panden.
Dinsdag 17 Mei.
HISTORISCH
s
No. 98.
18e Jaargang.
Buitenlandse!) Overzicht.
ilburg.
tering
3 keuze.
irg tegen November
gebouwd
5t TuLin,
<1 gevraagd
DOP
rd te koop
ÓP
iöp
OP
e Voonen voor
ONSE, Veersche
)OP
OP
Utrécbtscbe
en Ploegen in
eider
anskiieclit
nstbode,
e Meid
evraagd
eid
VERSCHIJNT
Wed.
S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER AOVERTENTIËN
Een voorbereiding voor ons
Pinksterfeest.
U e c ii t s z a ke n.
ÜBFKADE,
GOES.
sen Kabinet, een
nkasten, Kinder
stoelen, Kachels,
id, een Spreek-
eldoos en meer
0.- en W.-Souburg.
oorzien. Brieven
UI J, Middelburg.
E, V e e r e.
raars, rekening
Pz., Arnemuiden.
jaar
noodigd bij
Serooskerke (W.)
keur uit twee,
op, bij de reke-
W, Oost-Souburg.
Irriepaard,
DE VISSER Sz.,
:kt voor Spring-
aars, bij
z., G a p i n g e.
rnemuiden.
raagd
d. D. POUWER,
ogelijk
het metselen, bij
E, Wolf aartsdijk.
ber
KNECHT
E Pz., Ritthem.
terstond of met
omgaan. Adres
de Wagejiaker,
o e s.
'ers van stonden
n kanbij K.
m u i d e n.
ber
kerke,
aan
KE, Sint Laurens.
r tegenwoordige
gezin van twee
ienstbode
sch buiten huis.
bij Mej. BOS-
venhuis, van 9
of des avonds.
Verwest Goes,
EI.KEN MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p p0,95.
Enkele nummers0,02".
UITGAVE DER FIRMA
bh van
van 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 15 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Ik zal u een anderen Trooster zenden.
Op a.s. Vrjjdag, den Vrijdag voor Pink
steren, wordt de Zeeuwsche Christenheid,
voorzoover ze dat althans doen kar, en
niet door wettige reden verhinderd is, naar
Middelburg geroepen. Vrijdag vóór Pink
steren toch, 's middags 2 ure zal in het
Schuttershof een vergadering bijeenkomen
advertentie of zendbrief heeft ieder
onzer lezers zeker bereikt, die hun allen
de tijding heeft gebracht, dat daar op die
vergadering wat moet ik zeggen
plan en teekening zal besproken worden,
of, in figuurlijken zid, de eerste steen zal
gelegd worden voor een stichting tot
christelijke verzorging van krankzinnigen
en zenuwlijders in onze provincie.
Hoe dikwijls, jaren lang re6de, is de
klacht uitgesprokenhadden we toch een
gesticht in Zeeland. Die wensch werd
bij het plaatsen van een krankzinnige,
bijna zonder uitzondering uitgesproken door
familie of besturen. Ach, hadden we een
eigen gesticht en waren we niet altijd
afhankelijk van de gestichten in andere
pro vinei li a waar het afgelegen Zeeland wel
eens achteraan komt.
Daar komt bij dat, helaasde bevolking
onzer gestichten gestadig toeneemt, en da',
dikwijls met den besten wil geen plaats
te vergeven of te veroveren is.
Maar die klachten en wenschen jaren
lang vernomen, stierven weg, voortgedreven
door der winden adem, om straks voor de
zooveelsie maal te worden herhaald.
Tot eindelijk i uit ons midden de
klacht en dien wensch opving, en ze op
nam en neerwierp als een zaadkorrel ten
einde te beproeven of met 's Hemels dauw
en zonneschijn ook ontwikkeling zou mo
gelijk zijn. En nu, 20 Mei, aan den voor
avond van Pinksteren kwam de oproeping
om te vragen of we, ook in Zeeland, dit
schoone en noodzakelijke werk der chris
telijke barmhartigheid zullen ter hand
nemer.
De Trooster der christelijke gemeente
haar bij de uitstorting des Heiligen Geestes
gegever, is éé.i niet Hem die gezegd heeft:
Zalig zijn de turmhartigen want hun zal
barmhartigheid geschieden. Zalig onge
twijfeld want barmhartigheid aan anderen
beoefend draagt de eerste en beste vrucht
voor ons zelf.
Barmhartigheid wordt het best geleerd
onder het kruis.
Balsem voor lichaamssmart zoowel als
voor zieleJeed daalt af van het kruip.
Hij die voor onze zonden zijn bloed heeft
gestort heeft ook onze krankheden op ziek
genomen.
Dat zooveel mcgaljjk duidelijk te maken
aan onze gecsteskranken en waar het on
mogelijk is deze gedachte te verheffen tot
beginsel van verzorging en verpleging is
in tegenstelling mot de leer der hu
maniteit de schoone roeping van de
ohristen-beljjderp, eene roeping waarin de
Vereeniging tot Christelijke verzorging van
Krankzinnigen en Zenuwlijders in Neder
land, die haar zetel in Utrecht heef', ons
nu twintig jaar reeds is voorgegaan.
Haar arbeid uittebreiden, ook voor onze
provincie, haar beginsel ten zegen te doen
zijn ook voor Zealand, is misschien, als
alle gelijkgezinden de schouders onder dien
arbeid zetten, mogelijk.
Zal Veldwijk en Bloemendaal en Den
nenoord straks ge Hm keer d worden door een
stichting aan deze gelijk, ergens in ons
midden r
Ter beantwoording van die vraag is ook
de oproeping aan u gericht, lezer van De
Zeeuw waar ge ook woont, in Schouwen of
Tholen, in laanderen of Walcheren of in
de Bevelanden. Hetzjj ge klein zijt of
groot van invloed of vermogen, de oproe
ping is gericht tot allen zonder uitzondering.
Tot ziens op 20 Mei te Middelburg.
16 Mei 1904.
,,De Sociaal-democraten en de Statenver
kiezingen".
De Baanbreker maakt haar lozers duide
lijk waarom nu reeds, bij eerste stemming,
de liberale candidaten der vrijzinnig de
mocraten door de S. D. A. P. moeten wor
den gesteund.
De eerste reden is dat de socialisten
„van een liberaal ministerie minder kwaad
te duchten hebben dan van een Christelijk
kabinet waaronder (zij) nu zuchten".
De tweede dat Kuyper is een „hard
handige beul voor het proletariaat".
De derde dat de S. D. A. P. kans ziet
de vrijzinnig demoeraten te gebruiken om
haar ideaal„het proletariaat de staats
macht te verwezenlijken. Zij zegt n.l.
„Wij vormen geen hervormingspartij gelijk
zij, maar een revolutionaire partij, die de
sociale revolutie, welks aan de klasse van
het proletariaat de staatsmacht zal schenken,
nastreeft. Die politieke macht begeeren
wij niet om haar zelve, maar om haar te
gebruiken voor de verwezenlijking van
onze maatschappelijke idealen, om derhalve
de socialistische voortbrenging te kunnen stel
len in de plaats van de kapitalistische uit
buiting".
De vierde dat (zij) daardoor „verschoond
blijven van al de sociale wetten waarmee
de reactionaire Abraham I de arbeiders wil
zegenen".
De vijfde om de eer van „te hebben
meegewerkt aan dea (met vette letter ga-
drukten) val van hel ministerie-Kuyper".
Dit is in gehoorzaamheid aan „Het
Volk" wier „tekst" aldus luidt
Wie staat tegen Kuyperstaat voor de
waarheiden daar is onze plaats
In deze woorden ligt iets verwatens.
Doch het gebeurt wel meer dat wie
zith niet sterk waant, zijn kracht zoekt
in schieeuwen.
Liberalen en
Wij wezen reeds op het zotte besluit
der Dokkumsche liberalen om voor de
aanstaande statenverkiezing voeling te
zoeken met Christelijk historischen en
sociaal-democraten
Nu, deze laatsten zullen hen wel heipon.
Er gebeuren daar in Friesland zonderlinge
dingen die op den bestaanden famiiiotrek
tusschen de bondgenooten wijzen.
In het district Franeker zuden liberalen
en socialisten reeds bij eerste stemming
samengaan met 4 liberale candidaten en
1 socialistterwijl in het district Tiot-
jerksteradeel een gemeenschappelijke »vrij-
zinnige krant" is opgericht door liberalen,
vrijzinnig democraten en sociaal democraten.
Zoo verstomt voor goed de strrjdkoet
«monsterverbond", waar hij in de laatste
jaren reeds minder gehoord was, wijl de
liberalen, om er te komen, reeds herhaal
delijk kameraadschap met andersdenkenden
moester, zoeken.
Wat in Friesland geschiedt, is hierbij
profetie vooi het heele land, ook voor onze
provincie.
Naarmate de liberalen in de minderheid
komen onder de kiezers, zullen zjj samen
werking moeten zoeken l ij de sociaal de
mocraten
Ook de liberalen en sociaal-democraten
in het district Franeker werken reeds bij
Het gaat derhalve van socialistische zjjde
al duidelijker, niet meer tegen de bour
geois, maar tegen het christelijk kabinet,
met name tegen Kuyper, waartoe Troelstra
bereids heeft uitgenoodigd.
De oppositie tegen de Tariefsherziening
verzuimt maar aldoor de bron aan te wij
zen waaruit bij afwijzing van het desbe
treffende wetsontwerp de middelen ons
zullen toevloeien, om de gewenschte soci
ale hervormingen o. a. de pensioneering
van den werkman te bekostigen.
„Wij blijven de liberale politiek, die
voortdurend wissels afgeeft, zonder zelf te
weten uit welke fondsen ze die voldoen
J wil, allerbedenkeljjkst noemen.
„Do sociaal democraten, en ten deele
ook de ultra-radicalen zjjn spoedig gereed.
Nog onlangs adviseerde het soc. dem. or
gaan: vindt de helft van wat ge noodig
hebt door schrapping op oorlog en marine,
en de andere helft uit opdrjjving der di
recte belastingen.
„Maar de liboralon die wel inzien, dat
schrapping in het groot op defensie de
uitgaven die voor dien tak gehandhaafd
bleveD, tot weggeworpen geld zou maken,
en ook wel, dat do directe belastingschroef
maar niet, zonder groote nationale belan
gen te schaden, tot in het oneindige kan
worden aangedraaid, zij staan met don
mond vol tanden. Niet als het aankomt
op het doen van belofton. Maar wol als
't aankomt op de vraag hoe zjj de midde
len zullen vindon daaraan to voldoen.
„Ons dunkt, zegt de Nederlander, hier is
een quaestie, do bespreking dor liberale
dagbladpers overwaard. Het uitstel der
bespreking duurde roeds veel to lang. En
de ingodiendo tariefsherziening geeft een
ongezochto aanleiding.
„Men bepale zich dan evenwel niet tot
het noemen van enkele middelen, maar
berekone er ook bjj hoeveel do vermoede
lijke opbrengst zal zijn. Dat laatste valt
vaak tegen."
Het is opmerkeljjk dat de principieele,
en positieve drankbestrijders en geheel
onthouders van den liberalen en socialen
kant in de Tweede Kamer gezeten, zoo op
eenmaal tegen de Drankwet werden toen
zij zageD dat de Roomschen er ook tegen
waren.
Men meent hierin eon politiek fortuintje
te zien.
Dit gaf meermalen aauloiding tot uitin-
gon van tweetongighoid of tot beginsselloos
zwijgen.
Van dit laatste leverde de heer Melchers,
s. d. Kamerlid voor Leeuwarden, volgens
de Standaard, een typisch staaltje.
Dit Kamerlid noemt zich geheelonthou
der en drankbestrijder. Verleden jaar toen
de Drankwet nog niet was ingediend,
maakte bij er in een openbare vergadering
de regeering een grief van dat de indie
ning nog niet had plaats gehad. Zoo vol
ijverig was hij om door de wet de drank
bestrijding in den lande te steunen.
En nu? Verleden week zeide hij in de
Kamer veel te gevoelen voor de opnemiug
in de wet van een definitie van steiken
drank; maar hij had een grondwettig be
zwaar van den heer Roëll gehoord, en
daarom verklaarde hij zich er tegen Een
sociaal democraat en constitutioneele be
zwaren, prachtige eombinatio!
Deze week werd in de Tweede Kamer
in stemming gebracht eon amendement op
artikel 1, dat zeer stellig bij aanneming
dan clandestienon drankverkoop zou heb
ben bevorderd. De naam van den hoer
Melchers werd het eerst afgeroepen; hij
moest dus stemmen: hij wist niet of bij
voor dan wel tegen moest stemmen. Als
drankbestrijder natuurlgk tegen; maar als
politicus hal hij wellicht voor moeten zeg
gen. Blijkbaar was er geen afspraak. Nog
eens werd zijn naam afgeroepen; maar
Melchers wist het niet en bleef zwijgen
hij was met al dio politiek de kluts kwijt.
Er bestaat een treffende overeenkomst
in het karakter der Haagsche Brieven in
De Standaard en der Brusselsche Brieven
in Het Centrum.
Na het typische staaltje politiek van
den Nederlandschen sociaal-democraat Mel
chers in De Standaard, geven wij onder
staand typische staaltje politiek van den
Belgischon liberalist Féron medegedeeld
door bedoelden Briefschrijver in Het
Centrum.
De heer Féron, liberaal afgevaardigde
van Brussel, had in 1893 zijn eerewoord
verpand, dat hij op de quaestie van het
kiesrecht nooit meer zou terugkomen, dat
hjj do toenmalige oplossing (het algemeen
en meorvoudig kiesrecht) beschouwde als
een definitieve.
«Wat mij betreft," zoo sprak deze libe
rale leider den 18 April 1893 in de Ka
mer, »de oplossing welke zich voordoet is
'in mijn oog zoo loyaal en definitief, dat
mijn politiek leven geen nieuwo kiosrecht-
herzienings-campagne meer zal kennen."
Froro Orban, dio zijn partijgenoot goed
schoon te kennen, onderbrak hem, zoggonde
»Uw woord is niet-voldoende (Votre
parole ne suffit pas I)
Waarop do eerlijke heer Fóron ant
woordde, dat hij die onderbreking als oen
beleodiging beschouwde.
Thans staat diezelfde heer Féron aan
't hoofd dor bewoging voor een nieuwe
herziening van art. 47 der Grondwet, en
de liboralon volgen hem oonparig uit geest
van dwarsdrijverij, ten einde het land in
beroering te brongeD, drie weken vóór de
algomeeno verkiozingen.
Tevens hebben zij hot voorstel gedaan
om op 's lands kosten een standbeeld te
doen oprichten voor den rechtsgeleerde
Lauront, die enormitoiten heoft geschreven
als deze
ȟe macht is het recht." (Leve Cham
berlain
»'t Is krankzinnigheid, bevoogd te ver
klaren tot het bekleeden van openbare
ambten, hen die in het strenge Catholi-
cisme zjjn opgevoed; hen tot die ambten
te benoemen is een misdaad."
»De wet kan uitsluiten van do openbare
ambten hen, die clericaal onderwijs hebben
genoten."
Engeland.
Een telegram uit Simla meldt, dat er
ernstig over gedacht wordt, meer troepen
naar Tibet te zender, omdat men rekent
op verder hardnekkig verzet van de Tibe-
tanen die aanhoudend schieten uit hun
versterkirgen op het Engelsche kamp. Zoo
zenden zij uit een stuk of wat kanonnetjes
vaste kogels van een pond gewicht op de
wa'len van het kamp af. Het heet nu ech
ter ook, dat zij moderne geweren hebben.
De laatste expeditie in Somaliland is
teneinde en heeft Engeland niet veel reem
en weinig voordeel gebracht. Het is nog
de vraag of de macht van den Mollak
werkelijk zro'n knak heeft gekregor, als
de regeeiing beweert. Ia elk geval is het
woord van den Engelschen bevelhebber,
dat de oorlog niet zou eindigen voor de
Mollah dood of levend in zijn har.den was
te schande geinaak*". En intusschen heeft
deze expeditie in October 1902 t.ot heden
Engeland reeds meer dan 28 millioen gul
den gekost.
Spanje.
Blommen en bommen, dus zoet en zuur,
vond de Spaansche Koning Alfonsus, op
zijn binnenlandsche reis. Een schitterend,
fantastisch feest, als uit den riddertijd, met
romantische en ietwat gevaarlijke inciden
ten was zijne ontvangst te Sevilla. Toen
de dames geen bloemen ineer hadden om
op den Koning en voor zijn paard op den
weg te strooien, rukten zij ze uit haar
boezem en uit het haar en wierpen
hem die toe. Don Alfonso toonde ook dit
maal weer, welk een kranig ruiter hij is:
meer dan eens werd zijn paard schuw voor
de drukte en steigerde, maar telkens be
dwong hij het zonder moeite. Toen hij op
het jacht Giralia aan boord stapte, dreef
dit jacht te midden van duizenden water
leliën. Het was een bekoorlijk tafereel.
Helaas had er een ongeluk plaatseen
vrouw werd doodelijk getroffen door een
omvallende raast, die door een troep jon
gens werd beklommen.
Vóór 's Konings komst werden 57 anar
chisten in hechtenis genomen. Op de
meest8 hunner werden blanke wapenen
gevonden.
Balkanstaten.
Koning Peter van Servië en vorst Fer
dinand van Bulgarije zijn Zaterdag te Nisch
samengekomen. Na een gale-liner inden
avond zou de vorst naar Weenen, de Koning
naar Wranja vertrekken.
De grondslagen zullen worden gelegd
voor een vergelijk over de Balkan-zaken,
dat zoowel te Weenen als te Petersburg
gaarne gez!en zou worden. De lang ge
wenschte Balkan-Bond staat gesloten te
worden, althans dat hoopt men.
In verband hiermede staat hoogstwaar
schijnlijk de komst te Weenen van baron
Calice, den Oostenrijksch-Hongaarschen ge
zant te Konstantinopel.
In ieder geval is 't voor kleinere staten
de roeping van het eigenbelang om zich
nauw aaneen te sluiter.
Dit begrepen reeds Nederland en België
Denemarken en Zwaden; het zou geen
wonder zijn als ook de Balkan-staten het
begonnen in te zien.
Met botangstelling wacht men op tijdin
gen uit deze landeD, door Bismarck een
maal smalend «Europa's kinderkamer" ge
noemd.
Zuid Afrika.
Het blijkt hoe laDger hoe meer, dat de
opstand in het Lijdenburgsche een zotternij
is. Durand had de zes mannen die hem
geloofden en volgden o. m. wijs gemaakt,
dat de Engelsche konstabelmacht aan den
opstand mee zou doen. Aan den anderen
kanf, men zou haast gaan vermoeden, aan
generaal Hetzog's onderstelling denkende,
dat de konstabels inderdaad de hand in het
onnoozele komplot hebben gehadnu kou
men eens zien hoe noodig zij nog waren
Rusland en Japan.
Er wordt gemeld dat een Japansche
kruiser voor Port Arthur tot zinken zou
zijn gebracht door een Russischen adelborst
op een stoomsloep.
Voorts dat de Japanneezen 48 kilometer
spoorlijn in Mantschoerije onbruikbaar heb
ben gemaakt.
Dan dat het voornemen dar Russen is
om op Karbin terug te trekken, daar te
blijven tot de versterkingen zijn aangeko
men, en dan een vluggen, beslissenden veld
tocht naar het zuiden te doen in den nazomer.
Vervolgens dat de Tsaar en de groot
vorst-troonopvolger op reis zijn gegaan om
de steden te bezoeken van waar troepen
naar Oost Azië gaan.
En eindelijk dat men nog niet zeker is of
de Russen hunne sterkte Dalny (de ooste
lijke baven van het schiereiland Liao Tong)
wel zeiven verwoest hebben of zullen ver
woester. De Japanneezen hebben de plaats
vermoedelijk reeds bezet, alsmede SioejeDg
op ditzelfde schiereiland, noordwestelijk
van Antoeng gelegen.
En ten slotte dat, raarraate de Rnssen te
rugtrekken en minder worden, de vijande
lijke toeschouwers van rondom gevaarlijker
worden. Zoo hebben Chineesche benden
reeds eenige Russische veldposten aange
vallen, terwijl bij het station Jantai een
groote bende Tjoengoesen werd gezien.
Kantongerecht te Goes.
In de zitting van 14 Mei 1904 zijn ver
oordeeld wegens overtred. leerplichtwetP.
da J., te 's-Heerenhork, J. K., te 's-Heer
Arendskerkp, K. de W„ te Driewegen, ieder
f 0.50 b. s. 1 d. h. G. v. d. D., te's-Heer
Arendskerke, G. v. O., te Driewegen, P.
C., te Borssele, J. V., te Wemoldinge, M.
van S„ te Scbore, A. W„ te Krabbandijke,
K. M„ te Rillaud-Batb, J. N., te Kapelle,
P J. de H„ A. de S„ J. KA. de B., A.
v. d. K., te Wissenkerke. ieder f 1 b. s. 1
d. h. M. K„ te Kruiningen, W. C. de K.,
A. v. d. W., A. VS. de L„ te Wissen
kerke, A. M de P., te IOuimnger, ieder
f2 b. p. 2d. h. H. J. S., te Waarde M.
de J., te Wemoldinge, ieder f 1 b. s. 1 d.
h. J. v. d. H., te Nisse, f 3 b. p. 2 d. h.
M. W., te Rilland-Batb, f 4 b. r. 3 d. h.
straatschenderijS. Ph., te 's Heer Arends
kerke f2 b. s. 2 d. h.'s nachts op weg ge
plaatst voorwerp niet verlichtenP, V., te
