Behangselpapier en Randen,
EtrUnta m Tafelbijbels
Waarom lijden?
3 a 4 voer Jaapjespeeën
Zaterdag 5 Maart 1904,
OPENBARE VERKOOPING
HET HUIS,
Foor den Zaai
Uit de Tweede Kamer1.
!V3 arktberichten,
Advertentlën.
C. POPPE.
Tegen 1 Juni a. s. wordt aan de
Chr. School te O.- en W.-Souburg
gevraagd een
ONDERWIJZER,
lid der Ger. Kerk, met bijbep. van in
woning in de Gemeente. Salaris 500
met salarisregeling.
Brieven met voll. inlichtingen vóór
8 Maart aan het H. d. Sch. A. van Veen.
TE KOOP
een gebruikte Veerwagen.
Adres WEGELING's Boekhandel,
Vlissingen.
De bekende „WESTFALIA" KUNSTMESTSTROOIERS (vanwege de Noorder-
Afd. van de GRON. Mij. van Landbouw in 1903 in concurrentie met de meest-
bekende systemen gedurende 14 dagen beproefd en als de beste aanbevolen en
aangekocht) strooien zonder verstoppen alle meststoffen en mengsels in elke
verlangde hoeveelheid. Hebben geen trommel of net en zijn goedkoop in aan
schaffing en onderhoud. Levering uit voorraad.
Tevens groote voorraad:
„Flötlier Universal- en
Diepploegen
„Deere" Ploegen No. 5
en No- 16,
Alleen-vertepiWBordiprsFirma Wei. J. C. MASSEE ZOON, Goes.
ONTVANGEN: een prachtige sorteering
vanaf 6 cent per rol, tot de fijnste soorten.
©TALEN steeds verkrijgbaar.
Wed. DEKKER, Bellinkstraat.
TE KOOP
een KOE, rek. 7 Maart, bij I. KLUIJE-
HOUT, Souburg.
te koop
bij J, JOBSE, Grijpskerke,
Een Koe te koop,
bij de rek., bij de Wed. J. KLUIJF-
HOUT, Koudekerke.
Op Dinsdag 1 Maart
hoopt te RITTHEM in het Gemeen
tehuis als spreker op te treden de heer
J. H. BLUM,
van Vlissingen.
Toegang vrij. Aanvang om 7 uur.
bij Boekhr. SMITS, Giststraaf,
achter de Graanbeurs, Middelburg.
RUIM VOORHANDEN
de bekende, echte Peru-Guano,
Amoniak en Chilis alp eter.
Gehalte gegarandeerd Analyse-be
wijzen over enkele dagen ter inzage.
S. M. BOOGERD.
Middelburg.
HEEREN LANDBOUWERS
in Walcheren, die lid wenschen
te worden van de Onderlinge Brandw.
Maatsch. „Hélpt Elkander" te Seroos-
kerke (W.), gelieven zich bij het
Bestuur aan te melden vóór 15
Maart 1904.
f
I
Nieuw zijn de roldiamanten welke
minstens vijf jaar goed blijven snijden.
Fabriek van Stopverf.
Levering zeer billijk.
Drogisterij „De Ster",
duizende menschen aan hardlijvigheidaan ambeiën (ook takken genaamd)
De door Dr. REIMANNS uitgevonden Stoelbevorderaar zal al deze
ongemakken doen verdwijnen. Het is een gemakkelijk, eenvoudig te behandelen
toestel, hetgeen zegeviert in de hardnekkigste en vertwijfelendste gevallen.
In minder dan 2 of 3 minuten bekomt men eenen gemakkelijken, weldoenden
stoelgang, zonder daarbij de schadelijke invloeden der medicamenten en pillen
te gevoelen. Het toestel is onverslijtbaar en onbreekbaar en in alle landen der
wereld wettig gepatenteerd. Het gebruik is zoo eenvoudig dat een ieder zich
geheel alléén behelpen kan. Daarom weg met alle medicamenten en pillen
weg met pompen en lavementen 1
Alle aan stoelverstopping, hardlijvigheid of ambeiën lijdende personen zijn
verplicht zich dezen stoelbevorderaar aan te schaffen. Men vrage uitvoerige
brochure met gebruiksaanwijzing aan
Dr. UI. KI-IM VWS, te Maastricht, no. 160.
DAGELIJKS TE BEKOMEN
Gelezen Kroonerwten, (kortloof)ge
lezen Schokkers, zonder basterds; Platte-
boonen, (gelezen en ongelezen); prima
gelezen Witteboonenbruine Kogel-
boonen prima groote Bruineboonen.
KAMERMANS,
Middelburg.
AFBRAAK.
e n
Balken, Planken, Latten, Bat
tings, 80 eikenhouten Staken,
Brandhout enz.
WESTKAPELLE.
HUIS
de
SCHUUR en
Zuidstraat, ge
TUIN, aan
merkt 15.
2. Een HUIS aan de Koestraat,
gemerkt 449, met het recht
van erfpacht op den bij behoo
renden grond.
3. 5 Hectaren 59 Aren 82 Cen
tiaren BOUW- en WEILAND,
in verschillende perceelen en
eamenvoegingen.
De Notaris P. DE MARET TAK te
Vlissingen zal op
DINSDAG 15 MAART 1904,
nam. 2 uur, in de herberg bij Jan de
Voogd te Ritthem, in het openbaar
TrerlrooperL
gemerkt no. 82,
met Erf, Schuurtje en
Moesland,
in de gemeente Ritthem, aan den
Steenenweg, naar de Zuidwatering
groot 5 Aren 35 Centiaren (40 Roeden)
Kijkdag 14 Maart a. s. 9 12 en
2 5 uur.
Rilland. Heden werd door de landbouw-
vereeniging „Reijgersberghalbier aanbe
steed levering van de eerste benoodigde
chili salpeter. Ingeschreven werd door de
heeren J. Kostense, Kruiningen f 11.78.
P. G. Adriaenssens, B. O. Z. f 11.83. 0.
Glerum, Vlake f 11.935. A. Snelleman,
Dinteloord f 12.04. J. Willemse, jlerseke
f 12.47. Over de gunning is niet beslist.
Dinsdag waren de lieeren Nolens en
Lobman aan het woord. De eerste zou
niet spreken over den voorrang, dien de
vrijmaking van het hooger onderwijs geniet.
Ook niet over het gedeeltelijke der her
ziening, evenmin over het hooger onder-
wijs-vraagstuk in het bijzonder.
Hij gaat uit van het beginsel, dat de
universiteit strekt, om in wetenschappelij-
ken zin met verschillende lichtingen ken
nis te maken, desnoods om in twijfel te
leeren beslissen.
Onpartijdig wordt het onderwijs gegeven.
Spreker weet dit bij ervaring. Doch de
geloovigen willen meer. Is echter dit
ideaal bereikbaar
Het komt thans in hoofdzaak aan op
het verbinden van den effectus civilis voor
wetenschappelijke doeleinden. Dit en het
opleiden voor maatschappelijke betrekkin
gen is verschillend. Men zou als in het
Duitsche systeem, voor het verkrijgen van
een graad het universitair onderwijs niet
verplichtend kunnen stellen.
Maar wat zou er dan van dit onderwijs
terecht komen?
Ook keurt hij het besproken staatsexa
men af.
Voor spreker is bij de beoordeeling van
dit ontwerp art. 193 der Grondwet beslis
send. Vrijheid van het hooger onderwijs
is gewaarborgd. De bezwaren rijzen niet
zoozeer tegen den eff actus civilis, als wel
tegen de wijze, waarop van die bevoegd
heid gebruik zal gemaakt worden. Nu
zegt men we), dat de vrijheid van hooger
onderwijs bestaat, maar vergeet dan het
bezwaar van de dubbele studie. Weliicht
denkt dhr. v. d. Vlugt, dat het een voor
recht is te kunnen toonen, dat men uiterst
knap is, maar waarlijk niet alle examinandi
zullen die opinie deelen. Voor dhr. Nolens
staat vast, dat de effectus civilis onontbeerlijk
is voor de bijzondere Universiteit. Een
andere vraag is, of de noodige waarborgen
er zijn voor kennis en bekwaamheid der
hoogleeraren.
Die waarborgen zijn nu voor het oogen-
blik wel niet zoo overvloedig, maar tocb,
voor hem althans, voldoende. Voorts gaat
dhr. Nolens in den breede in op het ge
geven onderwijs aan de openbare Univer
siteiten.
Hij is nu zoo gerust niet, over het een
zijdig karakter, dat dit onderwijs, ook naar
de meening des heeren v. d. Vlugt draagt.
Is dit alleen te Leiden zoo Of ook elders?
De heer Nolens is bevreesd voor een
«staalkaart van ethische beschouwingen",
zij het ook in aanlokkelyken vorm.
E i wat de Vrije Universiteit betreft, over
baar zal hij niet veel spreken, dat laat hij
aan meer bevoegden over. Maar, meent
mer, dat zulk eene bijzondere hoogeschool
noodwendig een propagandaschool moet zijp,
dan durft hij dien beoordeelaars wel toeroe
pen, dat ieder propagandist is op zijne
wjjze. Men kan propagandist zijn in goeden
maar ook in kwaden zin. De tegenstelling,
welke prof v. d. Vlugt gemaakt heeft
tusschen de begrippen observatorium en
laboratorium aan de eene en conservatorium
aan de andere zijde, als toegepast op de
Universiteit, is spreker zoo vrij te ver
werpen.
De hoogeschool is niet alleen een waar
nemingspost, of een werkplaats, ze is ook
een conservatoriumeen bewaarplaats van
wetenschap.
Op het uitgangspunt komt het in de
wetenschap aaD.
Ook voor de hoogleeraren. Dat is het
steunpunt voor zijn streven in de begin
selen, die het begin en de bron zijn van
alle wetenschap en geloof. Hierbij komt
het aan op de erkenning van de rede alleen,
of de erkenning anderzijds van een hooger
Wezen.
In dien zin is ook de universiteit een
conservatorium, een bewaarplaats der we
tenschap. En dat geldt allen faculteiten,
niet het minst de juridische.
Spreker stemt dan ook in met den grond-
van dit ontwerp n). toekenning ook
aan de bijzondere universiteit van het prc-
motierecht in verband met de benoembaar
heid tot sommige betrekkingen.
Vervolgens komt de afgevaardigde van
Goes aan het woord.
Dhr. Lohman begint al dadeljjk met de
mededeeling, dat hij vóór dit ontwerp zal
stemmen en wenacht zijn stem eenigszins
te motiveeren. Want wanneer twee het
zelfde doen, is het nog niet hetzelfde.
De redeneering omtrent de vrijmaking
van het onderwijs in verband met de grond
wettige vrijheid van dat onderwijl noemt
bij onlogisch. Reeds lang bestond die vrij
heid en wel in ruime mate. Iedereen kon
hooger onderwijs geven, wat hij wilde en
aan wien ook. In dezen genieten we in
Nederland grooter vrijheid dan ergens elders
schier.
Ook de Vrije Universiteit is geheel vrij
in de keuze harer professoren en in hare
inrichting. Meerder recht zal zij ook zelfs
door dit ontwerp niet hebben.
Integendeel, ze zal onder deze wet een
Damoeleszwaard boven haar hoofd zien
hangen.
Maar wel geeft deze wet aan de ouders
meer vrijheid nl. vrijheid van koers. Na
tuurlijk iets geheel anders.
Voorts betoogt dhr. Lohman, dat de re
geering zich partij heeft gesteld voor hen,
die de openbare universiteit in principe
bestrijden als rationatistisch.
En daartegenover werd het bijzonder
hooger onderwijs gesteld. Een Universi
teit is echter geen School met den Bijbel.
Als die tegenstelling gemaakt werd tus
schen openbare en bijzondere universiteiten,
dan zouden er verschillende andere univer
siteiten moeten komen, niet alleen voor
katholieken, maar ook voor de verschil
lende nuances van het protestantisme.
Zulk eene oplossing ware onbestaanbaar.
En nu dhr. v. Idsinga die tegenstelling
heeft verdedigd, neemt hg de vrgheid om
dit drietal begrippen daartegenover te
plaatsen
lo. eene universiteit moet geen be
paalde richtiDg hebben
2o. eene openbare universiteit mag die
ook niet hebben
3o. onze universiteiten zijn geen pro
pagandistische inrichtingen, waar tegenover
een hoogeschool met den Bjjbel zou moeten
geplaatst worden.
Hierover weidt de spreker uit in bij-
zonderheden. We behoeven onzen lezers
niet te zeggen, dat de beschouwingen van
dhr. Lohman evenals altijd, voornamelijk
nu interessant zijn. Noode onthouden we
ons een klein uittreksel daarvan te geven,
van wege de plaatsruimte in ons kleine
blad. Doch volstaan we nu ditmaal met
do reden op te geven, waarom dhr. Lohman
niet alleen is vóór de openbare universiteit
en niet tegen deze wet, maar ook vóór dit
ontwerp. Het is nl. omdat hij de bij
zondere universiteit hare rechtspositie wil
gegeven zien. Niet in dien ziD, dat bij
den effectus civilis vraagt voor de wet,
omdat ook de openbare universiteit in dat
recht deelt, want dhr. Lohman zou gaavne
zien, dat al onze universiteiten zich van
dien effectus civilis zouden losmaken. Zoo
behoort het. Want wat vroeger een voor
recht, een privilege was, voor de open
bare universiteiten, is langzamerhand tot
last geworden.
Ti UMGEHLIJKE STAND
van 2224 Feb.
GOES. Overleden: 22, Maria
Buckens, 72 j., gehuwd met Jan Francies
Lossie; 24, Philippe Wessels, 91 j.,
wednr. van Adriana Cornelia Lindeman,
thans gehuwd met Neeltje Frank.
GOES, 23 Feb. 1904.
De politieke toestand heeft meerder vraag
voor tarwe tengevolge, en is de noteering
daarvan ook belangrijk hooger, overige art.
onveranderd.
Oude Tarwe f 0,a f 0,Nieuwe
Tarwe f 6.25 h f8.25. N. Rogge f 5.25 af 5.50.
Wintergerst per L00 kilo f7.25 f7.75.
Zomergerst 7.20 a 7.40. Haver f6.
f 6.60. Bruineboonen f 9.k f 14.25. Paar-
denboonen f 6-25 k f 6.50. Kroonerwten
f 7.75 a f 8.75. Groene Erwten f 7.25 a f8.25.
Versche Boter f 1.08 f 1.20, mid. f 1.16,
afwijkende fl.— per kilo. Eieren f3.
f3.40, mid. f3.20 de 104 stuks. Eieren
ruim, boter tamelijk aangevoerd.
OOSTBURG, 24 Feb. 1904.
Oude Tarwe f 0.a f0,Nieuwe
Tarwe f 7,75 f 8,50 N. Rogge f 5,40 f 5,60
N. Wintergerst f8,it f 8,25 per honderd
kilo. Zomergerst f 7,50 it f 7,75 per honderd
kilo. Haver per 100 kilo f 6,25 it 7,Itook-
erwten f 8,50 h f 9,25. Erwten f 0,a f 0,
Paardenboonen f 0,f 0,Koolzaad
f0,- a f0,-.
Waar 'ter nietbij staat, is de prijs per HL.
VLISSINGEN, 23 Feb. Boter f 1.25 it
f 1.20 per KG. Eieren f 3.80 per 104 stuks.
ROTTERDAM, 22 Feb. Ter graan
markt van heden (Maandag) was in
binnenlandsche granen de handel
als volgtTarwe. De ruimere aanvoer
was tot verhoogde prijzeü geheel op te
ruimeD. Nadat de puike kwal. met gega
randeerd gewicht van f8.30 tot f8.60 per
heet. was uitgezocht, weid het overige per
100 kilo van f9.50 tot f 10.50, naar kwal.,
verkocht. Rogge zonder kooplust. Gerst.
Winter- per 100 kilo f7 f7,50. Zomer -
per 100 kilo f7 a f7.25 en Chevalier-per
100 kilo f7 Af 7.40. Haver was tot
hoogere prijzen te verkoopen. Per 100 kilo
f 6.25 f 7. Witteboonen onveranderd.
Per heet. f7 af 10. Bruineboonen
eveneens onveranderd. Per heet. f 8 it
f 14.25, puike daarboven. Blauwe erwten
per heet. f7.25 f 8 en vertrouwde kook
daarboven. Lijnzaad. Aanvoer beperkt.
Puike kwal. onveranderd. Weinig vraag.
Zeeuwscke ajuin. Aanvoer heden
circa 10.000 baler. Marktwaarde werd be
paald voor groote bruine f 2.50 per 60 kilo.
Aardappelen. Zeeuweche blauwe
f4.50 k f4.57, dito bonte f4.50 a f4.75,
Geldersche blauwe f4 a f4.50, Duitsche
roode f2.80 a f 3, Duitsche blauwe f3.50
k f3.75, eigenheimers f5.25 k f5.50, mag
num bonums f2.80 13 per heet. Met
geen aanvoer en weinig vraag. Z e e u w-
sche eieren f3.20 k f3.40de 100stuks.
ROTTERDAM, 23 Feb. Ter veemarkt
van heden (Dinsdag) waren aangevoerd2076
runderen, 283 vette, 525 nuchtere kalveren
90 schapen, 595 varkens, 99 biggen. Run
deren le qual, 70, 2e qual. 52, 3e quai.
kalveren le qual. 106, 2e qual. 82, 3e qual,
schapen le qual. 62, 2e qual. 50, 3e qual
varkens le qual. 37, 2e qual. 32, 3e
qual. cent; alles per kilogram.
Getrouwd:
A. J. YAN HEE Mz.
en
L. MEULENBERG Hd.
Kortgene, 24 Febr. 1904.
Zoo de Heore wil, hopen op
Zondag 28 Februari a. s., mgn
geliefde Zwager en Zuster
THOMAS HARTHOORN
en
LEUNTJE DE BREE
te Kortgenehunne 25-jarige
Echtvereeniging te herdenken.
Hun eenige Zuster,
ADRIANA DE BREE.
Zoutelande, 24 Febr. '04.
Zaterdag 27 Februari hopen onze
geliefde ouders
JAKOBUS BOOGAARD
en
HENDERIKA ARENTSE
hunne 30-jarige Echtvereeni
ging te herdenken.
Hunne dankbare kinderen
behuwd- en kleinkinderen.
Brigdamme, 25 Febr. 1904.
Door Gods goedheid hopen onze
geliefde Oudere, Behuwd- en Groot
ouders
ABRAHAM JANSE
en
CATHARINA LOUWS,
den 28 Februari e. k., den dag te
herdenken waarop zij voor 25 jaar
in het huwelijk verbonden werder.
De. P. DE BUCK.
J. C. A. DE BUCK—Vermaas.
Giethoorn
C. FRANCKE-de Buck.
J. FRANCKE.
Grijpskerke.
D. DE BUCK.
J. DE BUCK—Boone.
Koudekerke.
C. J ASPERSE—de Buck.
P. JASPERSE.
J. STROO—de Buck.
tJ. STROO.
Vlissingen
en kleinkinderen.
Koudekerke, Februari 1904.
Nog in diepen rouw door het over
igden van onzen onvergetelijken vader,
juist 13 maanden geledeD, ontvingen we
het smartelijk bericht van het over
lijden van onze eenig geliefde moeder
P1ETERNELLA NIEUWENHUIZE,
in den ouderdom van 73 jaar en 6
maanden.
WILLEM NIEUWDORP.
Wissenkerke, 23 Februari 1904.
Voor de vele bewijzen van belang
stelling, ondervonden bij 't overlijden van
onze geliefde Moeder, Behuwd- en Groot
moeder, betuigen wij ODzen hartelgken dank.
Uit aller naam,
Meliskerke, 24 Febr. '04.
Smith „Nonpareil" Zaai-
machines en Duitsche Zaaima-
chines van liohtere constructie
Aardappel-pootmachinesVorentrekkersAanaarders en
Wiedmachiues voor Aardappelen, Granen, enz.
Namens de Centrale Anti-Revolutionaire
Kiesvereeniging Walcheren".
IN GROOTEN VOORRAAD
Steeds ruim voorzien van eerste kwa
liteit Brillen tegen uiterst
FLASMARKT. MIDDELBURG.
De deurwaarders HOLLMANN VER
HOEK zullen
des voormiddags om 10 uur, op de hof
stede, bewoond geweest door de wed.
J. Vermet te 's-Eleer Arendskerke,
verkoop
als:
TE
De Notaris W. HIOOLEN te Middelburg
is voornemens op Vrijdag 11 Maart 1904,
des voormiddags ten 10 uur, in het kof
fiehuis „De Zwaluw", aan de Noordstraat
te WESTKAPELLE, in het openbaar te
koop aan te bieden de navolgende te West-
kapelle staande en liggende goederen, als
ilEen
Een en ander nader omschreven in ge
drukte notities welke, zoolang de voor
raad strekt, gratis verkrijgbaar zijn ten
kantore van voornoemden Notaris en in
het koffiehuis waar de veiling zal plaats
hebbeD.
Inlichtingen ten kantore van den No
taris,