NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
No. 9. 1905
Woensdag 11 October. 20e Jaargang,
HISTORISGH
CHRISTELIJK-
Artikel 78 geen leugen.
Gemengde Berichten.
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed.
S. J. DE JONGE-VERWEST, te
Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers0,02®.
UITGAVE DER FIRMA
F.N VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
De voorstanders van algemeen kiesrecht
beroepen zich telkens weer op artikel 78
der Grondwet.
Dat artikel luidt: De Staten-Generaal
vertegenwoordigen het geheele Neder-
landsche Volk.
Zoolang er geen algemeen kiesrecht is,
noemen zij dit artikel een wassen neus,
een leugen.
Deze voorstelling nu berust op een
dwaling.
Of het kiesrecht door weinigen of door
velen, door één persoon of door allen,
door mannen alleen, of door mannen en
vrouwen, door alle meerderjarige inge
zetenen of ook door minderjarigen wordt
uitgeoefend, toch staat het onveranderd
vast dat „de Staten Generaal vertegenwoor
digen het geheele Nederlandsche Volk".
Onder de Republiek der Vereenigde
Nederlanden werden de afgevaardigden
ter Provinciale Staten toegelaten krachtens
een lastbrief hunner staden die ter Al-
gemeene Staten krachtens een lastbrief
hunner Gewesten of Provinciën.
Strekte de lastbrief niet ver genoeg,
dan werden de besprekingen opgeschort
en keerden de afgevaardigden naar hunne
committenten (zenders) terug om verder
met hen te raadplegen, ruggespraak te
houden, en dan met op de noodige pun
ten aagevulden lastbrief ter vergadering
der Staten terug te keeren en te stemmen.
In het eind der achttiende eeuw werd
met deze omslachtige wijze van vertegen
woordiging gebroken.
De Staatsregeling van 1798 vol
gens Groen de voltooiing der afbraak van
het oude gemeenebest bepaalde dat „het
souvereine volk" voortaan zou „regeeren
door de mannen zijner eigen keus"en
omschreef in een paar artikelen, dat „het
Vertegenwoordigend Lichaam" het geheele
Volk zou vertegenwoordigen, en geen lid
van dit Lichaam immer, eenig afzonder
lijk gedeelte des Volks vertegenwoordigen
noch eenen bijzonderen Lastbrief ont
vangen zou.
Na de verdrijving der Franschen in
1812 bepaalde Van Hogendorp in zijne
Schels van eene Grondwet voor de Vereenigde
Nederlandendat „de Staten-Generaal
zouden vertegenwoordigen het geheele
Nederlandsche volk", en de leden der
Staten-Generaal zouden stemmen „voor
zich zeiven, en zonder last van hunne
committenten" (de vergaderingdoor welke
zij benoemd zijn).
Zoo stond het ook in de Grondwet
van 1814, later in die van '48. Terwijl
in de tegenwoordige grondwet, die van
1887 artikel 78 is luidende, gelijk wij
hierboven zagen„De Staten-Generaal
vertegenwoordigen het geheele Neder
landsche volk". Art. 86 (dewijl de Prov.
Staten geen kiescollege voor de Tweede
Kamer meer zijn, wel voor de Eerste)
luidt aldus„De leden stemmen zonder
last of ruggespraak met hen, die be
noemen".
Wat zien wij na deze historische toe
lichting derhalve duidelijk?
Dat de grondwettelijke bepaling
„vertegenwoordigen het geheele Neder
landsche volk", met het kiesrecht niets te
maken heeftmaar alleen beteekent dat
de leden, in tegenstelling met 't voorschrift
I dat vroeger een stad of provincie werd
V vertegenwoordigd, nu niet meer de be
langen eener stad of provincie of wat of
wien ook hebben te behartigen, maar de
belangen van gansch het volk van Neder
land.
Bij de jongste Statenverkiezing in 't
debat met een vrijzinnig-democratischen
spreker in een kiezersvergadering te
Schore is dit door een der onzen dien
spreker onder de aandacht gebracht, die
de juistheid der opmerking terstond toegaf.
Wij denken niet dat alle vrijzinnigen
awen onbevangen en gereedelijk ons gelijk
op dit punt zullen willen erkennen.
Daarom beroepen wij' ons op twee
knappe staatslieden, die over de Grondwet
geschreven hebben.
Mr. De Savornin Lohman, het bekende
Goesche Kamerlid, schrijft in zijn Onze
Constitutie bij de toelichting van artikel 86:
„Tijdens de Republiek waren in vele
gevallen de afgevaardigden gebonden aan
hun lastbrief, zoodat zij soms zich genood
zaakt zagen hunne constituenten om
nadere instructies te vragen De
ondervinding heeft echter het belemme
rende van die staatsinrichting geleerd,
en doen inzien dat het wijzer is zijn ge
voelen niet vast te stellen, voordat zoo
veel mogelijk al het voor en tegen is
overwogen".
En bij art. 78„De Staten-Generaal
vertegenwoordigen het geheele Neder
landsche volk De woorden duiden
eenvoudig de roeping of bestemming van
het staatslichaam aan, en behelzen een
voorschrift, de oplegging van een plicht
Die roeping is eene andere dan die van
de Generale Staten gedurende de Repu
bliek, vermits deze niet het geheele
Nederlandsche volk, maar de souvereine
provinciën vertegenwoordigden".
Zijn de vrijzinnigen nog niet overtuigd,
dan willen wij, hen ten gerieve, uit de
Rotterdammer het volgende afdrukken wat
professor Buys, de vraagbaak, immers
nog, van alle vrijzinnigen, op deze artikelen
heeft aangeteekend.
Prof. Buys zegt bij den inhoud van
art. 86„Zijn beteekenis is niet twijfel
achtig de Grondwet wil dat de afgevaar
digden naar eigen overtuiging stemmen
en verbiedt daarom niet alleen dat zij een
lastbrief van hunne kiezers met zich
brengen, maar ook dat zij, eenmaal ge
kozen, zich terugwenden tot de achter hen
staande kiezers om met deze te over
leggen hoe zij behooren te handelen
Het voorschrift heeft vooral historische
beteekenis het moest voor Europa in het
algemeen de grenslijn aanduiden tusschen
het middeneeuwsche recht en het moderne,
en voor Nederland in het bijzonder het
onderscheid tusschen het staatsrecht van
de oude Republiek en dat hetwelk in 1798
werd ingewijd". En bij art. 78 zegt Buys
„de leden van de Staten-Generaal zouden
in vervolg van tijd eene geheel andere
roeping hebben dan in de dagen van de
oude Republiek, toen diezelfde leden de
afhankelijke vertegenwoordigers waren
van souvereine provinciën, aan de instruc
tion van hunne committenten streng gebon
den en verplicht bij al hunne overwegingen
vóór alles de belangen van die committenten
te behartigen De naam „Staten-Gene
raal", sedert 1798 uit ons staatsrecht
gebannen, werd hersteld en de samen
stelling van die hooge vergadering als
voorheen aan Provinciale Staten opge
dragen. Tot zoover trad men derhalve in
den ouden toestand terug, maar ook alleen
tot zoover de Staten-Generaal zouden
in vervolg van tijd geen provinciën ver
tegenwoordigen maar het geheele Neder
landsche volk, d. w. z. optreden om de
belangen van dat geheele volk te behar
tigen".
Ja, Prof. Buys ging bij zijne toelich
ting van art. 78 verder.
Ook in zijn tijd was reeds van de zijde
dergenen, die destijds uitbreiding van
kiesrecht begeerden, het dwaze beroep op
art. 78 der Grondwet vernomen,
j Daarom schreef Buys„De Grondwet
ljgt hier eenvoudig aan de Staten-Generaal
een gebod op, het gebod om de belangen
van het geheele volk te dienen. Of dat volk
op de samenstelling dezer Staten eenigen
invloed kan uitoefenen is daarbij eene
geheel onverschillige zaak, want het gebod
geldt in elk geval. Het staat hiermee, als
op privaatrechtelijk gebied met de voogdij.
Een voogd vertegenwoordigt den minder
jarige, geheel onafhankelijk van de vraag
hoe en door wie de voogd is gekozen.
Zoo ook vertegenwoordigen de Staten-
Generaal het geheele Nederlandsche volk,
geheel onafhankelijk van de vraag op
welke wijze deze Staten-Generaal worden
samengesteld. Ook de Eerste Kamer,
wier leden krachtens de Grondwet van
1815 door den Koning werden benoemd,
vertegenwoordigde dus met de Tweede
Kamer het geheele Nederlandsche volk".
En wil men ten slotte zoo gaat onze
Rotterdammer voort Mr. Buys vonnis
hooren strijken over al degenen, die gansch
en al averechts art. 78 in verband willen
brengen met het kiesrecht Dan vermelden
wij nog deze woorden«De interpretatie
is werkelijk ongerijmd Het kan geen
oogenblik twijfelachtig zijn dat art 74
(thans 78) inderdaad niet anders bedoelt
dan aan de Staten-Generaal het bovenge
noemde zedelijk gebod op te leggen om
met terzijdestelling van alle bijzondere
belangen altijd en overal het algemeen
belang te betrachten. Maar waarom aan
die verklaring zoo groote waarde toege
kend Is het in den grooten strijd
onzer dagen over hervorming van het
kiesrecht geen vaste gewoonte geworden
om elk pleidooi voor uitbreiding van de
kiesbevoegdheid, voor algemeen stemrecht
zelfs, onder bescherming te stellen van
art. 74 (thans 78) Grondwet De Grondwet
wil dus is de schering en inslag van
al de hier bedoelde vertoogen dat de
Staten-Generaal eene getrouwe afbeelding
zullen zijn van de politieke denkbeelden,
welke onder al de sehakeeringen van het
Nederlandsche volk worden aangetroffen
ons kiesstelsel kan echter zulk eene beel
tenis onmogelijk scheppen en daarom is
dat stelsel niet met de Grondwet te rijmen.
Dat men dus sprekende maar weinig eer
bied aan den dag legt voor de wetten van
de logica, schijnt in den regel niet te
worden opgemerkt".
Na deze historische toelichting voor
die van Buys hebben wij de Rotterdammer
dankbaar te zijn want wij hadden ze, wel
zakelijk doch niet letterlijk als zij bij de
hand hebben wij niets meer te zeggen
dan een beroep op art. 78 der Grond
wet in 't belang van Algemeen Kiesreeht
is ongerijmd, en na de toelichting van
Buys, om van Lohman, Heemskerk en
anderen te zwijgen, een dwaasheid.
10 October 1905.
Wij hebben van de protestvergadering
der S. D. A. P. afdeeling Middelburg in
ons no. van heden een verslag opgeno
men doch beloven niet dat wij derge
lijke verslagen ooit weer zullen opnemen.
De geschiedenis achten wij genoegzaam
bekend om ze nog eens op te halen.
Wat veel ontslagnemingen, een zelf
moord, gefluister over slechte behande
ling in het Gasthuis, praatjes, en zoeken
naar een zondebok, ziedaar de geschie
denis.
De S. D. A. P., die van agitatie leeft,
greep dit alles aan om „ontruste" ge
moederen nog meer te verbitteren, het
gezag der overheid te kleineeren, de so
ciaal democratie aan te prijzen en het
algemeen stemrecht te propageeren. En
ten slotte in een lange motie, met alge-
meene stemmen min een aangenomen ver
klaard, te constateeren zoo is het en zoo wil
het, o Raad, de volkswil
Is daar in 't Gasthuis verbetering
noodig, men haaste zich die aan te bren
gen. Het is trouwens nog niet bewezen
dat de snelle afwisseling van een deel
van het personeel niet met verbeteringen
in verband stond.
Maar men kieze daartoe niet den weg
der S. D. A. P. met haar dubbelzinnige
klachten en goedkoope motiën, die allicht
den verkeerde treffen en de zaak niets
verder brengen.
Niet de volkswilmaar de overheid on
derzoekt en beslist; en ook te Middel
burg geniet de gemeenteraad vertrouwen
bij alle partijenals die recht en eer
handhaven, en zoo noodig herstellen zal,
ook zonder den aandrang van een volks
meeting die niet tot juiste beoordeeling
in staat is.
Op het Tuberculose-Congres te Parijs
zijn nog enkele quaestiën ter sprake ge
weest, welke wij hier even ter sprake
brengen.
Ie. De voeding.
Deze is een der voornaamste elementen
in de behandeling. Rauw gemalen vleesch,
zjeu van vleesch, levertraan, enz. Vet moet
vermeden worden en schijnt eerder na-
dan voordeelig te zijn.
2e. De kus.
Nog eens wordt gewaarschuwd tegen
den kus van groote menschen aan kinde
ren of kinderen onder elkaar.
Bo. Het huwelijk.
Hebben de teringlijder en de tering-
lijderes het recht om te trouwen Of is het
hun zedelijke plicht ongehuwd te blijven,
en althans afstand te doen van het ouder
schap. In ieder geval moet de lijder wel
doordrongen zijn van zijn zware en bijna
misdadige verantwoordelijkheid, daar hij
kans heeft op een middelmatige nakome
lingschap, die voorbeschikt is tót het
krijgen van alle ziekten.
4e. De volgende besluiten werden aan
genomen
Het jeugdige kind krijgt de ziekte in
bijna alle gevallen aan den huiselijken
haard.
De tering van den jongeling is meestal
een sluimerend geval uit de jeugd.
Hieruit volgt, dat in het kind de tuber
culose bestreden moet wordendaarbij
komt, dat klier- en longtering bij het kind
gemakkelijker genezen kunnen worden,
op voorwaarde, dat de ziekte behandeld
worde bij het ontstaan.
Om het kind buiten gevaar te houden,
dienen de volgende voorwaarden
Het huis in staat van volmaakte zin
delijkheid en gezondheid te houden.
Het gebruik van gekookte of gesteri
liseerde melk.
Het kind te verwijderen van een ziek
interieur en het toe te vertrouwen aan in
richtingen, welke het kind en pension
nemen.
Veel zon en veel lucht. Vooral de
zonnestralen spelen een groote rol in den
algemeenen gezondheidstoestand.
Onteigening van oude huizen, welke
nesten van infectie geworden zijn.
Het alcoholisme is de groote oorzaak
van de verwoestingen door tering. Men
zal dus het gebruik van alcohol met
kracht tegengaan.
Met algemeene stemmen is aangenomen,
dat het serum van dokter Marmorek tot
nu toe het beste middel is tegen de kwaal.
De resultaten zijn menigvuldig en succes
vol.
Tegen Tuberculose
Dat het een uitkomst van belang zon
zijn indien Von Behring het geneesmid
del gevonden had, behoeft niet gezegd te
worden. Er sterft toch jaarlijks een zevende
van de menschheid aan tuberculoseen
daarvan sterft nagenoeg de helft tusschen
het 20e en 25e jaar. Voor menschen van
tusschen de 30 en 40 en tusschen de 40
en 50 is 't nog altijd een percentage
boven de 35 „Volgens de nieuwste ge
gevens" zegt dr. Knopf, «is de sterfte
aan tuberculose der longen het grootst
in Rusland en Oostenrijk, met meer dan
3500 gevallen op 1 millioen inwoners, en
het kleinst in Engeland met minder dan
1500. Duitschland (an Nederland) staan
ongeveer in 't midden, terwijl Frankrijk
bijna het hoogste getal bereikt". Dat
wil dus zeggen, dat Frankrijk op één lijn
staat met Rusland en Oostenrijk, de landen
van onuitsprekelijke onzindelijkheid.
Wanneer men. al die cijfer» voor zich
ziet, met het verschrikkelijke beeld van
het dagelij ksche leed en het dagelij ksche
worstelen met hoop en vrees van hon
derdduizenden onzer medemenschen, dan
voelt men zich zoo vreemd aangedaan, als
men leest in de couranten, hoe mannen
als Von Behring en Marmorek, die op
't punt schijnen te staan geneesmiddelen
tegen de vreeselijke ziekte te vinden,
zich verbergen in de meest stuitende ge
heimzinnigheid. Wij kunnen niet be-
oordeelen of daar reden toe bestaat Alleen
verneemt men dat de mededeeling van
prof. Behring onder diepe stilte werd
aangehoord. Het was een historisch moment,
niet omdat hij kwam met een afdoend
therapeutisch agens (want voor de beves
tiging hiervan verklaarde hij nog eerst,
hoewel met even groot vertrouwen alq in
1890 ten opzichte van het diphtherie-
serum, controle aan het ziekbed te wach
ten) doch omdat hij op weg schijnt te
zijn, voortbouwende op de leer van'
Metchnikof betreffende de phagocytose,
nieuwe banen te openen voor de micro
biologie. Dit was de meening van be
voegde personen.
Maar ook verneemt men, dat hij zijn
mededeeling deed vergezeld gaan van deze
andere„Ik kan voorloopig niet zeggen
in welke richting mijn uitvinding zich
beweegt, want ik hecht er aan de eerste
te zijn, die de uitvinding ook voltooit.
Als ik er meer van zei, zouden bacterio
logen, wien mijn lange voorstudies be
spaard zijn gebleven, sneller te werk kun
nen gaan en me vóór zijn".
Een andere hoogleeraar minder eer
zuchtig misschien, doeh ijverzuchtig zeker
wel een weinig prof. Marmorek ver
klaarde aan een bladschrijver Mijn serum
aan welks uitwerking ik niet twijfel, zal
geen geheim middel zijn. Ik vind, dat een
man, die het middel meent gevonden te
hebben tot genezing van een ziekte, het
recht niet heeft zijn methode voor zich te
houden, anders is zijn geneesmiddel nooit te
vertrouwen en sleehls een medicament
met etiket" (kwakzalversgeheimmiddel of
zoo iets
In ieder geval maakt het menschelijke
in deze wetenschappelijke, medische ge
beurtenis op den buitenstaanden leek een
akeligen indruk.
Jaarlijks sterven in Europa honderd
duizenden aan tuberculose; en de pro
fessor die het tegengif kent, moet nog een
jaar aan zijn uitvinding werken omdat hij
de eer er van voor zich alleen verlangt
En dat, terwijl bij dadelijke openbaar
making proeven, door zijn collega's over
de geheele wereld te nemen, stellig zijn
uitvinding vroeger zouden kunnen tot
rijpheid brengen
Maar wat zal men er aan doen
Intusschen, hoop doet leven
Ook al is ten gevolge van dit klein ge
doe het vertrouwen heel wat geschokt
en de vraag zich al meer naar voren
gaat dringen of het tuberculose-eongres
te Parijs waarvan wij al eens een
verslag gaven wel de juiste plaats
was voor zoo gewichtige mede- deelingen
immers het congres had veel van
een pretmakerspartij en of iemand
die de weldoener der menschheid staat te
worden wel komen kan gelijk Von Beh
ring met een orakelachtig groot woord
op een fuif; in plaats van, na voorbereiding,
op eenmaal, stil, groot, met een daad.
4e
Middelburg. Het naast het bureau voor
vreemdelingen-verkeer gelegen huis op
de Groote Markt, thans bewoond dooi
den heer Domenie, is door bovengenoemde
vereeniging aangekocht-.
Verplaatst de klerk .der posterijen
en telegrafie 2e klasse F. M. Schmidt van
Amsterdam (telegraafkantoor) naar Neu
zen de surnumerAjr der posterijen en
telegrafie-J. A. Risseeuw van Rotterdam
(telegraafkantoor) naar Vlissingcn (tele
graafkantoor).# -
Men schrijft aan de Middelb. Ct
Een belangrijke schadepost vcor vtla
bietenverbouwers is wel, dat door de
Waalsche suikerfabriek La Deuse suisé
ance vau betaling is aangevraagd. La
Deuse heeft jn Zeeuwsch-Vlaanderen