, nu voor 50 oenten No. 2 verm. prijs f 1,25, nu voor 62Va cent No. 3 verm. prijs f 1.25 nu voor 627a cent en zoo voort.
1. REIJNTJE DE VOS, bewerkt door
Dr. E. Laurillaid, met talryke illustratiëa.
Prjjs f 1.90, verminderde prijs f 1.
2. HUMORESKEN, met 76 plateD, f3.—
verm. prijs f 1.25.
3. v. ASSEN, Vermakelijke Geschie
denis der Vechtkunst, met 16 grappige
platen, f 4.50, verm. prjjs f 1.25.
4. VERMAKELIJKE Spraakkunst, rijk
geïl., verm. prijs f 0.50.
5. T. M. LOOMAN. Mich. Adr. de
Ruyter. 1 dl. met pl.. f 4.50, verm. prjjs
f 1.50.
6. P. vergers. Merkwaardige Per
sonen nit de NederJ. Geschiedenis, met 42
fraaie portretten, f 6.90, verm. prijs f 1.90.
8. v. LENNEPenTER GOUW. De Uit-
hangteekens en Opschriften, 4 dln. met
ruim 300 afb., verm. prjjs f 2.
11. G. SAMAROW. Grootheid en Val,
of de blijde en droeve dagen van Koning
Lod. van Beierer. 3 dln., f 9, verm. prijs
f 2.25
12. HELDRING'S LEVEN EN AR
BEID, f 1.60, verm. prijs f 0.50.
14. OUïDA GU1LDEROY, 2 dln., f 6.
verm. prjjs f 2.25.
17. GULDENS EDITIE, fraaie oorspr.
romans, 6 dln., f 6, verm. prjjs f 3.
18. DUMAS. De Graaf de Monte Cristo
en De Doode Hand, 11 dln., in le uitgaaf
1 33, verm. prijs 1 5.50.
19. MACQUET. De schoone Gabrielle
en het huis v/d. Bidhouder, 9 deelen, f 27,
verm. prjjs f 9 50.
20. J. DE VRIES. Do dag der Ver
gelding. 3 deelen, f7.50, verm. prijs f2.50.
21. J. DE VRIES. De Jezuïtenprooi,
4 dln., f 10, verm. prjjs f 3.50.
22. DE RINALDO v/h. NOORDEN of
de Rooverbruid, 2 deelen f 4.50, verm.
prjjs f 1.50.
23. E. SUE. De Wandelende Jood,
groote uitgave, 9 -deelen f 22 50., verm.
pijs f 5.60.
25. v, HESTEREN. De JoDkvronwe
van Stoevelaar, m. pl. f 1.90., verm. prjjs
f 0.75.
27. Mrs WALTON. Een goede keus?
1 dl. met pl. f 1.60, verm. prijs f 0.70.
28. MATHERS. Nell! vert, door
Mevr. Werumeus B ining, 2 dln. f 3.25,
verm. grijs f 1.80.
29. CARMEN SYLVA. In het land
der Dumbovitza, 3 dlD., verm. prjjs t 1.50.
30. CARMEN SYLVA. Deficit, 2 dln.,
verm. prjjs f 1.
33. BRADDON. Een Leven een Liefde.
2 dln. f6, verm. prijs fl,5ü.
34. BRADDON. De Mohaks, 2 dln. f6.50
verm. prjjs f 1.50.
35. BURNETT. Louisiana, 1 dl. f 1.90
verm. prijs f0.75.
36. YEATS. Eerlocs, 1 dl. f 1 90, verm.
prijs f 0.75.
37. A. HOPE. KoniDg tegen wil en dank
1 dl. fl.90, verm. prjjs f0.75.
38. WOOD. Ten Onrechte verdacht, 2
dln. f5.75, verm. prjjs fl.90.
39. WOOD. Helena VernoD, 2 dln. f 5 50
verm. prijs f 1 90.
40. ALLE WERKEN van den Ouder.
Heer Smits, 5 dln. f22, verm. prijs f5.
43. AYLWIN of Zigeunerleven, f 3 verm.
prjjs f 1.
44. A. TROLLOPE. De Diamanten v. d.
Familie, 3 dln. f7.90, verm. prijs f2.25.
45. A. TROLLOPE Pbineas Finn. 3 dln.
f9 verm. prijs f 2.25.
46. G. F. BORN. De Jonkvrouw van
Helgoland, 4 dln. met platen f6.50 verm.
prjjs f 2.9Ö.
47. GEDENKSCHRIFTEN van een Poli-
tie-Commissaiis, 2 dln. f4,50, verm. prjjs
f 2.25.
50. v. LÖHRER. Jacoba van Bsijeren en
haar tjjd 3 dln. f5.70 verm. prjjs f2.25.
51. Prof. FROUDE. Erasmus, zjjn leven
en zijne brieven, 2 dl. f 5.50 verm. pr. f2.90.
53. motley. Het leven en sterven van
Johan van Oldenbarneveldt, 2 dia. f5.60,
verm. prijs f2.50.
56. G. KEPPER. Da Regeering van Ko
ning Willem den Derde. Groot Prachtwerk
met fraaie etsen. Rijk geb. f 37.50, verm.
prjjs f 12.50.
57. W. HARRISON. Willem I, Prins
van Oranje, f2.50 verm. p ijs fl,20.
58. BUFFET. De Gemalinnen van Prins
Willem I. f2.25, verm. prjjs f .20.
61. Kapt. schoemaker. Ned.-lndi-
Bche krjjgsverhalen. 3 dln. f4.50, verm.
prjjs f3.
62. Kapt. SCHOEMAKER. Het verraad
van Lombok, met een aat.ta' portretten enz
f4.80, verm. prjjs f 1.50.
63. Prof. J. BOSSCHA. Neerland's Hel
dendaden te Land vanaf de vroegste tijden,
4 deelen met kaarten f 27.50, verm. prijs 1 3.
64. TOCHTJES door de schoonste streken
van Europa, vol met platen. In prachtband
f 12.50, verm. prijs f3.90.
65. W. COOL. Rotterdam en zjjae Haven
werken, fraai geïli. f 3.60, verm. prijs f 1.50.
69. NEDERLANDSCHE SCHERTS, Hu
mor en Satire, uit oude tjjden tot in onze
eeuw f2.50, verm. prijs fl.25.
71. TEN KATE DICHTWERKEN, 6 dln
verm. prjjs f 3.
72 MESSCHERT. De Gouden Bruiloft.
Geïll. f2.70, verm. prijs f0.90.
73. SOERA RANA, GEDICHTEN.Verm.
prjjs f 1.50.
74. SPOOR. Sproke», Verhalen en Le
genden in Poëzie, f 1.75, verm. prijs f 0.60.
75. HOFDIJK. Een Kroon op 3 Eeuwen,
12.25, verm. prjjs fl.
76. H. TOLLENS Cz. Gedichten, 6 dln.
f9, verm. prjjs f3.
77. HAMERLING. De Koning vanSion.
Gedicht in 10 zangen, f3, verm. prijs fl.
78. GROOT PIANO ALBUM, beratteide
Des cloches du Soir. Liebchens Traum
enz., 9 uitgezochte Nu®m., verm. pr. f 0.50
79. GROOT PIANO ALBUM, bevattende
Tilndelen. Abelard tnd Heloise enz. 8
uitgezochte Nummers, verm. prjjs f 0.50.
80. GROOT PIANO ALBUM, bevattende
Am Sae. Tii imeade Blumen enz., 9 Num- j;
mers, verm. prjjs f 0.50.
81. CAFE-CONCERT, Cbansonnett9nten
Voordrachten in 't Nederlandech, Pransch
en Duitsch, met Zang- en Pianomuziek, 4
deelen, verm. prijs f 1.50.
82. VAN 'T KRUYS. Veertig Psalmen,
43temmig Harmonium, met de woorder,
verm. p'. f0,90.
83. MENDELSOHN BARTHOLDY. 12
L'ederen als Auf Flügelin des Gssanges enz
met Zang- en Pianomuziek, verm. pr. f 0,60.
84. POLYHYMNIA. 80 Hoogduitecbe
Romancen, Volksliederen enz. voor Zang en
Piano, 2 dln. f2.50, verm. prjjs f 1,20.
86. JAN FEITH. Het Boek der Sporten,
groot werk, prachtig gtïllustr. f7.50, verm.
prjjs f2.25.
87. VOGEL. Grondbeginselen der Schoone
Bouwkunst, met 134 keurige afbeeldingen
12.50, verm. prijs 11.25.
88. MICHAËLS. Leerboek der Me
chanica met talrijke afb., verm. prjjs fl.25.
89. FLEISHAUER. Handboek voor het
Italiaarscn Koopmansboekhouden, verm.
prijs f2 50.
91. Dr. v. VLOTEN. Nederlandscbe
Aesthetika, 2 dln., f5.50, verm. pr. f 2.90.
92. SIER- en KUNSTLETTERS van
allerlei vorm. 72 bladen in kleuren f 13.75,
verm. prijs f4.5.>.
93. DE TEEKENKUNST door zelf
onderricht, met een menigte voorbeelden,
verm. prijs f2.90.
94. DE ARCHITECT EN DE BOUW
MEESTER, ontwerpen, schetsen en details,
72 Platen f17.—verm. prjjs f6.—.
95. GROLMAN. Beginselen van het
Handteekenen. 40 Platen f 8.verm.
prjjs f2.
96. Dr. KRECKE, Handboek der Alge
meens Natuurkundige Aardrijkskunde, 2
dln. met honderden afbeeld, f6.verm.
prjjs f 1.90.
97. H. WITTE. Eldeis en Thuis en
Het Groote in 't Kleine. Praatjes over Plan
ten, 2 dln. f3.50, verm. prjjs f 1.10.
98. BEELDEN UIT DE PLANTEN
WERELD, 3 deelen met een aantal fraai
gekleurde plateD, verm. prjjs fl,80.
99. PLANTEN-TABELLEN, Sleutel tot
de Flora van Nederland, met vele afb. f2,
verm. prjjs f 0,50.
100. Prof. VAN HALL, Natuurljjke Ge
schiedenis v. h. Plantenrijk met afb. f5,75,
ve;m. prjjs f 1,75.
101. Prof. v. d. HOEVEN. Natuurlgke
Geschiedenis v. h. Dierenrjjk met afbeeldin
gen f8,85, verm. prjjs f2,50.
102. Prof. HARTING. Leerboek der Dier
kunde in haren geheelen omvang, n et
duizenden afbeeldingen, 18 deelen, f 58,80,
verm. pr ijs f 13,50.
104. VOGELS van Nederland, met een
aantal prachtig gekleurde platt n, 2 deelen,
verm. prijs f3,
106. Prof GUNNING. Algemeene Schei
kunde, 2 dln., f7,45, verm. prjjs f 1.50.
107. Dr. SINIA, Leerboek der Natuur
kunde, vol met fraaie afbeeldingen, 2 dln.,
f2.70, verm. prjjs f 1.10.
108. A. STRECKFUSS. De Geschiedenis
der Wereld, van af de vroegste tjjden, 7
groote deelen en register, prjjs f 18.40, ver
minderde prjjs f8.
110. DE LUSTIGE DECLAMATOR.
Groote verzameling Dichtstukken, 2 deelen,
f3.verm. prjjs fl.—
HELL Uil VLIlRÜUr slechts f 1.50 behoeft te betalen of over te maken, wordt niet op deze conditie geleverd. Verkrijgbaar bij D. BOLLE,
Bazaar van Goedkoope Boeken, Hang 98, Rotterdam. Franco na ontvangst van Postwissel, waarop behalve verlangd Nummer of Nummers, vermeld is
Y oor Halven Prijs.
naam o. a. ook over Zeeland regeerden,
geschonken, nadat zij alvorens 't daarop
gestelde tiendrecht aan de bischoppen
van Utrecht tot een godvruchtig gebruik
hadden overgegeven, en die bisschoppen
verdeelden vervolgens de verkregen» tien
den onder hunne kapittels en abdijen.
Op die wijze zijn de tienden in Zeeland,
voor een groot gedeelte, dan ook leen
roerig geworden aan het kapittel van St.
Pieier te Utrecht, welk kapittel echter zijn
recht van verhef, ten jare 1310, aan den
Graaf van Zeeland, bij ruiling heeft over
gedaan, waardoor de tienden en het daar
aan verbonden Patronaatschap der kerken,
in het bezit van Graaf Willem kwamen,
')Zoo behoorden Z. -Beveland,beoosten -
Y e r s c k emet een klein deel van bewesten-
Y e r s e k e benevens Tho len, bewesten-
Striene en Duiveland aan het kapittel
van Oud-Munster. St. P i e t e rbezat
Z. - Beveland bewesten - Yerseke tot
St.-Joosland in Walcheren (op drie
parochiën na), voorts N. - Beveland, Wol-
{aartsdijk en Borssele. St. Paul us:
eenige parochiën in Walcheren en in Z. -
Ëe v eland':'s-HeerAbts -en Sinouts-
ke r k e en N i s s e. S t. J a n en S t. M a r i a
ontvingen te zamen drie-vierden in Schouwen
en bet Poortambacht van Z.zee. S t. M a ar -
ten ontving St. Maartensdijk en 't land
van Putten.
die deswege des „Dijnsdaeghs voor St.
„Gregoriusdaegh" (7 Maart) 1315 eeneover
eenkomst sloot met de Edelen, die deze
tienden van St. Pieteiin pacht hadden.
De tienden, sedert Grafelijke of ook wel
Dominiale tienden geheeten, zijn na, den
80-jarigen oorlog in den boezem der Staats
inkomsten wedergekeerd, of' ook wel, bij
het soms uitgeput geraken dier middelen,
door verkoop in handen van bijzondere
personen overgegeven.
Om intusschen het misbruik tegen te
gaan, hetwelk door de Geestelijkheid niet
zelden van het tiendrecht gemaakt werd,
is door Keizer Karei V, den 1 Oct. 1520,
te dier zake eeD plakkaat uitgevaardigd,
met nadere bepalingen daaromtrent in 1528
en 1529, welke als wetgeving op dit punt
gerolgd zijn tot aan de Fransche omwen
teling van 1795, toen daarin aanmerkelijke
veranderingen gebracht werden, gelijk nu
iu onzen tijd het tiendrecht wordt gere
geld naar art. 787-802 van het Burgerlijk
Wetboek. Volgens art. 798 kunnen de
tienden ten allen tijde worden afgekocht,
mits met toepassing van het volgende ar
tikel waarvan dan ook al door veel be
langhebbenden is gebruik gemaakt. Het
recht van tiendhefïing gaat, volgens art.
101, al. 5i o. a. verloren door verjaring,
d. w. i.wanneer dè tiendhelfer 30 jaren
heeft laten verloopen, zonder van zijn recht
gebruik te hebben gemaakt.
Bij de gemelde wetgeving van Karei V,
waren de bepalingen van het tiendrecht
nog gegrond op die van het leenstelsel,
zoodat bij elke vernieuwing of overdracht
hetzij door versterf of verkoop de tienden
naar de taal des leenrechts, „verheven''
en „verheergewaad" moesten worden, en
indien zulks binnen één jaar en zes weken
niet geschiedde, vervielen die tienden aan
de Grafelijkheid of' het Domein, hetgeen
mede het geval was, zoo er bij overlijde*
geen „capabeloir" (wettig vereischte nako
melingen) bestond. Bovendien waren de
tienden ook nog bezwaard met verschil
lende belastingen, welke als inkomsten van
den Staat vrij aanmerkelijk waren, o. a.
met pensiën of renten, die jaarlijks niet
stipt op den daartoe gestelden betaaldag
voldaan zijnde het recht op de tienden,
ten voordeele van de Grafelijkheid of het
Domein deden verloren gaan.
Bij de jaarlijksche verpachtingen der
tienden, waren de huurders of eigenlijk
de koopers der vruchten, gehouden, voor
eiken tiendenblok een zeker blokgeld te
betalen, in prscenten of wel tegen eene
vastgestelde som berekend, om daaruit de
onkosten op de verpachting als anderzins
vallende, te kunnen voldoen.
Het is ons op onze wandelingen door
Zeeland, gebleken, dat er niet in alle dee
len onzer provincie tienden geheven wor
den. Zoo vernamen we dat dit in Z.
Vlaanderen, althans in 't land van Cadzand
niet het geval is. Bij ons bezoek aan die
streek hebben wij wel onderzocht, wat
daarvan de oorzaak kon zijn, maar kon
den de reden dier vrijstelling niet opspo
ren. Ons werd alleen gezegd, dat de
heffing in Napoleons tijd heeft opgehouden,
voorzeker een vaag antwoord. Misschien
is er wel iemand, die ons een voldoend
antwoord op deze vraag kan geven.
Blijkens enkele kerkelijke acla-boekeu
hadden eerlijds in de meeste plattelands
gemeenten de tiendverhuringen plaats in
de kerk. Zoo bleek ons, te Baarland
zijnde, dat aldaar, op zekeren dag, de
Classis iu de kerk moetende vergaderen,
zij dit gebouw bezet vond door de tiend-
verhuring. De broeders moesten nu naar
Goes lerugkeeren om aldaar de bijeenkomst
te houden, en te Nieuwerkerk zagen wij,
dat aldaar de tiendverhuring in de kerk
eerst heeft opgehouden iu 1852. De ker-
keraad zag het onvoegzame er van in,
en gaf, mi genoemd jaar, geen toestem
ming meer.
~)0(-
