hma!
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND,
No. 89. 1906.
Dinsdag 16 Januari
20e Jaargang.
GHRISTELIJK-
HISTORISCH
oop
:oop
:oop
BOTTERDAM,
aan!. Meift
Buitenlasdseh Overzlebt.
Gemengde Berichten.
000000000
rlees I
a asthma, aldus
verwaarloosde
elziekten, kink-
ngeti, Influenza
artij vroege
ippelen,
stroo, bij C. BAAS
sland (Oude dorp).
;de Meid,
M e i tl
ede Meid
£el©3e
2e Knecht
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, le Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
H E R IJ K
Rusland.
an voortdurende
srk missen, wan-
eds zoo lang ge-
JIJN, Dorstkade
n onzen Verslag-
ien veronaange-
het somtijds zoo
ht ik in een be-
ikkig toeval werd
ijsiroop, k loos-
in gemaakt. Ik
sterij „De Sala-
het gebruik van
ik reeds beter
een muur vast
ren. Het hijgen
eb in het geheel
ieuw geworden",
mijne weikzaam-
gevoel mij weer
imenschen mongt
en nuttig voor-
mijne bewering
AULO
i.50.
Korte Noordstraat
KRTJININGEN
GE H. DE KOK,
)IE, CORTGENE;
SXERXE; M. J.
C.v. SCHAGEN,
rWEBSE, WEST-
D, VEERE; G. P.
rX; L. PIETERSE,
RITTHEM; J.
tXEJ. HARPE,
J, HANSWEERT,
HJTSDIJX, C. DE
D. v. a. ZWART
)ost-Souburg.
aan de rekening,
z., Biggekerke.
gevraagd
TE, K 1 o e t i n g e
Mei
LJAARS Az., Aag-
Mei
.OUWS Az., Oost-
t of Mei
idigd
West-Souburg.
aagd
mde Weduwe. In*
'mSE, St. Laurens.
t van den tegen*
iclkneelit
[DEONSE,
St. Laurens.
iaart a.s.
DE VLIEGER,
o- en St. Joosland.
nge Vei weet Goest
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Middelburg, ook voor St. Laurens en
Nieuw- en St.-Joosland, 16,17,18,19, 23,
24, 25, 26, 30 en 31 Januari, 1, 2, 6, 7, 8. 9,
13, 14, 15, 16, 20,21,22,23,27 en 28 Fe
bruari, 1, 2, 6, 7 en 8 Maart.
15 Januari 1906.
Ook buiten onze gewone opgaven van
den loop der bevolking in de verschillende
gemeenten van Zeeland, verdient het ver
melding dat voor de eerste maal een onzer
gemeenten tot boven de 20,000 is gestegen.
Vlissingen's bevolking is in een kwart
eeuw verdubbeld en telt thans 20,002
zielen, en overtreft alzoo de hoofdstad met
ruim 600 inwoners.
Vooral De Schelde heeft ongetwijfeld
veel bijgedragen tot die groote vermeer
dering, waarvan ook Souburg, percents
gewijze nog ruim zooveel, zijn deel heeft.
Onder de beeldspraak van denjongsten
verkiezingsstrijd kwamen telkens zweeg)
en krukken voor den dag.
Niet alle beeldspraak, vooral niet alle
uit verkiezingshitte ontsproten behoudt
zijn waarde. Maar deze wel.
De zweep klapt, en de krukken steu
nen. En zoowel hij die de zweep hanteert
als zij die de krukken tot steun uitrei
ken, vergeten maar zelden er een waar
schuwing bij te voegen.
Als de zweep klapt dan wordt herin
nert dat ze ook striemen kan, en als de
krukken tot steun aangegeven worden,
dan wordt en passant gezegd hoe noodig
ze voor nu en voor de toekomst zijn.
Onmisbaar zelfs.
Nu lijkt ons geen van beide begeerlijk
maar als we kiezen moesten tussehen
zweep en krukken dan nog maar liever
de zweep. Die kan tijdelijk pijn doen,
maar de krukken wijzen op onmacht.
Het eerste is een harde remedie voor
een acute ziekte.
Het tweede een hulpmiddel bij chronisch
lijden.
In het jaar 1513 maakten die van Veere
een aardig buitenkansje aan een zeeroover;
Eeijgersberg verhaalt het volgende aldus:
„Er kwam een kleijn scheepken inne
„ter Vere in Wcdcheren, ghenaemt die
„„Halve Karre," ende was uit Enghelandt,
„ende die capitein ging logeren in 't beste
„van der stad, in een herberghe daer En-
„gelsehe cooplieden logeerden, ende men
„meijnde dattet ai cooplieden geweest
„hadden, zoo is 't in leste uijtgebroeht
„geweest van een bootsman van uitselfde
„scheepken, dattet een zeerover was, ende
„sij werden alle ghevangen die op dit
„scheepken waren, ende allen die schuld
„hadden werden onthooft metten capitein
„ende werden op raden geset. Deze capi-
„tein hadde eeuen gouden halsbant, ende
)>in ditselfde scheepken werd nog veel
„gerooft goet gevonden dat veel schats
„weerdig was",
Als pendant van de armoede eener groot#
stad, voor ons onbegrijpelijk, plaatsen we
ditmaal de rijkdom eener groote stad, voor
ons even fabelachtig.
.ditmaal levert hetzelfde Londen, dat
A 0 dakloozen op een winternacht te tel
len geelt stof voor ons pendant. Men heeft
ongetwijfeld wel eens gehoord van de
reusachtige bezittingen, die zich in Enge
land in enkele handen bevinden.
uoif6*? XW;.et "dsschien dat 150 mensehen
ha 1 Engeland in eigeudom hebben, en 75
half Schotland en 35 half Ierland. Maar
wa men niet weet is ongetwijfeld dat de
oceaan van huizen die Londen heet ook
maar oen betrekkelijk klein aantal eige
naars heeft Heele straten, heele wijken
zelfs zyn het eigendom van enkelen.
Vier voorname „huisbazen" telt Londen.
Lord Portman bezit 2000 deftige heeren-
huizen m het aristocratische deel, het "West-
Jlndi Voor eenige jaren kon, door de toe»
genomen waarde, Lord Portman de huis
huur van zijn 2000 perceelen opslaan. In
bezit en inkomsten is hij de meerdei e van
keizers en koningen.
Zes millioen aan hnur-penningen wordt
voor den hertog van Portland per jaar aan
huui-penningen ontvangen. Hij is bezitter
van het kwartier waar den hoogen adel,
vice-koningin van Indië en ministers wonen
en waar de grootste weelde te vinden is.
De hertog van Bedfort bezit het kwartier
waar kantoor-personeel woont en waar
men kamers verhuurt. Hem behooren ook
de markten in dat kwartier toe waar hij
markt-rechten heft.
De vierde der grooten is de grootste
van alle de hertog van Westminster.
Zijn bezitting in Londen 250 hectare
bebouwd en 12000 hectare onbebouwd
buiten Londen. Zijn bezittingen omvatten
een goed deel van het hart der reuzenstad.
Wie betaalt hem niet pacht of huur?
Zoo leven dakloozen en millionaire naast
elkander. Armoede en rijkdom ontmoeten
wel hier in letterlijken zin elkander.
In de Oostzeeprovinciën heeft de revo
lutie het bijltje er bij neergelegd. Wat
niet wegneemt dat hier en daar nog bru
tale rooverijen en brandstichtingen plaats
grijpen. Op de lijn PetersburgMoskou
spelen zich nog eiken dag ernstige toonee-
len af, vooral nabij het station Twer waar
de stakers der fabrieken van Morotzef
steeds trachten het trein en vertrek te ver
hinderen. De versterkingstroepen uit Pe
tersburg hebben echter ook deze beweging
gestuit. Het is nu nog een guerilla-oorlog
die hen afmat en ophoudt. Vrijdag nog
hebben 130 arbeiders, die zich op de spoor
wegbrug van Twer bevonden, en 150, die
zich daaronder hadden opgesteld, getracht
een trein te doen stilstaan, maar de sol
daten, die ter bewaking medegingen,
openden het vuur en joegen de re vol tutio-
nairen op de vluchtdeze laatsten wisten
later zich meester te maken van de kas in
een nabijgelegen station.
Te Hasenpoth (bij Libau) telde men 28
in de asch gelegde landgoederen. De ge
heimzinnige aanvoerder van den opstand,
die o. a. te Riga onder den naam Maxim
optrad, moet Sokoiofski heeten. Men heeft
hem nog niet in handen weten te krijgen.
In den Oeral mokt het ook nog zwaar.
Over alle mijnen, de stad Perm en de
aangrenzende spoorwegen is de staat van
versterkte bescherming geproclameerd.
In Polen smeult ook nog heel wat vuur
onder de asch der puinhoopen. Donderdag
avond drongen 6 met revolvers gewapen
de mannen te Warschau een brouwerij
binnen en eischten 2000 roebels voor de
kas der anarchisten. De eigenaar teekende
een mandaat dat de kashouder betaalde,
doch inmiddels hadden zich eenige lieden
verdekt opgesteld. Na de betaling ontstond
een gevecht; de man met het geld werd
neergeschoten, een ander zwaar gewond
en het geld werd gered.
Het stadje Nowominsk werd door in-
lanterie en dragonders omsingeld en daarna
huis voor huis doorzocht om de moorde
naars van het distriets-hoofd in handen te
krijgen.
Ook in .den Kaukasus schuimt ook na
het stillen van den storm, de kokende
zee der revolutie nog na in troebelen en
moordaanslagen, waarvan vooral Taffis het
middelpunt is. Voortdurend moet de re
geering er letterlijk met grof geshut op
treden. Vele huizen zijn de vorige week
nog verwoest en enkele personen gedood.
De staat van beleg voor Batoem afge
kondigd, blijft voortduren.
Uit Siberië komen geen berichten dan
dat de Barkal-ceintuurbaan nog geheel en
al in de macht der opstandelingen is.
Toch verliezen die ook daar terrein, al
verspreiden z(j geheimzinnige geruchten.
Veel waarde moet dan ook niet gehecht
worden aan het bericht dat de gouverneur
van Irkoetsk en het hoofd der politie door
het grauw vermoord zijn.
De regeering heeft nochtans goeden
moed, nu zij met glans de moeilijke crisis
te boven kwam.
Witte wint weer aanhang en invloed te
Tsarskoje Selo, waar de Czaar woont,
zoodat te verwachten is dat hij meester van
den toestand zal blijven tot het oogenblik,
dat hij zelf heeft aangegeven, n.l. tot aan de
opening der Doema. De jaardag van den
22sten Januari (de dag van Gapins in bloed
gesmoorde betooging) zal dan ook heel
anders verloopen dan in revolutionaire
kringen werd gehooptniets anders zal
plaats hebben dan een kalme betooging
die meening schijnt ook het ministerie te
deelen, want het heeft den arbeiders toe
gestaan op dien dag in de voorsteden een
doodenmis [te doen opdragen en hun tevens
beloofd, dat zoo de dag ordelijk verloopt,
op den volgenden dag eenige fabrieken
zullen worden geopend, waar men tot dus
ver het werk geheel had laten stilliggen.
Het op 19 Januari plaats hebbende feest
der waterwijding, waarbij verleden jaar
het noodlottige kanonschot op het Winter
paleis werd gelost, zal dit jaar, op aan
dringen van generaal Trepof, voor het
eerst te Tsarskoje-Selo worden gevierd.
Deputaties van alle afdeelingen der garde
troepen zullen aan de plechtigheid deel
nemen.
De'Jodenvervolging blijft hier endaar
na-uwen. Tenminste uit Tsjernowitsj in
de Boekowina wordt bericht -. In het
dorp Czevleny in Bessarabië dwongen
boeren, aangevoerd door het hoofd der
gemeente, de Joden, onder bedreiging hen
te zullen dooden, de streek te verlaten.
De Jodengezinnen vluchten uit geheel
Bessarabië naar de Boekowina. Alle
treinen, die van de Russische grenzen
komen, zijn propvol.
Een helsche uitvinding der Russische
terroristen zijn ontplofbare brieven. Don
derdag moeten te Grodwo twee regee-
ringsbeambten gedood zijn, doordat brie
ven aan hooge ambtenaren gericht, bij
het [openen in hun handen jonplofteri.
Handelsmatrozen te Sewastopol en
Odessa die weigerden soldaten met
machine-geweren te helpen vervoeren,
moesten er met geweld toe gedwongen
worden.
Altegaar feiten die nog niet op stilstand
der golven wijzen.
Engeland.
Met belangstelling volgt men overal de
overwinningen door de liberalen behaald.
Reeds veroverden zij 50 zetels in het La
gerhuis de werklieden-caudidaten door
de liberale partij gesteund, waren er 10
zoodat de 73 meerderheid die de tory's
in 't nu ontbonden Lagerhuis voor waren,
reeds bijna ingehaald zijn.
Opmerkelijkst is wel de verkiezing te
Manchester dat 20 jaar lang in handen
der tory's was geweest en niemand min
der dan den minister Balfour, den leider
der conservatieven afvaardigde. Zaterdag
heeft Balfour het met een meerderheid van
2000 stemmen tegen een liberalen nieu
weling moeten afleggen. Deze laatste be
kwam 6900 hij zelf slechts even 4000
stemmen.
Zoo gaat het op meerdere plaatsen.
Overal winnen de liberalen 't met groote
stemmenmeerderheid. In Ierland liepen
de verkiezingen kalm af, wat zeer afsteekt
bij de heftigheid waarmee de partijen in
Engeland, Schotland en Wales elkander
bekampen.
Men kan nog niet veel zeggendoch
zooveel is nu reeds zeker dat de listige
truc door het afgetreden kabinet den
liberalen gespeeld om nu reeds af te treden,
anderhalf jaar te vroeg, en terwijl 't nog
een meerderheid van 73 stemmen in het
Lagerhuis en een overgroote meerderheid
in het Hoogerhuis heeften het vermoeden
kon dat de liberale partij nog niet klaar j
zou zijn met de organisatie harer troepen,
totaal is mislukt.
En niet minder is mislukt de poging
om de aandacht der kiezers van de pro-
tectie-quaestie af te leiden naar de home-
rule-quaestie. Zeer goed hebben de kiezers
gesnapt waar 't om ging en zij lieten zich
niet van de wijs brengen.
De eerste minister Campbell Banner-
mann, kortweg C. B. genoemd, is zonder
stemming gekozen verklaard, wijl zijn
tegencandidaat zich wegens ziekte had
teruggetrokken.
Ook de meeste overige ministers, ook
Churchill, zijn herkozen of verwachten
hunne verkiezing met groote meerderheid.
België.
Gelijk wij in ons vorig no. meldden
heeft het Belgische kabinet met zijn door-
steek-ontvverp de nederlaag geleden. Een
amendement van Rozette dat den veilig
heidsgordel poogde te behouden was bij
staking van stemmen en 4 onthoudingen
verworpen. Hierop volgde de aanneming
van hel voorstel Helleputte om het mili
taire en het commereieele deel van het
ontwerp te splitsen, tegen den zin van 't
kabinet en van een paar liberale Kamer
leden werd dit voorstel doorgedreven, en
zal wel de doodsteek voor den doorsteek
zijnof 't de doodsteek ook voor het
Kabinet zal wezen, moet deze week blijken.
De premier De Smet de Naeijer, die in de
tien jaren dat hij minister is, al wel voor
heeter vuren gestaan heeft, werd terstond
door heetgebakerde vrijzinnigen, o. a. den
socialist Van de Velde geïnterpelleerd, of
hij nu niet aftreden zou. De minister ant
woordde kalm dat hij de tweede stemming
af zou wachten.
Hij hoopt derhalve nog enkele geest
verwanten van gedachten te zullen doen
veranderen, hetgeen wel niet mogelijk zal
zijn. Hel zou gelijk staan met politieken
zelfmoord, en daar is geen enkel Kamerlid
op gesteld. De liefde voor eigen zetel
gaat bij velen nog boven de liefde tot de
partij of tot het kabinet dat op de eigen
partij steunt.
F r a n k r Ij k.
Nu Faillieres en Doumer geen van
beiden op een groote meerderheid mogen
bogen, waarmede zij in hun voorzittereambt
werden bestendigd» en Loubet beslist eeu
hem aangeboden herkiezing weigert, duikt
in staatkundige kringen de candidatuur
op van Sarrien, die bij de verkiezing voor
president van de Kamer 269 stemmen op
zich vereenigde, als zuiver radicaal bekend
staat en als vriend van Brisson die bij de
jongste verkiezing voor een president der
republiek met een kleine meerderheid was
uitgevallen, vrij goede kansen heeft.
Afwachten is derhalve de boodschap.
Turkije.
Een nieuw incident met België heeft
zich voorgedaan. De politie te Konstan-
tinopel heeft te Pera een Armeniër, Per
zisch onderdaan met name Shirazi, in hech
tenis genomen. Hij is correspondent van
de III. London Neivs. De directeur van
het hotel, een Belg, trachtte zich tegen
de inhechtenisneming te verzetten doch
de man werd met geweld weggevoerd
onder voorgeven, dat hij als anarchist
werd vervolgd in verband met den aan
slag van 21 Juli. De Belgische legatie
en de Perzische ambassade protesteeren
tegen dit optreden der politie, die, zeggen
zij, de hulp der diplomatie had moeten
inroepen.
Middelburg. Zaterdagmiddag verga
derde de vereeniging „Walcheren", onder-
afdeeling der vereeniging tot bevordering
van de Pluimveehouderij en Tamme Konij
nenteelt in Nederland, alhier.
De heer J. F. v. Dunnê opent de verga
dering met een welkomstwoord en spreekt
den wensch uit dat dit jaar voor de ver
eeniging een gelukkig zal zijn. De secre
taris leest de notulen, die onveranderd
worden goedgekeurd. Daarna brengt de
heer Meertens het j aarverslag van 1905 uit,
hetwelk hij met groote blijdschap doet,
daar dit verslag redenen tot vreugde geeft.
Van de bibliotheek werd druk gebruik
gemaakt. De penningmeester doet verslag
omtrent den toestand der kas, de reke
ningen worden door de heeren Maas en
Mesu nagezien en goedgekeurd. Bij monde
van den heer Mesu wordt het rapport
omtrent het geldelijk beheer uitgebracht.
Bij stemming voor bestuurslid, vacature
H. J. v. Adrichem Boogaert, worden uit
gebracht 23 stemmen, waarvan op de
heeren J. Polderdijk 6, C. Boone 8, J. K.
Mesu 6, van Adrichem Boogaert 2 en 1
blanco. Een nieuwe stemming is dus
noodig. Vooraf vraagt de heer Polderdijk
geen stemmen op hem uit te brengen.
Bij vrije stemming wordt nu gekozen
de heer C. Boone met 13 stemmen, terwijl
de heer J. K. Mesu 9 stemmen verwierf
en 1 stem werd uitgebracht op den heer
Polderdijk. De heer Boone neemt de be
noeming aan en wordt door den voorzitter
geluk gewenscht. De ontvangsten bedroe
gen in 1905 f 253,80 de uitgaven f 203,385,
alzoo een goed slot van f 50. De begrooting
voor 1906 wordt vastgesteld als volgt
ontvangsten f 277,415 en uitgaven f 277,415,
de voorzitter zegt echter bezuiniging toe.
Voorstel tot het oprichten van een eieren
verkoophuis of eierenmijn. De heer Meer
tens licht dit voorstel toe, vooral met het
oog op de tegenwoordigen eierenaanvoer
daar die vooral in den laatsten tijd veel te
wenschen overlaat, hij vraagt of de land
bouwers die hier tegenwoordig zijn de
eieren aan de mijn wilden leveren. De
heer Polderdijk zegt, dat een mijn wel
niet zal gaan, maar wel van levering aan
een winkelier. Wat het stempelen der
eieren aangaat vindt hij wel goed maar
het boeten stellen van f 1 per slecht ei is
te machtig dat gaat niet daar dit te hoog is.
De heer Meertens zag het liever aan
de commissie toevertrouwd en uitgewerkt.
Algemeen, wordt met het geheele denk
beeld van een eierenmijn instemming be
tuigd. De voorzitter vraagt of het niet
gewenscht is om eerst eene commissie te
benoemen, die dan in eene volgende verga
dering haar rapport uitbrengt omtrent hare
ervaring. De v ergadering keurt dit denk
beeld goed. Vooraf vraagt de heer Worst
of het niet wenschelijk is om de drie com
missies die benoemd moeten worden voor
de eierenmijn. konijuenmarkten en aan
schaffing eener boenderenmolen, daarna
zegt de heer Polderdijk, dat dan een com
missie van drie personen te weinig is, lie
ver zag hij voor iedere commissie aparte
personen benoemd. In beginsel wordt aan
genomen het voorstel van het bestuur tot
het houden van pluimveemarkten en ko-
uijnenmarkten, voor lid der commissie der
eieren-mijn wordt gekozen uit de leden
den heer J. K. Mesu met 13 stemmen,
terwijl op den heer Polderdijk 9 stemmen
•n op verschillende personen 1 stem zijn uit
gebracht.
Tot lid der pluimvee-commissie wordt
gekozen de heer P. Maas met 19 stemmen,
terwijl op den heer J. Polderdijk 6 stem
men en Mesu en v. d. Weel ieder 1 stem
werd uitgebracht. Voor de commissie der
konijnenmarkten werd gekozen de heer
J. Buijs met 25 stemmen terwijl de heer
Janse 2 stemmen verkeeg. Aan iedere
commissie zal een lid van het bestuur
worden toegevoegd en een lid der afdee-
ling Walcheren van de M. van Landbouw.
Omtrent het aanschaffen der beenderen-
molen wordt gevraagd wat de bedoeling
is met zoo een inolen. De heer jVraebuig
licht het voorstel toe, het is de bedoeliug
dat een lid dezer vereeniging voor eigen
rekening zoo een molen aanschaft, terwijl
dan het bestuur eene subsidie verleenen
zal en den eigenaar dat beendei meel tegen
een matigen prijs verkoopt. De heer v. d.
Bel vraagt of het bestuur voorwaarden
heeft voor de levering van dat meel, wat
bevestigend wordt beantwoordhet is