NIEUWSBLAD
TOOR ZEELAND
No. 95. 1904
Dinsdag 10 Mei
18e Jaargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
TAEIEFWET en FINANCIËN.
VERSCHIJNT
Wed. S. J. DE JÖNGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p, p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE DER FIRMA
en van
van 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Bjj het verzot tegen de Tariefwet ver
zuimt men wel wat veel te letten op de
Rpksfinanciön.
Nemen wjj ter hand de begrooting der
uitgaven en de wet op do middolen over
1904 dan bljjkt dat de uitgaven zijn ge
raamd (wij nemen ronde cjjfers) op 176
miljoen, de middelen op 164 miljoon.
Dus een tekort van 12 miljoon.
Met een dergeljjk verschil in 't zicht
zou het niet verstandig zijn van don mi
nister van financiün indien hjj geen mid
delen tot dekking beraamde.
Bezuiniging en een krachtige sociale
politiek kunnen niet samengaan.
Wil do rogeering dus sociale wetsont
werpen indionen en eenmaal wot gewor
den uitvoeren, dan moet zjj geld hobben.
En nu zjjn allo groote financiers ook
Pierson, Harte's onmiddellijke voorganger
in het beheer van 's Rjjks financiün, het
hierin eens dat het beter is het bestaande
tarief van invoerrechten meor op te doon
breDgen, dan de directe belastingen, accijn
zen of de overige indirecte belastingen te
verhoogen.
En nu heeft ook minister Pierson ge
zegd dat, wat de directe belastingen aan
gaat, waaronder ook de vermogens- en
bedrijfsbelasting, de uiterste grens der be
lastbaarheid is bereikt.
Men lette ook op de zware en steeds
stijgende hoofdelijke omslagen en de niet
minder drukkende opcenten op het perso
neel, waardoor men in deze belasting steeds
het dubbele er van betaalt.
Verhoogt men de vermogensbelasting,
dan gaan de hoogst aangeslagenen in het
Buitenland wonen, en zijn wij ze voor
goed kwijt.
Te Brussel woont al oen heele kolonie
van deze Nederlandsche uitgewekenen, die
zich nu reeds al te zwaar belast achten.
Dezen zelfden toon beluisteren wjj in
de rede van den heer Jos. Jacobson in de
Rotterdamsche Kamer van Koophandel,
een voorstander van de Tariefverbooging,
althans van die naar het gewicht.
Hij zei o. a.
„En het geld, dat de schatkist noodig
heeft, moot er zjjn. Dat de directe belas
tingen niet verder zgn op te schroeven,
weet men ook, en zoo men het nog niet
weten mocht, dan denke men daarover
niet lichtvaardig. Men drgve de bezitters
niet het land uit. Wjj kunnen hunne
kapitalen niet missen, te minder nu wij
er uitzicht op hebben, dat die kapitalen,
door het tarief, in toenemende mate in
onze njjvorheid zullen aangewend worden.
Laat ons ze daarom niet verjagen. De boog
is te dien opzichte reeds sterk genoeg ge
spannen."
Doch wjj gaan verder.
De Grondbelasting brengt ruim 13 mil
joen gulden op.
Reeds merkte Set Centrum dezer dagen
op dat „verbooging dezer belasting tegen
haar zakelijk karakter zou indruiscben,
terwjjl een heffing van ruim 8 procent der
belastbare opbrengst zeer zeker niet matig
kan worden genoemd. Ook is op dit oogen-
blik de schatting der gebouwde eigendom
men nog niet afgeloopon".
Verhooging dezer belasting is derhalve
niet mogeljjk.
De personeele belasting brengt ruim 9
miljoen gulden op, met de opcenten 16
miljoen. En het zgn juist deze opcenten
die deze belasting zoo drukkend makoD.
Over de vermogensbelasting spraken wjj
hierboven reeds.
Wjj zouden daar nog aan kunnen toe
voegen dat, volgens berekeningen van wie
t weten kunnen, om do som te bereikon dio
van de tariefverhooging wordt verwacht, de
vermogens- en de bedrijfsbelasting die thans
ruim 14 miljoen opbrengt, met 75 procent
zou moeten verhoogd worden.
En dat is onmogelijk.
Vooral de bedrijfsbelasting drukt velen
bovenmatig. Te meer nu de fiscus den in
deze belasting aangeslagonon zoo de duim-
schroovon sehjjnt aan te zetten, dat meor
dan een zich to hoog aangeslagen acht
doch om velerlei reden den harteloozen
fiscus maar stilletjes begaan laat.
Eindeljjk do verbruiksbelastingen. De
schatkist geniet er 51 miljoon gulden van.
S'.,Ruim do helft is de opbrengst van don
drankaccjjns. Die kan niet worden verhoogd.
Dan volgt de suiker; nog minder. Beter
ware dat de suikeraccijns zoo spoedig mo
gelijk verdwijnen kon. Hot gesmokkol en
gekonkel aan onze grenzen ware dan ook uit.
Dan volgen zout, wijn en bier, die saam
4'/j miljoen opbrengen. Die te verhoogen
zou al heel weinig uithalen. Beter ware
overigens den heelon zoutaccgns maar af
te schaffen. Wjju on bier zullon door de
Tariefsherziening aanmerkelijk hooger in
voerrecht krjjgen. De wijn, vergissen wjj
ons niet, f50 per duizend liter. De ove
rige indirocte belastingen registratie, hy
potheek en successie, kunnen ook niet vor-
hoogd worden.
De beide eersten zouden geen zoden aan
den dijk brongen, de laatste zou het kun
nen doen, indien de menscben er geen
kunstmiddeltjes op wisten om deze belas
ting te ontgaan. Zij koopen zich in een
verzekering, nemen een lijfrente, of geven
tjjdens bun leven hun geld en goed weg,
en de Staat verliest zgn rechten. Die vor-
hoogde successiebelasting zou baar doel
voorbijstreven.
Maar zeggen de tegenstanders van
het ontwerp het staat met de inkomsten
zoo kwaad niet, zie ze eens stijgen en met
ieder jaar meevallen.
Een wel wat losse grond om er uw
verzet op te bouwen.
Er kan immers een kentering komen in
de jaarljjksche toeneming der opbrengst.
Zelfs 1903, dat 9 miljoen boven de ra
ming ging, sloot nog met een tekort van
4 miljoen.
Minister Pierson zag ook in dat het den
weg van Tariefsherziening op moest. Het
tarief van 1862, herzien in 1877, was uit
den tijd. En zoo diende hg' ook zij a ont
werp tot tariefs-herziening in. Men hoorde
van geen protest, behoudens een enkele
stem in onze provincie.
Sedert zijn aftreden zijn enkele wetten
ingevoerd die groote uitgaven vorderen,
met name de leerplichtwet, de ongevallen
wet met annex beroepswet.
Gezwegen van de wetsontwerpen thans
ingediend of in uitzicht gesteld welke veel
geld zullen kosten.
Ware er op het oogsnblik een liberaal
kabinet, het zou eveneens met een derge
lijk ontwerp moeten komen.
Tot nog toe lazen wij nog niet dat van
liberale zijde een andere, een betere weg
werd aangewezen.
Dat de minvermogenden weer het kind
van de rekening zullen zijn, dat zij zwaar
zullen getroffen worden, is niet waar. In
tegendeel er is met da draagkracht der
arbeidersklasse zorgvuldig rekening ge-
honden.
De eerste levensbehoeften graner, mee1,
aardappelen, en voorts steenkolen, brnin-
koleD, cokes, en tal van andere zaken te
veel om in dit opstel te noemen, blijven
onbelast.
Slechts enkele artikelen worden belast,
waartegen wij bezwaar hebbeD. Onder
anderen, wij zeiden het reeds, de petro
leum. Onze Kamerleden zullen wèl doen
met dergelijke artikelen bij amendement
te trachten vrij te krijgen.
Dit betreft echter slechts enkele, waarop
wij nader terugkomen.
Na dit gelezen <e hebber, lazen wjj het.
volgende in de Standaard dat wij met in
stemming overnemen.
Financieel ziet de toekomst voor onze
Nederlandsche burgerij er niet aantrekke
lijk uif.
Nu reeds zit het Sjjk fioancieel vast.
Allerlei uitgaven, ah voor Iadiü, voor
waterreiniging, voor drooglegging, voor ver
bouw van kaduuke Departementen enz.
staan voor de deur, niettegenstaande er
reeds een deficit is.
En nu komen straks de sociale wetten,
die millioenen zullen vorderenhet tech
nisch onderwijs, dat beginnen zal met
sommen te verslinden, en het vrije onder
wijs dat op ontwikkeling wacht.
Hoe 't dus ook loopf, er zal meer betaald
moeten worden. Aanmerkelijk meer.
Dit nu kan op tweeërlei manier ge
schieden.
Men kan de directe belastingen 30 pO.
opzetten, of men kan indirect hulp bij het
tarief zoeken.
Waaraan zal men de voorkeur geven
Ieder kent zijn aanslag voor personeel,
voor grondbelasting, voor bedjgfsbelasting,
voor vermogensbelasting, en kan dus precies
uitrekenen, wat het hem per jaar zal kosten,
als er 30 pCt. bij komt.
Voor de rijken zal dit geen onoverkomelijk
bezwaar opleveren maar wie bitter hard
zullen getroffen worden, dat zijn de onder
wijzers, de predikanten, de cffieierer, van
lagen rang, de lagere rechters en ambte
naren, in één woord, alle burgers van tus-
schen f600 en f3000 inkomen.
Die zullen moeten bloeden, en de ader
lating zal kolossaal zijn.
Daarom schijnt indirecte heffing door het
tarief zeer verre verkieslijk.
Daaraan betalen ook anderen mtö, ook
de buitenlanders. Hst betaalt ongemerkt
bij zeer khine bijdragen, en wordt daarom
minder gevoeld.
Ea wat meer zegt, het zal tevens nijver
heid en arbeid te hulp komen.
Nu is hot bier met 50 pCt. belast, en
zie hoe da bierbrouwerij bloeit. Banket
waren betalen bjj invoer 25 pCf., en dit
bedrijf bloeit schoon. De sigaren dito, en
onze sigarenfabrieken zijn groot in aantal
en omvang.
Kortom, ia ons eigen land hebben we de
proef op de som, dat het tarief veel minder
drukt en tegelijk ons vooruit helpt, terwijl
30 pCt. op de directe belasting hard is en
ons laat die we zijn, ja, de koopkracht
vermindert.
Ten slotte nog een opmerking buiten
verband met bovenstaand opstel.
Bij de voorloopige candidaatstelling in
het kiesdistrict Goes voor de Statenver
kiezing bleek een groot aantal stemmen
uitgebracht op den heer G. A. Vorsterman
v. Oyan te Aardenburg. Vooral de werk
lieden vereeniging fe Ktuiningen was op
zijn candidatuur gesteld.
Nu haalde de man het niet. Wjj had
den deze candidaatstelling anders wèl
gaarne gezien. Genoemde heer toch is van
vrijhandelaar voorstander van schaalrech-
ten op de granen geworden, en was daar
om, gelijk hij zelf in de Midd. Crt. van
30 Maart 1897 meedeelde, als voorzitter
zijner liberale kie3veraeniging afgetreden,
wijl hij zijn „nieuwe overtuiging Diet ver-
eenigbaar achi(te) met dat voorzitterschap
eener liberale kies vereeniging".
Bij de aanstaande Statenverkiezing zal
het, ook in Goes, wel een stormloop tegen
de Tariefwet zjjr. En niet ongaarne zou
den wij daarbij de vrijhandelaars met dezen
voorstander van schaalrechten in hun mid
den daarmede bezig gezien hebben.
Een schouwspel, niet minder leuk dan
in 1901 bij de Kamerkiezing toen genoemde
Van Oyen tegenover onzen Lohman stond,
en de liberalen met pamflet en plakbiljet
en prentje den onnoozelen kiezers kwamen
vertellenStemt niet Lohman want dan
krijg je „duur brood", maar wie tegen
„duur brood" is moet stemmen op Van Oyen.
Wij herhalen dat zeiden de liberalen in
hunne geschriften en op hunne prentjes.
En dat, terwijl Lohman toen tegen graan
rechten was en dus tegen „duur brood",
en Vorsterman v. Oyen onenig k voor schaal
rechten en derhalve in dien zin voor,,duur
brood" gepleit had.
fJii da Ttsreede ICamer*.
Nog steeds is de „spli'sing" aan de orde.
Het is en bljjft het schibbolet der
regeeriiig, en een gevaarlijke klip voor het
geheele ontwerp. En hoewel de aanhan
gige wet geene politieke strekking heeft
en verwacht kon worden, dat alle moge
lijke partijen in dezen konden samenwerker,
had men waarlgk toch buiten den waard
gerekend. Schuilt er ook soms in dit on
derdeel der wet, nl. do felbastreden split
sing tusschen tapperij en slijterij, een po
litiek beginsel? Immers neen.
Wel dient erkend, dat de regeering uit
overtuiging boe kan het anders voor
dit stelsel gekozen heeft, een stelsel, dat
overigens doorwerkt in de gansche wet.
Vandaar de ernst, waarmede de regoering
de zaak der splitsing opvat.
Mocht do Kamer a. s. Dinsdag het amen
dement-Fock schrapping van do splitsing
aannemer, dan bestaat er groot ge
vaar, dat het Ministerie het ontwerp intrekt
en de zaak der Drankbestrijding op den-
zelf lan voet A la Modderman wordt voort
gezet.
De regeering heeft blijkbaar zich bereid
getoond tot gemeen overleg. Van daar
zoovele concessies. Zelfs is de splitsing
niet volgehouden ten aanzien van het plat
teland, evenmin zal ze toegepast worden
op de bestaande vergunninghouders.
En doordien het platteland met de voor
gestelde splitsing niets te maken zal hebben,
vervalt als van zelf de voorgestelde com
binatie van slijterij en winkelnering. In
gemeenten met een kom van meer dan vijf
duizend zielen kan de slijter best afzon
derlijk bestaan.
Eeno nieuwe concessie alzoo.
Doch aan alles is een grens, ook aan
het geven van concessies.
Sterk ontraadde de Minister de Kamer
het amendement Rink, om de definitie
d. w. z. de bepaling, wat de wetgever
onder sterken drank verstaat, uit het ont
werp te laten vervallen de beslissing
over het amendemenf-Roessingh om n.k de
flesschenmaat van 2 dL. te schrappen, liet
de Minister aan de Kamer over maar
in het eigenlijke kardinale punt, waar het
om ging, de splitsing, hield de Minister voet
bij stuk en verklaarde Z.Exc. hotamende-
ment-Fock, dat daarover handelt, beslist
onaannemelijk.
Zooals we reeds boven zeiden, zal het
Dinsdag blijken, of de Kamer genegen is
met de rogeeriDg in dezen mede te gaan.
Van hare houding zal het afhangen of dit
ontwerp zal tot stand komen, ja dan neer.
Nadat art. 2 onder den hamer was door
gegaan, kwamen bij art. 3 de afzonderlijke
societeits-vergunningen ter sprake Ze
worden in het ontwerp aan minder streDge
bepalingen onderworpen dan wel de gewone
vergunningen, in zoover ze verleend wor
den door Gedeputeerde Staten in plaats
van door B. en W.
De socialisten zagen daarin bevoorrechting
van zekere klasse, strijdig met hun leuze
gelijk recht voor allen.
Ze ^hadden dan ook een amendement
ingediend dat strekken moest om aan die
zoogenaamde bevoorrechting een eind te
maken. Ze werkt wetsontduiking op
groote schaal in de hand.
Dhr. Troelstra hield de Kamer een droef-
donkere schilderg voor van de drankuit
spattingen in het studentenleven, waar
aan de studentensociëteiten niet vreemd
zijn een onderwerp trouwens buiten
het kader van dit wetsontwerp en dringt
op aanneming van het ingediende amen
dement aan.
Dhr. Schokking loopt ook niet hoog
met die afzonderlijke sociteits vergunningen.
Hg is bevreesd dat de milde bepalingen
het oprichten van dergeljjke inrichtingen
in de band zullen werken en het drank
gebruik bevorderen. Daarom is hij er
dan ook eigenlijk tegen.
De Minister v. Binnenl. zaken deelt
dit gevoelen niet. Vorens Z.Exc. is de
sociëteit een besloten kring, volstrekt niet
opgeriobt met het doel van handel of
winstbejag.
Zoo goed als iemand één vriend kan
uitnoodigen om een »glaaBje" te gebruiken,
kan hg er tien uitnoodigen en even goed
kunnen ze samen tot dit doel oen lokaal
huren on een vereeniging oprichten.
Daar moot do wetgever uitbljjven.
Zou hg zich daarmede gaan inlaten,
dan is er aan wetsontduiking geen einde.
Zoo min mogeljjk moeten daarom aan wer-
keljjke sociëteiten, die noodzakeljjk kunnen
zgn vooral op het platteland, belomme
ringen in den weg worden gelegd.
Een sociëteit is toch uit den aard der
zaak iets anders dan een kroeg.
Zoo sprak ook dhr. Lobman.
RUSLAND en JAPAtf.
De Russen verhelen het nu niet meer
dat de ontscheping der Japanneozen op het
Liaotong-schiereiland, zoowel aan den ooste-
ljjken als aan den westelijken kant, de
plannen van generaal Kourapatkine geheel
en al verijdelt.
Port-Adam en Pitzewo zijn gelegen aan
de beide kusten van het schiereiland Liao
tong. Eerstgenoemde plaats is 100 K.M.
van Port-Arthur gelegen, Pitzewo iets ver
der. Port-Adam is met Port-Arthur ver
bonden door den Mantsjoergschen spoorweg
en die lijn loopt vlak laDgs de kust.
Thans verneemt men dat de Japanneozen
Port-Adam reeds vermeesterd hebben en
dat zij nagenoeg het geheele Liaotong-
schiereiland beheerscheD.
Voeg hierbij de versperring van Port-Art
hurs haven, de nederlaag bij Teng-Hoang-
Cheng, de bezettiDg daarvan on van Antoeng
door de Japanneezen, de vriendschappelijke
gezindheid der Chineezen jegens dezen nu
reeds openbaar, en de twee duizend dooden
die de eerste veldslag aan Russischen kant
maakte, onverminderd de vreeseljjke zee
rampen, en men verstaat het dat te Peters-
burg op den 6en Mei, den verjaardag der
Keizerin, de stemming zoo allerdrukkendst
was, waartoe ook de weersgesteldheid mee
werkte, want den ganschen dag sneeuwde
bet. Vele families zijn dan ook in diepen
rouw gedompeld. En nu kwam nog 's
keizers bevel aan Alexejeff om Port-Arthur
te verlaten en zich weer naar Moekdente
begeven de ongerustheid verhoogen.
Spoorweg en telegraaf zijn reeds afgesne
den. Men kan nu geen berichten van verder
dan Moekden meer ontvangen.
De positie van Kouropatkine is in hooge
mate benard. Hij is door den vijand na
genoeg omsingeld. De Japanneezen be
schikken over eena zeer aanzienlijke macht
aan artillerie. Er zouden wonderen noodig
zijn om Kouropatkine in staat te stellen,
zich nu nog de zege te verschaffen. Het
zal op den duur wel niet mogelijk zgn de
Russische menigte in bedwang te houden
met beweringen van het tegendeel.
Nog 15000 Russen zijn in Port-Arthur
ingesloten en hun treurig lot scbjjnt niet
twijfelachtig 1
Admiraal Alexejeff is, schoon licht gewond,
nog juist bij tijds vertrokken om niet in
de val te komen. Hjj toch ging met den trein
voorafgaande aan dien waarop de Japan
neozen reeds geschoten hebben. En dit
was nogal een trein die honderden Russische
gewonden naar Karbin vervoerde. De be
schotten der wagons zijn door Japansche
kogels doorboord die de treinen raakten toen
deze met groote snelheid de gevaarlijke
plaats voorbij stoomden.
De gouverneur-generaal zit nu veilig en
wel te Moekden.
9 Mei 1904.
Levert de onmacht van onzen wetgever,
om dit onderwerp op een waardige en be
kwame wjjze te behandelen toch niet een
treffende illustratie van de onmacht van
den wetgever om het drankgebruik door
bet stellen van regelen te beperken
Wij zijn geneigd deze vraag van do
(liberale) Nieuwe Courant bevestigend te be
antwoorden.
Maar de studentenmanier waarop Don
derdag en Vrijdag de steeds lustiger ge
worden linkerzijde deze wet belaagde, doet
ons even hard vragen: Levert de onmacht