Bijvoegsel van „BE ZEEUW" van Zaterdag 9 April 1904. No. 82
K e r k r. i e u w
S c h o o I n i s w w s.
fi&echtsza lie 11.
Gelengde Berichten.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Anke^een J. F. Lijser, eanfl.
te Utrecht; te Waalwijk A. H. Schol te
te Zuid Sckarwoudete Huins J. Se-
venster te Draehster Compagniete
Haastrecht H. E. Knappert te Nieuw veen
Bedankt voor Marssum, door H. J. v. d.
Zee te Beusichem.
Geref. Kerken.
Beroepen te Vijfhuizen H. Mulder, cand.
te Haarlem te Her wijnen J. C. C.'Voigt
te Raamsdonk.
Bedankt voor Nieuw BuineD, door R. J.
Schoemakers te Ambt Vollenhove.
Oud Geref. Kerk.
Beroepen to Gees W. de Groot te 's-Gra-
venhage.
Omtrent de vergadering van de Unie
Een School met den Bijbel gisteren te Utrecht
gehouden, meldden wij voorloopig dat in
't bestuur herkozen of gekozen zijn do
heeren mr. T. P. baron Mackay, de Reyter
en Verslui)sdat van den heer Lohman,
die in het buitenland is, een telegram van
gelukwonsch met het zilveren feest der
vereeniging inkwam en dat prof. Bavinck
een schoone rede hield over de organisatie
van het christelijk schoolwezen".
Des avonds opende Prof. Noordtzij de
vergadering met gebed, sprak de voorzitter
baron Schimmelpenninck v. d. Oye van
Hoevelaken, een inleidend woord, en spia-
ken de heeren dr. A. Kuyper (minister),
ds. H. Pierson, en W. Hovy en sloot dr.
J. A. Gerth v. Wijk met dankzegging.
Dr. Kuyper deelde mede, dat hij aan de
uitnoodiging van de Unie, om als spreker
op te treden, had gehoor gegeven niet als
medestichter of medestrijder der Unie, maar
als dienaar der Kroon. Toen de dag na
derde, dat de Unie zoude vergaderen, zeide
spreker, rees voor 't Kabinet de vraag op,
of de houding der hoog9 regeering tegen
over die vereeniging niet eene waardee-
rende diende te wezen en of het Kabinet aan
H. M. zou voorstellen bij dit hooge feest
een teeken van belangstelling te geven en
het Kabinet heeft vrijheid gevonden aan
H. M. voor te stellen om in den 'persoon
van den secretaris de Unie te huldigen,
door zijne verdiensten te beloonen mat de
Orde van Oranje-Nassau, Als nu de Unie
gehuldigd wordt in dezen man, vervolgde
spreker, heeft men daarin een politieke daad
te zien. Vervolgens wierp minister Kuyper
een terugblik op de wordingsgeschiedenis
van de school met den Bijbel. Met het
ministerle-Mackay begint het licht te schij
nen, gelijkheid voor openbaar en bizonder
onderwijs. Een toestand, die door do vol
gende Kabinetten is bestendigd, aanvaard
of versterkt. Thans zijn 10 jaren verloopen
en is er weer een Kabinet, dat de chris
telijke traditie hoopt hoog te houden en
het is daarom dat de minister persoonlijk
verschonen is om op dezen feestdag offi
cieel van de instemming van het Kabinet
te doen blijken. God zij dank, zeide spreker,
is aan de bitterheid en felheid der partijen
in den loop der jaren een einde gekomen.
Een andere vraag is, of de verschillende
groepen der volksjeugd ter wille, voor 't
onderwijs zuilen samenwerken. Daarna
herinnerde spreker eraan, dal het toeschroo-
ven van het volksintellect door eindelooze
examens in den laatsten tijd de aandacht
heeft getrokken en dat 't onderwijs zelf
eene inwendige reformatie zal moeten on
dergaan.
Dankbaar moet men zijn aan de Unie,
meende spreker, waardoor 't vrije onderwijs
de ontwikkeling des volks niet losmaakte
van den wortel van alles, het geloof. Het
geloof, dat in de ure des gevaars ten vorigen
jare, toen orde en rust werden bedreigd,
door de christelijke arbeiders, opgevoed in
de christelijke schooi, het bolwerk vormde,
•waarachter staat en gezag veilig waren.
Op het stuk der invoering van de vrije
school ineens, waarschuwde spreker tegen
overijling. Hij deelde mede,* dat spoedig
een ontwerp-wet bij de Statezi-Genaraai
was te verwachten, waarin de mini ma-trak
tementen en wettelijke verhoogingen van
de bizondere onderwijzers ten laste van het
rijk zullen worden gebracht en verder ge
regeld zullen worden de opleiding van den
onderwijzer en het recht van vrije examens.
Ten aanzien van de leerplichtwet wilde
hjj mededeelen, dat nu alhans gezegd kan
•worden, dat de wet herzien moet worden.
Daverend toegejuicht, eindigde dr. Kuy
per zijn rede.
Tot onderwijzer aan de Chr. school
te Oostburg is benoemd de heer H. T.
Horvers, te Soest.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Heden Vrijdag, zijn veroordeeld wegens
mishandeling-. J. J. B., 19 j. landbouwer,
Hontenisse, tot 14 d. gev. straf, F. d. H.,
48 j. koopman, St. JansteaD, tot 7 d. gev.
straf, Ch. L. v. H., 24 j. arbeider, West-
dorpe, tos 14 d. gev. straf, J. J. v. B., 30 j.
slager, Biervliet, tot f10 b. s>. 10 d. b.
toederspannigheidB. V., 26 j. werkman,
IJzendijke, tot 14 d. gev. straf;
verduistering'. H. M, 21 j. koopman,
Middelburg, thans gedetineerd te Goes, tot
6 m. gev. straf;
openbare schennis der eerbaarheidA. V.,
15 j. arbeider, Cadsand, tot 1 m. gev. straf.
VrijgesprokenP. J. B., 48 j. landbou
wersknecht, Waterlandkerkje, beklaagd van
fatstal.
Ontslagen van rechtsvervolgingJ. A.
A. P.. 12 j. zonder beroep, Vlissingen,
beklaagd van die;stal.
De plaat van Het Volle'
Voor het gerechisnof ta 's-Qravenhage
werd gisteren behandeld de bekende zaak
van P. Geurts te D irdrecbt, door de recht
bank aldaar veroordeeld tot f10 boste,
wegers het in zijn winkel voor de ramen
zichtbaar voor het publiek ophangen van
de bekende plaat van Het Volle.
Het eerst werd als getuige gehoord dr.
A. Kuyper, minister van Binnenlandsche
Zaken, op verzoek van den verdediger mr.
Mandeis gedagvaard.
Op verzoek van den verdediger stelt de
president aan getuige de vraag of tusschen
hem en hat Comité van Verweer, tijdeus
de spoorwegstaking in het voorjaar van
1903, besprekingen hebben plaats gohad.
Getuige antwoordt ontkennend.
De tweede vraag is of get. zich door de
plaat in quaestie beleedigd heeft gevoeld
en zelf een klacht zou hebben ingediend.
Het laatste gedeelte van de vraag weigert
de president te stellenop het eerste ge
deelte antwoordt get. dat hij zicli op de
meest grievende wijze door de plaat be
leedigd heeft gevoeld.
De derde vraag van den verdediger is,
of gef. zich door een vroeger verschenen
spotplaat op hem betrekking hebbende be
leedigd heeft gevoeld.
De president weigerde deze vraag te
stellen, daar zij buiten deze zaak staat.
Als tweede getuige wordt gehoord J.
Oudegeost, die bevestigt dat er geenerlei
besprekingen hebben plaats gehad in de
stakingsdagen tusschen het Comité van
Verweer en den minister van binnenlandsche
Zaken.
Op verzoek van den verdediger herhaalt
bek!., dat hij verplicht is zooveel mogelijk
reclame te maken voor Het Volk en hij
meer procenten maakt naarmate hij meer
verkoopt. De directeur van Het Volk be
vestigt deze verklaring.
Het requisitoir van den adv.-generaal
mr. Reitsaia strekte tot bevestiging van
het vonnis door de rechtbank te Dordrecht
gewezen. De verdediger, mr. Mendel",
pleitte vrijspraak.
Daarna behandelde het gerechtshof, ins
gelijks in hooger beroep, het vonnis der
Middelburgsche rechtbank, waarbjj F. A.
de Kaart, colporteui te Vlissingen, werd
vrijgesproken van de hem ten laste gelegde
beleediging van minister Kuyper, mede door
een politieke plaat in vHet Volk". De adv.
generaal eischte vernietiging van het vonnis
en voroordeeling van den beklaagde tot f 10
boete of 5 dagen. Mr. Wiercx pleitte niet-
ontvankelijkheid van het O. M., dus be
vestiging van do vrijspraak.
Binnen enkele dagen wordt een
aanvang gemaakt met de plaatsing
van een Feuilleton, onder den titel
„Ds. Budding en zijn tijd", handelende
over een stuk Zeeuwsche kerkhistorie.
Onze Middelburgsche correspondent
schrijft
Het was een genoeglijke Paaseh-loctuur
mij door mijn vriend, den heer K. Wiele
maker bezorgd, door zijn lijvig (140 blad
zijden groot) boek.
Op mijn schrijitafel lagBiggekerke, tyn
burgerlijke en kerkelijke geschiedenis, door K.
Wielemaker, hoofd der Chr. School aldaar.
Uitgave Le Cointre.
En mijn eer3ten indruk was, wat zal
mijn vriend ons vertellen van dit terrein
waar het leven zoo alledaagseh, zonder
actie voortgaat. Een leventje, door onzen
dichter Poot zoo treffend beschreven in
zijnHoe genoeglijk rolt het leven des
gerusten landraans voort.
En ik nam het boek ter hand in een
rustig uur, waarin de zweep des dry vers
my niet vervolgde, en ik jaagde uit mijn
kamer wie mijn rust kwam verstoren, en
ik las de 140 bladzijden met ongebroken
belangstelling en met sympathie.
Da fraaie stijl en de levendige voor
stelling lokten mij tot lezen uit en ik las
Biggekerke, een onzer kleinste en minst
bekende dorper,, en zijn burgerlijke en
kerkelijke geschiedenis met onbepaald ge
noegen, omdat er een historiograaf zit in
dat kleine dorp, die ernst paart aan talent.
Eu dus ook het dorre onderwerp laven
inblaast.
Laat uw correspondent rekenschap geven
van zijn sympathie, dia groot is, voor den
keurigen arbeid van den schrijver, door het
leveren van twee citaten.
Het eerste citaat, dat hij den lezers van
De Zeeuw, voornamelijk dan bewoners van
Walcheren, en meer bijzonder dien van den
Noordkant wil voorleggen is de inleiding
tot het werk van dezen inhoud
„We staan op den hoogsten top der dui
nenrij, dis zich langs de zuidwestzijde van
't eiland Walcheren uitstrekt. Een schoon
panorama brei ft zich voor ons uit, naar
welke zijde wij ook !t oog richten. Naar
't Westen en Zuiden zien wij 07er de
breede golven de blauwgrijze duinen,
die, hier wat breeder, daar wat smaller,
hier wat hooger, daar wat lager, ten hech
ten bolwerk strekken tegen 't geweld der
baren. Zoutelande schuilt ginds in dien
noek, 't boom-looze dorpje, dat eens betere
dagen kende, toen de viascheijj er leven
en welvaart bracht. Westkappel met zij a
hoogen vuurtoren, Domburg met zijn bad
huizen en villa's, Oostkappel verscholen
in 't geboomte zijner buitens, Vere met
zjjn slank stadhuistorentje en zijn plompe
Lieye-Vrouwekerk, Middelburg met zjjn
Lange-Jan en zjjn Raadhuis, Vlissingen
met zijn havens en zijn Bad-hotel begren
zen onzen gezichtskring. Binnen dien om
trek kunDen we de meeste dorpen vrij
nauwkeurig onderscheiden, 't best van al
't naast bjjgelegen, op welks grondgebied
we ons bevinden."
„4an onzen voet breiden zich de vrien
delijke kreupelboschjes uit, doorsneden door
den muilen „Duiuslag". Vooral in voor-
en najaar leveren zjj een schilderachtigen
aanblik op. Vlak daarachter ligt de hof
stede Valkenisse, eens een adellijk verblijf.
Van de duinen leidt in bijna rechte lijn
de zandweg naar 't dorp, omzoomd door
malscho weiden en vruchtbare velden, een
bekoorlijk bont geheel, bekoorlijker nog,
daar 't veelvuldig door groen geboomte en
de roode pannedakon der hofsteden en huizen
gebroken wordt
Onwillekeurig gaan onze gedachten op
doze plaats terng naar vroeger dagen. Die
grijze duinen, wat zouden zij niet kunnen
verhalon van 't geen binnen onzen ge
zichtskring geschied isHoe dikwijls
grijpt de gedachte ons a»D, als we rond
dolen te midden dier halfwilde natuur
Een zelfde wereld met hetzelfde lief en
leed, dezelfde bloemen, dezelfde doornen
rondom een menschenwereld, steeds woelend
om verandering en toch immer weer de
zelfdeanders in vorm, dozelfde in wezen."
Ziedaar de inleiding.
Ziet ge wel dat die tot lezen uitlokt.
En nu volgt, met levendigheid van voor
stelling en met denzelfden keurigen stjjl een
in een dertigtal hoofdstukken vervat ver
haal van de burgerlijke en kerkelijke ge
schiedenis van een dorpje van ruim 600
zielen, maar dat ook weder, gelijk alle
andere, deel uitmaakt van het geheel, en
welks geschiedenis van menschen en toe
standen voor iederen bewoner van het oudste
en eerst bewoonde der Zeeuwsche eilanden
interessant is.
Mot onze tijdgenooten dr. J. 0. de Man
die de vluchtborgen in Walcheren beschreef,
en H. M. Kesteloo, die Domburg tot on
derwerp van zijn onderzoeking nam, en
wijlen K. Baart, die Westkapelle en den
zeedjjk beschreef, heeft de heer Wielemaker
zoowel onze plaatselijke kennis als onze
Walehersche litteratuur verrijkt.
Uit den aard der zaak is het aantal be
langstellenden in zoodanige dorpsgeschie
denissen klein. Toch zou het ons genoe
gen doen als die kleine kring zich
eenigermate uitbreiden kon. Waarlijk het
loont.
En om die belangstelling wakker te
maken weet ik niet beter te doen, dan
deze correspondentie te verrjjken met de
XXXIlIste schets uit het werk van meester
Wielemaker, handelende over een dorps
dokter uit de achttiende eouw.
Hij vertelt, luistert
»In de eerste helft der achttiende eeuw
loofde to Biggekerke laeostar Tobias ;de
Potter, die het beroep van chirurgijn uit
oefende, waarmeê destijds overal ten platten-
lande dat van barbier en haarsnijder ver
bonden was. Onze meester Tobias schijnt
echter bij scheermes en lancet nog geen
genoegzaam bestaan gevonden te hebben,
althans hij hield herberg en versmaadde
geenerlei middel, om deze laatste brood
winning zoo profijtelijk mogelijk te maken.
Dit bracht hem meer dan eens in moei
lijkheden mot den kerkeraad, die met den
dominé aan 't hoofd, stiptelijk toezag op
den wandel der leden.
En toch was 't in do Potters belang met
dominé en kerkeraad op goeden voet te
blijven, immers hjj was ten doele van hen
afhankelijk.
In 't begin van 1734 hadden beide par
tgen een contract gesloten waarbij moester
de Potter aannam, voor 7 pond vlaamsch
per jaar bij alle armlastigen, 't zij groot
of klein, jong of oud, te curoeren of te
genezen alle zioktens, krankheden, wonden
en breuken aan eenige ledematen des li-
chaame," dat God 't verhoeden wil, en
verder »den baardt te scheren van alle
manspersonen, die op den armen zjjn ver
vallen, haar hayr te snijden, alsmede van
alle kinderen, die op onzen armen zgn
vervallen. De kerkeraad zou hg zware
verwondingen oud linnen bezorgen om er
windelen van te maken, en zou extra ver
goeding geven als hij meer dan een uur
loopen moest, maar alloen voor het loopen,
de medicamenten moest hij zelf leveren".
Kort daarna werd meester de Potter's
tractement tot 4 pond Vlaamsch vermin
derd, omdat het aantal armlastigen zeer
gering was. Zoo wordt opgegeven, mis
schien was er andere oorzaak.
»We lieten alzoo gaat de geschied
schrijver van Biggekerke voort reeds
doorschemeren dat onze Tobias niet met
een gerust geweten zijn naamgenoot uit de
Apokrieven kon nazeggen »Ik, Tobias, heb
al de dageD mijns levens gewandeld in de
wegen der waarheid en der gerechtigheid"
(Tob. 1 3). Niet dat hij niet meer of min
godsdienstig was, o ja wel, hij kwam ge
trouwelijk ter preek en zat ook metdo
gomeente aan 's Heeren nachtmaal aan,
maar zulks sproot meer uit berekening dan
uit behoefte voort.
Meester de Potter hield een herberg,
zooals we zagen, en zulk een herberg op
een Walehersch dorp had in die dagen veel
drukker nering dan thans, en de drukste
dag was de Zondag. Nauwelijks was de
preek geëindigd of het jonge volkje, en dit
niet alleen, ging ter taveerne. Dit baarde
natuurlijk ergernis bjj het beter deel der
gemeente.
De derde Pinkster is van ouds voor onze
plattelandsbevolking een dag geweest „der
vreugd gewijd", 't Is of immer bij dat
heerlijk feest tegenover den Geest des
Heeren, Wiens uitstorting de gemeente
herdei kt, zich de geest der wereld in zijn
volle kracht openbaren wil. Waarschijn
lijk werd ook in die dagen reeds op de
dorpen op derde Pinkster ringgereden en
was 't. kermis in den zin dien dat woord
thans voor ons heefh En meester De
Potter hielp dan dapper mee, om de vreugde
te vergrooten, hij wist wel waarom. Hij
noodigde een speelman in zijn hui", om
voor de jonkheid te speler, en dit viel wel
in den smaak, ook bjj ouderen. Men ln>
sterde, men zong en danste, men dronk
en vocht, want ook 't laatste moest er altijd
bij komen.
Met diepe droefheid hoorden predikant
en kerkeraad van deze handelwijze van
den barbier-chirurgijn-herbergier dien men
aanmerkte als een middel tot lichtveerdig-
heid en zondige jjlelheden.
Reeds in 1662, in de dagen toen vader
Lodenaieijn te Utiecht zoo ijverig tegen
alle jjdelheden de stem verhief, bad ds.
De Swaef een strenge waarschuwing in de
kerk moeten voorlezen tegen allen die in
hun huis speellujjden duldden of naar 't
spelen van lichtveerdige deunkens en dans
liedekens gingen luisterer, herhaaldelijk
waren personen deswege van 's Heeren
tafel geweerd. En zulks geschiedde nu
ook. De schoolmeester-koster-voorzanger
Cornells Pleyte moest al de schuldigen
daarmee in kennis stellen. Later toonden ze
eenparig berouw. Dit berouw schynt echter
bij de Potter weinig diep gegaan te zijn.
Spoedig daarna stonden woer, als de
iniddagkork uitkwam, de vensters der her
berg open en verstoorde wereldsche muziek
de plechtige rust en do gewijde stemming
op den dag des Heeren. De dominé ver
maande meester Tobias, en hg beloofde
dan ook geregeld beterschap maar zgn be
loften te houden schijnt hem te schadelijk
voorgekomen te zijn. Zgn vrouw, die
buiten 't bereik der kerktucht bleef, daar
zij geen lidmaat der gemeente was, gaf
ovenmin een loffelijk voorbeeld als haar
man. Van haar hooren we, dat ze de
vrouw van een der kerkeraadsleden een
even groote kat als zjj bont en blauw
sloeg, in tegenwoordigheid nog al van
beider mannen, zonder dat een hunner
tnsBchenbeide kwam. Ook deze werden
gecensureerd.
Waren die oude dagen wezenlijk zooveel
beter dan die van heden
Goes. In den nacht van Woensdag op
Donderdag zijn hier bjj verschillende inge
zetenen, o. a. bij de landlieden P. en G.
in de Voorstad, bij H. en den heer G.
Stationsweg, en bij S. in de Poel, kippen
gedood, bjj enkelen moet dit getal zelfs de
30 naderen. Het is het werk van een hond
doch men twijfelt of niot een of meer per
sonen er moer van kunnen weten. De
politie onderzoekt dit.
Heinkenszand. De besteller in de
buitonwjjken J. Slabbekooru is zijn bezol
diging met f25 'sjaar verhoogd.
Wij ontvingen ter opneming van den
»Amsterdamsche(n) Bestuurdersbond" een
circulaire om financiëelen steun voor de
uitgesloten diamantbewerkers, aan de Ne
derland sche arbeiders.
Onze ruimte laat niet toe. nu althans,
aan dit verzoek te voldoen. Toch vestigen
wij de aandacht op het goed recht van het
optieden dier werklieden, het ordelijk ver
loop van den strijd, de tegenwerking der
A. J. V., de bescheidenheid van optreden,
het vertrouwen in het goed recht hunner
zaak, den steun van Patrimonium en B. K.
Volksbond, en de noodzakelijkheid van
flinken steun.
De uitgestotenen hebben eerst in eigen
kring verzameld wat zjj kondennu wenden
zij zich uitsluitend tot de arbeiders, en eerst
dan zullen zij zich wenden tot het Neder-
landsche publiek.
In alle steden onzer provincie zullen wel
mannen gevonden worden die een Comité
van Inzameling willen vormen, of zich met
de ontvangst en opzending der gelden willen
belasten. Wie liever rechtstreeks opstuurt,
doe dit aan den heer S. J. Pothuis, Regu
liersstraat 73, Amsterdam.
Verplaatst met ingang van II April
de commies der posterijen en telegrafie
4e klasse A. Polman van het telegraaf
kantoor te Middelburg naar het postkantoor
te Leeuwardenmet 1 Mei de commies
der posterijen en telegrafie 4e klasse J. J.
de Jong van het postkantoor Leeuwarden
naar het postkantoor te Middelburg met 16
April de klerken der posterijen en tele-
graphie le klasse A. Maat van het post
kantoor te Vlissingen naar het telegraafkan
toor te Middelburgen C. A. J. Zentgraaff
van het telegraafkantoor te Roosendaal naar
het postkantoor te Viissingen de klerk der
posteryen en telegrafie 2e klasse G. H.
van der Ploeg van het post- en telegraaf
kantoor te Gemert naar het telegraafkantoor
te Vlissingen.
Bij de verkiezing voor een lid van
den Raad te Ritthem is Woensdag de
heer A. Cevaal Wz. Jr., als eenig candi-
daaf, gekozen verklaard.
Tot moeder in het weeshuis te Goes
is benoemd mej.E. Swartensburg te Zegveld.
O. Crt.
Schore. De heer Kuiper, stationchef
te Vlake, is tegen 1 Mei in gelijke betrek
king overgeplaatst tiaar Steeg bjj Arnhem.
Naar wij vernemen, zal president
Kruger, op raad van dr. Hijmans, den
zomer in Zwitserland doorbrengen. Den
hoogen leeftijd van den president in aan
merking genomen hij wordt in October
79 gaat het met zijn gezondheid rede-
Ijjk wel. N. R. C.
Een professor en zijn assistent ge
verbaliseerd. Men meldt aan de Leeuw Ct.
Bjj de weduwe V. in de Schans nabjj
Heerenveen kwamen zeer onverwacht twee
onbekende personen in huis, van wie de
een zich uitgaf voor professor aan een
ooglijdersgesticht te Utrecht. Deze greep
de vrouw bjj den pols en zeide dat ze zwak
was, zeker in den laatsten tjjd aan griep had
geleden, en dat hjj het hoogst noodig oor
deelde om de lamp op te stekén, teneinde de
oogen te onderzoeken. De vrouw, geheel ver
slagen door het bezoek dezer beide manneD,
verklaarde dat haar niets mankeerde, maar
de professor preste haar zoo lang dat ze
eindelijk de lamp opstak. Hjj constateerde
nu dat ze op het rechteroog een vlekje
had en een avondbril voor haar onmis
baar was. Hjj pakte nn zjjno brillen uit
en legde daarvan drie op de tafel, maar
de vrouw zeide dat ze volstrekt geen bril
noodig had en geen geld had om drie
brillen te koopen, doch door het sterk aan
dringen van den professor haalde zjj nit
angst haar beursje te voorschjjn en legde don
inhoud op de tafel, zjjnde een rjjksdaalder,
3 guldenstukken, 1 kwartje en 6 dubbeltjes,
doch hjj zeide dat er voor drie brillen
nog f 2,50 bjj moest en dat zjj zeker nog
geldswaardig papier in de secretaire zou
hebben. De vrouw achtte het openen der
secretaire volstrekt niet raadzaam en erg
zenuwachtig, liep zjj naar een buurman,
die geen rjjksdaalder, maar wel een biljet
van f 10 had, dat hjj haar gaf, doch zjj
deelde vreemd genoeg den buurman
niet mede, dat er twee vreemde personen
in haar huis waren. Weer in hare woning
teruggekeerd, legde zjj het muntbiljet voor
zich op tafel, dat dadeljjk door den pro
fessor werd opgenomen, diehotaanhet andere
einde van de tafel vlak voor den anderen
man neerlegde. Na nog eenige woorden
met de vrouw gesproken te hebben, ver
trokken ze, en met hen waren de geld
stukken en ook het muntbiljet verdwenen,
terwjjl ze twee brillen op de tafel achter
lieten. Zoodra dit geval ter oore kwam
van <jle marechaussee, werd met den meesten
spoed een onderzoek ingesteld. In ver
schillende richtingen vertrokken mare
chaussees per fiets, spoor en tram om de
daders op te sporen één der verdachten
werd in de herberg van De JoDg te Ter
band gevonden. In verhoor genomen, ver
klaarde hjj dat hjj koopman was in manuf
acturen, te Groningen wonende, niet in
de woning van de wed. V. was geweest
en dat zjjn naam was Karei Hiele, maar
de wed. V., die in de nabjjheid der her
berg woont, herkende hem als een der
twee personen, die bjj haar in huis waren
goweost. Toen do wachtmeester hem mee
nam naar de kazerne en hem nader onder
vroeg, bekende hjj dat hjj wèl in de woning
dor weduwe V. was geweest met zjjn neef
uit Leeuwarden. Ook deze werd opge
spoord en naar Hoerenveen getranspor
teerd, waar hjj met de weduwe V. gecon-
fontreerd werd. Deze herkende hem ook
dadeljjk en hjj bekende ook in hare woning
te zgn geweest. Beulen bekenden dat zjj
het geld en het muntbiljet hadden mee
genomen en daarvoor drie brillen hadden
achtergelaten. Het muntbiljet hadden ze
gewisseld bij den caféhouder Jager te
Heeren veer.
Een der bjj den jongsten verrader-
ljjken overval in Atjeh gewonde officieren,
de kapitein Oampioai is aan zjjn wonden
overleden. Hjj was geboren in 1868, en
verkreeg eerst kort geleden den kapiteins
rang. Hjj was ridder 4 kl. in de Militaire
Willemsorde en drager van het eeroteeken
voor eorvolle vermelding in den strijd,
van de eereteekenen voor belangrjjke
krijgsverrichtingen met den gesp in Atjeh
en van hot Lombokkruis.
Bjj kon. besluit is R. Derksen te
Rotterdam, secretaris van »De Unie een
School met den Bjjbel", benoemd tot rid
der in de orde van Oranje Nassau en is
W. A. Laurense benoemd tot burgemeester
van Giessendam.
Te Nijeveen bij hel omhakken van
een boom, viel tengevolge van den sterken
wind de boom eerder dan verwacht werd,
zoodat een landbouwer er onder geraakte
en gedood werd. Te Meerssen is een
huzaar die op een in gang zijnden trein
wiide springen daaronder geraakt. Zjjn
arm, die verbrijzeld werd, moest worden
afgezet. Hij zelf ligt levensgevaarlijk.
Bij Beets is door een rukwind een kub-
boot omgeslagen, de opvarende, eenvisscher,
vader van een talrijk gezin, verdronk.
Op hot Noordzeekanaal bij lJmuiden is
een scheepsvictu&liehandelaar bij het toe
werpen van een lijn uit zijn schuitje
gevallen en verdronken.
Oude liefde roest niet. Nu men na
eenige regenachtige zomers in landbouw -
kringen tot de ontdekking is gekomen, dat
het gebruik van Chilisalpeter als stikstof
bemesting niet alle voordeelen geeft, die
men er eerst van verwachtte, keeren tal
van landbouwers tot hunne onde en eerste
liefde terug en nemen zjj voor verschillende
gewassen weer Péra-Guano. De grootere
verkoopen van deze laatste meststof leveren
het bewjjs daarvan.
Slechts weinige landbouwers nemen Am-
moniak-superphosphaat als stikstofbemes
ting. En dat is goed gezieD. Immers
iVw-Guano bevat Kali, en Ammoniak-super
nietdaarenboven is in Peru-Guano de
Btikstof in drie verschillende vormen aan
wezig, ook in den salpetervorm. De Peru-
