Kerknieuws.
Schooinieuws.
ZKNDirN Gr,
Uit de-Tweede Kamer.
f£ e c li t s z a k e is.
bekoren, al moeten wij de artistieke wijze
van uitvoering loven, zoowel als de meester
lijke wijze waarop de lieer Kooiman de
begeleiding van den Violist in de nos.
2 en 8 wedergaf.
De heer De Boer vond in de voorge
dragen nos. aanleiding om zich te doen
kennen als een waringevoelend kunstenaar.
Vooral in de' „Chaconne" van J. S. Bach
had men gelegenheid, naast de genialiteit
van den grooten toondichter, de hoogst
artistieke wijze waarop deze nog jonge
kunstenaar dit hooge eischen stellende
werk weergaf, te bewonderen.
Heerlijk klonken de tonen der viool,
nu ernstig aangrijpend dan jubelend
opstijgend door de groote gewelfde ruimte.
Op even uitnemende wijze werden door
den heer Z de zangnummers vertolkt
en de gedachten der componisten weer
geven. Meenden we in de „Kerk-Aria"
van Stradella een kleine indispositie waar
te nemen, dit herstelde zich weldra en
maakten de twee liederen van Bt oh, even
als het „Komt, laat ons aanbidden'' enz.
uit Ps. 95 van Mendelssohn een diepen
indruk op het talrijke gehoor.
Dankbaar zal dan ook ieder wel het
kerkgebouw verlaten hebben, dankbaar
aan de uitvoerenden, die ons dit kunst
genot verschaften, aan de Commissie,
die deze uitvoering organiseerde aan
het Kerkbestuur dat bereidwillig het ge
bouw daartoe afstond en zeker zal ook in
menig hart een danktoon zijn opgestegen
tot Hem, die zoo heerlijke gaven zijnen
schepselen schenkt en van Wien en tot
Wien alle echt kunstgenot is en wederkeert.
Volledigheidshalve vermelden we nog
dat de begeleiding der zangstukken ge
schiedde door den heer v. d. W., die op
even bescheiden als uitnemende wijze zich
hiervan kweet.
Moge deze „eerste" uitvoering binnen
niet al te lang tijdsverloop door een
„tweede" op even waardige wijze gevolgd
worden.
lerseke. Gedurende de afgeloopen sui
kerbieten-campagne werden op de haven
alhier aangevoerd 3214621 kilogram sui
kerbieten en ruim 1200000 kilogram pulp.
Het voorgevallene aan boord van de
Wilhelm ina''.
Het Vad. ontving het volgendeschrijven
In Het Vaderland kwam een bericht
voor, overgenomen uit Het Volk, waarin het
verhaal wordt gedaan, dat aan boord van hel
stoomschip »Wilhelmina" jl. Dinsdag eten te
kort was, zoodat aan een bak zeven schepe
lingen zelfs bijna niets gehad hebben dat het
grootste deel der équipage daarop reclameerde,
doch van de reclame niets hoordeen er
ook niet 4oor te e'en kregen, terwijl toen te
1 uur gefloten werd»aan het werk" er tien
man bleven staan en eerst vroegen te eten en
gezegd zouden hebben anders niet aan het
werk te gaanenz. Naar aanleiding van
dit bericht acht ik het niet ondienstig u de
ware toedracht der zaak mede te deelen, op
dat u zelf en ook het lezend publiek zal kun
nen oordeelen in hoeverre aan dergelijke be
richten waarde kan worden gehecht. Dinsdag
14 Nov. jl. kwam kort na het schaften een
reclame in, dat er aan sommige bakken (tafels
waar de mindere schepelingen aan eten) te
weinig aardappelen waren het rantsoen voor
dien dag was vleesch, groenten en aardappelen.
Door den officier van de wrek werd on
middellijk een onderzoek ingesteld en van den
uitslag aan den eersten officier gerapporteerd.
Uit dit onderzoek bleek, dat er werkelijk een
tekort aan aardappelen was geweest en dat door
een onoordeelkundige verdeeling van de aard
appelen door sommige bakmeesters aan enkele
bakken eenige schepelingen in het geheel geen
aardappelen kregen, in stede van ervoor te zorgen
dat ieder een ietwat kleinere portie bekwam.
Doch hoe ook, tien man hadden bij hun vleesch
en groenten geen aardappelen gehad. Iets over
1 uur werd het voorgevalle den commandant
gerapporteerd, die de billijkheid van de reclame
erkennende, onmiddellijk order gaf om dadelijk
voor 10 man aardappelen uit te geven en te
bereiden en om ook dadelijk het brood, anders
bestemd voor des avonds, te verstrekken. Onder
wijl was het te 1 uur bakgewijs (aantreden na
rusten) geweest en werd door de bakmeesters
de reclame nogmaals overgebracht. Toen daarop
door den schipper gefloten werd»aan het
werk" hebben de bewuste 10 schepelingen opge
paste wijze gevraagd om het eten te mogen
hebben voordat zij aan het werk gingen waarop
zij voorloopig werden vrijgesteld van de werk
zaamheden, in afwachting van wat omtrent hun
eten zou zijn beslist. Dat in de wijze waarop
door die tien schepelingen bedoelde vraag werd
gedaan niets onmilitairs gelegen heeft zooals
men uit het bericht in Het Volk opgenomen
gereedelijk zou kunnen opmaken, moge daaruit
blijken, dat daarvan geen melding werd ge
maakt aan den commandant en deze dit voor
val dan ook eerst vernam, nadat hij kennis
had genomen van het uit Het Volk over
genomen bericht, en naar aanleiding daarvan
verdere navraag deed. Onnoodig zal het wel
zijn te zeggen, dat door den commandant ook
maatregelen werden getroffen, opdat er in den
vervolge geen tekort meer wezen zal.
Bij Kon. Besl. is aan den adjudant
in buitengewonen dienst van H. M. de
Koningin, den vice-admiraal A. G. Ellis,
met 1 December 1905, op zijn verzoek,
wegens langdttrigen dienst, eervol ontslag
verleend uit den zeedienst, onder toeken
ning van pensioen, met bijzondere dank
betuiging voor de uitnemende diensten,
door hem in verschillende gewichtige be
trekkingen aan den lande bewezen, en hel
bedrag van het pensioen bepaald op f 5050
's jaars.
Uit de telegrammen in ons vorig no.
kan de lezer zien dat volgens mededee-
ling van den minister van koloniën inde
Tweede Kamer de vorst van Boni en zijn
vrouw zijn gevangen genomen, en de zoon
van den vorst is gesneuveld. Daarmee wordt
bedoeld de oudste zoon, want hij heeft nog
twee zoons, maar die bestaan nog.
Veel beteekent de gevangenneming
overigens niet, wijl de vorst, wiens eigen
lijke naam is Lapapawooi Karaeng Segeri,
na de inneming van zijn residentie Watam-
pone in Juli j.l., met achterlating van de
geheiligde rijksornementen, al zijn invloed
kwijt was, zoodat zelfs de rijksraad (Hadat)
zich reeds onder aanbieding van al deze
sieraden, was komen onderwerpen.
Uit de kazerne.
Sergeant (voorlezend). De volgens
bevel van Zaterdag laatstleden van Maan
dag op Donderdag gebrachte Woensdags
inspectie heeft van af heden Vrijdags, en
op feestdagen Dinsdags plaats.
Toen Dinsdagavond de bewoners van
een- huis in de Weimarstraat te Den Haag
de voordeur hoorden opengaan, verkeerden
ze in de meening dat het een der htiisge-
nooten was, die thuis kwam. Doch toen
ze een oogenblik later eens gingen kijken,
bleek 't dat het in plaats van een huis
genoot een dief was geweest, die met een
valsehen sleutel de deur had geopend en
een rijwiel ter waarde van f 150, had mee
genomen. Het was een als heer gekleed
persoon, volgens de bewoners, die hem
net zagen verdwijnen.
De tot generaal-majoor commandant
der 3e divisie infanterie benoemde kolonel
S. J. de Vetter van het 3e regiment infan
terie, komt te Breda en de tot kolonel com
mandant van het 3e regiment infanterie
benoemde luitenant-kolonel G. A. Buhlman
van den staf der infanterie, te Bergen-
op Zoom in garnizoen.
Door de politie te Hilversum zijn
achter een boom in de Wilhelminastraat
een zestal messen met zilveren hechten
gevonden en mede onder een duiker een
drietal bossen sleutels, afkomstig uit de
villa Lindenheuvel, waar eenige dagen
geleden werd ingebroken.
Voor de firma Tattersall Holds-
worth werd eergisteren te Enschedé per
as aangevoerd een stoomketel, getrokken
door 8 paarden, 't Is een kolossus, we
gende 60,000 pond. Op de rijkstraverse
ging het vervoer naar wensch, doch in
de Langestraat te Enschedé, waar de straat
pas vernieuwd is, kon men niet verder,
het plaveisel bezweek. Zelfs 14 paarden
vermochten niet er mede verder te komen.
Daar men hier op den gemeenteweg was,
waarop voor 't vervoer geen verlof was
gevraagd, verbood de burgemeester verder
te gaan.
Het voorkomen van de briefkaart
voor binnenlandsch gebruik is weder ge
wijzigd voor den 4en keer na 1899.
Eerst werd het wapen in den linker
bovenhoek gewijzigd. Verleden jaar werd
het vakje voor naam en adres van den
afzender aangebracht en daarna nog eens
een lijn aan de adreszijde toegevoegd.
Hierdoor echter kreeg het geheel een zóó
onregelmatig voorkomen, dat een der voor
mannen in het drukkersvak er aanleiding
in vond er op te wijzen, hoe dit formulier
in strijd was met de moderne zettechniek
welke zich kenmerkt door strakheid van
lijn en soberheid van lettersoort. De op
merking werd gemaakt, dat het formulier
in 15 woorden 7 lettersoorten bevatte.
Bij de nieuwste wijziging is aan deze
bezwaren zooveel mogelijk tegemoet ge
komen. (N. v. d. D.J
Eeue weduwe te Zwolle, wier
kleeren in brand vlogen door een warme
stoof, waarop zij haar voeten had gezet,
is in het ziekenhuis overleden aan de
brandwonden. Door de stoomti-am
tusschen Rottex-dam en Oud-Beijerland is
nabij Klaaswaal een man overreden. Hem
werd het hoofd van de romp gescheiden
In een kamer in de Blasiusslraat te
Amsterdam waren eenige kinderen aan
't spelen. Tijdens de afwezigheid der moe
der nam een 6-jarig meisje een doosje
lucifers die zij aanstak, waarop zij in
brand geraakte en derwijs gebrand werd
dat zij aan de gevolgen bezweek.
Een zachte wenk.
Door een der sollicitanten naar de be
trekking van inspecteur van de bouwpolitie
te Delft, werd in zijn sollicitatiebrief de
veronderstelling geopperd, dat in de ad
vertentie, door Burg. en Weth. geplaatst,
een drukfout geslopen was en dat de jaar
wedde niet f 900 maar f 1900 moest zijn
Graaf Civry te Brunswijk, een afstam
meling uit het Hannovei'aansche huis, die
al lang bezig is, om een erfenis van 23 mil-
lioen mark los te krijgen, welke indertijd
verdeeld schijnt te zijn tusschen den hertog
van Cumberland en de stad Genève, heeft
opnieuw tegen deze beiden een geding aan
gevangen. De eischer beweert dat hij
kortgeleden een stuk uit Londen in handen
heeft gekregen, volgens hetwelk zijne
grootmoeder als dochter van hertog Karei
II geécht en erfgerechtigd verklaard is.
In Engeland zullen er sanatoria voor
longzieken oeder werklieden opgericht
worden. De eerste komt in Kent, met
omtrent 100 H.A. grond erbij. De herstel
lende zullen er ook weer aan arbeid ge
wend worden. Zonder dat, zeide een dokter
op de vergadering, waarop Zaterdag te Lon
den de zaak aan de orde was, zou de be
handeling voor het vervolg een slechten
invloed op de zieken hebben. Crooks, de
bekende werkliedenafgevaardigde, zeide,
dat de werklieden hun sanatoria zouden
maken tot een voorbeeld voor de geheele
wereld.
Gisteren is te Nantes een tram ont
spoord, het rijtuig sproug in de Loire. Et-
waren vier reizigers ia, behalve het be
dienend personeel van twee man. Vier
personen sprougen er nog bij tijds uit
een jong meisje, een reiziger, de bestuur
der en de conducteurde twee anderen,
een heer en een dame, verdwenen mee in
de diepte. Het lijk van de dame werd
eenige uren later uit het rijtuig te voor
schijn gebracht, maar dat van den heer
is waarschijnlijk weggespoeld.
De Loire, de Rhone en andere ri
vieren in Frankrijk wassen nog steeds, en
verscheiden plaatsen zijn weer overstroomd.
Er wordt veel schade aangericht, vooral
in het zuiden.
1000 dollar.
De vlootvoogd van het Britsche eskader
dat eenige dagen voor New-York heeft
gelegen, prins Louis van Battenberg, had
zich daar door een Amerikaanschen tand
arts laten behandelen. De dentist hield
zijn vorstelijken patiënt in de verschillende
visites elf' uur op den martelstoel, plom
beerde hem vier kiezen, plaatste een val
sehen tand en berekende daarvoor slechts
1000 dollar. De prins, graud-seigueur en
Engelsch gentleman als hij was, zeide niet
veel, betaalde, maar verzocht den tandarts
toch, een specificatie te willen overleggen
aan het Britsche gezantschap. De tandarts
wilde dat niet doen 1000 dollar dat was
zóó zijn prijs. Misschien is ook dit wel
het geval, maar wij willen voor den prins
van Battenberg hopen, dat de vullingen
in alle geval nog goudvullingen zijn ge
weest. Overigens zal de taudendokter uit
„het land der Vrijheid" waar de prinsen
van den bloede uit den aard der zaak
schaarsch zijn, wel hebben geredeneerd
als het oude boerinnetje, dat, toen een
jagend koning toevallig aan haar hut af
stapte om een glas melk te drinken, daar
voor een goudstuk vroeg. Waarop dc
koning, verwonderd „ls de melk hier
dan zóo zeldzaam Wat door het vrouwtje
werd beantwoord mat een gemoedelijk
„Nee de melk niet, maar de koningen ziet
U En Z. M. zag het in (N. Crt.)
Een curieuze vondst
Een prachtig bewaard exemplaar van
de „Verdediging der zeven sacramenten
tegen Maarten Luther" door koning Hen
drik VIII, is bij de stad Roscommon ge
vonden door een broei-, die in zijn land
aan 't spitten was. Zijn spade kwam in
aanraking met een kleine houten doos, die
bij het uithalen en openen in stukken viel.
Daar binnen was een lederen foedraal,
waarin het boek was besloten. Ter beloo
ning voor het publiceeren van dit boek
kreeg Hendrik VIII voor zich en zijn
opvolgers, bij een bull van Paus Leo X,
den titel van Verdediger des Geloofs (Fidei
Defensor), een titel waarop men in het
protestanlsche Engeland ook in latere
eeuwen zoo prat was, dat b.v. in 1849
een hennunting bevolen werd, omdat uit
het randschrift van den gulden de letters
F. D. waren weggelaten. De Paus vereerde
tegelijk aan Hendrik VIII een ander ge
schenk, een prachtig geëmailleerd zwaard
ten teeken van zijn nieuwe waardigheid
van Fideï Defensor, dat tot op den huidigen
dag bewaard wordt in het Ashtnolean-
museum te Oxford.
Dc krankzinnige jodenhater graaf'
Puckier is een van de weinige menschen,
die dezer dagen glimt van genoegen, dat
er zooveel jodengruwelen in Rusland zijn
gepleegd. Voor een stampvolle zaal heeft
hij dienaangaande zijn hart te Berlijn ge
lucht. Toen hij echter de Berlijnsche
smidsgezellen uitnoodigde als de eersten
van de „Berlijnsche Zwarte bende" daar
ter stede een flinke jodenvervolging te be
ginnen, sloot de aanwezige politiebeambte
ouder hettig geprotesteer van spreker en
zijn vrienden de vergadering.
Ned. Herv. Kerk.
Aangenomen naar St. Maartensdijk, door
A. Prins te Papendrecht (Handelsbl.)
Bedankt voor Hiaure door J. J. G. de
Bel cand. te Bttssem.
Serooskerke. Bij de Woensdag ge
houden stemming voor de benoeming van
3 Notabelen bij de Ned. Herv. Gemeente
alhier, zijn inet bijna algemeene stemmen
herkozen dhr. C. Kluijfhout, A. Louwerse
en J. Root.
(Dit bericht ontvingen wij weder na het
afdrukken van ons blad van gister. Red.)
's-Heerenhoek. Gekozen tot ouderlin
gen de heeren L. Almekittders en L. de
Visser, tot diaken W. Westcrweele, in
plaats van de heeren I'. Wondergem, N.
Pols en J. Dronkers, die niet meer in aan
merking wenschten te komen.
Geref. Kerken.
Beroepen te Westkapelleds. J. Boeijenga,
te Aruemuiden te Emmer Compascuum
dr. C. Veltenaar te Laar.
Hersteld Luth. Gem.
Bedankt voor Medemblik door D. J.
Leepel te Gorinohem.
Geslaagd te Groningen voor het le ge
deelte van het arts-examen de heer P. B.
Westerhuis, geboren te Ter Neuzen.
Te Leiden is op eene daartoe belegde
en druk bezochte vergadering in beginsel
besloten tot het oprichten eeuerchr. kweek
school voor onderwijzers en onderwij
zeressen.
De Amsterdamsche openbare onder
wijzeressen en onderwijzers Zander, en 27
andei en waaronder ook de bekende heer
Ploeger en zekere heer Th. M. Ketelaar,
hebben op de vei-gadei-ing der afdeeling
Amsterdam van den Bond van Nederl, on
derwijzers, die door 't bestuur expres is
belegd om te spx-eken over „de schorsing
van de collega's Edelman en Traanbei-g",
een voorstel ingediend
»De vergadering
kennis genomen hebbende van de klachten
der verschillende raadsleden over het optreden
in 't openbaar, de ontevredenheid en den toon
der onderwijzers
herinnerend dat de afdeeling ter jongste ver
gadering met meer dan 700 leden bijeen een-
stommig verzet heeft aangeteekend tegen
het vernederend karakter der nieuwe instructie
constateerende dat onder het Amsterdam
sche onderwijzerscorps algemeene ontstemming
heerscht over het uitvaardigen van de »slag-
circulaire", het puntens elsel, het inkrimpen van
de bevoegdheid der schoolvergaderingen, en de
nieuwe instructie
spreekt als haar ernstige overtuiging uit dat
de inhoud van moties, adressen en artikelen
een noodwendig gevolg was van bureaucratische
maatregelen der autoriteiten dat de toon waarin
de moties gesteld waren in geen enkel opzicht
afkeuring verdient; en verwacht dat het Bestuur
der Afdeeling en de Redactie van het orgaan
zullen voortgaan de belangen van het onderwijs
en de onderwijzers te behartigen".
Deze motie is mede geteekend, zeiden
wij, door zekeren heer Ketelaar, liet, pas,
onder het nieuwe ministerie, door de
Koningin geridderde, vrijz. democi-atische
Kamerlid en den heer Ploeger, die door
den wethouder Van Hall gepasseei-d werd
bij de salarisverhooging wegens wange
drag, doch op zijn geschrijf in het orgaan
door dien wethouder (of B. en W.?) van
zijn tinancieele straf ontheven, met hand
having, zooals de wethouder in de jongste
gemeenteraadsvergadering zei, van zijn
zedelijke straf. Of die man ook veel voolt
van zijn zedelijke straf
Het Zendingsblad no. 11 (November 1905)
van de geref'. kerken in Nederland red. ds.
H. Dijkstra en ds. H. Hoekstra bevat weer
veel lezenswaardigs. Vooral brengen wij
„Een extra collecte voor de Zending"
onder de aandacht. De Zendingskas is
namelijk ledig. Moge de oproep gehoor
vinden. Trouwens voor de Zending
moet en wil ook de gemeente zorgen.
ln de Brieven naar Antiochië meldt ds.
Dijkstra dat het blad 1 Jan. van uitgever
verandert. Wie 't voornemen hadden op
dit Zendingstijdschrift der Kerken in te
teekenen, teneinde den Zendingsarbeid te
steunen en op de hoogte te blijven van
wat de Zendelingen der kerken in onze
schoone Oost zooal ven-ichten, die zenden
daarvan bericht aan den nieuwen uitgever
H. Kruyver te Ermeloo.
Aandoenlijk is in dit no. het verhaal
van Marietje Leijs te Doetinchetn met het
portret van dit kindje, dat 27 Sept. j.l.
zoo noodlottig om het leven kwam. Toen
haar door een dorschmachine de schedel
was ingedrukt, kon zij nog zeggen „Jan
breng mij naar huis", en zij was niet meer.
„Drie maanden in dienst der Zending",
mocht van dit aanvallig 9-jarig meisje
gelden, die in dien lijd vier abonné's wierf
voor het Zendingsblad en 't abonnements
geld te Doetinchem ophaalde en in een
portemonnaietje bewaarde. Na haar dood
kweet haar diepbedroefde vader zich van
de droeve taak het geld aan de redactie
over te maken.
Nog beval dit no. 11 het portret van
Mevrouw Wielinga en haar eersteling,
met bijschrift van de redactie.
Donderdag werd de behandeling dei-
Indische begrooting voortgezet. Dhr. De
Waal Malefijt liet in zijne optimistische
repliek voaral tegenover de sombere be
schouwingen van dhr. Van Kol duidelijk
uitkomen, hoe men allerminst ï-echt heeft
voor altijd door af te keuren, als men
nalaat de middelen tot herstel aan te
geven. Inkrimping van gezag wil men.
Best, maar hoe moet dat in zijn werk
gaan Moeten wij onze bezittingen maar
overgeven Of ze soms aan Engeland
verkoopen Laten we ons zeiven toch
niet onder curateele stellen, zoolang dit
niet noodig is. En dit is volstrekt niet
noodig. Laten we veeleer het ideaal hoog
houden en ook vooral niet spreken van
„militairisme", zoolang de uitgaven, de
eigenlijke militaire uitgaven, ongerekend
de 12 millioen voor de vloot, welke we
in geenen deele missen kunnen, een totaal
bedi-ag uitmaken van 26 millioen, waar
onder nog de uitgaven voor de politie
corpsen. De afgevaardigde van Win
schoten, dhr. Bos, die later op sommige
punten van 's Ministers met genoegen aan
gehoorde redevoering Hoopt terug te ko
men, zal zich nu meer bezig houden met
de redevoeringen van dhr. Van Kol en
Tx-oelstra. In plaats dat dhr. Van Kol
een breed democratisch-koloniaal stelsel
uiteenzet, houdt hij zich slechts met en
kele bijzondei-heden onledig. Met genoe
gen heeft hij gehooi-d, dat het vakonder
wijs, de voorbereiding tot de technische
ontwikkeling van den Javaan, naar voren
is getreden bij het onderzoek naar den
oeconomischen toestand van Java.
'l^egenover dhr. Troelstra, die spreker
een aanval op de koloniale politiek van de
sociaal-democratische partij heeft verwe
ten, houdt hij staande, dat wij rekening
moeten houden met het histoi-isch verleden
van ons koloniaal bezit. Een van tweeën,
we moeten het óf handhaven, óf prijsgeven.
Anders voert men, spreker herhaalt dit,
een „politiek van verlegenheid". Van de
militaire uitgaven kunnen we niets missen,
dhr. de Waal Malefijt heeft er de aandacht
zoo pas op gevestigd. Maar coöperatieve
beweging dan, zegt dhr. Troelstra. Dit is
een middel van verbetering. Best mogelijk,
zegt dhr. Bos, maar hij ziet meer heil iij
een afzonderlijke zelfstandige huishouding
van Indië en Nederland. Indië dient zich
zelf te helpen door middel van een leening
voor productieve werken. Wat ons daaren
boven kan baten, is vrijheid vrijheid van
handel en verkeer naar onze histox-ische
tradities.
Ook de heer Troelstra x-opliceert, in de
eerste plaats om dhr. v. Kol iu bescher
ming te nemen. De „betrouwbaarheid"
en de „bekwaamheid" van den kolonialen
specialist vau de sociaal-democratische
partij staan boven alle vex-denking, zegt
deze afgevaardigde. En dat wil hij nader
verklaren tegenover de bewex-ingen vau
den Minister. Zoo o.a. texx opzichte de
vex-houding van den in- en uitvoer op
Java tot die van Ceylon. Dhr. v. Kol
had daarbij iets vex-geten te zeggen en
de Minister, die dit best kon weten, noemde
om die kleine weglating, een verzuim alzoo,
dhr. v. Kol onbetrouwbaar.
Ook in zake de Paketvaart-maatschappy
was de mededeeling van dhr. v. Kol vol
strekt niet onjuist. Nader dringt dhr.
Troelstra aan op de overlegging van mi
nister Cremer's brief aan den gouverneur-
generaal betrekkelijk de staatsexploitatie,
waartegen de schrijver geen bezwaar heeft,
de Minister echter wel. Het is geen usantie,
zegt Z.Exc. om dergelijke vertrouwelijke
briefwisselingen over te leggen. En dan
in de Atjeh-zaak zegt dhr. Ti-oelsti-a.
Als regel moet men niet geheimhouding
aannemen.
Voorts betoogt deze afgevaardigde, dat
voor alles de oeconomische ontwikkeling
van den inlander gaat. En daarom alle
hinderpalen daartegen, n.l. te zware be
drijfsbelasting, zoutbelasting en landrente,
weggenomen. Ook verdiend de suiker
industrie wel eene afzonderlijke beschou
wing. In hoeverre zijn, zoo kan men vragen,
coöperatieve suikerfabrieken mogelijk 't
En kan de suiker in dien zin een product
van landbouw worden Dergelijke over
wegingen en maatregelen zijn onmisbaar,
willen wij werkelijk tot oeconomische
verhellingjkomen. De intellectueele ont
wikkeling kan daax-mede gepaard gaan.
Het is volgens dhr. Troelstra volstrekt
niet noodig, dat eex-st alle kinderen der
inlandex-s kunnen lezen en schrijven. Hierop
week deze afgevaax-digde ten zeerste af
van de gedragslijn in zake onderwijs door
dhr. v. Deventer en Bos aangegeven. Zij
toch wilden het onderwijs als nummer een
hebben op het program.
Na een repliek van minister Fock, waarop
we niet ingaan, wordt de algemeene be
raadslaging gesloten en komen de afzon
derlijke stukken in behandeling.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Heden, Vrijdag,zijn veroordeeld wegens:
beleediging van een ambtenaar W. d.R.,
31 j., commissionair, Borssele, tot f 10 b.
s. 10 d. h.
vernieling: P. J. Th. B., 51 j., timmer
man, Neuzen, tot f 10 b. s. 10 d. h.
diefstal: J. de R., 14 j., zonder beroep
Neuzen, tot 7 d. gev. straf;
mishandelingM. S„ 16 j., koopman,
Goes, thans te Middelburg in hechtenis,
tot een jaar gev. straf, met mindering der
preventieve hechtenis, en C. M., 20 j.,
iandbouwersknechl, St. Kruis, tot 7 d.
gev. straf;
mishandeling, huisvredebreuk en vernie
ling C. v. HL, 33 j., kellner en werk
man, Goes, tot 14 d. gev. straf.
Vrijgesproken: N. G., 43 j., wed. C.
K., herbergierster, Kattendijke, geappel
leerde van een vonnis van het kantonge
recht te Goes, met bevestiging van het
vonnis van genoemd kantongerecht, be
klaagd van overtreding der drankwet.
De vordering tegen K. S., scheeps-
jager te Hans weert, beklaagd van diefstal
van een paard uit een wei in den Dames
polder, is 3 jaar gev. straf met mindering
der preventieve hechtenis.
Beklaagde bleef den diefstal van een
paard halstarrig ontkennen.
Zijn verdediger mr. C. L. Gratama,
advocaat te Middelburg, vroeg vrijspraak
op grond van gebrek aan wettig en over
tuigend bewijs.
Uitspraak 1 Dec. a. s.
Bij bevelschrift van bovengenoemde
rechtbank is naar de openbare terechtzitting
dier rechtbank verwezen E. E. V. D.,
oud 54 jaar, zonder beroep en vaste woon
plaats, thans gedetineerd, ter zake dat hij
in twee brieven, gedagteekend 11 Juli
1905, geschx-even en op dien dag, althans
op 12 Juli 1905 op de post bezorgd te
Middelburg, gericht aan de burgemeesters
van Middelburg en Vlissingen, waarvan
de eerste valscbelijk door hem is onder
teekend Max Weber, welke brieven
door genoemde burgemeesters zijn onvati-
gen op 12 Juli 1905,die burgemeesters
heeft gedreigd dat hun woonhuizen en die
van andex-e ingezetenen zóó zullen bescha
digd worden, dat het aan de ingezetenen
duur zal te staan komen, indien één van
beide burgemeesters aan hem, beklaagde,
geen f25 wilde ter leen geven.
Aan den beklaagde is de heer mr. J.
J. Heijse, advocaat le Middelburg, ambts
halve als verdediger toegevoegd.
Het gerechtshof te 's-Qravenhage
bevestigde het vonnis der rechtbank,
waarbij Marinus Brouwers, de dader van
den moord in de Scheveningsche Bosch-
jes, wegens ontoerekenbaarheid ontslagen
