NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
Medekieiers!
No. 17.1902,
Zaterdag 8 November.
17e Jaargang,
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
PRIJS DER ADVERTENTIEN
A.S. Donderdag wordt U de gelegenheid gegeven, om van Uw kiezersplicht
gebruik te maken.
Ons dunkt de keus is voor U niet moeilijk, we moeten iemand hebben, die
flink met de toestanden onzer Gemeente op de hoogte is, die zelfs menige nuttige
wenken en raadgevingen heeft gegeven aan personen van verschillende richtingen, die
op prijs werden gesteld.
Zulk een Candidaat vindt men in onzen vriend
Ieder die hem kent, weet, dat hij is een voorstander van bezuiniging, en dat
is vooral nu zeer noodig, en dat hij een open oog heeft voor onze belangen weet
ieder die hem kent, en dat hij op zeer gemakkelijke wijze zijn belangen, die ook de
onze zijn, kan bepleiten, weten we al jaren, daarvan heeft hij reeds dikwijls op
menigerlei gebied het bewijs geleverd. We weten wel dat hij geen Hooge School
heett gepasseerd, en dat hij niet onder de groote lieden kan worden gerangschikt, en
dat hij als een eenvoudig burger en als koopman zich beweegt, doch ons dunkt dat
komt er ook niet op aan, het is de vraag: wat heeft men van hem te wachten; dit
medekiezers, dat hij onze belangen in uitgebreiden zin zal behartigen en zal toonen
daar juist op zijn plaats te zijn, daar hij veel beter weet wat de behoeften zijn van
den werkman, dan menigeen die Hooge Scholen heeft bezocht en in weelde is
grootgebracht, daarom zou het ons zeer verblijden onzen vriend in den Raad te mogen
zien, zulk een ware werkmansvriend hoort daar te huis; het behoeven niet altijd
Heeren te zijn; ook van onzes gelijken dienen daar te worden vertegenwoordigd.
Komt kiezers, laten we als één man ons opmaken om onzen vriend J. PLAZIER
te stemmen, laten we alleen het onderste vakje zwart maken. Als iedere werkman
trouw opkomt, dan komt onze waardige Candidaat met een flinke meerderheid uit
de stembus.
Eenige werklui en kleine winkeliers.
j.
van 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 15 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
tenen door mannen aer uosterscne bescha
ving uitgedacht; op de barbaarsche wijze
van oorlogvoeren door Engeland in Zuid-
Afrika en voor een deel door Spanje, later
door Amerika op Cuba en de Filippijnen
gevolgd, waarvoor de gruwelen van Parijs
en Mazas, in 1789 en 1793, niet behoeven
uit den weg te gaan.
Hij zou zelfs verder kunnen gaan en u
tegemoet voeren dat van iedere natie op
haar beurt het leven in een koorts-peri
ode verkeert, waarbij zij hare toereken
baarheid verliest, en dit ook met 1789 het
geval heeft kunnen zijn.
Het is dan trouwens ook aan die zijde
meermalen beweerd dat 1789 wel vele
gruwelen heeft gebracht, maar dat de be
doeling o, zoo goed en zuiver, de bewe
ging o, zoo vreedzaam en heilig was ge
weest.
De Revolutie, zoo zegt men dan, heeft
als ieder geweldig onweder den dampkring
gezuiverd en opluchting geschonken aan
de benauwde en gedrukte menschheid.
uyi vji uuuujjuou.
Zelfs het Staatsrecht van de ünie van
Utrecht schijnt ons niet geheel zuiver op
de graat.
De Fransche Revolutie behoefde derhalve
voor niemand een verrassing te zijn. Zij
had ook eerder kunnen komen.
Dat kwaad kwam niet in 1789 pas op.
Maar het werd in dat jaar voor het eerst
als dogma uitgeroepen, als stelsel begon
nen, als heerschende en beheerschende
macht in het leven zelf gerealiseerd.
Nog een derde misverstand, maar dat
niet zoo vaak openbaar wordt, is de ver
eenzelviging van Republiek en Revolutie.
De gedachte mag niet post vatten dat
een republiek revolutionair moet zijn, en
de monarchale regeeringsvorm de alleen
zuivere uitdrukking zou zijn van het god
delijk recht en van de Anti-Revolutie.
Onze Nederlanden waren jarenlang eene
republiek. Israels regeeringsvorm was ge
durende eeuwen zuiver republikein sch.
torwiji vei» iiüuüii, muuuiüu uü üigüJLmajö
zich onredelijk toonen, zware verliezen
zullen lijden en zelfs geruïneerd worden.
Sommige huurders, die vroeger een com
promis weigerden, zjjn thans aan de genade
hunner schuldeischers overgeleverd. Het
is zeer te hopen dat de regeering tusschen-
beiden zal treden.
De 170 krijgsgevangenen op de Bermuda's,
die weigerden eenige verklaring van trouw
aan Engeland te teekenen, hebben zulk een
hard leven. Zij worden onverzoenlijk
genoemd. In een Engelsch blad de West
minister Gazette is een brief opgenomen,
gedagteekendkrijgsgevangenkamp, Ber
muda, 18 Sept. 1902, en gericht aan een
vriend, die ook krijgsgevangen is geweest.
Eerst wordt het geval verteld van den
Kapenaar Luther, welk geval van den
geadresseerde, die Kampcommandant was,
wel bekend is. Maar de schrijver zet het
nog eens uiteen en laat Luther zelf aan
het woord.
Deze vertelt, dat een krijgsraad hom als
Bbel ter dood veroordeelde, ofschoon hij
iet getuigen bewijzen kon, dat hij onge-
rapend was geweest, geen schot gelost had
n gewond werd, terwijl hij ambulancewerk
eed. De advocaat, dien hij wenschte
hebben, werd hem geweigerd, omdat die
net zoo'n groote rebel" was als hjj zelf;
n hij moest een anderen nemen. Hij wilde
og twintig getuigen oproepen: maar 't
'erd hem geweigerd. Lord Kitchener
eranderde de doodstraf in zeven jaar
evangenisstraf. Na zijn vonnis werden
em zestig uren aan een stuk handboeien
angedaan.
Niettegenstaande de kogelwond zijn eene
and stijf heeft gemaakt moet hij dwang-
rbeid verrichten. Een beroep op den
oning kreeg geen antwoord. Een dokter
:elde hem vervolgens wegens zijn verstijfde
and en een kogelwond in het linkeroog
an dwangarbeid vrij. Een andere dokter
et hem weer dwangarbeid verrichten,
laar toen het lijden ondragelijk werd
■erd hij weer voor een dokter geroepen,
leze schreef lichten arbeid voor.
Max Lewirt, een andere krijgsgevangene
it gevangenisstraf veroordeeld, moet met
sn stijve hand, ook gevolg van een kogel-
ond, nog altijd steenen bikken.
Kenschetsend is ook het geval van R.
iarais, die al drie maanden ziekelijk en
wak is. Hij moet desondanks steenen
ikken. Een paar dagen geleden viel hij
ider het werk flauw. Hij mocht toen
?en blijven zitten. Den volgenden dag
side de dokter, dat de man gezond was
1 dat hij gestraft moest worden, als hij
iet werkte. Zijn betuiging, dat hij te
.vak was, werd niet geacht. Hij moest
eer steenen bikken.
Menschen die koorts hebben krijgen kinine
aar worden aan het werk gezet. Den
ilgenden dag moeten zij weer voor den
jkter komen. Hebben zij nog koorts, dan
eer kinine, maar aan het werk. Kunnen
j eindelijk niet meer dan gaan zij naar
jt hospitaal. Daar worden hun de schoenen
de broek uitgetrokken en krijgen zij geen
>spitaal-sloffen of broek er voor in de
aats, gelijk gewone krijgsgevangenen,
wee mannen met verstijfde beenenzij
mnen ten gevolge van kogelwonden niet
open zitten en doen zwaar werk.
»Wij zijn hier in het veroordeeldenkamp
,n Hawkins met ons 253en, onder hen
jn 5 Transvaalsche burgers, 5 Hollanders
i 4 Duitschers. De meeste gevangenen
er zijn veroordeeld tot levenslang. Anderen
jn alleen levenslang uit Zuid-Afrika ver
innen, maar zij moeten dwangarbeid ver-
shten gelijk de anderen. Niet minder
,n tien veroordeelden hebben hier een
•euk gekregen, de algemeene gezondheid
,n alle veroordeelden is hier gebroken,
alen hunner lijden aan de borstworden
voor den winter niet van Bermuda weg-
ihaald, dan gaan de meesten naar het
af."
Verder verteldt de schrijver van een Trans-
alsch burger (W. V. W.) die 10 jaar en een
der (de oude P. B. tusschen Pretoria en
Johannesburg), die levenslang heeft gekre
gen wegens misdrijven tegen het oorlogs-
gebruik, terwijl getuigen kunnen verklaren
dat het onwaar moet wezen. Sommige
Transvalers zijn veroordeeld wegens het
breken van den eed van onzijdigheid. Vier
man zijn veroordeeld, omdat zij in de Kaap
kolonie geboren en gevangen genomen zijn,
maar het waren burgers van Transvaal of
Vrjj staat.
De leeftijd van de veroordeelden is van
1765 jaar.
NOORD AMERIKA.
De verkiezingen in de Vereenigde Staten
zijn afgeloopen. De republikeinsche partij
heeft de overwinning behaald, al heeft zij
vrij gevoelige verliezen geleden.
In het vorige Congres bestond het Huis
van Afgevaardigden uit 197 republikeinen,
151 democraten en 8 independenten, terwijl
één zetel onbezet was. Het telde 357 leden.
Het nieuwgekozen Huis zal, tengevolge van
de vermeerdering der bevolking, uit 386
leden bestaan. Thans zijn 204 republikeinen
gekozen en 179 democraten. De demo
craten hebben dus 22 zetels gewonnen tegen
de republikeinen 5. Maar deze laatsten
behouden toch de meerderheid, al zal deze
geslonken zijn van 46 tot 26. Wanneer
men bedenkt, dat de uitslag der verkie
zingen voor hoogst twijfelachtig werd ge
houden, moet men zeggen, dat de repu
blikeinen er nogal vrij goed afkomen. Hun
meerderheid in het Huis is wel niet groot,
maar zal toch voldoende wezen om den
wetgevenden arbeid naar den zin der regee
ring mogelijk te maken. Den uitslag hadden
de republikeinen uitsluitnnd aan president
Roosevelt te danken. Indien zij den strijd
verloren, zouden zij het daarentegen geheel
aan zichzelf te wijten hebben gehad. Hun
weigering om recht te doen ten opzichte
van Cuba, hun blinde gehechtheid aan het
tegenwoordig tarief, hun verwerpen van
reciprociteit, gelijk Mc. Kinley ze nog kort
vóór zijn dood aanbeval, en nog andere
redenen, zouden hun de meerderheid in
het Huis hebben kunnen kosten. Roosevelts
houding ten opzichte der trusts en in zake
de werkstaking moet vele kiezers voor zijn
partij hebben gewonnen en haar voor een
nederlaag hebben behoed.
Behalve de verkiezingen voor het Huis
hadden nog tal van andere verkiezingen
plaats van gouverneurs en van wetgevende
vergaderingen in verschillende Staten. Zoo
moest voor New-York een gouverneur ge
kozen worden. De republikein Odell was
vier jaar geleden met een meerderheid van
111,000 stemmen tot dat ambt geroepen.
Thans is hij herkozen, doch met niet meer
dan 11,604 stemmen meerderheid.
In Oyster-bay, waar Roosevelt woont,
zegevierden zijn politieke tegenstanders met
131 stemmen meerderheid.
OOSTENRIJK.
De verkiezingen voor den Oostenrijkschen
Landdag in de steden van Neder-Oostenrijk
hebben de toch reeds overweldigende meer
derheid van dr. Luegers volgelingen nog
weer versterkt. In Weenen zelf wonnen de
ehristelijk-socialen zes zetels, welke tot
dusver golden als bolwerken der vooruit
strevende partijen.
Ook alle overige kiesdistricten, in welke
Weenen is ingedeeld, kozen christelijk-soei-
.alen, behalve Favoriten, waar een socialist
(dr. Adler) en een christelijk-sociaal in
herstemming komen. In de overige steden
der provincie waren dr. Luegers medestan
ders minder gelukkig, en verloren zij vier
zetels. Toch is de meerderheid, waarover
dr. Luegers partij in den Landdag zal te
beschikken hebben, nog zeer groot.
Onder de te Weenen gekozen candidaten
bevinden zich ook de burgemeester dr.
Lueger,de beide vice-burgemeesters Stro-
bach en Neumayer en prins Liechtenstein.
F R A N K R IJ K.
Geheel tegen de verwachting in, is de
scheidsrechterlijke uitspraak tusschen de
mijndirectiën en de werklieden van Pas-de-
Calais ongunstig geweest voor laatstge
noemden. De arbiters hebben eenparig als
hun meening te kennen gegeven, dat er
voor het oogenblik geen aanleiding bestaat
voor loonsverhooginggrondende hun uit
spraak o. ahierop dat na de invoering
niet lang geleden van een soort van be
wegelijke loonschaal, de werklieden thans
geen aanspraak kunnen maken op eenige
verhooging in verband met de winsten van
het bedrijf.
Na mededeeling van de uitspraak, heeft
de heer Lavaur, uit naam van al de mijn-
maatschappijen van Pas-de-Calais verklaard,
dat zij op hun kosten de pensioenen der
werklieden zouden verbeteren. Niettegen
staande deze concessie schijnen de grcvisten
zich bij de uitspraak der arbiters niet te
willen nederleggen en de agitatie opnieuw
te zullen beginnen. Toch besloten reeds
verschillende mijnwerkers tot hervatting
van den arbeid.