VOOR ZEELAND.
No. 51. 1903.
Donderdag 29 Januari.
17e Jaargang,
CHRISTELIJK-
WÏJ7HWQUT All
HISTORISCH
Medekiezers in het district Goes
J. N. ELENBAAS,
te Goes
PRIJS DER ADVERTENTIËN
BURGEMEESTEE VAN KRABBENDIJKE.
z. o. z.
Gods molens malen langzaam maar zeker.
Rechtszaken.
Suikerbieten na groenbemesting.
wjj voor eeue verkiezing van een lid der Provinciale Staten staan, veroorloven wij ons een koit
woord, vóór gij naar de stembus gaat.
Wij achten dit onzen plicht, omdat de candidatuur van den heer Elenbaas van ons „werklieden'- is
van 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 15 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
uitgegaan.
gd hebben.
Wij willen U zeggen waarom wij onze keuze op hem gevesti
De heer E 1 e n I) a a S. burgemeester van Krabbendijke, heeft ondubb elzinnig'en onwedersprekelijk bewezen,
een hart te hebben voor den werkman. Hij heeft begrepen, dat niemand de belangen van den werkman beter
behartigen kan dan de werklieden zelf, en dat deze dit het beste doen, door zich aaneen te sluiten.
Daarom is hij voorgegaan om te Krabbendijke een werkmansvereeniging te stichten, die zich verheugt
in hoogen bloei en krachtig leven, misschien wel hoofdzakelijk doordat hij er de ziel van gebleven is.
Waar dus de heer Elenbaas getoond heeft den werkman een warm hart toe te dragen, is het zeker
geen wonder, dat wij bij de eerste, de beste vacature voor de Provinciale Staten het oog op hem geslagen
hebben en dat wij nu tot U komen met het verzoek U aan onze zijde te scharen.
De heer Elenbaas is ook een bekwaam man, die meer dan iemand, zelfs meer dan menig burgemeester,
met de wetten, die de huishouding der gemeenten bcheerschen, bekend is. Hij heeft dit o.a. bewezen door een
werk van zijn hand, over het administratief recht, dat een grooten roem verworven heeft en alom bekend en in
gebruik is.
Aan een man, die zoo goed de belangen der provincie kent en bij de behartiging dier belangen ook aan
den werkman denken zal, aan een man tevens, die spreken kan en spreken zal waar het noodig is, geven wij
gaarne onze stem.
Der verdienste haar Kroon 1
Daarom, Kiezers schaart U aan onze zijde en stemt op 29 Januari met ons voor den heer
Komt trouw ter stembus, die van 8 tot 5 uur open is, en laat de overwinning U niet ontrooven door
een plicht te verzuimen, die zoo gemakkelijk te vervullen is.
Namens de Besturen der Werkmanslciesvereenigingen
Vooruitgang zij ons Strevente Kruiningen
J. VERHAAGE, Voorzitter.
M. KOLE, Secretaris,
Algemeen Belangte Schore
A. BRUINSHOOFD, Voorzitter.
J. MIERAS, Secretaris.
Vooruitte Ierseke
M. WESDORP, Voorzitter.
J. LABAN, Secretaris.
•hten
(ten,
klei-
hud-
ringt
ver-
■,egt
veel
ïaast
gden
«ver-
juist
't Gebeurde eens op een winterdag te
Konstantinopel, dat er een tamelijke hoe
veelheid sneeuw viel. Sneeuw is in Kon
stantinopel even zoo zeldzaam, als bij ons
een Afrikaan sche neger. De straten vulden
zich derhalve, toen de witte zachte vlokken
vau den hemel vielen, met verwonderde en
vroolijke menschen, wier pret nog verhoogd
werd toen de bedienden van den Engelschen
gezant hij heette Glovers in de
zachte sneeuw tastten, er ballen van maakten
en elkaar met deze witte werktuigen flink
begonnen te gooien.
De grap, die een poosje duurde, zou
ovenwei een treurigen afloop hebben. Een.
der toekijkende janitzaren werd door een
hard m elkaar gedrukten en bevroren
sneeuwbal zoo ongelukkig in het oog ge-
ro en, dat hij dit niet alleen dadelijk
verloor, maar ook, daar de verwonding heel
erg was, na verloop van weinige uren
onoer de vreeselijkste pijnen den geest gaf.
uit voorval verwekte in ,de Turksche
uoiu. uv unci vau ueu geuouuen man, ae
janitzaren-aga deed zijn beklag bij den
grootvizier, en deze eischte van den gezant
de uitlevering van den dader. De tijden
waren destijds anders dan tegenwoordig.
Thans is de Turk vrij mak en hij kent
genoegzaam het overwicht der christelijke
mogendheden maar toen ter tijd 't was
voor meer dan 200 jaar bliezen de af
stammelingen van Osman nog moord en
brand tegen de „frankische honden", zooals
zij de Westersche christenen geliefden te
betitelen.
Tevergeefs bezwoer Glovers, dat hij vol
strekt niet wist, who van zijn bedienden
den ongelukkigen worp gedaan had, zoodat
het dus voor hem oen bepaalde onmogelijk
heid was, don dader uit te leverende
grootvizier bleef onverbiddelijk op zijn
eisch staan, en daar he t Turksche gepeupel
zich gereed maakte, on het Engelsche ge
zantschapshotel te beste irmen en daarin op
de bekende wijze huiste houden, moest
Glovers met een bezwa, ard hart besluiten,
toe te geven. Hij liet derhalve al zijne
;njg-
ings-
■ij dit
>gica
ook
vijst,
heel
met
hen
Min.
bil-
.and
Het
kke-
ister
vrij-
zeer
.en",
egen
men
'rank
.n de
heel
ordt
it is:
.lang
be
looft
het
dere
den,
hte:
gof
;ens
de
lks-
>unt
an-
ist"_
gen
.ing
nen
•er
w
ten
er
eft,
list
die
be-
lit
is de
Turnen zen aen scnuiaige mochten uit
zoeken. Nauwelijks was het dienstperso
neel in volgorde gesteld, of vijf Turken,
die beweerden toeschouwers te zijn geweest
bij 't werpen met sneeuwballen, vielen op
oen bediende met name Simon Dibbins aan,
die onlangs van het eiland Candia gekomen
was, en zoowel die vijf, als ook eenige
janitzaren verklaarden eenparig onder eede,
dat deze Dibbins en geen ander de nood
lottige worp gedaan had.
Nu wist de gezant bepaald, dat do ver
klaring valsek was, want Dibbins was op
den dag, toen de sneeuw viel, in 't ge
heel niet in Konstantinopel geweest, en
was derhalve onschuldig aan het feit, waar
van men hem betichtte, als een pasgeboren
kind. Glovers zette dit aan de verbitterde
menigte uiteen, bood aan, bewijzen te
leveren, dat Dibbins geen schuld had, en
beloofde een aanzienlijke som gelds, als
men van de onrechtvaardige aanklacht wilde
afzien, maar dat alles had evenveel gevolg,
alsof men een stier met den vinger op den
hoorn drukt. Hoemeer men de dweepzieke
"Wij zijn tegen een belasting op de eerste
levensbehoeften, maar een belasting op
de eerste levensbehoeften, maar een belas
ting op weeldeartikelen, daar zijn wij voor.
|En daar behoort do drank ook toe, want
dien kan men missen.
Kantongerecht te Ooes.
In de zittiDg van 27 Januari 1903 zijn
veroordeeld wegens: in gesloten jachttijd
wild vervoeren bij herh.: M. B. Mzn., to Goes,
7 d. h. verb, verkl. opbr. haas; 2 Xjagen
z. acte en verg.: W. M. van 't Z., te Goes,
4 X f 5 b. s. 4 X 2 d. h. verb, verkl. bevel
vern. 2 geweren; jagen z. acte en verg. op
Zondag: J. B., te Hoedekenskerke, 2 X f3
b. s. 2 x 2 d. h. verb, verkl. bevel uitl.
geweer of te betalen f2 b. s. 2d. h. bevel
vernietiging patroonin gesloten jachttijd
jagen z. consent of machtA. P., te Wemel-
dinge, 2 X f2 b. s. 2 X 2 d. h. verb,
verkl. bevel uitl. geweer of te betalen f2.50
b. s. 2 d. h.geen zorg dragen om te beletten
dat hand wild opspoort: L. de J., te's Heer
Abtskerke, f2 b. s. 2 d. h.; stellen wild-
strikken: H. G. Hzn., en F. B. v. H., te
's Heerenhoek, ieder f 10 b. s. 3 d. h.;
visschen z. verg.J. W., te Borssele,f 1 b. s.
1 d. h.straatschenderijM. K., F. H., te
ICloetinge, ieder f 1 b. s. 1 d. h. J. M., te
Heinkenszand, f 5 b. s. 3 d. h.stroopen)
J. v. d. M., te'sHeer-Arendskerke, W. Ph.,
te Hansweerd, en W. W., te Ierseke, ieder
f 3 b. s. 2 d. h. J. Ph., en J. v. A., beiden
te Hansweerd, ieder f 5 b. s. 2 d. h.
nachtrumoerP. J. J., te Goes, f 1 b. s. 1
d. h.; in dronkenschap orde verstoren: J. M.,
te Heinkenszand, f 5 b. s. 3 d. h. W. L. H.,
te 's Heer-Abtskerke, f5 b. s. 3 d. h.
ongerechtigd loopen over eens anders bezaaiden
grond: C. K., te Krabbendijke, f 1 b. s. 1
d. h.in September loopen over eens anders
weiland: W. M. v. 't Z., en D. C. W., te
Goes, ieder f5 b. s. 3 d. h.loopen over
eens anders weiland 2 X gepleegd: 'M. B., te
Goes, 2 X f 5 b. s. 2 X 3 d. h.vee laten
loopen ole anders grond z, verg.: W. v. L.,
te Ovezande, G. B., te Hoedekenskerke,
ieder f I b. s. 1 d. h. D. K., te Ierseke,
f5 b. s. 3 d. h.de sluitboomen van een
spoorweg na passeeren trein niet openen: W.
W., te 's Heerenhoek, f 3 b. s. 2 d. h.
toedienen sterken drank z. verg: J. M., te
Hansweert, f 5 b. s. 3 d. b.sterken drank
ten verkoop in voorraad hebbenP. Ste
Wemeldinge, f 5 b. s. 3 d. h.fietsen z.bel
of hoorn: A. R., te Goes, en J. v. A., te
Hansweert, ieder f 1 b. s. 1 d. h. 's avonds
fietsen zonder lichtg. lantaarn: J. R. H.,
woonplaats onbekend, J. B., te Kruiningen,
A. D. C. W., te ICloetinge, ieder f 1 b. s.
1 d. h. J. H. Wzn., te Nisse, f2 b. s.
2 d. h.; te Goes ongekeurd vleesch invoeren
en verkoopen: C. L., te Rilland-Bath, f 5 b. s.
3 d. h.2 x te Ierseke z. verg. op straat
vuurwerk afsteken: M. J. W., te Ierseke,
schreeuwers tot bedaren poogde te brengen,
hoe hardnekkiger zij bleven volharden bij
het voornemen, 't welk zij zich in 't hoofd
gesteld hadden, dat onder alle omstandig
heden Dibbins als zoenoffer voor den ge-
dooden janitzaar sterven moest.
Goed- of kwaadschiks moest de gezant
eindelijk besluiten, zijn bediende prijs te
geven. Hij moest toezien, hoe men den
armen man naar de gevangenis sleepte, op
dat'hij den volgenden morgen in 't open
baar gehangen zou worden.
Met een diepbedroefde ziel gaf Glovers
zijn secretaris last, kort vóór de terecht
stelling den ongelukkigen Dibbins te be
zoeken en hem te zoggen, dat hij niet vol
gens den wil van den vertegenwoordiger zijns
vaderlands, maar alleen wegens de ver
schrikkelijke noodzakelijkheid, om een bloed
bad te voorkomen, zijn leven laten moest.
Toen de secretaris de cel van den gevan
gene binnentrad, vond bij dezen in 't oog
loopend kalm en zeer onderworpen. »Ik
sterf', sprak Dibbins, »wegens de zaak,
die men mij te laste legt, wel onschuldig,
maar den dood heb %k nochtans verdiend) en
f 0.50 b. s. 1 d. h.te Kloetinge s. verg.
muziek maken op straat: P. J. do H., te
Middelburg, f 1 b. s. 1 d. h.schelde bevis-
schen z. concentG. v. A., en C. de W., to
Ierseke, ieder ieder f 2 b. s. 2 d. b. en
F. W., te Santvliet, f 3 b. s. 2 d. h.over
bed. leerplichtwet'. A. IC., te Waarde, C. D.,
te Colijnsplaat, J. P., te Cats, D. S., te
Kruiningen, A. C. M., J. V., S. P., P. K.,
M. v. W., G. W., M. W., J. T., G. M.,
W. A., allen te Rilland-Bath, ieder2xfl
b. s. 2 X 1 d. h.; dronkenschap'. J. S., J. K.,
te Goes, J. S., te Baarland, P. D., te Wol-
fertsdijk, F. H., te Venlo, ieder f 2 b. s.
2 d. h. G. v. D., W. M. van 't Z., te Goes,
P. M. P., te 's Heerenhoek, P. J. d. H-., te
Middelburg, ieder f3 b. s. 2 d. h.J. de J.,
te Goes, M. v. H., te Kruiningen, en J. Z.,
te Hansweerd, ieder f5 b. s. 3 d. h.
dronkenschap lij le herh.J. V., te Hein
kenszand, A. C. B„ te Baarland, ieder 3
d. h.dronkenschap bij 14e herh.: P. V., te
Ellewoutsdijk, 3 w., h.
Vrijgesproken werdenC. v. d. D., te
Rilland, t/z van overtred. Leerplichtwet
W. W., te Ovezande, t/z :s avonds fietsen
z. lichtg. lantaarn.
LA.FO)KOUW.
Zooals onze lezers genoegzaam weten,
worden er in den laatsten tijd, zoowel op
klei, als op zand, na vroege oogsten, als
stoppelgewas, vlinderbloemige planten ge
zaaid, die, na vaak een zeer rijk beschot
gemaakt te hebben, groen worden onder-
geploegd. Zaait men op het zand met dat
doel gewoonlijk Lupine, op de klei ziet
men heel vaak voor de groenbemesting
erwten, boonen en wikken gebruiken. Men
verzamelt daardoor voornamelijk in den
bodem een groote hoeveelheid humus en
stikstof. Na zulk een groenbemesting wor
den vaak suikerbieten verbouwd. En daar
men aan het stoppelgewas de vlinderbloe
migen in dit geval een kali- en phosphor-
zuurbemesting geeft, zoo worden de bieten
daarna zonder deze meststoffen gezaaid.
Soms geeft men de kali en het phosphor-
zuur aan de bieten zelf, doch gesteld, dat
het eerste plaats heeft, dan kan zich het
geval voordoen, dat de suikerbieten niet
genoegzaam kali in den bodem voorradig
vinden. Verschillende proeven in den laat
sten tijd gedaan, wijzen er op, dat de kali
der groenbemesting niet dadelijk opneem
baar is. Hoor, wat daarover Prof. Schnei-
dewind uit Halle op de vergadering der
Duitsche Suikerindustrie, den 4den en 5den
Juni 1902 gehouden, gezegd heeft. „Wan
neer wij de gemiddelde cijfers der in ver
schillende jaren genomen proeven bereke
nen, zien we, dat we voordeel hebben van
een kalibemesting naast een overigens ook
geheel minerale bemesting (dus met chili-
salpeter en superphosphaat bijv.) en na
een groenbemesting. In liet eerste geval
het leven dat ik leid, is mij tot last. Gij
moet weten, Mijnheer, dat ik, eer ik naar
Candia ging, in mijn land, in Engeland,
een moord gepleegd heb. Om mij aan de
rechtvaardige straf te onttrekken, ging ik
de zee over.
Maar Gods hand, dat zie ik duidelijk,
heeft naar mij gegrepen en mij nu hier in
't verre land gevat. Ik kon den Almachtige
evenzoomin ontvluchten, als eenmaal Jona
de profeet. Ook zou ik het niet meer willen
zelfs als ik het kon. Sedert ik mijn handen
met bloed bevlekte, heb ik geen rustig uur
meer gehad, en gaarne ben ik bereid, hier
in Konstantinopel te boeten, voor wat ik
in Engeland misdreven heb. De wil des
Heeren geschiedde Hij zij mijn arme ziel
genadig."
Eenige uren later werd hij voor de deur
van den gezant, die over het verloop der
zaak ontroerd was, opgeknoopt. Het ge
peupel toonde zich voldaan, zoodra het zag
dat zijn wil was doorgedreven.
Met sneeuwballen is echter van den kant
der Engelsche bedienden sinds dien tijd in
Konstantinopel niet meer geworpen.