NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No. 91. 1904
Zaterdag 30 April
18e Jaargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Eenip niouiei ra pefvelm,
AdvertentiSn.
Bij Hit miner litter! cm Bpspel.
VERSCHIJNT
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUU, te Middelburg.
Pos te rij en.
Gemengde Berichten.
PRIJS DER AÜVERTENTIËN
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VKIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. 0,95.
Enkele nummers0,02s.
UITGAVE DER FIRMA
en van
De met 1 Mei a. s. veranderde
Dienstregeling op de Spoorwegen
maakt het ons noodzakelijk te berich»
ten dat advertenties die bij den heer
DHUIJ voor ons blad worden aange
boden, op dagen van uitgifte der
Courant (dus Maandags, Woensdags
en Vrijdags) voor 12 uur voormiddags
bij genoemden uitgever moeten be
zorgd worden.
Ook heeren berichtgevers gelieven
zooveel mogelijk met veranderde
dienstregeling rekening te houden.
De DIRECTEUR van het postkantoor te
Goes brengt ter kennis van het publiek,
dat de laatste buslichtingen aan het kantoor
met l Mei a. s. als volgt zullen geschieden
Voor Noord-Beveland ten 4.55 m., ten
8.40 id. en ten 1.55 a.
Voor 's Gravenpolder ten 5.35 m. en 1.55 a.
Voor Eloetinqe en Eattendijke ten 8.45 m.
en voor Eloetinge 5.55 a.
Voor Wilhelminadorp ten 8.45 n?en 5.55 a.
(1902—1903.)
I.
In de verzameling van verslagen, betrek
king hebbende op de vanwege het rijk
gesubsidieerde proefvelden enz. wordt
meestal in een résumé het resultaat van
het proeffeld opgegeven.
Voor hen, die nog twijfelen aan het nut
der kali als bemestingsmiddel vermeld ik
hier eenige dier resultaten. Natuurlijk
zijn er ook uitkomsten, die minder sprekend
zjjn dan deze, ja, er zijn er zelfs, waar de
kalibemesting door bijzondere omstandig
heden geen loonend resultaat gaf, doch het
aantal der gunstige uitkomsten is zoo over
wegend groot, dat ik de minder gunstige
gerust kan weglaten. Het is trouwens
slechts een poging om den belangstellenden
lezer er toe te brengen zelf door proeven
zjjn voordeel te doen zoeken.
I. Een bemesting met kaïniet en slak
kenmeel op lage, zure weiden gal ook thans
weer betere uitkomsten dan een bemesting
met slakkenmeel alleen.
II. Een bemesting van 800 KG. kaïaiet
en 600 K.G. slakkenmeel op madeland werkt
te Beilen en Zuidwolde in het 4de en Ode
proefjaar nog uitstekend.
III. Op het proefveid te Kruiningen is
de kali-bemesting op aardappelen loonend
geweest.
IV. Een bemesting met superphosphaat
op uien te Kapelle heeft uitstekend ge
werkt. Ook door toepassing van zwavel-
zure-kalimaguesia weid een goede weer-
opbrengst verkregen.
V. Een bemestiDg met ammoniak-super-
phospkaat op aardappelen heeft op dit proef
veld betere resultaten gegeven dan een be
mesting met chilisalpeter en superphosphaat.
Een kalibemeBting bleok ook op dit proef
veld loonend fe zijn. (Kapelle Zeeland)
VI. Op zuren klei-derrie grond heeft 1000
K.G. kaïniet, 600 K.G. tbomasslakken, 4000
K.G. kalk en 200 K.G. chilisalpeter, kos
tende ruim f100 de opbrengst aan gras met
meer dan 100 verhoogd per H.A. Hoe
wel op een perceel de grond bjjzondor zuur
was en daarop geen kalk gobruikt is, gaf
300 K.G. chloorkalium en 500 K.G. ammo-
niak-super toch 50 meer opbrengst, ter-
wjjl 800 K.G. kalk en 500 K.G. ammoniak-
super slochts 30 meer opbrengst leverde.
VII. Suikerbieten bemost met 400 K.G.
chloorkalium, 30u0 K.G. kalk, 1000 K.G.
super en 400 K.G. chilisalpeter gayon
40440 K.G. met 16,4 suiker en putten
bij zulk een bemesting der grond niet uit.
Een zware stalmestbemesting leverde 40000
K,G. bieten met 15,9 suiker.
JAN VAN DE MARK.
Ouders geeft acht.
Met hoevele zorgen gaat de opvoeding
uwer kinderen niet gepaard en wat al moeite
get'oost gij U niet om er flinke menschen
in de maatschappij van te maken. Men
moet zelf ziekelijke kinderen gehad hebben
om te beseffen hoe gelukkig de ouders
zich gevoelen wier kinderen flink opgroeien.
Hoevele ouders zijn er niet die het verlies
van een of meer kinderen betreuren en later
bij zich zelve zeggen, och hadden wij dit
of dat nog eens geprobeerd, maar dan is
bet gewoonlijk te laat. Wij kunnen U
daarom den raad geven het spreekwoord
tot waarheid te brengen en niet uit te
stellen tot morgen wat gij heden nog ver
richten kunt. Vele personen die dit artikel
zullen lezen hebben zeker ook wel kin
deren wier gezondheid veel te wenschen
overlaat en daarom raden wij U ten
sterkste aan het voorbeeld te volgen van
den Heer Goutbeek te Griendtsveen die
ook eene dochter had wier gezondheid veel
te wenschen overliet.
Juffrouw Goutbeek volgens portret.
Mijne dochter, zoo vangt hij aan in een
brief die wij voor ons hebben ligger, had
eene verkoudheid opgeloopen, zij en ik
sloegen er geen acht op en zij werd van
dag tot dag zieker, wij waren ten einde
raad, zij liep als iemand van tachtig jaar.
Ons werd als toen aangaraden onze toe
vlucht te nemen tot het gebruik der echte
Pinkpillen van Dr. Williams, wij drukken
op het woord echte, die alleen te verkrijgen
zijn bij de depothouders die onder de at
testen zjjn aangegeven. Ik kan U thans
zoo gaat hij voort met een gelukkig vader
hart verklaren dat mijne geliefde dochter
de goede uitwerking er van ondervonden
heeft, want thans is zij geheel en al her
steld, is opgeruimd eu loopt weder zoo
vlug als voorheer. Wij kunnen den be-
reider dezer Piukpillen niet genoeg dank
baar zijn, want wij hebben er de redding
onzer doehfer aan te danken, en veroor
loven mijne verklaring te publiceeren.
Zij zijn onovertreffeljjk tegen bloedar
moede, bleekzucht, neurasthenie, zenuwziek
ten, maagziekten, algemeene zwakte, be
wijzen groote diensten bij de vormiDgder
jonge meisjes, rheumatiek en heupjicht.
Pips f 1.75 de doos, f 9per 6 doozon.
Verkrijgbaar bij Snabilié, Steiger 27, Rot
terdam. Hoofd-depothoudor voor Nederland
en Apothekor. Franco toezending tegen
postwissel. Ook echt verkrijgbaar voor
Middelburg en omstreken bjj JOH. DE
ROOS en voor Goes en omstreken bij
Gebr. MULDER, Drogerijen en Verfwaren.
Onze Middelburgsche corresp. schrijft
Toen in 1898 het geneeskundig gesticht
voor krankzinnigen te Dordrecht gesloten
werd, ontwierpen Gedeputeerde Staten van
Zeeland een overeenkomst met de Regenten
van het St. Joris Gasthuis te Delfr, eene
ovei eenkomst ten doel hebbende het op
nemen en verplegen van armlastige krank
zinnigen uit de provincie Zeeland.
van 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regol
meer 10 cent.
De overeenkomst, goedgekeurd door Pro
vinciale S aten, en in werking getreden 1
Januari 1899 bepaalt dat in genoemd ge
sticht voor hoogstens vijftig lijders uit
Zeeland plaats gereserveerd bljjft. Indien
leiige plaatsen open blijven heeft de pro
vincie, bij wijze van wachtgeld f30'sjaars
te betalen.
Deze overeenkomst loopt tct 1 Januari
1919, en ra verloop van dien termijn van
twintig jaren bljjft de overeenkomst door-
looper, tenzij van een der beide zijden één
jaar te voren opzegging geschiede.
Reeds in 1892 was een dergelijke over
eenkomst aaDgegaan met het gesticht Coude-
water to Rosmalen.
Ook daar reserveerde Zeeland vijftig plaat-
sea voor patiënten. Deze overeenkomst
eindigt 1 November 1907 en behoort ook
eon jaar te voren opgezegd te worden
Een derde overeenkomst is gesloten 21
Maart 1892 met de Vereeniging tot Chris
telijke verzorging van krankzinnigen en
zenuwlijders in Nederland.
Deze overeenkomst geeft Zeeland recht
op veertig plaatsen op Bloemen daal bij
Loosduinen. Bovendien kunnen desge-
vorderd nog 13 vrouwelijke patiënten in
het gesticht Veldwijk lij Ermelo verpleegd
worder. Deze laatste overeenkomst is ge
ëindigd 31 October 1912, maar loopt door,
tenzq tW03 jaren te voren opzegging plaats
hobbe. De kosten der verpleging zijn voor
alle gestichten gelijk f300 per jaar.
De gemeente of eene instelling van wel
dadigheid betaalt f 155, het rijk f 40 en
het overige de Provincie.
Voor de verpleegden uit eigen middelen
wordt, naar de mate dat men comfoit
wenscht, in de drie stichtingen der Ver
eeniging voor Christelijke verzorging be
taald f 1600, 1200, 900 en 600 per jaar.
Ia deze klassen vooral, maar evenzeer
in de geheele inrichting is de verzorging
van onze dagen heel wat vriendelijker dan
inde »Dolhuyskens" in vroeger eeuw als
aanhangsel bij Pest- of Gasthuizen behoo-
rende. Men had ook daar „voor ziel en
ligchaameen Ziekentrooster en Heelmeester,
om (yder in 't zijne) de kranken te helpen,
daartoe aldaar een bequaame Apotheek op
gericht wezende, die dagelykx uit het Gast-
huys gestoffeerd werdt. De huyszorge was
ook hier van staande op eenen Binne-
vader en eene Binne-moeder, nevens noch
een onder-biune-moeder om op de zieken
te passen, tot hun behulp verscheyde
Dienstboden soo Mans- alsVrouwspersoonen
hebbende", maar het Paviljoen-stelsel was
toen onbekend.
Middelburg. Woensdagavond had in de
Concert- en Gehoorzaal de Openbare Les
plaats van de Middelburgsche Volkszang-
school, Afdeeling der Vereeniging »Uithet
Volkvoor het Volk".
De eerste klasse opende de les met twee
oefeningen van Ho), twee liederen van den
zelfde en twee van Cath. van Rennes, ter
wijl daartusschen door twee leerlingen
het aardige liedje van Verhuist «Boterblom-
metje" gezongen werd. Al deze nommers
waren eenstemmig. Zij werden met zeer
goede intonatie en duidelijke uitspraak ten
gehoore gebracht. Rythmisch was »In Mei"
van Hol het beste.
De tweede klasse zong eerst twee oefe
ningen van Hol. De daarop volgende Canon
(tweestemmig) »Van allerlei rang" van den
zelfde, werd zeer duidelijk ten gehoore
gebracht. Ook de twee daarop volgende
nommers «Oud Moedertje" en „Een kleine
Koningin" beide van Worp, door een tweetal
leerlingen gezongen mochten gehoord
worden.
Ia de twee laatste nommers voor koor
was deze klasse minder gelukkig wat de
intonatie betrof.
De derde klasse had na hot zingen van
eene tweestemmige oefening een zware taak,
«Lenteavondlied" en «Rozen" beide liederen
van R. Hol zijn zeer mo8ielijk. Het eerste
werd flink gezongen. In »Eozen" waren
de kleine zangsters en zangers minder
gelukkig, alleen bij het slotcouplet kwamen
zjj weer wat op dreef. Het daarop volgende
Keizerskroon" van Hol werd gezongen
door twee meisjes (lste) en twee jongens
(2de stem) en werd correct en zuiver ten
gehoore gebracht. Jammer dat de stem van
eene der twee meisjes zoo scherp klonk.
Met »het Kerkklokje" van Lijsen besloot
deze klasse de baar opgelegde taak op
flinke wijze.
Na eene pauze waarin de leerlingen der
school onthaald werden zong de vierde
klasse A een tweetal liederen van Cath.
van Rennes en een koor uit de bekende
can'ate «Michiel Az. de Rnyter".
Van bet eerste van deze twee liedoren
(«Lente" getiteld) was de vertolking niet
gelukkig. Het«Goede Nacht" en het koor
uit «de Ruyter" werden daarentegen Hink
gezongen.
De vierde klasse A en B zong daarop
het eerste gedeelte van Worp's «Een
Lentedag" met veel animo, flink en met
juiste voordracht.
Ten slotte worden nog door allo leer
lingen een tweetal Oud-Hollandscho Volks
liederen gezongen.
Vóór het tweede dezer liederen betrad de
heer L. K. van der Harst J. Jz. het po
dium om als Voorzitter èn namens het
bestuur van «Uit het Volk-voor het
Volk" èn namens deCommissie voordevolks-
zangschool den heer Kuiler dank te betuigen
voor al de moeite en zorg door hem als
onderwijzer aan de zangschool besteed en
hem lof te brengen voor den goeden uit
slag van deze openbare les. Tevens sprak
de heer v. d. Harst nog een woord van
dank tot de leerlingen voor hunne toe
wijding en een opwekkend woord tot het
publiek om de Volkszangsehool in ruimere
mate te steunen.
De heer Kuiler kan met voldoening
terugblikken op den avond van Woensdag
27 April 1904, er werd zeer veel goeds
ten gelicore gebracht en het bewjjs ge
leverd, dat hij ten volle voor zijn moei
lijke taak berekend is.
Zierikzee. Voor den zetel van den heer
B. G. v. d. Have in de Staten voor dit
district schijnt nogal animo te bestaan.
Reeds werden drie heusche candidaten
genoemd te weten de heeren J. C. v. d.
Have, burgemeester van Oosteiland, B.
Giljam en mr. H. C. Moolenburgh. Het
zal in de Centrale vrijzinnige kiesver. ten
slotte wel gaan om beide eerstgenoemden.
Wij noemden in ons vorig no. do
aangesloten kiesvereenigingen van de ver-
eenigdo Centrale Goes—Hontenisseen
verzuimden tot ons leedwezen daarbij te
noemen Biezelinge. Nooit stond Biezelinge
van achter, en dit zal zij ook nu niet doen.
Wij herinneren nogmaals aan de belangrijke
vergadering van antirevolutionaire kiezers
op Dinsdag a.s. te 3 uur in Samuel. Zie
de advertentie. Trouwe opkomst van leden
van aangesloten kiesvereenigingen is zeer
gewenschf.
Colijnsplaat. Met bet oog op de ge
weldige ramp, welke de Arnemuidsche
visschersvloot in Sept. j.l. heeft getroffen
en ook ook omdat vele visaohoisvaartuigen
uit Arnemuiden en andere plaatsen, veelal
deze haven bezoeken, zal er alhier van
rijkswege een stormwaarschuwings-seintoe-
stel worden geplaatst.
Door Gedeputeerde Staten van Zeeland
is O. van Hee te Wissekerke benoemd
tot plaatsvervangend lid der commissie voor
de herziening van do belastbare opbrengst
der gebouwde eigendommen in het schat-
tiDgsdistrict Zierikzoo.
VolgeDS bericht uit Sas van Gent
werd de 27 jarige L. V,, van den West-
dorpschen steenweg, dienende te Gent, sedert
Zondag morgen vermist. Na Zondag en
Maandag vruchteloos gezocht en göinfor-
meerd te hebben, vond do politie Dinsdag
baar ljjk in een beerput. Men verdiept
zich in gissingen en meent dat eon misdaad
niet is uitgesloten.
Kloetinge. Bjj het uitgaan der school,
werd het zevenjarig dochtertje van don
arbeider A. Paardekooper, wonende aan
den Monnikendijk, zoodanig door een fiets
aangereden, dat zij per as naar huis moest
worden gebracht. De fietsrijder is tot nog
toe onbekend.
Wij vestigen de aandacht op de gele
genheid die geboden wordt om op den Neu-
zenschen Partijdag 24 Mei a.s. per
boot van Vlissingen, die ook te Borssele
stopt, de reis heen en weer te maken en
zoo den Party dag tot bet laatste bjj te
wonen. Wie mee wil, doe vóór Dinsdag
a.s. daarvan bericht aan mr. P. Dieleman
te Middelburg. De reis zal in geen geval
meer kosten dan de gewone bootreis.
Van liet aantal deelnemers zal 't af
hangen of deze extra-boot-gelegenheid
doorgaat.
Wij hopen op den Neuzenschen Partjj-
dag vele Zuid-Bevelanders te zien.
Prof. Biesterveld en mr. Sybrandi zjjn
een zoodanig snoepreisje waard.
Men schrjjft ons:
Dat het Calvinistisch Walcheren burge
meesters naar zijn aard ziet benoemen is
volkomen normaal. Het abnormale im
porteeren van liberale burgemeesters 1b
voorbij. De benoeming van den heer K.
Allaart te Ritthem, onze partijgenoot zou
den de socialisten zeggen, is een nieuw
bewijs voor de nieuwe richting.
Dat een bekwaam en jjveng man die
betrekking is toevertrouwd en een anti
revolutionair als de groote meerderheid
zjjner gemeentenaren, zal allen weldenken-
den tot blijdschap stemmen.
De Holl.-Belg. conventie van Super
phosphaat fabrikanten is uit elkaar ge
gaan. Dit is bet gevolg van het ophou
den der Fransch Belgische conventie.
Lagere superphosphaatprijzen zullen daar
voorzeker het gevolg van zjjn.
Bjj kon. besluit zjjn benoemd tot
burgemeester van Ritthem K. Allaart; tot
ontvanger der registratie voor de gerech-
teljjke acten en der domeinen te Middel
burg J. M. Goester, thans te Terborg.
Zoo de Heere wil en zjj leven,
hopen onze geliefde ouders
CHRIST. VAN KOEVERINGE
en
CORNELIA VERHULST -£l
den 1 Mei, hunne 30-jarige Echt-
vereeniging te herdenken.
Bunne dankbare kinderen.
Kapelle, Djjkwel.
Den eersten Mei hopen onze
geliefde ouders
CORNÈLIS BOSSCHAART
en
MAGDALENA BROUWER
hunne 30-jarige Echtvereeni-
ging te herdenken.
Bunne dankbare kinderen
behuwd- en kleinkinderen.
Souburg, 29 April 1904.
Op 2 Mei a. s. hopen onze ge-
liofde ouders
PIETER VERHAGE
en
ADRIANA SONIUS
hunne 25 jarige Echtvereeni
ging te herdenken.
Meliskerke, 30 April 1904.
Bunne dankbare hinderen.
