Platteboonen. Be Hofstede, den Inspan, Adverlenliën. Donderdag 25 Februari 1904, Gemengde Berichten. ONDERWIJZER, Voor den Zciai KAMERMANS, S. M. BOOGERD. openbaar verkoopen te Oudelande, Woonhuis, Erf, Schuur, Keet, Varkenshok, en verderen TIMMER, 1 Aftandspaard, 2 Melkkoeien, 1 vare Koe, Varkens, Menwagen, Driewielskar, Moesmolen, Peen- molen, Ladders, Ploegen en Eg gen in soort, 1 Melkontroomer (Colibri), 1 Victoria Karn, 1 partij Kippen, BOUW-, MELKERS- en ZOLDERGEREEDSCHAP, HARNASSEMENT, Meubelen en verderen Inboedel, 1 partij Man gels en Hooi en hetgeen verder zal worden geveild. fljy» Op de Hofstede is geen gelegenheid tot stalling. en spoortijd vergemakkelijken, en een groot ook geldeljjk voordeel opleveren wegens besparing van veel kunstlicht en derhalve ook van petroleum. Het Canonnieke recht in de Roomsche Kerk is verouderd. Erger nog dan in de Protestantsche Kerk. men denke aan art. 36 der Belijde nis, het Protestantsche Canonnieko recht dagteekent nog maar van de zestiende eeuw, en datzelfde recht in de Roomsche Kerk toch al van do twaalfde eeuw. Aanvulling is al de eeuwen door gele verd door Pauselijke besluiten. Leo X zal een commissie tot herziening benoemen, zoodat als de tegenwoordige Paus de leeftijd van zijn voorganger be reiken moge, en de commissie eenige ac tiviteit ontwikkelt er eenige kans is dat de tegenwoordige Paus eene herziening van dat recht beleven zal, en een code zien ontwerpen gelijk Napoleon I voor het wereldsch rechr. Misschien kan dan tegelijk of wat later (het komt er zoo nauw niet op aan) ook art. 36 aan herziening worden onder worpen en gewijzigd als de heeren het eens kunnen worden. Dezer dagen heeft op uitnoodiging van het Amsterdamsch studentenkorps in de gehoorzaal van het Universiteitsgebouw een drietal sprekers zich laten hooren over het iDgediend ontwerp op het Hooger Onderwijs. Het waren de heeren Prof. Dr. Bruining, prof. mr. Fabius en mr. Troelstra. Over de rede van prof. Fabius een enkel woord. Deze wees o. m. op het eenzijdig ka rakter van het onderwijs op de staatsuni versiteiten. De geleerden dezer hooge- scholen zijn geen waarheidvorschers, die telkens als de reeders, hunne schepen in de dokken brengen, om te zien, of er ook wat te horstellen valt. Door de practijk der tegenstanders, door hun uitsluitingsgeest herinner u Da Costa in verband met het Amsterdamsch Athenaeum is feitelijk de Vrije Univer siteit gesticht. Waarom in dezen de strijd gaat Uitsluitend om den effectus civilis d. i. de benoembaarheid voor sommige betrek kingen en de mogelijkheid, om sommige beroepen uit te oefenen. Men roept om waarborgen, om voldoende waarborgen. Het zijn al te maal drogredenen, waarachter zich een beginsel verbergt, het beginsel r.l. om het hooger onderwijs met alle macht in de handen van den Staat te houden. De voorstanders der Vrije Uni versiteit, zegt Mr. Levy, vreezen de exacte wetenschappen. Niets minder waar dan dit. Van den aanvang af heeft men bij de eenige Vrije Universiteit aangedrongen op instelling van vijf faculteiten, althans voor de medische. Het werd toegegeven, dat met dit tal hoogleeraran niet alle we tenschappen in onderdeden kunnen worden gedoceerd, toch zijn ze wel in staat examen af te nemen. Prof. Fabius kan niet anders zien, of dit ontwerp is slechts een bevestiging van de wet van '76. En waarom legt men dit wetsontwerp zooveel struikelblokken in den weg Men wil eenvoudig de Vrije Universiteit niet, zegt prof. Fabius. En dat is de quaestie, anders niet. De tusschenkomst van den Minister van binnenlandsche zaken bij het geschil onder de diamantwerkers heeft nietkunnen helpen. Het getal stakers of uitgesloteneD, in ieder geval van hen die niet werken kun nen of mogen, wordt nu opgegeven 6500 te zjjn. Zou het niet kunnen zjjn dat zij die alle dag omgaan met het kostbaarste aller delfstoffen de heele wereld als ééne dia mantmijn gaan beschouwen? Meester Valckoog. De lezer herinnert zich het ouderjaarsche prentje van den schoolmeester uit de 18e eeuw die geroepen was 't allen menschen naar den zin te maken. Men ziet op 't zelfde prentje een vader en een moeder met hun zoontje. De vader voegt hem toe Ga zoo voort en spaar plak noch roe Eer ik hem elders doe. En de moeder bleek van woede, schettert Ik ben schier ontzind en kan niet verdragen Dat mijn lieve kind dus gij hebt geslagen. De ongelukkige van twee kanten ge drongen, zucht eenigszins wijsgeerig Ongelukkig is de man die de slaaf moet zijn van iedereen. Aan dezen ouden schoolmeester wordt herinnerd wie leest hoe de liberale partij eenerzijds door mr. Van Houten wordt toegeroepen »Inderdaad is de eenige kans op een liberale meerderheid dat eerlijk, rond en voor goed van verdere uitbreiding van kiesrecht wordt afgezien". En andererzijds door mr. Kerdijk, althans het Sociaal Weekblad wordt gewaaischuwd sTrekt de liberale partij de handen van de kiesrechtuitbreiding af, zoo is dit, en voor goed, haar ondergang". In deze twee aanhalingen gelieve de lezer te letten op de drie kleine woordjes die vet staan afgedrukt. »En voor goed". Is het nu duidelijk waarom er zoo weinig actie van de eens zoo machtige liberale partij uitgaat Zij is krank, en de medicijnmeesters zijn het oneens over het middel tot haar herstel. Vcor goed breken met kiesrechtuitbrei- ding is haar behoud en tegelijk haar dood. Zoo reieneeren zij. Dat is om een kranke moedeloos te maken. Of zij dan niet beiden gelijk kunnen hebben Dat ontkennen wij niet. Doch hierover later. Prof. Visscher de nieuwbenoemde professor te Utrecht herinnerde bij het eind van zijne inaugureele rede over den oorsprong der religie, hoe het groote be zwaar tegen zijne benoeming vooral lag in zijn vasthouden aan de belijdenis van de kerk, welke hij gediend heeft. Dit beginselverschil met zijne ambtgenoot en behoeft echter naar Dr. Visschers meening volstrekt niet te kort te doen aan onderlinge waardeering, en noch sa menwerking in het belang der studenten uittesluiten. En in eerlij keD, wetenschap- pelijken zin doet de professor voor niemand onder. Daarom meent ook hij rechtens een beroep te kunnen doen op de waar deering zijner ambtgenooten. Aan het streven om ook hunnen arbeid te waardeeren zal het Dr. Visscher niet ontbreken. In de vergadering van de nieuwe „vrij zinnige" Kiesvereeniging 's-Oravenhage on der voorzitterschap van den oud-minister Goeman Borgesius heeft mr. Patijn, het rapport der Commissie uit de Liberale Unie toelichtend, blijkens het verslag in de Nieuwe Courant van 17 Febr., onder meer gezegd „Het was goed gezien van het ministerie- Borgesius dat de kiesrecht-quaestie niet aan de orde werd gesteld. Het ministerie was een krachtige working-majority (werk kracht) en bracht tal van belangrijke goede wetten tot stand." Wij hopen ons deze woorden in 1905 te herinnerer, wanneer het ministeiie- Kuyper in de Kiesvereenigingen aan de orde komt. Nog een opmerking van mr. Patijn in genoemde vergadering „IJverigp, bedaarde werklieden zullen het gemakkelijkst vergeten zich als kiezer aan te geven terwijl anderer, door geestdrijvers beïnvloedhet recht iijdig zullen aanvragen. Nu hebben in onze omgeving alle par tijen zich beijverd kiezers van hunne rich ting voor te lichter, teneinde zich tijdig te gaan aangeven. Niet het minst geschiedde dit door de „vrijzinnige" kiesvereenigingen. Dat „door geestdrijvers be-in-vloed" is derhalve geen fraai kompliment van mr. Patijn aan zijne Zeeuwsche geestverwanten. Hier geldt bijnaVan zijne vrienden moet men het hebben Aardig toch. Hoo de liberale pers verschillend in hare beoordeelingen kan zijn, al naar gelang zjj meer of minder objectief tegenover een quaestie staat. Een voorbeeld. Van de rede van mr. v. Idsinga (chr. hist.), verdediger van 't Hooger onderwijs- ontwerp in de zitting van gister, schrijft de Nieuwe Rott. Crt. »De eenige die het voorstel in bescher ming nam, de heer Idsinga, deed dit met een lauwheid die aan onverschilligheid grensde En de Nieuwe Courant »Zelden hoorden wij van dezen alge vaardigde Van Idsingaeen zoo krachtighaast schreven wij bezield betoog. Hij had oogenblikken van rhetorale kracht die men gevoelde het aan een vurige overtuiging ontleend werd." Dat verschilt nog al wat. Zou het ook kunnen zijn dat de laatste criticus liberaal, en de eerste ^liberaal" is? Zoo pas is de Russisch-Japansche oorlog begonnen, en er staan al profeten op, die den afloop voorspellen. Rusland, zoo redeneeren sommigen, zal op het einde overwinnen, niet alleen om zijn groot getal bewoners, maar bovenal om zijn geestkracht, de energie, het nationaal instinct, waardoor die bevolking wordt be zield. En dan zal Rusland zeer genadiglijk met Japan handelen, en het in de gelegen heid stellen in het Zuiden andere wegen te zoekon voor zijne verzuchtige plannen. Wel aardig, maar ook waar? Wie zal het zeggen Een gril van den een of anderen man- darjjö, een misverstand, een sponlano be weging. oen uiting van den volkswil, kan de kansen, stel ze waren zóó, in een oogen- blik verkeeren. Niets wiselvalliger dan de oorlogskans. En de hoogere politiek is er ook nog. Twee Amerikaansche stoomvaartmaat schappijen willen volgens aankondiging pleiziertochton naar het oorlogsterrein op touw zetten. Groote zoeklichten worden meegenomen, voor geval de slagen bij nacht geleverd worden. En voor volstrekte vei ligheid wordt ingestaan. Ook worden rondreisbiljetten tegen verminderden prijs uitgegeven naar alle Japansche havens. Dat de levensverzekeringmaatschappijen er op uit zijp, om den deelnemers aan die expedities aan het vorstand te brengen, dat het goed beschouwd toch wel wenschelijk is, vooraf zjjn leven te verzekeren, zal wel niemand onzer lezers verwonderen. We beleven nu eenmaal een tjjd van reclame. En voor zulke extra gelegenheden zijn altijd liefhebbers. Het is ook een soort van sport, zij het ook van minder edele soort. Men hoort weer van ruwheden tegen de Joden in Zuid-Rusland. Ze worden beschuldigd de Russen beleedigd te hebben in hun nationaliteitsgevoel, ook door de bewering, dat de wrake des hemels voor Kischeneff gokomen is. Dwaas, wie aan dergelijke uittarting van de zijde der Joden geloolt. Er is licht een stok te vinden, om een hond te slaan. Onze Middelburgsche corresp. schrijft Met genoegen zullen onze lezers die in deze zaken belangstellen de bevestiging zien van onze bewering dat de woning toestanden in Middelburg gunstig afsteken tegenover die in andere steden of tegen over de toestandeu van vroeger, in een rapport omtrent Arm Middelburghoe het woont. Hot rapport is uitgegeven door den Be- stuurdersbond en wettigt het vermoeden dat de treurigste toestanden niet onvol doende belicht zullen zijn, en ook dat de onderzoeks-commissie niet is voorbijgegaan wat haar tot reclame strekken kan. En toch wat klein cijfer woningen wordt aangewezen als niet voldoende aan de eischen Wat klein cijfer tegenover de honderden nieuwe woningen aan Singels en Grachten gebouwd Wat klein cijfer tegenover de achter en bovenkamers van vroeger in huizen a's we er hobben gekend Slechts 76 woningen zijn overgebleven om met een zwarte kool te teekenen. Mogen ook deze spoedig tot het verleden behooren Ook deze verbetering in de sociale toe standen is een vt Middelburg. In de gemeenteraadsver gadering van Woensdag waarin afwezig was de heer Sprenger, was o. a. ingekomen een dankbetuiging vanwege de Koningin Moeder voor de huldebetuigingwerden naar B. en W. gerenvoyeerd een adres der Tuinbouwvereeniging „Walcheren" betref fende de levering van boomen, enz. ten behoeve der gemeente; een nadei schrijven van mr. Fruin in zake de politie, en een adres van I. de Groot om tot makelaar in alle vakken te worden aangesteld terwijl het voorstel-Snouck Hurgronje om in de politieverordening een bepaling om te nemen waarin straf bedreigd wordt tegen het reclame maken door middel van drukwer ken en afbeeldingen, aan de Commissie voor de Strafverordeningen gezonden is. Benoemd worden dr. Bolle in het Col lege van Curatoren over het Gymnasium dr. Pilger (met 7 stemmen tegen 5 op dr. Timmerman en 4 blanco) in het bestuur der godshuizen en P. W. H. de Kan tot makelaar in alle vakken. De aftredende leden der Commissie volgens art. 22 Leer plichtwet zjjn herkozen. Nadat de rekening over 1903 van de Kamer van Koophandel en Fabrieken was goedgekeurd en besloten was afwijzend te beschikken op bezwaarschriften van W. C. Smits, Wed van Oyenw-Lourense en A. Bliek tegen aanslagen in het schoolgeld op de lagere scholen, komt ter tafel een voor stel van B. en W. om aan A. C. de Vos en P. de Groot stukjes grond aan den Kinderdijk te verkoopen tegen f 1 per cen tiare. De Commissie van Fabricage heeft geen bezwaar tegen den verkoop, maar wil den prijs bepaald zien op f3.30 per cen tiare. Nadat de heer Van Dnnné het stand punt der Commissie had uiteengezet, keurde de Raad den verkoopprijs van f3.30 per centiare goed met 13 tegen 3 stemmen, die der heeren De Rijcke, Den Bouwmeester en Snouck Hurgronje. Op een verzoek van A. Flipse om grond, dien hij tot 1916 in erfpacht heeft, voor f 20 te mogen koopen zal worden geant woord, dat het verzoek eerst dan in over weging kan genomen worden, wanneer een bod gedaan wordt van f 49.50. De belastbare opbrengst van het Gebouw van het Zeeuwsch Genootschap wordt op f 100 gesteld. Ook wordt gunstig beschikt op een adres van de Patroonsvereeniging „Middelburgsch Bouwkring" om uit art. 13 der verordening te doen vervallen de woorden „een minimumverbruik van water ten bedrage van f20". De gewijzigde ver ordeningen tot heffing en invordering van schoolgeld op de lagero scholen worden vastgesteld. De Middelburgscho Bestuurdersbond had aan den Raad verzocht maatregelon te be ramen tegen de werkeloosheid. B. en W. adviseeren afwjjzend, maar de heer Fruin had in de vorige zitting voorgesteld B. en W. uit te noodigen met de requostranten in oveileg te treden over de mogelijkhoid en de wenscholijkheid van eene verzekering der werklieden, met,steun der gemeente, tegen de gevolgen der gedwongen werke loosheid. Dat voorstel is nu aan de orde. Do heer Schorer ban er niet mede in stemmen. B. en W. kunnen knap zijn en requestranten niet dom, maar hunne krach ten gaat te boven deze zaak, die, in Zwit serland gcboreD, nog eerst in wording is. Hij zou dus voorloopig eene afwachtende houding willen aannemen. De heer Fruin meent dat meer dan eens aan B. en W. werden opgedragen moeiljjke zaken, waarvoor zjj de voorlichting van deskundigen noodig hadden, De heer van Dunne zou wel eens van B. en W. willen vernemen hoe zij over de opdracht denken. De heer Schorer meent dat elk rapport van een deskundige onbetrouwbaar zal zijn. zoolang dat rapport niet kan getoetst wor den aan voorbeelden uit andere gemeenten. De heer de Veer meent dat het voorstel Fruin tweeledig isvooreerst kan er ver zekerd worden na overleg met requestran ten en ten tweede mag worden gesubsidi eerd. Tegen subsidie, indien die noodig is, heeft bjj geen bezwaar, maar om B. en W. te laten overleggen met eene corporatie, die haar adres stelde zooals het onderha vige, viudt hij niet billijk. Waarom zouden ook geen andere werkliedenverenigingen kunnen gehoord worden. De heer Fruin heeft hiertegen geen be zwaar; zonder nevenbedoeling heeft hij gesproken van overleg met den Bestuur dersbond, omdat door dezen de zaak ter sprake is gebracht. Moet do gemeente steun verleenen ver volgt de heer de Veer. Zjjns inziens, alleen in de uiterste noodzakelijkheid. Subsidie moet slechts bijzaak en geen hoofdzaak zijn. Van particuliere vereenigingen moet het initiatief uitgaaD. Het voorstel Fruin wordt daarop ver worpen met 9 togen 7 stemmen, die der heeron Fruin, van der Harst, den Bouw meester, van Dunne, Tak, Verhage en van Teijlingen, waardoor is goedgekeurd het voorstel van B. en W. om afwijzend te beschikken op het het adres van den Be stuurdersbond. Naar aanleiding van de in de vorige zitting gedane interpellatie van den heer van Teijlingen omtrent het onderhoud der brandbluschmiddelen wijzen B. en W. elk denkbeeld van tekortkoming af. De heer van Teijlingen houdt vol dat B. on W. zich misdragen hebben, waarop de voorzitter antwoordt dat B. en W. geen waarde hech ten aan zijne verwijten, te meer nu openbare aanbesteding hen ten bate der gemeente fiuanciön zoozeer in het gelijk stelde. Hier mede liep die interpellatie af, echter met toezegging van den heer van Tejjliogen, dat hij er bij eene volgende begrooting op zou terugkomen. De heer van Teijlingen merkt op dat in de Handelingen is opgenomen een voorstel van B. en W. tot gedeeltelijke invoering van hot meterstelsel. Er zijn nog twee voorstellen aanhangig en vraagt hij daarom den voorzitter of deze maand nog verga dering zal gehouden worden om de duin waterkwestie te behandelen. In het begin van Maart zal hij ter wille zjjner gezond heid de gemeente voor eenigen tijd ver laten. De Voorzitter antwoordt den hear van Teijlingen dat de zaak niet in zijne afwe zigheid zal behandeld worden. De heer Fruin is van oordeel dat de Com missie van Financiën wel a tête reposée de zaak mag overweger, terwijl de heer Snouck Hurgronje zegt, dat de Gezondheids commissie onmogelijk op den door den heer van Teijlingen verlangden tijd klaar zijn kaD. De heeren van Teijlingen, Schorer en de Veer, die het voorstel hadden gedaan om nog in deze maand ter behandeling der kwestie eene vergadering te houden, trek ken, na het hooren dier gewichtige bezwa ren hun voorstel in. De vergadering gaat nu over in eene met gesloten deuren. Na heropening wordt de zitting opgeheveD. Middelburg. Aangezien de wenschelijk- heid gebleken is, om bij de compagnieën Hospitaalsoldaten, miliciens te kunnen aan stellen tot Korporaal, is bepaald, dat bij elke compagnie, van elke lichting tien mili ciens tot Korporaal kunnen worden aan gesteld. Zij genieten de soldij voor de vrijwillig dienende korporaals vastgesteld. Te Stavenisse slikte een kind een doekspeld in, den volgenden morgen kwam het gevaarlijke voorwerp langs natuurlijken weg weder voor den dag. St- Maartensdijk. Door den gemeente raad is de bezoldiging van den Gemeente- Geneesheer dhr. A. J. Geluk, veranderd van wisselende inkomsten in een vaste jaar wedde van f 650. Hiervoor belast zich de heer Geluk met de armen-praktijk, de doodschouw en de vaccinatie. Zierikzee. De stoomtram van Zijpe naar Zierikzee is gisteren morgen tusschen Capelle en Tivoli ontspoord. De locomo tief en de daarop volgende passagierswagen sloegen om en de machinist en onder scheidene passagiers werden gekwetst. Zij werden door de naar stad rjjdende land bouwers in hun wagentjes mee stadwaarts genomen en door de geneeskundigen ver bonden. Een kind werd zeor ernstig ge wond. De machinist die door den stoom van de omgekantelde locomotief verschrik kelijke brandwonden bekomen heeft ver keert in hoogst zorgwekkenden toestand. Hij moest, daar hp niet vervoerbaar is, bij den dokter (v. d. Hoeven) te bed worden gebracht. De stoker hoeft een ernstige polswond. Dc meeste wonden der gekwet sten zijn door glas teweeggebracht, waar door veel bloedverlies werd veroorzaakt. Uit andere bladen vernemen wij nader dat de villa Vrederust onder Seroos- kerke (zie ons vorig nogekocht is door de heeren W. A. de Rijcke, J. A. Vertregt, G. H. Yertregh mr. F. Dieleman, allen te Middelburg, en A. S. J. Dekker, te Goes. Van R. K. zjjde is in het kiesdistrict Eist candidaat gestold voor de Tweede Kamer mr. A. J. M. J. baron van Wijnber gen te Arnhem. Ook mr. Reekers, oud lid voor Haailemmermeer, thans lid der Eerste Kamer, wordt genoemd. Heden hopen onze geliefde ouders FLORUS WIELEMAKER en LEUNTJE WIELEMAKER hunne 30 jarige Echtvereeni- ging te herdenken. Eunne dankbare kinderen, behuwd- en kleinkind. Koudekerk?, 20 Februari 1904. Zoo de Heere wil hopen 25 Februari 1904 HENDRIK MAT- THIJSSE en JOHANA LUIKE NAAR hunne 35-jarige Echt- vereeniging te herdenken. Serooskerke (W.) Een vriend. Psalm 118 24. Heden overleed, na een langdurig lijden, in zijn Heer en Heiland, onze geliefde zoon en broeder, C O R N E L 1 S in den leeftijd van bijna 20 jaar. P. C. v. MELLE en Familie. Middelburg, 15 Febr. '04. Wegens omstandigheden eerst heden geplaatst. Heden overleed onze moeder, behuwd- en grootmoeder, CORNELIA DE VR1EZE, Wed. Cs Lemson. in den ouderdom van ruin 80 jaar. J. LEMSON. J. LEMSONStevense en kinderen. Ierseke, 15 Febr. 1904. Tegen 1 Juni a. s. wordt aan de Chr. School te O.- en W.-Souburg gevraagd een lid der Ger. Kerk, met bijbep. van in woning in de Gemeente. Salaris ƒ500 met salarisregeling. Brieven met voll. inlichtingen vóór 8 Maart aan het H. d. Sch. A. ya.n Veen. DAGELIJKS TE BEKOMEN Gelezen Kroonerwten, (kortloof)ge lezen Schokkers, zonder basterds Platte- booneD, (gelezen en ongelezen)prima gelezen Witteboonen bruine Kogel- boonen prima groote Bruineboonen. Middelburg. De p r ij s der P 1 a 11 e b o o n e n is wederom verlaagd. Vraagt prijs en monster bij Middelburg. De Notaris VAN DER KLOES, zal op voormiddags elf uur te Oudelande in de gemeente-herberg in bet bewoond geweest door wijlen den heer Willem Mol, bestaande in groot 53 Aren 45 Centiaren en na afloop daarvan op gemelde Hofstede bestaande in

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1904 | | pagina 2