Bijvoegsel van „DE ZEEUW" van Zaterdag 6 Juni 1903. No. 104.
WAARSCHUWING.
voor Hypotheeair-erediet
I
ie Diaconiegeeisren
is Afbraak van is Schar,
Aanbesteding.
éPhoiograaf SW. den 'ëurk,
flJvertentiën,
(Mstelijfe werkzaamheid ij onze Oost"
Dordrechtsche
Hypotheekbank
1000 Staalptllen
op Voeuiap 10 Jii 1903,
op Zaterdag 13 Juni 1S03,
Gemeente 's-Heer ArenüsMe.
10 JUNI 1903.
DOORNROOSJE,
Gemengde Berichten.
TE DORDRECHT.
St. Janstraat I 51 Middelburg.
KABINET- 3 fl,—
DE MAATSCHAPPIJ
in Nederland te 's-Gravenhage,
verstrekt gelden onder eerste Hypothecair-verband en geeft 4 pCt.
PANDBRIEVEN uit.
Verkrijgbaar te Middelburg ten kantore van IZAAK BOASSON
ZONEN.
Te Goes ten kantore van DE KANTER HORDIJK.
dier gemeente,
Dinsdag 16 Juni 1903,
OPENBAAR VERKOOPEN
Balken, Deeien, Planken, Ribben
en Brandhout.
eenige Boomstammen en zacht
Vaamhout.
het bouwen van zeven Arbeiders
woningen op een terrein aan
den Westsingel aldaar.
A. V0N BLOMBERG,
Provinciale zendingsconferentie van
de gereformeerde kerken in Zeeland, ge
houden op Pinkstermaandag, 1 Juni 1903
in de Hofpleinkerk te Middelburg.
Met een hartelijk welkomstwoord tot de
afgevaardigden der verschillende kerken en
verdere belangstellenden opende ds. J.
Hulsebos van Vlissingen als voorzitter der
commissie van deputaten de conferentie,
nadat gezongen was Ps. 19 1 en 2, en
voorts Ps. 72 was voorgelezen. Nadat de
voorzitter ook nog was voorgegaan in gebed
en Ps. 72 9 en 10 was gezongen, leverde
dr. L. H. Wagenaar van Middelburg een
referaat over «onze hedendaagsche gerefor
meerde Zending in Indië". In een 12 tal
stellingen werd op de roeping der Geref.
kerken in Nederland in 't bjjzonder tegen
over Indië gewezen, vorvolgens de betee-
kenis der Zending op Soemba en Java
tegenover elkander in het licht gesteld,
terwijl eindelijk een blik gegund werd op
de verschillende terreinen van werkzaam
heid, thans door de missionaire dienaren
des Woords vanwege Gereformeerde kerken
of classen en provincies bearbeid. l)e
Keueheniusschool en Scheurer's hospitaal
werden hierbij niet vergeten.
Bij de gehouden broederlijke bespreking
van het referaat, dat met groote aandacht
was aangehoord, legde de heer Ferdinandus
van Middelburg nadruk op de geestelijke
nooden der bewoners van de Molukken,
pleitte ds. Bouma van Middelburg voor
het behoud der Zending op Soemba en
kwam de heer De Kruyter, insgelijks van
Middelburg op voor de belangen der Keu
eheniusschool. De drie sprekers werden
door den geachten referent naar genoegen
beantwoord en tevreden gesteld.
Intusschen was de tijd voor de pauze
aangebroken, die op half een was gesteld
tot half drie. Na de pauze leverde ds.
Baay van Kamperland een uitgebreid refe
raat over »het Pinksterfeest en de Zending".
Op 3 punten werd door Z.Eerw. de aan
dacht der vergadering gevestigd, die aldus
luidden
lo. Aan het Pinksterfeest dankt de Zen
ding haar bestaan.
2o. In het Pinksterfeest vindt de Zending
den waarborg van haar voortbestaan.
3o. Door het Pinksterfeest wordt de
Zending met ijver behartigd.
Nadat de vergadering ook dit referaat
had aangehoord, werd de bespreking voort
gezet naar aanleiding van het des morgens
gehouden referaat. Een motie was nl. door
ds. Ingwersen van Koudekerke voorgesteld,
die alsnu door verschillende sprekers ge
amendeerd, met algemeene stemmen werd
aangenomen en van dezen inhoud is
De Provinciale Zendingsconferentie, ge
houden den 1 .Tuni 1903 in de Hofplein-
kerk te Middelburg vanwege de Gerefor
meerde'kerken in de provincie Zeeland,
spreekt uit, dat er ernstig naar gestreefd
moet worden om zoo mogelijk door de
samenwerkidg van die geref. kerken in de
zuidelijke provinciën te staan naar een eigen
zending en om tevens alle krachten in te
spannen om de generale zendingskas in
staat testellen het gezamenlijk zendingswerk
vlot te doen loopen. Natuurlijk zullen
wanneer het eerste verkregen wordt, de
kerken in het algemeen voor de generale
zendingskas moeten zorgen.
De vergadering werd alsnu op verzoek
van den voorzitter na Psalmgezang met
gebed door ds. Littooij gesloten.
Des avonds te half zes werd nog een
bidstond voor de Zending gehouden, onder
leiding van ds. J. H. Donner Jr. van Nieuw-
dorp, die zijn gehoor bepaalde bij Joh. 10
vers 10 en vervolgens in een harteljjk gebed
de belangen en nooden der Zending den
Heere der gemeente opdroeg.
- Onze Middelburgsche correspondent
schrijft in betrekking tot bovengenoemden
Zendingsdag
De jaren en de jaargetijden gelijken op
elkander maar verschillen toch ook weer
veel. Pinksteren 1902 en Pinksteren 1903.
Toen togen we met tramwagens vol naar
TEUXLLETO 27~.
IV.
Da stichting van Van der Steur te Ma-
gelang, het Petronella-hospitaal te Djocja
en de Witte-Kruis-Kolonie te Warak, zie
daar de drie monumenten van ohristelijke
barmhartigheid op Java, door den heer
Van Kol bezocht en beschreven.
Aan laatstgenoemde zij ons laatste feuil
leton gewijd.
In de verte reeds, langs den groeten
weg van Midden-Java blinken den reiziger
de roode daken van de Witte-Kruis-Kolonie,
in het scherpe zonlicht tegen.
Strompelend hijgde een vrouw met ar
moedig uiterlijk, bergopwaarts met een zui
geling op den arm, en op mijn vraag waar
zo heenging, toonde zij zvjgeed haar been,
walgelijk om te zien. Een andere vrouw
zag ik met een blind kiud achter haar
aan, welks mond slechts een groote, vieze
opening vertoonde, bedelaars kwam ik voorbij
op wier gezicht het opiummisbruik zijn
brandmerk had gedrukt. Enkelen klaagden
egenover mij over het eentonige voedsel,
f hetzelfde, dat ze niet genoeg
r§®?n on daarom zoo langzaam
f i Schandelijke ondank tegenover
ïerik fie raliK°1°nie' den heer Em'
om d^S V f U-poff6rde wat hij bezat,
de kr-ebt w 6en te helpen met a'
de kracht waarover hij beschikken *on.
het Vlissingsehe Elim. En Pinksteren 1902
geleek ons Elim in zooverre op het Pale-
stijnsche Elim, dat beiden door water om
ringd waren. Het Oostersche Elim door
fonteinen en het Westersche Elim door
plassen. Maar bij ons Elim ontbraken de
palmen. Die konden we ons op Pinksteren
1903 voorstellen bij een hitte van 84° Fahren
heid in de schaduw. We konden ons voor-
stollen een Oostersche zon en een tropische
hitte. We konden ons in gedachten ver
plaatsen in die andere wereld, waar de
vulkanen werken en de palmen wuiven.
We konden ons de zwarte en bruine zonen
en dochteren Chams voorstellen gekleed in
Sarong en Kabaai. We konden hooren
van Sultans en Soesoehoenans. Kortom,
we konden ons, door de temperatuur in
de rechte stemming gebracht, in den geest
verplaatsen in het land der zonne en der
kleuren.
Bijeenkomsten als deze kunnen ten nut
en tot zegen zijn voor ons gemeenteleven.
Onbekend maakt onbemind. En nu kan
een goed ontwikkeld plichtgevoel zeker
dringen ook tot het arbeiden voor het
onbekende. Maar regel is dat de liefde
niet van éene zjjde komt en blijft. Dat
sympathie niet van zelf komt maar gewekt
moet worden.
Die sympathie, die liefde voor hetgeen
ons bekend wordt en belangstelling ver
dient kunnen in 't bijzonder conferenties
als deze wekken.
En nog iets.
Conferenties als deze verruimen onzen
blik. Men leert zien dat er nog een andere
wereld is dan de kleine die ons omringt
dat er koogere en heiliger belangen
zijn dan de kleine nesterijen die ons niet
zelden ergeren en verbitterenen dat
het leven in zijn geheel, ook het christe
lijk leven, ruimte tot opbloeien vraagt.
Daarom brengt de christelijke pers, door
onzen dienst, dank aan de Provinciale
Zendingscommissie voor deze uitnoodiging
en dringt er op aan die ter gelegener tijd
te herhalen.
Middelburg. Woensdag vergaderde de
vereeniging »De Ambachtsschool" onder
voorzitterschap van den heer A. A. Bekaar.
Volgens art. 18 der statuten stelt de Voor
zitter, na goedkeuring der notulen, daarna
aan de orde een concept jaarverslag, waar
van door den Secretaris voorlezing geschiedt.
Volgens dat verslsg mag de school zich
in toenemenden bloei verheugeD, doch er
bljjft nog overig te doen, zoodat het groote
doel om nog meer verbeteringen aan te
brengen, volstrekt niet mag worden voor
bijgezien. De school ontving van het Rjjk
een subsidie verhoogd tot f 3350-, provincie
en gemeente subsidieerden haar ingelijks
en enkele particulieren verleenden haar
steun. Toch mag niet ontkend worden,
dat vele van Middelburgs ingezetenen het
nut der school niet genoegzaam inzien en
op prijs stellenhoog te waardeeren zou
het daarom zijD, indien ook Middelburg
deed wat het kon en door geldelijke cfiors
den last der school hielp verlichten. Ieder
in zijn kring werke daartoe mede en de
pers big vo niet achter om de belangstelling
van het Middelburgsch publiek voor de
nuttige instelling op te wekken.
Een groote aanwinst voor de school was
ook de nieuwe Directeur. In overleg met
Burgemeester en Wethouders was men
aanvankelijk van plan burgeravond- en
ambachtsschool ineen te smelten en
laatste aldus tot eene gemeentelijke in
stelling te maken. Op eene opmerking vau
den heer De Groot, inspecteur van het
onderwijs, dat dan de Rijkssubsidie zou
vervallen, aangezien de Minister alleen
gezind was particuliere vereenigingen te
subsidieeren, moest dat plan worden opge
geven. Toch zeiden Burgemeester en Wet
houders hunne krachtige medewerking
toe en aan die medewerking is het dan
ook grootendeels te danken, dat de school
een kundig Directeur verwierf, die door
den Gemeenteraad ook tot Directeur der
burgeravondschool benoemd w< rd Die
Directeur maakte reeds een plat n si, be
grooting voor nieuwe schoollokalen op,
En meer dan 400 dier rampzalige mede-
menschen, het bezinksel de- Javaansche
maatschappij vonden bij hem een toevluchts
oord te midden van hur ne ellenden en
smarten. Onder de mannen bevinden zich
dieven, brandstichters en gewezen opium-
slaven, de meeste vrouwen hebben een
leven schier zich van ellende, diefstal,
bcit.egerü en onzedelijkheid, terwijl vele
kinketen, naar hun eigen getuigenis reeds
hunnen zien op een verleden, waarin
bedelarij en zakkenrollerij, diefstal en
roof schering en inslag waren. En deze
allen werden daarenboven met open armen
ontvangen, want daar woont een blanke
die hart heeft voor de kleine lieden. Die
loftuiting mocht ik uit den mond eener
vrouw vernemen, die naast mij den berg
der smarten besteeg.
Mijn kennismaking met het edele echt-
paar Van Emmerik was weldra geschied,
en weldra wandelden we door de kolonie.
Deze bestaat uit een paar somber gebouwde
bamboehuizen, eenige luchtige loodsen, en
een open terrein op den top van een
heuvel, in de nabijheid van een schraal
bosch. Zooveel mogelijk werd door eigen
arbeid in het onderhoud voorzien.
De man die deze stoute ondemem--
had op touw gezet, beklaagde ^uert-
send, dat zijne pleegkind zoov^
verorberden, di° voo"'- '.JC)amiddel
tegen he- bv-rri, ris'"'versch werd
3 JV«iupt. I'"" \.g nad hij wel voor tien
dn?*"- -goi per persoon noodig, wat voor
maar eerst later kan deze zaak ter tafel
komenvooraf zal eene commissie uit het
Bestuur met deu Directeur verschillende
ambachtsscholen bezoeken en de noodige
inlichtingen inwinnen.
Het verslag geeft vervolgens eene vol
ledige beschrijving van de mutatiën die in
1902 bij het bestuur plaats vonden en van
de plechtige promotie der leerlingen, waar
na het onder dankzegging aan den Secre
taris wordt goedgekeurd. Het zal in druk
worden uitgegeven.
Tot het nazien der rekening over 1903
worden daarop gecommiteerd de heeren van
Teijlingen, Erraerins en Ghijsen, terwijl tot
hunne plaatsvervangers benoemd worden
de heeren Fokker, Looijen en Hildernise.
Ter tafel komt nu de rekening en ver
antwoording over 1902 van den penning
meester. De ontvangsten hebben bedragen
f6570,345, de uitgaven f 6056,96 en is dus
het goed slot f 514,38s. De penningmeester
merkt echter op, dat de verhoogde Rijks
subsidie onder de ontvangsten figureert,
echter niet onder de uitgaven de verhoo
ging van salarissen, omdat de goedkeuring
van die verhoogde subsidie eerst in 1903
door de Eerste Kamer plaats had. Men
vorme zich dus geen al te groote illusiën
omtrent het batig slot. De rekening wordt
zonder bemerking goedgekeurd.
Aan de beurt van aftreding zijn
lo. de heer L. K. van der Harst (her
kiesbaar) uit de maatschappij tot nut van
't algemeen. De heer van der Harst wordt
herkozenmet hem stond op de voordracht
de heer Hasselbach
2o. de heer Geldof (niet herkiesbaar) als
vakman. Het bestuur zond eene voordracht
in, bestaande uit de heeren van der Klip
en Tavenier, van wie de eerste met alge
meene stemmen benoemd wordt
3o. de heer F. G. Sprenger (niet her
kiesbaar) vanwege de maatschappij van
Np verheid. Op de voordracht staan de
heeren M. P. van der Haist en graaf van
Lijnden. De eerste wordt met algemeene
stemmen gekozen.
Door de fusie tusschen de Vereenigingen
ter bevordering van fabrieks- en handwerk
nijverheid en van de Maatschappij van Nij
verheid moesten nog de heeren A. A. Bekaar
en L. van Krimpen als bestuurslid af
treden. Beiden worden opnieuw met al
gemeene stemmen herbenoemd, en nemen
de herbenoeming aan.
Nadat de Voorzitter aan de aftredende
heeren Geldof en Sprenger een woord van
hulde en dank gebracht had voor het goede
dat zjj aan de school hebben bewezen, sloot
hij de vergadering.
Directeuren- S Mr' F' N' SICKENGA
directeurenj Q VRIESENDORP Jz.
De BANK leent Geld onder eerste
hypothecair-verband tegen 41/,1 a 4J/2
pCt. en geeft 4 Pandbrieven uit
vau flOOO, f500, flOO en van f50.
Inlichtingen worden verstrekt door
de Bank en door de HH. TAN HEEL
Co. te Goes en C. TAN STRIEN
ie 's-Heer Hendrikskinderen.
Boekh. J. J. VISSER te Goes be
veelt zich als steeds beleefd aan tot
het plaatsen van Advertentiën in
binne. en buitenlandsche bladenook
in Zeeuw en Goesche crt. Zonder de
minste prijsverhooging. Eén copie vol
doende.
Ook bestaat gelegenheid tot deelne
ming aan leesroutes Standaard en Ne
derlander tegen 1 Juli.
400 man maakt het aanzienlijk bedrag van
f1000 per maand.
Thans waren zij wat minder uitgehon
gerd want toen, kort na mijn onverwachte
komst, zij opgeroepen werden tot den maal
tijd, kwamen ouden en jongen van alle
zijden bedaard aanzetten, terwijl zij in de
eerste dagen storm liepen om hun honger
te stillen.
In de kolonie ontmoet ge kinderen van
hunne geboorte af met schurft of syphilis
belast, kinderen die opgroeiden als padde
stoelen op de mesthoopen der maatschappij.
Daar ontmoet ge volwassenen door woe
keraars van hun grond verdreven, door
misgewas en ziekten paupers geworden,
door den hongersnood tot een zwervend
leven geleid, waarden zij nu rond om
rijst te stelen of wel het opium-gif had
hen tor liehaamlijk en zedelijk verval ge
bracht. Het waren wanstaltige figuren ge
worden, van den een was de arm of de
nek vergroeid, anderen vol zweren steun
den op een staf of liepen hinkend voorbij.
Ze kwamen hier, de vrouwen hielpen in
de huishouding, bij het koken van de rjjst,
leerden naaien en verstellen en sommigen
wier ceboflle leven niets anders geweest
was dan eene aaneenschakeling vau walge-
jjko uozighuden werden hier herschapen
in trouwe en zorgvolle verpleegsters van
zieken en gewonden. Want daaraan was
geen gebrek en alles kwam neer op het
hoofd van Van Emmerik en zijn liefderijke
en teerhartige echtgenoote.
Soliedste en goedkoopste adres.
ALBUM-PORTRETTEN8 voor f 1,-
12 fl,50
Om zich voor de teleurstelling te vrijwaren lette men nauwkeurig op den
naam MERINOS SAJET en op het fabrieksmerk, voorstellende:
Een hnaap, gezeten tegen oen boom, den lin
kerarm om den kop -van een Schaap geslagen, aan
de rechterzijde tegen den boom en stok, waaraan
een koed hangt.
"Voor Bloedarmoede,
Bleekzucht, Zwakte.
De Apotheek VIERSEN Co.,
Oosterstraat, Groningenlevert
(PILULAE BLAUDIL)
a fl,franco per post f 1,15.
Men lette op nauwkeurig adres,
billijken prijs, duurzaamheid en
gegarandeerde kwaliteit. Tevens
verkrijgbaar bij den heer Hugo Wil-
lemsen te Middelburg, Lange Delft.
De Notaris P. DE MARET TAK zal
voorm. 10 uur, in de Consistoriekamer
der Ned. Herv. Gem. te RITTHEM
in het openbaar verpachten:
bestaande in elf perceélen BOTJW-
en WEILANDter gezamenlijke
grootte van 5 Heet. 23 Aren 50 c.A.
(13 Gem. 102 R.), alle op het terrein
kennelijk afgebakend.
De Notaris A. M. TAK zal op
des namiddags te één ure op de hofstede
„R a v e n s t e i n" te Grijpskerke in het
bestaande in
benevens
In de eetzaal zaten de meisjes links en
de jongens rechts neergehurkt met een
dampenden schotel rijst voor zich. Eenige
godvruchtige liederen werden gezongen,
geaccompagneerd door een tamboerijn, en
nog laat in den avond hoorde ik de een
maal verwaarloosde kinderen een koorge
zang aanheffen.
En de man die dit alles bereikte, stond
alléén, alleen met zjjn geloof en vertrouwen
op de macht der liefde en op hoogeren
steun. Hij had de ellende gezien en wilde
helpen, bezield door een grenzeloos mede-
doogen voor die rampzaligen zou hij hun
ten redder zijn. Hjj stichtte te Warak een
kolonie en deed naar Ps. 107 de honge-
rigen aldaar wonen. Ik wil ze niet op
geven, riep hg uit toen steeds dichter drom
men een beroep deden op zjjne liefde en
toewijding. Ik wil werkeB al moest ik er
bij neerstorten, en hjj stortte neer op het
ziekbed te veel eischende van zijn zwakke
krachten. Doch hij bad om herstel en
nauwelijks weer op de been, hervatte hij
den reuzenarbeid, den strijd tegen die vreese-
lijke, algemeen verspreide armoede op Java.
Gelukkig vond hij ia zijn vrouw de gezellin
van zjju werken en streven. Als jong
meisje aan het Heilsleger verbonden, was
zij van Australië naar Java gekomen, en
die jonge Engelsche vrouw deed voor den
Javaan wat zoo lang door ons verzuimd
was. Overstelpt met, werk in keuben en
huishoudi g voor een ^an 400 men-
schen, moet zjj nog vele iucu vau. den dag
Het BESTUUR der Vereeniging „Help
u Zeiven" te Goes is voornemens
des avonds te 7 uren, in het koffiehuis
bij dhr. C. H. Blanker op de Vlasmarkt
aldaar, aan te besteden
Bestek en teebening liggen in boven
genoemd koffiehuis ter inzage.
Aanwijzing op het bouwteraein geschiedt
op Dinsdag 9 Juni 1903, des namiddags
om 2 uren. Inlichtingen geeft dhr. S. DE
KONING.
AANVANGENDE
Uitgave van JAC. C. VAN DER STAL,
te UTRECHT.
Zooeven verscheen
Uit het Hoogd. van
door N. K. BIEQER.
Prijs ingenaaid f 1,50. In pracht
band f 1,90.
Een boek van de schrijfster van
„WOUDSTILTE en WERELDSMART"
dat zoo goed werd ontvangen, zal zeker'
met ingenomenheid worden begroet.
Bttmwaï
geven, om de wonden te reinigen, zieken
te verplegen, met de kinderen te spelen.
Geheel in haar werk opgaande, diensde zij
nooit en nimmer terug voor de bezwaren
en de gevaren van haar taak.
Wie neemt hen ten voorbeeld
Er is nu en dan wel een enkele, die in
eene opwelling van medelijden een deel van
zijn overvloed aan tijd en geld wilde op
offeren, maar dat was voorbijgaand, men
durfde die zware taak niet aanvaarden»
men miste het bergen-verzettend geloof.
Het was reeds laat in den nacht ge
worden en stikdonker toen ik, begeleid
door een paar verpleegden met brandende
fakkels van den heuvel afdaalde, waar
zooveel leed, maar ook zooveel liefde was
te aanschouwen. Stilzwijgend schreed ik
voorwaarts, nadenkend over al wat ik
hoorde en zag, benijdend den man die zich
zoo geheel kon wijden aan wat in zijne
oogen was een ideaal. Wat noemt gij mij
goed, zeidë hij in alle oprechtheid, niet aan
mijzelf heb ik dat te danken. Want al
spraabt gij de taal der Engelen, wat zou
het u baten als gij de liefde niet bezat.
Die liefde, gevolg, uitvloeisel van zijn
geloof, schenkt hem die kracht ten goede,
maakt dat iemand, onbekend naar de wereld,
daar op dien eenzamen heuvel zich wijdt
aan de lijdende menschheid, werk doet dat
eeuwig blijft leven, al zal wellicht nooit
een geschiedboek zijn naam vermelden.
(-0-)
