NIEUWSBLAD
¥ÖOR ZEELAND.
No. 29. 1902.
Zaterdag 6 December.
17e Jaargang,
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Nooit een sociaal-democraat.
VERSCHIJNT
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER AÜVERTENTIËN
NAAR SCHOOL.f)
Men verlieze nimmer den moed.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN.
van 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Een onzer vrienden, een hoogst betrouw
baar >Kuyperiaan" verzocht ons onderstaand
artikel uit de Nederlander over te nemen.
Wij voldoen gaarne aan dat verzoek,
onder opmerking dat wij er ééne tirade,
als niet ter zake dienende, in hebben ge
schrapt, en opzichtens de slot-clausule de
vrijheid nemen op te merken dat al is het
dat naar onze meening de leider der sociaal
democraten in de Kamer minder kwaad
doen zou dan daar buiten, wij niettemin
hem bij de stembus met alle macht hebben
te weerstaan.
In geen geval een sociaal-democraat 1
Dit is, naar ons voorkomt, de beteekenis
van de jongste stemming in Amsterdam.
Een negatieve leuze is geen politiek
program, leeraren de leiders der kiezers.
Zeer juist; maar de kiezers, soms ver
standiger dan de leiders, gevoelen dat er
oogenblikken zijn, waarin handelen gaat
boven bespiegeling.
Als de Franschman of Duitscher de gren
zen bedreigt, zwijgt ieder over hetgeen
in het binnenland tot verdeeldheid leidt,
en weerstaat men gemeenschappelijk den
naderenden vijand.
Zoo ook hier.
Zijt ge dan zoo bang voor een man als
mr. Troelstra of voor zijn partijgenooten
Volstrekt niet. Wel stelt zijn blad, het
Volk, het steeds voor, alsol geheel Neder
land siddert hetzij voor mr. Troelstra, hetzij
voor de toekomstplannen der sociaal-demo
cratie. Maar daargelaten nu nog het
betrekkelijk klein getal volgelingen tot
dusver heeft geen sociaal-democraat ook
maar eenigszins de uitvoerbaarheid zijner
plannen kunnen aantoonen. Naarmate, in
andere landen, de sociaal-democratie in
omvang toeneemt, dus [gevaar loopt eens
practisch te moeten doen zien wat zij kan,
begint zij meer te gelijken op hen die zij
bestrijdt. Zij lijkt vreeselijk doch in
de verte.
Is dan de reden van den algemeenen
tegenzin, de wijze waarop die partij haar
tegenstanders beoordeelt, en beschimpt op
de minste manier, en hen voorstelt als
strijders voor de brandkast
Ook dit kan o. i. niet de voornaamste
oorzaak zijn, al is die handelwijze stuitend.
Voorzeker is zulk een taktiek slecht
4) FEUILLETON.
Helaas, helaas, een onderwijzer moet
zelfs menigmaal nog goed maken, wat de
ouders reeds bedorven hebben
»Vreemde oogen dwingenzegt men
dan. Doch Christen-ouders mogen dat niet
zeggenzij moeten zorgen dat, in de eerste
plaats, hun eigen oogen de macht hebben
over hun kinderen.
Doch genoeg hiervan gezegd. Het zij
den onderwijzer en de onderwijzeres tot
steun en tot sterkte te weten dat er in
vele Christen-huisgezinnen dagelijks voor
hen gebeden wordt
Nadat er een toepasselijk psalmvers ge
zongen was, nam de hoofdonderwijzer een
oogenblik het woord.
In aansluiting op hetgeen zooeven gezegd
was, wees hij zijn aanstaande leerlingen op
de opoffering welke hunne ouders zich ge
troost hadden om hun goed en christelijk
onderwijs te verschaffen.
De kinderen moesten nu van hun kant
ook toonen, de opoffering hunner ouders
te waardeeren. Zij moesten goede vorde-
Uit M o e d e r e e r e en Kinder
plicht door Antonia Margaretha K. Ie
Cointre, Middelburg,
kweekt zij veibittering en zaait zij een
onuitroeibaar wantrouwen. Maar toch,
hierin ligt geen reden om hen die ze
bezigen tegen eiken prijs uit de Kamer
te houden.
Het Volk, dat voortdurend ook ons blad
voorstelt als boos en verwoed over zijne
uitvallen, vergist zich dan ook ten eenen-
male omtrent onze gemoedsstemming. Wat
ons ergert en wondt, is alleen het gif dat
zij storten in de harten van vele eenvou-
digenmaar voor onszelf blijven wij er
zeer gelaten onder. "Wij verbazen ons zelfs
wel eens, dat er nog journalisten zijn, die
zich zulke uitvallen persoonlijk schijnen
aan te trekken. Persoonlijk behoeft men
dit niet te doenpersoonlijk zijn ze ook
eigenlijk niet bedoeld.
Waren ze dat nog maar
Maar juist dat ze dit niet zijn, is de
reden waarom ieder eenvoudig burger
liberaal of niet gaat gevoelenin geen
geval een sociaal-democraat
Wat toch zegt een sociaal-democraat
Niet dat deze of gene uit liefde voor de
brandkast bewogen wordtmaar dat allen
dit doendat dit zoo moet zijndat uit
natuurlijk is en niet anders kan.
„Rechtsbegrippen" of „algemeene belan
gen" zijn in hun oogen niets anders dan
uitingen van het dood-nuchtere economisch
klassebelang der bezitters. Zelfs hun gods
dienstige overtuigingen zijn uit dat belang
voortgekomen. Niet nu alleen, maar altijd
en overal.
Het spreekt van zelf, dat zoo een andere
groep dan de volgens hen nu heerschende
het heft in handen heeft, ook die groep,
immers ook uit menschen bestaande, geen
ander algemeen belang erkent, dan wat
samenhangt met en voortvloeit uit haar
economisch belang. Juist om dit stelsel
ingang te doen vinden, is de sociaal-demo
craat verplicht het bij ieder ander als van
zelf sprekend te onderstellen. Om mate
rialistisch te kunnen zijn, moeten zij het
geloof ingang doen vinden dat heel de
wereld materialistisch denkt.
Als de onjuistheid hunner beweringen
op historische gronden wordt bewezen,
zooals nog onlangs door prof. Kernkamp in
een zeer lezenswaardig artikel in de Vragen
-des Tijds, moet de sociaal-democraat er het
'zwijgen toe doenwant erkenning van
ongelijk op dit punt ware zelfvernietiging
Men kan over de noodzakelijkheid van
hervorming van maatschappelijke toestanden
twisten men kan het oneens zijn over de
wijze of de middelen van hervormingten
ringen zien te maken, dewijl er voor ouders
niets aangenamer is dan te zien, dat hunne
kinderen toenemen in kennis en gerechtig
heid.
Daarna deed hij hun de mededeeling dat
zij, vóór het naar huis gaan, getracteerd
zouden worden 1
Met een luid shoerahen een »leve
onze onderwijzeren »leve onze onder
wijzeres!" werd er door de kinderen ge
antwoord.
De voorzitter van het schoolbestuur
verklaarde nu de school voor geopend.
Een der bestuursleden sprak een kort
dankgebed uit, waarna de ouders en andere
belangstellenden het gebouw verlieten onder
het lustig gezang der kinderen, die uit volle
borst het eene vaderlandsche lied na het
andere aanhieven.
Die vroolijke kinderschaarHet oog
wordt schier niet moede naar hen te kijken
^iat zien zij er allen opgeruimd en als
zieltjes zonder zorg uit.
Doch één ding treft ons hoe nauwkeurig
wij ook rondkijken, Mina vinden wij hier niet.
Zou Yolders weer van meening veranderd
zijn? Dat is van een man met zulk een
beslist karakter nauwelijks denkbaar.
Dan ook zou hij zijne belangstelling niet
getoond hebben door met zijne vrouw bij
de opening der school tegenwoordig
te zijn.
En toch waren zij er tegenwoordig ge-
slotte kan de strijd daarover leidea tot iets
goeds.
Maar zoodra de een tot den ander zegt
al uw begrippen zijn niets anders, en kunnen
niets anders zijn dan uitingen van klasse-
belang gij verdedigt zo omdat gij tot die
klasse behoort, dus uit zuiver eigenbelang,
dan houdt alle discussie op, en wordt
alles wat tot dusverre hoog, d. i. boven
het persoonlijk eigenbelang, stond naar
beneden gehaald.
Naar mate het volk beter gaat inzien,
welk het standpunt en het streven is der
sociaal-democraten, moet het, öf zelf sociaal
democratisch worden, öf in de sociaal-de
mocratie zijn doodvijand zien. Het zal
beseffen, dat meer en meer de strijd voor
en om het recht aan die zijde ontaardt in
een strijd voor en om de brandkast.
Nu mogen sommigen enkel ter wille van
hun materieele belangen zich tegen de
sociaal-democraten verzetten, in veel sterker
mate nog zal dit verzet gevonden worden
bij allen, die aan hoogere belangen dan aan
die van stoffelijken aard, en aan hoogere
beginselen dan aan die van het platste
egoïsme gelooven.
A
Het wil ons dan ook voorkomen, dat de
liberalen die ditmaal van de »historische
lijn" zijn afgeweken, en een »clericaal"
boven een sociaal-democraat hebben ver
kozen, even wijs handelden als de antire
volutionairen die, in Veendam, aan een
radicaal boven een sociaal-democraat de
voorkeur gaven.
Men kan en o.i. terecht, beweren, dat
de grond waarop liberaal en radicaal staat
niet vast genoeg is om daarop tegenover
den sociaal-democraat pal te staan, doch
dit is geen reden om alvast de rangen der
sociaal-democratie te versterken.
De ondervinding leert dagelijks, dat,
om de geijkte termen te bezigen onder
clericaal en anti-clericaal bewind, hoe ver
schillend ook van uitgangspunt, in ons land
de rechten en vrijheden des volks voldoende
gewaarborgd zijn.
Eveneens, al wordt het uit »taktiek"
steeds ontkend, dat alle partijen ernstig
streven naar ingrijpende verbetering van
de sociale toestanden onzes volks, en dat
zoo die minder snel gaat dan hij die niet
aan het bestuur is dit mogelijk acht, de
moeilijkheden minder liggen in onwil dan
in onmacht.
Slechts samenwerking van alle partijen
kan iets tot stand brengen.
Maar samenwerking wordt onmogelijk,
waar eene partij aldus redeneert: Wij
weest, doch hebt 't niet gezien Zij waren
in rouwgewaad.
Ja, zóó gaat het in de wereld de mensch
wikt, maar God beschikt.
Het hart des menschen overdenkt zijnen
weg, maar de Heere stiert zijnen gang.
Dit hadden ook Yolders en zijne vrouw
ondervonden.
Breedvoerig en langdurig was er over
gesproken, of Mina de Christelijke School
al dan niet zou bezoeken, maar juist drie
weken vóór dat de school geopend werd,
was Mina aan de diepbedroefde ouders door
den dood ontnomen.
Op zekeren morgen was het lieve, aan
vallige kind wakker geworden, klagend
ver pijn in de keel en een brandend hoofdje.
Reeds aan don middag van dienzelfden
dag werd de dokter geraadpleegd, daar
Yolders en zijne vrouw beiden het geval
ernstig inzagen.
De arts schudde bedenkelijk het hoofd en
raadde do grootste omzichtigheid aan.
Er werd ijs ontbodenmedicijnen gehaald.
Doch, geneesmiddelen noch trouwe
zorg en liefderijke oppassing konden
het kind in 't leven behouden. Na
verloop van enkele dagen bezweek zij.
Weg was de vreugde der ouders,het zonnetje
van hun huis Marmerwit en roerloos lag
zij ter neder.
O, was het niet, als zou het moederharte
breken
kunnen nooit iets anders dan ons econo
misch belang in het oog houden uw econo
misch belang is een ander dan het onze;
dus zijt gij onze vijand. En als gij soms
iets doet dat in ons belang is, dan doet gij
dat natuurlijk uit vrees voor ons, dus
alweer uit eigenbelang!
De jongste stembusstrijd ging geenszins,
gelijk beweerd is, enkel om het »voor of
tegen den Christus". Yelen hebben tegen
Troelstra gestemd, niet omdat deze den
Christus loochent, maar omdat hij bij ande
ren geen ander motief onderstellen kan, dan
zorg voor eigen, materieel voordeel, en dus
ook zelf door geen ander motief gedreven
schijnt te worden.
Wij zijn dan ook niet van oordeel, dat
de leiders van alle partijen, ook die van
de sociaal-democraten, in de Kamer behoo-
ren. Al mogen wij aan niemand om zijn
gevoelen eenig burgerrecht ontnemen, toch
hopen wij, dat steeds dieper de overtuiging
zal veld winnenin geen geval een sociaal
democraat. Want deze komt niet in de
Kamer om samen te werken met tegen
standers, maar om een gelegenheid te meer
te hebben tot verspreiding van zijne alle
recht-loochenende begrippen.
Als men op een gevorderden leeftijd ge
komen is begint men van lieverlede allerlei
soort ongemakken te gevoelen, wanneer men
echter maar den moed heeft het hoofd op
gebeurd te houden en met kracht zich tegen
die ongemakken verzet, dan behoeft men
zich nog volstrekt niet beangst te maken
over zijn toekomst. Wij geven hiervan een
voorbeeld van juffrouw Teunissen, wier man
het beroep uitoefent van koperslager Beek
straat C. 110 te Yelp provincie Gelderland.
Onze verslaggever had van ods last be
komen na een ontvangen schrijven van den
Heer Teunissen, er zich heen te begeven,
en al vragende ontmoette hij toevalligerwijs
bovengenoemden persoon, 't Is wel toevallig,
zoo ging onze verslaggever voort, juist de
persoon te ontmoeten die ik bezoeken moest,
en na eenige uitlegging zeide de Heer
Teunissen: Welnu, ik ga met U, naar mijn
huis terug en zal IJ van alles op de hoogte
stellen hoe 't met mijne vrouw gegaan is,
zooals U ziet zijn wij geen jonge men
schen meer; en al wandelende kwamen wij
aan de koperslagerij waar zijne vrouw ons
open deed.
Hier vrouw, stel ik je voor den Heer die
eenige nadere inlichtingen wenscht te weten
Ach, wat rustte de hand des Heeren zwaar
op henMaar toch gevoelden zij het, dat
deze droefheid niet bij geval, maar van
Zijne vaderlijke hand hen toekwam.
Dat gaf steun, dat gaf kracht, dat gaf
troost.
Het betaamt een Christen, de wegen des
Heeren te billijken en in Zijnen wil te
berusten.
De wereldling ziet het met verwondering
aan, hoe Christenen stille zijn, wanneer hen
beproevingen treffen; doch wij weten dat
hef niet eens voldoende is te zwijgen en
in kalme berusting te zeggen»Heere, Uw
wil geschiede
Zeker, ook daarvoor is genade noodig
maar dat is nog niet genoegop deze trap
mogen wij niet blijven staan.
Neen, wij moeten ook nog komen tot het
roemen in de verdrukking. Wij moeten met
Job kunnen zeggen Zou ik het goede van
God ontvangen, en het kwade niet ont
vangen? Wij moeten met Paulus niet
alleenlijk roemen in de hoop der heerlijk
heid Gods, maar óók in de verdrukkingen,
wetende, dat de verdrukking lijdzaamheid
werkt, en de lijdzaamheid bevinding, en
de bevinding hoopen de hoop beschaamt
niet, omdat de liefde Gods in onze harten
uitgestort is door den Heiligen Geest, die
ons is gegeven.
Iets vaD dit alles gevoelden ook de
weonendo ouders, maar niet aanstonds waren
omtrent je vroegere lijden. Welnu zoo
ving zij aan, de hoofdzaak van mijn lijden was
eene algemeene uitputting van het zenuw
stelsel, sedert 5 jaren was ik landerig in
mijn gevoel en het kwaad verergerde van
dag tot dag ten gevolge van een nierziekte.
Hoewel de eetlust vrij wel was verteerde
ik de spijzen moeilijk. Steeds had ik maag
krampen, duizeligheden, oorsuizingen en
klaagde steeds over koude voetenhet werd
zelfs zoo erg dat ik begon te wanhopen en
mijn einde voelde naderen. Gelukkigerwijze
las mijn man in de Arnhemsche Courant
de genezing van eene vrouw die ongeveer
in den zelfden toestand verkeerde als ik,
en die genezing was verkregen geworden
door het gebruik der Pinkpillen van Dr.
Williams. Drommels, dacbt ik alhoewel ik
GO jaar oud ben moest ik het toch ook
eens probeeren en werkelijk van lieverlede
verdwenen al de ongemakken die ik hier
opnoemde en zooals U ziet gevoel ik mij
thans zeer opgeruimd on verricht met plei-
zier mijn huiselijke bezigheden. Dat be
hoeft U me niet te zeggen, zoo ging onze
verslaggevet voort, want dat zie ik wel aan
den ijver die U aan den dag legt met Uw
breikous, die haar, terwijl zij dat alles ver
telde, geen oogenblik uit haar handen ont
glipte. En hierop antwoordde zij, en U
kant wel begrijpen dat in zoo'n klein plaatsje
als Velp, waar wij zeer bekend zijn, een
ieder er verstomd van staat. Wij zullen
dan ook niet nalaten ze een ieder aan te
bevelen en verzoeken U van harte den uit
vinder bij Uw terugkomst onzen besten
dank over te brengen.
Wij kunnen er echter niet genoeg op
aandringen, dat men wel acht geve de echte
Pinkpillen van Dr. Williams te bekomen,
want gelijk alle goede produkten worden
ook de Pinkpillen reeds op eene grove
manier nagemaakt, zelfs zoodanig dat zij
uiterlijk den schijn hebben van de echte
te zijn, doch de heilzame en genezende be-
standdeelen bezitten ze in geene deele.
Koopt ze slechts bij de depothouders die
onder de attesten zijn aangegeven of zoo
gij maar eenige twijfel mocht hebben, laat
ze rechtstreeks van den Hoofddepothouder
komen, de Heer Snabilié.
Prijs f 1,75 de doos f 9.per 6 doozen.
Yerkrijgbaar bij Snabilié, Steiger 27, Rotter
dam, hoofddepothouder voor Nederland en
apotheken. Franco toezending tegen post
wissel. Ook echt verkrijgbaar voor Middel
burg en omstreken bij Joh. de Roos, K 157
Vlasmarkt te Middelburg. Ook echt verkrijg
baar voor Goes en omstreken bij Qebr.
Mulder, drogerijen en Yerfwaren.
zij op die hooge trap van berusting in
's Heeren weg.
»Vrouw", sprak Yolders teeder, terwijl
hij haar met zachten drang van het lijkje
verwijderde, »wij moeten verdrukkingen
lijden als een goed krijgsknecht van Jezus
Christus, zegt de Schrift. Dat willen wij
immers
»Ja, dat willen wij", zeide zij dof, terwijl
zij zich op een stoel liet nedei zetten, en
toeliet dat haar man met zorg haar doode
kindje toedekte onder een wit laken.
Maar in dien toestand verkeerde zij niet
lang. Een oogenblik later barstte zij in
snikken uit eD zei door haar tranen heen
»'k Heb nooit aan de mogelijkheid ge
dacht, dat wij dit kind zoo spoedig af
zouden moeten staan. Ach wat heb ik haar
liefgehad als de appel van mijn oogEn
wat was zij altijd gezond en sterk, 'k Heb
nooit een dag met haar getobdvan den
eersten dag af aan is zij gaan groeien, en
nunu wordt zij zoo op éénmaal
weggerukt."
»Gelijk een bloem, die, op het veld ver
heven, wel sierlijk pronkt, maar krachtloos
is en teêrwanneer de wind zich over
't land laat hooren, dan knakt haar
steelzei Yolders, en toen zijn
vrouw opkeek, zag zij dat de groote, sterke
man tranen in de oogen haddat deed
haar goed.
Slot volgt.
