NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
No. 62 1904
Zaterdag 20 Februari.
18e Jaargang.
CHRISTELIJK- -
HISTORISCH
VERSCHIJNT
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER AÜVERTENTIËN
DE OOËLÖ5T
REOLAÜES.
De beste reden.
Buliealandseli Overzicht
el ken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p p. 0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
van 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 15 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
XTXZ.
Middelburg, ook voor St. Laurens 23,
24, 25 en 26 Februari, 1, 2, 3, 4, 9, 10
en 11 Maart.
ii.
Nadat we de strijdende partijen, voor
zoover land en volk betreft, de revue doen
passeeren lijst nu de vraaghoe komt het
toch dat deze twee buren in Aziti niet in
goede buurschap leven kunnen, maar na
vele twistgedingen nu vechten gaan
En op die vraag een antwoord te geven
staat zoo wat gelijk met het oplossen van
een vraagstuk uit de driehoeksmeting.
Hoe ingewikkeld is de toestand
Vooreerst omdat hot evenwicht der
Staten in Azië zou geschaad worden zegt
de Japanees. De Rap, toch reeds meester
van een halve wereld, zoekt meer terrein,
en begeert bruikbare havens aan de
Gele Zee.
Ten tweede Rusland zoekt in Korea
en in Alanschoerije, landen met groot prc-
ductie-vermogen en goede koopkrach', uit
handelsoogpunt, vcordeelig terrein.
En Ruslaud zegt Japan is een par
venu onder de volkeren. Een vlegel, zijn
jeugd ontgroeid. Groot doen, doen ais de
„oomes" brengt hem tot brutaliteit. Hij,
Japan, wil aan het hooii staan van het
Mongoolsch-Maleische ra?, zoo talrijk in
Azië, en wil het volkrijke China brengen
onder Japaansch patronaat.
Daarom tuchtigde het betrekkelijk kleine
Japan in '95 het groole, maar duffe Ciiine,
dat was zijn eenen buurman. 't Is goed
gelukt, maar de resultaten werden hem
door den raad der volkeren onthouder, erf
nu wendt dat volk in zijn overmoed zich
tot den anderen buurmar, om te trachten
op dia wijze de eerste vicol in Azië te
spelen.
Groot-Brittanje en Japan.
Het eene in Europa, het andere in Azië.
Eilanden beide. Beheerschers van de zeo
beide. Sleutels van de twee Oceanen.
Dat ie, naar de opvatting der Russische
staatkunde, het streven van Japan en moet
Rusland dus voorkomen.
Ziedaar de reden die men opgeeft voor
dezen oorlog.
Een tweede vraag, evenzeer voor de
hand liggende, is de vraagwelke zal de
politiek der Mogendheden zijn
Die van Europa is bijna geen vraag.
Europa huldigt onvoorwaardelijk de po
litiek der non-interventie. Het is al zoo
dikwijls gebleken.
Mits Engeland in 't oog gehouden worde.
De ürrtsche Koning sprak bij h6t vor
stelijk huwelijk de vorige week op Windsc
gevierd wel vriendelijke woorden tot den
Russischen gezant, maar ieder die gevoelt
hoezeer de politiek van Engeland die van
het brutaalste eigenbelang is, en ieder die
de sterke positie van Engeland in Europa
kent zal weinig waarde hechten aan die
vriendelijke woorden.
Engeland heeft in Europa, door zijn ge-
isoleerde ligging, rondom in de zee, geen
gevaar te duchten.
In Amerika voorziet Engeland kalm en
gelaten, zich schikkende in het onvermij
delijke, het verlies van Canada.
In Afrika is het zoo ever, helaasals
overwinnaar van het Hollandsche ras ver
sterkt en in Australië is het heer en meester.
Maar hst Indische Keizerrijk, hetgroote
bezit van Groot-Brittanje in Azië, vindt
in Rusland een nabuur en mededinger.
Ea indien de vermetelheid vaa het over
moedige Japan eens onverwacht, zij het
dan ook slechts tijdelijk, sucees verkrijgen
mocht, zal dan niet het Imperialisme man
nen als Chamberlain te machtig worden
In Azië is het China wolks houding in
bijzondere mate de aandacht trekt.
Ook China verklaarde officieel een strikte
neutraliteit te zullen handhaven.
Maar China loopt bet grootste gevaar
het meeste te lijden onder de gevolgen
van den oorlog, on vorgeet niet China
heeft sinds 1895 nog oen rtkoning wegens
geloden nederlagen met Japau to vereffeneD.
De houding vaa het rousachtige China
mot een bevolking grootor dan die van
eenig land op aarde, is door zijn ligging
en zijn handel van de grootste beteekenis
voor da volkeren. En als men nu daarbij
west dat de 300 millioen Chinoezon loven
in volmaakten haat tegen hot christendom
zoodat nog in 1870 eonige Fransche zen
delingen, 40 zusters van barmhartigheid
er een aantal tot het christendom bekeordo
Chineezen om bun geloof werden omge
bracht, dan zal men begrijpen met hoe-
voel gespannon vorwachting do vraag wordt
gedaan: zal China in dozen oorlog neu
traal biijveD?
Èa hot j.gole gevaar", èn het belang dat
allo groote groote Mogendheden hebben
bij de normale handelsbetrekkingen mot
China zullen hot uiterste doen beproeven
om het gevaar te localiseeren.
En nu nog ten slotte de vraag: hoe
staan de kansen in den uitgebreiden strijd
Dat de oorlog hoofdzakelijk een zeeoorlog
zijn zal staat naar de meening van aile
deskundigen vast.
En te oordeelen over do capiciteiten der
vloten is aan Engeland toevertrouwd. Het
is daarom dat we hier het oordeel van den
EDgelschen Admiraal Freemantle doen vol
gen die de Japansche vloot in de jaren
1894 en 1895 heeft leeren keDnen van
nabij. Hij schrijft: te oordeelen naar den
ijver der officieren in den Japansch-Chi-
neeschen oorlog en de vastberadenheid van
het volk zullen do Japanneezen zeker met
hun vloot niet achteruitgegaan zijn. En
toon reeds hadden ze weinig meer te lee
ren van welke vreemde vloot ook.
Deze lofspraak van een deskundige zegt
veel.
Maar de oorlog te velde gevoerd zou
naar het oordeel van alle deskundigen al
spoedig Japans minderheid doen gevoelen.
Rusland heeft voor zjjne verdediging mil-
liarden uitgegeven, geduchte logers ge
vormd, een reuzenplan, den Russisck-Sibe-
rischen spoorweg gebouwd, havens met
dokken en werven op verren afstand van
het middelpunt, aan do Zwarte en Oostzee
geQpend, en oen enkele blik op de kaart
zegt u dat Rusland mat zijn 100 millioen
inwoners en zijn onmetelijke rijkdommen
onoverwinnelijk schijnt.
Geon deskundige kan zich een blijvend
succes van de Japansche wapenen in dezon
oorlog voorstellen en geen antirevolutio
nair die zo ook wenscht.
Onder de wereldrampen zou het niet de
kleinste zijn als het christelijk Europa
bukken moest voor do ruwe macht van
het Heidensohe Azië, en als het ingewik
kelde proces dat de wereldgeschiedenis
door dezen oorlog ontplooit in een. onge
dachte vaart meesleepan mocht zoovelen
die nu hoopten er buiten te blijven.
De heer G. Schurinck zegt waarom
hij in de
Piiikpülen vertrouwen heeft.
Toen men aan den heer G. Schurinck,
Wagenmaker te Raalte vroeg, waarom hij
de Finkpillen zoo waardeerde, antwoordde
hij »Om de eenvoudigste reden ter wereld,
omdat zij mij genezen hebben en omdat zij
mij genezen hebben toen al do andere be
handelingen schipbreuk hadden geleden.
Onze vers'eggever kwam op zijn laatste
reis in Nederland te Raalte en hoorde
aldaar van den heer Ten Hove, kruidenier,
dat er zich zeer merkwaardige gevallen
van genezingen door de Pinkpillen te Raalte
hadden voorgedaan en onder anderen bij
den hoer Schurinck, Onze verslaggever
liet deze gelegenheid niet voorbjjgaan en
begaf zich naar zjjr.e woning. Aldaar
vernam hij van hem persoonlijk dat bij
twintig jaren aan de maag geleden had,
en een ieder weet wat het i3 aan eene
maagziokte te lijden. Telkens na hot eten
had hij eene ongewone uitzetting der maag
welke hem zoor deed lijden. De eetlust
was gering, de spijsvertering moeielijk, bij
dit alles kortademing en hinderde hem ten
zeerste tot uitoefening van zijn beroep en
maakte hem lusteloos.
In do dagbladen, zoo verhaaldo hij aan
onzen verslaggever, had ik veel over de Pink
pillen gelezen welke in dergeljjke gevallen
als het mijne groote diensten hadden be
wezen.
Vanaf de eerste doos gevoelde ik reeds
beterschap; dit moedigde mij aaD, ik zotte
de behandeling voort, mijne krachten namen
toe, mot lust verricht ik weder mijn arbeid,
ziedaar zijne eigen woorden en daarom
waardeer ik ze zoo en kan ze een ieder
ten zeerste aanbevelen.
Zo zijn onovertroffelijk togon bloedar
moede, bleekzucht, neurasthenie, zenuw
ziekten, maagziekten, algemeene zwakto,
bewijzen groote diensten bjj de vorming
der jonge meisjes, rheumatiek en heup-
jicht.
Prijs f 1.75 de doos, f9per 6 doozen.
Verkrijgbaar bij Snabnie, Steiger 27, Rot
terdam. Hoofd-depothouder voor Nederland
en Apotheker. Franco toezending tegen
postwissel. Ook echt verkrijgbaar voor
Middelburg en omstreken bij JOH. DE
ROOS en voor Goes en omstreken bij
Gebr MULDER, Drogerijen en Verfwaren.
RUSLAND en JAPAN.
Een Pruisisch «iffieier berekent dat do
kansen der Japanneezen zeer gestegen zijn.
Hunne booten kunnen thans troepen voeren
tot op het schieroiland Liautong. En Rus
land dat du alleen steunt op den Mants-
joorijschen spoorweg, is er slecht aan too.
Wij lozen dien aangaande in de Nieuwe
Courant
»Eeu slechter verbinding dan deze weg
van één spoor, dio vele duizenden kilo
motors lang is en daarbij nog door vijan
delijke of althans onbovriende strekon loopt,
kan men zich met don besten wil niet
denken. Hot gansche Russische leger zou
niet in s'aat zijn, dit twijfelachtig bezit
tegen vernieling te beschermen. Elke brug,
elke dwarsligger, elke spoorstaaf, elke
schroef levert gevaar op. Iedere Cbineesche
koelie, die Biecht behandeld is, kan zich
bier op Rusland wreken door deze kost
bare verbindingslijn te vernielen. Daarbij
verstaat de Chinees eveneens als de Japanner
voortreffelijk de kunst, met ontplofbare
stoffen om te gaan welk een meester hij
is in het vernielingswerk, toonde de spoor-
weg TientsinPeking, toen die in handen
van de Boksers was gevallen."
De schrijver verzekert, dat reeds tijdens
den Boksersopstand heele scheepsladingen
Japansche koelies dagelijks te Tsifoe aan
kwamen, om van daar naar den grooten
spoorweg te trekken. Zij werden zeker
niet gelokt door het karige Russische loon.
Heil Noord-China, Mongolië' en Mantsjoerije
inbegrepen, wemelt van deze Japansche
apostelen, en die lieden bezitten oen vader
landsliefde, welke zelfs niet voor den dood
terugschrikt, wanneer zij den Staat kunnen
dienen en den vijand afbreuk doen.
De vijandschap der bevolking jegens de
Russen maakt dezen «toestand nog erger.
Wie de Russische soldaten de koelies achter
zich aan hoeft zien sleepee, den staart om
hun hand gewikkeld, of hen met schoppen
en zweepslagen hooft zien »bewerken", zal
zich zeker niet over deze gezindheid der
bevolking verwonderen. De Mandsjoers
zijn daarbij nog trotscher dan de Chineezen.
De Russen hebben hen nooit geheel onder
den duim gekiegon en de »roovers" zijn
niets anders dan lieden die vechten voor
hun land. Deze lieden zullen spoedig ge
noog van Ruslands tegenspoed vernemen,
dit zal hun een teeken zijn, zelfs onder
de oogon der Russische baanwachters hun
vernielingswerk te beginnen.
Doch een Russisch ontzettingsleger zou
ten slotte kuunen trachten den langen weg
door Mandsjoerijo af te leggeE
Zelfs in dat geval zou zulk een leger
door zijn noodzakelijk mee te voeren trein
bijna onbeweeglijk zijn, het geheele land
weder opnieuw moeten veroveren en daarbij
gevaar loopen, te laat te komen. -1 -
»Het idee van zulk een ondernemen lij kt
bijna belachelijk. De eenige spoorsvegvei-
binding, die de Russen wellicht door wach
ters voorloopig zouden kunnen beveiliger,
is de lijn Port-Arthur—Wladiwostok. Maar
ook deze verbinding kan door de Japanners
worden afgebroken door legerkorpser, aan
de kus', ton noorden van Korea geland.
Een dekking in den rug kan zulk een
beweging trouwens niet genoemd worder,
»Uoe onder deze omstandigheden de
Russen hun leger in Oost-Azië van den,
ondergang kunnen redder," zoo besluit
deze oud-Pruisische officier, »is mij niet
recht duidelijk."
Vermelden wij nog dat bjj do verkiezin
gen voor het Kaapscha parlement ook de
Zuid Afrikaan Sauer is uitgevallendat
een ministerie uit de progressieven onder
den invloed van den bandiet Jameson staat
op te treden dat nu de kiestabel wel
zal veranderd wordenen dus de Ziid-
Afrikaanseha partij er in de eerste jaren
wel onder zal blijven. Alles tegevolge van
't feit dat velen het kiesrecht verloren
hadden wegens den oorlog, de broeders
niet overal even eenstemmig waren weers
gesteldheid en elende nepeD, en de afstan
den voor velen te groot waren.
Bij de verkiezing voor het Engelsche
Lagerhuis in het district St. Albons is de
conservatief Gibbs door den liberaal Slack
vervangen, met 4757 tegen 4625 op Gibbs.
Sedert 1892 is de conservatiovo meerder
heid die toen 2524 bedroeg in een min
derheid van 132 veranderd. Een klap
voor Chamberlain, want Gibbs was zijn
geestverwant on lid van zijn tariefcommissie.
19 Februari 1904.
Uszer dagen namen wij een berichtje
over dat prof. Koster te Leiden van zijn
plan om met deu homoeopathischen arts Da
Groot een vergelijkend onderzoek in te stel-
lan naar de mogelijkheid van genezing van
Cataract (in de oogen) door homoeopathischa
rniideler, had afgezien. De curatoren der
Leidsche Universiteit verzetten zich tegan
dit plan. D.t noemden wij lichtschuwheid;
het kan echter ook voorzichtigheid geweest
zijn en wel die voorzichtigheid welke de
moeder der wijsheid is.
Immets bij onderzoek in een tijdschrift
waarop dr. De Groot zich beroepen had,
bleek den professor dat van de 125 oog-
lijders er slechts 7 genomen worden, dat
het simiha similibus (gelijk geneest gelijk)
op geen van deze toegepast isen dat er
nog 5 van mislukt zijn.
Dr. Da Groot moet trouwens ook zijn
ongelijk reeds eikend hebben.
Wij hopen dat een vergelijkend onder
zoek nog eens op andere lijders, bijv.
long- of maag- of uitslaglijders, en der
gelijke zal plaats hebben; opdat de meer
dere voortreffelijkheid van een van beide
geneeswijzen kunne vastgesteld worden.
Da homoropaihen durven dat vergelijkend
onderzoek, naar het schijn', wel aan.
Volgens De Sprokkelaar is te Amsterdam
in een anfirev. pro pagan daclub de sociaal
democraat Loopuit opgetreden oia zijn soci
aal democratisch standpunt bloot te leggen
de vergadering werd geopend en gesloten
met gebed.
Dit optreden van een sociaal democraat
ia een vergadering van eert club die ver
breiding der antirevolutionaire beginselen
beoogt staat ook ons niet aan; en even-
Toen laatst de heer Oosterbaan voor de
Christelijk democraten te Hengeloo zou op-
min dat in deze vergadering, als gold het
een heusche propaganda-avond, openbaar
gebeden en gedankt is.
Hieruit spreekt weinig besef van de be
teekenis der nadering voor den Troon der
Genade.
Het doet denken aan het optreden van
den Takkiaan Pyttersen in 1894 te Naald
wijk waar een gereformeerd predikant cp
gelijke wijze voorging.
Maar De Sf r old daar heeft nog wat anders
hooron zeggen, namelijkdatinde(Chr.)geref.
kerk te D i Lier een debat heeft plaats ge
had tusschen ds. v. Lummel en Hermans
en Sarasor, en hoe beido laatsten, van
welke een met een rood vest aan 't lijf,
daartoe in den preekstoel hebben ge staar,
terwijl de antirevolutionaire jongelui hen
hebben toegejuicht.
Bij onderzoek is gebleken dat dit verbaal
grootendeels onwaar ie. Het gebeurde had
plaatr, niet nu pas, maar reeds op 7 De
cember, niet in de Chr. maar in de geref.
kerk, waar geen preekstoel, wel een plat
form is, en waar veel sociaal democraten,
o. a. uit Delf', tegenwoordig waren en
debat werd gevoerd van 't platform.
Het is ge wenscht dat wanneer men den
naaste critiseert men eerst gced ingelicht zij.
En. het is een feit dat wie op politiek
gebied niets doet, nooit een fout begaa'.
Overigens laten wij onze coearde op
kleur houdeD.
Ons stukje over Van Zinderen Bakker,
dien wij „sociaal democraat doch niet van
de S. D. A. P." noemden, doet Ret Volk
opmerken dat deze Opsterlandsche wet
houder geen sociaal democraat is, maar
zich rekent „voorzcover wij weten tot de
vrijzinnig democraten".
Wij nemen hier acte vandoch onder
de opmerking dat
a ons beweren zich grondde op de eigen
mededeeJing van den heer v. Z. Bakker in
het toenmalige sociaal dem. hoofdorgaan
welke mededeeling hij voorzoover wij weten,
i iet heeft herroepen
b wij geen enkel tewijs kennen dat hij
thans vrijzinnig democraat wil heeten
c in ieder geval vaststaat dat zoodra
's mans gezond verstand aan het werk ging,
hij, na deswege bij da soe. dem. gelijk
hij zelf in zijn afscheid van de S. D. A.
P. verklaarde in het v boekje ge
raakt te zijn, begon met uit de S. D. A.
P. te treden.
Blijkbaar gaat dit gezond verstand voort
te werker, want hij is al vrijzinnig demc-
craa', naar Het Volk wil.
Trouwens, hij is de eenige niet
Liberalen, vrijzinnig democraten en so
ciaal democraten in het district Tietjerk-
steradeel zuilen gezamenlijk een blad uit
geven van anti-clericale richting, tegen
Talma en ter verbreiding van hunne be
ginselen. Mannen uit alle drie de scha
keeringen liberalen, vrijzinnig- en so
ciaal democraten zullen er in schrijven.
Da vervloeiing is derhalve aireede be
gonnen.
Wie van de drie in 1905 de groote
slokop zal zijn, is nu reeds te voorspellen.
Van dergelijke fusie-zucht der d'ie re-
volulionaire fracties trekt de sociaal de
mocratie profijt.
Ea Talma's zetel staat des te vaster.
Eene petroleurubelas'ing zou slechts dan
nog eenig recht hebben, wanneer tegelijk
over heel ons land door aile gemeenten,
of bij Rijkswet, of in overleg met de
Spoorwegdirectiea kon worden ingevoerd
de nieuwe Ujdregeling, waaidoor de tijd
veertig minuten werd vervroegd.
Aansluiting aan de Miiden-Europee3ehe
tijdrekening zou aansluiting van burgert jjd
treden, schreef Tak in Het Volk: „Heb
ben de Christen democraten niets beters te
doen dan zulke Kuyperianen te laten optreden?"
Het ware te wenschen dat de antirevolutio
nairen die opmerking overnamen, maar met
verandering van „Kuyperanen" in „Socialisten".
