NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No. 35. 1905.
Vrijdag 10 November.
20e jaargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISGH
BuitenlandsGh Overzicht.
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Gemengde Berichten,
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers0,026.
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Rusland.
Telegrammen uit het binnenland berich
ten, dat het rijk weder tot rust komt.
Pogingen tot plundering en het verwekken
van onlusten, die in verschillende streken
voorkomen, worden onmiddellijk door
krachtige maatregelen onderdrukt.
De stadsbesturen van Moskou, Odessa
en Noworossisk hebben een proclamatie
aan de bevolking uitgevaardigd, waarin
geëischt wordt de gewelddadigheden te
staken. De procureur van het Hof van
appèl te Moskou heeft alle personen die
getuige zijn geweest van onwettige hande
lingen der politie en van ophitsingen van
het gepeupel, opgeroepen om hunne klach
ten in te dienen bij de rechtbank of bij
het bepaaldelijk voor dit doel opgerichte
bureau, die klachten zullen dan streng
onderzocht worden. Een dergelijke oproe
ping heeft ook de procureur van de recht
bank in Odessa uitgevaardigd.
In eenige steden van Zuid-Rusland zijn
bijzondere comité's „tot verbreiding van
vreedzame gevoelens" opgericht, die ten
doel hebben christenen en joden te ver
zoenen.
In de volgende steden gaan de zaken
weer hun gewonen gang: Sinferopol, Mosir,
Jekaterinburg, Iwanowo, Woznessensk,
Dorpat, Odessa, Riga, Irkoetsk, Wladimir,
Pensa en Jekaterinoslaf.
De werklieden in Reval hebben besloten
weder aan den arbeid te gaan.
Uit Odessa komen telkens nog nieuwe
bijzonderheden over de gruwelen die daar
gepleegd zijn.
Zoo seint Reuter dat een Joodschhuis
in de Prochorofskaja-straat door 46 werk
lieden verdedigd werd, toen een compagnie
infanterie met een officier van politie aan
het hoofd, opdaagde de soldaten schoten
de verdedigers dood, en daarop drong het
gepeupel in het huis door en vermoorde
allen die er in waren.
Een bende trok naar een Joodsche
meisjesschool om te plunderen. De direc
trice gaf al wat zij had, op voorwaarde
dat het leven van de 35 weezen die er
woonden, gespaard zou blijven. De bende
verdween toen, maar weldra kwamen er
een aantal terug, die de school plunder
den, de vluchtende kinderen nazetten en
acht er van vermoordden. Een andere
bende, door een politieagent geleid, mar
telde een rabbijn om hem de sleutels van
een brandkast te laten afgeven, waarin
het geld van een liefdadigheidsvereeniging
zich bevond. Eerst toen een van de boos
wichten een bijl nam, om den man het
hoofd van den romp te slaan; kwam de
vrouw van den rabbijn tusschenbeide en
gaf den plunderaars hun zin. Dezen namen
de 2200 roebels uit de brandkast mee,
plunderden het huis, en vermoordden
den rabbijn en zijn vrouw, voordat zij
heengingen.
Gisteren zijn 412 Joodsche slachtoffers
der onlusten begraven. Het werk zal nog
drie dagen duren. Bij 245 lijken was
geen herkenning mogelijk, omdat het ge
laat met hamers stuk geslagen was.
Moskou was deze week ook nog twee
dagen achtereen, gelijk wij reeds gisteren
met een enkel woord meldden, in handen
van het gepeupel. In de meest verschil
lende deelen van de stad werden talrijke
personen, meest studenten, op de meest
dierlijke wijze vermoord. Op de Malaja
Kislofka werd een dame door een student
begeleid, door drie kerels aangevallen
de student werd vermoord, de dame ernstig
mishandeld.
In een andere straat werd een student
in een rijtuig gezien. Een politie-agent
hield het paard aan en het volk scheurde
den student in stukken.
Zaterdag trok een volksmenigte met
nationale vlaggen naar het paleis van den
gouverneur-generaal, die, ofschoon hij
optochten had verboden, toch buiten kwam
en een toespraak hield. Daarna trok men
paar het huis van den commandant van de
stad, die eveneens een redevoering tot het
grauw hield. Vervolgens kwam deze bende
op een brug een rijtuig tegen, waarin zij
een student aantroffen, er werd met revol
vers op hem geschoten en onder de schrik-
kelijkste mishandelingen werd hij over de
balustrade in de rivier gesmeten. Daar de
ongelukkige nog eenige malen bovenkwam,
wierp men net zoo lang met steenen en met
stukken hout naar hem, totdat het lijk dooi
den stroom was weggevoerd
Zoo gaat het overal. En de „zwarte
bende" verklaart ronduit, dat ze van de
politie geld krijgt voor eiken gedooden of
mishandelden burger.
Op aandringen van het grauw, deed
het O. M. bij de rechtbank den moorde
naar van den veearts Baumann, een der
eerste slachtoffers van de contra-revolutie,
in vrijheid stellen. Terwijl de man in
triomf naar huis werd gebracht, doodde
men en passant een vrijwilliger bij het
leger.
De technische school werd door het
grauw aangevallen, doch de studenten,
verdedigden zich dapper, schoten zes
schavuiten dood en kwetsten er 14. Eerst
toen het grauw de school in brand wilde
steken, kwamen de troepen tusschenbeide.
De slagers in een dorpje bij Moskau
hebben den eed gedaan, dat zij alle stu
denten zullen vermoordenzij dwingen
de portiers de studenten, die in hun huis
wonen, bij hen aan te geven.
In Warschau is de werkstaking der dag
bladen opgeheven, nadat Witte aan den
gouverneur geseind had, dat de eensuur in
Rusland niet meer bestond.
Bij de contra-revolutie te Kief zijn 25,000
joden vermoord, 1000 meisjes en kinderen
zijn mishandeld en vervolgens gewurgd.
Deze moorden zijn het werk der regee
ring. Men zegt zelfs, dat een lid van de
Keizerlijke Familie aan het hoofd der be
weging staat. De beweging organiseert de
moorden en verdeelt geld en brandewijn
zij wijst de huizen aan, waar joden wonen
en de kozakken dooden de joden, die
trachten te vluchten.
Nog altijd zijn te Batoem (Kaukasus)
winkels, kantoren en scholen gesloten. Bij
een poging tot vernieling van den spoorweg
zijn 27 personen gedood, onder wie een
stationschef en vijf kozakken.
Donderdag viel de volksmilitie van het
plaatsje Nassakwirali den districts-com
mandant aan, die door 120 kozakken ver
gezeld werd. De strijd duurde 17 uur.
Honderd en vijf kozakken, vier leden dei-
militie, de districts-commandant en een
officier werden gedood.
De woedende kozakken staken de ge
bouwen in de dorpen in brand. Over zee
worden troepen naar het terrein van den
opstand gezonden.
Te Saratof was de bevolking reeds
eenigszins tot rust gekomen, maar ze is
opnieuw in hevige beroering gebracht
door een bekendmaking van bisschop Her-
mogenes, die het volk oproept, zich te
keeren tegen de vijanden van den staat.
Tot die vijanden rekent de bisschop ook
de mannelijke en vrouwelijke leerlingen
der gymnasiën.
Te Lodz heeft de gouverneur laten aan
plakken dat, indien de straatverlichting
mocht ophouden, alle verkeer van 's avonds
zessen tot 's morgens vroeg verboden zou
worden. De bevolking is nog zeer op
gewonden. De uitstalkasten der winkels
zijn nog door planken beschermd. Kranten
verschijnen nog niet.
Het verzoek om ontslag door grootvorst
Wladimir als commandant van de garde
troepen en van 't militaire district Peters
burg is aangenomen.
De gemeenteraad van Moskau heeft het
voorstel tot vorming van een stedelijke
burgerwacht verworpen.
Graaf Witte schijnt met de samenstel
ling van zijn kabinet klaar gekomen te
zijn. Het luidt als volgtWitte voor
zitter zonder portefeuille prins Oeroesof
oud-gouverneur van Twer, die zijn ont
slag nam toen Plehwe tegen het Zemstwo
van Twer optradprins Troebetskoi,
broeder van den overleden rector van
Moskau's hoogeschool, professor te Kiëf,
Onderwijs Sjipof, de conservatieve Zems-
two-man, minister van Landbouw, zijn
broeder Iwan Pawlowitsj Sjipof, oud
directeur der Rekenkamer, die Witte bij
de vredesonderhandelingen assisteerde,
minister van Financiën.
De post van staatssecretaris voor Fin
land zal waarschijnlijk worden afgeschaft.
Te Londen heeft men de leider der
Zionistenbeweging, Zangwill, aan iemand
die hem kwam interviewen gezegd, dat
de slachting der Joden in Rusland de
gruwelen van den Bartholomeusnacht over
treffen. De groote volksvergadering, die
a.s. Dinsdag in Oost-Londen zal worden
gehouden, zal tegen die slachting pro
testeeren, maar protesten baten al even
min als het door rijke menschenvrienden
bijeen te brengen geld. De lang voor
spelde gebeurtenissen wijzen, volgens
Zangwill, thans den weg tot het eenige
redmiddelde Russische joden moeten
zoo spoedig mogelijk uit het land trekken
naar een nieuw Israël, dat door Zang-
will's territorialen bond gesticht zal wor
den. De Russische joden moeten buiten
hun land een nieuw vaderland vinden.
Zangwill voegde er aan toe, dat talrijke
Israëlieten, die vroeger tegen den terri
torialen jodenbond gekant waren, thans
toegetreden zijn.
Turkije en de Mogendheden.
Fransche bladen bevatten berichten over
de a.s. collectieve vlootdemonstratie tegen
Turkije ter zake van de weigering van
den Sultan om te voldoen aan het ver
zoek der Mogendheden betreffende de
financieels contróle in Macedonië. Elk der
Mogendheden zal twee kruisers zenden.
Dts betooging is aan de Porte aange
kondigd.
Dit is weer een goed stukje voor
Braakensiek
Oostenrijk.
De betoogingen voor algemeen kies
recht, te Weenen begonnen, worden in
al de voorname steden van het Rijk na
gevold. Te Praag heeft het publiek, na
te zijn geweest in een sociaal-democra
tische vergadering, de politie m#t steenen
begroet.
In verband hiermede breidt zich ook
de politieke werkstaking uit. In Boheme
hebben reeds zoovele spoorwegbeambten
gestaakt, dat de dienst en het verkeer er
onder lijden.
De regeering doet wat zij kan om deze
beweging op vredelievende wijze te stuiten.
Zij heeft bereids een zeer groote uitbrei
ding van het kiesrecht toegzegd.
België.
Hoe het met het doorsteekontwerp staat
is nog niet te zeggen. Maar een heelen
stap nader aan een gewenschte oplossing
kwam men nu door het optreden van
burgemeester Jan v. Rijs wij ck, van Ant
werpen, die gisteren in de Kamer het
ontwerp krachtig heeft verdedigd. Deze
invloedrijke staatsman legde aan de po
litiek het zwijgen op voor 't landsbelang
en de toekomst zijner vaderstad. Zal zijn
voorbeeld navolging vinden Dit blijft
de groote vraag.
Toch blijft het gevaar bestaan dat
Vrijdag het voorstel-Helleputte aangeno
men wordt, waarbij het wetsontwerp naar
een commissie verzonden, dat wil zeggen
van de baan geschoven wordt, en der
halve van doorsteekontwerp, in doodsteek-
ontwerp wordt verkeerd, en Antwerpen
voor langen tijd de kans verspeeld om
de eerste handelsstad der wereld te worden.
Noord-Amerika.
Amerika heeft wederom eens een ver
kiezingsopwinding- gekend, al was het nu
niet voor een president en een vice-presi
dent, maar voor varii dii minores (ver
schillende mindere goden
De „Tammany"-eandidaat Mc. Clellant
is tot burgemeester herkozen, maar het
dient gezegd, slechts met een neuslengte
van 4000 stemmen, Hearst de tegenean-
didaat kreeg een onverwacht groot aantal
stemmen. In Brooklyn kreeg hij 15,000
in Queens en Richmond 2 a 3000 stemmen
meer dan zijn democratische tegenstander.
Old New-York City redde Mc. Clellan,
doordat daar vele republikeinen uit vrees
voor de gemeente-exploitatie der groote
bedrijven, Hearst leuze, op den democraat
stemden.
Hearst wil echter niet in zijn nederlaag
berusten. Hij zegt, dat aan de stembus
minstens 30 of 40,000 billetten zijn ver
duisterd en bij het tellen nog eens 10,000
a 20,000 verkeerd zijn geteld.
Tammany Hall is gelijk de lezer weet,
de groote vereeniging die de ergerlijkste
onzedelijkheid pleegt bij de stemmingen.
Zij is de merkwaardigste politieke or
ganisatie ter wereld. Bij de stichting in
1789 een geheim genootschap van onbe
stemde natuur, ontpopte Tammany in (1805
aldus genoemd naar een legendarischen
Indianen-hoofdman zich reeds spoedig
als politieke organisatie. Eerst een con
servatief en hooggeacht, later een demo
cratisch lichaam van meer dan twijfelach
tige politieke moraliteit, werd Tammany
Hall allengs een machtig werktuig in de
handen van gewetenlooze leiders, wier
eenige streven gericht was op de plun
dering der openbare kas. De meest doel
treffende middelen, waardoor de vereeni
ging haar doel bereikte, waren: het knoeien
bij de verkiezingen door vervalsching
der resultaten, en het verpachten der
verschillende wijken aan de politie mannen,
die dan op hun beurt een schatting hieven
van kroeg- en bordeelhouders. De lang
niet geringe invloed van deze laatslen op
hun bezoekers werd dan weer gebruikt
als hulpmiddel bij de verkiezings-agitatie.
Verder werd door de Tammany-leiders in
het groot handel gedreven in gemeente
lijke concessies, baantjes enz.
De New-Yorkers lieten en laten zich
deze regeering welgevallen. Af en toe
maar toch hoogst zelden vinden zij,
dat de toestand al te erg is geworden en
komen zij in opstand. Dan komt een vlaag
van deugdzame verontwaardiging over de
stad een aantal Tawwawy-creaturen wordt
in de get angenis geworpen en, na een
jaar of wat, is de organisatie er weer
bovenop.
Zeer veel steun geniet de organisatie van
de in New-York zoo talrijke Ieren, die
trouwens overal in de Vereenigde Staten
in het politieke leven een niet zeer fraaie
rol spelen.
Daar in de Vereenigde Staten bij de
meeste verkiezingen het systeem geldt
„de buit is voor de winners!'' viert Tam
many haar stembus-overwinningen door
het vergeven van de stedelijke ambten aan
de vrienden.
Zij beheerscht dan ook de verkiezing van
presidenten, vice-presidenten, gouverneurs,
burgemeesters,klerken,kortom van alle mo
gelijke ambtsbekleeders. Tot loon eischt
zij de begunstiging harer vriendjes door
deze gekozenen. Al jaren vecht de repu-
blikeinsche partij tegen dit ongerechtig
Syndicaat, doch vergeefs. Het doemt na
iederen slag, na elke nederlaag weer op.
Ook nu besteedde alleen te New-York
Tammany" een millioen dollars aan het
omkoopen van stemmen.
Er werd natuurlijk behoorlijk gevoch
ten in de stad en talrijke arrestaties had
den plaats. De rechters zaten op de
politiebureau's klaar om de arrestanten
dadelijk te veroordeelen. Was dit ge
schiedt, dan werd de veroordeelde ijlings
naar het gerechtshof gebracht, waar hij
in hooger beroep terechtstond.
In Massachusetts en in Ohio zijn de
mocratische gouverneurs gekozen.
In Philadelphia heeft de hervormings
partij het glansrijk gewonnen, men spreekt
van een meerderheid van 40- tot 70,000
stemmen. Ook in die stad werd voort
durend gevochten en allerhande trucs
werden in het werk gesteld, Zoo ont
dekte de politie 16,000 valsche namen
op de kiezerslijsten, iedereen die op zulk
een naam trachtte te stemmen, werd on
middellijk gearresteerd.
Roosevelt gaf het goedé voorbeeld en
reisde van Washington naar Oysterbay,
een afstand van meer dan 250 mijlen,
om zijn stem uit te brengen.
Zuid-Aftika.
Wij haalden het gisteren nog op dat
in Duitseh Zuid West Afrika de Herero's
nog altijd den Duitschers de handen vol
geven.
De hoofden der Hottentotten hebben
elkander opgevold. Schuitdrift, Hartebeest-
mond, Hendrik Witbooi, Morenga, doch
van die allen kreeg Duitschland klop.
Reeds gingen honderden kloeke mannen
in den dood, die hen onzichtbaar beloert
van achter een kopje, of tusschen het
hooge steppengras, en" miljoenen sehats
gaan daardij verloren.
De Engelsehen juichen over deze në-
derlagen, en de Duitsche pers wordt on
gerust, terwijl de Keizer het zoeken wil
in vervanging van opperbevel. Maar de
zwakke zij zit, zoo zegt men, in de onge
schiktheid der lagere officieren.
In Engelsch Zuid-Afrika is eindelijk
de Engelsche regeering begonnen met de
verdeeling van de beruchte vrije gift van
3 millioen pond, die den 31en Mei 1902
te Pretoria bij de onderteekening van
het tracta,at, door haar aan de Boeren
werd gewaarborgd. Thans is met de uit
betaling dier som een begin gemaakt.
„Beter laat dan nooitzal men bij het
lezen dezer tijding allicht denken.
Het humoristische van het geval schuilt
echter in het feit, dat Millner altijd bij
hoog en bij laag heeft volgehouden, dat
de som reeds lang was uitbetaald! Natuur
lijk was daar geen woord van waar. Ge
lukkig blijkt Selbourne volstrekt piets te
moeten heboen van sommige praktijken
van zijn voorganger.
Middelburg. Gisteren had alhier op
de Lange Burg in het kantoor der firma
Dronkers Co. een begin van brand
plaats, hetwelk echter spoedig gebluscht
was.
Middelburg. Heden Donderdag vierde
de heer Luteijn, directeur der Neder-
landsche Bank alhier zijn 50-jarige echt-
vereeniging. Dat het echtpaar aller achting
geniet bleek daar in de straat hunner
woning van alle huizen de drieklier wap
perde. Tal van bloemen werden hun,
evenals andere blijken van belangstelling
aangeboden.
Vlissingen. De mailboot „Willem Prins
van Oranje", welke in het dok te Rot
terdam de'averij heeft hersteld welke het
schip heeft opgeloopen toen het bij Nieu-
wersluis aan den grond is gevaren, is hier
weer teruggekeerd en wordt weer in den
dienst opgenomen.
Bij 's Rijks belastingen zijn bevor
derd tot kommies 2e kl. de kommiezen
3e kl. A. Huisman te Hansweert en J. C.
Maat te Hoedekenskerke.
Te Hulst is een rijkstelefoonkantoor
voor het algemeen verkeer opengesteld.
De diensturen op werkdagen zijn van
7,30 voorm. tot 12,30 nam., van 1,30 tot
3 nam. en van 4,30 tot 7,30 nam. (Green
wich). Op Zon- en feestdagen geen dienst.
Staatscourant).
Door Ged. Staten is, op verzoek van
eenige landbouwers te Wemeldinge, be
sloten tot wederopzegging ontheffing te ver-
leene» van het verbod in 1, voor wat
betreft de wegen, welke voorkomen in de
liggers der wegen en vóetpaden in de ge
meenten Wemeldinge en Kapelle, zoodat
die wegen mogen worden bereden met twee
aan elkander gekoppelde onbeladen voer
tuigen, mits alsdan de onderstellen stevig
aan elkaar verbonden zijn.