NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND,
No. 139. 1904
Dinsdag 23 Augustus,
18e Jaargang
CHRISTELIJK-
HISTORISGH
Biittulaadsek Overzicht.
VERSCHIJNT
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER AÜVERTENTIËN
LANDBOUW.
Het nut van het Thomasslakkenmeel.
Gemengde Berichten.
el ken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. 0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE DER FIRMA
en van
van 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
22 Augustus 1904.
Provinciale Stoombootdienst op de Wes-
terschelde Vlissingen. Staat van vertraging in
den treinenloop te Vlissingen van Vrijdag
12 Aug. tot en met Donderdag 18 Aug. '1904.
15 Aug. trein 11,44 aangekomen 12,
3,16 3,49(')
6,04 6,32(")
16 x. 11,44 12,—
3,16 3,35(2)
18 11,44 12,05(')
6,04 6,19
Dezen misten de aansluiting met Neuzen.
(2) Dezen hadden in 't geheel geen aan
sluiting.
Kenmerkend is 't dat de vraag op het
Internationaal Socialistisch Congres te Am
sterdam de groote vraag aller vragen
is hoe bewaren we de partij voor burger
lijke invloeden
Niet te verwonderen waarlijk.
Ook de meest bijziende zal wel inzien
dat de staat van verwording komende is.
Een motie verleden jaar te Dresden aan
genomen veroordeelt scherpelijk alle samen
gaan met burgerlijke party en.
In mijn isolement ligt mijn kracht, zegt
op zijn beurt de socialist, ten minste de
meerderheid der socialisten op het Congres
te Dresden, maar niet de Fransche en Ea-
gelsche socialisten.
Zjj willen water in hun wijn doen.
De scherpe kanten glad slijpen.
Met kleine meerderheid werd de Dres-
dener motie aangenomen, maar eerst nadat
con damn'e in repousse veroordeelen in
verwerpen was veranderd.
Mr. Troelstra heeft op het Internationaal
Congres onder meer beweerd dat het op
treden onzer regeering bij de beruchte
Aprilstaking een gemeene laagheid is ge
weest.
Voor deze qualilicatie beloonde Bebel
hem met een goede aanteekening. Wel had
hij zijn hart vastgehouden, zei hij, maar
de Hollandscho sociaal democraten waren
toch ten slotte gezond revolutionair gebleken
Dat gezond en revolutionair alleen bij
elkander passen in een partij die zich
buiten de gemeenschap heeft gesloten, be
hoeft onzerzijds niet te worden aangetoond.
Doch wel mag nog wel eens voor de zoc-
veelste maal herinnerd worden dat, in weerwil
van Troelstra's pogen zich het misdrijf en
de schande van dor socialisten optreden
in 1903, van den hals te schuiven, dat
optreden door de feiten en door de eigen
bekentenissen van Troelstra en zjjn geest
verwanten geoordeeld ligt.
Zelf speelde hij in heel die beweging
een dubbelzinnige rolstemde hij voor een
werkstaking terwijl bij wist dat zij mis
lukken moesten noemde hij na de mis
lukking deze staking een anarchistisch
avontuur waarin de S. D. A. P. en bjj
waren meegesleept.
De Baanbreker van 18 April 1903 quali-
ficeerde de tweede staking als een brute
uiting van anarchistisch onverstand.
Wat men dus al niet durft, ter wille van
de volksgunst en een pluimpje van den
god der „Internationale"
Het verdient onze aandacht dat, onder
de socialisten in alle landen, maar voor
namelijk in Rusland en Oostenrijk per
centsgewijze zoovele Joden gevonden worden.
Ook het internationaal socialisten-congres
de vorige week in Amsterdam gehouden,
droeg daarvan naar men zegt, de sporen.
Zou bet niet uitvloeisel zijn van de ver
volging en onderdrukking hen, vooral in
Oost-Europa aangedaan, die hen drijft tot
ieder die hen op uitkomst doet hopen Of
zou het de oude, van geslacht tot geslacht
voortlevende Christus-haat zjjn, die hen
doet gevoelen dat aan socialistische zijde
de scherpste pjjlen tegen het christendom
geslepen worden?
Of zou het de cosmopolitische trek zjjn,
die hun een vaderland overal en nergens
geeft en die hen zich doet aansluiten bjj de
vaderlandloozen
Of zou het om allo drie deze redenen
zijn
Het internationaal socialistisch congres
past in zjjn samenstelliug en uitspraken
op de dichterlijke beschrjjving van het
Jodendom eens door een onzor gegeven iu
deze woorden
Bij, de Jood als cosmopolie1', weet bjj
orvaring hoe de sneeuwjacht geeselt in de
steppen van Siberia en kent den heeten
windstroom in de Sahara. Daar golft geen
zee of hij heeft geschuimd togen de kiel
die hem droeg, daar stijgt geen rots of ze
is gestempeld door den indruk van zjjn
voet, daar daalt geen dal of het heeft zjjn
stem vernomen. Verdreven of uiteenge
jaagd als een volk is toch de natie geble
ven, onder alle volken gebleven en toch
met geen enkel vermengd, onder alle vol
ken opgenomen en toch in geen enkel op
gelost.
En wijlen onze dichter Ten Kate zei
zoo schoon:
Hjj heeft zijn pelgrimsstaf gesneden uit
den bergeik van het hooge Noorden, maar
ook uit het suikerriet van de tusschen de
keerkringen gelegen eilanden.
Aan die teekening denken we als wjj
Rus en Japannees, Franschman enEngelsch*
man, Duitscher en Noor zien samenkomen
en pleiten voor eenerlei belang.
Smyrna.
Deze stad met hare 350 duizend inwo
ners is wel eens genoemd: »the smartfst
town in Turkey" en »het Chicago van het
Turksche rijk". Er is hier eene bedrijvig
heid en drukte die weldadig aandoet. Het
Smyrna der vroege oudheid lag aan de
noordzijde van de baai en bloeide reeds
lang vóór de dagen van Salomohet Smyrna
van hedeD, aan de zuidzijde van den scüoo-
nen inham, is toch ook al zoo jong niet
meer, daar het van de derde eeuw onzer
jaartelling dagteekent.
Altyd een der voornaamste zeehavens
van Westelijk Azië geweest zijnde, is
Smyrna immer eene drukke handelsstad ge
weest. Van alle zijden kwamen hier de
kemelen met zijde en tapijten en schapen
wol, enz., beladen, samen om naar de over-
zeesche markten te worden verzonden. Niet
zelden waren de karavanen of reisgezel
schappen vier of vijf maanden onderweg en
legden zij een afstand van duizend mijlen
af. En zoo ziet men hier het recht Oos-
tersche naast en in verband met het Wes-
tersche. De straten zijn hier, als in alle
Oostersche steden, nauw en vuilde hotels
echter, en de voornaamste handelshuizen,
zoowel als do woningen dsr rijken staan
aan een breede straat die langs het schoone
strand der baai kronkelt.
Smyrna beslaat eene plaats in de gewijde
geschiedenis.
Hier toch, werd reeds vroeg eene Chris
telijke gemeente gesticht. Geheel in het
duister schuilt de oorsprong der Smyrna-
sche Christen gemeente; gewoonlijk ver
moedt men dat zij door Paulus gesticht is
gedurende zijn langdurig verblijf in Efeze.
Hoe dat ook zij, aan haar wordt een der
brieven van den Heiland aan de zeven
gemeenten gericht. Aan haar komt geen
verwijt of berisping; maar woorden der
vertroosting en bemoediging. »Ik weet uwe
werken en verdrukkingen, en armoede,
(doch gij zijt rijk) Vrees geen dezer
dingen die gij lijden zult." (Openb.2:8—11).
De geloovigen hadden het in deze stad der
weelde en des zingenots zwaar te verant
woorden.
Opmerkelijk is het dat van al de stedeD,
waar die zeven gemeenten van Klein Azië
gevestigd waren, Smyrna de eenige is die
in de geschiedenis beteekenis heeft blijven
behouden. Van Laodicea is nauwelijks eenig
spoor te vinden. Te Sardis niets dan eenige
bouwvallenin Tbyatira zijn wel eenige
duizende inwoners, maar van het
leven der gemeente is niets overgebleven.
Pergamus on Philadelphia zjjn st9den van
30- A 40 duizend inwoners, maar bezitten
niets dat ons aan do geschiedenis der Kerk
herinnert, terwijl Efeze is een klein, on
aanzienlijk dorpje, waar eenige merkwaardige
riïnen in den laatsten tyd zjjn ontdekt.
Er is éen9 plaats in de onmiddeliijke
nabijheid van Smy.na die ons in verband
brengt met de Kerkgeschiedenishet graf,
namelijk, van den martelaar Polyearpus,
discipel van Johannes, die in het jaar 155
op den brandstapel zijne beljjdenis met den
dood bezegelde.
Vruchteloos waren de pogingen die men
aanwendde om hem tot verloochening van
den Heiland te bewegen. Zy'n antwoord
wasZes en tachtig jaren heb ik den
Heere Jezus gediend, en Hij hoeft mij
nooit anders dan welgedaanzou ik Hem
dan nu verloochenen Meteen wenkte
hij de soldaten, dat ze de fakkels maar
zouden aanleggen.
Vermoeiend is het beklimmen van den
berg Pagus, aan wiens zijde onderschei
dene honderde voetrn boven de stad, een
steenen- massa met een kalklaag overdekt,
elf voet en drie duim lang, zes voet en
negen duim breed, en vjjf voet en twee
duim hoog, de plaats aanwijst waar het
stof van den vrome:. Kerkvader rustdoch
velen getroosten zb'° deze moeite.
En nu nog iets over den tegenwoordi-
gen godsdiens'igen toestand van deze be
langrijke etad.
Van de 325.000 inwoners zijn 200.000
Grieken60.090 Mahomedanen40.000
Armeniërs en de overige onder verschil
lende rassen en sekten verdeeld. De Mo
hammedanen noemen deze stad „ongeloovig
Smyrna", zeker omdat de volgeningen van
den valschen profeet hier in de minderheid
zjjn. Ook is Smyrna het middenpunt van een
uitgestrekt Zendingsveld onder het toezicht
van den American Board," die in 1820
reeds het werk hier aanvaardde. Omstreeks
eene eeuw geleden was Smyrna de eenige
plaats in het Turksche rijk, waar zende
lingen werden toegelaten. Tbans zijn er
onderscheidene zendings-posten in Klein
Azië gevestigd, en wordt een zielental van
drie en een half millioen met hei Evan
gelie bereikt.
Van bij zonderen invloed ten goede zijn
de hoogescholen hier gevestigd, waaraan
tusschen de drie- en vierhonderd jonge
lingen studeeren, waarvan de helft Grfe-
ken zijn, en de anderen uit verschillende
gedeelten van Klein Asiö en van de eilan
den in de Middellaudsche Zee komen.
Allen ontvangen dagelijks onderwjjs in den
Bijbel, gelijk dat in al de Zending-inrich
tingen rondom den Levant het geval is.
De leuze dezer school is het apostel
woord Waakt, staat in het geloof, houdt
u manlijk, zjjt sterk." (I Cor. 1613.
De oorlog heeft het aanzijn geschonken
aan een quaestio die tot het zenden van
een nota heeft aanleiding gegevon.
Immers de regeeringen van de Vereenigde
Staten en Engeland hebben, met betrek
king tot de quaestie, of levensmiddelen al
of niet moeten worden beschouwd als con
trabande, eene nota ingediend te St. Peters-
burg.
In do nota van de Vereenigde Staten
wordt de verklaring, afgelegd bij het be
gin van den oorlog met Spanje, in her
innering gebracht, ten bewijze, dat de
Russen niet het recht hadden de „Arabia"
met levensmiddelen bestemd voor Japan,
in beslag te nemen.
Voorts wordt er op gewezeD, dat do
Russische regeering stoenkool voor con
trabande heeft verklaard bij het begin van
den oorlog. Maar het is nu mogelijk dat
het Oostzee-eskader zelt kolen noodig heeft,
die dan door de neutrale mogendheden
zonden moeten worden geleverd.
Engeland maakt zich vooral ongerust
over de levensmiddelen.
De Engelsche regoeririg is van oordeel,
dat geen koopwaar kan worden beschouwd
als contrabande, zoolang het bewijs niet
is geleverd, dat zij werkelijk bestemd is
voor de oorlogvoerenden. Het meel van
de „Aiabia" bijvoorbeeld was bestemd voor
een Engelsch huis te Yokohama, en nergens
is uit gebleken, dat het bestemd was voor
de Japansche legers.
Niettemin heeft het prjjsgerecht te Wla-
divostock de Arabia" kalmpjes prijs ver
klaard. Indien deze gedragsljjn regel werd,
zou ieder voedingsmiddel, dat gezondon
werd |!naar',een der havens van de oorlog
voerende partijen, tot contrabande worden
geproclameerd. Engeland houdt vol, dat
alleen als contrabande die goederen zijn
te bsschouweu, die direct bestemd zijn
voor de legers.
Men weet, waar Engeland de schoen
wringt. Immers zouden bij 'n zeeoorlog
alle voedingsmiddelen, die over* zee moeten
komeD, aan de genade zijn overgeleverd
van den vijand,'(wanneer het recht jvan de
onzijdige mogendheden om voedingsmidde
len over te brengen, niet meer werd erkend.
En men begrijpt ook, dat de Vereenigde
Staten, wier uitvoer zoo ontzettend groot
is, wat betreft levensmiddelen, de vrijheid
van handel, wensehen te bewaren.
Daar staat tegenover, dat Rusland, als
continentale mogendheid in oorlog met een
eilandonrjjk als Japan, niet anders kan
doen dan met alle kracht de middelen,
waarover hot beschikt, om den tegenstan
der afbreuk te doen, te verdedigen. En
van al deze middelen, is het aanhouden
van maritieme transporten wel een van de
doeltreffendste.
Wijl het echter niet vaststaat dat Rus
land de internationale wetten of gewoon
ten geschonden heeft, zal het zich wel
niet haasten deze quaestie te doen oplossen.
Overigens omtrent den oorlog geen ander
nieuws dan dat beide partpen zich de eer
der eindoverwinning na langer of korter
tijd voorbehouden; en zich verheugen de
een op den val, de andere op het behoud
van Port-Arthur.
Zaterdag vooral werd deze stad zeer
hevig beschoten. Steeds daideljjker wordt
dat Japansche officieren bezig zijnChineesche
troepen te oefenen en rijkelijk van wapens
en ammunitie te voorzien.
Stackelberg, de onbekwaam gebleken be
velhebber bij den slag van Wafenkau, is
door Koeropatkin van zijn commando ont
heven. Deze laatste trekt terug op Moekden.
Dat overigens bet critieke van den toe
stand door den Czaar erkend word', blijkt
uit het bijeenroepen der reservisten uit tal
van districten en der reserve-officieren.
Duitsch Zuid-West Afrika doet nog maar
raar.
Eerst scheen generaal Van Trotha eenige
voordeelen te behalen. Doch toen het op
een eindbeslissing aankwam, braken de
Herero's door en ontweken den slag om
terug te komen in schadelijke nachtelijke
aanvallen.
De Duitschers zullen nog wel eenige
maanden van oefening in het onbekende land
moeten doormaken, waarin zij zich trachten
de Afrikaansche vechtwijze eigen ts maken,
zich op de hoogte van het terrein te stellen,
en zich voor te bereiden op de zware taak
om een volksstam klein te maken die zich
in kleine troepen verdeelt en het land al
moordend en brandend doortrekt.
Met het vreedzaam binnendringen" in
Marokko schijnt het niet zoo gemakkelijk
te gaan. Volgens twee berichten uit het
Noord-West-Afrikaansche Sultanaat zou de
toestand nu niet zoo rooskleurig zy'n.
Eenige stammen hebben blieven gericht
aan de vertegenwoordigers der vreemde mo
gendheden, waarin zij verklaren, dat zij,
als de Fransche oorlogschepen niet aan
stonds teruggeroepen worden en de Fran-
schen zich niet terugtrekken van elke in
menging in de tolaangelegenheder, er maat
regelen zullen genomen worden om het
ryk van den sheriff te vordedigen.
Reeds kwam liet enkele malen tusschen
Marokkanen en Fraupchon tot een min ge-
wenscht treffen hetwelk doet vreezen voor
het begin eener gevaarlijke verwikkeling.
Weinig hadden da beide Engelschen,
Thomas en Gilchrist, gedacht, toen zy in
1879 een middel uitvonden, om uit de
ijzererts den phosphor te verdrijven, dat
de phosphorslakken, die daarbij ontstaan,
den landbouw zulke onschatbare diensten
zouden bewijzen en het gebruik ervan als
meststof in korten tijd zulk een vlucht
zou nemen. Welke redenen zijn er, die
het slabkenmeel een zoo voorname plaats
doen innemen in de ry der kunstmest
stoffan en die maken, dat deze meststof
in V6le gevallen te verkiezen is boven
andere phosphorzuurhoudende kunstmest
stoffen In de eerste plaat3 zy opgemerkt,
dat men bezwaarlijk een goedkoopere
phosphorzuurhoudende meststof kan vinden,
dan thomasslakken, daar 100 K.G. van
ongeveer 17% f2.50 kost zoodat 1 kilo
procent op ongeveer 15 cent komt te staan.
Daar de prijs van het slakkenmeel even
als die van andere meststoffen aan ver
andering onderheven is en ook het phos-
phorzuurgehalte niet standvastig is, geven
deze cijfers slechts het gemiddelde aan.
H09 is het met dit phosphorzur en tho
masslakkenmeel gesteld, wat de oplosbaar
heid van het phosphorzuur betrefr, vraagt
gij Het phosphorzuur van het slakken-
meel is niet oplosbaar in zuiver water,
evenals dat van superphosphaat. Doch
zuiver water is ook niet in den bodem
aanwezig. Het bodemwater is altijd voor
zien van zuren, die ér in opgelost zijn,
in de eerste plaats van koolzuur, maar
ook van humuszuur, zwakke wortelzuren
enz. Hiervan is het gevolg, dat het slak
kenmeel al spoedig in den bodem uiteen
valt en verder in het bodemwater oplos
baar is. Het i3 dus niet meer dan billijk,
dat we de oplosbaarheid gelijk stellen aan
die van andere phosphorzuurhoudende mest
stoffen dat we de waarde van het tho
masslakkenmeel tenminste om de oplos
baarheid van het aanwezige phosphorzuur
niet lager stellen dan die van het super
phosphaat.
Verder bevat het thomasslakkenmeel een
belangrijke hoeveelheid kalk, voor een
groot deel in een vorm, die oplosbaar is
in het bodemwater.
Al deze eigenschappen maken, dat het
slakkenmeel voor zeer veel gewassen, als
voor grassen en klavers, voor knollen en
spurrie, voor alle vlinderbloemigen als erw
ten, lupine enz. maar ook voor alle graneD,
alle tarwe, rogge, gerst en haver een zeer
gunstig werkende meststof is. Eu in de
eerste plaats is het slakkenmeel geschikt
om op te treden bij de herfstbemesting.
Al valt er ook in de maanden October
April nog zooveel regen en sneeuw, het
phosphorzuur gaat niet verloren, dooh
wordt, voor zooverre het nog niet aan
stonds gebruikt wordt, door den bodem
vastgehouden. En dit is het groote voor
deel, dat het thomasslakkenmeel boven het
supherphosphaat heeft, daar het in water
oplosbare phosphorzuur der superphospha-
ten door wegspoeling gemakkelijk verloren
kan gaan.
Middelburg. De burgemeester maakt
bekend dat H.M. de Koningin-Moeder hem
verzocht heeft allen vriendelijken dank te
willen betuigen, voor de zoo ondubbelzin
nige blijken van hartelijke toegenegenheid,
haar betoond gedurende haar verblijf op
19 dezer te Middelburg. Het strekt H.M.
tot groote vreugde hieruit te hebben ont
waard, dat zy nog voortleefde in de her
innering der bevolking van Middelburg,
hoewel het reeds fien jaren geleden wat.
dat zij deze gemeento bezocht.
Goes. Bij gunstig weer hoopt de Har
monie „Hosanna" morgen (Dinsdag)avon
te 81/., uur een Volksuitvoering te gevei,
op de Muziektent.
