NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. No. 35. 1902 Zaterdag 20 December 17e Jaargang. CHRISTELIJK- HISTORISCH Bij dit nummer Maart een Bijregel. VERSCHIJNT Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Uit Palestina. BBC LA HBS. klken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. p. 0,95. Enkele nummers0,025. UITGAVE DER FIRMA EN VAN van 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Familieberichten van 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Zij, die zich met 1 Januari op dit blad abonneeren, ont vangen liet tot dien datum gratis. VERGADERING van den Middelbnrgschen Gemeenteraad van 17 December 1902. Afwezig zijn de heeren Verhage, Wis boom Verstegen, van der Harst en Heijse, de drie eersten met kennisgeving. Onmiddellijk na bet openen der ziting, stelt de voorzitter aan de orde de volgende punten der agenda I. Notulen vorige vergadering. Deze worden door den secretaris voorge lezen en zonder bemerking gearresteerd. II. Ingekomen stukken. Zij werden allen voor kennisgeving aan genomen. Tot de voornaamste derzelve behoordenlo. een communiqué van Ged. St., waarbij zij berichten, dat de Hooge Regeering geen termen beeft kunnen vindon om in te willigen bet verzoek van B. en W., gedaan naar aanleiding van een. voor stel van den heer van Dunné, om de Rijks ambtenaren te machtigen in zake belastin gen de noodige inlichtingen te verschaffen aan gemeenteambtenaren en 2o. een protest van de Commissie van Toezicht op bet lager onderwijs tegen de bewezingen, die de heer Fabius, inspecteur van het lager onderwijs had te berde gebracht ten opzichte vaD de vastgestelde verordening op het herhalings- onderwijs. Op verzoek van den beer Schorer gaat de zitting over in eene met gesloten deuren. Na heropening der openbare, wordt voort gegaan met: III. Benoeming (wegens periodieke aftreding) van leden van het bestuur der Godshuizen het Burgerlijk Armbestuur, de commission van toezicht op het middelbaar- en lager onderwijs. Het resultaat was, dat "werden herbenoemd: a. in het bestuur der Godshuizen de aftredende heeren J. P. BerdeDis van Ber- lekom en H. A. Snouck Hurgronje, respec tievelijk met 13 en 10 stemmen b. bij bet Burgerlijk Armbestuur de aftredende heeren J. C. Frederiks en A. C. A. Jacobse Boudewijnse, respectievelijk met 11 en 12 stemmen; c. in de commissie van toezicht op bet middelbaar onderwijs de beer A. A. Bekaar met 13 stemmen en d. in de commissie van toezicht op de scholen voor lager onderwijs de dames wed. F. M. C. van Deinsejde Bruijne en W. A. Tak—van Trigt en de heeren J. J. H. de Borst Verdoorn, H. Japikse, Herm. Snijders, A. A. Bekaar en J. Meijers, res pectievelijk met 13, 12, 12, 12, 11, 13 en 13 stemmen. IV. Benoeming van een Hoofd voor het Herhalingsonderwijs. De aanbeveling van B. en W. na inge- 3) FEUILLE ÏTsT HSSffiROTSHSZEE Ieder, wien 't welzijn der Gemeente ter harte gaat, beeft weieens met een gevoel, dat ik baast heimwee zou willen noemen, 't beeld aangestaard, ons door Lukas van de Jerusalemsche Moedergemeente getee- kend. Is 't wonder, dat er in den loop der eeuwen telkens menscben ziju opgestaan, vurige Christenen, die alle krachten te wem gesteld hebben, om nogmaals zulk een ideaal-Gemeente te vormen Was 't wer kelijk ketterij, als zij der huidige Kerk toeriepen»terug naar Jeruzalem I" Niet zoo grif zouden we deze vraag bevestigend durven beantwoorden, al zijn we niet blind, eenerzijds voor de verrijking, die 't Chris telijk bewustzijn in de 19 eeuwen des Christendoms onder de leiding des Heiligen Geestes deelachtig geworden is, anderzijds voor 't gevaar, dat in 't najagen van 't Apostolisch ideaal gelegen is (de Gemeente van dezen tijd kan niet in alles 't beeld der Jerusalemsche vertoonen, omdat deze in de Apostelen geheel eenige leidslieden bezat wonnen advies van den Districts-Schoolop- ziener, luidt: lo. A. Langejan, onderwijzer aan school K; 2o. H. Alberge, onderwijzer aan school 03o. I. van Houte en 4o. A. Passenier, onderwijzers aan school A. Benoemd wordt de onderwijzer Langejan met 8 stemmen, tegen 1 op den onderwij zer Alberge en 4 op den onderwijzer Louis. V. Adres van den onderwijzer W. Smit betreffende de toepassing der verordening op de jaarwedden van onderwijzers. De onderwijzer aan school C alhier, W. Smit, heeft den 19 Augustus de hoofdaete behaald en verzocht toen B. en W. om zijne jaarwedde, conform art. 5 der ver ordening, van f 600 op f 700 te brengen. Op dat verzoek hebben B. en W. afwij zend beschikt, weshalve de onderwijzer zich por rekest tot den Raad wendde. In hun prmadvies op dat rekest zeggen B. en W. dat, hij nader inzien, de ver- hooging van een jaarwedde als gevolg van het verkrijgen der hoofdaete geene verhooging is in den zin van art. 5 der verordening omdat de verhoogingen volgens deze ver ordening slechts aan het getal dienstjaren zijn samengekoppeld, maar dat de minimum- jaarwedde van een onderwijzer met hoofd aete volgens die verordening reeds f 700 bedraagt. Zij stellen daarom voor de jaarwedde van adressant op f 700 te bepalen met ingang van den dag, waarop hij de hoofdaete be haald heeft, met welk voorstel de raad zich stilzwijgend vereenigt. VI. Voorstel van B. en W. tot aanvulling van artikel 1 lelt. a van het reglement op het oud archief. Naar aanleiding van de verwerping in de vergadering van 12 November jl. van het voorstel van B. en W. tot het in druk uitgeven van het saldoboek betreffende de in 1878 Stadswisselbank en hetgeen in die vergadering door den heer Fruin in over weging werd gegeveD, stellen B. en W. thans voor art. 1 lett. a. van het Regle ment op het oud archief aan te vullen met de woorden: »alsmede die betreffende een opgeheven tak van dienst", tegen welke aanvulling niemand eenige bedenking had. VII. Beschikking over den post van onvoor ziene uitgaven in de gemeentebegrooting voor 1902. B. W. stellen voor uit genoemden post te beschikken, wegens uitkeering van vrij gevallen jaarwedden over 1901 voor wijlen den heer P. D. Koning, directeur-leeraar en van den heer I. C. Fischer, eervol ontslagen leeraar aan de Burgeravondschool (wier betrekkingen met het oog op do voorgenomen reorganisatie onvervuld bleven) als volgtaan de weduwe van den heer Koning f 200, aan den heer A. Langejan als waarnemend Directeur f 225 en aan denzelfden, de overige leeraren en de assis tenten naar verhouding van de door hen gegeven lesuren f 458,34, samen f 883,34. De Commissie van Financiën vereenigde we laten daar, of 't ophouden der bij zondere agaven" louter 't gevolg geweest is van de verzwakking van 't geloof der Gemeente). Onder hen, die beproefd hebben een Ge meente naar 't Jerusalemsche voorbeeld te stichten, moet ook Gottlieb Wilhelm Hoff mann (17711848) genoemd worden, de vrome burgemeester en notaris van 't Wur- tembergsche stadje Leonberg, die in 1818 in de nabijheid daarvan naar 't Apostolisch model de Gemeente Kornthal vormde, en 6 jaar later Wilhelmsdorf, in 1890 respec tievelijk met 1283 en 854 zielen, en tal van inrichtingen rijk voor opvoeding en onderwijs, voor gevallenen en gebrekkigen. Hoffmans geslacht trad in zijns vaders spoor en was ongeveer in gelijken zin werkzaam vooral Ohristoph (1815—1885), de stichter der Tempelvereeniging op wier leven en streven in 't Heilige Land wij thans !t oog wenschen te richten. Chr. Hotfmann had reeds verscheidene ambten bekleed, was o. a. in 1848 als tegenkandidaat van den beruchten Strauss (den schrijver van een Leven van Jezus, in rationalistischen geest, dat indertijd een schok deed gaan door de zich met het voorstel, hetwelk nu ook niet de minste tegenkanting ondervond. VIII. Wijziging van de gemeentebegrooting voor 1902. B. W. stellen voor f 83,43 voor onder stand van gemeentewege als nieuwe post op de begrooting te brengen. Hat geldt een onderstand van gemeente wege, verstrekt aan twee kinderen van G. van der Hoek, die door de ouders aan hun lot waren overgelaten. Noch het kerkelijk, noch het burgerlijk armbestuur, noch de particuliere liefdadigheid trok zich hunner aan. Tegen den vader is proces-verbaal opgemaaktde kinderen echter kon men toch niet laten verhongeren. De heer van Teylingen, als lid van het burgerlijk armbestuur, meeut dat het geen verlaten kinderen waren, nu de vader hier verblijf houdt. Hebben B. W. wel ge tracht hen bij de moeder te brengen, die te Rotterdam verblijf houdt, of de parti culiere liefdadigheid voor hen in te roepen. Hij kon niet goedkeuren wat B. W. in deze deden en gelooft evenmin dat Ged. St. er hunne sanctie aan zullen hechteu, daar een soortgelijke post in de gemeente Smilde bij Koninklijk besluit vernietigd is. De voorzitter antwoordt dat de man zich van de kinderen niets aantrok. De moeder verhuisde naar Rotterdam met een anderen man. De kinderen stonden onverzorgd naar zijne meening waren het verlaten kinderen. Het burgerlijk armbestuur had zich hunner moeten aantrekken, even goed als het dit verplicht is ten opzichte van vondelingen of kinderen, wier ouders in de gevangenis zitten. De heer de Veer is ook die meening toe gedaan dat het verlaten kinderen waren, ten laste van het burgerlijk armbestuur. Maar zal de post, als nu voorgesteld wordt, wel goedgekeurd worden Hij vreest er voor en zou. het wenschelijker achten, het burgerlijk armbestuur uit te noodigen, den post alsnog op zijne begrooting te nemen. De heer Van Teylingen zegt, dat het armbestuur de zaak goed overwogen heeft; met een halve ton subsidie zou het nog niet toekomen, als het zulke kinderen ten zijnen laste moest nemen. Nimmer zal het armbestuur hierin toestemmen, liever zal het collectief zijn ontslag nemen. De heer De Veer is niet bevreesd voor verhooging der subsidie en evenmin dat het armbestuur er eene portefeuille-kwes tie van zal maken. Het door den Raad vastgestelde reglement voor het armbestuur bevat geone beperkende bepalingen, die de weigering van dat bestuur wettigen. De heer Tak zegt dat de commissie van Financiën, betreurende dat de uitgaaf ge schied is, daarmede geen afkeuring van de handelingen van B, en W. bedoelde. Ü8 heer Sbhorer meent dat hier van geen verlaten kinderen sprake kan zijn, nu de vader hier woont. Waar zou het heen moeten, als de moeder ook hare twee gansehe Christenheid van 't Westen) tot afgevaardigde ter Nationale Vergadering gekozen, en stond thans aan 't hoofd der Evangelistenschool te St. Chrischona, toen bij in 1854, tezamen met Ohristoph Paulus, een oproeping richtte tot de Christenen, om op te trekken naar Palestina, »om daar met alle vrome Joden en Katholieken de Wet van Mozes te vervullen". Om deze eenigszins zonderlinge oproe ping te begrijpen, moet men bedenken, dat in den herfst van 1853 de oorlog tusschen Rusland en Turkije uitgebroken was en 't velen destijds toescheen, of de Tweehoofdige Adelaar, al dan niet door Oostenrijk en Pruisen gesteund 't Sulta naat vernietigen zou. Wat zou er dan vraagden velen zich af van Palestina worden? Nu redeneerde Hoffmann aldus: Palestina is 't land Israëls en 't komt alleen den Joden toe. Edoch de Joden hebben 't wegens hun Christusverwerping verloren, en zullen 't pas dan weer kun nen bezitten, als zij hun Messias aannemen. Vooralsnog zijn zij van Hem afkeerig, maar hun tijd zal komen. Tot zoolang moet 't zaad Abrahams naar den Geest, andere kinderen van Rotterdam herwaarts zond. De heer De Veer dient nu een motie in om het armbestuur uit te noodigen, de kosten voor zijne rekening te nemen. De heer Van Dunné is van oordeel dat eerst over het voorstel van B. en W. moet gestemd worden, hetgeen wordt goedge vonden met 7 tegen 6 stemmen, die der hoeren Gratama, Tak, Koole, Fruin, De Veer en Den Bouwmeester. Het voorstel van B. en W. wordt daarop aangenomen met 8 tegen 5 stemmen, die der heeren Koole, De Veer, Schorer, De Rijcke en Van Teylingen. De heer Fruin stelt nu voor de motie De Veer aan te houden, tot dat men een beslissing van hoogor hand hebbe over de al of niet goedkeuring dor wijziging, waar mede de heer De Veer genoegen neemt. IX. Voorstel van B. en W. tot afstand in gebruik aan het Rijk van het schietterrein aan den Westdijk. De commissie van Fabricage had be zwaren tegen den afstand. De heer Van Dunné zet die uiteen en zou nog nader het gevoelen van den kommandant der schutterij willen vernemen. Als een mi nister spreekt, zegt hij, wordt men be nauwd, maar waarlijk om deD afstand zal de minister niets meer of minder in het belang van Middelburg doen. De voorzitter is van oordeel dat een nader schrijven van den kommandant der schut terij onnoodig is; de toestand zal nu de zelfde blijven als voorheen. Het voorstel voor B. en W. wordt hierop aangenomen met 10 tegen 3 stemmen, die der heeren van de Ree, van Dunné en van Teijlingon. X. Reclames tegen den hoofdelijken omslag. Alle reclames werden afgewezen. De heer van Dunné, als lid der Commission, had den indruk gekregen, dat hier nog veel te verbeteren viel. Ten bewijze wilde hij hier in het openbaar constateeren, dat iemand, die zich in de 11e klasse aangaf, door B. en W. in de 28e klasse gebracht werd en reclameerde omdat hij in de 25e klasse te huis behoorde. Hierna ging de vergadering uiteen. Een raadgeving aan rheumatiek- lijders. Zeer zeker zal men bij het lezen van het volgendo zeggen, alweder een raadgeving bij de duizende die we reeds ontvangen hebben, en dat kan ook niet anders, want wij meenen niet te overdrijven door te zeggen dat zeker wel de grootste helft van het menschdom door min of meer rheu- matische pijnen geplaagd is. Maar men weet ook zeker wel dat de wetenschap op het gebied van geneeskunde nimmer achter uit doch steeds vooruit gegaan is, men weet m. a. w. de geloovige Christenheid 't voor hen in bewaring nemen, wachtende de openbaring van 't Koninkrijk Gods onder alle volkeD, ook onder Israël. Onder 't „vervullen van de Wet van Mozes" moet men verstaan 't volbrengen daarvan in den Geest van Christus, Die sprak: Ik beu niet gekomen om de Wet en de Pro feten te ontbinden, maar om ze te ver vullen. Tijdens den Krimoorlog was na tuurlijk van vestiging in Palestina geen sprake: voorloopig verzamelde Hoffmann degenen, die zijn oproeping gehoor gegeven hadden, op den Kirsehenhardthof bij Mar- baeh (Wurtemberg). In 1858 reisde hij naar Jerusalem, doch zijn onderzoek, of mogelijk de tijd van vestiging aldaar reeds gekomen was, leverde geen gunstige uit komst op. In 1861 trad de Tempelver eeniging, zooals zich Hoffmann's gemeente noemde, uit de Wurtembergsche landskerk, en in 't zelfde jaar richtte Hoffmann een nieuwe oproeping tot de Christenheid nu opdat zij zich tot 't stichten van een „centraal heiligdom" te Jerusalem ver- eenigen zou. Veel werkte dit schrijven niet uit; eenigermate werd Hoffmann's ook dat de rheumatische pijnen voortkomen uit den slechten toestand van het bloed, het handelt er zich dus om een krachtige hernieuwer en hersteller van het bloed te vinden. Dat middel is thans gevonden het is onbegrijpelijk dat zoo'n kleine Pink- pil zooveel kracht kan bezitten en toch zal 't zeker niet de eerste maal zijn dat gij waarde lezers en lezeressen op deze zelfde plaats de attesten hebt gelezen van geloof waardige personen, waarvan de naam met nauwkeurig adres steeds is aangegeven ge worden en laten hierna het attest volgen van een 60-jarige vrouw met name A. Fre- deriks wonende Marktplein 8 Amsterdam. Sedert 5 jaren, zoo verhaalde zij aan den verslaggever, was ik lijdende aan chronische rheumatiek, de knieën zwollen op en het loopen werd lastig. Tengevolge van deze vreeselijke pijnen verminderde mijn eetlust, de slaap was onrustig en tengevolge daar van, mijn gevorderden leeftijd in aanmerking genomen, verzwakte ik van lieverlede. Mijne dochter wist niet op welke wijze mij te verplegen en daar zij reeds zoovele gene zingen vernomen had in dergelijke gevallen als 't mijne, van vertrouwbare personen, raadde zij mij ten sterkste aan tot het ge bruik der Pinkpillen van Dr. Williams over te gaan. Als dan bestelden wij eenige doosjes bij den Heer v. Tuyl in de Paleisstraat te Amsterdam, en na verloop van eenigen tijd begon ik de heilzame werking op mijn ge stel te ondervinden. Zij hebben mjj bepaald zeer opgeknapt, natuurlijk begrijp ik zeer goed dat ik mijn twintig jarigen leeftijd niet meer terug zal krijgen, maar voor hun gebruik was ik haast niet in staat een kopje in mijn handen te houden en thans zooals U ziet neem ik de kleine huiselijke bezig heden waar. Wij twijfelen met of verklaringen van personen op dien leeftijd zullen wel niet in twijfel getrokken worden. Wij kunnen er echter niet genoeg op aandringen, dat men wel acht geve de echte Pinkpillen van Dr. Williams te bekomen, want gelijk alle goede produkten worden ook de Pinkpillen reeds op eene grove manier nagemaakt, zelfs zoodanig dat zij uiterlijk den schijn hebben van de echte te zijn, doch de heilzame en genezende be- standdeelen bezitten ze in geene deele. Koopt ze slechts bij de depothouders die onder de attesten zijn aangegeven of zoo gij maar eenige twijfel mocht hebben, laat ze rechtstreeks van den Hoofddepothouder komen, de Heer Snabilié. Prijs f 1,75 de doos f 9.per 6 doozen. Verkrijgbaar bij Snabilié, Steiger 27, Rotter dam, hoofddepothouder voor Nederland en apotheken. Franco toezending tegen post wissel. Ook echt verkrijgbaar voor Middel burg en omstreken bij Joh. de Roos, K 157 Vlasmarkt te Middelburg. Ook echt verkrijg baar voor Goes en. omstreken bij Gebr. Mulder, drogerijen en Verfwaren. denkbeeld in 1898 in de stichting der Ver- losserskerk verwezenlijkt. Intusschen trok de stichter der Tempelvereeniging in 1886 voor goed naar 't Heilige land en begon 't volgend jaar met de stichting der Tempelkoloniën, die met onmiskenbaar talent georganiseerd, zich tot heden toe in toenemenden bloei ver heugen mogen. Haïfa, Jaffa en Sarona waren de eerste en voornaamste nederzet tingen. In 1878 werd de zetel der Ver- eeniging naar Jeruzalem verlegd, waarmede een kolonie (Refaïm) ontstond. In den laatsten tijd wordt een vijfde gevestigd bij Lydda. We gaan voorbij den storm, die de Tempel vereeniging verscheurde, en haar weer tot de kerk terugvoerde, veroorzaakt doordien Hoffmann met de voornaamste leerstukken der Christelijke Gemeente in botsing ge raakte, om te hooren, wat omtrent den tegenwoordigen toestand der koloniën door de bestuurders zelf aan den heer Bolthausen medegedeeld werd. „Nieuw Jeruzalem" zoo zou men met recht dit kleine nette dorpje (bedoeld is de kolonie Refaïm) in de Vlakte van Refaïm kunnen noemen. In 1873 werd 't eerste huis dezer kolonie gebouwd, die dicht bij

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1902 | | pagina 1